Katalog

22 NİİSAN 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishabo cumhuriyet.com.tr 11 Güvenlik Konseyi'ne sunulan tasan, silah ambargosunun delinmesine karşı askeri müdahaleden söz ediyor BM'den 'yaptınm' tehdidi Karar tasansında, .adadaki herhangi bir gruba silah, silah eğitimi veren, silah alımı için mali destek sağlayan ülkeye ambargo uygulanması öngörülüyor. Ambargoyu delen ülkeye kara, deniz ve hava güçleriyle askeri müdahale uygulanabilecek. Annan. yaptığı açıklamalarla tasannın Kıbns Rumlannın istemi üzerine çıkanlmaya çalışıldığını da itiraf ediyor. SERKAN DE.MİKTAŞ ANKARA - BM Güvenlik Konseyi, adada re- feranduma sadece 3 gün kala Ingıltere'nin ha- zırladığı ve adanın özellıkle kuzeyinde BM'nin geniş yetkilerle donattığı askeri varlığının artma- sına neden olan karar tasansını görüşüyor. Ka- rar tasansı, silah ambargosunun delınmesi du- rumunda taraflara güçlü yaphnmlar uygulan- masını içenyor. Hükümetler. adaya silah satışı ya da transferin- den, silah eğıtımı verilmesınden ya da mali des- tek sağlanmasından doğrudan sorumlu olmasalar bile ambargonun delınmesınin sonuçlanna katlan- mak durumunda kalacak. Yaptırımlar arasında ekonomik ve siyasi ambargonun yanı sıra -ulus- KOMÜNİST AKEL HÂLÂ TATMİN OLMADI LEFKOŞA (Cumhuriyet) - Kıbns Rum kesiminde komünist AKEL partisinin sözcüsü Andros Kipruanu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki son taslağın, partisinin arzu ettiği güvenlik taahhütlerini yerine getirmediğini açıkladı. AKEL yetkilileri, oylama taslağını inceleyerek "referandumda erteleme olmazsa planı desteklememe" karannda devam etmeyi kararlaştırdı. 'Güvence istiyoruz' Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne sunulan karar tasansında yeni bir değişiklik olmazsa AKEL'in, bu karannın değişmediğini yumuşak bir üslupla açıklaması bekleniyor. AKEL lideri Dimitris Hristofyas, hafta sonu yaptığı açıklamada, "Hana 'evet' demek istiyoruz; ancak plamn uygulanabilirliği konusunda Birleşmiş Milletler güvencesi gerekiyor. Bu güvence gelirse tavTimızı gözden geçiririz'' demişti. lararası banş ve istikrann zarar görmesi duru- munda- askeri müdahale de bulunuyor. Ingiltere'nin hazırladığı karar tasansı önceki gün BM Güvenlik Konseyi'ne sunuldu ve görü- şülmeyebaşlandı. Referandumda taraflann "evet" demesı durumunda yürürlüğe girecek olan karar tasansı 17 maddeden oluşuyor. UNFICYP'nin yerine UNSEMIC Tasan, 1964"ten bu yana adada görev yapan UNFICYP'in yerine Kıbns'ta Yerleşımi Uygula- ma Misyonu (UNSIMIC) adında yeni bir güç ön- görüyor. 2 bin 500 asker ve 500'ü aşkın polisin yanı sıra çok sayıda uluslararası ve yerel çalışan- dan oluşacak olan güç, Türk ve Yunan askerlen- nin planda belirlenen sayıya indirilmesi, geri çe- kilmesi, Kıbns Türk ve Kıbns Yunan birlikleri- nin dağıtılması ve adadakı tüm sılahlann çıkanl- ması sürecıni izleyecek. Tüm devletlerden adaya doğrudan ya da do- laylı silah satışı ya da transferinı teş\ ik etmesı- nı önlemesi istenen tasanda, teknik yardım, si- lah eğitimi ve mali destek verilmesi de ambar- go kapsamına alınıyor. Tasannın en önemli bölümlerinden bin de BM Şartı'nın 7. bölümüne atıf yapılan kısmı. Bu bö- lümde, uluslararası banşı tehlikeye sokacak ih- lalleri gerçekleştiren devletlere karşı uygulana- cak yaptınmlan belirlıyor. 7. bölümün 41. mad- desinde yaptınmlar kapsamında ekonomik am- bargo ile demiryolu, denizyolu, havayolu, posta. telgraf, radyo ve diğer iletişim yolla- nnın engellenmesi ve diplomatik ilişkilerin askıya aluıması yer alıyor. 42. maddesi ise 41. maddede yer alan yaptınmlann yetersiz kalması durumunda BM'ye üye devletlerin kara, deniz ve hava güçlerini kullanarak ya- pacakJan operasyondan söz ediyor. Annan: Rumlar kaygıh BM Genel Sekreteri KofiAnnan, Konsey üye- lerine yaptığı açıklamada, referandum henüz yapılmadan böyle bir karannın alınmasının Güvenlik Konseyi'nın çok alışık olmadığı bir uygulama olduğunun altını çizerken, tasan- nın Kıbns Rumlannın istemi üzerine çıkanl- maya çalışıldığını da itiraf ediyor. "Bugün Kıbns'ta, özeüikle de Kıbns Rumlan arasında, plamn uygulanması konusunda geniş bir kavgı bulunmaktadır" diyen Annan. Konsey üyelerinin karar tasansını onaylayarak BM'nin, so- rumluluklannı yerine getireceği güvencesi vere- ceğini iletti. Rusya'dan yeni öneri Görüşmeler sırasında Rusya, tasanda bir deği- şiklik önergesi verdi. Adada planın uygulanması sırasında çıkacak ihlallenn Izleme Komitesı'nce Güvenlik Konseyi'ne iletilmesi ve bu durumda BM Banşgücü'nün görev yönergesinın daha da güç- lendırilmesi istendi. AB yetkilisi, Rumlann plana önce 'evet' sonra 'hayır' diyerek kendisini aldattığını söyledi Verheugen: Kandmldun OY PUSULALARIHAZIR - KKTC'de yapüacak referandumda kullanılacak oy pusulalan önceki gün basına gösteriİdi. Güney'de ve Kuzey'de halklar son sözü cumartesi söyleyeceMFotoğraf: AP) Denktas'a destek Bahçeli ve Perinçek Kıbns'ta LEFKOŞA (AA) - KKTC Cumhurbaşkanı RaufDenktaş. bir halka devlet kurma fırsatının her gün verilmedığini, 24 Nisan'da referandumda "evet" diyecek olanlann, KKTC'nin hangi şartlarda kurulduğunu göz önünde bulundurmalan gerektiğini söyledi. Denktaş, üç günlük ziyaret için dün KKTC'ye gelen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda kabul etti. 40 yıldır milli bir davayı yürüttüklerini söyleyen Denktaş, Ankara ve Anadolu'dan da aynı yaklaşımı gördüklerini kaydetti.MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de yaptığı konuşmada. "Kıbrıs Türklüğünün dönüm noktası olan 24 Nisan referandumunda sizin yanınızdayız" dedi. Bahçeli, "Kıbns Türkü propagandalara karşı uyanık olmalıdır, Kıbrıs'ın feda edilecek toprak olmadığı herkesçe benimsenmiştir'' dedi. Bahçeli, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ün, Kıbns'taki referanduma ilişkin "görüşünü netleştirmek durumunda" olduğunu söyledi. Bahçeli, "Genelkurmay Başkanı yeniden bir açıklama yapnıah, referandumla ilgUi 'evet' mi diyor, 'hayır' mı diyor bunu net olarak Kıbns halkına duyurmab. Bu duyuruyu da 24 Nisan'dan önce yapmali yoksa çok büyük sorumluluk ortaya çıkacaktır" dedi. Denktas'a, referandumda "hayır" kampanyasma destek vermek amacıyla adaya gelen Işçi Partisi (ÎP) Genel Başkanı Doğu Perinçek'i de kabul etti. • Avrupa Parlamentosu'ndaki özel Kıbns oturumunda, Rum kesimine sert eleştiriler yöneltildi. Dış Haberler Servisi - Avrupa Bir- liği'nin (AB) genişlemeden sorum- lu üyesi Günter Verheugen, Rum yö- netiminin Annan Planı'nı önce kabul edermış gıbi görünüp sonra redde- derek AB'yi kandırdığını söyledi. Avrupa Parlamentosu'nda dün ya- pılan özel Kıbns oturumunda, Rum kesimine sert eleştiriler yöneltildi. Rum lider Tasos Papadopulos'un Is- viçre'de plana "evet" deyip daha sonra "hayır"yönünde bir tavır ser- giledığinı belırten Verheugen şöyle konuştu: "Diplomatik olmayan bir biçinıde söyleyeceğim. Kendimi Rum yönetimi tarafindan aldaülnuş hisse- diyorum. Planı kabul edebilmeleri için aylarea eümden gelen her şeyi yap- üm, çünkü niyetlerinin evet demek ol- duğunu düşünüyordum." Papadopulosun kendisini hayal kı- nklığına uğrattığını ve ona artık güven- mediğini belirten Verheugen, Rum te- levizyonlannda açıklama yapmasına izin verilmediğıne de dikkat çekerek şunlan söyledi: "Rumyönetimi 1 haf- ta sonra AB üyesi olacak bir ülke gibi davranmıyor. İfade özgüıiüğünü kısrt- hyor. En azuıdan bu plamn amaçlan ve . apadopulos'a artık güvenmediğini belirten Verheugen, "Rum yönetimi 1 hafta sonra AB üyesi olacak bir ^ ülke gibi 1 davranmıyor." ^ dedi. içerigine ilişkin dengeli, adil bir bilgüen- dirnıe kampanyası yapılmasını bekler- dik. Avrupa Komisyonu tarihindeük kez komisyon üyesi bir üye devletüı içişle- rine kanşmakla suçlaıuyor" dedi. 'Umutsuzum' Verheugen, referandumlarda "evet" çıkması konusunda da umutsuz olduğu- nu kaydettı. Rumlann plana "hayır" demesi halinde adada 30 bin Türk as- kerinin kalacağını bildiren Verheugen, Rumlann böylelıkle Türkiye'den daha fazla göçmenın adaya yerleşmesine de ızın vermış olacağını ifade etti. Avrupa Parlamentosu Başkanı Pat Cox da basın sansürünü eleştirerek Rum kesıminın Kopenhag ölçütleri- ne uymadığını kaydettı. AB Komisyonu'nun dışişlennden sorumlu üyesi Chris Patten, Rumlann Annan Planı'na karşı tavırlan yüzün- den "büyük hayal kınklığına" uğra- dıklannı söyledi. Chris Patten, "Ver- heugen'm hislerini hepimiz paylaşıyo- ruz" dedi. Patten, "Referandumda Rumlann hayır demesi durumunda Türklerin mağdur ohnaması için ko- misyon gerekli çahşmalan ve önerile- ri yapacakür" diye konuştu. AP'nin Türkiye raportörü Arie Oostlander de Rum tarafmın cıddi düş kınklığı ve üzüntü yarattığını belirtti. 'Türkler 'evet', Rumlar 'hayır' derse ambargo kalkmalı' Yeşil Grup Başkanı Daniel Cohn Bendit, referandumda Türklerin "evet", Rumlann "hayır" demesi ha- linde AB'nin Türklenn mağdur ol- maması için KKTC ile siyasi ilişki- ye girmesi, ambargolann kaldınlma- sı gerektiğini savundu. Liberal Grup'tan Ingiliz parlamen- ter Chris Davies. "kendisini kandt- nlmış hissettiğini" söyleyen Verhe- ugen'ın aslında "Idbarhk" gösterdiği- ni, Rumlann herkesi hayal kınklığına uğrattıklannı söyledi. Bu arada, Berliner Zeitung gazete- sine demeç veren Verheugen şunlan söyledi: "Başansızhktan Türkiye'yiso- rumlu tutamayız. AB üyebği konusun- da bu noktamn göz önünde bulundu- nüması gerekir. Rumlar hayu* derse Türklere desteğimizi güçlendirmeuyiz. AB, Kuzey'in ekonomik dışlanmışlığı- nı aşma yolu bubnab," REFERANDUM KAYGISI Rum ordusu alarmageçti • Güney Kıbns'ta halkoylaması öncesinde fanatik gruplann olası saldınlanna karşı önlemler alındı. Rum Savunma Bakanı'nın subaylara, oylamada 'hayır' oyu kullanmalan yönünde telkinde bulunduğu belirtildi. LEFKOŞA (Cumhu- lananlann yeniden bir- riyet) - Kıbns'ta 24 Ni- san'da yapılacak referan- dum öncesinde, Ku- zey'deki Türkler gibi, Gü- ney'deki Rumlar da cid- di olaylannyaşanmasın- dan endışe ediyorlar. Fanatik gruplann ola- sı saldınlanna karşı Rum polisinin gerekli önlem- leri aldığını, ancak bu- nun yeterli olamayacağı- nı bildiren Fileleftheros gazetesi, Rum Milli Mu- hafız Ordusu'nun da alarm durumuna geçiril- diğini haber verdi. Rum ordusunun. de- konfrontasyon hattı üze- rindeki mevzilerinde per- sonel takviyesi yaptığını yazan gazete, referandum günü oy kullanacak as- kerlere kısa sürelı ızın verileceğini, oyunu kul- liklerine döneceğini du- yurdu. Subaylar rahatsız Ana muhalefetteki Dİ- Sî'ninyayın organı Alit- hia gazetesi ise Rum Sa- vunma Bakanı Kiriakos Mavronikolas'ın. subay- ları toplayarak Annan Planı'nın reddedilmesi yönünde telkinlerde bu- lunduğunu haber verdi. Rum subaylann bundan rahatsızlık duyduğunu yazan gazete. Savunma Bakanı Mavronikolas'ın istifa etmesini istedi. DlSİ Başkanı Nikos Anastasiadis de Rum Sa- vunma Bakanı Kiriakos Mavronikolas'ın askeri yetkililen yanıltmaya ve korkutmaya çalıştığını söyledi. Referanduma 2 gün kala Güney Kıbns'taki 'evet'çiler bir mhing yapalar. (Fotoğraf: AP) ^Evet'çilerle 6 hayır'cılar alanlarda LEFKOŞA (Cumhuriyet)- Gü- ney Kıbns *ta dün ilki gerçekle- şen "evet" mitinginin ardından bugün de KKTC'de 2 ayn miting düzenleniyor. Aralarında ana muhalefetteki Ulusal Bırlik Partisi'nin de bulun- duğu bazı siyasi partı, kurum ve ku- ruluşlar tarafindan örgütlenen "ha- yır" mıtingi, saat 18.00'de Atatürk Meydanı'nda yapılacak. "Varoluş ve Dayanışma" adı al- tında gerçekleşecek mitingde Cum- hurbaşkanı RaufDenktaş'ın da bir konuşma yapması bekleniyor. Tüm kaza merkezlennden ve bazı köy- lerden ücretsiz otobüslerle miting alanına çağnlan KKTC vatandaş- lanna "sessiz çoğunluk son nokta- y\ koyacak" mesajı \erildi. Hükümetin büyük ortağı Cum- huriyetçı Türk Partisi'nin (CTP) "evet" mitingi ise saat 20.00'de "ha- yır" mitinginin yer alacağı alandan 100 metre ilerideki İnönü Meyda- nı'nda gerçekleşecek. Türk ve Rum sanatçıîardan oluşan "tki Tophım- lu Koro"nun konserinden sonra. halk danslan topluluğu ve SOS ad- lı müzik grubu sahne alacak. Baş- bakan Mehmet AH Talat, mitingde yapacağı konuşmada halkı "evet" oyu kullanmaya çağıracak. KOFİ ANNAN: Hayır çıkarsa işim biter Dış Haberler Servisi - BM Genel Sekreteri Kofi Annan, Taraflardan birinin plana "hayır" demesi durumunda, planın öleceğini kendi rolünün de sona ereceğıni söyledi. BM Genel Sekreteri Kofı Annan, New York'taki genel merkezde düzenlediği basın toplantısında, taraflardan referandum konusunda erteleme talebi gelmediğini kaydetti ve "Devam ediyoruz. Taraflar hazır" dedi. Taraflardan birinin plana "hayır" demesi durumunda ne olacağının sorulması üzenne Annan. "Proje ölür, benim rolüm biter" diye konuştu. BM Genel Sekreteri, Kıbnslılann cumartesi günü düzenlenecek referandumlarda tarihi bir karar vereceğüıi belirterek, bunun kaçınlmaması gereken bir fırsat olduğunu söyledi. Annan, BM Genel Merkezi'nde gazetecilere yaptığı açıklamada, "Umarım, Kıbns'ta halklar cumartesi günü her iki tarafta düzenlenecek referandumlarda tarihi bir karar vereceklerinin farkındadırlar. Bunun kaçınlmaması gereken bir fırsat olduğunu düşünüyorum" dedi. ASHINGTON 4 Annan Plaııı değişmez' • ABD'deki Rum lobisi Bush'a gönderdiği mektupla referandumun ertelenmesini ve planın değiştirilmesini istedi. Ancak Rumlann bu talebi VVashington yönetimi tarafindan reddedildi. Dış Haberler Servisi - Kıbns'ta Annan Planı'na başından beri karşı çıkan ABD'deki Rum lobisi, Başkan George Bush'tan planın değiştirilmesini istedi, ancak bu talep reddedıldi. Rum lobisi son çare olarak Bush'a yazdığı mektupta planın değiştinlmesini ve referandumun ertelenmesini istedi. Dışışleri Bakanlığı sözcüsü Richard Boucher yaptığı açıklamada, Türkiye'nın Kıbns'a ilişkin yükümlülüklerinı yerine getirme güvencesi verdiğini belirtti. ABD'deki en büyük altı Rum-Yunan kuruluşu adına Bush'a gönderilen mektupta, Annan Planının Türk saldırganlığını hoşgördüğü ve Türk tarafını desteklediği ifadeleri kullanıldı. Rum lobisinin liderlerınden Gene Rossides. bu koşullarda Annan Planı'nın değiştirilmesi gerektiğini savundu. Ancak Rum lobisinin bu talebi. Dışişleri Bakanlığı'nca kesin bir dille reddedildi. Boucher, bu aşamadan sonra referandumun ertelenemeyeceğini ve Annan Planı'nda değişiklik yapılmayacağını söyledi. 'Türkler kararfa' Boucher. Rumlann, Annan Planı çerçevesinde Türkiye'nın adadan asker çekme anlaşmasına uymayabileceği korkusunu taşıdığı görüşüne karşılık, Türklerin plana uyma kararlılığını ortaya koyduğunu söyledi. Boucher, BM Genel Sekreteri Kofı Annan'm 19 Nisan'da BM Güvenlik Konseyi'ne, Kıbnslılann "evet" oyu vermesini cesaretlendirecek karar çıkanlması amacıyla rapor sunduğunu hatırlattı. Boucher, Rum asıllı ABD'lilenn Annan Planı "nın değiştirilmesini istediği yönündeki bir soru üzerine, "İkinci bir anlaşma yok. Başkafirsat,yeni müzakere yok" diyerek bu talebın mümkün olmadığına işaret etti. Boucher, "Şimdi plan seçmenlerin önünde. tnsanlar evierine dönecek, askeıier adadan ayrılacak, toprak düzenlemeleri yapılacak, Kıbnsh Türkler tanunlanacak'" dedi. •>