Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 EKİM 2005 PERŞEMBE 10 DIŞ HABERLER dishab(â cumhuriyet.com.tr Tahran'ın Irak'a kanştığı yönündeki Suudi iddialan, Bağdat-Riyad arasmda söz düellosuna yol açtı RiyacPm Iran rahatsızhğıDış Haberler Servisi - Irak'taki Şii ve Sün- ni gruplar arasında yaşanan anlaşmazhklar Tahran - Riyad ilişkilerine de yansıdı. Iran Dışişleri Bakanı ManuçehrMütteki'nin Su- udi Arabistan' ayapacağı ziyaret ertelendi. Suudi Arabistan tarafından açıklanan er- teleme karannın nedeni ve gezinin eğer ya- pılacaksa ne zaman gerçekleştirileceği ko- nusunda herhangi bir aynntı verilmedi. Da- ha önce tran Dışişleri Bakanhğı ziyaret çer- çevesinde Irak ve Filistin'deki son gelişme- lerin değerlendirileceğini duyurmuştu. Iran'ın Irak'taki etkinliğini arttırdığı yö- nündeki Suudi iddialan, son günlerde Bağ- dat ve Riyad'ın birbirlerini eleştirmelerine neden oluyordu. Irak Içişleri Bakanı Beyan Bekir Solag'ın son açıklamalannın ardından, Tahran-Bağ- • Irak Içişleri Bakanı, İran'ı Bağdat'a kanşmakla suçlayan Riyad'ı hedef alarak "Deve sırtındaki bir bedevi bana ders veremez" demişti. İran Dışişleri Bakanı Mütteki'nin Suudi Arabistan ziyareti ertelendi. Suudi yetkililer, Iran'ın artan etkisi yüzünden Irak'ta Sünnilerle Şiiler arasında bir iç savaş yaşanmasından endişe ettiklerini söylüyorlar. dat ve Riyad hattında meydana gelen geri- limin de Suudi-Iran görüşmesinde ele alın- ması bekleniyordu. Zebari bakanı adına özür diledi Iran'a yakınlığıyla bilinen Irak Islam Dev- rimi Yüksek Konseyi (SCIRI) üyesi Solag, Suudi Arabistan'ın, Irak'ta Şiilerin ve Iran'ın etkisinin arttığına yönelik kaygılanndan söz edilmesine sert tepki göstermişti. Irak Içiş- leri Bakanı, "Deve sırtındaki bir bedevi ba- na dersveremez" demişti. Solag aynca Sün- ni Arap ülkelerin, Irak'ta yeni güçlenen Şi- ileri, Iran'ın kollanna itmekten çok, des- teklemeleri gerektiğini söylemişti. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, So- lag'ın bu açıklamalannın ardından Suudi Arabistan'dan özür dilemek zorunda kaldı, ancak Solag eleştirilerini sürdürdü. Önceki gün yaptığı bir başka açıklamada Arabistan'ı ülkede azmlıkta bulunan Şiiler ile kadınlara yönelik tutumu nedeniyle eleş- tiren Solag, "Arap uhısuna demokrasi ve özgüriûk çağnsr yaptı. Iran Dışişleri Bakanhğı, Iran'ın Irak'ta nüfuzunu arttırdığı ıddialannı "temelsizve gerçekdışı" olarak niteleyip reddetti. Iranlı yetkililer, istikrarlı bir Irak'ın ken- di çıkarlan için de önemli olduğunu vurgu- luyor ve ülkede yabancı işgalinin son bul- masını istiyor. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Su- ud el Faysal, geçen ay Washington'a yaptı- ğı zıyarette Iran'ın Irak'taki etkisinin artma- sından ve bunun Sünnilerle Şiiler arasında bir iç savaşa neden olmasından endişe etti- ğini söylemişti. El Faysal, yeni Irak anaya- sasının ülkeyi bölebilecegini ve Sünnileri va- tandaşlık haklanndan mahrum edebileceği- ni ifade etmiştı. EFERANDUM TASARISI Irak meclisi geri adım attıDış Haberier Servisi - Irak meclisi, 15 Ekim'de referan- duma sunulacak yeni anayasa taslağının Sünniler tarafından reddedilmesini önlemek için yaptığı kanun değişikliğinden, BM'nin ve ABD'nin tepkisi üzerine geri adım attı. Şiilerin çoğunluğu oluştur- duğu Irak parlamentosu, pazar günü seçim kanununda yaptı- ğı değişiklikle, "ülke çapında seçmenJerin çoğundan onay al- sa bile ülkedeki 18 \ilayetten herhangi 3'ünde seçmenlerin iiçte ikisinin aleyhte oy kullan- ması hatinde anayasanın kabul edümeyeceği'' şeklindeki mad- deyi, "anayasanın reddedflme- si için sadece sandığa gkterek oy kuDananlann degiL kayrth seç- menlerin 3'te 2"sinin hayır oyu kullanmasıgerektigi" şeklınde yorumlamıştı. "Sondakjka" degişikliğinden önceki yasa, 4 vilayette yeter- li çoğunluğa sahip olan Sünni- lerin oyuyla anayasanın redde- dilmesine olanak tanıyordu. BM bu tür koşulların ulus- lararası standartlara uygun ol- madığını söylemişti. ABD de karan eleştirirken Sünniler, hükümetteki Şiilere büyük tep- ki göstermişti. Parlamento değişiklikleri dün tersine çevirdi. Parlamento üye- leri arasında kısa ancak öfkeli bir tartışma yaşandı. Bir Şii milletvekili, parlamentonun BM önünde eğilmemesi gerek- tiğini, böyle devam edip sürek- li fıkir değişririrse ulusun önün- de gülünç duruma düşeceğini belirtti. Ancak 275 milletveki- linden yaklaşık yansının katıl- dığı oylamada, 28'e karşı 119 oyla, yasanm asıl halinin uy- gulanması karan alındı. 15 Ekim'de halkoyuna sunu- lacak olan anayasasının taslak metninin 5 milyon adet basıl- ması ve referandum öncesi hal- ka dağıtılması amaçlanıyor. r SiS ••rrr Içinden duvargeçen okul İsıailin Batı Şeria ve Kudüs bölgesinde inşa ettiği "güvenlik duvan" bu kez bir okuhı ikiye ayırdı. Kudüs' ün Anata banliyösünde hafta sonu tarilinden dönen FiüstinJi öğrenciler, okulu tam ortasından ikiye bölen 8 metre yüksekiiğinde beton duvarla karşüaştı. 800 öğrenchün eğitim gördüğü okulun müdürü Yusuf Elayan, duvar çahşmalarnun okul yönetimine önceden haber vermeksizin başlaüldığuıı söyledi. tsrail'in 48 saat içinde duvan inşa ettiğini belirten Elayan, öğrencilerin tsrailü askeıierle çanşnğını, bazı öğrencilerin bu yüzden gözalüna ahndıgını ka> detti. Çocuklara oyun bahçesi kahnadığnu anlatan müdür, duvann diğer tarafinda kalan 3 dönüm alanın. fiilen Yahudi yerleşkesinin olacağını ifade erti. (Fotoğraf: AFP) Irak'la yeni sınır kapıları • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namik Tan, Türkiye ile Irak arasında yeni sınır kapısı açılmasma ilişkin görüşmelerin sürdüğünü ve iki ülke arasmda çok sayıda sınır kapısı açılabileceğini söyledi. Tan, haftalık basın toplantısında bir soru üzerine, Irak Planlama ve Kalkınma Bakanı Berham Salih'in ziyareti sırasında konunun gündeme geldiğini kaydetti. Irak tarafının Habur-lbrahim Halil sınır kapısının bugünkü ihtiyacı dahi karşılamakta yetersiz kaldığını vurguladığını belirten Tan, "Irak hükümeti, Habur'un 5 km. batısuıda kara ve demiryolu bağlanhlannı içeren yeni bir kapı açılmasını önerdi" dedi. Rice Oıta Asya turunda • ALMATI (AA) - ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, 10-13 Ekim günleri arasmda Kırgızistan, Afganistan, Kazakistan ve Tacikistan'ı ziyaret edecek. ABD Dışişleri Bakanhğı ziyaretin amacınm, bölgedeki siyasi ve ekonomik reformlarla, işbirliği ve demokrasinin geliştirilmesini desteklemek ve güvenliği ilgilendiren konularda görüşmelerde bulunmak olduğunu büdirdi. Ramazan bombacıları • HtLLE (AA) - Irak'm güneyindeki Hille kentinde düzenlenen intihar saldınsında ramazamn ilk günü için toplanan Şiiler hedef alındı. Polis kaynaklan, 22 kişinin öldüğü, 77 kişinin yaralandığı bombah araç saldınsı sırasında Şiilerin bir cami dışmda toplandığını belirtti. Babil vilayetinin başkenti Hille'de nüfusun büyük çoğunluğunu Şiiler oluşturuyor. Kentte eski devlet başkanı Saddam Hüseyin'e verdiği destekle tanman Sünni azınlık da bulunuyor. Schnödep'den sürpriz ziyaret • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Almanya Başbakanı Gerhard Schröder'in, 12 Ekim'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a sürpriz bir ziyaret gerçekleştireceği bildirildı. Istanbul'da düzenlenecek bu sürpriz buluşmada ağırlıklı olarak Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) ilişkileri ile son gelişmelerin ele ahnacağı ifade edildi.Iki başbakanın herkes için sürpriz olan bu buluşma karannı AB pazarhklanmn sürdüğü 3 Ekim'de gerçekleştirdikleri bir telefon görüşmesi sırasında aldıklan belirtildi. Güpcistan'ın stratejik optaklapı • MOSKOVA (AA) - Gürcistan'ın yayımladığı ulusal konseptindeki stratejik ortaklar listesinin başında sırasıyla ABD, Ukrayna, Türkiye ve AB'nin yer aldığı bildirildi. Itar-Tass ajansı, Gürcistan'm önceki gün yayımladığı ulusal konseptinde ABD, Ukrayna, Türkiye ve AB'nin stratejik ortaklar sıralamasında ilk sırayı aldığını belirterek Rusya'nın ise ortaklar listesinde son sırada yer aldığını duyurdu. Tel: 0312 354 83 00 Faks: 0312 354 83 09 rkadaş [email protected] www.arkadas.com.tr •ı V • • HERKES BILGISAYAR OGRENEBIÜR Temel ~ Bilgisayar UYGULAMA CD'si ile Bilgisayar Donanımı Bilgisayar Tarihçesi Bilgisayar Başanmı Bilgisayar Ağları İnternet M/crosoft® W/ndows® XP Microsoft»Word 2003 Microsoft*Excel 2003 ÖZEL BASKI ÖZEL FiYAT 392 SAYFA+CD 9.90YTL ve Mîavsaft- güvencesiyle Rusya Devİet Başkanı Putin, Başbakan Erdoğan'ı telefonla aradı. Putin 'den AB tebrikiANKARA(Cumhuriyet Bürosu) - Rusya Devlet Başkanı Madimir Putin, Başbakan Recep Tayyip Erdogan ı telefonla ara- yarak Türkiye ile AB'nin müzakerelere başlamasın- danötürü tebrik efti. Rusya Devlet Başkanlı- ğı Basın Merkezi tarafın- dan yapılan kısa açıkla- maya göre, Putin önceki gün Erdoğan'ı aradı. Açık- lamada, Putin ve Erdo- ğan'ın temmuz ayında So- çi'de yapılan görüşmede vanlan anlaşma çerçe\e- sindekı ikili ışbirliğıyle il- gili konulan ele aldıklan belirtildi. Erdoğan, 17 Temmuz'da gittiği Rusya'da Putin'le 7 ay içerisindeki 4. görüş- mesini yapmışh. Ülkele- rarası ikili ilişkilerin ele alındığı görüşmelerde Pu- tin ve Erdoğan, Rusya ve Türkiye arasındaki ticaret hacminin arttınlması konu- sunda görüş birliğine \ar- mıştı. Görüşmede, Mavi Akım'ın yıllık 16 milyar metreküp olan kapasitesi- nin arttınlması konusunda ortak görüş bıldirilmişti. Karadenız ve Kafkasya bölgesinde güveniik ko- nulannın da ele alındığı görüşmede Putin, Kıbns konusunda da Erdoğan'a destek vermişti. Putin, "Kıbns sorunu- nun adil çözümüne yöne- Bk BM Genel Sekreteri Ko- fi Annan'ınçabalannıdes- teklemeye devam edece- ğiz" demişti. AMR MUSA KUTLADI KAHİRE(AA)- Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, Türkiye'nin AB ile tam üyelik müzakerelerine başlamasından memnun olduğunu söyledi. Musa, gazetecilere yaptığı açıklamada, Türkiye'nin AB ile tam üyelik müzakerelerine başlamasından dolayı mutlu olduğunu belirterek "Türkiye'yi tebrik ederim" dedi. AB'nin tarihi ve önemli bir adım attığını belirten Musa, Türkiye'nin önemli bir ülke olduğunu ve AB'ye girmesinin büyük katkılar sağlayacağını kaydetti. Amr Musa, "Türkiye'nin, AB'deki tek İslam ülkesi olması sayesinde, Hnistryan dünyası ile Müslüman dünyası arasmda önemli bir köprii vazifesini üstleneceğmi" ifade erti. I DIŞİŞLERİ SÖZCÜSÜ TAN: 7. maddenin lliğiyok ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu)-Dışişlen Ba- kanhğı Sözcüsü Namık Tan, müzakere çerçeve belgesinde yer alan ve "Türkiye'nin AB üyesiül- kelerin uluslararası örgüt- lere katüımını veto ede- meyeceğine" hükmeden maddenin, Dönem Baş- kanı Ingiltere ve Avrupa Konseyi ortaldığıyla ya- yımlanan deklarasyon sa- yesinde bir geçerliliğınin kahnadığını sa\aındu. Tan, dün düzenlediği basın toplantısında soru- lan yanıtladı. Tan, müza- kere çerçeve belgesinde yer alan "hazmetme kapa- sitea" ifadesine ilişkin bir soru üzenne, AB'nin Ha- ziran 1993'te Kopen- hag'da yaptığı ve Kopen- hag kriterlerinin altyapı- sının ortaya çıkanldığı zir- venin sonuç bildirisinde bu ifadenin ilk kez kulla- nıldığını anımsatarak, "Bu husus yeni bir unsurdeğfl" diye konuştu. A\Tupa Parlamentosu tarafından alınan kararla- nn AB müktesebatının bir parçası olduğu yönünde- ki görüş ve eleştirilenn sorulması üzerine Tan. "Bu yönde değerlendir- meler var, anıa bunlann doğru olduğunu söyleye- nıem, çünkü bu kararlar müktesebatın parçasını oluşturmuyor" dedi. Tan, başka bir soru üze- rine, "hazmetme kapa- sitesi"nin yalnızca AB için değil. Türkiye için de geçerli olduğunu be- lirterek. "•müzakerelerin başansızhkla sonuçlan- ması durumunda Türki- ye'nin AB'ye güçlü bağ- larlaçıpalanmasr ıfade- lerini, "Bu ifadeler 17 Arahk'm gerisinde değü" şeklinde değerlendirdi. 'Rumlareklettf Tan. 7. paragraf ile ilgi- li soru üzenne ise belge- ye Güney Kıbns Rum yö- netiminin çabası üzerine, "Türkiye, tam üye olana kadar geçecek sürede AB üyesi ülkelerin uluslara- rası kuruluşlardaki üye- liklerinin desteklenmesi yönündetutum abnatadır" şeklinde bir ifade konul- duğunu belirtti. Maddede Rum yöneti- minin adı açıkça belirtil- memesine karşın, Türki- ye'nin bu ifadeleri "müp- hem ve genel" bulduğû- nu, bu ifadeye açıklık ge- tirilmesini talep ettiğini ifade eden Tan, Türki- ye'nin temaslar sırasında görüşlerini. "Kıbns mese- lesinin çözümünden son- ra bunun sonucuna göre uluslararası kuruluşlar- daki pozisyonumuz göz- den geçirilebilir'' ve "Dke olarak özellikle güveniik ve savunma ağırlıkh ulus- lararası kuruluşlarla ilgi- li haklanmı/j ve özerküği- mizi muhafaza efmek is- tiyoruz" unsurlanna da- yanarak muhataplarına aktardığını kaydetti. 7. maddeye ilişkin ola- rak, AB "nin en yüksek ya- sama ve yürütme organı olan AB Konseyi'nin ona- ymın da olduğunun açık şekilde belirtildiği bir be- yanın konsey başkanlı- ğınca yapıldığını \urgula- yan Tan, bu beyanın top- lantı belgelerinin birinci sayfasına "aynhnaz bir parça" şeklinde eklendi- ğinı söyledi.