Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 KASIM 2005 CUMARTESİ HABERLER CHP yönetimi, sandığa gitmeyenyaklaşık 10 milyon seçmenin oylannınpeşine düşecek Seçmene'tekadres' mesajı• Türkiye'de 1983'te yüzde 30 olan sol oy- lar 2004 seçimlerinde yüzde 20'ye kadar geriledi. Sandığa git- meyen seçmenin bü- yük bölümünün "sol oylar" olduğu hesabı- nı yapan CHP, önü- müzdeki seçimde bu kesime odaklanacak. ANKARA(CumhuriyetBürosu) -31. Olağan Kurultay'ın ardından "erken seçnn" içın düğmeye basma- ya hazırlanan CHP yönetimi, san- dığa gitmeyen yaklaşık 10 milyon seçmeni hedefine koydu. CHP Genel Başkanı Deniz Bay- kal' ın "iktidarayürüyüş,kunritayı" olarak nitelendirdıği 31. Olağan Rurultay'ın ardından parti yöneti- mi tüm eneıjisini olası erken seçi- me yönlendirecek. CHP'nin, önü- mûzdeki seçimlerde en önemli ça- bşması "sandığagitmeyenseçmenT partiye kazandırmak olacak. CHP'nin bu girişiminde, son se- çimlerde sol oylann yaklaşık yüz- de 10'unun "buhartaşmasr etkili oldu. 1983'ten 1999'a kadar yüzde 30'lar dolayında olan sol oylar, son genel seçim- de yüzde 20'lere kadar geriledi. CHP yönetimi bu gerilemenin 3 Kasım seçimlerinde sandığa git- meyen yaklaşık 10 mil- yon seçmenden kaynaklandığı de- ğerlendirmesini yapıyor. 1983 seçimlennde solu temsil eden tek parti olan Halkçı Parti yüzde 30 oy alırken, 1987 seçim- lerinden sonra solda iki parti çekiş- tiği için oylar bölündü. 1987 se- çimlerinde SHP 24.7 oyla solun büyük partisi olurken DSP yüzde 8.5 oyaldı. 1991 se- çimlerinde SHP yüzde 20.7, DSP de 10.7 oyla parlamentoya girdi. CHP, 1992'de yeniden açılmca SHP kendini feshederek CHP'ye katıldı. Ancak bu birleş- me beklendiği gjbi CHP oylannı bü- yütmezken, DSP solun lider parti- si oldu. 1995 seçimlerinde DSP yüzde 14.6 oy alırken CHP'nin oy- ları yüzde 10.75'te kaldı. 1999 sçimlerinde DSP yüzde 22.1 ile hem sol partüer içinde hem de ül- ke düzeyinde 1. parti olurken, CHP 8.7 ile baraj altında kaldı. 3 Kasım 2002 seçimlerinde ise sol seçme- nin adresi CHP oldu. DSP'nin oylan yüzde 1 'lere kadar düştü. CHP yüzde 20.8 oy oranıyla parlamentoya giren tek muhalefet partisi oldu. 28 Mart 2004'tekı ye- rel seçimlerde CHP oylan yüzde 18.3'e gerilemesine karşın, solun li- der partisi konumunu sürdürdü. TÜZÜK MAHKEMEYE TAŞINIYOR AKP'ye detnokrasi ihtarıyolda • Yargıtay Başsavcılığı, uyanlara karşın tüzüğündeki "parti içi demokrasiye" uymayan düzenlemeleri ve "lider sultasına" ilişkin hükümleri değiştirmeyen AKP hakkında Anayasa Mahkemesi'ne başvuru karan aldı. tLHANTAŞCI ANKARA - Başbakan RecepTay>ipErdoğan türban konusunda söz hakkının "din ukmasm- da" olduğunu savunurken; Yargıtay Başsavcı- lığı, tüzüğünü değiştirmeyen AKP hakkında, Anayasa Mahkemesi'ne başvurma karan aldı. Başsavcüığın istemini Yüksek Mahkeme yerin- de görürse, AKP'ye tüzüğünü değiştirmesi için süre verilecek. AKP'nin uyarılara rağmen tüzüğünü değiş- tirmeme inadı, Anayasa Mahkemesi'ne taşını- yor. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, yapüğı son değerlendirmelerde tüzüğünü değiştirme- yen AKP hakkında ihtar istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurma karan aldı. Başsavcı- lık, yapacağı son düzeltmelerin ardından tüzük değişikliği istemine uymayan AKP'ye ihtar is- teyecek. Başvurunun gelecek hafta yapılması bekleniyor. Yargıtay Başsa\cıhğı. 20 Haziran 2005 tari- hinde AKP'yi "partiiçi demokrasiye" uymayan düzenlemeler ve "tider sultasma" ilişkin hü- kümleri içeren tüzüğünü değiştirmesi için uyar- mıştı. Başsavcüığın yazısında, AKP Genel Baş- kanı Erdoğan'a tüzükte tanınan "tek adam" yetkisine ilişkin hükümlerin değiştirümesi is- tendi. Mületvekili aday seçimi konusunda da Er- doğan'ın tek başına yetkili kıhnması eleştiril- di. Yazıda, tüzükle merkez yürütae kuruluna de- lege seçimlerini belli hallerde iptal etme ve ye- niden yapümasına karar verme yetkisi tanındı- ğı anunsatıldı. Delege seçimlerininyargı göze- timinde yapüdığını vurgulayan başsavcüık, usul- süzlük durumunda seçimin hâkim tarafindan iptal edilebıleceğine; seçim hâkiminin görevin- de bulunan bir konuda MKYK'ye yetki veril- mesinin parti içi demokrasi ile bağdaşmayaca- ğına işaret etti. LîDERİN YETKİSİ SPY'YE AYKIRİ Başsavcüık, tüzükte milletvekili seçiminde merkez adayı gösterme yetkisinin genel başka- na tanındığını anımsattı. Siyasi Partiler Yasası uyannca partilerin merkez adayı gösterebüdik- leri, merkez adaylannın ise kim tarafından gös- terüeceğinin yasada açıkça düzenlenmediği be- ürtildi. Genel başkana da karar alma kapsamın- da yasada açıkça yetki verilmediğine işaret edi- len başsavcüık yazısında, bu durumun parti içi demokrasiye aykınlığı şöyle değerlendirildi: "Merkezadaylaruunbetirlenmesi işlemi, sonuç- tapartiyibağlayan bir karar almakla mümkün- dür. Oysa genel başkan, partinin karar organ- lan arasında değüdir. Siyasi partinin asıl karar organı büyük kongre olup, SPY'de sayıbnayan konularda ise karar organı merkez kararyöne- tim kunıhıdur. O halde andan maddede sayü- mayan aday betirleme yetkisi, partinin merkez karar ve yönetim kunıhına airtir." Başsavcüığın uyansından yaklaşık 4 ay son- ra AKP, tüzük değişikligine gitmeyeceğini bil- dirdi. AKP'nin başsavcüığa gönderdiği yazıda, lider sultası savunulmuş ve genel başkanın aday belirlemesinin hukuka aykın olmadığı ileri sü- rühnüştü. Anayasa Mahkemesi, başsavcıhğuı istemini yerinde görürse AKP'ye tüzüğünü değiştirme- si için süre verecek. AKP'nin 6 aylık süre içe- risinde de tüzüğünü değiştirmemesi durumun- da, başsavcüık, partinin Hazine yardımının bir bölümünün ya da tamamının kesihnesi istemiy- le Anayasa Mahkemesi'ne yeni bir başvuruda bulunacak. Son yasal değişikliklerle ihtar ka- ,, rarlanna uyümaması parti kapatma nedeni ol- ma koşullanndan çıkartılmıştı. 28 Ocak 2005'te Ahmet Taner Kışlalı Spor Salonu'nda yapdan CHP 13. CMağanüstü Kıırultayı, yoğun güvenlik önlemleri altında yapümışü. Deniz Baykaltek aday, partiyönetiminde önemlibir değişiklik yok CHP'ırin 'seçim kurultayı' AYŞE SAYIN ANKARA - CHP'nin, Genel Başkan Deniz Baykal'ın "Ekhn 2006'da erken seçim" çağnsı ya- pacağı 31. olağan kurultayı bu- ğ*ün Atatürk Spor Salonu'nda toplanacak. Baykal'ın tek aday olacağı kurultayın ilk gününde genel başkanlık seçimi, üdnci gününde de parti meclisi ve yük- sek disiplin kurulu seçimi yapı- lacak. CHP'nin 1264 kayıtlı delege- si bugün genel başkan seçimi, yann da PM'nin 80 asü, 20 ye- dek üyesi ile yüksek disiplin ku- rulunun 15 asü, 15 yedeküyesi- ni belirlemek için sandık başına gidecek. Genel başkanlık yanşı ohnayacağı ve PM seçimi blok liste ile yapüacağı için "heye- cansK" geçmesi beklenen ku- rultayda aynca tüzük değişikli- ği ve toplumsal sorunlar ile çö- züm önerileri komisyonlannın raporlan oya sunulacak. NiĞDE VE VAN YOK Ü kongrelerini yapamayanNİğ- de ve Van, kurultaya delege gön- deremeyecek. Genel başkanlık için aday adayhğını açüdayan CHP Samsun'un Asarcık llçe Başkanı BülentBaskm'ın ise de- legelerin yüzde 20'sinin imzası gerektiği için aday olmasına şans tanınmıyor. CHP lideri Baykal' ın parti yö- netiminde de önemli bir deği- • Atatürk Spor Salonu'ndaki kurultayın ilk gününde genel başkan, ikinci günde PM ve YDK üyeleri seçilecek. Yaklaşık 20 bin davetiyenin basıldığı kurultay için 50 milyan salon kirâsı olmak üzere yaklaşık 200 milyar liralık harcama yapıldı. Milletvekilleri ve il başkanlarına 10'ar kişilik davetiyeler verilirken kurultay için illerden otobüsler dolusu partili Ankara'ya taşındı. şiklik yapması beklenmiyor. MYK içinden en fazla 1 ya da 2 kişinin değişebüeceği düe geti- rilirken Baykal'ın DSP'den CHP'ye katüan eski mületvekü- lerinden Erdoğan Toprak'ı ken- di kontenjanından PM'ye alabi- leceği düe getiriliyor. Kurultaya, Şişli Belediye Baş- kanı Mustafa Sangül'e destek verenmuhaüfmületvekülerinden Mehmet Tomanbay ile Hasan Aydm ise "antidemokratik'' ol- duğu gerekçesıyle kahlmayacak- lannı açüdadı. 4 Temmuz 2004 ve 28 Ocak 2005'tekı olağanüs- tü kurultaylan, "olağanüstü gü- venlik önlemleri" altında ve dar katüımla küçük salonlarda yapan CHP yönetimi, parti içi muhale- fetın etkisizleştiğı bu kurultayda, genış izleyıci katüımı sağlamak için kollan sıvadı. Baykal, "Yurttaşlan Türld- ye'yesahipçıkma'' çağnsına otur- tacağı konuşmasında, Güneydo- ğu sorunuyla ügüi önemli mesaj - lar verecek. Kurultaydan sonra erken seçim için düğmeye basa- cak olan Baykal, gezüerini ağır- lüdı olarak bölge ülerine yapa- cak. Bu çerçevede Baykal' ın ku- rultay sonrasında ük gezisini son dönemde Şemdinli'de yaşanan olaylar nedeniyle gündemde olan Hakkâri'ye yapmayı planladığı öğrenüdi. Asıl yarış parti meclisinde HAKANDtRİK tZMİR- CHP'de gözler parti meclisine çe\TÜirken bölgelerindeki delegelerden yetld alan ü başkanlan, parti meclisi (PM) listesine girmesini istedüderi isimler için pazarlık masasma oturmaya hazırlanıyor. Izmir delegasyonu, genel merkezdeki Ön- der Sav-EşrefErdem dengesinin en azın- dan korunmasını isterken daha çok Erdem lehine görüş beürtiyor. Kurultayda, "tekaday" DenizBaykal'ın yeniden seçiminin ardından asıl yanş, par- ti meclisi oluşumundayaşanacak. Izmir'den şu andaki PM'de, aynı zamanda miUetve- kilı olan Genel Sekreter Yardımcısı Oğuz Oyan, NHTC üyesi Sedat Lzunba>, Canan Antman,AbdürrezzakEıten ve EnverÖk- tem yer alıyor. Ancak Izmirli delegelerin büyük bölümü, il kongresinde karşı karşı- ya geldüderi Erten ve Öktem'in yeniden seçihnesini istemiyor. Erten ve Öktem, Genel Sekreter Sav'a yakınlüdanyla bili- niyor. tzmir delegasyonu ise daha çok Er- dem' e yakın isimlerden oluşmuştu. Ö kong- resinde Erdem ve Sedat Uzunbay'ın des- teklediği Selçuk Ayhan'ın il başkanlığm- daki liste kazanmıştı. ÖzeUikle Uzunbay'ın, kurultayda daha etkin bir göreve gebnesi bekleniyor. CHP Izmır İl Başkanı Ayhan, Anka- ra'ya, Izmir delegasyonundan yetki alarak gittiğini behrterek asü önemli olanın sos- yal demokrat düşünceyi iktidara taşıma potansiyeli olan kadrolann yönetime gel- mesi olduğunu söyledi. Ayhan, "Kurultay- da,partimeclisiiçinyoğun bir takpve mü- cadele olacak. Önünıüzdeki dönemde ya- pilacakseçimlerdenCHP'\ibaşan\1açıka- racak bir üst yönetimin ohışmasmı bekb- yoruz" dedi. Sonuçlan Izmir kongresini de etkileyen Konak kongresinden ilçe başkanı olarak çücan kurultay delegesi Tayfiın Emre de, Izmir'de ortaya çücan oluşumun, liste be- lirlenirken dückate alınmasını bekledüc- lerini kaydetti. PM'ye girmesini istedüc- leri isımleri, il başkanı aracılığıyla Bay- kal'a üeteceklerini belirttı. CUMARTESİ YAZILARI ATAOL BEHRAMOĞLU Teslim Olacak mıyız? Bu köşede yayımlanan "AKP ve lideri Hakkın- da" başlıklı bir yazımda bugün Türkiye Cumhuri- yeti başbakanı olan kişi hakkında düşündüklerimi yazmıştım. Yazı elimin altında olsa bir aiıntı yapa- bilirdim. Fakat pek gereği de yok. Başbakan'ın ki- şisel ve "ideolojik" kimliği hakkında yazılanlar şim- diden ciltlerle krtabı dolduracak bir kapsama ulaş- tı. Istanbul Belediye Başkanlığına aday olduğu dö- nemdeki TV konuşmalarını anımsıyorum. Katı, ki- birii, "otodidakt". Bu açık oturumlarda medya ta- rafından her nedense kayınldığı da çok açıktı. Yar- gılanıp belediye başkanlığını bırakmak zorunda kal- dığı dönemde, Belediyenin önünden rastlantıyla geçtiğım bir sırada, orada düzenlenen mitingde ta- nık olduğum konuşmasını anımsıyorum: Yukanda sıralananözellikleresaldırganlıkdaeklenmişti.Hal- kı açıkça kışkırtıyordu. Başbakanlık dönemindeki zikzaklannı hep birtikte izliyoruz. Fakat eninde so- nunda asıl kimliğini gizlemeyi başaramıyor. Bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin başında Islamcılık davası- na baş ve gönül koymuş biri bulunuyor. Asıl haya- li Türkiye'nin Islami kurallara (şeriat hükümlerine) gö- re yaşanacak ve yönetilecek bir ülke olmasıdır. Ye- ri gelmişken, daha önce sözünü edip etmediğimi anımsamadığım bir anımı paylaşmak isterim. Tür- kiye Yazarlar Sendikası başkanlığına seçildiğim sı- rada, o dönemde Kabataş'taki lokalimizden de çt- kanlmamız gündeme gelmişti. ödenmemiş kiralar birikmişti ve bu toplu ödemeyi yapabilecek bir ge- lirimiz de yoktu. Lokal CHP döneminde belediye- den kiralanmıştı ve şimdi belediye el değiştirmiş- ti... Gidip yenı başkanla görüşme konusu günde- me geldi... Akılla verilmiş bir karardan çok, içimden gelen bir duyguyla bunu istemedim... Istanbul be- lediye başkanlığına adaylığı sırasındaki TV konuş- malarını izlerken, söylediklerinden olduğu kadar onlan söyleyiş biçıminde yansıyan kimliğinden de tedirginlik duyduğum biriyle karşılaşmak, ondan (kamu yararına da olsa) bir talepte bulunmak içim- den gelmemişti... Bunun, bütün yaşamım boyun- ca vermiş olduğum en doğru kararlardan biri oldu- ğunu düşünüyorum... ••• Son süreçlerde yaşanan olaylann hangi birinden söz etmeli... AİHM karan hakkında söylenenler ve sonradan girişilen sözüm ona düzeltme çabaları, yalanın en kaba biçimiyle devlet yönetimine ege- men olduğunu gösteriyor. Başbakan'ın "ulema" demeciyle anayasa suçu işlemiş olduğunda kuş- ku yoktur. Ben, bu "zevaf"ın yurtiçi ve yurtdışı yol- culuklanna türbanlı eşleriyle çıkarak da aynı suçu işlediklerini düşünüyorum. özel yaşamlanndakı gi- yim kuşamlara kimsenin bir diyeceği olamaz. Fa- kat Türkiye Cumhuriyeti'ni temsil eden kişilerin bu nrtelikleriyle bulundukları resmi ilişkilerde ve bu tür- den yolculuklannda, "dinsel" görüntü vermeye hak- lan yoktur. Kendilerinden bunun yasal hesabının sorulması gerektiğinden kuşku duymuyorum. Ta- bii, Türkiye'den hâlâ laik bir cumhuriyet olarak söz edebiliyorsak... ••• Van'da yaşanmakta olan trajedi bir linç olayıdır. Yurtsever, çağdaş insanlar, sırf böyle olduklan için, hepimizin gözleri önünde linç ediliyor. Sanki Türki- ye'de hukukun 12 Eylülleştirilmesi süreci yaşanmak- ta... O sırada suçlandığım, suçlandığımız davala- nn "/dd/aname"lerini, bu iddianamelerdeki ölçü- süz suçlamalan, gözaltında ve tutuklulukta geçen hukuk ve mantık dışı süreleri anımsıyorum... Van'da- kı kuşkulu "intihar"\ 12 Eylül günlerine dönüşün bir habercisi gibi algılıyor, AKP yönetiminden demok- rasi beklerken herhalde aıtık uyanmaya başladık- lannı ümit ettiğim kişi ve çevrelere "Günaydın!" de- mek istiyorum... Cerrahpaşa hastanesi otoparkın- da işlenen hunharca cinayet de, aslında Van'daki trajedininbirbaşkabenzeridir...Bugünküşiyasalik- tidann kimliğinde özdeşleşmiş kabalık, bilim ve bi- lim insanı düşmanlığı toplumun her kesimine, her türtü toplumsal ilişki alanına hızla yayılıyor... • • • Bu yazı aslında, bugün (cumartesi) başlayacak CHP kurultayıyla ilgili olacaktı... Sözlerimi bu konu- daki düşüncelerimi özetleyerek tamamlayayım... AKP'nin iktidardan alasağı edilmesinin bugün tek yolu, bütün aydınlanma güçlerinin Cumhuriyet Halk Partisi'nde güç biriiği yapmasıdır. Bu güç birliğini günümüzün en acil görevi olarak görüyor ve olan- ca açıklığıyla dile getirilmesini ertelenmez bir gö- revsayıyorum... Genel başkanlanyta, başkacayöneticileri ve mil- letvekilleriyle bu partinin özellikle son aylardaki cid- di muhalefetini görmeyenlerin, görmek istemeyen- lerin; CHP'yi ve günümüzdeki başkanını eleştirme- yi "meslek" edinmişlerin bu tutumlannı, yaşamak- ta olduğumuz bu süreçte, yurtseverlik bilinciyle de, aydın olma sorumluluğuyla da bağdaşır bulmuyo- rum... Bugün başlayan kurultay sonrasındaki süreçte bü- tün aydınlanma güçlerinin hedefı, kişisel çekişme- leri, bir sonuca ulaşmayan ve ulaşamayacak tar- tışmalan hiç değilse şu dönemde bir yana bıraka- rak Cumhuriyet Halk Partisi'ni büyük bir çoğunluk- la parlamentoya taşımak olmalıdır... Cumhuriyet Halk Partisi'nin bu kurultayda belir- lenecek yönetimi de, kurultay sonrasındaki çalış- malannı son aylardaki etkin muhalefet doğrultu- sunda yoğunlaştırarak sürdürmeli; kırgınlık ve gü- vensizlik duygulannın, hertürden önyargılann aşıl- ması için en üst düzeyde, içtenlikle, sonuç alıcı ça- baharcamalıdır... Şeriatçı kuşatmaya teslim olmayacaksakeğer... ataolb@cumhuriyet.com.tr Faks:(0212)513 85 95 Gürtuna: İktidara talibiz I Istanbul Haber Servisi - Eski Istanbul Büyükşehir Belediye Başkam Ali Müfit Gürtuna, Türkiye'de yapüan siyasetin felsefesi olmadığını ifade ederek, toplumun tüm kesimlerini bir araya getirecek bir yapı arzu ettiğini söyledi. "Turkuaz hareket" olarak adlandınlan parti kurma çahşmalannm hazırlüdannı sürdüren Gürtuna, Levent'teki bürosunda basın mensuplanyla sohbet toplantısı yaptı. Gürtuna, iktidara talip olacaklannı vurgulayarak "Türkiye başı kopmuş tavuk gibi çırpınıyor. Ülkenin temel sorunu kötü yönetümesi. Türkiye'de yapüan siyasetin felsefesi yok" dedi.