Katalog

Cumhuriyet Imtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: lbrahim Yıldız 9 Yazıişleri Müdürü: Salhn Alpasian#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: HakanKara Istihbarat: Cengiz Vıldınm • Ekonomi: Özlem Vüzak # Kültür: Egemen B«rköz • Spor: Ab- dülkadir Yücelman • Makaleler: Sami Ka- raören • Düzeltme- Abduilah Vazıcı# Bıl- gı-Belge: Edib« Buğra • Yurt Haberleri: Meh- met Faraç # Avrupa Temsilcısi: Güray Öz Yayın Kurulu: llhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Da- nışman), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, tb- rabim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. AnkaraTemsılcısi: Mustafa Balbay AtatüricBuIvanNo: 125,Kat:4, •Müessese Mü- BakanhklarTel:4195020(7hat), Faks.4195027«tzmırTemsilcisi: dürü:ErolErkut SerdarKızık.H.ZıyaBlv. 1352 S.2 3Tel.4411220, Faks:4418745 • Bılgı îşlem: • Adana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd. 119S. No:l 1, Ahmet Korulsan Tel:363 12 ll,Faks 363 12 15AntalyaTemsilcısı AhmetOnıçoğhı % Satıs Fazilet Cumhunyet Cad. 80 5 Tel. 0242 2480057 Fax. 2430509 Kuza • Cumhuriyet Reklam: •Genel Müdür Özfcm Ayden # Genel Müdür Yardımcısr SemraYaacıTel: (0212)512 41 19-512 48 30-512 47 78 Fax:(0212)513 84 63 ^•vraıll)»»:^ an GunHaberAjaiNBaMnıe'ıaviııcılıl.^Ş. Tiloca£üıd394I Cagaloglu M3Î4 laanbui PK 246 - 1ııte:ı >M35 Ist Td ı'"ı2]215:205 Cf5120haıı Faks (Û112ı513 8595 Vavgm süreiı vavm Btıkı: Maiez Gazefc Dop Basım > avıncıbk SaareTK 4Ş FanhfMah Hasan Basn Cad Samandıra karul tonbul Dafcom: M a t e üagffim Paariama San. « TK \ Ş 'EYLÜL20O4 Imsak:5.00 Güneş:6.J0 Ögle: 13.09 fkındı 16.44 Akşam: 19.37 Yatsı: 20.59 * V Çngeneterden esiıtenmiş... I Çeviri Servisi - Ispanya'nın Barcelona kentinde moda rüzgân esiyor. Cuma gününe kadar sürecek olan Pasarela Gaudi Moda Haftası kapsamında çok sayıda modacuıın tasanjmlan göriicüye çıkıyor. Ispanyol tasanmcı Antonio Gaudi de bunlardan biri. 2004-2005 sonbahar-kış koleksiyonunda ağırlıklı olarak şifon kumaş, canJı renkler ve çiçek deseni kullandığı dikkati çeken Miro, mankenJerin saçına, elbiselerin rengine uygun birer gül takarak kıyafetleri tamamladı. Defileyi izleyenlerin çoğu, Ispanyol modacının Çingenelerin tarzından etküendiği konusunda hemfikir olarak salondan aynldı. (REUTERS) Ölü baüna safiite vurdu • BODRUM (AA) - Bodrum'un Gümüşlük beJdesi Ince Burun mevkiinde kıyıya vurmuş ölü bir balina bulundu. Gümüşlük Belediye Başkanı Mehmet Ülküm, yaklaşık 7 metre boyunda ve 3 ton ağırhğındaki balinanın tahminen bir hafta önce öldüğünü ve dalgalann önceki gün kıyıya getirmiş olabileceğini söyledi. UÜcüm, balinanuı kokmaya başlayan cesedinin çevTe kirliliği yaratmaması için Tanın ve Köyişleri Bakanlığı Su Üriinleri Araştırma Enstitüsü'ne başvurduklannı belirtti. Uçaktan eviı bahçesiıe buzdüştü • GRAZ (AA) - Avusturya'da, büyük bir buz parçası yolcu uçağının tuvaletinden bir evin bahçesine düştü. Yaz ortasında, başkent Viyana'nın 200 kilometre ötesindeki Graz kentindeld bahçeye düşen buz, yaralanmaya ve hasara yol açmadı. Adı açıklanma yan aile tatil günü bahçede dinlenirken düşen buz toprağa gömüldü. Polis, mavi rengi ve kokusundan, 15 santimetrelik buz topunun uçağın tuvaletinden düştüğü sonucuna vanldığını bildirdi. 'Ppenses'lep kadar güzel... • Çeviri Servisi - Uluslararası Kedi Birliği, kuruluşunun 25'inci yıldönümünü Kanada'nın Edmonton kentinde düzenlediği bir "kedi şov"la kutladı. EtkinJiğe dünyanın dört bir yanından gelen 400 kedi katıldı. Birbirinden sevimli sarman. tekır ve arkadaşlannın yaptıgı geçit sırasında bir de yanşma düzenlendi. Iran kedisi "Prenses" en güzel kedi seçildi . Ve günün sonunda adına yakışır şekilde tacı takan kedi oldu. (AP) Bolkar'da ekolojik tehlike • ULUKIŞLA (AA) - Niğde'nın Ulukışla ilçesi yakınında bulunan Bolkar Dağlan'nda görülen böcek türleri ekolojik dengeyi tehdit ediyor. Tropikal iklime özgü kannca türlerinin bölgede görülmesi, küresel ısınmanın etkisini gösteriyor. Son yıllarda aşın ısmmaya bağlı olarak Bolkar Dağları'ndaki Karagöl, Çinigöl, Çiniligöl ve Alagöl'de su seviyesi düşerken Çakıt Çayı'nın da suyu azaldı. Müzeye geç gelen özel güvenüc • OSLO (AA) -Norveç'in başkenti Oslo'daki Munch müzesi, ünlü Çığük ve Madonna tablolannın çalınmasından sonra başlayan güvenlik zafıyeti tartışmalannın ardından, sistemin değiştirilmesi amacjyla kapatılacak. Yeni bir görüntülü izleme sisteminin yerleştirilmesi için müzenin yaklaşık üç hafta kapalı kalacağı duyuruldu. Hızlı büyüme sonucu doğal kaynaklann yüzde 30'u bir daha yerine konulamaz şekilde tüketildi Adım adımyok ediyoruz| nsanoğlunun do- I ğada yarattığı tahribat ülkelerin geljşmişlik düzeyine göre değişiyor. Eko- lojik ayak izi olarak tanımlanan tahribatın oranı büyüdükçe do- ğal kaynaklar daha hızlı yok oluyor. Böy- le giderse insanlann yaşamak için üç gezegene daha ihtiyacı olacak. İZMİR (AA) - Doğa üzerinde insa- noğlunun yarattığı tahribatı saptamak amacıyla kullanılan "ekoiojikayakizi" büyüklüğünün, nüfus artışı ve tekno- lojiye dayalı yaşam nedeniyle hızla arttığı bildirildi. Dünya Doğal Hayatı Koruma Vak- fı (WWF)-Türkiye verilerinden derle- nen bilgiye göre, insarun doğa üzerin- de yarattığı tahribatı belirlemek için or- taya koyduğu ekolojik ayak izi kavra- mı, bu konuda küresel bilinç oluştura- rak doğaya verilen zaran en aza indir- meyi hedefliyor. Belirli bir topluluk, toplum ya da bireyin tükettiği gıda, konut alanı, alt- yapı miktan gibi edüıimlerin, üretken eko-sistemlerdeki karşılığıyla belir- lenen ekolojik ayak izinin büyümesi, doğal kaynaklann yok olmasıyla so- nuçlanıyor. WWF tarafindan yapılan "Ekolojik Ayakİzi Araşarması" sonuçlanna gö- re, son 30 yılda yaşanan hızlı büyüme sonucu, doğal kaynaklann yüzde 30'u bir daha yerine konulamaz şekilde tü- ketildi. Toplumlann gelişmişlik dü- zeylerine göre değişen ekolojik ayak izi miktan, dünya genelinde bir kişi için ortalama 2.85 hektar olarak ölçülürken bu rakam Avrupa toplumlannda 5, Ku- zey Amerika toplumlanndaysa 12 hek- tara kadar çıkıyor. Türk yurttaşlan için 2.2 hektarolarak ölçülen ekolojik ayak izi büyüklüğü, dünyanın en az geliş- miş üÜcelerinden Etiyopya'da ise 0.85 hektar olarak belirlendi. TEK DÜNYA YETMEYECEK Araştırma raporunda, tüm insanla- nn ekolojik ayak izi büyüklüğünün Avrupalı kadar olması durumunda bi- le, yaşamak için tek dünyanın yetme- yeceği, üç gezegene daha gereksinim duyulacağına dikkat çekiliyor. Ege Üniversitesi (E(İ) Çevre Sorun- lan Araşnrma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ümit Erdem, insa- noğJunun daha fazla ekonomik kaza- nım ideali doğrultusunda doğa üzerin- de yaptığı tahribatla, adım adım dün- yayı ortadan kaldırdığını söyledi. Gelişimin doğaya aykın ve akılcı ol- mayan yöntemlere dayandınlması so- nucu biyosfer (yaşam alanı) ve ekolo- jik dengenin bozulduğunu anlatan Prof. Dr. Erdem, şunlan kaydetti: "Bütün bunlar bryoçeşimlik denilen olguyu bozuyor. Son yüzvılda bizim gördüğümüz canta türieri, e%Tim süre- d içindeki canhlann sadece yüzde 1 'i Yani yüzde 99'unu yitirdik. Amazon onnanlan yok oiduğunda sadece ora- 9 değil, burası da etidlenecek." Sanatın işçileri' "Kışuı gaz sobasıyla ısınıyonız, buna karşm çahşma ortamunız soğuk otuyor. Aranuzda evii, ço- cuklu olanlarvar,ama çoğumuzun ailesiyapdğunız işi bilmhor~" Bu sözkr,Türkrve'de sayısı50 \i aşmayan, bü>ük sıkmnlaria görevini yerine getiren u nü moderierden N.'ye ait Hacettepe İ nrversitesinde 3 yıldır modeüik yapan ve is- miniıı verilmesini istemeyen .V 657 savıfa DevletMemuıian Kanunu kapsamında "geçici personel" statüsiinde görevti. Işlerinin "meslek" olarak kabul edilmediğini bu yüzden de "emekBHk haklannm" bulunmadığuu vurgulayan N-, "Düzenlemede ismimiz canh model diye geçrvor. Ama mesiek taıumımız ne yazık ki yok. Efimize a\hk 1 milyanıı altmda para geçiyor. Ama zamanında alanuyoruz" diyor (AA) İzmir fuarı 1.5 milyon yurttaş gezdi İZMİR (Cumhurhet Ege Bü- rosu) - Bu yıl yenilenen yapısıy- la 73. kez gerçeldeştirilen Izmir Enternasyonel Fuan (ÎEF), kapı- lannı gelecek yıl yeniden açıl- mak üzere kapatırken 10 gün bo- yunca yurttaşlan farklı dünyala- ra taşıdı. Türkiye'nin ilk ve sürekliliği açısından tek uluslararası etkin- liği ÎEF, bu yıl "Gençtik ve Gele- cek" ana temasıyla yurttaşlara seslenirken, fuarsüresince l mil- yon 465 bin ziyaretçiye ev sahip- liği yaptı. Geçen yıl 15 gün açık kalan fuan, 1 milyon 366 bin kişi ziya- ret etmişti. Fuann son gün geliri de her yıl olduğu gibi Barbaros Çocuk Köyü'ne bağışlandı. Yeni fuar alanının devreye gir- mesiyle 77 bin 756 metrekarelik alanda, 37'si ticari bazda toplam 60 ülkeden, bin 158 fimıanın ka- hlımıyla gerçeldeştirilen fuar, ti- cari bazda katılımcılann da yurt- taşlann da memnun aynlmasım sağladı. ÎEF'de, fuara en çok katılım gösteren ülke sıralamasına göre gerçekleştirilen onur konuğu uy- gulamasında bu yıl, fuara 53. kez katüan Rusya Federasyonu "Onur Konuğu" oldu. Rusya, akaryakıt üretiminden otomotiv sanayine, makine üışaat teknolojilerinden hi-tech ekipman geliştirmeye ka- dar pek çok ürün grubuyla fuar- da yer aldı. TÜRBANI UÇAKTA ÇIKARIYORLAR İranlı turist Türkiye'de soluk alıyor FRANKFURT (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye'yi tercih eden İranlı turistlerin sayısında patlama yaşanıyor. Bu yıl Iran'dan Antalya'ya yanm milyonu aşkın turistin geldiği bildirildi. Konuyla ilgili bir röportaja yer veren ARD-Weltspiegel, Iran'da bir öğretmenin iki ayhk maaşına denk düşen 600 Euro'yu ödeyerek Türkiye'de bir hafta tatil yapmayı seçen Iranlılann sayısında hızla arhş gözlendiğini belirtti. iranlı turistlerin daha uçakta türbanlannı çıkardıklan ve bira içmeye başladıklanna dikkat çekilen röportajda, bir otel menajerinin, Iranlılar için mescitler hazırlandığını, ancak mescitleri kullanmak isteyenlerin sayısının bugüne kadar sıfir olduğunu söylediğı de vurgulandı. D E N İ Z İ N KEYFINI ÇIKARIYORLAR Röportajda, yakın bir tarihte Türkiye sahillerinde Iranlılar tarafindan yönetilen oteller görülebileceğinı, hatta Farsça yayın yapan radyo bile kurulabileceğini, böyle bir gelişmenin sürpriz olmayacağını söyleyen EHeter Sauter, tranlı bir turistin, "Biz Iran'da çocuklanmız w eşlerimizle birlikte denize giremeyiz. Plajlar avnlmıstır, burada ise birlikte olabünoruz, bu nedenk de bura>i tercih ediyoruz" dediğini de aktardı. Röportajda yer verilen bir genç kız ise "Kuşkusuz biz Iran'da da erkekleıie tanışabiliriz, ama burada herhangi bir yasağı düşünmeden içebin\ or ve dans edebüiyoruz'' dedi. îspanyol seyahat acentesi 2 bin Euro ödeyecek Deprem enkazmı gören turistlertazminatkazandı MADRtD(AA)-Türkiye'de 17 Ağustos 1999 tarihinde tz- mit'te meydana gelen şiddet- li depremin ardından bölge- den geçen iki îspanyol turist, mahkeme karanyla seyahat acentesinden tazminat alma- ya hak kazandı. Madrid II Mahkemesi'nin karannda, seyahat acentesi, tu- ristleri yeterince bilgilendir- memek, depremden dolayı programı değiştırmemek ve turistlerde moral bozukluğuna yol açmakla suçlandı. Karara göre, Royal Vacaciones adlı seyahat acentesi, 2 Îspanyol turistin Türkiye gezileri bo- yunca harcadıklan biner Eu- ro'yu kendilerine ödeyecek. MoRALLERİ BOZULDU Depremin meydana geldiği sırada Istanbul'da bulunan tu- ristlerin programa göre bir gün sonra Izmit üzerinden Anka- ra'ya gittikleri ve tanık olduk- lan görüntülerden dolayı "B- ürapçektiklerive korktuldan'' gerekçesiyle Ispanya'ya dön- düklerinde seyahat acentesi hakknıda dava açtıklan belir- tildi. Seyahat acentesinin dep- rem hakkında yeterli bilgi ver- memesinin turistlere moral açı- sından zarar verdiğine hükme- den mahkeme, şirketin itirazını kabul etmedi. Steven Spielberge şeref nişanı Yönetmen Steven Spielberg, yapniannda "nef- ret ve hoşgörüsüzlük kavramlarma sa\r aş aço- ğı" için Fransada 1. Napolvon döneminden be- ri verilen şeref nişanı "Legion D'honor"e layık görüJdii. Ünlü yönetmene şeref nişanı Pariste Elysee Saravı'nda. Fransa Devlet Başkanı Jac- ques Chirac tarafindan takıldL Sinema oyun- culan Gywenth Paltrtm' ve Sophie Marce- au'nun da kaûldığı törende söz alan Spielberg "Insanlar arasmdaki farktahklann lanetkne- cek şeyler değil hayatın güzeuiklerini gös- terecek, kutianacak şeyler olduğunu anlatmak için çok ama çok çahşmahyız" rtedL (Fotoğraf: REUTERS) AL GÖZÜiVI SEYRETLE/IŞILÖZGENTÜRK 'Anneciğim, anneciğim beni bırakma!' Bilgisayarın başına geçtim, amacım ne hikmetse günlerdir basınımızı işgal eden zina konu- suyla dalga geçenbir yazı yazmak- tı. Ama yapamadım, bir söz, bir görüntü beni alıkoydu, yüreğim bu kadar sızlarken dünyada en az üç kişiden birinin işlediği zina su- çuyla(!) dalga geçemedim. Yüreğimde bir annenin sözle- ri var. O, dünyanın en zor seçimi- ni yapmak zorunda bırakılan bir anne. Şöyle diyor, "Teröristler bir>aşmdakiktzımia bir- likteçekipgjtmemi söy- lediler. Ama dokuz ya- şındaki kızım Alana oradakalacakn.Yalvar- maya başiadnn,çocukia- nm çıksm, ben kahnm, dedim. Hayir dediler,za- ten seni çocuğun çok küçükokluğu için bn*a- kıyoruz. Kiiçük \azuai kiicağuna alıp kapıya doğru yiirüdüm. Dokuzyaşmdaki kızım Alana orada öylece durmuş bana sesleniyordu. 'Anneciğim, anne- ciğim beni bırakma.' Ben oan öl- düm. Hâlâ da ölüyüm." Evet, dünya hiç bu kadar umut- suz olmamıştı. Rusya'da yaşanan dehşet saatleri insanlığın yaşa- nan bunca acıya rağmen hiçbir şey öğrenmediğini gösteriyordu. Ikînci Dünya Savaşı 'nda pek çok anne, çocuİdannın gözleri önün- de tek tek seçilip gaz odalanna gönderilmesine tanık olmuştu ve bu tanıklık hiç kuşkusuz dünya- nın bütün zamanlanna yayılmış- tı ama hiçbir şey değişmiyordu. Yıllar sonra gene masum insan- lann, özellikle de çocuklann kur- şunlandığı, aç ve susuz bırakıldık- lan ve annelerin dünyanın en zor seçimiyle karşı karşıya kaldıkla- n bir dünyada yaşıyorduk. Dogrusu ben umutsuzum. Ör- neğin artık biliyorum, insan hak- lan savunucusu kesilmiş bazı Ba- tı ülkeleri asla ve asla Amerika'ya ve Rusya'ya karşı herhangi cid- di yaptınmda bulunamazlar. On- lan sadece kınamakla yetinirler! Çünkü ne kadarinkâr ederlerse et- sinler, onlar çoktan gizlice el sı- kışmış iki süper güç. Sovyetler Birliği'nin dağılması hiçbir şeyi değiştirmiyor. Putinin Kuzey Osetya'da uçaktan inişini izledim. Adeta yeni bir çar gibiydi. Dunı- şu, yalnızlığı, suskunluğu. Oysa yüzlerce çocuğun ölümüyle so- nuçlanan bir operasyonun sorum- luluğu omuzlanndaydı. En azın- dan milli istihbarat teşkilatının ve askeri operasyonun başansızlığı- m kabul edip halkından özür di- lemeliydi. Görülüyor ki, dünyanın payla- şımı söz konusu oiduğunda, Ame- rikalı Bush'la Rus Putin arasında herhangi bir fark yok. îkisi de bel- li çıkar gruplannın oluşturduğu politikalar yönünde hareket edi- yorlar. Dünyayı yöneten 400 şir- ketin Rusya'yı boşlayacağını kim düşünebihr? Miryonlarca dolarhk silah satışı, petrol yataklan. yeral- tı madenleri söz konusu oiduğun- da kim Alana'nın annesinin çek- tiği acıyı önemser, kim yüzlerce çocuğun ölümüne ağlar? Bütün bunJar olurken Arap dünyası ilk kez bir şeyleri sorgulamaya başlamış. Bu tür terörist eylemlerin Isla- mıkaraladığınıkabuletmiş- ler. Hiç inandıncı değil, bu- runlanmn dibinde yüzlerce Filistinli çocuk öldüğünde, Halepçe"de çocuklar soluk- suz kaldıklannda ne yaptılar ki, şimdi konuşuyorlar? Dogrusu dünya hiç bu ka- dar umutsuz olmamıştı. Es- ki savaşlarda insanı yaşatan, ha- yata bağlayan önemli değerler vardı. Toprağınızı savunuyordu- nuz, inanç ve kardeşlik ön plan- daydı. Şimdi öyle mi, gizli, ne ol- duğunu, neredepatlayacağını bil- mediğimiz bir savaş stratejisi gün- demde. Kaos ve umutsuzluk. Hiç- bir şeyin değişmeyeceğine inan- ma. Kötü bir yazı, umutsuz bir ya- zı ama ne yapalım, Alana'nın "Annedğinı,anneciğimbenibırak- ma!" çığhklannı unutmak olanak- sız. isflozgenturk@superonline.com