Katalog

3 HAZİRAN 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA H j J v U i l fJlVJJ. ekonomi(Şcumhuriyet.com.tr 13 Vergi taslağına göre, 50 trilyon liranın üstündeki yatmmlara yüzde 40 ek indirim gelecek Yatınm yapana ekindirimEkonomi Senisi - Türkiye'de 50 trilyon ve üzerinde yatınm yapanla- ra yüzde 40 oramnda ekstra yatınm indirimi getirilmeye hazırlanırken eşya taşıyan ticari araç olarak imal edilip daha sonra binek aracı şeklin- de düzenlenen taşıtlann özel tüke- tim vergısi oranı da yüzde 14'ten 15"e yükseltiliyor. Çeşitli vergi İcanunlannda değişik- lik öngören yasa taslağı, Başbakan- hk'a göndenldı. 57 ana, 7 de geçici maddeden oluşan düzenlemeyle, Ge- lir, Kurumlar, Katma Değer ve Özel Tüketim Vergilen ıle Vergi Usul ve Harçlar Kanunu'nda değişiklik yapı- lıyor. Taslakla yapılan düzenlemelenn en önemlilennden birini, büyük yatı- Boeing teknolojik iirünlerini tanıttı • İSTANBUL (AA) - Boeing, yeni teknolojik ürünlerinı tstanbul'da tanıttı. Boeing Ürün ve Hizmet Pazarlama Direktörii Randy Tinseth, Boeing "ın 4 bın 500 kişinin çalıştığı AR-GE birimi Phantom Works'un dünyanın dört bir tarafında teknoloji geliştirme merkezleri işlettiğine dikkat çekerek tasanm çalışmalan devam eden Boeing 7E7 modelinin özelliklerini anlattı.. Kal-Der'den kalite şöleni • ESKİŞEHÎR (AA) - Türkiye Kalite Derneğı (Kal-Der) Eskişehir Şubesi Başkanı Ahmet Gökcümen, Kal-Der 3. Kalite Şöleni etkinlığıyle üretimde kalite bilıncinin yaygınlaşmasmı hedeflediklerini söyledi. Gökcümen. Eskişehir'de düzenlenecek 3. Kalite Şöleni "nde "liderlik, verimlilik, eğitimde değişim ve kalite, AB yolunda değışım ve markalaşma üzerine deneyımler" gibi konularda sunumlannın yapılacağını ifade etti. Dünya Bankası'ndan 20 milyon dolar kredi • VVASHESGTON / ANKARA (AA) - Dünya Bankası, Anadolu Şu Havzası Rehabilitasyon Projesi'ni onayladı. Banka, bu ' çerçevede Türkiye'ye 20 | milyon dolar kredi verecek. Projenin, Anadolu ve Karadeniz Bölgesi'nde, tanmsal kaynak azalmasını önleyip çevresel zaran en aza indirerek bölgesel geliri arttırma ve sürdürülebilir doğal kaynak yönetimi sağlamayı amaçladığı bildirildi. Cip satışları artmaya devam ediyor • BURSA (AA) - Düşük kredi faızlen ve olumlu hava. cıp satışlanna da yansıdı. Satışlar, yılın ilk 4 ayında artış göstererek, 4 bin 178'e yükseldi. Otomotiv Distribütörleri Derneği verilerine göre, bu yılın ilk 4 ayında en fazla satan cip, Honda'nın "CR-V" modeli oldu. ABD ve Orta Asya'dan çerçeve anlaşması • ALMATI (AA) - ABD ve beş Orta Asya ülkesi Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan ticaret çerçeve anlaşması imzaladı. Washington'da önceki gün ABD Ticaret Temsilcisı Robert Zoellick ile Kazakistan. Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan temsilcileri tarafından imzalanan Ticaret ve Yatınm Çerçeve Anlaşması (TIFA) ile, taraflar arasında karşılıklı ticaret ve yatınm işbirliğine temel oluşturulmasının hedeflendiği belirtildi. • Başbakanlık'a gönderilen vergi taslağı lüks araçlar için vergi miktannı arttınrken yatınma ek teşvikler içeriyor. Vergiyi elden ödeyenlere yüzde 5 ceza getiren taslağa göre trafik cezalan da vergi dairesi yerine PTT aracılığı ile ödenebilecek. nmlannteşviki oluşturuyor. Daha ön- ce büyük yatınmcıya 10 yıla kadar vergi tatilı getinlmesi düşünülürken bunun yerine ek yatınm planlandı. Buna göre, 50 trilyon ve üzerinde yatınmyapanlara halen yüzde 40 olan yatınm indiriminin yanı sıra aynca yüzde 40 oranında ek yatınm indiri- mi uygulanacak. Bakanlar Kurulu, ek yatınmın bölge, sektör ve oranında değişiklik yapabilecek. Taslakla, eşya taşımaya mahsus ti- can araç statüsünde bulunan Hummer ve diğer taşıtlann, halen yüzde 4 olan özel tüketim vergilen de yeniden dü- zenleniyor. Motor silindir hacmı 1.900 cm3'ü geçmeyen bu araçlardan daha sonra binek araç gıbi düzenlenerek yanda pencere açılacaklann özel tüketim vergisı oranı yüzde 4 yenne yüzde 15 oluyor. Tican aracı yüzde 4 ÖTV ile alan ve daha sonra binek tarzında di- zayn ettireceklerin de, bunu yüzde 15 ÖTV'ye tamamlaması öngörülüyor. Eşya taşımaya mahsus ticari araç- lardan motor silindir hacmi 1.901 ile 3.000 cm3 arasında olanlara yüzde 30, motor silindir hacmi 3.000 cm3'ü geçenlere ise yüzde 75 özel tüketim vergisi geliyor. Bu şekilde, Hummer'lann vergisı de yüzde 4'ten yüzde 75'eyükselıyor. Özel okula teşvik Yeni Vergi Taslağı ile getirilen di- ğer düzenlemeler de şöyle sıralanı- yor: • Özel eğitün kurumlanna 5 yıl süreyle gelir ve kurumlar vergisi ıstis- nası gelecek. • Halen 8 milyar lira olan banka- lar, özel finans kurumlan ve PTT ara- cılığıyla gerçekleştirilmesi zorunlu olan ödemeleri, bu kurumlar yerine elden yapanlara, ödeme tutannın yüz- de 5'i oranında ceza kesilecek. i/ Liman ve hava meydanı yatınm- lannın teşviki amacıyla yenileme ya- tınmlanna katma değer vergisinde tam istisna uygulanacak. •" Savunma sanayi ihalelerinde yer- lı firmalar aleyhıne olan katma değer vergisı adaletsızliği son bulacak. V Trafik para cezalan artık vergi daırelen yerine PTT kanalıyla tahsil edılecek. TÜSÎAD ile vergi konseyi idarenin yeniden yapılanması için model önerdi 4 Devletin müşterisi mükefleP• Yeni Gelir İdaresi modeli, giderek artan vergi kayıplannın ve kayıt dışı ekonominin kontrol altına ahnmasını, Gelir Idaresi'nin mükellefodakhbir yaklaşımla yeniden yapılandınlmasmı hedefliyor. Ekonomi Servisi- Türk Sanayicile- ri ve tşadamlan Derneği (TÜSİAD) ile Vergi Konseyi, Türk Gelir îdare- si'nin yeniden yapılandınlmasına yö- nelik bır model önerisi sundu. Dün, bir toplantıyla tanıtımı yapılan yeni Gelir tdaresi modeli. giderek artan vergi kayıplannın ve kayıt dışı eko- nominin kontrol altına ahnmasını, Gelir tdaresi"nin mükellef odaklı bir yaklaşımla yeniden yapılandınlma- sını hedefliyor Toplantıda IMF 7. gözden geçir- me niyet mektubunda da önemle vur- gulanan konulardan biri olan "Gelir Idaresi'nin yeniden yapılandınlnıa- sT çalışmalannda, mükellefin, dev- letin "•müşterisi" olduğunun unutul- mamasını ısteyen TÜSİAD Başkanı ÖmerSabancu ülkenin içinde bulun- duğu dunımda, vergi politikalannın temel nitelıklerini kaybetmiş olma- sınm yanında, bu politikalan uygula- yacak Gelir Idaresi'nin de dünyada gelişen yeni yönetim anlayışının dı- şında kaldığını belirterek "Gefir İda- resi'nin yeniden yapılandınlmasu IŞÇMNEVRENINDEN ŞÜKRAN SONER Yazanmızın yazısını elimize ulaşmadığı için yaytmlıyamıyoruz. SERDENGEÇTÎ: Süreyya Serdengeçti. TÜSİAD ile Vergi Konseyi'nin önerdiği model dün bir basın toplanüsıyla tanıtıldı. (Fotoğraf: AA) makro ekonomik hedeflere ulaşılma- da belirleyici bir role sahip. Aynca, dünyada artan vergi rekabeîine uyum göstermek açısından da önem taşı- maktadır" dedı. Beşıncı Düşünce Stratejik Yöne- tim Hizmetleri Genel Direktörii R. Fatih ÖzçeKk tarafindan hazırlanan "Türk Gelir İdaresi'nin Yeniden Ya- pılandınlması: Temel TasannT baş- îıklı çalışmaya göre. Türk Gelir Ida- resi'nin dört temel düzeyde sorunu var. Rapor, bu sorunlara yönelik bir model önerisi üzerine kuruldu. Sorunlan çözmek için yeni bir Ge- lir İdaresi Stratejık Yönetim Yapısı öneren modele göre bu yapı temel unsurlan inbanyla, yeni yasal statü, Gelir İdaresi Kurulu, lcra Kurulu, Stratejik Yönetim Sistemi, Kurumsal Gelışim Birimi ve tç Denetim Bıri- mi'nı içeriyor. Modelde, vergi polıtıkası geliştir- me fonksıyonu Maliye Bakanlığı'na bırakılarak polıtika geliştirme ve uy- gulama aşamalan birbirinden aynlı- yor. Çalışmada, mükellef hizmetlen (vergi daireleri) için de yeni bir mo- del öneriliyor. Buna göre, mükellef- ler söz konusu kamu beyanlan için tek bir noktada ortak bildirimde bu- lunabiliyorlar. Büyük mükellefler ve yabancı şir- ketler ıçın ayn yetkınlikte vergi hiz- met bınmlen kurulması öngörülen çalışmada aynca, idare ile olan bütün ılişkilerin tek noktadan gerçekleşme- sine olanak verecek şekilde "Mükel- lef Temsilcüiğr kadrosu önerildi. Hükümet, vergiyi yüzde 80'den 25'e zamansız indirerek yine ithalatçının çıkarlannı gözetti Mısırda yine aynı oyunFATMAKOŞAR Bakanlar Kurulu karanyla, ağustos ayı sonuna kadar mısır ithalatında ver- giyi yüzde 80'den yüzde 25'e indiren hükümet. zamanlamayı yine ithalatçı şirketlerin lehınde yaptı. Geçen yıl ay- nı dönemde, ithalatta vergiyi düşüre- rek ithalatçının stok yapmasına ve yerli ürünün çok düşük fıyattan satıl- masına neden olan hükümetin mısır- daki uygulaması bu yıl da farklı olma- dı. Türkiye'nin ekolojık koşullan iti- banyla üretimine uygun olduğu ve planlamayla 3 yıl içinde dışa bağım- hlıktan kurtulabileceği mısırdaki it- halat politikası yerli ürericiyi vuruyor. Maliye Bakanı Kemal Unakrtan'ın oğlu Abdullah Unakrtan'ın da arala- nnda olduğu ithalatçılar, Amerikave Arjantin'den. Türkiye'deki fiyatlara göre 70 dolar civannda daha avantaj- h fıyatlarla ithalat yapıyorlar. Yerli üretimle ihtiyacın karşılanma- dığı ürünlerde ithalatın olağan oldu- ğunu ve mısınn bu ürünler arasında yer aldığını belırten Zıraat Mühendis- leri Odası Başkanı Gökhan Günay- ÇUKUROVA'DA BURUK HASAT - Buğday hasadı devam ederken önce ku- rakhktan. ardmdan doludan zarar gören üretkiler. verimin düşük olması nedeniyle kara kara düşünüyor. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı CumaB Doğru,TMO'nun mü- dahale fiyatını açıklamamasma anlam veremediklerini belirtti. (Fotoğraf: AA) dm, buna karşılık zamanlamanın bü- yük önem taşıdığını söyledi. Eylül ayında yerli ürünün piyasaya çıkaca- ğını belirten Günaydın, hemen önce- sine kadar, düşük vergiyle ithalat ya- pılabilmesinin üreticiyi olumsuz et- kileyeceğini dile getirdi. Geçen yıl it- halatçılann stok yaphğını anımsatan Günaydın, şu değerlendirmeyi yaptı: "3.54 milyon ton tüketimin olduğu Türkiye'de üretim 2-2.5 milyon ton. Gerisi ithalatla karşüanryor. Burada sorun, zamanlamayı doğru yapnıak. Örnegin kasım ayı sonuna kadar ver- giyi yüksek tutarak yerli ürünün tü- kenmesinden sonra nisan a>i sonuna kadarithalatvergisi düşürülmeli. Hü- kümet bunun tersini yapıyor. Çünkü dışa bağunülıktan kurtulmak gibi derüeri yok." Bu arada, ithalat için başvurulann yapıldığı DTM'ye 900 bin ton mısır ithalatı için açılan kon- tenjana 100 milyon tonluk talep gel- di. DTM yetkilileri talepteki olağa- nüstüarnşı. "enviiksekmiktanalabfl- mek için şirkeüerin temkinM davran- masına" bağlarken suiistimal yaşan- mayacağını kaydettiler. 650 şirketin başvurduğunu kaydeden yetkililer, üretiminde mısır kullanan sanayicile- re öncelık venldığını dile getirdiler. Geçen yıl, düşük gümrük vergisi ile 1 milyon 842 bin ton mısır ithal edil- mişri. AB Türklere ne ifade ediyor? Ekonomi Servisi - Avrupa Birliği (AB), Türk halkının büyük bir kısmı için demokrasi anlamına geliyor. Iktisadi Kalkınma Vakfi'mn (ÎKV) 23 ilde ger- çekleştireceği ankete katılan 7 bin kişı- den yüzde 79.9'u "SizceABne ifadeedi- yor" sorusuna, "Demokrasi ve insan haklan standartlannın yükseltilmesi" şeklinde yanıt verdi. Anket sonuçlanna göre "Türkiye AB'ye üye olmalı mı" sorusuna bölgelere göre en yüksek "evet" yanıtı % 97.7 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden geldi. En düşük *evet' yanıtını ise % 86.6 ile Akdeniz Bölgesi'nde yaşayanlar verdi. İKV ve AB Genel Sekreterliği'nin iş- birliği, AB'nin de mali katkısıyla haya- ta geçirilen projeler ve "Kaolım Öncesi SüreçteTürkiyeAvrupa Birliği Seminer- leri" kapsamında yapılan anket sonuç- lanna ilişkin bir basın toplantısı düzen- lendi. Toplantıda konuşan İKV Başka- nı Davut Ökütçü. ankete katılanlann yüzde 95'e varan oranda AB üyeliğini desteklemesine karşın AB'nin yapısı ve ışleyişininyanı sıra katılım sürecınde ve tam üyelik sonrasmda yaşanacak geliş- melere ilişkin önemli yanlış algılamalar olduğunu söyledi. Karar siyasi olacak Katılımcılann yüzde 65.1 'nin "AB ne ifade ediyor" sorusuna, "ekonomik iyi- leşme" şeklinde yanıt verdiğinı anımsa- tan Ökütçü. "Bu da bize demokrasi vıe in- san haklan konusundaki beklentinin ekonomik beklentinin önüne geçtiğini göstem^r" dedi Ökütçü, iş dünyasını bilgilendirmek amacıyla düzenleyecekleri bir dizı semi- ner için de çalışmalannın sürdüğünü söyledi. Avrupa Komısyonu Türkiye Temsılci- si Büyükelçi Hansjörg Kretschmer ise, üyelik müzakereleri konusunda, "Şu an perspektif eskisinden çok daha olumhı" dedı. Kretschmer, Türk reform sürecinin aralık ayındakı zir\e nedeniyle çok kn- tik bir aşamaya geldiğine dikkat çekerek sürecin, son 2-2.5 yılda çok etkileyici bir momentum kazandığını belirtti. Enflasyon düşüyor ancak riskler artıyor Ekonomi Servisi - Mer- kez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, döviz kurlanndaki son zamanlarda görülen ar- tışın enflasyon üzerin- deki etkisinin sınırlı ka- lacağını ancak petrol fi- yatlannın son 14 yılın en yüksek düzeyine çık- masının ise risk olduğu- nu söyledi. Edirne Tica- ret ve Sanayi Odası'nda "Para Politikalan" ko- nulu konferansta konuşan Serdengeçti, TE- FE'de son iki ayda bekleyışlerin üzerinde çı- kan artışlarda, enerji fıyatlan ile ek bütçe önlemleri kapsamında yapılan vergi artışlan- nın etkili olduğunu vurguladı. Yılın ilk üç ayında 5 milyar dolarlık cari açık verildığıne dikkat çeken Serdengeçti. GSMH'nin yüzde 5'i ve üzenndeki bir cari işlemler açığının kritik sı- nır olduğunu söyledi. Mayıs ayı rakamlan açıklandığında tüketıci fıyatlannda 32 yıldır enflasyonun ilk kez tek haneye düştüğünün görüleceğinı ifade eden Serdengeçti, "Enflas- yonda kamu borçları bir numaralı sorun ola- rak karşımı/a çıkabilir. Bunu da göz ardı et- memeliyiz" dedi. 'Riski alan zaran yüklenir' Tüketıci kredilerinde yaşanan yüzde 260'hk artışa dikkat çeken Serdengeçti, bu artışın bankalann risk yönetimi, ekonomıde aşın ısınma ve enflasyon açısından nsk unsurlan taşıdığını vurguladı. IMF ile ılişkilerin çeşitli şekillerde düzenlenebileceğıne dikkat çeken Serdergeçtı, bu şekıllere örnek olarak "göz- den geçirmeler, performans kriterleri, ihtiyaç halinde kredinin söz konusu olabileceği, önlem sözleşmesi" ve "ek kredi \e performans kriteri obnayan, altı ayda bir aylık gözden geçirmeler yapılarak ülke raporu yavımlanan yakın Lzle- meyi" gösterdı. Sınırlı da olsa pozısyon açma eğiliminde olan bankalann panik davranışla döviz kurunda yukan doğru baskıyı arttırdığı- nı belirten Serdengeçti, "Merkez Bankası dö- viz kurunun risk unsuru olduğunu her zaman söylemiştir. Bugün geçmişten farklı olarak spe- külatif yükselişe hemen müdahale cdilnıenıiş- tir: risk alanlar zaraıiannı kendileri karşıla- mak korunda kalnııştır" diye konuştu. LALEZAR KONFEKSÎYON: irfneı Müdür Fatih Döver Çin tehtidini değerfcndirdi. Markalaştıysanız Çin 'den korkmayın Ekonomi Senisi - Ha- zır giyım sektörünün ön- de gelen markalanndan Lalezar Konfeksiyon'un Genel Müdürü Fatih Dö- ver yerli markalann Çin tehdıdinden korkmadı- ğını söyledi. Türkiye'nin hazır giyımde dünyada söz sahıbı ülkeler arasın- da olduğunu belirten Döver. şöyle konuştu: "Kaotetiüretim yapanve markalaşan firmalar 1 mih^r300 mih onluk nü- fuslu Çin den korkmak yerine mal satmav a çah- şıyor. Örneğin, dünyaje- an pazannda Türk mar- kalar söz sahibidir. Çin'den kârlı çıkmanu- zm tek yolu bu markala- ra devietbabanın şefkat- li, gü\ enilir desteğini his- settirmesidir" Enerji maliyetlerinin yüksekliğinin Türki- ye'nin dünya pazannda rekabetini engellediğine dikkat çeken Döver, özel enerji indirimi uygula- nacak sektörlerin bir an önce belirlenmesini ve hızlı bır şekilde uygula- maya konulması gerekri- ğini belirtti. Bütün dünyaya pek çok sektörde korku sa- lan Çin'den sektör olarak az etkilenmenin yolunun ithalat patlaması önle- mekten geçtığını vurgu- layan Döver "Tüm olumsuzluklara rağmen Türkiye AB pazannda tekstü ve konfeksiyonda 2. sıradadır. Konfekshon ihracaünda ise dördün- cülükten üçüncülüğü zorlamaktadu-" diye ko- nuştu. Sektörde 40. yılı- nı dolduran şırket, Al- manya, Fransa, İngilte- re. Hollanda, Norveç, Fmlandıya, Azerbaycan ve İsrail'in yanında bu yıl Çin pazannda da dünyanın önde gelen markalan ile rekabete gırmeye hazırlanıyor.