Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmenı: Ibrahim Yıldız # Yazıişlen Müdürü: Salinı Alpaslan#Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara lstıhbarat CengizYıIdırım© Ekonomı: Hasan Eriş # Kültür. Egcmen Bcrkö2 9 Spor Ab- dülkadir Yücelman • Makaleler Sami Ka- raörcn • Duzeltme Abdullah Yazıcı # Bıl- gı-Belge. Edibe Buğra • Yurt llaberlerı Meh- met Faraç • Avrupa Femsılcısı Güray Öz Yayımlayan Yenı < ıllll I laber Ajansı Bdsınu Yaymulık A •> rurkougı ( j d W/41 Uğalo&lu W H Uünbul P k 246 Sırkcu 1441S k lcl (02121 M20SÜM20h»t| fak< Yavguı iırelıjjym Haskı MLTkc/GazdeDcrgı UaiimY,ıvıncılıkSjn \e lıt A!> hatıhMah !lisanlUsrı(aıl SumandıraKartaltstanbul Dajptım. \1ert.<v DagıtımI'azjrlama Yayın Kurulu İlhan Selçuk (Başkan), Emrc Kongar (Da- nışman), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, lb- rahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Iemsılcısı Mustafa Balbay Ataturk Bulvarı No 125, Kat 4, Hakanlıklar "tel 419S020(7 lıat), Faks 4195027* IzmırTemsılcısı Scrdar Kuık, H Zıya Ulv H52 S 2/1 Icl 4411220, Faks 44IS74S • AdanaTemsılcısı Çetin Yigcnoglu, InonuCd 1I9S No 1/1, 'lel 363 12 11, faks 363 12 15 Antalya lemsılcısı Ahmet Oruçoğlu Cumhunyet Cad 80/5 Tel 0242 2480057 Fax 2410509 #MuesseseMu- duru ErolErkut « Bılgı Islenı Ahnıet korulsan * Satıij Fazilet • Cumhuriyet Reklam: 9 Genel Müdür Özfcm AydcnTel (0212)51241 19-5124830-5124778 Fax (0212)513 84 63 (0 212] 51! S Saınchı. A", 21OCAK2005 Imsak. 5 46 Cıüneş- 7 17 Ögle 12 22 lkındı 14.51 Aksanv 17 16 Yatsı:18 3 c ) Anadolu Ateşi Çîn'i büyüledi • PEKİN (AA) - Türk dans grubu Anadolu Ateşi'nin Pekin'dekı gösterisini 6 bin kişi ızledi. Grubun Tiananmen Meydanı'ndaki Büyük Halk Toplantı Sarayı'nda sergılenen göstensı ayakta alkışlandı. Anadolu Ateşi, pazar gününe kadar sürecek Çin turnesınde toplam dört gösten sunacak. Grubun genel sanat yönetmeni Mustafa Erdoğan, Orta Asya'daki Şaman kültürünün ateş danslarıyla başlayan ve İstanbul'daki modern danslarla sona eren gösterilerinde Asya ve Avrupa medeniyetlerinin buluşmasını anlatan evrensel banş mesajı vermeyi amaçladıklarını kaydetti. 68 dansçının sunduğu gösteride, 1300 parça kostüm ve 110 müzik aleti kullanıldı Londra'da yann açılacak Türkler: BinYıhnYolculuğu sergisi 'tam bir sanat bombası' olarak nitelendi Dünyanın gözükamaştıHASAN ERİŞ LONDRA- Dünyanın en ünlü sanat ku- rumlarından biri sayılan İngıltere Kra- lıyet Sanat Akademısi-The Royal Aca- demy of Arts'ta sergılenen "Türkler: Bin Yılın Yolcıduğu 600- 16(MTün ka- pılan, yanndan itıbaren üç ay boyun- ca halka açılıyor. Türklerin bin yıllık kültürel etkisi- ni konu alan ilk sergi özelliğini taşıyan ve Ingiliz basını taraf'ından "tam bir sa- nat bombası" olarak nitelendirilen etkin- liği 400 bini aşkın kışınin izlemesi bekle- niyor. Ingiltere Kraliyet Sanat Akademı- sı 1995te"Afrika:BirKıtanınSanatT ve 2000 yıhnda "Aztekler" sergilenyle dün- ya kültürünün örneklerini tanıtmıştı. An- cak "Türkler: Bin Yıhn Yolculuğu" 1931 yıhnda gerçekleştırilen "UluslararasıPers Sanatı Serasi"nden bu yana yapılan bu çaptaki ilk Islam sanatı sergisi olma özel- liğı taşıyor. GöZ ALICI 08JELER Sergide 11 ülkeden yaklaşık 37 kişı ve kurumun koleksıyonlarından seçilen 374 eser yer alıyor. Bunlar, özellikle Uygur dö- nemıni yansıtan Orta Asya, Özbekistan-lran odaklı Timur ıle Anadolu ve ötesini anla- tan Selçukve Osmanlı başlıklan altında ser- gileniyor. Türklerin Orta Asya'dan bugünkü Av- rupa'nın önemli bir bölümüne kadar ya- yılan sanatsal ve kültürel zenginliğınin ta- nığı sayılan eserlerin önemli bir bölümü ilk kez yurtdışında sergileniyor. Bunlar arasın- da özellikle, Akkoyunlu döneminin ünlü ismi Muhammed Siyah Kalem'in olağa- nüstü sayılan resimlerinden bir kısmı da bu- lunuyor. Mimar Sinan tarafından 3. Mu- rat'ın harem kapısı olarak tasarlanmış 2.5 metre uzunluğundakı mozaik kapı (1578), Sultan Alaaddin Keykubatdönemine ait 6 metrelik halı, Timur döneminden mimari çizimlerle bezelı 30 metrelikparşömen to- manndan parçalar (1400), Topkapı Sara- yı'nın Çin porselenlen koleksiyonundan ör- nekler, Osmanlı sultanlarının oymalı kak- malı kılıç ve mığferleri, işlemeli kaftanla- n izleyenleri büyüleyen eserler arasında özel • Ingiltere'nin ünlü Kraliyet Sanat Akademisi The Royal Academy of Arts'ın 1931 yılından beri gerçekleştirdiği 'en büyük etkinlik' yann kapılarını halka açıyor. Ingiliz basını, 12 Nisan'a kadar açık kalacak 'Türkler: Bin Yılın Yolculuğu 600- 1600'sergisi için, "Böylesi görülmedi. Tekrar tekrar izleyin" çağrısı yaptı. 1- Değerli taşlarla süslü yüzükler 1550- 1600 arası döneme ait 2-Bakırve gümüş kanşımı ibrik. 3- Savaş maskı, 1450-1500 arası döneme ait 4- Büyiiye karşı kaftan. bir yer tutuyor. Serginin halka açılışından dört gün önce gerçekleştirilen basın tanı- tımı, Londra'dayankı yaptı. Önceki gün ya- yımlanan İngiliz gazeteleri sayfalannda herkesi tekrar tekrar sergiyi izlemeye ça- ğıran haberlere yer verdı. Sergi haberine sanat sayfasının tümünü ayıran The Daily Telegraph gazetesi yaza- n Richard Dorment, "Oğüdümü yabana atmayuı. Bu tarihi bir olay. Önce bir gezin, M İSTANBUL MODERN'E UCRETSIZ GIRIŞ 1 MART'A KADAR UZATILDI. Yeni Alımlar Sergisi açıldı. 15Ocak-1 Mart2005 Herkesi bekliyoruz. tekrar gidinve bir daha gezin" tavsiye- sınde bulundu. The Independent gazetesinde çıkan birbaşka haberde ise sergi, "Muhteşem Türksanatının RoyalAcademyofArts'ı işgali" olarak nitelendi. Sergiyi bir "bom- ba" olarak niteleyen Independent'ın kö- şe yazarlarından Philip Hensher de ser- giyi, "kültürel zcnginligi ortaya koyan de- ğişik bir sergi" olarak tanımladı Spermler yollarım koklayarak buluyor • BERLİN (AA) - Almanya'nın Bochum kentindeki Rulır üniversıtesi profesörü fizyolog Hanns Hatt (57), spermlerin ana rahminde yumurtalığa ulaşabilmek için yollarım koklayarak bulduklarını ortaya çıkardı. Philip Morris Vakfı tarafından Münıh kentinde yapılan açıklamada, Hatt'ın bu keşfiyle her bıri 25 bin Euro'dan oluşan 4 araştırma ödülünden bmne layık görüldüğü bildırildi. Hatt'ın, yaptığı araştırmalar sırasında, spermlerin ve insanlann derilerinın de koku alabildiğini tespit ettiği kaydedildi. 3 BÜYÜK BAŞARININ MİMARLARI Türkıye'nın ve Türk kültürünün tanıtımı açısından son derece başarılı bir adım olarak nitelendirilen "Türkler: Bin Yıhn Yolculuğu 600- 1600" sergısınin küratörlüğünü Töpkapı Sarayı Müzesi Müdürü Filiz Çağman, Sakıp Sabancı Müzesi Müdürü INazan Ölçer, Harvard Üniversitesı Islam Sanatlan Profesörü David Roqburg ile Kraliyet Sanat Akademisi'nden Sergi Sekreteri Nornıan Rosental ve Sergi Küratörü Adrian Locke üstlenıyor. Sergi İstanbııl Kültür ve Sanat Vakfi'nın lojistik ve planlama desteğiyle gerçekleştirildi. Ayrıca, bu çapta büyük bir etkinliğin gerektırdiği finansmanı sağlayan üç ana sponsor arasında, son yıllarda çok önemli sosyal sorumluluk projelerine imza atan iki Türk kuruluşu, Aygaz ile Garanti Bankası da yer alıyor. Sergi, dığer sponsor Corus Group ile bırlikte bu üç kuruluşun büyük katkıları ile gerçekleşmiş durumda. Bu arada Lassa da dığer sponsorlar arasında bulunuyor. Şeker ölçümü için "kansız' buluş • İSTANBUL (AA) - Diyabet hastalığı nedeniyle 13 yıldır parmaktan kan alarak yaptığı şeker ölçümlerinden bunalan Haliç Üniversıtesi Bilgisayar Mühendıshğı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Okatan, icat ettiği kansız şeker ölçümü cihazıyla hem kendisinin hem de diğer hastaların hayatını kolaylaştırdı. İcat ettiği bu cihazı "devrım" olarak nitelendiren Prof. Dr. Okatan, "Ileride bunu süreklı viicuda bağlayıp şeker seviyesi bellı bir miktann üzerine çıkınca alarm veren bir sistem yapmak ıstıyorum" dıye konuştu. İSTANBUL MODERNISTANBUL MOfJfcRN SANAT MUZES! /İSTANBUL MUSCUM OF MODERN ART Meclıs-ı Mebusan Caddesi Liman İşletmelerı Sahası Karaköy, İSTANBUL Tel: 0-212-334 73 00 www.jstanbulmodern.org ••HH lHEczacıbaşı avea (SjHEDEF ALLIANCE SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN "...'Gün', o 'Gün' Olmasın?!.."...Alphonse de Lamartine, -hem 'devrimci', 'soylu', hem 'düşünür'- o Fransız; Osmanlı'yı, uçsuz bucaksız im- paratorluğunu, zaman ıçınde 'yekpâre' koruyamadığı için, neylesuçlamıştı; 'öte/(/'halklarınıönce/ evc/7/eşf/np', son- ra 'özümsememek'\e\ Fikrınce, Roma'nın yaptığı gibi, Osmanlı halklanna, din olarak Islam, dil olarakTürkçe da- yatılsaydı; Devlet-i Aliyye 'ılelebet pâyidâr', olabilirmış! (bkz. Türkiye Tarihi) 'Gel görki Asya'lı kavimlerde, Avru- pa'lıların aksıne, böyle biryönetim geleneği yoktur: Aca- ba hangisı daha 'beşerî'l 'Batı', -isteyen Emperyalizm anlayabilir-, üçüncü ül- kelere bulaştı mı; hemen oracıkta, kendi 'Islamcılığı'nı, kendi 'Türkçülüğü'nü, kendi 'Komünistliği'ni örgütler; bu, yalnız Türkiye'de değil, her yerde böyle olmuştur; halen de böyledir; uygulamasını, şu yakınlarda Sovyet- ler'de, Yugoslavya'da, Gürcistan'da, Ukrayna'da gör- duk; ülkemizde de bugün bile, meraklısı ısterse; kaşla göz arasında, Batı yandaşı Müslümanlığı, Batı yandaşı Türkçülüğü, Batı yandaşı Sosyalistliği sayabilir: Aslın- da, 'Sistem'in bir süredir 'evrensel ideoloji' konumuna taşımaya çalıştığı 'Küreselleşme' budur, ki, yerküre'de Emperyalizm'ın mutlak hegemonyasını ifade ediyor. Gâzi yaşarken de, Gâzi'den sonra da, benzer bir kon- jonktöryaşanıyordu: Islamcı kesimden de, Tükçülerara- sından da, Komünistler'dçde; daima 'hürriyet' ve 'istik- lâl' yandaşı 'Ulusalcılar' rnevcut olmuş; buna mukabil, diğer bazılan, Anadolu yarımadasındaki yaşantının, an- cak, 'Sistem'in olmazsa olmaz bir cüz'ü haline dönüşür- sek, yaşanabileceğıni savunmuştur; birbakıma, bılerek bil- meyerek, Lamartine in, Abdülmecit'e tavsıye ettiğıni; Tanzimat sadrazamlannın, -bılhassa Keçecizade Fuat Paşa ileÂli Paşa'nın,- önerdiğını yapmak! Kemalizm, bunun tam aksiydi; hep öyle kalacaktır: Gerçek Islamcılık, gerçek Türkçülük, gerçek Sosya- listlik de! o müdafaa-l hukuk' tablosu... ...çünkü 'klasık toplumsal ve ekonomikgelişmeşema- sı'nın; -hele Sömürgecilik yeryüzüne egemen olduktan sonra- heryerde eşitaşamalan gerçekleştiremeyişi,'ser- maye gücüne' karşı 'üretim güçleri'nın 'yükselişini' ay- nı hız ve yoğunlukla sağlayamıyor. 'Sermaye gücü' (bu- raya dikkat!) hele "sömürgeciliği 1 , 'küreselleşme' aşa- masına dönüştürdükten sonra, üçüncü ülkelerdeki 'kırıl- ma noktalarını' kolayca bulup, ele geçirebilmektedır; bu da, (buraya dikkat!) o ülkelerin sağlam güçlerine, 'tes- lim olmamak' için, bir araya gelmek, ortak bir direni- şe yönelmek zorunluluğunu doğuruyor. Türkiye'de başka türlü olmamıştır Batı ittifakı ve NA- TO üyeliğinden bu tarafa, 'Sistem', ekonomiden kül- türe, savunmadan eğitim ve öğretime, bütün ulusal' kalelerimizi düşürmek peşindedir, 'dil'ini ve 'din'ini açık açık, göstere göstere, dayatmaya başlamıştır; geçen yüzyılın başındakine benzer, bir dünya savaşı 'mağ- lubu' olmadığımız halde, aşağı yukarı aynı muâmele- ye mâruz kalmaktayız. O zaman, hangi kesimden olursak olalım, o dönemdeki benzerlerimizin, ne yap- tığına bakacağız; çünkü onlar, 'muzaffer olmuşlar- dır'. Hanidir, yazıp çizerken olduğu kadar, söyleşirken de: o Müdafaa-i Hukuk 'tablo'sunu, gözler önüne ge- tirmeye çalışıyorum: 1920'li yılların, Gâzi ve Şehid An- kara'sında; Gâzi Mustafa Kemal Paşa, bir yanına Zi- ya Bey'i (Gökalp) almıştı, bir yanına Yusuf Akçura'yı; Mehmet Akif Bey, hiç uzağında değildi, 'Istiklâl Mar- şı' ona rica edilmiştir; Börekçizade Rifat Hoca Efen- di'yle, eylem birliği yapıyorlar; dahası, Bakû'da, Itti- hatçılar'ı etkisiz kılıp, TKP'yi örgütleyen Mustafa Sup- hi Bey, -ki Galiyef'ten ruhsatlıdır-, Paşa'dan, Ankara'da mülâki olmayı rica ediyor ve ricası kabul ediliyor; esa- sen o da.'Sosyalist Sol'da görünen Ethem Nejat Bey de, Şevket Süreyya Bey de, formasyonu itibarıyla, 'Türkocağı Aydım'dırlar; Nâzım Hikmet de, Vâlâ Nu- rettin'le 'Anadolu'ya iltihak etmiştir. 'Ecnebi' gurbetinde. 'vatansır ölüm! 'Öbürleri', 'manda' ya da 'himaye' taraflısı 'Batı yan- daşlan', Islamcı olarak da, Türkçü olarak da, Sosyalist olarak da; halktan -yâni bin yıllık Tarih'ten- yana olmama- yı; 'asrilik', müterakki' olmak, ya da 'halıfe'ye sadakat'ın gereği diye, benimsemişlerdi: âkıbetleri hazındır: 'Yüzel- lilik'lerden Kâmuran Bey'i (Bedirhan), Paris sürgü- nünde, 'hasbelkader' görmüş oldum (1949): Allah kim- seyi o hale, o çaresizliğe düşürmesin: St. Michel'de, Dupont Kahvehanesi'nden henüz çıkmıştı; yalnız ve çaresiz, şemsiyesine sığınmış; soğuk yağmur karan- lığı içinde adeta kayıp, âkıbetine doğru yürüyordu: 'Ec- nebi' gurbetinde, 'vatansız' bir ölüm! Gün, 'o gün' olmasın? e-mail:tilahan;ı isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88