Katalog

1S NİSAN 2004 PAZARTESİ + CUMHURİYET SAYFA ROPORTAJ ABDÜLCANBAZ TURHAN SELÇUK ABDJLCANBAZ' IN Z&3IKJUO3 MACZRALAHI JCISIM TZKMIU /ÜLE TMAĞA Ç A n $ M $AAHt£?MİZ>£ fOfc. KanunVnin damat ve sadrazamı Hırvat devşirme, Mimar Sinan 'ayaptırdığı camide başka bir dünyayarattı Rüstem Paş^' çiııileri Mimar Sinan"ın Kanuni Sultan SüJeyman için yaptığı Süleymaniye Camisi üstte, Kanuni'nin damadı için yapbğı Rüstem Paşa Camisi altta, İstanbul'un sUuetini oluşturuyor. (Fotoğraflar SERKAN YILDIZ G alata Koprusu'nun Emı- nonu ayağında durmuş, meydanı seyredıyorum Kazık çakılarak yapılan kopru ne sallanıyor ne gıcırdıyor Kazık gıbı yennde duru- yor UzaktanMısırÇarşısısankı yenn- de durmuyor, yerıne çıfit çarşısı gelı- >or Buradan bakınca curcuna sozcu- ğu yetersız kalıyor Denız motorlannın ıskelesının onu. otobus duraklannın arkasıyla bırbınne gınyor Işportacılar, yayalara yol bırakmamacasına satış yapıyor Kor bır adam elektro-sazla şarkı soyluyor Amfı nıyetıne yapıl- mış basamaklara oturanlar kor adamın şarkısını dınhyor Aklıma Pakıstan'm modern başkentı Islamabad gehyor îslamabad'da erkekJer. eteklennı sıyı- rarak çomelıp kamuya açık alanlarda buyuk apteslennı yapıyorlar Istan- buii'un ıçıne de ışte boyle yapılıyor Koprunun ayağında ıkı zabıta memu- ru duruvor Bırlıkte curcunayı seyre- dıyoruz Işportaolarabakıyoruz Emek- lılığıne bır yıl kalmış zabıta, "Biliyor musun" dıyor, "şu işportacılardan bi- rini betedheyegönirsem, '\\ sana me- mun>et hem de benım maaşımın ıkı katı maaş' desem kabul etmez" Uzunçarşı girigi Galata Koprasu'nun Emınonu aya- ğından tepedekı Suleymanıye Camı- sı"ne bakıyorum Goremıyorum Ko- ca Sinan'ın koca camısmı kıyıda yıne Sinan'ın yaptığı kuçucuk bır camı ka- patmış Rüstem Paşa Camısrnı bıraz kenara çekınce ıkı camı bırbınne gın- vor Goruntu daha da guzel oluyor Kopruden aynlıp Istanbul'un Bızans donemınden kalma çarşısı, Emıno- nu'nden Suleymanıye'ye doğruuzanan Izunçarşı'ya gınyorum Gıremıyo- rum Bu kez Tahtakale ıle Uzunçarşı bırbınne gınyor Az oncekı curcuna- nın ıkı katı, uç katı, kaskatı bır rezalet- le karşılaşıyorum Tezgâhını, bohçası- nı, sandığını, çantasını, torbasım, sey- jannı kapan buraya gelmış Burada Ltanbul'un buyuk beledıyesınden Emı- ronu'nun ılçe beledıyesıne kadar bu- tjn beledıyelenne meydan okunuyor imerıkan askerlen Irak'ta camılerı bombalarken seslennı çıkarmayan Mus- lumanlar \ ar ya Işte onlar aynı zaman- da bzunçarşı'nın gınşındekı Rüstem Paşa Camısf nın bır başka şekılde ve her gun bombalanmasına da ses çıkar- mavanlar Sınan, camıyı çarşının ustun- de rutmuş Gınş katını dukkân yap- mış Sıradan bır Ortadoğu pazannda- kı gıbı mallann dışanda sergılenmesı ve çevredekı işportacılardan tanhı duk- kânlarbılegorunmuyor Sinan ustkat- takı avluya ve son cemaat yenne dort yandan çıkış yapmış Fakat kapılan bulmakmumkundeğıl Herkoşeyebır ışporta tezgâhı açılmış Dıyar-ı Bekır Beylerbeyı Hır\ at dev - şırme Rüstem Paşa, Kanuni Sultan Su- leyman'ın, en sev dığı kızı \Iihrimah ıle e\ lendınp damat yaptığı sadrazamı Uskudar'dakı Mıhnmah Sultan Camı- sı'nde tanıştığımız "Bhö RustenTın OsmanhVa getırdığı yenıhk, devlet gorevlenm parayla satması Osman- h"nın en zengın sadrazamlanndan bı- n olması da bu yuzden Pışı sıradan ve içi sıra dı$t Temelı 155O'de atılan Suleymamye Camısı'nın ınşaatı yedı >ıl surmuştu Rüstem Paşa Camısrnın kıtabesı olma- dığı ıçın ne zaman yapıldığı bılınmı- yor, ama el \ ordamıyla 156 l'de ıbade- te açıldığı kabul edılıyor Demek kı Mimar Sinan, Sultan Su- leyman'dan sonra Rüstem Paşa'nın ışı- ne koyulmuş Uzaktan bakıldığında hıçbır ozellı- ğı olmavan sıradan bır camı Bır kub- be Tek şerefelı kısa bır mınare 40 /vüstem Paşa'nın yaptırdığı camıye Iznık'tekı ustalar çını yetıştırememış. Kütahya'dan takvıye gelmış. 16. yüzyıldan kalma her çinı bir şahaser.. metreye 40 metrelık bır alan uzennde kare plan Ama Rüstem Paşa Camısı aym zamanda dunyanrn en ozel camı- lennden bın Rüstem Paşa'yı ozel ya- pan, çınılen Çınıler, en parlak donemının Iznık ışı Iznık'tekı uretım yetmemış, Ku- tah>a'dakı ustalara sıpanş venlmış Rüstem Paşa'ya kalsa camıyı baştan aşağı çınıyle kaplatacakmış Çınıler dış cepheden başlıyor Son cemaat ye- n ıkı mermer mıhrap dışında çını pa- nolarla bezenmış Sağdakı pano, tanhı çını hırsızlığı- nı resmedıyor Çalınmış ve bulunmuş \a da çalınmadan bulunmuş çını par- çalannın yerleştınlmesı> le yamalı bır bohça ortaya çıkmış Soldakı pano, ıkj ağaç go\ desı etra- finda laleler, sumbuller, nar çıçeklen, Kâbe \ e Mekke'nin çini ik tasfîrL. Çalınan ya da çahnmayan tarihi çinilerin yenıden bir araya getirilmesi ile orta> a çıkan veni pano! Rüstem Paşa C anıisi'nin iç duvarian kemerlerin başlangıcına kadar çini kaplı... Paşaya kalsa her yanı çini kaplatacak. bahar çıçeklen ıle buyulü \e masma- \ı bır dunya yaratıyor Camıye gırme- den kapuun sağındakı yaprak motıflı çuulenn arasında farklı bır çını duru- yor, burada Kâbe'sı ıle Mekke anlatı- lıyor Sız hıç Rüstem Paşa Camısı'ne gıttınız mı° Çe\Tedeb esnafın onemlı kısmı na- maza gıttığım ^o\le\ecektır Benım dedıgım namaz değıl Çınılen gorrr.eye gıttınız mı° Gâ\Tjr dedıklen ınsanlar dunyanın bır ucundangelıp Rüstem Paşa Camısı nın a\lusunaoturu>or çınılen seyredıyor, ıçıne gınyor, çımlen seyredıyor Bura- nın çınılen "Mavi Cami" denılen Sul- tanahmet Camısı 'nın çınılennden da- ha muhteşem Bır yen fethetmek yet- mıyor Keşfetmek gerekıyor O yer de keşfedemn oluyor' Camının ıçı ıse da- ha çok çım Duv arlar. kemerlenn baş- langıcına kada: çını kaplı Ma\ ının ıçınde bolca kırmızı kullanılmış olma- sı dıkkatı çekı> or Kırmızı çınıler ılk kez Rüstem Pa^a Camısf nde kendını gostenyor Ta? yanmaz ama çatlar! Her çım panc ayn bır desen Her desen başka bır eser Her eser bır şaheser Bu kadar çınıve ancak Rüstem Pa- şa nın serv eh yeter Ne \ ar kı paşa, şa- ırlere karşı bıraz amnymış galıba Ca- mıde kıtabe ohnaması, şaırlenn paşa ıçın kalem oynatmamasına bağlanıyor Duzen hep aynı Parayı \eren yaz- dınyor 1 Ama sonunda doğruyu tanh yazıyor Rüstem Paşa Camısı, yuzyıllar ıçın- de depremler \e vangınlar geçırmış Onanhnış Onarırnlarsırasında ortaya sımetnk olma>an duzenlemeler çık- mış Avludakı nıenner sutunlar çatlak ıçınde Taş yanmasada çatlar Çatlak- lar, yangınlann sonucu ohnalı Kubbedekı çadaklar ve dokulen sı- v alar da Istanbul un 1999'dakı son dep- remınden kahna Bına kısa surede onanlmayı, çmıler her daım korunmayı beklıyor Rüstem Paşa Camısı, çevresınde adam gıbı bır duzenleme yapılıp tanhe saygı goste- nhnesuıı beklıvor GEÇMŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Zaten Bir 0 Kalmıştı... UstamOktayAkbal, dun "Evet/Hayır" koşesın- dekı yazısına "Seçımlerı de ozelleştırsek mı" so- rusuyla başlamıştı Cıddıye alınacak bır soru Neden dersenız, ozelleştırılen her şeyın daha başanlı sonuçlar verdığı, uretımın buyuk olçude art- tığı gıbı bugune kadar kanıtlanamasa da, ne hık- metse dıllerden duşurulmeyen ve yaygınlaştırıl- masına çaba harcanan ıddıalar gırla gıdıyor Akbal Usta bu sorusuyla, sıyasal yaşamımızın sa- kat yonlerını ırdelemeye başlayıp kendısıne ozgu bıçemıyle yargılıyor Adalet ve Kalkınma Partısı'nın (AKP) bakanları ıster mısınız onerıyı cıddıye alsın ve "yüzde 6 5'lık faızdışı fazla"y\ arttırmanın kurtarıcı yollanndan bı- n olarak sahıplenıversınler? ••• Turkıye'de 1946 yılından bu yana tek derecelı se- çım yapılıyor, ama bırkaçı harıç uygulanan yontem- ler ve ulke barajı nedenıyle çıft derecelı seçımden farkı olmayan sonuçlarla karşılaşıyoruz Anayasada her ne kadar seçım kanunlarının "temsılde adalet ve yönetımde ıstıkrarılkelennı bağ- daştıracak bıçımde duzenleneceğı" kuralı varsa da uygulamada 12 Eylul Hukuku'nun mantığı devam edıyor Istıkrar (') tamam ama adalet yok! Halkın Bılgılenme Hakkı'nın onune bır haftadan başlayıp seçım gununun başlangıç saatıne kadar değışen yayın yasakları dıkılmış durumda Cumhunyet Gazetesı Arşıvı'nde bır konuyu araş- tırırken Turkıye'nın son çıft derecelı seçımıne ılış- kın ılanlara gozum takıldı Seçımın ıkı derecelı olması dışında tek derecelı seçım donemınden daha tutarlı ve demokratık bır yaklaşım sergılendığı kanısına kapıldım 17 Hazıran 1945 gunu, yanı mılletvekılı ara se- çımlennın yapıldığı gun alt alta yayımlanmış olan ılanlardan bır bolumunu aşağıya alıyorum Karar doğal olarak sızın • •• İKİNCİ SEÇMENLERİ DAVET ISTANBUL MİLLETVEKİÜ SEÇİMİ TEFTİŞ KURULU'NDAN: Ali Kâmi Akyüz'un olumu ıle açılan Istanbul mıl- letvekıllığı ıçın 17 6 1945 tanhıne rastlayan pazar gunu Istanbul Unıversrtesı konferanssalonundase- çım yapılacaktır Saat tam 09 30'da oy almaya başlanacağından ıkıncı seçmenlenn aşağıdakı ter- tıp sırasına gore bellı saatlerde oylarını kullanmak uzere ellerındekı ıkıncı seçmen cuzdanlan ıle bır- lıkte konferans salonuna gelmelen ve oylannı kul- lanmalan nca olunur 09 30 oy sandığının açılışı 09 30-10 30 Emınonu 10 30-11 30Fatıh, Eyub 11 30-12 30 Beyoğlu, Beşıktaş 13 30-14 30 Kadıkoy, Uskudar, Beykoz 14 30-15 30 Bakırkoy, Sanyer, Adalar 15 00-15 30 Bellı saatte oylannı kullanmayanlar 15 30 Oy sandığının kapanışı ••• ISTANBUL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ TEFTİŞ KURULU'NDAN: 17 6 1945 Pazar gunu yapılacak mılletvekılı se- çımınde adaylıklarını koyanların seçım salonunda kendılerını tanıtmak ıçın soz soylemelerı seçımın ıntızamını haleldar edeceğı mulahazasıyla (duze- nını bozacağı duşuncesıyle) adayların seçım salo- nunun dışına konulacak bır kursude, kursu başın- dakı memura başvurarak sıra numarası aldıktan son- ra en çok on dakıkalık bır soylevle kendılerını ta- nıtabıleceklerı ılan olunur ••• ISTANBUL MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ TEFTİŞ KURULU'NDAN: 17 6 1945 Pazar gunu Istanbul'da açık olan bır mılletvekıllığı seçımınde, seçımın yapılacağı Istan- bul Unıversrtesı konferans salonuna, Teftış Seçım Kurulu uyelenyle ıkıncı seçmenler, gazetecıler ve ılgılı memurtardan başkalannın gınp çıkmaları, se- çımın ıntızamını bozacağı duşunulerek men edıle- ceğınden basın mensuplarının kartlannı, adayla- rın kımlık cuzdanlarını kapıda bulunacak ılgılı me- murlara gostermelen rıca olunur oerinc@cumhuriyet.com.tr ACI KAYBIMIZ 1955-59 sıcıllı Emeklı Pıyade Kurmay Albay SADIK YILDIRIM ı kaybettık Dost ve yakınlarına duyurulur Allah Rahmet Eylesın AİLESİ AZJGİKT 1. NOLU KADASTRO MAHKEMESt'NDEN EsasNo 1997 3 ParselNo 144 Davacı orman yonetımı \e arkadaşlan tarafından Mazgırt ılçesı, Demırkazık koyu, kov karşısı mevkı- ınde kaın 144 parsel sajılı taşınmaz hakkuıda davalı "\bduhahap Hatıpoğlu (Oz) alevhıne ıkame olunan tespıte ıtıraz davası mahkememızm 1997 103 E sayı- lı dava dosvası uzennden derdest olup vargılama sıra- sında ışbu davada taraf konumunda ver alan ve adresı tespıt edılerek teblıgat vapılamayan Ayfer Hatıpoğ- lu na dava dılekçesı ıle duruşma gun ve saatının ıla- nen teblığtne karar v enlmekle Tum aramalara rağmen adresı tespıt edılemeyen davalı Mazgırt ılçesı Islam Mahallesı nufusuna kayıt- lı ıken 1962 vılında vefat etmış bulunan AbduKahap Hatıpoğlu nun mırasçısı olan Avfer Hatıpoğlu'nun da\a\la ılgıı tum delıllennı duruşmanın bırakıldığı 20 05 2004 gunu saat 9 00 a kadar mahkememıze bıldırmesı va da duruşma gunu getırmesı ve oturum gun ve saatuıde mahkememızde hazır bulunması ya- hut kendısını bu" vekılle temsıl ettırmesı gerektığı, ak- sı takdırde vargılamava vokiuğunda devam edılerek hukum venleceğı kadastro kanununun 28 \e Teblıgat Kanunu nun 28 maddelen u>annca ılanen tebhg olu- nur Basın 12762