Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
12 EKİM 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
OLAYLAR VE GORUŞLER
AÇI
MUMTAZ SOYSAL
Elde Hüzün Bile Yok
GİDİŞİNDEN çok once, yıllar once, "aynlıkgırdı
araya " dedıkten sonra "elde var huzün" demıştı
Oysa artık huzun bıle yok elde, buyuk, kolay
doldurulmayacak kadar buyuk bır boşluk var Bır
gazelınde yuzyıllar oncesınm unutulmaz şaırı Bâ-
kî'ye seslenırken,
"ne şair kalmış ülkede ne şiir
divanlar unutulmuş
mesneviler parça parça
eyşairlerin sultanı ey bâkî
inanılmaz kafiyeler duşürûp yıldızlardan
(mef'ûlü mefâilü)
ruhunla soyleşirim"
demekten kendını alamamıştı
Bundan sonra hemen hemen herkes Attilâ'nın
ruhuyla soyleşecektır
En başta âşıklar, sevdalıiar, hattâ sevdalısız "mec-
bur"\ar, sonra tutuklular, ışkencede kerpetenle tır-
naklan sokulenler, Makedonya komıtacılarının to-
runlan, sıslı bulvarfann sarhoşlan, sokaktakı adam-
lar, yağmur kaçakları
Herkes
Herhalde, vapurlan sevenlerde. Otutkunlardan
bu toplumda hâlâ tek tuk kım kalmışsa, onlar
Evet, vapurlan sevenler öyle "gemı" dıye bu-
tun teknelerı bırbınne kanştırıp yatlan, botlan, ka-
tamaran denız otobuslennı apartıman gonınüşlu
transatlantıklerı falan değıl, buharlı gemılen, özel-
lıkle de yaşlanmış şıleplerı
Kımse Attılâ llhan kadar onlardan soz etmemış,
şıınn ıçıne sokmamış, şıırleştırmemıştır Nerdeyse
canlandınrcasına, sevdırırce, acındınrcasına:
"haliç'te bir vapuru vurdular dört kişi
demiıiemişti, eli kolu bağlıydı ağlryordu
vapur kudurdu kuduz gibi böğürdü
hiçbihniz orada yoktunuz"
Bır cınayete sahne olmuş vapuru kım daha 1yı
anlatabılırdı
9
Ulkesının her tur ınsanını, her goruntusunu, ko-
lay unutulmayacak Osmanlı geçmışını ve hıç
dınmeyecek Kemalıst atılımını şıır ıncelığı ve man-
tık sağlamlığıyla yansıtabılen çok az ınsanımız var-
dı, onlardan bın darta aramızdan ayrıldı Boylesı-
ne şaır bır ınsanın ulkesındekı sıyaset sahnesıne
en doğru tanılan koyması, halkının sorunları ıçın en
geçerlı çozumlerı savunması, yaşamı boyunca en
tutarlı tavrı surdurmesı, başına gelenlen en nntçe
karşılaması pek beklenmezdı
Ama Attılâ beklenebılecegını, beklenmesı ge-
rektığını gostererek gıttı
İSTW\BUL CUMOK DUYURUSU
"Adam Gibi Adam Sayın
Attilâ ÜhanV hep birtikte
saygıyla sonsuzluğa
uğurluyoruz.
13.10.2005 Saat 12.58 Teş\ild\e Caraii.
İSTANBULCUMOK
Yazın ve düşün dünyamızın
büyük ustası
ATTİLÂ
İLHAN'ı
yitirmenin derın üzüntüsü içindeyiz.
Merhuma rahmet,
tüm sevenlerıne
başsağlığı dilıyorum.
Prof. Dr. Engin ATAÇ
Anadolu Üniversitesi Rektörü
ATTİLÂ İLHAN'A SAYGI
Yazarımız
ATTİLÂ
İLHAN'ı
yitirmiş olmanın acısı ve üzüntüsü
içindeyiz.
Anısı önünde
saygıyla eğiliyoruz.
Cumhuriyel VAKFI
Hukuk Tanımayan Sağlık Hizmeti
İktıdanmızın sağlık alanındakı muthış reformlannın sonuncusu, sağlık
hızmet bmmlennde mescit açma zorunluluğu oldu Örneğın bın yataklı bır
hastanede, yatağından kalkabılecek durumdakı sozgehşı beş yuz hasta ıle bır
o kadar hastane personelmın, günde beş vakıt namaz ıçın mescıtte
buluşmasmı sağlayarak tedavıye ruhanı destek sağlamayı duşunduler. Ne var
kı büyük hastanelere mescit yeterlı olamayacağından, her bınnın bırer camı
yaptırması da uygun görülmelıydı
Doç. Dr. Tonguç GÖRKER
A
KP'nın muthış reformlann-
dan bır bolumu de sağlık ala-
nındaydı Hukuk de\ letı anla-
yışına \e anayasaya aykın olan
"heldmJere zorunJu hizmet"
uygulamasına son venlecek, kamu sağlık hız-
metlen bırleştınlecek, hastalara hekım seç-
me hakkı tanınacak, sağlık hızmetı bınm-
lenndekı hasta kuyruklan sona erecek, he-
kıme başvuranlar hasta değıl muşten sayı-
lacak, muşten her zaman haklı olacak, sağ-
lık hızmetı tum vatandaşlara ulaşacaktı Bu
duzenJeme ıçın ne gıbı hızmet sıstemının he-
deflendığı ıse belırsızdı Tuccar olmayan
başbakan olamazdı O halde formuller tuc-
car gozu ıle bulunacak ve hedef behrlene-
cektı Bısmıllahla ışe başladılar ve dort yı-
la yakın sureyı gende bıraktılar
Tuccar kafasının ılk ıcraatı, açık seçık
ozel mulkıyet durumundakı SSK sağlık hız-
met bınmlenne el koymak oldu Yontem ıs-
tımlak olsa ıdı, yanlış da olsa hukuk dev le-
tı ıçınde mazeret bulunabıhrdı Oysa orta-
da ıstımlak da yoktu, gasp vardı Sonzaman-
larda kaynaklan kısılarak hızmet tıkanıkJık-
lannın başladığı SSK'de hızmetler busbu-
tun çıkmaza gırdı ve kaosa donuştu Kuy-
ruldar azalmadı, daha da çoğaldı Hastala-
nn, seçmek şoyle dursun, hekımın yuzunu
gormelen bıle guçleştı Bu sıkuıtılann met-
ropolıtan ıllerde olduğu, kuçuk ıllerde sıkın-
tı olmadığı açıklandı Oysa SSK sağlık hız-
met bınmJen zaten bu buyuk ıllerde yoğun-
laşmıştı Çunku endustn ışletmelen bu ıl-
Ierde toplanmıştı
Kamuoyu bu sıkıntılarla çalkalanırken
sessız sedasız bır başka kaçamak daha ya-
pılıyordu SSK'nın ılaç fabnkası ve ecza-
nelennın ışlevlen sona enyordu SSK'ye
çok buyuk çabalarla kazandınlmış olan ılaç
uretme ve eczacı çalıştırma hakkı ortadan
kaldınldı Hastalara, depocu kârı, eczacı
kârı duşuldukten ve fabnkalardan toplu alım
sayesınde aynca ındınmler yapıldıktan son-
ra ulaştınlan ılaçlar, bu kez serbest eczane-
lerden \enlmek suretıyle eskısının ıkı mıs-
lı malıyetle tuketılmeye başlandı SSK ec-
zanelennde daha once alımlan yapılmış
olan tnlyonlarca değennde ılaçlar, dağıtıla-
madı ve son kullanma tanhlennın gelmesı
ıle atılmak uzere bekletılmeye başlandı
SSK'yı daha da batıran bu uygualamanın
eczacılık mesleğıne de yaran olmadı SSK
ılaç hızmetlennde çalıştınlan yuzlerce ec-
zacı, fonksıyon dışında kalarak gelecek en-
dışesı ıçınde yaşamaya başladılar
Hekımlere zorunlu hızmet uyguJaması, kı-
sa sure ıçın kaldınldıktan sonra yenıden
gundeme getınldı Itırazlara yanıt olarak
demagojıye başvuruldu Hekıme yedı mıl-
yar aylık verdık, kabul etmedıler, zorunlu
olarak bu yola başvurduk dedıler Oysa ye-
dı mılyar Iıra verdıklen hekımın devlet me-
munyetını kaldınyorlardı
Ozluk haklan yok edıhyor, gorev guven-
lığı ortadan kaldınlıyor, emekhlığı geldığın-
de asgan yaşam koşullanna bıle ulaşmala-
n sağlanmıyordu Yedı mılyar Iıra aylık alıp
ıkı yıl sonra uç buçuk mılyar emeklı aylı-
ğına hak kazanan mıllervekılıne venlen ola-
nak, hekım ıçın yoktu Hekımlere yonelık
bır hınçla hekımhk mesleğını aşağılayarak
hekım ıstıhdamı sağlanamayacağını, zorun-
lu hızmet yontemının hukuk dev letı ılkele-
nne \ e yururluktekı anayasamıza aykın ol-
duğunu duşunemıyorlar veya aldınş etmı-
yorlardı
Hangı sıstemle olursa olsun, sağhğın altya-
pısı asgan olçuler ıçınde tamamlanmadan
hızmetın yeterlı olamayacağı konusundakı
uyanlarakulakJannı tıkadılar Hasta yatak-
lannı çoğaltmak yenne ozelleştınne eğılı-
mını benımsedıler Mevcut sağlık ocaklan
sayısını ılk aşamada 10 000'e çıkarma ça-
lışmalanna başlamak yenne, bırçok ılk ba-
samak sağlık hızmet bınmını kapatma yo-
lunu seçtıler Yataklı ve yataksız sağlık te-
sıslennın personel gereksınımını sağlama ye-
nne, daha da azaltıp boşalan kadrolara ımam-
lan yerleştume çabalannagınştıler Hekım
dışı sağlık personelının ve ozellıkle yar-
dımcı hızmetlı sayısının yeterlı olmaması du-
rumunda hıjyenık ortamın sağlanamayaca-
ğını dıkkate almayıp enfeksıyon nedenıyle
çocuk olumlen \akalannda hekımlen suç-
lama kolayhğına yoneldıler Turk Ceza Ka-
nununda da, hekımlenn dıplomalannı şo-
fbrlenn surucu belgelerı ıle eşdeğer konu-
ma getırdıler Bu gerçekler hatırlatıldığın-
da, u
Hekimk'ritanımı\orsunuz,bizhekirn-
ler her koşulda gorevimizi yüriıtiirüz" de-
magojısıne başvurdular
îktıdanmızın sağlık alanındakı muthış re-
formlannın sonuncusu, sağlık hızmet bı-
nmlennde mescit açma zorunluluğu oldu
Orneğın bın yataklı bır hastanede, yatağın-
dan kalkabılecek durumdakı sozgehşı beş
yuz hasta ıle bır o kadar hastane personelı-
nın, gunde beş \ akıt namaz ıçın mescıtte bu-
luşmasmı sağlayarak tedavıye ruhanı des-
tek sağlamayı duşunduler Ne var kı buyuk
hastanelere mescit yeterlı olamayacağın-
dan, her bınnın bırer camı yaptırması da uy-
gun görülmelıydı Kamu ve ozel yataksız
sağlık unıtelennde, mescıdın yanı sıra ap-
tes almaya uygun şadırvan da yaptınlması
gereklı olmalıydı Ozel muayenehanelenn
mescit \ e şadırvan ıçın yanlannda bırer da-
ıre daha bulundurmalan veya muayeneha-
nelennı ozel \ ıllalarkıralayarakçahştırma-
lan zorunlu kılınmalıydı
Muslumanhkta ıbadethane olmadığı, na-
maz vakıtlennde kışılenn bulunduklan or-
tamda ıçlennden bırkaç dakıka dua oku-
malannın yeterlı olduğu gerçeğı, Islam cum-
hunyetını hedeflemış ıktıdanmız açısından
onemlı değıldır Hastanelerdekı Protestan,
Katolık, Anglıkan, Ortodoks, Gregonan
hastalar ıçuı bırer şapel, Musevıler ıçın sı-
nagog bulundurulması da ıhmal edılmeme-
lıdır Laık bır ulkede boylesı bır duzenleme-
nın açıkça hukuka aykın olduğu, anayasa-
nın (değıştınlemez nıtelıkte) laıklık ılkesı-
nın çığnendığı de, hukuk devletıne ınan-
mayan bu- hukumet ıçın onemlı olmasa ge-
rektır
Atalarımız "Lafla peynir gemisi yürü-
mez
n
demışler Tepkısız bır toplumda "laf-
la irtica gemisi" salına salına yurumekte,
zaman zaman da alkışlanmaktadır
ACI, ÇOKACIKAYBIMIZ
l
Türk edebiyatı ve düşünce hayatını olağanüstü kalemiyle romandan senaryoya, makalelerinden şiire
kadar dalgalandıran, Türkiye'nin ulusal bağımsızlığının, ulusal kültürünün savunucusu. değerli yazar
ATriLÂİLHAN'ıkaybettik...
Onun şiirleri, şiirin doğasına, duygulann çağlayanına en çok yakışan şiirlerdi... Bu tartışmasız
böyleydi... İnsanlık durdukça o şiirler okunacak, okunmalı da... Insan ancak kendisinden vazgeçerse,
vazgeçebilirse işte o zaman Attilâ îlhan'ın şiirlerinden vazgeçebilir... Vazgeçmemiş
ve vazgeçmeyecek olan bizler içinse 0 hep yazdıklanyla içimizi ve toplumu dalgalandırmaya adanmış
bir yaşamın vazgeçilnıezi olacak!...
Nice kuşaklan şiirleriyle ve yazılanyla var eden büyük adam, büyülü adam;
sen rahat uyu. iyi uyu, şiirlerin ve düşüncelerin bizde. emin ellerde,
yaşamın taşkın ve sonsuz ırmağmdan hep içmeye ant içmişlerin elinde...
Nediyebilirizki...
O'nun söylediklerinden başka daha ne diyebiliriz ki:
"ellerini saçlanma dolaştırma
parmakların dudaklarıma değmesin
bu ağaçlar böyleyeşil giyiniyorlar
bu yıldızlar gözlerine doğuyorlar
ellerini saçlanma dolaştırma
nefesin avuçlarıma esmesin
yoksa yine yolcuyum suna su "
Bir ülkede bayraklar, o ülkenin ta kendisi olmayı başarabilmişler için yanya inmeli,
inebilmeli diyorsak ve bizler, kalplerimizde Attilâ İlhan için bayraklanmızı
yanya indirebilmişsek, bu iş tamam demektir!
"hayat zamanda iz bırakmaz
bir boşhığa düşersin bir boşluktan
birikip yeniden sıçramak için
elde var hüzün "
'Evet elde var hüzün!' Ama hayatın zamanda ve bizde iz buaktı!
Ailesinin, dostlannın, sevenlerinin, tüm Türkiye'nin başı sağ olsun!
Prof. Dr. MUZAFFER ERYILMAZ
Çankaya Belediye Başkanı
PENCERE
>•-*
Attilâ•••
Attilâ llhan benım ıçın soluk soluğa paylaşılmış
uzun bır ortak hayatın tam yaşanamamış bır de-
nn dostluğu anlamına gelıyor...
Daha oncekı anılan bır yana bıraksak ble 1960'lar-
da yayımlanan 'Yon' dergısınde uzun yıllar bırfık-
te çalıştık, yazdık...
Cumhunyet'te çalışmaya başlamadan once 'Na-
dır Nadı Odası'nda yaptığımız uzun konuşmada
soyledığını hıç unutmam:
"- llhan" demıştı, "merak etme senı üzmem.."
Uzdu mu?..
Helal olsun!
Gazetede yazacağı koşeyı kendı seçtı, ozellık-
le arka sayfayı ıstedı, yazısının yalnız ıçenğıne de-
ğıl, hantasına da çok duşkundu...
Şıırden romana, sınemacılıktan gazetecılığe dek
bıryelpazede, koşe yazarlığıyla bırlıkte televızyon-
dakı soyleşılenne dek gurul gurul suregelen bır
yayın yaşamının kasketlı, atkılı, yeleklı devnmcısı
Attılâ.
Belkı çelışkıyı ıçenyor, ama ıçımden gelen uğur-
lama sozcuğunu dıle getırmek ıstıyorum:
Sen çok yaşa'
•
Bır haftalığına Gokova'ya gıtmıştım, donduğum-
de Ibrahim Yıldız dedı kı
- Attılâ llhan'dan sana mektup var .
Okuduktan sonra Yıldız'a dedım kı:
- Mektubun gereklı bolumlennı koşende okur-
lara açıklamalısıni
Ancak Attilâ'nın bana yazdığı mektubun butu-
nunu bugun yayımlamak ıstıyorum:
"4 Ekım 20051 Salı
Kardeşım,
Bılmem soylemış mıydım, benım sıcılımde bır
enfarktus sâbıkası vardır, geçtığımız yayın döne-
mınde, -hekımlere bakarsan, aşın çalışmadan-, ba-
zı ârâzı nuksettı, gazeteye mumkun mertebe ak-
settırmeden, ıkı defa 'yoğun bakım'c/a kızağa çe-
kıldım
Yenı yayın donemıne başlamadan, goruşlenne
başvurduğum dort farklı hekımın dordü de, uze-
rımdekı yukü hafıfletmemın bır 'sağlık mecbûn-
yetı' olduğunu belırttı, dedıklerıne gore ıkı yayı-
nevı, bır gazete ve bır televızyondakı yoğun ça-
lışmayı kaldıramazmışım
Kanalturk, zaten Mayıs'tan ben eskıprogram-
larımı tekraıiıyor, şımdı ıse, 'Cumhunyet'fefc/ ça-
lışmalanma son vermek mecbûrıyetı gundeme
geldı, elbette ılk duyuracağım sen olacaktın, üzü-
lerek söylemelıyım kı, Ekım başından ıtıbâren be-
nı 'mustafi' sayabılırsınız Kısmet bu kadarmış'
Cumhunyet'tekı yıllartm, meslek hayatımın en
hareketlı, en renklı, en bereketlı yıllan oldu Her
şey, -bılhassa tahammulunuz ve sabnnız- ıçın,
başta sen olmak uzere, hepınıze teşekkur edenm.
Hadı kolay gelsın' "
•
Attılâ îlhan'ın Cumhunyet'tekı yorumlan çeşıtlı
tartışmalara yol açtı Dıkkat edılsın, bunlann tumü
devnmcı kapsamda tartışmalardır...
Attılâ nasıl bır ınsandı?
Devnmcı benlığının yapısında alabıldığıne ro-
mantık kışılığının çekımını vurgulamak ıçın "Uçün-
cu Şahsın Şıırı"nöen dort dıze:
Gozlerın gozlenme değınce
felaketım olurdu ağlardım
benı sevmıyordun bılırdım
bırsevdığın vardı duyardım"
ömur bıter şıır bıtmez, devnm surer, dostluklar
tukenmez .
Danışma Kurulu Üyemiz,
Tukenmez Nâzım Hikmet sevgisiyle
her zaman yanımızda olmuş
Şiirimizin benzersiz kişiliği
ATTİLÂ İLHAN ı
yitirmenin acısı içindeyiz.
Sevenlerinin başı sağ olsun.
NÂZIM HİKMET
KÜLTÜR VE SANAT VAKFI
ATTİLÂ İLHAIVA SAYGI
Yazarımız
İLÂATTİLÂ
İLHAN'ı
yitirmiş olmanın acısı
ve üzüntüsü içindeyiz.
Anısı önünde
saygıyla eğiliyoruz.
Cumhuriyef ÇALIŞANLARI