Katalog

1 TEMMU22004PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA İNCELEME Irak'ta işkence ile kamuoyunun güvenini yitiren ABD, şimdi de BOP'la gelecekteki müdahalelerine zemin hazırlıyor îşgaledemokrasi maskesiERSİNARIOĞLU* •1- Aniden Türkiye'de ve dünyada BOP yo- ğun o.arak tartışılmaya başlandı. BOP, ABD tarafindan ortaya konulmasının hemen ardın- dan ajanslar, medya ve internet BOP ile il- gili haber ve yorumlarla doldu. Ancak bu konuda anlatılanlann büyük bölümü yeter- siz veyuvarlakbilgilerle dolu. Hissediliyor ki, proje yeterince olgun değil. Bu husus şubat ortalannda NATO'ya resmen teslim edilenproje belgesini inceleyen NATO mah- reçlerince de teyit ediliyor. Proje G-8'ler toplantısından önce AB içinde tartışıldı. Daha sonra projenin ekonomik ve siyasi yönleri G-8"lerle görüşüldü. Muhtemelen ABD, G-8'lerden projeye, fikirsel ve özel- likle maddi katkı talep etti. BOP kapsamın- da olan ve Bush'un özel davetine icabet eden ülke liderlenne de bırgün sonra yapılan top- lantıda, G-8 'lenn aldığı kararlann geregi ka- dan açıklanmıştır. A N A HATLARIYLA BOP BOP projesinin bugüne kadar anlaşılabi- len ana hatlan kısaca şöyle özetlenebilir. • BOP; Kuzey Afrika ülkeleri. Körfez ülkeleri, Ortadoğu ülkeleri, Kafkas ülkeleri dahil Türkiye ve Afganistan'ı da kapsıyor. (Yaklaşık 22-24 ülke ismi sayılıyor. tlginç ola- rak Libya, tran, Suriye bölge coğrafyasında olmasına karşın isimleri kapsamda belirtıl- miyor.) • Projenin açıklanan anıacı; Kuzey Afri- ka ve Ortadoğu bölgelerinde banşı sağla- mak, demokrasi} i yerleştirmek. ekonomik kalkuunayı gerçekleştirmekttzerereformJar yapılmasuıa yarduncı olmak ve bu amaçla- ra uygun olarak siyasal yapıyı yeniden bi- çimlendirmek olarak belirtâiyor. • Demokratikleştirme konusunda 1970'li yıllarda "Demirperde" ülkelerine demokra- siyi telkinde yararlanılan Helsinki düzenle- melerine benzer adımlardan bahsediliyor. • Arap ülkelerinde bağunsız seçimlerin yapdacağı, kadınlara oy hakkı tanmacağı, eği- time önetn verilecefi. bölgede 4 yıl içinde 100 bin kadın öğretmenin göreve başlayaca- ğı, okuma yazma oranının 2010 yılına ka- dar yüzde 50 arttınlacagı BOP planının ana hedefleri olarak sunuluyor. Aynca medya- nın bağımsızlaştınlması, sivil toplum örgüt- lerinin desteklenmesi, BOP fınans bankası kuruhnası, küçük ölçekli girişimcilerden uy- gun göriüenlere 500 bin dolara kadar mik- ro krediler verilmesi de proje kapsamuıda gösteriliyor. aklaşan başkanlık seçimlerini de gözeten Bush yönetimi; dünya kamuoyunun kulağına hoş gelebilecek terörü önleme, kitle imha silahlannı yok etme, demokratikleşme, / ekonomik kalkınma ve kadın haklan gibi konulan 'Büyük Ortadoğu'da gerçekleştirmek istediğini dünyaya açıklayarak yeni bir dünya gündemi oluşturuyor. Şimdi dünya bu gündemi içeren BOP'u tartışıyor... AŞINA BUYRUKLUKB Özetlenirse: ABD, 11 Eylül 2001 'e kadar "büyük Ortadoğu bölgesi''nde diplomatik kurallar içinde götürmeye çalıştığı stratejik hâkimiyet kurma ve devam ettirme zorlama- lannı 11 Eylül sonrası kendi başına buyruk bir yaklaşımla hukuk ve diplomasi kuralla- nnı tanımaksızın, kuvvete dayalı yeni bir güvenlik stratejisi uygulaması içinde yürüt- meye başlamıştı. Fakat, Irak operasyonunun ve Israil - Fi- listin çatışması için önerilen yol haritasının başansızlığı ve gerek Irak'ta gerek Fılistin'de yaşanan ve insanlık onurunu zedeleyici olay- İar nedeniyle ve yaklaşan başkanlık seçim- lerini de gözeten Bush yönetimi; dünya ka- muoyunun kulağına hoş gelebilecek terörü önleme, kitle imha silahlannı yok etme, de- mokratikleşme. ekonomik kalkınma ve ka- dın haklan gibi konulan 'Büyük Ortado- ğu"da gerçekleştirmek istediğini dünyaya açıkJayarak yeni bir dünya gündemi oluştu- ruyor. Şimdi dünya bu gündemi içeren BOP'u tartışıyor. ABD Irak operasyonuna başlarken aynı tonda benzer hedeflerden bahsedıyor- du. Yeterince başanlı olamadı, hatta Irak'ta işkence uygulamalanyla dünya kamuoyu- nun güvenini kaybetti. Şimdi aynı ABD'de bu projeyle güven tazelemek ve gerçekleştirdiği Irak askeri müdahalesine ve gelecekte yapmak zorun- da kalabileceği diğer askeri müdahalelere şimdiden bir ölçüde meşruiyet kazandır- mak istıyor. B o P ve ABD-AB ILISKILERI Başkan Bush, haziran başında AB ülkele- rine yaptığı ziyaretlerde ülke liderleri ile BOP projelerinin içeriğini tartıştı. G-8 top- lantısı ile ılgıli ilk gelen haberlerden anla- şıldığı gibi Fransa'nın "Arap ülkelerinin dı- şardan dayatmaya ihtiyaçlan yok" anlamı- na gelen tavn sürpriz değildir. AB değerlen. projenin görünen hedefleri ile uyumludur. Ancak uygulamada dayarma tarzını desteklemeleri AB'den beklenmeme- lidir. AB'nin söyleyecekleri, Patten'in Ox- ford Üniversitesi tslam Etütleri Merkezi'nde- ki 24 Mayıs konuşmasında belirttikleridir: "Demokrâsiyi önce Arap ülkeleri benimse- meüdir. Bu sürecte destek sağlanabilir. fakat son kararve tercih Araplara bırakılnıalıdır." EKONOMIK ILIŞKILER Soğuk Savaş döneminde ABD ve bugün- kü çekirdek AB ülkeleri arasında sürdürü- len ilişkilerin başan nedeni, ittifak ülkeleri- nin ulusal çıkarlannı, gerektiğınde, ikinci planda tutma basiretleridir. Aynca Atlan- tik'in iki yakası arasında derinleşen ekono- mik ilişkiler ikı tarafın da refahlannı adeta çözülmez biçımde birbirine bağlamıştır. Buna karşın taraflann ılişkisi her zaman görüş birlıği içinde yürütülememiştir. Taraf- lar zaman zaman düştükleri görüş farklıhk- lannı gerek ikili ilişkilerinde. gerek NATO içinde daima aile anlaşmazhğı boyutunda algılamışlardır. IRAK OPERASYONU VE SONRASI Ta ki Irak operasyonuna kadar. Irak görüş aynlığı hâlâ sıcak bir konudur. Boyutlan ai- le içı anlaşmazlık boyutunu aşmaya başla- mıştır. Işin içinde artık Rusya ve Çin de var- dır. Sessiz Kanada ve Norveç de kıta Avru- pası'nın yanındadır. NATO içinde olduğu gibi Irak konusu AB içinde de bölünme ya- ratmıştır. BOP gibi yeterince hazırlanama- yan, uzun soluklu, ütopik yapıdaki bir pro- jenın, muhtemel nihai sonuçlan itibanyla AB tarafindan uyumlu olarak algılanmama- sı olasılığı yüksektir. ABnin, ABD ile iliş- kilerindeki zedelenmenin tek sebebi Irak ve- ya BOP olmayacaktır. Konunun aslı daha derinlerdedir ve ekonomik - siyasal rekabe- te uzanır. Ancak ABD'nin tek başına dünya hâkimi- yeti stratejisinde AB tarafindan beklenen ve arzulanan danışma ve dayanışma yönünde değişiklik olması halinde ilişkiler kısmen onanlabilir. Sonuç olarak AB, BOP projesı- ni ciddi olarak AB değerleri ile değerlendı- recektir. Belki bu tutum projenin daha ras- yonel ıçeriğe getirilmesını sağlayabılir. * CHP htanbul Milletvekili TBMMNATO Parlamenterler Komisyonu Üyesi, ICG (International Crisis Group) Uluslararası Kriz Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Yann: Türklye'nin BOP'taki yeri nedir? BM YAPISINA DOĞRU BOP'ta NATO'nun rolü ne olacak? fldnci Dünya Savaşı sonrası insan- lık; dünya banşını ve güvenliğini " sağlamak için iki strateji izledi. / Birinci strateji kolektif güvenlik sis- temi kurmak idi. Bu sistemin ana tem- silcisi Birleşmiş Milletler oldu. BM'nin te- mel amacı; bütün dünya ülkeleri için banşı korumak, istikran sağlamak, insan haklannı savunmak ve ekonomik gelişmeyi küresel boyutlarda yaygınlaştırmaktı. KoLEKTİF GÜVENLİK SİSTEMİ Kolektif güvenlik sistemi, uluslar üstü bir hukuksal yapıdır. Bariz karakteri; tüm üye- ler arasında ve üye olmayan ülkeleri de kapsayacak biçünde tarafsız ve eşitlikçi ol- maktır. 2'nci strateji ise askeri ittifaklar kur- maktır. ittifaklar bir grup devletin belirlen- miş bir tehdide karşı, tanımlanmış bir coğ- rafyayı birlikte savunmaya karar verdikle- rinde ortaya çıkar. 1949 yılında kurulan NATO, Sovyet tehdidine karşı kurulmuş ve Kuzey Atlantik ve üye ülkelerin coğrafyası- nı korumakla görevlendirilmiş bir askeri it- tifaktır. Ittıfaklann knz anlannda harekete geçme ve karar alma kabiliyetleri, kolektif güvenlik sistemlerine göre daha fazladır. Berlin duvannın yıkılması, Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesi, Varşova Paktı'nın lağvedihnesi, Sovyetler Birliği'nin dağıl- ması, ABD'nin dünyada tek süper güç ola- rak bariz bir şekilde ortaya çıkması; 40 yıl süren iki kutuplu soğuk savaşın sona erdiği- ni belgeleyen olaylardı. Böylece NATO he- def aldığı Sovyet tehdidıni, ABD liderliğin- de, olağanüstü siyasal ve askeri stratejilerle gergef gibi işleyerek, adeta hiç kan dökül- mesine sebep olmadan yok etmiştir. Bu ba- şandan sonra NATO için iki yol vardı. 3 . FAZ CENİŞLEME HALKASI Tehdit bittiğine göre NATO dağılmah ve- ya "Sovyet tehdidinin yerini yeni tehditler almışür, NATO muhtemel yeni tehditlere gö- re yapısını düztnlemeÜ ve varhğını sürdür- meti" idi. NATO ıçın ikinci yol benımsen- mıştir. Bugün NATO'nun 19 tam üyesi ve 20 özel ortaklık üyesi bulunmaktadır. NA- TO bugünkü yapısı ile hem kavram hem de uygulama açısından askeri ittifak yapısın- dan çıkarak, kolektif bir güvenlik sistemi olmaya yönelmektedir. NATO üstün yetenek ve eğitime sahip askeri gücü ile çok yakın gelecekte orta boy bir Birleşmiş Mil- letler yapısına bürünecektir. NATO, bugünlerde üçüncü faz genişleme halkası için Arnavutluk, Hırvatistan ve Makedonya Cumhuriyeti'ni yapısal olarak üyeliğe hazırlıyor. Bugün dünyada çok hız- lı olmasa da terorizme karşı bir koalisyon oluşmaktadır. NATO bu koalisyonun mer- kezindedir. BOP, kavram olarak NATO kapsamından çok BM kapsamında yer alrnası gereken bir projedir. Emekli Binbaşı Ahmet irfan ve Fatma Neriman oğlu YUSUF YALÇIN OYMAN (Kayseri 1933.07.23 - KÖLN 2004.06.11) 42 yıldır Almanya'da bulunan kardeşimiz geldi. 2 Temmuz Cuma (yarın) günü 1. Levent Camii'nden ikindi namazından sonra Zincirlikuyu Mezarlığı 19/128'e uğurlanacaktır. Ablası Sevim Pike Oyman, Ağabeyi Halil Sevinç Oyman, Kardeşi Mustafa Kemal Oyman, Yengesi Sıdıka Oyman, Yeğenleri Ahmet İrfan Oyman ve Eylem llker Oyman. SATILIK ÇOK İYÎ DURUMDA SAURER BRODE MAKÎNALARI 15 YARDA 2 S V E 1 S 15 VE 1 0 YARDA İMV KOMPLE DESEN HAZIRLAMA ÜNİTESİ YEDEK PARÇA VE DÎĞER DESTEK ÜNÎTELERİ ARAÇ-GEREÇ MAKİNA VE TEÇHÎZATLARJ Tel: 0 224 273 37 00 (pbx) Faks: 0 224 273 37 22 TEŞEKKÜR Riskli ameliyatımı cesur ve hünerli elleriyle başarıyla gerçekleştiren Prof. Dr. ŞÜKRÜ DİLEGE ve Prof. Dr. YAMAN TOKAT ile ameliyat ekibine ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM. FÜSUN TÜLÜ TC ANKARA 18. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Esas No: 2004 491 Karar No: 2004334 Hakım: Kayhan Duran 20787 C. Savcısı: Mehmet Osmanoğullan 25955 Katıp: Nurşen Koçkan Hacı Muslüm Okan Akhan vekilı tarafindan nüfus müdürlüğü aleyhıne açılan isun tashıhı davasının ya- pılarak bitınlen açık yaıgılaması sonunda: Davanın kabulü ile. Şanlıurfa llı, Bırecık îlçesi, merkez Mah., K.öyü. 5 Cilt, 29 Hanesi. Sıra No'da nü- fusa kayıtlı Şeyh Müslüm ve Emine Saadet'den, 01.10.1956'da olma. Hacı Müslüm Okan Akhan'ın nüftısta "Hacı Müslüm Okan" olarak kayıtlı ismınden Hacı Müslüm sözcüklerınin terkini ile isminin "Okan" olarak düzeltilmesine. Bu şekilde kayıt ve tesciline, karar venlmiş olup, 3. kişilere ilanen tebliğ olunur. Basın: 30333 Sürücü belgemi kaybettim. Hükümsüzdür. BÜLENTGÜMÜŞ AĞESSULH HUKUK MAHKEMESt'NDEN Esas No: 2004 10 Davacılan Zeynep Murat Koçer davalılan. Rukiye Murat ile Mehmet Yakup Murat olan ızale-ı şuyu da- vasmda: Elazığ llı, Agın Îlçesi, Saraycık Köyünde bu- lunan 217, 37, 101. 34, 227, 166 ve'l296 Parselde ka- yıtlı gaynmenkullerin satılarak ortakJığın gıdenlmesı davacı tarafindan istenilmiş olmakla; Davalı Mehmet Yakup Murat'ın yapılan bütün aramalara rağmen dava dilekçesi kendisine tebliğ edilememiştır. Duruşma gü- nü olan 10.09 2004 tanhınde davalı Mehmet Yakup Murat'ın davaya katılması veya kendisını bir vekille temsıl ettıımesı delillen varsa duruşma gününe kadar Mahkememıze sunması aksı takdırde duruşmaya de- vam olunup yokJuğunda karar verilecegi iş bu ılan da- va dılekçesıne kaim olmak üzere ilanen tebliğ olunur. 22.06.2004 Basın: 30323 SATIYORUZ... EĞLENCE VE PARK İŞLETMECİLERİ... • KORKU TÜNELLERİ / Amerikan Yapımı Bataklık / Mezarlık / Her ikisi de üç boyutlu • HİPODROM / 8 Oyunculu At Yanşı • AKÜLÜ ARABALAR / Jetonlu • ÇOCUK EVİ - Soft Play / İngiliz Yapımı • DİĞER EĞLENCE ve OYUN ÜNİTELERİ Air Hokey - Robot Orkestrası - Zeplin - Goril vs. UYGUN FİYATLAR TÜM ÜNİTELER ÇOK AZ KULLANILMIŞ İYİ DURUMDA TEL: 0 533 - 367 26 33 34 CAF 04 plakah 1994 Model Suzuki Manıtti marka aracıma ait motorlu araç tescıl belgemi kaybettim. Hükümsüzdür. SELMANERİŞ ÜLGER TC FOÇA ASLİYE HUKUK M4HKEMESÎ'NDEN Esas No: 20023 Karar No: 2004'87 Davacı Cezmi Baktır vekili Av. Şükrü Atlı tarafindan davalı Max Erhard Duman ve arkadaşlan aleyhine mahkememıze açılan müdahalenın men'i kal tazminat davasında davanın reddine karar venlmiş olup venlen bu karar Av Şükrü Atlı ve Selma Baktır tarafindan temyiz edilmiş ve temyiz dilekçesi Max Erhard Duman'a tebliğ edilemedi- ğuıden, ışbu temyiz dilekçesi gazetede ilan edildiğinden 15 gün sonra tebliğ edılmış sayılacağı ilan olunur. Basuı: 30304