Katalog

26 OCAK 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA J\_ U LJ J. U MY kultur@cumhuriyet.com.tr 15 ALLECRO EVtN tLYASOĞLU Kadife sesli soprano...Çağımızın en etkileyici sopranolarından Victoria de los Angeles, 15 Ocak 2005 gü- nü doğduğu kent Barcelona'da, bronşitten öl- dü. Opera dünyası daha bir ay kadar önce bu günlerde La Scala'nın iinlü sopranosu, sek- sen iki yaşındaki Renata Tebaldi'yi yitir- mişti. Katalan soprano Los Angeles seksen bir yaşındaydı. Sesindeki kendine özgü esra- rengiz tonu; içten ve doğal ışıltısı, şan dün- yasında ona, özel bir yer kazandırmıştır. Sesinin Faure'nin Requiem'indeki o karan- lık kadifeliği, Ispanyol şarkılarını söylerken konuşurcasına akıp giden doğallığı ve Lor- ca liedlerinde şiiri şarkı kadar önemsemesi, beni etkileyen başlıca yönleri olmuştu. Onu 1992'dekiBarselonaOlimpiyatları'nınkapa- nış törenınde televizyondan izlediğimde bü- yük bir saygı duymuştum. Meğerse o sırada altmış dokuz yaşındaymış ve son kez halkın önüne çıkıyormuş. Zaten 1969'da daha gen- cecikken sesinin üst tonlarındaki sorunu ile- ri sürerek opera sahnesinden çekilmeyi yeğ tutmuş. Bu öykü de çok etkileyici. Zira kaç operacı sayabilirsiniz ki en başarılı çağında kendini temsillerden çekebilsin! Opera sah- nesini bırakmasına bir başka etken de yine 60'h yıllarda üst üste iki çocuk doğurması ve onların bakımını üstlenmesi olmuş. Zira ope- ra sanatçılığı gibi ağır bir meslekte hamile- lik geçirmek, doğum yapmak, sonra da ken- dini çocuklarına adamak neredeyse olanak- sızdır. Ama Victoria'nın meslek yaşamı ka- dar evine ve ailesıne bağlılığı da gündem ol- muştur. Her ortamda, uçakta bile sürekli yün örmesi, kocasının iş gezilerine katılması, ço- cuklarına özel ilgisi, gibi. Böylece önceki opera kayıtlarıyla dorukta kalmayı başarırken 1970'ten 1990'lara dek yalnız konserlerle kariyerini sürdürmüş: Ora- toryolar, requiemler kantatlarda yer almış; li- edler, halk şarkıları, ilahiler ve özellikle ken- dine özgü Katalan ezgileriyle ününü koru- muş. 1998'de oğullarından biri ölünce tüm müziksel etkinliklerine veda etmiş. Giderek köşesine çekilen bir zamanların el üstündeki sopranosu böylece artık halkın da ilgisini yi- tirmiş, onlarca yoğunçalan dükkânların raf- larında beklemeye geçmiş. Ta ki geçen haf- taki ölümüne dek. Şimdi kayıtları kapış ka- pış satılıyor. Ölümü onu yeniden gündeme getirdi. Yumuşacık ve kadınsı bir Carmen Günümüz sanatçıları sürekli plak şirketi değiştirirken Victoria de Los Angeles 'in il- ginç bir yönü de 1948'den beri EM1 şirketi- ne bağlı kalışı. Bu etiket altında seksen pla- ğı çıkmış. Bunlardan yirmi bir tanesı opera • / Kasım 1923 'te Barcelona da doğan Victoria de los Angeles aynı kentte yaşamını yitirdi. Sanatçı parlak sanat yaşamı boyunca La Boheme 'in Mimi 'sinden La Traviata 'nın Violetîa sına, Faust 'un Marguerite 'inden Tannhauser'in Elisabeth 'ine, pek çok iinlü operanın başrollerini başarıyla oynadı. 1970'lerden 1990'lara dekyalnızca konserlere çıktı. Alman, Fransız ve özellikle îspanyol şarkûannın büyük ustası olarak tanındı. kaydı, yirmi beş tane de solo resital progra- mı. Tarihteki başlıca lirik soprano rollerini üstlendiği operalarda saf, çocuksu, duygusal karakterler üstlenmiş: La Boheme'in Mi- mi'si, La Traviata'nın Violetta'sı, Masse- net'nın Manon'u, Debussy'nin Melisan- de'ı, Faust'un Marguerite'i... Ayrıca bir li- rik soprano olarak Carmen (kı nıezzo olma- sı gerekir) ile ünlenmesi de onun sesini zeki- ce kullandığının kanıtıdır. Bu konuda eleşti- ri aldığında nice yorumcunun Îspanyol kadı- nını iyi tanımadığından yakınmıştı. Ona gö- re Carmen, kaba ve acımasız değil, zarif bir karakter taşımalıydı. Ve mutlaka mezzosop- rano sesiyle söylenmesi, yüksek bir tampe- raman içermesi de gerekmiyordu. Yumuşa- cık bir kadınsılıkla yorumlanabilirdı. Los Angeles, ayrıca Wagner operalannın güçlü, teatrikal rollerdeki dramatik soprano rollerini de üstlenebilmiş, Bayreuth Festival- lerınde Tannhauser'in Elisabeth'i, Usta Şarkıcılar'ın Eva'sı olmuştu. Her çeşit akı- ma, her çağın müziğıne ınsan sıcaklığını ka- tabilmiş bir yorumcuydu. ispanyol şarkılarının büyük ustası Alman, Fransız ve özellikle Îspanyol şar- kılarının büyük ustası olarak bılinen sanatçı, lıed yorumlarıyla günümüzün nıce şancısına örnek olmuştur. Victoria Gomez Cima adıyla, 1 Kasım 1923 'te müzik merakhsı bir aılenın çocuğu olarak dünyaya gelmiştı. Piyano, şan ve gi- tar çalışarak büyümüştü. Nitekim sonradan da nice şarkısına kendısi gıtanyla eşlik etmiş- tir Barcelona Konservatuvarı'nın altı yıllık programını üç yılda tamamlayarak on sekiz yaşında mezun olmuş. Hemen bir operaya gırme şansı varken o, 'Ars musicae' adlı bir topluluğa katılmayı yeğ tutmuş. Burada Rö- nesans'tan modern çağa kadar her çeşıt şar- kı söylemenin tekniğıni öğrenmiş. 1945'te Liceo Theatre'da Figaro'nun Kontesi olarak ilk kez opera sahnesine çıkmış. 1947'de Ce- nevre'deki şarkı yarışmasını kazanmasıyla müzik çevrelerinin ilgi odağı olmuş. Böyle- ce dünyanın bütün opera merkezlerinde sah- neye çıkmaya başlamış. New York Metropo- litan Operası'ndakı ilk temsilinde Go- unod'nun Faust operasındaki Marguerite rolünü üstlenmiş. Okuldan mezun olur olmaz tanıştığı ve uzun bir flört dönemınden sonra 1948 'de ev- lendiğı avukat kocasıyla ölünceye dek mut- lu bir yaşam sürdürmüş. Alımlı kişiliği, iç- ten anlatımı onu hep dorukta tutmuş. Birlik- te çalıştığı müzikçiler arasında çağın en önemli isimleri yer alıyor: Beecham, Bar- birolli, Karajan, Solti, Munch, Sabata, Mehta, Cluytens ve Elisabeth Schwarz- kopf gibi. Elimdeki bütün kayıtları 196O'lı yıllarda yapılmış, sanatçının doruk döneminden. Her biri birbirinden yumuşacık, kavrayıveren, ısı- tıveren özelliğe sahip. Cümleleri incecik oya- larla birbirine bağlıyor. Kocaman, gür bir ses değil, ancak öylesine zengin tınılı, öyle- sine zarif ve dengeli kullanılmış ki! Hele ts- panyol Zarzuellası söylerken çalgılar kadar kıvrak, sanki kemiksiz bir beden gibi, her şekle girebilen bir ustalık sergiliyor. www.evinilyasoglu.com Buakşam$aat20.30'da Peter Jablonski Kadıköy'de Kültiir Servisi - Dünyaca ünlü Isveçli piyanist Peter Jablonski, Kadıköy Beledıyesi lstanbul Filarmoni Orkestrası'nın konuğu oluyor. Sanatçı, bu akşam 20.30'da Kadıköy Halk Eğitim Merkezı'ndeki konserde Ravel'in Sol Majör Piyano Konçertosu'nu yorumlayacak. Hakan Şensoy yönetimindeki lstanbul Filarmoni Orkestrası, ayrıca, Beethoven'in 5. Senfoni'sini seslendirecek. Uluslararası klasik müzik dünyasında adını her geçen gün daha çok duyuran Jablonski beş kıtada verdiğı konser ve resitallerle büyük ılgi görüyor. BBC Senfonı, BBC Filarmoni, Orchestra National de France, Moskova Filarmoni, Cleveland Orkestrası, Çek Filarmoni, Philarmonia ve NHK Tokyo Senfoni Orkestrası gıbı orkestralarla Vladımir Ashkenazy, Kurt Sanderling, Valery Gergiev ve Myung-Whun Chung gibi günümüzün en önemli şefleri yönetiminde konserler veren sanatçı, halen Falsterbo Uluslararası Sanat 77. AKADEMÎ ÖDÜLLERl KÜLTÜR • SANAT The Aviator' 11 dalda aday Tivatro Bovalı Kus BOYLE BİR AŞK MASAU 26 Ocak Çarşamba Saat 2 0 . 3 0 STÜDYO DRAMA SAHNESİ Rez. Tel: 0212 244 77 12 Festivali'nin sanat yönetmenidir. CD kayıtlanyla Edison ve 2002'de Gramophone ödüllerini, îsveç'in tanıtımına katkısı olanlara verilen 'Arets Swesnsk/Varlden' ödülünü ve günümüzün en önemli bestecilerinden Kilar'ın kendisine adadığı Piyano Konçertosu'nun yorumuyla Orpheus Ödülü'nü kazanan Jablonski'nin yaptığı son kayıtlar arasında Prokofiev'in piyano sonatlan ve Chopin'in solo piyano repertuvarından yapıtlar bulunuyor. (0212) 293 «9 7» Ilanlarınız İçin: 0212.293 89 78 NEW YORK (AA) - Amerikan Si- nema Biümleri ve Sanatları Akademi- si'nce 27 Şubat'ta verilecek olan 77. Akademi Odülleri'nın adayları açık- landı. "The Aviator" filmi tam 11 dal- da aday gösterildi. "Million Dollar Baby" ve "Finding Neverland" film- lerinin yedişer dalda adaylıkla "The Aviator"u ikinci sırada izlediği Oscar'larda en iyi film dahnda yarışa- cak yapımlar şöyle sıra- landı: "The Aviator", "Fin- ding Neverland", "Million Dollar Baby", "Ray" ve "Sideways". Don Cheadle, Johnny Depp, Leonardo Di- Caprio, Clint Eastwo- od ve Janıie Fox en iyi erkek oyuncu adayla- rı olarak belirlenirken, Annette Bening, Catalina Sandino Moreno, Imelda Staunton, Hilary Swank, Kate Wins- let en iyi kadın oyuncu dahnda Oscar için yarışacak. Yılın en iyi yönetmen adayları arasında da pek sürpriz isim yok: Clint Eastwood, Martin Scorse- se, Taylor Hackford, Alexander Pay- ne ve Mike Leigh. Bu arada Altın Ahududu VakfVnca sinemanın en kötülerine verilen ve bu yıl 25 .'si dağıtılacak olan Razzie Ödül- îeri'nde "Büyük tskender" filmi en kötü film, kadın oyuncu, erkek oyun- cu, yönetmen dalları da aralarında ol- mak üzere 6 dalda aday gösterildi. ABD Başkanı Bush ve bazı yardım- cılan da Michael Moore'un "Fahren- heit 9/11" adlı belgesel filminde yer alan klipteki görünümlerinden dolayı bazı ödüllere aday gös- terildi. Bush en kötü erkek oyuncu, Savun- ma Bakanı olması bek- lenen Donald Rums- feld ise en kötü yar- dımcı erkek oyuncu dahnda aday gösterildi. Razzie'lerde en kötü film dalının dığer aday- ları arasında "Kedi Ka- dın", "Superbabies: Baby Geniuses 2", "Surviving Christ- mas" ve "White Chicks" yer aldı. Diğer adaylıklar ise şöyle sıralandı: En kötü erkek oyun- cu; Ben Affleck, George W. Bush, Vin Diesel, Colin Farrell, Ben Stiller; en kötü kadın oyuncu: Halle Berry, Hi- lary Duff, Angelina Jolie, Mary-Ka- te&Ashley Olsen, Shawn&Marlon. En kötü yönetmen: Bob Clark, Ren- ny Harlin/Paul Schrader, Oliver Sto- ne, Keenan Ivory. *v ABDBaşkanı Jı, jnLBush ve bazı fr yardımcıları da MichaelMo- ore'un "Fahren- heit 9/11 "adlı bel- geselfilminde yer alan klipteki görü- nümlerinden dolayı bazı ödüllere aday gösterildi. "İKİ DİRENİŞÇİ" ŞENOL YOROZLU "beyaz yazı" YAVUZ TANYELİ "iyilik ve kötülük üzerine" 26 Ocak -11 Şubat # ANKARA SANAT TİYATROSU Yazan:ALİ BERKTAY Reji: Rutkay AZİZ Müzik: Cahit BERKAY BENİM MESKENİM DAĞLARDIR (SABAHATTIN ALI) Dekor.KostUm.Mask Şeyda DemırDz Şınık Oyn Rutkay Azız, Erol Demırbz.Cengız Sezgın, Hakan Salınmış, Aylın Saraç, Ebru Sapar, Nesımı Kaygusuz, Hayrullah Tarhan Karagöz. Hasan Ballıktaş, Eray Cezayırlıoglu. AyşegUI DnlU YALNIZ 1 OYUN ŞUBAT SALI Saat: 20.30 I Kadıköy Halk Eğitim Merkezi | 0216 330 10 27 ırorrsÂrn] Tel: 0212 245 90 45 JH3B5L-, E F E S l'ilsen'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek. AKM ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ Organizasyon: Dilek Türker Tiyatro Ayna PIR SULTAN ABDALYa/an Yoneten Mahmut Gökgöz Genel Sanat Yonetmenı Dilek Türker Dekor Kostum Osman Şengezer Muzık Nurettin Özşuca Koreografı Nasuh Barın Işık Tasarım Yüksel Aymaz 27 - 28 Ocak 10-11 - 1 7 - 1 8 - 2 4 - 2 5 Şubat Saat: 21.00 AKATLAR KÜLTÜR MERKEZİ GIŞE TEL: 0212 351 93 84 T C KÜLTÜR ve T U R İ Z M B A K A N L I Ğ I ' N I N M A D D I KATKILAR IYLA Reha Yalnızcık resîm sergisi • Kültür Servisi - Reha Yalnızcık'ın 'Baharlar Aldanmasın' adlı, 56. kişısel resim sergisi 9 Şubat 2005 tarihıne kadar lstanbul'da Doku Sanat Galerisi'nde görülebilecek. 'Baharlar Aldanmasın' adlı sergi sanatçının, 30 Kasım-20 Aralık 2004 arasında Ankara'da açtığı 'Aldanmış Baharlar ve Kar' başlıklı sergisinden sonraki ilk sergisi. 1950 yılında lstanbul'da doğan Reha Yalnızcık, 1957'de Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Y. O. Grafik Sanatlar Bölümü'nden (günümüzde Marmara Ünıversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi) mezun oldu. Kazandığı çeşitli ödüllenn dışında, 1992'de Çocuk Vakfı tarafından 'Son Kırk Yılın Çocuk Resimlenne Katkı Ödülü', 2001'de INEPO'nun ilk kez dağıttığı 'Çevre Sanat Ödülleri'nden Resim Dalı Ödülü'ne değer görüldü. Yalnızcık, UNIGEF ürünlerinde, yapıtları en çok kullanılan sanatçılar arasında yer alıyor. (0 212 246 24 96) Ünlü tamburinin ilk albüm heyecanı • İSTANBUL (AA) - Ünlü tamburı Sadun Aksüt, ilk kez albüm çıkarmanın mutluluğunu yaşıyor. 55 yıllık sanat hayatı boyunca tamburi ıle sanatseverlerin karşısına çıkan 73 yaşmdaki Aksüt, "Sisli BirEylül Gecesi" adını verdiği albümünde, sevenlerine bu kez yalnızca tamburuyla değil, sesiyle de hitap ediyor. Sadun Aksüt, yaptığı açıklamada, Dağhan Baydur'un önerısiyle çıkan albümünde 4 kuşak ve 4 değışik müzik türünün bir araya geldiğini söyleyerek, "Ben klasik Türk musikıcısiyim. Dağhan Baydur caz ustası, Efe Bahadır pop, Şenova Ülker de klasik Batı musikicisı. Albümü bırlıkte yaptık. Albümdeki tüm besteler bana ait" dedi. Aksüt, albümün 4 ay önce piyasaya çıktığını ve bununla ilgili olumlu tepkiler aldığını dile getirdi. Toplam 10 yapıtın bulunduğu albümde, Ümit Yaşar Öğuzcan ve Fıkri Sağlar'ın da bırer şiıri bulunuyor. Uç boyutlu karikatürler • Kültür Servisi - Hukukçu çizer Mete Göktürk, 40 yıldır sürdürdüğü karikatür çalışmalarımn bir bölümünü seramikle üç boyutlu işlere dönüştürdü. Otuza yakın üç boyutlu karikatür heykel ve çizgi karikatürden oluşan çalışmalarını sergileyecek olan Göktürk, çalışmalarında hukukçu olarak 'insan haklarının' öncelikli yeri olduğunu belirtiyor. Ataköy Yunus Enıre Kültür Merkezi'nde açılan sergi, 9 Şubat 2005 tarihine kadar gezılebilecek. U2 Pavarotti'yle... • Kültür Servisi - U2, yeniden ünlü tenor Pavarotti'yle işbirlıği ıçine girdı. 1996 yılında Passenger adıyla Pavarotti'yle Miss Sarajevo'yu seslendirmiş olan U2 üyelerinden Bono, 2003 yılında ltalya'da bir konser sırasında Ave Marina'da Pavarotti ve arkadaşları ona sahnede eşlik etmişti. Topluluk şımdı de albümün B şarkılanndan 'Sometimes You Can't Make It On Your Own'u Pavarotti'yle seslendirmeye hazırlanıyor. Single'ın aynı zamanda bir remixi hazırlanıyor. Amasra Müzesi'ne rekor ziyaretçi • AMASRA (AA) - Bartın'ın turistik ilçesi Amasra'da, restorasyon çalışmalannm tamamlanmasmın ardından yeni görünüm kazanan Amasra Müzesi, geçen yıl 38 bin 878 turıstle tarihinın en fazla ziyaret edilen müze oldu. Amasra Müze Müdürü Ziyaeddin Taşçı, yaptığı açıklamada, bugüne kadar tarihi kazı yapılmayan bölgede tesadüfen bulunan Helenistik, Roma ve Bizans gibi dönemlere ait birçok tarihi yapıtın müzelerinde sergilendiğini söyledı. Müzenin 1997'de başlanan restorasyon çalışmalan kapsamında zaman zaman ziyaretlere kapandığını, 2003'ün Ekim ayından itibaren de tam kapasiteyle turizme kazandırıldığını belirtti. BUGÜN • CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU'nda saat 19.30'da Kültür ve Turizm Bakanlığı lstanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu'nun 'Meragi'den Günümüze' adlı konserı. (0 212 232 98 30) • AKBANK KÜLTÜR SANAT MERKEZİ'nde saat 20.00'de Tim Richards Trio konseri. (0 212 252 35 00) M CHEZ SAKMAN'da saat 10.00'da Sema konseri. (0 212 22711 67) • BABYLON'da saat 21.30'da Joakinı Haugland-Mental Overdrive konseri. (0 212 292 73 68)