Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 14 KASIM 2005 PAZARTE!
8 HABERLERIN DEVAMI
TURKIYE
Istanbcl
Edırne
_Y 13 Sınop PB 14
Kocael
PB 13 Samsun PB 16
Y 13 Trabzon PB 15
Çanakkale PB 15 Gıresun PB 14
Izmır PB 18 Ankara Y 12
Manısa PB 17 Eskışehır Y 10
Aydın PB 19 Konya PB 12
Denızlı PB 18 Sıvas PB 11
Zonguldak Y 12 Antalya B 21 Kare
Adana
Mersın
Dıyarbakır
Şanlıurfa
Mardın
Sıırt
Hakkân
Van
B
B
PB
PB
PB
Y
Y
Y
22
21
15
19
14
14
8
7
PB
/"^Parçalıbulutu
Yurdun -çuzey verçke
s mler parçaJı bulu» u Mar
mara n r doğusu Kuzey
Ege nın ıç kesımlen Bat OSİO
Karadenz n batrs Doğj
Aradolu nun guoeydoğusu
S«rt ve Kjrklarefı çevreden e
akşam saatennden sonra
Kırşehtr ve AKsaray çevreie-
n yağışlı geçecek Hava a
cak ğ yurdun kuzeydoğu
kesımlennde btraz artacak
Dığer yerierte onemlı b r de-
ğ şıkl k otmayacak M u n i h
DIS MERKEZLER
PB 9 Berlın PB 11 Moskova PB 4
Helsınkı
Stockholm
Londra
Amsterdam
Bruksel
Parıs
Bonn
PB
PB
PB
PB
PB
Y
PB
10
11
10
13
9
8
11
Budapeşte
Madrıd
viyana
Belgrad
Sofya
Roma
Atına
PB
Y
PB
PB
PB
Y
PB
11
7
9
10
10
19
18
Aşkabat
Astana
Taşkent
Bakû
Bışkek
Trflıs
Kahıre
PB
PB
Y
PB
Y
B
B
13
6
14
11
12
7
22
PB 15 Zunh PB 14 Şam B 20
Ss j utlu > Çok buiutlu > Yağmurlu cL__5> Sulu kar i Gok guaıltulı
AÇI
MUMTAZ SOYSAL
Sığ Devlet
ŞEMDİNLİ olaylan, şehıt cenazelen ve Van Unı-
versıtesı olaylanndan sonra bıle Guneydoğu uze-
nne dennlığıne duşunme gereğını duymayan zı-
hınlerı herhalde bıraz uyarmış olmalıdır Bolgenın
böylesıne yoğun bıçımde gundeme gelmesı ıçın,
asker kayıplannın ve rektor tartışmalannın kanık-
sanması ve ılle de 'denn devlet" soylentılennın
devreye gırmesı mı gerekıyordu?
Guneydoğu sorunu, Turkıye'nın butun kesımlerı
ıçın, polıtıkacıdan yonetıcıye askefden sıvıle, sağ-
dan sola herkesın zıhnını zorlaması ve çozum uret-
meye yoneltmesı ıçın yetennce onemlı değıl mıdır?
Konu, sadece PKK terorunden ve Ingılız-Ame-
nkan ortaklığının bağımsız Kurf devletı tasa-
nmından ıbaret sayılamaz Sorunun gensınde, bu
ulkenın butununedeegemen olan bırzıhnıyetde-
ğışıklığı ve yanlış model seçımı yatıyor
Şemdınlı'de ya da benzer karışıklıklann çıkabıle-
ceğı başka yerlerde caddelerı dolduran kalabalık-
lar "Denn devletburada, asıldevletnerede" dıye ba-
ğırmaya başlasalar ne dıyeceksınız? Dış goruntu
ne yazık kı teroru yenmek ve guvenlık duzenını
ayakta tutmak ıçın canla başla çalışan, atılan kur-
şunlar ve patlayan mayınlar ortasında yaşamlannı
her gun tetılıkeye atan ordunun ve guvenlık guçle-
rının goruntusudur Devletın ekonomık ve sosyal
alanlardakı cılız çabaları bu goruntu gerısınde sılı-
nıyor Devlet baba "sığ devlefe dönuşmuştur
Oysa, o alanlarda devletın artık kapsamlı ve son
derece cıddı planlar ve dev yatırımlarla boy gos-
termesı gerekıyor
Ama nerdeee?
"Serbestpıyasa ekonomısı" ve "ozelgınşımcılık"
gıbı akımlar o bolgede de "plan" ve "kamu yatın-
77/"gıbı kavramları sılıp goturmuştur Aslında ulke-
nın butunu ıçın bıle ışlevlerını yıtırmış sayılamaya-
cak olan bu kavramlan unutanlar ve gunun "kokû
dışanda" akımlarına sevdalannı surdurenler hıç de-
ğılse Anadolu nun doğusu ve guneydoğusu ıçın
zıhnıyetlerını değıştıremezler mıydı'? Kalkınma sağ-
lamak ve sosyal sorun çozmek, sadece "duble y-
ol" yapmak, yeşıl kart dağıtmak ve "Bütun kızlar
okula'" demekle mı olur? Bınalar dıkmek değıl, ger-
çek yatınm planlan, sanayı programları nerede"?
Bolgenın varlıklılan kendı ınsanlarına çalışma
alanlan açacak konulara yatınm yapmak yenne
paralarını değerlendırmek ıçın Istanbul'a, Izmır'e
ve ulkenın başka yerlerıne gıtmışler ya da başka
yerlerde kazanılan paralar bolgeye donup ışletıl-
memışse, butun bunlar devletın de havlu atması-
nı mı gerektırır?
Yoksa, yalnız teroru değıl, onunla bırlıkte butun
o kanşıklıkları, huzursuzluğu ve guvensızlığı do-
ğuran yanlış ekonomık-sosyal polıtıkalaryuzunden
ulkenın o bolgesı de Parıs varoşlarındakılere ben-
zer olaylara sahne olunca Sayın Başbakan veyan-
daşlan yıne "türban
1
" dıye mı bağıracaklardır
7
O sozun gundemden çıkması, en azından bu
çeşıt akıl-dışılıkların bırakılmasma ve akılların ye-
nıden başlarda toplanmasına yarayabılır
EnverArpalı
Hntihar etti'
I Baştarafı 1. Sayfada
Aşkın'ın, kalp spazmıru
ızleyen ıletı bozukluğu
ve pankreatık şuphesıy-
le yoğun bakımda teda-
vı altına alındığını ıfade
eden Şahın. "Rektorûn
hayati tehlikesi me\ cut
olup tedavısı devam et-
mektedir Dileğımız.
rektorumuzun bir an
once eski sağlığına ka-
vuşmasıdır. Çabaları-
tnız bu > öodedir" dedı
Bu arada ıntıhar ola-
yının duyulmasının ar-
dından Arpah'nın ya-
kınlan da cezaevı onün-
de toplardı Yaklaşık
100 kışıden oluşan
grup, cenazenın geç v e-
nlmesını gerekçe gos-
tererek guvenlık guçle-
nyle tartıştı Yaşanan
gergınhk üzenne Emnı-
vet Mudurluğu Çevık
Kuvvet ekıplen ıle Em-
nıyet Mudur Vekılı Ce-
mil Zafer cezaevı onu-
ne geldı Bu arada Ar-
palı nuı vaıanlannın
cezaevı onunde bekle-
ven basın mensuplanv-
la tartışmasi uzenne ga-
zetecıler cezaevınden
uzaklastın.dı
GazetecJenn konuy-
la ılgıh soralannı vanıt-
layan Adılet Bakanı
CemiJ Çiçek, "İntihar
mı etti, başka bir se-
beple mi öldu? İntihar
edip ettnediği, otopsi-
•in ardından anlaşıla-
cakmış. Şu anda net
bir bilgi jok, otopsi-
den sonra açıklama
vapılacakmış" dedı
" 1947 yıLnda Van'da
doğan Aıpjlı, 1965 yı-
İJîda Kaıayollan 9
feolge Mudurluğu nde
elektrık ustası olarak
gorevebaşladı 1969 yı-
lında Mıllı Eğıtım Ba-
katdığı Dıyarbakır Ak-
şam Teknıker Okulu
Makıne Teknıkerlığı
Bolumu'nden, 1970 yı-
hnda ıse Mıllı Eğıtım
Bakanlığı Ankara Tek-
nıker Yuksekoku-
lu'ndan mezun olan Ar-
palı, 1985yıluıdaYYU
Yapı Işlen ve Teknık
Daıre Başkanlığı'na
yuksek teknıker olarak
atandı Arpalı, aynı bı-
nmde 1987 yılnıda şu-
be mudurluğu, 1992'de
de Yapı Işlen ve Teknık
Daıre Başkanlığı gore-
vıne getınldı
2003 yılında YYU
Genel SekreterYardım-
cısı olarak goreve baş-
layan Arpalı hakkında
5 Nısan 2005'te Van
Cumhunyet Başsavcı-
lığı'nca Ispanyol Ex-
pansıyon fırmasına ıha-
le edılen 25 mılyon do-
larlık tıbbı cıliaz alı-
mıyla ılgılı Rektor Prof
Dr Yucel Aşkın, Rek-
tor Yardımcısı Prof Dr
A\şe Yüksel, Rektor-
luk Genel Sekreten
Işık Tepe ıle bırlıkte
"Çıkar amaçlı suç ör-
gütû oluşrurmak. teh-
dit ve baskı ile ihaleve
fesat kanştırmak, res-
mi evrakta sahtekâr-
ük" suçlarından soruş-
turma başlatıldı Soruş-
turma kapsamında 11
Temmuz'da tutuklanan
Arpalı, o gunden bu ya-
na savcılıktakı dosya
hazırlığı nedenıyle
mahkemeye çıkanlma-
dı Arpalı evh ve 2 ço-
cukbabasıydı
MGSB'de irtica ve bölücülüğün aynı öneme sahip iç tehditler olduğu vuıgulanıyor
Işte siyaset belgesiMUSTAFA BALBAY
ANKARA - Cumhunyet, ka-
muoyuna çok az bir bolumu yan-
sıyan Mıllı Guvenlık Siyaset Bel-
gesi'nın (MGSB)tumuneulaşh 3
temel bolumden oluşan belgede,
Turkıye'nın bır bolge ülkesı ola-
rak etrafinda bır guvenlık çembe-
n oluşturması gerektığı vurgula-
nırken, ıç tehdıt unsurlan olarak
ırtıca ve boluculuğûn aynı onem-
de sorun olduğuna dıkkat çekıldı
Belgede, Kıbns'tan asker çekıle-
meyeceğı, Yunanıstan'ın Ege'de
karasulannı 6 mılın ustune çıkar-
masının savaş nedenı olacağı,
ABD ıle ılışblenn AB'nın seçe-
neğı olmayacağı ılkelen aynnüla-
nyla ışlendı Belgede, Turkı-
>enın yapısı, "tek devlet, tek
millet, tek bavrak, tek dil" bıçı-
mınde yer alıyor
Cumhunyet'ın tumunu ele ge-
çırdığı MGSB'de çe\Te ulkelerle
cıddı sorunlarçıkması halınde bu-
nun çozum yollanna ılışkın net
ıfadeler de yer aldı Turkıye'nın
bu ulkelerle bugunku ılışkılerını
zedelememek ıçın bu bolumlen
aktarmayacağız
MGSB'nın bınncı bolumu "ge-
nel esasları" ıçenyor Burada.
belgenın temel hedefının Turkı-
ye'nın guv enJık sıyasetını belırle-
mek olduğu vurgulanıyor Belge-
nın kapsamının, Turkıye Cumhu-
nyetı Devletı'nın mıllı guvenlığı-
nı sağlamak, bu yolda atılması ge-
reken adımlan ongormek, ıç ve
dış guvenlık sıyasetının esaslan-
nı saptamak olduğu behrtıhyor
MGSB'nın hukuksal dayanağı
olarak da anayasanın 118 madde-
sı ve 2945 sayıh Mıllı Guvenlık
Kurulu ve Mıllı Guvenlık Kurulu
Genel Sekreterhğı Yasası goste-
nldı
MGSB'nın bınncı bolumunde
onumuzdekı donemdeTurkıye'ye
yonelık guvenlık konulan aktanl-
dıktan sonra, AB surecınnı Turkı-
ye'nın temel ıç-dış guvenlık so-
runlannı arttırabıleceğı ve azalta-
bıleceğı belırtılıyor
İç güvenllk: Ünrter
yapı ve lalkllk
MGSB'nın ıç-dış guvenlıkle ıl-
gılı bolumundeTurkıye'nın temel
sıyasetının Atarürk'un "Yurtta
sıılh, cihanda sulh" ılkesıne
oturtulduğu belırtılıyor Bunun
yanında temel hedefm, Turkı-
ye'nın Atatürk'un gosterdığı şe-
kılde çağdaş uygarlık duzeyıne u-
laştınlması olduğu vurgulanıyor
Belgede ıç guvenlıkle ılgılı şu
noktalann altı çızılıyor
V* Turkıye'nın umter yapısım,
demokratık, laık, hukuk dev letı ıl-
kelennı korumak ve gelıştırmek
gereklıdır Turkıye'nın butunlu-
ğunu korumanın temel yolu Ata-
turk mıllıyetçıhğıdır
t/ Turkıye'nın guçlu bır ulke
olmasının yolu yukandakı ılkele-
nn yanı sıra aynı zamanda, refahı
EĞİTİM BİRLİÖİ İLKESİ KORUNMALI
MGSB'de eğıtım konusuna gemş yer aynldı
Tevhıd-ı Tednsat (Eğıtım Bırlığı) Kanunu'nun te-
mel dayanak olduğu belırtıldı Bu ılkenın koruna-
rak ekonomımn, toplumsal gücun gerektırdığı her
turlu eğınmın yapılmasının çağın gereğı olduğu
vurgulandı Kız oğrencılenn eğıtunıne aynca
onem venlmesı gerektığı, bu konudakı çabalann
arttınlmasının yararlı olacağı belırtıldı Çağımızın
bılgı toplumu olarak algılandığı ammsatıldı, boy-
le bır toplum oluşturmanın eğıtımın temel hedefı
olması gerektığıne ışaret edildı
Bolgeler arası eşıtsızhk, bıreylenn firsat eşıtlı-
ğı bu alandakı sorunlar olarak yer aldı
Ekonomımn güçlu hale getınlmesuun pek çok
sorunun çozumûne katkı sağlayacağı belırtıldı ve
bu konularda şu noktalara dıkkat çekıldı
^ Sağlam temellere dayalı, guçlu bır ekonomı
Turkıye'nın başlıca guvencelen arasındadır
•^ Ekonomıdekı makro gehşmeler goz ardı edıl-
meden adım anhnaJıdır
• Turkıye teknolojı, guvenlık ve gelışmışlık kn-
terlen arasmda yer alan uzay ortammda mutlaka
yer almalıdır
• İç goç hem guvenlığın hem ekonomının baş-
lıca sorunlan arasındadır Bunu azaltmamn yolla-
n bulunmalıdır
arttırmak, bunu dengelı bıçımde
toplumun her kesımıne yaymak-
tan geçmektedır
• Turkıye "nın guvenlığını teh-
dıt eden temel unsurlar, ırtıca, bo-
luculuk \e aşın sol akımlardır
Turkıye bunlarla mucadele eder-
ken temel evrensel değerlerden de
vazgeçmemelıdır
ı/ Turkıye'nın temel kuruluş ıl-
kelenyle hedeflen ortuşen sıvıl
toplum kuruluşlanyla ılışkıler
onem taşımaktacür
*/ Turkıye'nın butunluğunu et-
kıleyecek temel tehdıt oluşturan
orgutlenn v e ıdeolojılenn toplum
ıçınde taban kazanmalannı önle-
yecek bır sosyal çalışma yapmak
gereklıdır Bu alanda ıstısmarcı
mısyonerlık faalıyetlenne ızın ve-
nhnemelıdır
• Turkıye'de Turkçeden başka
hıçbır dıl, eğıtım-oğretım kurum-
lannda okutulamaz Bu temel bır
ılkedır
\/ Basın ozgurluğu anayasada
ıfadesını bulmuştur Bunu kesuı-
lıkle korumak gereklıdn"
%/ Lozan Antlaşması Turkı-
ye'nın pek çok konudakı temel
dayanağıdır Azınlıklar konusun-
da Lozan Antlaşması ve 18 Ekım
1925 tanhlı Turkıye ıle Bulgans-
tan arasında ımzalanan anlaşma
hukumlen esas alınmalıdır
Tek devlet, tek ulus,
tek bayrak, tek dll
Turkıye'nın ıç guvenhğını ılgı-
lendıren temel konulara yer ven-
len alt bolumlerde ıse hem sorun-
lann onemıne hem de çozum yol-
lanna gınldı Bu bölûmlenn öze-
tı şoyle
•^ Turkıye Cumhunyetı etnık
temele dayalı olarak kurulnıamış-
tır Kuruluş esası, tek devlet, tek
ulus, tek bayrak, tek dıldır Ata-
turk'un "Türkiye Cumhurive-
ti'ni kuran Türkiye haikına
Tûrk milleri denir" sozu temel
bır ılkedır Turkıye Cumhunye-
tı 'ne v atandaşlık bağı ıle bağlı bu-
lunan herkes ulkenın esas unsuru-
dur
•Ataturk, "Millet; dil.kültur
ve ulku biriiğiyle birbirine bağ-
lı vatandaşlann oluşturduğu si-
yası \e sosval bır bırlıktır" sozu
bugun de geçerlı olan, çağımızın
gereklenne >anıt veren bır yakla-
şımdır Bu bağlamda mahallı dıl
ve kultûrler bıreysel ozgurluk
kapsamındadır Bu ozgurluklenn
kotuye kullanılmaması onem taşı-
maktadır Bolucu orgutun bu un-
surlan kendı amaçlan doğrultu-
sunda kullanmamasını sağlamak
gereklıdır
• Irtıcaı faalıyetler ıçte ve dış-
ta surmektedu- Bunlarla raucade-
le ederken, toplumun dını duygu-
lannı ıncıtmemeye ozen gostenl-
melıdır Bu bağlamda toplumun
duıı duygulannı kullanmak ıste-
yenlere de ızın venlmemelıdır
• Anayasa'da dıkkat çekılen
Inkılap Kanunlan'nın odun ver-
meden uygulanması gereklıdır
Dın eğıtımı devletın ustlenmesı
gereken bır ışlev olarak devam et-
melıdır
• Aşın sol unsurlann şıddete
dayalı faalıyetlen toplumda sımf
aynmcılığı yaratmaya donuk ça-
balan onlenmehdır Bu orgutlenn
ozellıkle oğrencılen kullanmala-
n dıkkat çekıcıdır Cezaev ındekı
faalıyetlen de onlenmehdır
Hassas yörelere özel ilgl
MGSB'de Turkıye'nın hassas
bolgelenne de ozel bır bolum ay-
nldı Bu bolgeler tek tek ıfade
edildı v e yapılması gerekenler sı-
ralandı Hassas yoreler başlığı al-
tında yer alan bolgelenn başın-
da Hatay gelıyor Sunye ıle son
donemde ıyı ılışkılere gınldığı an-
cak bu ulkenın Hatav polıtıkasın-
dan tam olarak v azgeçmedığı
anımsatılıyor Burada toprak-nu-
fus dengesıne dayalı bır faalıyet
olduğuna dıkkat çekılıyor Kara-
denız bır bolge olarak aynca ışle-
myor ve Rum Pontus faalıyetlen-
ne vurgu yapılıyor Bolgeye yone-
lık dışandan kaynaklı bır propa-
ganda polınkası olduğu belırtılı-
yor Daha oncekı MGSB'lerden
farklı olarak son yapılan değışık-
Iıkte yabancılara toprak saüşına
da atıfta bulunuluyor Yabancıla-
nn hassas yorelerde gaynmenkul
edınmelennın dıkkatle ızknmesı
gerektığı belırtılıyor
Gokçeada v e Bozcaada da has-
sas bolgeler arasında yer alıyor
îkı adaya donuk ozel bır kalkın-
ma, ekonomı polıtıkası uygulan-
ması gerektığı vurgulanıyor Er-
menıstan'ın ve Ermenılenn Tur-
kıye'dekı faalıyetlen bu bolum
ıçınde ışlemyor ve ozellıkle Doğu
AB ÜYELİĞİ OBJEKTİF
KOŞULLARDA CERÇEKLEŞMELİ
Türiayc'nm dış gûvenlığıyle ılgılı alt bolûmler-
de ıse Turkıye'nın stratejık konumuna, ulus-
lararası anlaşmalara dıkkat çekılıyor Bu bo-
-feade yer ates konulann ozetı şoyle
MONTRÖ SÖZLEŞMESİNDE
TADİLATA İZİN VERİLMEMEÜ
%/ Turkıye'nın ıç guvenlık sorunlannı oluştu-
ran orgûtler kımı komşu ulkeler tarafindan
kullanıhnaktadır
^ Teronzm ve asımetnk tehdıt unsurlan yuzyı-
lın başlıca sorunlan olarak one çıkmaktadır
^ Ege Denızı oncelıklı ohnak uzere etrafimız-
dala tum karasulannm konumu dıkkatle ız-
lenmelıdır Ege'dekj ada ve adacıklann Tur-
kıye'nın guvenlığını etkıleyecek şekılde kul-
lanılması onlenmehdır
t/ Çevremızdekı ulkelenn demokrası, nısan
haklan, pazar ekonomısı konulannda gelış-
melen lehımızedır
i/ AB'ye tam üyehk temel hedeftır Bu sürecın
ulusal çıkarlanmıza uygun olarak takıp edıl-
mesı gereklıdır Avrupa"nın guvenlık numa-
nsınde transatlantık ılışkılen de onem taşı-
maktadır AB'ye gınşm objektıf koşullarda
gerçekleşmesı, Türkiye'nın mıllı çıkarlanyla
ters konulara karşı çıkılması gereklıdn-
t/ Turkıye'nın AB uyelığınde mevcut önyargı-
lan, yanlış anlaşdmalan aşmak gereklıdır
AB ulkelenyle ve otekı Avrupa ûlkelenyle
tek tek ılışkılere de ayn onem vermelıdır
»^ AB'nın dış guvenlık polıtıkalan NATO ve
transatlanûk ılışkılerle uyumlu ohnahdır
Türkiye burada rol oynamalıdır
Belgenın Balkan üJkelen ve Rusya'ya ıhşkm
bolumunde de Turkıye'nın bır bolge ulkesı
ohnasının gereklenne dıkkat çekılıyor, Uk-
râyna'ya ayn bır atıfta bulunuluyor Bu ül-
kemn uluslararası alanda tek bır tarafın
yandaşı olarak sunulmamasının onemı vur-
gulamyor Rusya'yla da ıçışlenne kanşma-
dan guvene dayalı ılışkıler hedeflenıyor
Belgedekı Karademz bolumu de son do-
nemdekı gehşmeler ışığmda aynntılı olarak
yer alıyor Karademz ve Kafkaslar'la ılgılı
bazı satırbaşlan şoyle
%/ Son dönemde bazı çevrelenn Montrö Soz-
leşmesı'm aşındırmak ıstedığı bılınmekte-
dır Bu sözleşmede herhangı bır tadılata
ızm venlmemelı, böyle bu tartışmamn or-
tamı dahı engellenmehdır
^ Montrö Sozleşmesı, Turkıve'nın uçuncu ul-
kelerle ılışkılenm tamamlayıcı mtelıktedır
^ Boğazlann yukunu azaltacak çahşmalar
ongoruhnelıdn-
• Guney Kafkasya ulkelennın suur guvenlı-
ğı ve varlığını koruması onemlıdır Bu ul-
kelenn NATO ve AB ıle ılışkılen Türkı-
ye'nın lehınedır
*/ Ortadoğu'da banş, guven ve ıstıkrar Turkı-
ye'nm guvenlığı anlamına gebnektedır Bu
ulkelerdekı reform çabalan desteklenmeh.
Turkıye'nın deneyımlen bu ulkelenn ya-
ranna sunuhnalıdır
Anadolu'nun bazı ıllenne dıkkat
edıhnesı gerektığı belırtılıyor
Deprem kuşağı da Turkıye'nın
hassas bolgelen olarak belgede
yerahyor Bu bolgelerdekı ekono-
nıık değen yuksek stratejık tesıs-
lenn durumunun masaya yatınl-
ması ıstenıyor
ABD, AB'nin
seçeneğl değll
Türkıye'nm dış ılışkılennde
çok yonlu pohükanın kaçınılmaz
olduğu vurgulanan belgede ABD
ıle ılışkıler ayn bır bolum olarak
yer alıyor Bu bolumde şu nokta-
lann altı çızılıyor
• ABD ıle ılışkıler tanhseldır
ve çok yonludur
• Ilışkılenn sıyası, ekonomık
ve guv enlık boyutu vardır
• Bu ıhşkıler tıcan ve teknolo-
jık olarak da gelıştınhnelıdır
«/ ABD'de Turkıye aleyhıne
pek çok lobı faahyetı vardır Le-
hımıze olanlar da bulunmaktadır
Bu ulkenın koşullan gereğı lobı
faahyetı ayn bır onem taşımakta-
dır
• ABD'de Turkıye lehıne ka-
muoyu oluşturuhnası pek çok ba-
kımdan onemlıdn-
t/ Turkıye'nın ABD ıle ılışkı-
len Orta Asya, Balkanlar, Guney
Kafkasya, Ortadoğu polıtıkalan
bakımnıdan stratejıktır Bu konu-
larda ışbırlığı, dayamsma Turkı-
ye'nın çıkannadır
^ Turkıye'mn ABD ıle ılışkı-
len stratejıktır ancak başka bır
ılışkının alternaöfı değıldır ABD.
AB surecımızın bır alternatıfî de-
ğıldır
tf NATO'dakı rolumuzu koru-
mahyız NATO'nun farkhlaşan sı-
yasetmde yenmız olmalı
Kıbns'tan asker
çekilemez
Belgedekı gemş bolumler ara-
sında Kıbns v eYunanıstan yer alı-
yor Îkı konuya ıhşkın değerlen-
dırmeler ozet olarak şoyle
• Kıbns'ta banş Turkıye'nın
deısteğıdır Ancak buadıl,garan-
tı altına alınmış ve yaşayabılır bır
banş olmalıdır Çozum budur
t/ Kıbns sorununun temel ço-
zum yen BM'dır, başka yer aran-
mamalıdır
t/ Turkıye'mn adadakı asken
varhğı 1959-60 Londra ve Zunh
anlaşmalanna dayalıdır Adanın
tumune ılışkın garantorluk hakkı-
mız bulunmaktadır Adadakı as-
ken v arlığımız Kıbns Turk halkı-
mn guvenlığı ıçındır Bunun sur-
durubnesı esastır
^ Ada'dakı Rum nufusu bu-
yuktur Rum nüfusu Turk nuftı-
sundan fazladır Bu dıkkate alına-
rak Turk nufusunun manev ı yapı-
sı guçlendınlmelıdır
• KKTC, kahcı bır banş sağ-
lanıncaya dek, guçlendınlerek ko-
runmalıdu-
^ Kıbns'ın çevresındekı denız
sahası ayn bır konudur Bu bolge-
de Turkıye ve KKTC'nın hukukı
haklan vardır
• Turkıye Yunanıstan'la ılışkı-
lerını banş ıçınde guçlendırmeyı
hedeflemektedır Bır dızı sorun
olduğu da muhakkaktır Yunanıs-
tan ın bu sorunlan AB zemınlen-
ne taşımasına ve bu sorunlann
Turkıye-AB sorunu olarak algı-
lanmasına ızm venlmemelıdır
• Ege Denızı, Turkıye'nın gu-
venlığı ve ekonomısı açısından
çok onemlıdır Yunanıstan ın 6
mıl olan karasulannı arttmna gı-
nşımlen kabul edılemez Bunun
savaş sebebı olduğu yonundekı
caydıncıhğımızı korumamız ge-
reİar Yunanıstan'ın Ege Denı-
zı 'ndekı adacık ve kayalıklarda fi-
ılı durumlar varatmasma ızuı ve-
nlmemehdu-
GUNDEM MUSTAFA BALBA\
• Baştarafı 1. Sayfada
fıkra vardır Lısede bır oğrencı tarıh oğretmenıne
sorar
- Hocam, 1402'dekı Ankara Savaşı'nı Timur
deâıl de Yıldırım Bayazrt kazansaydı ne olurdu''
Oğretmen hemen yanıt vermenın zorolduğunu,
mudurebaşvurmakgerektığınısoyler Mudur, muf-
redatın dışına çıkılmasını ıstememekte, çıkana
haddını bıldırmektedır oğretmen mudure gıder
durumu anlatır Mudur soruyu genel mudurluğe
aktarmak gerektığını soyler Resmı bır yazıyla ge-
nel mudurluğe soru sorulur Genel mudur bakanın
dedığınden şaşmaz, her ışı ona danışır Soru ge-
lınce soluğu bakanlık ozel kalemınde alır Bakan
yazıya bakar, "Gereğını yapın, butçedenpara çık-
madığı surece sorun yok" der
Bakanlıktan okula bır ay sonra şu resmı yazı
ulaşır
Butçe yetersızlığı nedenıyle bu yıl Ankara Sa-
vaşı yapılamayacaktır"
• • •
Bu fıkra Gelelım yaşanmış olaya Prof Dr Is-
mail Tuncay Uslu'nun çok cıddı, daha doğrusu
çok cıddıye alınan bır mektubu var.
Hocamız başbakana hıtaben yazdığı mektupta
özetle şoyle dıyor
"Muhterem başkanım, kader dostum
Ruyamda Şeyh Mehmed Zahit Kotku hazretlen-
nı gördüm Sıze ıletmek uzere bazı mesajlar verdı
Bunlan aktarmayı gorev bılıyorum Uzanlar'a yaptı-
ğınızmüdahale ülkemıze, ulusumuza, hükümetımıze,
partımıze çok büyuk yararlar sağlamıştı Evlıyamız
emırten üzenne partı faalıyetlenne katkıda bulunmak
üzere Beşıktaş merkez şubemıze dahıl oldum
Kotku hazretlen bana YÖK ve Sağlık Bakanlığı'nda-
kı uygulamalarla ılgılı uyanlarda bulundu Görevım
sıze aktarmaktır Buralardakı uygulamalann çok yan-
lış olduğu, evlıyamız tarafindan ben fakıre ıkaz edıl-
mektedır Mıllı Eğıtım Bakanlığı'nın Ingılızce açığı bır
hakıkat olduğu halde Istanbul Çapa ıngılızce oğret-
menı yetıştıren bölumune ıkıncı sınıfbara/da kasten
bekletılen, YÖK'un merkezı sıstemle hazırianan so-
rularıyla 69puan aldıklan halde 5 bın oğretmen nam-
zetının bekletıldığı her basıret sahıbı vatandaş tara-
findan esefle ve uzuntûyle takıp edılmektedır"
Başbakan mektubu Mıllı Eğıtım Bakanı'na gon-
denyor Bakan da 25 Eylul 2005'te 25313 sayılı ust
yazıyla YÖK'e ıletıyor
•••
Her şeyden once şeyhı kutlamak gerek Huku-
metın uygulamalarını bu kadar yakından ızlemek,
butun ayrıntılara hâkım olmak o kadar kolay olma-
sa gerek
1
Ancak aklımıza bır soru takıldı, Uzanlar'a mu-
dahaleyı bu kadar onayladığına gore acaba onun
da Uzanlar'a aıt bankalarda hesabı mı vardı"
7
Prof Uslu da sorunlan, rakamları tek tek aklın-
da tutmuş, aynen başbakana aktarmış Prof Us-
lu, aynntıya gıremeyeceğını, açıklama yapama-
yacağını, yaparsa ışlevını yıtırebıleceğını soyluyor
Yanı, Kotku'nun mesajlarını aktarma gorevını ya-
pamayacağını ıma edıyor
Tablo, eğıtımın, eğıtıme yon verenlerın ıçınde
bulunduğu durumu çok ıyı ozetlıyor Ulkede her
şey kayıt dışı ama, bereket ruyalar değıl Onlar he-
men kayıt altına alınıp, resmı ışleme gırıyor
Mujdeler olsun, pazarın bol olsun Turkıyem
Rıyalar, affedersınız ruyalar ülkesı olduk
1
ankcurrKf cumhuriyet.com.tr
Kerkük'ün
yapısı korunmalı
Belgede, Iran ve Irak'takı gehşmeler de ayn
maddeler olarak yer alıyor İran'ın rejımının
Turkıye'den farklılığına dıkat çekılıyor, buna
rağmen ıkı ulke ılışkılennın ıyı komşuluk
çerçevesmde surduruleceğı belırtılıyor Bu
ıhşkılerde ıçışlenne kanşmamaya ozel bır
vurgu yapılıyor MGSB'de Irak'ın toprak
butunluğunun korunması gerektığı
vurgulanıyor, şu noktalann altı çızılıyor
t/ Irak, etnık temele dayalı olarak yapılandınlırsa
kalıcı bır devlet yapısı oluşturulamaz
}/ Kerkuk, herhangı bır etnık grubun doğrudan
etkısı altına gırmemelı.
Bolgedekı Kurt gruplanyla üçuncu ulkelenn
ılışkılen dıkkatle takıp edılmelı
*^ Turkıye "nın Israıl ûe ılışkılennın bolgedekı
hıçbır ulkeyı tehdıt etmeye yoaelık-elmadtfı
ısrarla anlatıtaıalı
Fırat ve Dicle:
İki nehir tek havza
Belgede sınır aşan sulara uluslararası alanda farklı
yaklaşımlann baş gosterdığıne dıkkat çekılıyor
Bu bolumun satırbaşlan şoyle
• Sınır aşan sularla ılgılı BM, AB ve otekı
uluslararası kuruluşlann surdurduğu çalışmalan
çok dıkkatle ızlemek gerekmektedır
%/ Sınır aşan suların uluslararası bır konu olduğu
tezı kabul edılmemelıdır
• Fırat ve Dıcle ıçın ıkı nehır tek hav za ılkesını
bolge ulkelenyle paylaşarak ışlemek gerekıyor
Bu ılkenın temelınde teknolojıyı kullanıp suyun
maksımum yararla dağıtıknası yatmaktadır
•^ Ilısu Barajı. GAP Projesf nın bu- parçasıdır
Proje aksatılmamalıdır
Belgede, Ermenılenn soykırım ıddıalanna bır
seferberlık anlayışı ıçınde karşı çıkılması
gerektığı vurguİanıyor Yurtdışmdakı
vatandaşlanmızm ve soydaşlanmızın bu
uh\.elerde knnlığmı koruması ve bu ulkelenn
yasalanna uyması prensıbının altı çızılıyor