Katalog

30TEMMUZ2004CUMA CUMHURİYET SAYFA JLIÜ5 dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Avukatlan, devrik liderin yargılanmadan ölebileceği uyansında bulundu BIÇAK SIRTI Saddam felç geçirdi iddiası EROL MANÎSALI Irak yönetimine göre Saddam sağhkh. Dış Haberler Servisi - Devrik Irak lideri Saddam Hüseyin'in, hafif bir felç geçirdiğı ve yargılanmadan ölebileceği iddia edıldi. Saddam Hüseyin'in avukatlanndan Muhammed EI Raşdan. eski Irak devlet başkanının sağlık durumunun giderek kötüleşriğini öne sürdü. Ingiliz Mirror gazetesınin haberine göre Saddam'in avukatlan müvekkillerinin hafif bir felç geçirdiğine dair bilgi edindi. EJ Raşdan, Uluslararası Kızılhaç Örgütü'nden, Saddam Hüseyin'e felcin etkilerini görmek için bir beyin taraması yapıldığım öğrendiklerinı belirtti. El Raşdan'm liderliğindeki avukatJar ekibi, Iraklı yetkililere yeni bir mektup göndererek bir kez daha Saddam Hüseyin'le görüşme talebinde bulundu. Müvekkillerini göremiyoriar Cenevre Sözleşmesi çerçevesinde, müvekkillerini görmeye haklan bulunduğunu, ancak bu isteklerinin göz ardı edildiğini bildiren El Raşdan, gazeteye şöyle konuştu: "Çok kaygjhyız. Savunacak bir müvekküinüz olmamasuıdan endişe edhoruz. Saddam Hüseyin, sağhk sorunlan nedeniyle öJebütr. Aynca müvekJdlimizin hayatma kastedibnesinden endişe edfyornz" dedi. EI Raşdan, "Saddam e, eminim Blair vep Bush çok se\inecektir" dedi. Irak tnsan Haklan Bakanı Bahtiyar Emin ise eski Irak liderinin sağlık durumunun iyi olduğunu duyurdu. Emin, Saddam Hüseyin'in yalnızca kronik prostat enfeksiyonu bulunduğunu ve yapılan tetkikler ve kan testlerinde bundan daha ciddi bir rahatsızlıgı olmadığını açıkladı. İşgal ettiği ülkede şiddetli direnişi bir türlü kıramayan ABD, Suudi önerisiyle sevindi Irak'a MüslümanGücü'Dış Haberler Servisi - Irak'taki ışgal karşıtı dırenışı bastıramayan ve ko- alısyondakı bazı ülkelenn çekilme- sıyle güç duruma düşen ABD, Suudi Arabistan'ın ülkeye bir "Müslüman Gflcü" konuşlandınlması yönündeki jnerisine sıcak bakıyor. Bölgede büyük siyası ağırhğı olan °iyad, VVashington'un da büyük des- tğiyle Islam ülkelennı, Irak'takı di- -enişı kırmak içın Müslüman askerler- den oJuşacak bir güvenlik gilcû oluş- "urulmasına ıkna etmeye çahşıyor. Irak ıle Suudi ArabıstarTın bir süredır ko- iuya ılişkın görüşmelerde buiunduk- an bıldınliyor. Amerikan basınında bir süre önce, 3aşkan George Bush'un, kasımdaki îaşkanhk seçımı öncesınde oylannı ırttırmak ıçın Irak'takı askerlerin sa- • ABD Dışişleri Bakanı Colin Povvell, koalisyon güçlerinin bir parçası olacak ya da bağımsız görev yapacak Müslüman birlikleri fikrini memnunlukJa karşıladıklannı söyledi. Suudi Arabistan, ABD'nin desteğiyle îslam ülkelerini. Irak'taki direnişi kırmak için Müslüman askerlerden oluşacak bir güvenlik gücü oluşturulmasına ikna etmeye çalışıyor. yısını azaltabileceği yönünde haber- ler yayımlanmıştı. Mısır'ın ardından dün Suudi Arabis- tan'da temaslarda bulunan ABD Dışiş- leri Bakanı Colin Povvell, Suudi girişı- mını destekledıklennı söyledi. Cıd- de'de Kral Fahd, Veliaht Prens Ab- dullah, Dışişleri Bakanı Suud El Fay- sal ve Irak Başbakanı lyad Allavi ıle görüşen Powell, Irak'ta Bırleşmış Mil- letler'i (BM) Müslüman Gücü'nün koruyabileceğini söyledi. Powell, "Su- udi girişimi ilginç bir öneri Koalisyon güçierinin birparçası olacak va da ba- ğımsız görev yapacak Müslüman bir- likleri fikrini memnunlukla karşılryo- ruz" dedi. Allavi de Islam ve Arap ül- kelennın lıderlerine bu konuda sıkı işbirliği yapmalan çağnsında buluna- rak önenyı tslam lıderlenyle görüşe- ceğıni kaydetti. Suudi hükümetinin üst düzey dış politıka danışmanı Adil elCubeyr,*Irakhlannbiranönceege- menlikJerine kavuşmalaruu istediğj- miziçin bu girişimi başjauyonız. Arap ve Müslüman dünyası da Irak'a yar- dını etnıe arzusu içinde. Irak'taki is- tikrarsızlık ülkemizi olumsuz etkili- yor" dedi. Pakistan Başbakanı Çaudri Şucaat Hüseyin'in de geçen hafta Suudi yet- kililerle Irak'a asker gönderme konu- sunu görüştüğü bildirildi. Powell'a eş- lik eden ABD'lı bir üst düzey yetkilı, Müslüman Gücü'nün ABD öncülü- ğünde 30 ülkeden oluşan çokuluslu gücün yerini almasının tasarlanmadı- ğını, Müslüman birliklerin "takvîye güç" işlevi göreceğinı söyledi. Üst dü- zey birSuudi yetkili ise Riyad'ın. Müs- lüman birliklerinin koalisyon güçleri- nin bir bölümünün yerini alabıleceği- ni düşündüğünü kaydetti. Öte yandan, El Kaıde terör örgü- tüyle bağlantısı bulunan Ürdünlü mi- litan Ebu Musab Ezzerkavi'nin gru- bu, Suudi Arabistan tarafindan Irak'a gönderilmesı önerilen Müslüman Gü- cü'ne saldın tehdidinde bulundu. Tevdih ve Cihad - Ömer El Muh- tarTugaylan"grubu, www.islamic- mınbar.com adresindeki ınternet site- sinde yayımlanan yazılı açıklamada, Irak'a gönderilmesi Suudi Arabistan tarafindan önenlen, ABD tarafindan da memnuniyetle karşılanan Arap ya da Müslüman birliğe saldın lacağını duyurdu. Suudi Arabistan ve Pakistan hükümetlerine hitaben yapılan açık- lamada, Hıristiyan ya da Yahudilerle ışbirlığı yapanlann aynm yapılmak- sızın kılıçtan geçırileceği iddia edildi. L FC4IDE TEHDİTETTİ tlkhedef BerlusconiDış Haberler Servisi - rak'ta. El Kaıde ıle bağ- antısı oldugu behrtılen : bu Hafiz El Masri Tu- aylan. Avrupa ülkelenn- !e "kan şelaleleri" yara- acaklannı ve ılk hedefle- ınin ltalya Başbakanı Sfl- io Berlusconi olacağını iuyurdu Direnışçiler ta- afindan geçen pazartesi ehin alınan 2 Pakıstanlı- nn öldürüidü- ü bıldınldi. Örgutün in- ;rnet sıtesınde iün yayımlanan çıklamada. El Laide lıderi same bin La- in'ın 3 ay önce uyurduğu ateş- esın bu ayın onunda doldu- u bıldınldi. Avrupa ülke- .•rini, Irak'tan xilmeve ve Berlusconi, işgale destek verivor. denildı: "BiabekleyiaSi- zi derinBklerinekadar çe- kecek kan şelaleleri yara- tacağız. Avrupa kentieri- ni yerle bir edecek ve bu- na İtalyadan başlayaca- ğız. Irak'tan çekilene ka- dar kentler kanayacak." Irak'ta mılıtanlann re- hin aldığı 2 Pakistanlının öldürüldüğü bildirildi. El Cezire televizyonuna sa- h günü gönde- nlen video ka- sette, kendisini Irak tslamı Or- dusu olarak tanı- tan bir örgüt, ABD için çalı- şan Pakistanlı- ları rehin aldık- lannı ve ülkele- rinin Irak'a bir- lık göndermeyi düşünmesı ne- deniyle onları ölüme gönder- diklerini bildirdi. J3D ıle ittifaklarmı son- ndırmaya çağıran açık- mada, "Bugün. hepini- karşı kanhbirsavaş baş- ttık. Doğru yolu bulana ıdar da saldınJarmuz ırmayacak" denildı. •'AMiıpa kentlerini sal- .acağEve Berlusconiile ışlayacağH" ıfadelerine r venlen açıklamada, lya Başbakanı ıle müt- 'iklerine hitaben şöyle Televizyonda haberı okuyan spiker, korkunç olduğu gerekçesiyle ya- yımlanmayan kasette, 2 mühendisin cesetlerinin görüldüğunü söyledi. Bu arada, El Kaide ile bağlantısı olduğundan şüphelenilen Ebu Musab ElZerkavi'nın liderliğin- deki Tevhid ve Cihad ör- gütü, dün de Somalili bir şoförii kaçırdı. Darftır kı\ımından kurtulmayı başaranlar, her gün ölüm korkusuyla yaşamaya çahşrvor. (Fotoğraf: AP) Sudan'da kanlı petrol hesaplan Avrupa Birliği 'nin, Sudan 'a askeri bir müdahalede bulunulmasındanyana tutumunun ardındaAlman çıkarlarınınyattığı yolunda kamtlar ortaya çıhyor. MYATÎL ASKERÎN SAVUNMASI 'Emiraldım, Jicle'ye attım' •ış Haberler Servisi - Jı 2 sıvılı Dıcle Neh- e atarak bmnın ölü- ıe sebebıyet vermek- ıçlanan Amenkalı as- :rden TeıryBomnan, ıhierij'erinegetirdiği- söyledı. merikan askeri soruş- la binminden Irene ron'un verdığı bilgi- 3re, Bowman kendı- sine, Iraklı 2 kuzeni Dic- le Nehri'ne ıtme emrinin verildığini söyledi. Bovvman'ın, emir-ko- muta zinciri içinde hare- ket ettiği bildirilirken em- rin kım tarafindan verildi- ği açıklanmadı. Bowman dışındaki diğer 3 askere, olaydakı rollen nedeniy- le mahkûmıyet dışı bir ce- za verildi. Dış Haberler Servisi - Zen- gin ham petrol yataklanna sa- hip Sudan'ın güneyinin, ülke- den aynlmasını saglayabilecek bir müdahalenm ardında "AJ- man parmağı'' olacağmı gös- teren gelişmeler yaşanıyor. Bölgedeki petrolün Kenya'ya trenle taşınmasmı sağlayacak bir demiryolu hattı kurmak üze- re guneydeki isyancılarla anlaş- ma yapıldığı öne sürülüyor. Bir Ahnan şirketinın üstlendigı id- dia edilen bu tren hattı ihalesi- ne paraJel olarak Berlin'in, Har- tum karşısındaki üslubunu da- ha da sertleşrirdiği gözleniyor. Bu projeyle bölgedeki pet- rolün, ülkenın kuzeyine değil. Uganda üzerinden Kenya'daki liman kenri Mombasa'ya taşı- nacağı belirrildi. "Thormaeh- len Schweisstechnik" adlı Ku- zey Almanya merkezli şirke- tin Yönetim Kurulu Başkanı Klaus ThormaehJen. "Güney Sudan'ın petrol, altın ve uran- yum gibi son derece değerii ye- raltı zenginliklerine sahip oldu- ğunu" kaydetti. isyancılarla imzalanan projeye Kenya'nın aracı olduğu ve yatınmm top- lam mali hacminin 3 milyar Euro'yu bulacağı öne sürüldü. Sudan petrolü ülkenin güne- yinden çıkıyor ve sadece kuzey- de, Kızıldeniz'deki Port Sudan Limanı'ndan dünyaya pazar- lanıyordu. Bu petrol boru hat- tının, Sudan'ın bütünlüğünü koruyan tek araç olduğunu bi- len Hartum hükümeri, hattın gelişririlmesi için yeni yatınm- lara girişme karan almıştı. Bu bağlamda geçen pazar. Çın, Rus, Malezya, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransız ve Ingiliz şirketlerinin oluşturduğu bir Mültecilere yeni kamp Dış Haberier Servia - Uluslararası Kızılhaç Örgütü'nün, Sudan'm Darfur bölgesinden kaçanlan banndırmak amacıyla Çad'da yeni bir mülteci kampı açacağı bildinldi. Kızılhaç Örgütü'nden yapılan açıklamada, daha önce BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin kurduğu Farçana ve Breidjing kamplan yakınında bulunan Tregin'de kurulacak kampın 20 bin kişiyi banndırabileceği belirtildi. Açıklamada, kamplarda mültecilere bannak, yiyecek, içecek ve sağlık hizmetlerinin daha kolay ulaştınlabildiğine dikkat çekildi. konsorsiyumla imzalandığı be- lirtılen anlaşmayla, bu yatınm- lannın harekete geçirilmesi amaçlanıyor. 20 yıkür süren çaüşma Sudan'm güneyinde, çoğun- luğunu Müslüman olmayanla- nn oluşturduğu, Hıristiyan ağır- lıklı bir halk yaşıyor. Bu böl- ge, 20 yıldır süren iç savaşta Müslüman çoğunluktan aynl- maya çalışıyor Her iki tarafin da karşıhklı kanlı bir baskı uy- guladığı iç savaşta 1.5 mih/o- na yakın insan öldü. Darfur'da da isyancılann, guneydeki is- yancılarla ittıfak yaparak si- lahlanması, Hartum hükümeti- ni iki ateş arasında bırakınca mayıs aymın sonunda bir banş anlaşması imzalandı. Bu an- laşma, guneydeki isyancılara, bir geçiş döneminden sonra kendi devletlerini ılan etme ola- nağı veriyor. TüPkiye'de Aydın ve Sol Türkiye'de aydının ve solun çelişkileri 1990 son- rasında daha açık bir biçimde ortaya çıkmaya baş- ladı. Türkiye'nin "eliti" kendisini Avrupa'ya "ve Ba- tı'ya" yakın görüyor. Hatta onun gibi olmak istiyor. - Buna karşılık Avrupa Türi<iye'yi içineaJmıyor; si- yasi, iktisadi, askeri ve kültürel olarak himayesi (ve mandası) altında kabul edebiliyor. - Işte bu durum Türkiye'de aydın (ve elrt) çevre- lerde sorun ve çelişki yaratıyor. Bu toplumun aydı- nı (ve eliti), kendi toplumuna (ve halkına) ihanet et- me karşılığında Avrupa ile yakınlaşabiliyor. Batılılaş- mak için halkına karşı olmak zorunda. - Aydınlar (ve elit) bazen farkında olarak bazen de farkında olmayarak ikiye bölünüyoriar. Bir kısmı Av- rupa'nın (ve Batı'nın) bu dayatmasını tarihsel süre- cin içinde doğal bir oluşum gibi görüyor ve kabu(- leniyor. Karşı koymayarak "bir sömürge aydını ha- line dönüşüyor". Bunun için bir tercihte bulunma- sına bile gerek yok; sadece "birşeyyapmamasıye- tiyor da artıyor bile". - Elitin benzemek (ve olmak) istediği Avrupa ve Batı "dışanya ve Türkiye'ye karşı kapanıyor". Ku- zeyAmenkave Avrupa Birliği dışındakiler, "Batı'dan izole ediliyoriar". - Küreselleşme de bu izolasyonun bir parçası: Küreselleşme, "yerkürenin ABD ve Avrupa tarafin- dan yönetilmesi" anlamına geliyor onlar için. Türk aydını (ve eliti), Türkiye'yi de idare etmek isteyen- lere benzemeye çalışıyor. Batı'nın sunduğu tek se- çenek ise "himayem altına gir" oluyor. Yani gönül- lü sömürgem ol... Tabii bu böyle söylenmiyor; "büyük şirketlerime kapılannı aç; siyasetini, bürokrasini, güvenliğini Ba- tı kapitalizminin egemenlik alanına sok yeter" di- yor. Türkiye'deki elit de tam bir "sömürge eliti oluyor", başka bir seçenek bulunmuyor. 'Sol'un durumu daha da zor... Türkiye'deki sol ile Avrupa'daki sol birbirlerine karşı olmak zorundalar. Avrupa'da sol özellikle 1990 sonrası Batı emperyalizminin bir parçası olmuş du- rumda. Işçisi, emeklisi, memuru, sanatçısı, çiftçisinin refah düzeyini koruyabilmek ve arttırabilmek için Avrupa'nın (ve ABD'nin) dışanyı sömürmesi gere- kiyor. Dev şirketlerinin Türkiye'yi denetimleri altın- da tutması, başbakanlannın bizim siyasilere daya- tarak uçak, metro, bilgisayar, olimpiyat stadı, köp- rü ihalelerini almalan gerekiyor. Tütünde, pamukta, pancarda, çayda, mısırda, hatta meyvede Türk köylüsünün sömürülmesi ge- rekiyor. Bu sayede Avrupalı (ve ABD'li) köylü, refah düzeyini koruyabilecektir. Avrupa'da "sol geçinen" partiler de ülkelerinin veAB'nin dış sömürü po/rtikalannı var güçleri ile des- tekliyorlar. 1990 sonrasında Avrupa'da grev sonu- cu düşen bir hükümet gördünüz mü? Göremezsi- niz, işçi-ışveren beraberliği dış sömürüde bütünleş- miş durumdalar. Refahlan bu sömürü düzeninin cte- vamına bağlı. Türk solu ne yapmalı? - Türkiye'de sol bugün tütünde, pamukta, çay- da, pancarda "devlet müdahalesinin" \ıe devletçi- liğinin savunucusu olmak zorunda. Tütünde yabancı tekellere karşı durmak zorunda. Eğer bizim sol, "Ben solum, çiftçinin, köylünün, memurun, işçinin arkasındayım" diyorsa tabii. - Türkiye'de sol "ulusalsanayininyabancı dev şir- ketlere karşı korunmasını" savunmaJıdır. Yerlinin ye- rine yabancı yerieşince yalnız iktisat değil siyaset de, kültür de, eğitim de, medya da yabancının eli- ne geçmektedir. - Türkiye'de sol, "AB ile tekyanlı ilişki düzenine kars/ durmalıdır". Gümrük birliği ile kurulan tek yan- lı düzen "Türkiye ekonomisini, siyasetini ve kültü- rünü sömürgeleştirmektedir". "Ben solum" diyen bir düşünce ve örgüt, sömürgeciliği savunamaz. - Türkiye'de sol güçlü bir devlet yapısını, etkin, büyük ve müdahaleci bir devlet düzenini savunrna- lıdır. - Türkiye'de sol, "siyasette, iktisatta, savunma- da, kültürde ulusalpolitikalan savunmak durumun- deidır". "Ben solumamagayrimiHiyim'öernekte "Ben Batı emperyalizminin bir uzantısıyım" demek ara- sında hiçbir fark yoktur. Türkiye'de sol en ılımlısın- dan en uçtakıne kadar "antiemperyalist bir çizgi- de" bulunmak durumunda. Yani Hugo Chavez'le- rin, Lula Da Silva'lann bulunduğu çizgide, kendi hal- kının tarafında ve yanında durmak zorundadır. - Çokuluslu şirketlere karşı çıkmayan, - İç pazann işgaline tepki vermeyen, - Güçlü ve ulusal bir devlet yapısını savunmayan sol, Türkiye'de sol olamaz. Kısacası Türkiye'de sol, "ikiye bölünmüş bir Tür- kiye'de" hangi Türkiye'nin yanında duracağını iyi bil- mek ve görmek durumundadır: - Kendi halkının, işçisinin, memurunun, köylüsü- nün ve ulusal sanayicisinin yanında mıdır? - Türkiye'nin tek yanlı bağlanmasına karşı dura- rak ulusal politikalan mı savunmaktadır? - Yoksa "sol adı altında" Batı emperyalizminin Türkiye'deki çıkarlannı mı korumaktadır? Sol olup olmamayı Türkiye'de belirteyen başlıca öğeler bunlardır. Gerisi boş laftan ibarettir ve aldat- macadır. www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisalj Yiiz bin kisi is bıraktı îngiltere'de memur grevde Dış Haberler Servisi - îngiltere'de 100 bin memur dün sabahtan itibaren iki gün süre- cek greve başladı. Ara- lannda Iş ve tşçi Bulma Kurumu ve Sosyal Ser- vis çalışanlannın da bu- lunduğu Kamu Sektö- rü Çalışanlan Sendika- sı üyesi 100 bin kişi, greve gerekçe olarak ücret artışlanndaki ye- tersizlıği gösteriyor. Sendika Başkanı Mark Senvotka, çalı- şanlann performansla- nnın değerlendirmesin- de yanlış ve haksız kri- terlerin baz ahndığını belirterek bu sıstemin de düzeltilmesini iste- dikJerini belirtti. Hükümet ise 100 bin kamu çalışanının ken- dilerinden hizmet bek- leyen halkın onlara en çok ihtiyaç duyduğu dönemi seçmeierini eleştirdi.