Katalog

CUMHURİYET 22 NİSAN 2004 PBŞEMBE 10 DIŞ HABERLER dishab» cumhuriyet.com.tr İzmir'de hayıp' hampanyası • İZMİR (Cumhuriy*t Ege Bürosu) - Izmir'de- yedi partiyle 260 sivil toplun örgütünün oluşturduğu Ulusal Güçler Birliği üyeleri, "'Kıbns'ta referandumua hayır" konulu imza kampanyası başlattı. DYP. ANAR IP, YTP, SP, BCPMRBTPveBBP tarafindan yapılan açıklamada, Annan Planı'nm kabul edilmesınin Kıbns'a kalıcı zararlar vereceği belirtildı. IP Karşıyaka tlçe Başkanı Rifat Korur, partiler adına yaptığı açıklamada, referandumun yapılmasuıın ve sonucunun TBMM'de oylamaya sunulmasınııı suç olduğunu \TirgulacLi. Milas'takı bazı meslek odalan temsılcılen de referandumun reddedılmesi gerektiğini sa\undular. BM'den isim standardı • NE\VYORK(AA)- Dünyanın 22 dılsel ya d a coğrafi bölgesini temsılen 150 uzman, yer isimlerinin doğru kullanılmasını sağlayacak çalışmalan görüşmek üzere BM'nin New York'takı merkez binasında toplandı. 10 gün sürecek toplantılarda coğrafi isimlerin yazılışına bir standart getirilmeye çalışılacağı kaydedildi. Aynca Latin harfleri dışındaki harflerle yazılmış yer isimlerinin Latin alfabesiyle nasıl yazılacağı da tartışılacak. BM yetkilısi Wılliam De Vries, coğrafi isimlerin, haritacılık, şehir ve bölgesel planlama, banş koruma, rurizm ve ticaretin gelişmesine yardımcı olduğunu ve kültürel mirasın konınması çabalannı da güçlendirdiğini ifade etti. USA Todayde Kelly emekliliği • \EW YORK(AA)- ABD'nin en çok satan gazetesı USA Today'in yayın yönetmenlerinden Karen Jurgensen'in (55) aniden emeklı olduğu açıklandı. Görevinı 1999'dan beri sürdüren Jurgensen'in ani istifası, gazetenin üç kıdemli yayın yönetmeni tarafindan hazırlanan, Jack Kelley hakkındakı rapordan sonraya gelmesi anlamlı bulundu. USA Todayde 21 yıl çalışan ve özellikle çatışma bölgelerinden geçtiği sıcak haberlerle gazetenin yıldız muhabırlerinden olan Kelly"nin uydurma haber yaptığı ortaya çıkmıştı. Başpiskopostan Irak eleştinisi • LONDRA (AA) - Ingiliz Anglıkan Kılisesi Başpiskoposu Dr. Rowan Williams, hükümeti, Irak'taki savaşa katılarak demokrasiyi zedelemek ve siyasete güveni sarsmakla suçladı. Başpiskopos, özellikle var olduğu ıddıa edilen kitle ımha silahlannın bulunamamış olmasının güven sarsıcı olduğunu bildirdi. VVilliams, hatalann kabul edilmesi gerektiğini söyledi. Brealya'da isyan sürüyor • RIO DE JANERIO (AA) - Brezılya'da bir cezaevinde geçen cuma ayaklanıp 8 mahkûmu öldüren mahkûmlar. eylemlerini sürdürüyor. Polıs. görüşme için Urso Branco Cezaevi'ne giden 173 hükümlü akrabasının isyancılarla dayanışma amacıyla içeride kaldıklannı bildirdi. Yerinden oynayacak Kıbnslı Türkler 25 Nisan planlannı yapmaya başladı bile üzelyurt'tan Antep'eREŞATAKAR GÜZELYURT-Kıbns'ınkaderi- ni belirleyecek tarihi referanduma 2 gün kala, özellikle yerinden oyna- yacak Kıbnslı Türklenn heyecan ve korku içerisinde bekledikleri, bazı- lannm da 24 Nisan sonrası için plan- lar yaptığı görülüyor. Işte bunlardan bıri de 30 yıldan be- ri Güzeryurt'ta ikamet eden Aycan çif- ti... Akile Aycan, 1974 Banş Harekâ- tı sonrasında Baf kasabasından göç ederek Güzelyurt'a yerleşmiş... Bir yıl sonra ise tarım işçisi olarak ada- i ORTAK4L BAHÇEStNE VEDA Akile-Şahin Aycan çifti, 30 yıldan beri Güzefyıırt'ta yaşıyor. Narenciye üretimiile uğraşan çift, kendilerine ait bahçenin önünde bir de büfe kurmuş, taze portakal suyu satryor. • 10 dönümlük narenciye bahçeleri olan Akile-Şahin Aycan çifti, Güzelyurt'un Rumlara iadesi halinde Gaziantep'e yerleşme karan aldı. Şahin Aycan, "îleride bizlere apartman dairesi vereceklerini söylüyorlar. Bunca yıl toprakla uğraşmış insanlar olarak apartman dairesinde ne yapacağız" diye soruyor. ya gelen Gaziantepli Şahin Aycan ile tanışarak evlenmiş... O gün, bugün Güzeryurt'ta mutlu bir hayat süren Ay- can çiftine devlet tarafindan 10 dö- nümlük narenciye bahçesıverilmiş... "Gözüm gibi bakıyorum' Güzelyurt'ta görüştüğümüz Şa- hin Aycan, narenciye ağaçlanna gö- zü gibi baktığını, bunun karşılığın- da yılda 40-45 ton ürün aldığını söy- lüyor... Başta portakal, greyfurt ve limon yetiştiren Şahin Aycan, top- lanan ürünün bir kısmını iç piyasa- da sattığını, bir kısmını da ihracat- çı bir firmaya teslim ettiğini belir- terek kazançtan memnun olduğunu dile getiriyor. Peki, 24 Nisan'dakı re- ferandum "evefle sonuçlanır ve Güzelyurt Rumlara iade edilirse, bu aileneyapacak?.. Ekmek paramızı Idm verecek? İşte Şahin Aycan'ın yanıtı: "Güzelyurt Rumlara iade edilince diğerinsanlar gibi bizde hem evsizhenı de işsiz kalacağız. İleride bizlere apart- man dairesi vereceklerini söylüyor- lar. Bunca yıl toprakla uğraşmış in- sanlar olarak apartman dairesinde ne yapacağız? Tarlamızı ve işimizi kaybedince, nerede, nasıl üretim yapacağız? Ekmek paramızı Idm vç- recek? Bunlann hiçbiri belU değil. İşte bu yüzden Gaziantep'e yerleş- meyi düşünüyoruz." Ev ve bahçelennin bulunduğu yol üzerınde büfe çalıştıran ve yoldan geçenlere taze portakal su- yu satan Akile Aycan da. moral- lerinin son derece bozuk olduğu- nu, geceleri uykulannın kaçtığı- nı söylüyor. "Annan Planı çıktı çıkah huzu- rumuz kalmadı. Bunca yıl bura- ya anşüktan sonra, yeniden BaFa dönemeyeceğimize göre bizlere al- ternatif konutve iş olanagı sunma- hydılar" dıyen Akile Aycan, refe- randumun "evet"Ie sonuçlanma- sı halinde Kıbns Türkü'nün cid- di sıkıntılarla karşılaşacağına dik- kat çekti. Referandum öncesinde 'evet'çi gençlere sopalı saldın büyük öfke yarattı Denktaş'tan saldırdara tepldLEFKOŞA (Cumhurrvet) - BM Genel Sekreten Kofi An- nan tarafindan hazırlanan Kıb- ns'la ilgilı çözüm planının oy- lanmasına çok az bir süre ka- la, KKTC'de bazı partı merkez- lerine yönelik kundaklamanın ardından, "evet* yanlısı 6 gen- cin sopalı saldınya uğraması serttepkilereyolaçtı. Lefkoşa'ya bağlı Göçmen- köy bölgesinde önceki akşam meydana gelen olayda, yakla- şık 47 kışilık ülkücü grubunun, sopalarla gerçekleştırdıkleri saldın sonucunda yaralanan 6 genç hastaneye kaldınldı. Bunlardan 3 'ü bir süre sonra taburcu edilirken diğer 3'ü gözlem altına alındı. Göçmen- • 'Evet'çi 6 gencin sopalı saldın sonucunda ciddi şekilde yaralanması, tüm kesimlerden sert tepki görürken, gözaltına alınan 47 kişinin ülkücü olduğu iddia edildi. Denktaş, "Kimse ülkeyi savaş alanına çeviremez" dedi. köy'de Halil Düşmez (17), denuzaklaşansaldırganlariçin rildıği görüldü. Akan Palabıyık (21), Aktan Palabıyık (2İ), Hüseyin Öz- baysal (18). Kemal Kolçak (17) \ e AhmetDede (21) isim- li gençlerın sopalı saldınya uğraması sonrasında öfke içe- risindeki ailelersokaklara dö- küldü. Polisin önlem alması- nı isteyen aileler, görüş ve dü- şünceierin terörle değiştirile- meyeceğine dikkat çektiler. Kanlı saldın sonrasında, Ak- tan Palabıyık'a ait araca da sopalarla vunılup zarar veril- mesinin ardından olay yerin- geniş çaplı bir arama operas- yonu başlatıldı. Polis, olayla il- gili olduklan tahmin edilen 47 kişiyı gözaltına aldı. Son günlerde Kuzey Kıb- ns'taki "evef yanlısı partile- re yönelik 3 kundaklama ola- yı yaşandı. Hükümetin büyük ortağı Cumhunyetçı Türk Par- tisi, meclis içi muhalefet Ba- nş ve Demokrasi Hareketı ıle meclis dışındaki Çözüm ve AB Partisi'ne yönelik saldın- lar sırasında Türk ve KKTC bayraklannın direkten indı- KKTC Cumhurbaşkanı Ra- uf Denktaş. Göçmenköy'de meydana gelen olaylarla ilgi- li olarak yaptığı açtklamada, bu tür olaylann kendisini üz- düğünü söyledi. Evuıize kapanın... "Gençlerin yoDarda bayrak- h gösterileri olaya renk katar. Kimsenin bu durunıu bozmak ve ülkeyi savaş alanına çevir- mek haddi değil" dıyen Denk- taş, aksi düşüncede olanlann referanduma kadar evlerine kapanmasını istedi. Saldınla- nn karşı saldınlara neden ola- bileceğini ve bu durumun ül- kede büyük yara açacağını vurgulayan Denktaş, "IVeolur- sa oLsun yine bir arada yaşa- yacagız. Hepimiz kardeşiz ve Türküz. Bazılan evet, bazıla- n hayır diyecek, demokratik olgunluk içerisinde referan- duma gkfilecek" dedi. Denktaş, AB Komisyo- nu'nun genişlemeden sorum- lu üyesi Günter Verheugen'e sert ıfadelerle eleştirilerde bulundu. Denktaş. "Verhe- ugen ciddi bir adam değil. Bildiğini yapürtmak için ba- zen kuzu gibi meler, bazen aslan gibi kükrer" dedi. Erdoğan, Karamanlis görüşmesi konusunda sorulan soruya 'Detay filan yok' dedi Saraybosna'da diplomatlar kapıda kaldı AYHAN ŞİMŞEK SAR4YBOSNA - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ıle Yunanıstan Baş- bakanı Kostas Karamanlis'ın, Kıb- ns'takı referandum öncesinde dün Sa- raybosna'da yaptıkları görüşmeden beldenen sonuç çıkmadı. Dörtlügörüş- melere diplomatlarahnmadı. Dışişle- ri Bakanı Abdullah Gül ile Yunanis- tan Dışişlen Bakanı Petros Molhya- tis'in katılımı ile dörtlü olarak ger- çekleşnrilen görüşmelere. sadece Er- doğan "ın danışmanı ve çevirmeni Egemen Bağış alındı. 20 dakika sü- ren görüşmenin ardından iki başba- kanm ortak basın toplantısı gerçek- leştirmemesi dikkat çekti. Türk tara- fı. iki başbakanm bir basın toplantı- sı düzenlemesi ve Kıbns'taki referan- dumlar öncesinde çözüm yönünde olumlu mesajlar verilmesini hedef- liyordu. Başbakan Erdoğan. görüşmenin ardından gazetecilerin sorulannı ya- nıtlarken, "Türkhe ve Yunanistan arasmdaki iüşkileruı getiştirilmesi ko- nusunu görüştük. Kısa bir süre son- ra \ unanistan'a yapacağunız ziy are- ti konuştuk" dedi. Erdoğan, "Referandum sonucune ohırsa olsun Atina'ya gidecek nıisi- niz?" sorusu üzerine, "Tabii, tabii. Zaten önceden konuştuk, ele akük. Şimdideelealdık" yanıtını verdı. Er- doğan, Kıbns konusunda ne konuş- tuklannın sorulması üzerine de. "De- tayı filan yok. Her zaman rvi nijeti- mizi kanşılıkb olarak koruyacağız" dedi. Erdoğan yabancı bir gazeteci- nin referandum sonucundan endişe edip etmedikleri yönündeki bir soru- sıına ise, "Herhangi bir korkumuz söz konusu dcğiL İyi nKetü olarak yola çık- ük. O|unılu bir sonuç alınmasını isti- IVıbrıs'taki referandumlar öncesinde Türk ve Yunan başbakanlan Saraybosna 'da bir araya geldi yoruz. Bu sonuç evet-evet'dir. Kıb- ns'ta kahcı bir banş adasına çevirmek için kazan-kazan temelinde bir so- nuç ahnavı arzu ediyoruz" yanıtını ver- dı. Karamanlis de Yunan gazetecile- re yaptığı açıklamada, Erdoğan ıle gö- rüşmesinde Kıbns konusunda bugü- ne kadar tekrarladıklan hükümetle- rinin pozisyonunu yınelediklerini kaydetti. Türkiye ıle ıkılı ilışkilerin güçlendirilmesıni arzuladığım kayde- den Karamanlis, "Erdoğan ile Tür- kiye'nin AB sürecini de konuştuk. Biz bu süreci desteküyoruz" görüşünü ifade etti. Karamanlis, Erdoğan'ı Ati- na'da ağırlamaktan da büyük mem- nunıyet duyacaklanjıı söyledi. Edinılen bilgilere göre. Karaman- lis görüşmede Kıbns'ta 1 Mayıs'a kadar çözüm olmaması durumunda bundan sonrda da çözüm çabalannın sürmesi gerektiğini ışaret ederek, "Referandumlardan olumsuz sonuç çıkarsa, ılunta olalım. Çözüm firsaO- nı öldürmeyelim" mesajını verdi. Kıbns'ta durumun Türkiye ve Yu- nanistan'ı etkilememesi gerektiğini anlatan Karamanlis Türkiye'nin AB perspektifinin desteklemeye devam edeceklerini bildirdi. Gül ise görüşmenin ardından ga- zetecilerin sorulannı yanıtlarken, 1 Mayıs sonrasında yeni çözüm fırsat- larının olabileceği görüşüne katıl- madığını belirterek. "Eğer böyle ol- sa biz referandumun ertelenmesini kabul ederdik" dedi. Gül, görüşme- de Yunan tarafına "bu saate kadar her şey yapıldı. İnşaüah bu iş arük biter" dediklerini anlattı. Erdoğan "ın görüşmede Karaman- lis'in tespihini görünce kendisinin oltu taşından tespihini hediye olarak Karamanlis'e verdi. Karamanlis'in de kendi tespihini Erdoğan'a verdı- ğı öğrenildı. Zine bildirisinde Kosova tarüşması SEECP zirvesi dün gerçekleştiri- len toplantılann ardından kabul edi- len ortak bildiriyle sona erdi. Bildi- ride büyük tartışma konusu olan Ko- sova'dakı olaylar konusunda şiddet olaylannı kınayan ifadelere yer ve- rildi. Sırbistan-Karadağ tarafı metne Sırplann şiddete maruz kaldığı yö- nünde ifadeler koymak istemesine karşın, Türkiye ve Yunanistan'ın or- tak tutumu ile bildiride herhangi bir etnik gruba bir atıfta bulunulmadı. Türk donanmasının önü kesild Oymen: Yüce Divan 'da hesap sorulurANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, Annan planına göre Türk sa- vaş gemılennin Akdeniz'e açılma yeteneklerinin sınır- landığını \Tirgularken; "Bu- nun vebali büyüktür. Bunun hesabının sorûlacagı yer Yü- ce Divan'du-"" dıyerek hükü- meti uyardı. Genelkurmay Başkanı Or- general HibniOzkök'ün elin- de bu belgenin bulunması durumunda, basın toplantı- sında mutlaka söz edeceği- ne de dikkat çeken Öymen, "O zaman 'takdir hüküme- tindır' demeye devam eder miydibUemivonınr açıkla- ması yaptı. Öymen dün düzenlediği basın toplantısında Annan planı konusmundaki uyan- lannı yineledi. Öymen, 47 numarah ''Kıbns'uı Kıta Sa- hanlığına Yönelik Federal Yasasrnın sa\aş gemileri- nın Kıbns karasularından ge- çebılmesını merkezi hükü- metin izin vermesi koşuluna bıraktığını anımsattı. Yasanın "Tehlikeli madde içeren ge- milerin geçişi" başlıklı 4. maddesı şöyle "Nükleerve- ya başka tehfikefa' madde ta- şıyan \e\a zararb maddeler içeren gemilerin. nükleerge- milerin vey a savaş gemileri- nin kara sulanndan geçme- si vetkili makanıa önceden bilgi veribnesine ve bu maka- nıın onavma tabidir." Yasanın tanımlarla ilgili bölümünde ise "yetidli ma- kam'ın Birleşik Kıbns Cum- huriyetı'nin kıta sahanlığm- dan sorumlu olacak Başkan- lık Konseyi (hükümet) üye- sı olduğu belirtıliyor. Gaze- tecilereyasa metnini dağıtan Oymen şu açıklamalan yap- tı: "Türkive üeKKTC arasm- daki deniz alanının büyük bolünıü. 8-10 bin metrekaük bir deniz alanı Türk geıfle- rine kapaülnuş olacak. iirk savaş gemileri bu bölgev gi- remeycek. Bu, uluslaraası , hukukadaaykındır. l lıla- rarası hukuk,zarar9zvebn- sitgeçiş hakkı verir. Bu sıa- ra hiçbirülkenin savaş geti- sinin girmesi sözkonusu e- ğü,ancaken fazla Türkryei etkileyecek. Türk uzmanL ' nnın böyle bir metni kab( edecegineinanmrvorum. A , dığon bazı bilgileregöne,Türi uzmanlarBMVebu kadarkt sa sürede 9 bin sayfaiık bet geieri inceieme olanağı bula- mav-acaldanruvaab olarak da büdirmiş. Eğer uzmanlann • sorumluluk üstlenmediği , doğruysa, bunun vebali bü- - yüktür" ı Yûce DK'an uyansı Öymen, bu konudaki so- rumluluğun hükümette ol- duğuna dikkat çekerek, "Bu- nun hesabının sorûlacagı yer, Yüce Divan'dır. MilH mese- lelerde hesap vermekzorun- dalar.Türkiye'yiaçıkdeniz- lere kapatan bir anlaşmayı Türkiye'nin çıkarianna ay- km görmeyecek bir uzman tanmuvorunL Bu metni onay- lamak vatanseveriikle bağ- daşmaz. Otsaolsa bilgisizük- ten kaynaklanabilir" dedi. Öymen. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Öz- kök'ün basın toplantısında yaptığı açıklamalara dikkat çekerken, "Oaradaelindebu bdge bulunsav dı muüaka de- ğinirdi. Bunu bilip de, açık- lamaması benim için şaşırü- cı olurdu. Takdir hüküme- tindir, demeye devam eder miydi, bilemhorum. Genel- kurmay Başkanı bu belgeyi bilseydi mutlaka açıklardı. Meslek hayatım boyunca TSK mensuplanyla yakın üişki içinde oldum. Bunu bi- lip de açıklamayacak bir tek subav tanınıadim" dedi. Soysal BM'yi eleştirdi 'Türk toplumuna gözdağı veriliyor' • Mümtaz Soysal, BM'de görüşülen karar tasansında BM Şartı'nın 7. maddesine atıfta bulunulmasının referandum öncesinde Türk toplumuna "gözdağı vermekten" başka amacı olmadığını söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - BCP Genel Baş- kanı Mümtaz Soysal, BM Genel Sekreten Kofi An- nan'ın hazırlayıp taraflara sunduğu BM karar tasan- sında silah ambargosunun BM Şartı'nın 7. maddesin- de yer alan yaptınmlara bağ- lanmasına tepki gösterdi. Soysal, BM'nin tüm Kuzey Kıbns'ta güçlü bir BM var- lığı oluşturmaya çalıştığını, bunun özellikle mal-mülk konulannda ortaya çıkabile- cek güçlüklere yenı bir un- sur ekleyeceğini belirterek, "Kuzev *deki tüm evetçfleri bu konulan daha derin düşün- meye çağmyorum" dedi. Soysal"a yönelttiğimiz so- rular ve yanıtlan şöyle: - Raporu nasıl değerlendi- riyorsunuz? BM Genel Sekreteri'nin Özel Temsilcisi De Soto ta- rafindan hazırlanıp Genel Sekreter'in Güvenlik Kon- seyi ne sunduğu rapor, 1 Mayıs'tan sonra yapılacak operasyonun aynntılı bir dö- kümüdür. Asıl amaç ılk 3 ay içinde boşaltılacak olan topraklarda güçlü bir BM varlığının sergilenmesi, cid- diyetin gösterilmesıdir. BM, 7 bin kişilik askeri gücünü, polis gücüyle de destekleye- cektir. Buralarda oturan Türklerin evlerını bir an ön- ce boşaltmalan çıkarken eve zarar \ ermemelerini sağla- mak amaçlanmaktadır. - Tasanda silah ambargo- su yer alıyor. Bunu nasıl de- ğerlendiıiyorsunuz? Burada önemli olan ada- ya bundan sonra silah so- kulmasının yasaklanması ve bunun BM Kuruluş Belge- si 'nin 7. bölümündeki yap- tınmlara bağlanmasıdtr. Bu yaptınmlar asken müdaha- leyi de öngörmektedir. Rum- lann endişesı, planın uygu- lanması sırasında Türkİerin yeraltı faaliyetleri ıle olay çıkarmalandır. Bu aslında onlann aynı niyetini göste- riyor. BM'nin bunu şimdi- den yaptınmlara bağlaması, referandum öncesinde Türk toplumuna gözdağı vermek- ten başka bir anlam taşımaz. - Türk Dısişleri 7. bölüme aüfta bulunmanın süano ya- ratmayacağı diişiincesinde. Türk Dışışleri'nm rapor- da kendilerini endişelendi- recek bir yön bulmamış ol- malan, inşallah sonrasında fütursuzluğa dönüşmez. As- lına bakılırsa bu koşul, refe- randumun baskı altında ya- pılmasından başka anlama gelmez. Rapor, hem Kıb- ns'taki evetçilerin hem de Türkiye'de şimdiye kadar endişeye kapılmayan çevre- lerin bundan sonra ne dere- ce dikkatli olmalan gerek- tiğini ortaya çıkanyor. MGK toplantısı ve arkasından ge- lecek olan TBMM tartışma- lan bu bakımdan önemli. - Banş gücünün adadaki tüm güvenlik ortamını etki- leyeceği düşünülüyor. Siz ne diyorsunuz? Evet. Yalnız bırakılacak topraklarda değil daha son- ra terk edılecek olanlarda ve hatta tüm Kuzey'de BM ba- nş gücünün şimdiye kadar olduğundan daha çok varhk gösterecek. Bütiin bunlann toplumda mal-mülk nede- niyle ortaya çıkacak çatışma- lara yeni bir unsur ekleyece- ği bellidir. Bütün evetçıleri bu noktalan biraz daha de,- rin düşünmeye çağınyorunı.