Katalog

1 TEMMUZ 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYF; DIŞ HABERLER dishabfS cumhuriyet.com.tr 11 ABD 6 bin sivili asfcere çağırıyor • Dış Haberler Servisi - ABD ordusunun. emekli ya da terhıs oimuş 5 bin 600 SIVTIİ aktif göreve çağırmaya hazırlandığı bildirildi. Ordu yetkilılen, göreve çağnlan smllerin. Irak ve Afganistan'da görevlendirilen ya da yakında gönderilecek yedek bırlilderde görev yapacaklannı söyledi. Askerienn, temmuz ayından ıtibaren seferberlığe çağnlacağını beiirten yetkililer, Körfez Savaşı'ndan bu yana ilk kez bu kadar çok sayıda silah altında olmayan kişinin, gönüllü olmadan göreve çağnldığına dikkat çektiler. Bu kişilerin, Ulusal Muhaftz ve yedeklerden farklı olarak, düzenli şekilde eğitim görmedığı ve göreve çağnlmadıkça para almadıklan belirtildi. B Zerkavi yakalandı iddiası • TAHRAİS (AA) - Irak'ta yavimlanan Kürdistan-e No dergisi, "ABD'lıyetkilıIenn yalanlamasına rağmen, El Kaıde örgüfünün liderlerinden Ebu Musab El Zerkavi'nin yakalandığinı" iddia etti. Habere göre, Hamid Kefai adlı yetkili, El Zerkavi'nin yakalandığını. ancak ABD güçlerinin konudan haberdar olmadığım belırtti. Kefai, El Zerkavi'nin Irak polisi ve giivenJık güçlenrun ışbırliğiyle yakalandığını kaydetti. Başpiskoposlar Blair'i suçluyor • LONDRA(AA)- Ingiltere'de Canterbury ve York başpiskoposlan, Başbakan Tony Blair'i, Irak'ta özellıkle cezaevlenndeki ınsan hakJan ihJalleri ve işkenceden sorumlu ruttu. Protestan kilisesinin en güçlü ıki ismi Dr. Rovvan YVIlliams ve Dr. David Hope'un Başbakan a yazdıklan mektupta, Blair'i Irak konusunda çifte standart uygulamakla suçlarken hükûmetin bürün gûvenilirliğinin de Irak'taki ihialler yüzünden tehJikede olduğu uyansmda bulundular. B Kaide zanlısı tutuklandı • LONDRA(AA)- tngiltere'de yayımlanan The Times gazetesı, 11 Eylül saldınlannın planlayıcısı ve Madrid saldınlannın suç ortağı bir kişinin Ingiltere'de lutuklandığını öne sürdü. El Kaide'nin Barı'da iJûzenlediği iki büyük saldınyla ilgisi olduğu gerekçesiyle Farid Hilali'nin. arananlar lıstesinin başında clduğunu beiirten gazete, 'Bu, Scotland Yard'ın son yıllarda yaptığı en cnemli rutuklamadır" aye yazdı. Hilali'nin pazartesı ele ^ i n i kaydeden pzete, 35 yaşındaki zınhnın Faslı olduğunu \; "Şakur" kod adını lcıllandığım bildirdi. Kadın gazeteci tayboldu |SYDNEY(AA)- Aiısrralyalı kadın g^eteci Carmela Eıranovvska'run Aganistan'da kybolduğu bildirildi. A/ustralya Dışişleri Bkanlığı yetkilıleri, bJS TV'si içın çalışan iranovvska'dan iıgündürhaber ıtaamadığını bildirdiler. tetralya'nın ;zetecinin lunabilmesi için Afgan ddlilerinden yardım rtdıği kaydedildi. Eski Devlet Başkanı'nın hukuki gözetimi dün yeni Irak yönetimine devredildi... SaddamIraklılaraverildi• Irakyönetimi Saddam Hüseyin ve eski rejimin 11 yetkilisinin hukuki gözetimlerini dün devraldı. Saddam ve yardımcılannı yargılayacak özel mahkemenin başkanı Çelebi, Saddam Hüseyin'e haklannı anlattı. Aynı gün ölüm cezası da tekrar yürürlüğe girdi. Dış Haberler Servisi - Irak'ın eski Devlet Başkanı Saddam Hü- seyin ve eski rejimin 11 üyesının hukuki gözetimleri dün yeni Irak hükümetine devTedildi. Hukuki gözetimin devri Saddam ve diğer yetkililerin savaş esin olmaktan çıkması anlamına gelıyor. Irak yönetimı, dün aynı zamanda ölüm cezasmın yeniden yürürlüğe kon- masına onayverdi. Irak Adalet Ba- kanı MatikDohan El Hasan, Sad- dam Hüseyin'in ölüm cezasına çarptınlabileceğini söyledi. Irak Başbakanı İyad Aflavi'nin bürosundan yapılan tek cümlelik açıklamada, Irak yönehmınin dün sabah yerel saatle 10.30'da Sad- dam ve adarnlannın hukuki gö- zerimini devraldığı bildirildi. Sad- dam ve yardımcılannı yargıla- mak ıçin kurulan özel mahkeme- nin başkanı Salim Çelebi, de "Ük adım atüdı" dedı, ancak aynntı vermedi. Çelebi, haklannj anlat- mak ve bundan sonra ne olacağı- nı söylemek için Saddam'la gö- Saddam Hüseyin, Iraklılar "haar olana kadar" ABDlilerin gözetimindeki cezaevinde kalacak. rüştüğünü belırtti. Çelebi, Sad- dam'ın sağlık durumunun iyi ol- duğunu belirterek, "Saddam, iyi sabahlardiledi ve bazı sorular so- nıp soramayacağını sordu. Sad- dam'a sorulan için yanna kadar beklemesi sövJendT dedi. İddianame okunacak Saddam Hüseyin in bugün özel mahkemeye çıkanlması ve hak- kındaki iddialarm okunması bek- leniyor. Saddam'm davasmınge- lecek yıl, diğer yetkililerin ise sonbaharda başlaması planlanıyor. Saddam Hüseyin, Iraklılar fi- ziksel gözetimini devralmaya hazır olana kadar ABD'nin de- netimindeki cezaevinde kalma- ya devam edecek. Hukuki gözetimleri devredilen eski rejimin 11 üyesı arasında, eski Irak Başbakan Yardımcısı TankAziz, "KimyasalAJP lakap- lı An* HasanEl Mecid, eski Dev- let Başkan Yardımcısı Taha Ya- sin Ratnazan ve Saddam Hüse- yin in 2 üvey erkek kardeşi bu- lunuyor. Irak savcılığının, de\Tİk lideri, insanlığa karşı işlenen 12 ayn suçla itham etmesi bekleniyor. Suçlamalararasında, 1998'de Ha- lepçe'de kimyasal silah kullanıl- ması, 1963'te Barzanı aşiretin- den 5 bin kişinin öldürülmesi, 1990'da Irak'm Kuvevt'i ışgali, 1980-1988 Irak-Iran savaşıyla bağlantılı suçlar ve Kuveyt'ten çıktıktan sonra ülkenin güneyin- deki $ii ayaklanmasının kanlı şe- kilde bastınlması bulunuyor. Irak Devlet Başkanı Şeyh Ga- zi El Yaver, pazartesi yönetimi devTalan hükûmetin, ölüm ceza- suıı yeniden yürürlüğe koyduğu- nu açıkJadı. Eşşark El Avsat ga- zetesine konuşan El Yaver, "Ege- menSğpı devrindensonra,düzen- lediğimiz toplanbda, cezanm ge- ri getirilmesi de dahil birçok ka- rar akhk" dedi. 'Ölüm cezası verilebüir' Adalet Bakanı El Hasan da, Saddam Hüseyin'in suçlu bulun- ması halinde ölüm cezasına çarp- tınlabıleceğıni kayderti. El Ha- san, "fnsanhga karşı suçlardan, soykınmdan. kimyasal silah kul- lanınundan ceza aiırsa, ölüm ce- zasını uygulanz" dedi. Irak'ın yeni ulusal güvenlik da- nışmanı Muvaffak El Rubai. es- ki Irak liderinin adil yargılana- cağını, duruşmalann radyo ve te- levızyondan canlı yayımlanacağı- nı söyledi. Mahkemerun ölüm ce- zası verebileceğini söyleyen El Rubaı, bir soru üzerine, Sad- dam'ın. ABD Başkanı George Bush v e Ingiltere Başbakanı Tony Blair'i tanık olarak çağırmasına izın verilmeyeceğini ıfade etti. Saddam Hüseyin'ın avukatlany- sa, eski devlet başkanının huku- ki gözetiminin Iraklılara devre- dilmesinin ardından, Irak adale- tını "yasadışı" olarak nitelendir- di. Saddam Hüseyin'ı savunan avukatlann başkanı Muhammed Erraşdan, "MeşruiyetiniABD'ye dayandıran geçid hükümet gibi Irak adaleti de yasadışıdır" dedi. ARZANÎ: Yafederal devletya bağımsıdık • Bağımsızlığm "kader" olduğunu söyleyen Mesud Barzani, Kürtlerin Irak'tan aynlabilecekleri uyansı yaptı. Oış Haberier Servisi - Irak Kürdistan Demokratik Partisi lideri Mesud Parzani. "Irak'm demokratik ve federaJ bir devlet olnıaması halinde, diğer halklaria bir arada vaş^amavacaklannı'' söyledi. Barzani Arap El Hayat gazetesine verdığı demeçte "*ikinci suuf vatandaş otanayı kabuDenmejeceklerini" söyledi. Barzani, "Eğer Irak demokratik ve federal bir de\1et olmazsa, o zaman birlikte yaşamavtz" dedı. Kürt lider, tyad ADavinın başkanlığmı yaptığı geçicı hükümetten nıhaı anayasayı yazarken. Kürtlenn özerkliğini güvence altma alan geçicı anayasayı dikkate almasını istedi. Mesud Barzani. "Eğer bu şartJar yerine getirilmezse, Irak'm birlifine iüşkin bir taahhüdümüz olmaz" diyerek üsrü kapalı olarak Irak'tan aynlacaklan uyansında bulundu. Kürtlerin bir ulus olarak var olduğunu v e Araplann da bunu kabul etmesi gerektiğini söyleyen Barzani, "Kürt ulusu, Arap ulusu gibi güç kullanılarak bölündü. Bu bir gerçek ve en sonunda tekrar bûieşerek bağınısız bir devlet ofanak bu uiusun kaderinde var" dedi. İsraiTin "güvenflk" gerekçesiyie inşaetmekte olduğu duvar, FUistinlilerin yaşanum iyke zoriaşOnyor. Baayerierde Füjstin topraklannm içine giren duvar, FıBstinlilerin yaşadıklan kÖyleri açık cezaevine çeviriyor. (Fotoğraf: REUTERS) İsrail Yüksek Mahkemesi, güzergâhın değiştirilmesine karar verdi Duvarm yolu değîşecek DışHaberlerServisi-lsrail Yüksek Mah- kemesi, Israil'in. Batı Şeria'da inşa etmek- te olduğu tartışmaiı "güvenlik duvan"nın güzergâhmda değişiklik yapılmasına karar verdi. Mahkeme, Filıstinlilenn yaşamlann- daki, duvardan kaynakJanan zorluklan en aza indinnek için güzergâhta değişiklik ya- pılmasına hükmetti. Yüksek mahkeme, şu anki plan Filistinlilere zarar verdiği için, daha az güvenlik pahasına da olsa yeni bir güzergâh bulunması gerektiğini bildirdi. israil Savunma Bakanüğı, karara saygı gös- terdiğını ve uyacağını açıkJadı. Duvann is- rail'in ırkçı yakJaşımının ürünü olduğunu kaydeden Filistinli yetkililer ise, bu yüz- den tamamen yıkılması gerektiği görüşünü dile getirdiler. Uluslararası Adalet Divanı da BM'nin talebi üzerine, duvann meşruiyeti konu- sunda 9 Temmuz'da karar verecek. Kudüs'ün kuzeybatısında yaşayan bir grup FilistinJi, şimdiye kadar 190 kilomet- reyi bulan duvann inşasını önlemek için Yüksek Mahkeme'ye baş^oırmuştu. Yüksek Mahkeme'nin karannın, benzer durumda- ki diğer Fılistinliler için örnek teşkil etme- si bekleniyor. israil, bazı bölümiennde Batı Şeria'mn içlerine uzanacak duvan, intihar saldınla- nnı önJemek ıçin inşa ettiği görüşünü sa- vıınuyor. Fılistinliler ise duvann, fsrail 'in. işgal topraklannı ılhak etme planının bir parçası olarak görüyor. Çünkü duvar, Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim binmlerini "ko- rumak" gerekçesiyle Filistin topraklanna eirivor. 1 SLAMCI SİTELERDE TÜRK REHÎNETARTIŞMASİ Kafa kesmek caiz mi?DışHaberlerServisi-Irak'ta 3 Türk'ün rehin rutulduktan bir süre sonra serbest bırakıl- masırun ardmdan köktendin- ci internet sitelerinde, *Müs- lüman Türklerin kafasuun ke- silmesinin caizolup obnadığr tartışmalan başladı. AP haber ajansının haberi- ne göre, birçok Islami internet sitesinde. ABD ordusu ile bağ- Ian bulunduğu gerekçesiyle rehin alınan Müslümanlan öl- dürmenın caiz olup olmadığı yönündeki tartışmada farklı görüşlerdilegetirildi, Bazı Id- şiler TürkJerin Müslüman ol- duğu için canının bağışlan- ması gerektiğini savundu. Si- tede. kendinı "yabancı kâfir- lerin düşmaru" olarak tanıtan birIdşı, "Birinikurban etmek, kâfirHaçnlarve onlaruı müt- tefüderiyle başladı ve umanm bu yoidan sapmaz. Doğrudan zarar vermedikçe Müslüman TürkteriöJdürmeyHi T> ifadele- rinı kullandı. Bazılan ise, "KafalankesD- mesigerekenlerarasındaMüs- lüman Türkler başta geliyor. Çünkü, onlar şeytanla işbüü- ği içinde" dediler. El Kaide liderlerinden Ebu MusabElZerkavfnın açıkla- malannın dayayımJandığı si- telerde süren tartışmalarda öl- dürülseler bile, Türklerin gö- rüntülerinin kaydedilmemesi gerektiği de savunuldu. Irak'ta El Zerkavi'ye bağlı Cemaat-i Ettevhid ve Cihad ör- gütü, rehin aldıklan 3 Türk'ün, Müslüman olmalan ve Türki- ye'de. ABD Başkanı George Bush aJeyhinde gösteri düzen- lenmesı nedenleriyle serbest bırakıldığını bildirmişti. Hollanda AB Başkanı Türkiye 'ye ekkriter yok • Türkiye için müzakere karan, Hollanda'nın dönem başkanlığı sırasında almacak. Hollanda Türkiye'den son anda ek kriter istenmesine karşı. ELÇtVPOYRAZLAR BRÜKSEL - Avrupa Birliğı dönem başkanlığı, bugün Irlanda'dan Hollanda'ya geçiyor. Bu ülkeyi. 6 aylık görev süresinde önemli kararlar bekliyor. Türkiye için müzakere karan da. bu ülkenin dönem başkanlığı sırasında alınacak. Hollanda"mn Başbakanı Jan Peter Balkenende. yıl sonunda, Türkiye'nin AB ile üyelik müzakerelerinin başlaması için Ankara'dan son anda ek knterler istenmesine karşı olduğunu belirtti.Hollanda, dönem başkanlığı sırasında ele alacağı konulan 5 temel başlık altında topluyor: Genişleme, temel özgürlükler, adalet ve güvenlik, dış ilişkiler ve malı perspektifler. Hollanda, dönem başkanlığı sırasında özellikle genişleme konusunda Romanya ve Bulganstan'a ilişkin önemJı kararlara imza atacak. AB dönem başkanlığını bugünden itıbaren üstlenecek olan Hollanda'nın Başbakanı Jan Peter Balkenende, yıl sonunda. Türkiye'nin AB ile üyelik müzakerelerinin başlaması içın Ankara'dan son anda ek kriterler istenmesine karşı olduğunu belirtti. Balkenende. Lahey'de yaptığı açıklamada, "Ovunu açık oynamamız gerektiğini düşünüyorum. Birdenbire yeni kriterler eklemememiz gerekmektedir. Oyunun kuralları açıktır" dedi. AB Komisyonu'nun Ekim ayında Türkiye ile ılgıli yayımlayacağı raporlara dayanılarak Aralık ayında Türkiye ile tam üyelik müzakerelerimn başlayıp başlamayacağına karar venlecek. AB Komisyonu, Ekim ayında Türkiye konusunda birbirine paralel üç ayn rapor yayımlayacak. Hollanda Başbakanı aynca, "Türkiye'nin o tarihte, demokrasivi, adli düzeni, insan haklarına saygıyı ve azınuklann korunmasını garanti altına alan isrikrarlı kurumlara sahip olup olmadığı saptanacak" dedi. Hollanda. genişlemeye ilişkin karar verme mekanizmalannın adil, şeffaf ve güvenilir olması için çalışma sözü de verdi.Hollanda, dönem başkanı sıfatıyla 2007-2013 yıllan arasında yapılacak harcamalara yönelik olarak bütçe çalışmalanna ıvme kazandırmayı hedefliyor. Bu çalışmalarda, Türkiye'yle müzakerelerin başlaması durumunda yapılacak malı yardımlann oranı ve niteliği de açıklık kazanacak. Brüksel'de önceki gün yapılan olağanüstü zirvede ise, Romano Prodi'den kasım ayında boşalacak Komisyon Başkanlığı'na da Portekiz Başbakanı Jose ManueJ Durao Barroso'yu seçtiler.Zirvede görev süresi 19 Ekim'de son bulacak olan eski NATO Genel Sekreteri ve AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisı Ispanyol Javier Solana'nın aynı göreve yeniden atanması ve AB Anayasası yürürlüğe girdiğinde AB Dışişleri Bakanı olması da karara bağlandı. Yolsuzlar' listesi Dünyanın 10 hırsız lideri NAIROBI (AA) - Yolsuzlukla mü- cadele konusunda uzman sivil toplum örgürü Transparency International (Uluslararası ŞefTaflık). yolsuzlukya- pan liderlerin listesıni yayımladı. Lis- tede, en çok yolsuzluk yaptığı iddia edi- Ien 10 lider şöyle sıralanıyor: 1. Muhammed Suharto (Endonez- ya, 1967-1998): 15-35 mılyar dolar; 2FerdinandMarcos(Füipınler, 1972- 1986): 5-10 milyar dolar; 3. Mobutu SeseSeko (Eski Zaıre, 1965-1997): 5 milyar dolar; 4. SaniAbaça (Nijerya, 1993-1998): 2-5 milyar dolar; 5. Slo- bodan MiJoseviç (Eski Yugoslavya, 1989-2000); 1 milyar dolar; 6. Jean- Oaude DuvaBer (Hairı. 1971 -1986): 300-800 milyon dolar; 7. AlbertoFu- jimori (Peru, 1990-2000): 600 milyon dolar; 8. Pavk> Lazarenko (Ukrayna Başbakanı, 1996-1997): 114-200 mil- yon dolar; 9. ArnoldoAleman (Nika- ragua, 1997-2002): 100 milyon dolar; 10. Joseph Estrada (Filıpinler, 1998- 2001): 78-80 milyon dolar.