Katalog

26 KASIM 2004 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI ekonomi(a cumhuriyet.com.tr 13 Türk televizyonlan Avrupa'yı fethetti Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch 'e göre Beko, Vestel ve Projîlo pazarın yarısındanfazlasını ele geçirdi Ekonomi Servisi - Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türk televizyon üreticilerinin rakiplerine rağmen Avrupa'da son beş yıl içe- risinde sarışlannı hızla arttırarak piyasanın yeni liderleri haline gel- diklerini söyledi. Fitch dün ya- yımlanan raporunda, Türk üretici- lerin kapasitelerini arttırmalanyla bu güçlü büyümenin orta vadede sürmesini beklediğinı ifade etti. Fitch Avrupa Sektörel ekibinin Direktör Yardımcısı Kaan Kiziroğtu, "Bu yaz Avrupa'da saülan televizyonlann yüz- de 50'sinden fariasının Vestel, Beko, Profi- lo gibi Türk meoşeü eldpman üredcileri ta- rafindan üretildi ve monte edildi ve bu du- rum Grundig, Formenti, Sei ve Fınlux gibi AvTupahtekvizv-onüretkikrininpazarpav- lannı azalttT dedi. Fitch raporunda, sabit giderlerin azalmasına ve malzeme tedari- ğinde pazarhk gücü kazanılmasına yardım- cı olan büyük üretim kapasitelerinın, Türk şirketlerinin başansının arkasındaki temel etken olduğunu ıfade etti. Fitch'e göre, bu- na ek olarak düşük işgücü maliyetleri, ge- niş ürün tasanm yelpazesi ve iyi lojistik hizmetleri de Türk üreticilerinin Avrupalı ve Uzakdoğulu şirketlere karşı rekabetı sürdürmesine yardımcı oluyor. Buna ek olarak, televizyon üretiminde kullanılan teknolojı daha standart hale ge- tirilirken, televizyon tasarımlannın da ya- kınlaştıgını kaydeden Fitch, aynca şu de- ğerlendirmelerde bulundu: "Ancak,Schne- ider Electronks AG gibi Avrupah şirketJe- ri saün alma ya da Çinli TCL Internati- onal'ın Fransız Thomson'la yapüğı gibi or- tak girisim kurma yoluyla düşük maliyeüi Çinli üreticilerin Avrupa pazanna girmesL, özettikle üst ürün segmentinde Türk ima- latçılara yöneiik bir tehdit olma>ı sürdürü- yor." A\Tupa'dakı televizyon pazan 3 5 mil- yon adetlik bir pazar ve Türkiye, bunun ya- nsından fazlasına sahip konumda. Avrupa'da Türk üreticileri arasında Ves- tel'in birinci, Beko'nun ikinci, Telra'nın da üçüncü sırada olduğu ifade ediliyor. ERDEMlR, Otokoç, Hugo Boss ve UND bu yılki kalite ödüllerinin sahibi oldu KaHtenmdört yeni ası• Türkiye Kalite Derneği tarafından bu yıl 12'ncisi düzenlenen Ulusal Kalite Ödülleri sahiplerini bulurken Dünya Bankası Avrupa Başkan Yardımcısı insanlığı tehdit eden 20 küresel sorun bulunduğunu söyledi. Ekonomi Servisi - Türkiye Kalite Derne- ği (KalDer) tarafından bu yıl 12'ncisi dü- zenlenen "Ulusal Kalite OdüDeri" Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'ndadüzen- lenen törenle sahiplerini buldu. Ulusal Ka- lite Kongresi"nin ikinci günü akşamı dü- zenlenen törende işletme kategorilerüıde ERDEMlR TAŞ, Otokoç Otomotıv AŞ ve Hugo Boss Tekstil AŞ'ye "Ulusal Kalite BaşanÖdülü" verildi. Sivıl toplum kuru- luşlan kategorisinde ise Uluslararası Nak- liyeciler Derneği (UND) "Ulusal Kalite Büyük Ödülü"ne layık görüldü. Öte yandan dün sona eren Kalite Kong- resi'nde bir konuşma yapan Dünya Ban- kası A\Tupa Başkan Yardımcısı JeanFran- cois Richard, dünyayı ve insanlığı tehdit eden 20 küresel sorun bulunduğunu söy- ledi. Bu sorunlardan bazılarım küresel ısınma, su kıtlığı, yoksulluk, çalışma ko- şullan ve vergi sistemlerindeki yetersizlik olarak sıralayan Richard, bunlan çözmek için yılda yalnızca 1 trilyon dolarlık kay- .nak gerektiğini ifade etti. Richard bu ra- kamın ABD'de aşırı şişmanlıkla (obezite) mücadele için aynlan paradan daha fazla olmadığını kaydetti. ERDEMlR Kalite ödülleri, Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda düzenlenen törenle sahiplerine verüdi (Fotograf: AA) BERBER ERDEMİR ULUSAL KALMALI Ekonomi Servisi - Işletmeler kategorisinde Ulusal Kalite Ödülü'ne layık görülen Ereğli Demir ve Çelik Fabnkalan AŞ'nın (ERDEMÎR) Yönetım Kurulu Başkanı Recai Berfoer, ERDEMÎR gibi bu- tesisi kurmak için 10 milyar dolar kaynağa ve en az 5 yıla ihtiyaç duyulduğunu belirterek "Dolayısıyla bövie bir şirketin yerli sanayicüerin elinde olmasını tercih ederiz" dedı. Berber, ERDEMlR'ın satışıyla ilgüenen yabancı şirketlerle ilgili olarak da "Bu şirketlerin hiçbirini diğerine göre daha şansh gönnüyorum. Çünkü ERDEMÎR'in, talip olmak isteyen hiçbir yabancı şirketle herhangi bir organik Uişkisi yok" dedi. Yasa hadddeamiş demir-çelik ihtiyacını j-urtiçinden karşılamak üzere, özel teşebbüs statüsünde bir şirket olarak 28 Şubat 1960'ta kuruldu. ERDEMlR, 3 milyon ton/yıl düzeyındekı ham çelik kapasitesiyle halen Türkiye'nin en büyük demir-çelik kuruluşu ve tek entegre yassı çelik üreticisı konumunda. n i n l r n n VehbiKoç'un UIOKOC 1928de FordMotor ™ Company 'nin Ankara acenteliği 'nı alması ile temellerı atıldı. Şirket 10 ilde, me\cut 1S satış \e satış sonrası noktasında şubeleri ile, 51 bin m2 kapah, 60 bin m2 açık alan üzerindefaalhet gösterivor. 1923'tekurulan Hugo Boss, 2003 yılında 1.3 milyar dolarlık cıro elde etti. Dünya genelinde 5 bin 110 çalışanı ile 17 ülkede 5 binden fazla satış noktasında faaliyet gösteriyor. Uuslararası Kara Sakhyecılerı dernek çatısı altında 1974 'te kuruldu. 2.5 milyar dolarlıkyatınmı olan, yan sektörleri ile birlikte yaklaşık 250 bin kişiye istihdam sağlayan UND, kimliğini 2001 yılında yeniledi. BOSS r Türkiye Ulusal Kalite Büyük Ödülü Bızım -<aynag nı en değerii varl:ğ mız o'arak gonjuk Kd r um Küüürü o j uştu r duK; Geleceğ1 :asar1adik; hedefler koyduk, sbiıi'klerinn onennıne nanök, , ye ekonomtsn^ dunyaya taşdk., Kurumsal sosyal sorumluluğumuzla Türkiye'de sivil toplum kuruluşlarına ÖRNEK VE ÖNDER olduk. Bu Ödül Sektörümüzün. Uluslararası Nakliyeciler Derneği AKP, TARTIŞMALI YASALARDA ISRARLI SSK hastanelerinin devri komisyondan geçti ANKARA (CumhuriyrtBüro su)- Hükümet, kamuoyunda sert tepkilere yol açan ve çeşitlı top- lum kesimlerinın meydanlara dökülmesıne neden olan SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlı- ğı'na devri ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün kaldınl- masına ilişkin düzenlemelerden geri adım atmıyor. TBMM Plan ve Bütçe Komis- yonu, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün kaldınlmasına ilişkin tasannın tümü üzerinde görüşmelerini tamamladı. AKP'lilerin bile savunmakta zor- luk çektigi ve eleştirilerde bulun- duğu tasan alt komisyona sevk edildi. Komisyon. SSK hastane- lerinin devnyle ilgili tasan üze- nnde görüşmelerini ise önceki gece tamam- ladı. Sert tarüşmalann ardından "Burada katkıyapma nlanağımı? kalmadv kendimi- zi fazlahk görüyoruz'' diyen CHP'li üyeler toplantıyı terk etti. Daha sonra yapılan görüşmelerde AKP'lilerin verdiği önergelerle tasanda ba- zı değişiklikler yapıldı. Devir ve tespit iş- CHP 'den teşvi p^çin yasa teklifv I CHP, ıstıhdanu arttırmak ve ışsızlığı azaltmak amacıyla çıkanlan Yatınmlann ve tstihdamın Teşviki Yasası'ndan yararlanan illerin kapsamının genişletilmesi, bu iller arasına, 1999 depremlerinden büyük zarar gören Sakarya ve Düzce'nin de alınması amacıyla iki ayn yasa teklifı verdi. Mevcut düzenlemeye göre, bedelsiz arsa, enerji desteğiyle gelir vergisi ve sigorta primini kapsayan teşviklerden sadece fert başına GSMH'si 2001 DtE verilerine göre 1.500 dolann altında olan iller yararlanabiliyor. CHP'nin yasa teklifiyle kalkınmada 1. derecede öncelikli 50 ilin de bu teşviklerden yararlanması öneriliyor. lemlerinde komisyonlann çalışmalannda yasanın uygulanmasından doğacak anlaş- mazlık ve tereddütleri gidermeye Başba- kan'ın yetkili olmasını öngören madde ta- sandan çıkanldı. tstisna kapsanunda olan TBMM, Cumhurbaşkanlığı, yüksek mah- kemeler, TSK gibi kuruluşlara MÎT ve Sa- yıştay'ın sağlık birimleri de eklendi. NOTDEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL SSK Hastaneleri Devredilebilir mi? Türkiye'nin bitmeyen iki reformu var: Biri vergi reformu, diğeri de sosyal güvenlik reformu. Aslında iki reformun da paydası ortak. Çünkü bi- ri vergi, diğeri de vergi benzeri yükümlülükleri dü- zenliyor. Her iktidar işe bu iki reformla başlıyor. Bir şeyler yapıyor ve reform yaptım diyor. Başka iktidar da- ha önce atılan, hatta reform denilebilecek adımla- n bozuyor, yine reform yapmış oluyor. Ülkemtz vergi ve sosyal güvenlik alanında reform yorgunu, kanun bıkkını oldu. Ancak her geçen gün bu iki alanda da duaım kö- tüleşiyor. Durumu düzeltmeye soyunanlar duru- mu daha da kötüleştırecek düzenlemelerle işe baş- lıyor. örneğın geriye dönük hizmet borçlanmalan- na yol açmamış h jkümet yok. Her iki alan da, halk dalkavukluğu kokan ya da belli kişi ve grupiara yaranmak için gerçekleştiri- len düzenlemelerle bozuluyor. Bozulma kayıt dışı ekonomi ile de besleniyor. Sonuçta doğru dürüst bir vergi reformu yapıla- madığı için Türkiye kazanç üzerinden vergi alama- yan, gelir dağılımının gitgide bozulduğu bir ülke ha- line dönüşüyor. Tutarlı bir sosyal güvenlik reformu gerçekleşti- remediği için de insanlar geleceğe umutla baka- mıyor, sosyal güvenük kurumlarının hizmet kalite- si gitgide düşüyor sosyal banş tehlikeye giriyor. • • • Bizim sosyal güvenlik sistemimiz temelde fon bi- riktirme ve değerlendirme esasına dayanıyor. Sos- yal güvenlik sistemınin işçi ve işverenin ödedikle- ri primlerle ayakta kalması gerekiyor. Bu nedenle işçi ve işverenlerimız dünyanın en ağır sosyal gü- venlik yükümlülükleri ile karşı karşıya. Ancak, kayıt dışılık nedeniyle fonlar biriktirile- mediği, toplanabiienler de iyi yönetilemediği ve değerlendirilemediği için sistem nesiller arası da- yanışmayadönüşmüş. Çalışanlarödedikleri prim- lerie emeklileri fınanse eder bir konuma gelmiş. Ne- redeyse bir çalışan bir emekliyi finanse ediyor. Bu yetmediği için de sosyal güvenlik kurumlarının açıklannı devlet kapatmaya çalışıyor. 1999 yılında Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur'a bütçeden ya- pılan transfer toplam 2.9 katrilyon lira iken bu tu- tar 2004 yılında 19 katrilyon liraya yükselmiş. • • • Sosyal güvenlik kurumlarının açıklan arttıkça bu kurumlann mallarına saldınlıyor. Ancak sosyal gü- venlik kuruluşlarının mallan, bunlann işletilmesin- den sağlanacak gelirler ve bu alanlarda emeklile- re verilecek hizmetler, sigortalılann geleceklerinin bir güvencesi. Bunun için de bu variıklann satılmalan ve bir de- falık kaynağa dönüşerek harcanması olanaksız. Nitekim Anayasa Mahkemesi, Emekli Sandı- ğı'nın otellerinin satılmasına olanak tanıyan dü- zenlemeyi bu nedenle iptal etmişti. Şimdi ise Sosyal Sigortalar Kurumu'nun hasta- neleri yasal bir düzenleme ile Sağlık Bakanlığı'na devrediliyor. Hastaneler Sağlık Bakanlığı'na dev- redildikten sonra, satış da dahil, her tüıiü tasarru- fa açık hale gelecek. Fon biriktirme ve değerieme esasına dayanan sigorta sisteminde, prim ödeyenlerin ödentileri ile yaratılmış kurumlann, iyi işletilememesi bahanesi ile bu şekilde el değiştirmesi, daha sonra da her tür- lü tasarrufa açık hale gelmesi anayasaya aykındır. Devlet bu kurumlann iyi işletilemediğini kabul ediyorsa bu kuruluşları daha iyi işleteceklerini söy- leyen gerçek sahiplerine devretmek zorundadır. Bu istemin, "..sağlık onlann işi değil ki" diyerek eleştirilmesi ise tutarlı değildir. İşçi ve işveren kuruluşlannın, geleceklerinin gü- vencesi olarak oluşturduklan kurumlann işletme- sine talip olmalan. hastanelerin hizmet kalitesinin arttınlması için önende bulunmalan, SSK hastane- lerinin sağlık bakanlığına devrine karşı çıkmalan haklı bir davranıştır. Reform bıkkını ülkemızde, SSK hastanelerinin sa- hiplerine devredilmesi, gerçek bir reform olacaktır. Karayolu Yönetmeliğine elestiri 'Hükümet Deli Dumrul mantığında' İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürostı) - Karayolu Taşıma Yasası ve yönet- melikteki bazı yapünm- lar, şirketleri isyan ettir- di. Izmir Ticaret Odası Meclis üyesi Kadir Si- nan, nakb'ye fırmalannın ahnası gereken bu belge- leri, kendilerinin de al- maya zorlandığını vur- gulayarak, "Bürün şir- ketlerin,tkaredeuğraşan kişilerin üzerine kayıtb araçbaşma, 'belge bede- li' drve para alıyorlar. Örneğin benim K2 türû belgeabnam için 500 mil- yon lira ödemem gereki- yor. Bu miktargelecekyı- bn şubat ayında 1 mib'a- ra dek çıkacak Bu tam anlamıyla Deli Dumrul manüğıdır T ' dedi. MALİYE YAŞAMINDAN /MUSTAFA PAMUKOĞLU [email protected] 30.07.2003 tarih ve 25184 sayılı Resmı Gazete'deyayım- lanan 4949 sayılı Kanunla lcra ve Iflas Kanunu'nda çok önemli değişiklikleryapılmış ve bu değişiklikler içinde sermaye şir- ketleri ile kooperatiflere rflas erteleme yoluyla yeniden yapılanma olanağı sağlanmıştır. Çok zor durumda olan, ödenme- sinde güçlük çekilen vergi ve SSK primi gibi kamu borçlan olan serma- ye şirketleri ve kooperatıfleri böyle bir değişiklikten haberdar etmek, çö- züm ararken önlerine bu seçeneği de göstermek amacıyla bu sistemi genel hatlanyla açıklamaya çalışaca- ğız. Pek tabıi anılan sıstemin şirket- ler için uygun seçenek olup olama- yacağı, hukuki aşamalan hukukçular söyleyecek ve takip edeceklerdir. 1 - Sermaye şirketleri ve koopera- trflerin borçlannın variıklanndan faz- la olması halinde, şirketi idare ve tem- sil edenler, ştrket tasfiyede ise tasfi- ye memurlan veya alacaklılardan bi- ri tarafından mahkemeye beyan edi- l(p gerekli tespit yapılırsa, önceden takibe hacet kalmaksızın şirketin ve- ya kooperatifin iflasına karar verilir. Zor Durumda Olan Sermaye Şirketlerine Yeniden Yapılanma Olanağı 2- Fakat, şirketi idare ve temsil edenler veya alacaklılardan biri, şir- ket veya kooperatifin mali durumu- nun iyileştirilmesinin mümkün ddu- ğuna dair bir iyileştirme projesini mahkemeye sunarak, iflasın ertelen- mesini isteyebilirier. 3- Mahkeme bu projeyi ciddi ve inandıncı bulursa, iflasın ertelenme- sine karar verir. 4- İflasın ertelenmesine karar ve- ren mahkeme şirketin veya koopera- tifin malvariığının korunması için ge- rekli hertürlü tedbiri alır. Kayyım atar. Mahkeme, yönetim organının tüm yetkilerini elinden alacağı gibi, sade- ce yaptıklan işlemleri kayyımın ona- yına da bağlayabilir. (Bu aşamalann hukukçulann takip edeceği birçok işlemi ve prosedürü içerdiğini unutmayalım) 5- Erteleme karan üzenne borçlu aleyhine 6183 sayılı yasa ile takip edilen vergi, SSK ve diğer kamu borçlan hakkında yapılan takipler de dahil olmak üzere hıçbır takip yapıl- maz ve önceden başlamış takipler durur. 6- Erteleme sırasında, taşınmaz veya ticari işletme rehini ile temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehinin paraya çevrilmesi yoluyla takip baş- latılabilir veya başlamış olan takiple- re devam edilir; ancak bu takip ne- deniyle muhafaza tedbirleri alınmaz ve rehinli malın satışı gerçekleştiril- mez. Bu durumda erteleme süresin- ce işleyecek olup mevcut rehinle kar- şılanamayan faızler teminatlandınl- mak zorundadır. 7- Erteleme süresi azami bir yıldır. Bu süre kayyımın vereceği raporlar dikkate alınarak mahkemece uygun görülecek süreler ile uzablabilir; an- cak uzatma süreleri toplamı dört yılı geçemez. 8- Bu erteleme reddedilir veya er- teleme süresinde iyileşme olmazsa mahkeme şirketin veya kooperatifin iflasına karar verir. Bu hükümler anılan kanunun 179, 179/a, 179/b maddelerinde yar almaktadır. - TTK'ye göre 324. madde kapsamına giren ve öz varlı- ğını ciddi bıçimde kaybeden, - Vergi ve SSK borcu çok önemli miktarlarda olan, - Üretim ve ticari faaliyetini alacak- lılann takipleri nedeniyle sağlıkh yü- rütemeyen ve bunalan, nefes alsa yeniden işlerini yoluna koyabilecek sermaye şirketleri için bu sistem de- ğeriendirilebilir bir sistemdir. Ancak bu sistemin şirket için doğru olup oJ- mayacağı, nasıl olacağı gibi teknik hususlann hukukçulann işi olduğunu ve onlara danışmadan adım atılma- ması gerektiğini de hatıriatalım. Bu- günkü yazımızı Konfüçyüs'ün bir sozü ile brtirelim: "Insanın akıllıca ha- reket edebilmesi için üç yolu vardır. Birincisi, yapacağı şey üzerine dü- şünmektirkibu en soyluyoldur. Ikin- cisi önceden yapılmış iyi bir şeyi eleştirmekte olur. Bu en kolayyoldur. Üçüncüsüne gelince, bu en acı yol- dur, deneyerek, uğraşarak bulduğun yoktur."