Katalog

27 EYLÜL 2004 PA2ARTESİ CUMHURİYET SAYFA INCELEME TBMM, 78 yıllık Türk Ceza Yasası'nı değiştirdi. Yasa 1 Nisan 2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek Suçve cezadayenidönemANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Türk Ceza Yasa Tasansı dün TBMM Genel Kurulu"nda kabul edildı. 78 yıllık yasa baştan sona değiştirildi. 1 Nisan 2005 tarihinde yürürlüğe girecek olan yasayla getirilen bazı önemli düzenlemeler şöyle: f' Ceza türleri değişıyor. Ağır ve hafif para cezasıyla hafif hapis cezası kaldınlırken cezalar "hapis" ve "adli para cezalarT olarak yeniden düzenlendi. Buna göre, bir suça ceza olarak sadece hapis cezası verilebileceği gibi bu adli para cezasma da dönüştüriilebilecek ya da her iki cezaya birden hükmolunabilecek. ^ Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezasıyla cezalandınlacak. Töre cinayetleri de "nitelikli adam öldürme'' kapsamına alındı. Töre gerekçesiyle kasten adam öldürenler ağırlaştınlmış müebbet hapis cezasıyla cezalandınlacak. çocuklar üzerlnde deney yok • tnsan üzerinde bilimsel deney yapan kişi 1 - 3 yıl hapis cezasıyla cezalandınlacak. Çocuklar üzerinde hiçbir şekilde bilimsel deney yapılamayacak. t/ Organ veya doku ticareri yapanlara 5 yıl ile 9 yıl arasında değişen hapis cezası verilecek. i/ Cebir veya tehdit kullanarak eğitim ve öğretim faaliyetlerine, öğrencılerin toplu olarak oturduklan binalara veya bunJann eklentılerine girilmesini engelleyenlere bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. • Cebir veya tehdit kullanarak bir kimseyi, dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya veya değiştırmeye zorlayan ya da bunlan açıklamaktan, yaymaktan men eden kişi 1 yıldan 3 yıla kadar hapisle cezalandınJacak. ^ Kişıler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri nedenlerle aynm yapanlar 6 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandınlacaklar. • "Şapka" ve "Türk harfleri"ne ılişkin devrim yasalanna muhalefet edenler 2 aydan 6 aya kadar hapisle cezalandınlacak. Izlnslz kurs açana hapis cezası \/ Izinsız Kuran kurslan gibi, yasaya aykın eğitim kurumu açanlara, bunlan çahştıranlara 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Bu okullarda "yasaya aykın olduğunu bildiği halde" öğretmenlik yapanlara ceza verilecek. • Tefecilik suçu yeniden düzenlendi. Buna göre, kazanç elde etmek amacıyla başkasına ödünç para verenlere 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Cebir veya tehditle bir kimseyi sınai veya tıcari bir sırn açıklamaya mecbur kılanlarsa 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıyla yargılanacaklar. • Kredi kartı yolsuzluğuna karşı bilişim sistemini korumaya dönük hükümler getirildi. Bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına hukuka aykın olarak giren veya orada kalmaya devam eden kımseye 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası verilecek. ^ Rüşvet alan veya bu konuda diğer bir kişiyle anlaşmaya varan kamu görevlisi haİdcında 4 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası öngörüldü. Rüşvet veren kişi de kamu görevlisi gibi cezalandınlacak. ^ Hamile olduğunu bildiği eşini veya sürekli yaşadığı ve kendisinden gebe kalmış buiunduğunu bildiği evli olmayan bir kadını çaresiz durumda terk eden kişiye de 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilecek. Sarhoşluk, uyuşrurucu veya uyancı maddeler kullanması ya da onur kıncı tavır ve hareketler sonucu maddi ve manevi özen noksanlığı nedeniyle Çocuklara dilencilik yaptıranlara 3 yıl Çocuklan, beden veya ruh bakımın- dan kendini idare edemeyecek durum- da bulunan kimseleri diJcncilikte araç olarak kullanan kişiye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verüebilecek. Bu suçun akrabalar tarafından işlenmesi halinde ceza \an oranında arttmlacak. Kumar oynanması için yer ve imkân sağlavan kişi 1 yda kadar hapis cezası alacak. Çocuklar için kumar orta- nu sağlanması durumunda verilecek ceza bir kat arttınlacak. Çocuklan, beden veya ruh açısından kendini idare edemeyecek du- rumda bulunan kişileri dilencüikte araç olarak kullanan kişiler için de 1 vıldan 3 yıla kadar hapis cezası öngörüldü. Bu suçun kan veya kayuı hısımlan ya da eş tarafindan işlenmesi durumunda ceza yarı oranında arttırıJacak. (Fotoğraf: Cumhuriyet Arşhi) çocuklannın ahlak, güvenlik ve sağlığını ağır şekilde tehlikeye sokan ana veya baba, 3 aydan 1 yıla kadar hapisle cezalandınlacak. Teshlrclye cezaevl yolu v* Müstehcen ürünler yalnız seks-shop'larda satılacak. Buna aykın hareket edenler 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasına çarptınlacaklar. -i/ Alenen cinsel ilişkide bulunan veya teşhircilik yapan kişiye de 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. \/ Bir çocuğa müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunlann içeriğini gösterenlere, adli para cezasının yanı sıra 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Müstehcen ürünlenn üretiminde çocuklan kullanan kişilere, 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilecek. Fuhuşa sürüklenen klşlye terapl • Çocuklara fuhuş yaptıran kişilere 4 yıldan 10 yıla kadar hapis ve 5 bın güne kadar adli para cezası getirildi. Bir kimseyi fiıhuşa sevk edenlere. fuhuş için aracılık edenlere, yer sağlayanlara 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilecek. Zorla fuhuş yaptıranlann cezası iki katına çıkanlacak. Fuhuşa sürüklenen kişi, tedavi veya terapiye tabi futulacak. Cinsel istismara 3-8 yıl hapis • Çocuklara yönelik cinsel ıstismarlarda 3-8 yıl arasında hapis cezalan getirildi. Cebir, tehdit ve hile olmadan 15 yaşını bitirmiş çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi, şikâyet üzerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandınlacak. " Çocugunu okula göndermeyen velilere 1 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Aile hukukundan doğan bakım, eğitim veya destek olma yükümJülüğünün yerine getirilmemesi durumunda uygulanacak bu ceza, takibi şikâyete bağlı suç kapsamında bulunuyor. • Halkın sosyal sınıf, ırk, dın, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini diğer bir kesimi aleyhinde kin ve düşmanlığa tahrik eden kimse bu nedenle kamu güvenlıği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması durumunda 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandınlacak. Halkın bir kesimini aşağılayanlar ve halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılayanlar 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandınlacaklar. Özel yaşamın gizlillğl *^ Kişilerin özel hayahnın gızhliğini ihlal edenler 6 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıyla cezalandınlacaklar. Katıldığı "aleni" olmayan bir söyleşiyi diğer konuşanlann nzası olmadan ses alma cihazıyla kayda alan kişi 6 aya kadar hapis veya adli para cezasına çarptınlacak. Kişilerin özel yaşamına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa eden kimse 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandınlacak. v' Kişisel verileri hukuka aykın olarak bir başkasına veren, yayan, veya ele geçiren kişi bir yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandınlacak. Bu suçu bir kamu görevlisi görevini kötüye kullanarak işlerse verilecek ceza yan oranında arttmlacak. Kapkaç artık gasp sayılacak• Hırsızlık yapanlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Çalınan malın değerinin azlığı durumunda, verilecek cezada indirim yapılabilecek ya da ceza verilmekten vazgeçilebilecek. Böylece, baklava çalan çocuklara verilen ağır cezalar gibi kamu vicdanmı yaralayan olaylann engellenmesi amaçlanıyor. • Gasp suçuna da ağır ceza geliyor. Gasp, "nitetikM hırsızlık" sayılırken "EMe veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle" işlenen kapkaç suçlannda 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. • Uyuşrurucu veya uyancı madde üreten ve ncaretini yapanlara 10 yıldan az olrnamak üzere hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Örgüt en az 3 kişi olacak ^ Yasanın suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla çete kuranlar \'eya yönetenler, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandınlacaklar. Örgütün varlığı için üye sayısının en az üç kişi olması gerekecek. Suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgüte üye olanlar, 1 yıldan 3 yıla kadar hapisle cezalandınlacaklar. Örgürün silahlı olması durumunda bu ceza dörtte birinden yansına kadar arttmlacak. Örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi de örgüt üyesi olarak cezalandınlacak. Soykırım ilk kez TCY'ye girdi • Soylonm suçu ilk kez TCY'ye girdi. Bir planın icrasıyla mılli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi maksadıyla bu gruplann üyelerine karşı kasten öldürme, bedensel veya ruhsal bürünlüğe ağır zarar verme, grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi sonucunu doğuracak koşullarda yaşamaya zorlama, grup içinde doğumlara engel olma, gruba ait çocuklann bir başka yere zorla nakledilmesi "soykuTm" suçunu oluşruracak. Soykınm failine ağırlaştınlmış müebbet hapis cezası verilecek, zamanaşımı işlemeyecek. • Göçmen kaçakçılığı yapanİara 3-8 yıl; insan ticareri yapanlara 8-12 yıl hapis cezası verilecek. Bekâret kontrolüne son • Okul ve yurt müdürlerinin, kızlan bakirelik kontrolüne göndermeleri gibi uygulamalar yasaklanıyor. Yetkili hâkim ve savcı karan olmaksızın, bir kişiyi genital muayeneye gönderenler veya muayeneyı yapanlar hakkında 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilecek. }/ Rızası olmaksızın bir kadının çocugunu düşürten kişiye. 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilecek. Gebelik süresi on haftadan fazla olan kadının çocugunu isteyerek düşürmesi durumunda 1 yıla kadar hapis cezası uygulanacak. Ekonomik suça ekonomik ceza ^ Ekonomik suça I ekonomik ceza getiriliyor. Düzenlemeyle kısa süreli hapis cezası suçlunun I kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna göre adli para cezasına s dönüşebilecek. Adli para cezalan 5 günden az 730 günden fazla olamayacak. • Bir suçun işlenmesinde kullanılan mala el konulabileceği gibi; bu yolla elde edilen kazançlar elden çıkanlmış olsa da değerleri tespit edilerek müzadere edilebilecek. Bu davalarla ilgili zamanaşımı 20 yıl olarak İmam nikâhlıların başı belada • İmam nikâhını yasaklayan hükme göre, evli olmasına karşm başkasıyla • evlenme işlemi yaptn-anlar 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası alacaklar. Evli olduğunu bildiği kişiyle evlilik işlemi yaptıran da aynı cezayı alacak. Aralannda evlenme olmaksızm, evlenmenin dinsel törenini yaptıranlar , hakkında 2 aydan 6 aya kadar hapis cezası uygulanacak. Medeni nikâhın yapılması durumundaysa hükmolunan ceza ya da davalar ortadan kalkacak. İşkenceye taviz verilmeyecek • Işkence yapan kamu görevlileri 3-12 yıl arasmda hapis cezasıyla cezalandınlacaklar. Suçun çocuğa, beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da hamile kadına karşı ve avukata veya diğer kamu görevlisine karşı görevi dolayısıyla işlenmesi durumunda 8-15 yıl arasında hapis cezasına ( hükmedilecek.