Katalog

) EKİM 2004 ÇARŞAMBA CUMHURlYET SAYFA EGİTÎM Gençnüfus altınbilezik2025 } e Doğnı Nüfus, Eğitim veFırsatlar araştırmasına göre eğitimde reformyapılırsa TürMyefirsatlar ülkesi halinegelebilir; nüfusu gittikçeyaşlanan Avrupa, TürkiyeUekiyetişmiş insangücüne ihtiyaç duyahilir DUZYAZI ORHAPs BİRGÎT FİGENATALAY Dr. Can Fuat Gürlesel, -Fırsat Penceresi mi, Kriz Tehdidi mi: 2025'e Doğru Nüfus, Eğitim ve Fırsatiar" konulu raporun sonucunu. u Yüksek kaütede ve yaygrn düzeyde bir eğitim hamlesi gerçeldeştirebifirsek. Türki- \«'\i firsaöar ülkesi hafinege- tirinek oianağı kapımızın önünde" dıye özetledi. Dr. Gürlesel"ın' u Eğitim Refor- muGirişinu" adına hazırla- dığı rapor, 2000-2025 döne- mine ilişkın saptama ve ön- göriilerden oluşuyor. Tür- kiye'nın yakın geçmişınde- ki ve günümüzdekı nüfus dinamiklerine *eğhHn" pen- ceresinden bakıyor ve ge- lecek 20 yılda neler olaca- ğını öngürüyor. Rapora gö- re, Türkiye, Avrupa'nın nü- fus trendlerinın yaratacağı gereksinimleri önümüzdeki 50 yıl boyunca karşılayabı- lecek konumda. 2025 yı- lında Türkiye'nin toplam nüfusu 90.2 mılyona ulaşa- cak, 2025 yılından sonra genç nüfuslu bir ülke ol- maktan çıkmaya başlaya- cak. Istanbul Politikalar Mer- kezi eşgüdümünde yürütü- len ve Açık Toplum Ensti- tüsü, Anne Çocuk Eğitim Vakfı, Özel Okullar Derne- ği ve Sabancı Üniversitesi ta- rafından desteklenen Eği- tim Reformu Girişimi (ERG), "FırsatPenceresinıi, KrizTehdidimi: 2025'e Doğ- ru Nüfus, Eğitim ve Fırsat- lar" konulu araştırmasın- dan bazı bölümler şöyle: 2 0 2 5 TE TÜRKİYE • Nüfus artış hı- zı yavaşlayacak. »/ Doğum hızı düşecek. • Doğacak ço- cuk sayısı azala- cak. • Genç nüfus azalacak. • Bebek Ölümle- ri azalacak. ^ Eğitim yaşın- daki nüfus azala- cak. • Kadmlann oranı arta- cak. AVRUPA'DA DURUM • Türkiye AB'de genç nüfusa sahip tekülke olacak. • Avrupalı azalacak. Av- rupa'nın nüfusu artmıyor. Kıtada nüfus artışı durdu, gerileme trendi- negırdi.Butrend en az 100-200 yıl sürecek. ^ A\Tupalılar daha uzun yaşıyor, daha az doğuruyor, nüfus hızla yaşlanıyor. • A\TupaBirliği'nin nü- fusu düşüyor. Bu du- rumda Türkiye. Avru- pa'nın nüfus trendlerinın yaratacağı gerek- sinimleri Önü- müzdeki 50 yü boyunca kar- şılayabilecek konumda. AVRUPA GÖÇ ALMAK ZORUNDA Türkiye ve Avrupa'nın nüfus ön- görülerinin karşılaşürümasvndaki 7 temel bulgu şöyle: • AB, Türkiye'ye büyük ihtiyaç duyacak. AB'nin çalışma gücü ihti- yacmı karşılayacak tek yakın ülke Türkiye. • 2050 yılında 400 milyon AB'li- ye karşılık 100 milyon Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olacak. • Avrupa nüfusu ancak 200-300 yıl sonra çoğalmaya başlayabilir. Avrupa goç almak zorunda. • Nüfus yaşlanması sosyal gü- venlik sistemlerini tehdit edebilir. • Türkiye AB'ye tam üye olursa ıdari ve karar organlannda büyük ağırlığa sahıp olacak. • Yaşlanan nüfus ekonomik dur- gunluğa yol açabüir. • Avrupa genç nüfusa ihtiyaç duyacak. ECİTİMDE KALITE SART • 25 yaşından büyüklerin yüzde 71.8'i ilkokul mezunu, okuryazar veya okuma-yazma bümeyenlerden oluşuyor. • 2000-2025 döneminde çahşabi- lir nüfus artacak. Ekonomik büyü- me için altın firsat yakalanacak. Bu- nu başarabilmek için nitelikli eğitim şart. • 2025'e doğru eğitim çağındaki nüfus daralacak. Böylece eğitime aynlan kaynak, yeni okullar açmak yerine niteliği arttırmak için kulla- nılabilecek. • Demografik süreç olarak Türki- ye, Avrupa'nın 50 yıl gensinden gelmektedir. • Türkiye'de de nüfus artış hızı yavaşlamıştır. • Buna rağmen Türkiye, genç ve yetişkin nüfusu ile Avrupa'nın yaş- lanan ve azalan nüfusunun yarattığı olumsuz açıklan önümüzdeki 50 yıl boyunca karşılayacak konumdadır. BÜYÜK FIRSATLAR KAPIDA • tçinde bulunduğu demografik süreç, Türkıye'ye büyük fırsatlann ve daha parlak bir geleceğin kapısı- ru açmaktadır. • Avrupa'da hüküm süren nüfus eğilımleri bu fırsatlan daha da yük- seğe taşımaktadır. • Önünde açılan bu Firsat Per.ee- resi'nden süzülmesı için Türki- ye'nin yapması gereken ev ödevleri vardır. Bunlann başında da yurttaşlarına daha kaliteli bir eğitim sunmak gel- mektedir. • Kaliteli bir eğitim, gerçekçi ve uzun soluklu eğitim politıkalanyla sağlanabilir. Eğitimde köklü reform şarttır. Eğrtime 14.8 katrilyon lira • 2005 Malı Yılı Bütçe Yasası Tasansı'na göre, MEB, YÖK ve üniversitelerin bütçeleri geçen yıla göre yüzde 20.3 orarunda arttınlarak 20.1 katrilyon lira olarak belirlendi. Daha önce Maliye'den 18.1 katrilyon lira isteyen MEB, görüşmelerin ardmdan 14.8 katrilyona razı oldu. Tasanyla YÖK ve üniversitelere bütçeden 5.3 katriryon lira verildi. Bütçe tasansında, geçen yıl 8.2 katrilyon lira aynlan öğretmen maaşlan, bu yıl yüzde 16.6 artış yapılarak 9.6 katrilyon liraya yükseltildi. Bakanlığın bütçe tasansında öğretmen ve Öğrencilerin tedavisi içinse 600 trilyon lira öngörüldü. Tasan yasalaşırsa bakanlık bütçesinde önemli bir rahatlama da projelerde olacak. Tasan, Temel Eğitime Destek Projesi ve Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi (MEGEP) gibi dış projelerde bakanlık bütçesinden ahnan desteğin Hazine eliyle yapumasmı öngöriiyor. ÇYDD'den yeni kitap • Haber Merkezi - Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ÇÇYDD) üse çağındaki gençlere yönelik "Gençler İçin Sorunlar Çözürnler" adlı bir kitap yayımladı. ÇYDD Genel Başkanı PTof. Dr. Türkan Saylan yaptığı yazüı açıklamada, eğitimin yalmzca okulda alınmadığını belirterek, "Eğitimin, yaşamın her alanına yayüdığı düşüncesinden yola çıkarak hazırlanan bu kitap, gençlerin kendi ayaklan üzerinde duran özgür bireyler olabümelerine katkı sağlayacak" dedi. Saylan, ünlü yazar Rıfat Ilgaz ve Ingilizce öğretmeoi Lütfrye Nermin Duran anısına çıkanlan kıtabın gençleri ilgilendiren pek çok konuda bilgi içerdiğini, kitapta içerikle ilgili zengin görsel malzemeler de bulunduğunu kaydetti. Kitapla ilgili olarak Pera Palas Oteli'nde yann basın toplantısı düzenlenecek. Hköğretimde kaüte • Eğitim Servisi-1. Uluslararası Erken Yaş Eğitimi ve Üköğretimde Kalite Kongresi, 26-28 Kasım tarihlerinde tstanbul'da, The Marmara Oteli'nde yapüacak. Small Hands Academy/Küçük Eller tarafindan düzenlenecek kongre, "erken yaş ve ilköğretimdeki son gelişmeler hakkında bilgüenmeyi, çocuk eğitiminin standardını > r ükseltmeye yardırûcı olmayı ve Avrupa'daki son eğitim politikalan hakkında bilgi sahibi olmayı" amaçhyor. Kongrede ele alınacak konular şöyle: 1. Erken yaş eğitiminde ve ilköğretimde kalite. 2. Aktif öğretim. 3. Çocuğun farkhlıklannı destekleme. 4. Okul öncesinden üköğretime geçiş. 5. Erken yaş ve üköğretimde ikinci dil ve yabancı dil öğretimi. 6. Erken yaş ve ilköğretimde matematık ve fen öğretimi. Yurtdışına gönderilecek öğrencileri bakanlık temsilcilerinden oluşan kurul seçecek Eğitimde yenidüzenleme Mektuplarla kardeş olacaklar Adnan Menderes Üniversitesi ile Toplum Gönüllüleri tarafından, Aydın ve Ağn'da öğrenim gören ilköğretim okulu öğrencileri arasında "Kardeş Mektup" projesi başlatıldı. Toplum gönüllülerinin proje sorumlusu Evren Soyuçok, Aydın Gazipaşa ilköğretim Okulu ile Ağn Al- parslan İlköğretim Okulu 5. sınrf öğrencileri arasında başlatılan Kardeş Mektup projesiyle iki ayn şehirde okuyan ve birbirlerini tanımayan öğrenciler arasında küttür alışverişinin arttınl- masının amaçlandığını söytedi. Bu kapsamda öğrencilerin birbirlerine her ay mektup yaza- cağını ıtade eden Soyuçok, "Aydın Gazipaşa ilköğretim Okulu 5/F sınrhndaki 39 öğrenci ile Ağn Alparslan İlköğretim Okulu 5/A ve 5/B sınıflannda okuyan 52 öğrenci, aynı anda birbir- lerine mektup yazacaklar ve bunlar aynı anda postalanacak. Geçen hafta kuralan cektik. Ki- min hangi öğrenciye mektup yazacağı belli oldu" dedi. Soyuçok, proje sonunda yazılan mek- tuplan sergilemeyî ve krtap haline getirmeyi düşündüklerini sözlerine ekledi. (Fotoğraf: AA) SEMEP'in bu yılki konusu 'Kentini Keşfet' 'En güzelprojeler Tüririye'den' Habcr Merkezi - Güneydoğu Akdeniz ÇevTe Projesi (SEMEP) 1. öğretmenler toplantısına ev sahipliği yapan Özel Istanbul Çe\Te Okullan'run Müdür Yardımcısı Gülden Karabulut ve Çevre Koordinatörü Zeynep Tekbaş, SEMEP'e en güzel projelerin Türkiye'den gideceğini söyledi. Özel Çevre Okullan'nın konferans salonunda düzenlenen toplantıda konuşan SEMEP Türkiye Koordinatörü Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, Milli Eğitim Bakanlığrrun onayı ile düzenlenen SEMEP projesıne geçen yıl lstanbul"dan 40'ın üzerinde okulun katıldığını, bu yıl sayrnın daha da artmasını bekledıklerini söyledi. Neyişçi, bu yılki proje konusunun 'Kentini Keşfef olarak belirlendiğini de ifade etti. Uluslararası bir çevre eğitimi projesi olan SEMEP'e, Güneydoğu Akdeniz'de olmamasına karşın Bulgaristan, Romanya ve Karadeniz ülkeleri de dahil 24 ülke katılıyor. Projenin amaçlan arasmda çevre bilincini geliştirmek, Doğu Akdeniz ülkeleri arasında çevreye ilişkın işbirliğini arttırmak, öğretmenler ve öğrenciler arasındaki ilişkileri geliştirmek yer alıyor. • Yurtdışı eğitim konusunda üniveTsitelerin yetkilerini ortadan kaldıran MEB'in yasa taslağına göre yüksek lisans için yurtdışına gönderilecek kamu personelini ise artık çalıştıklan kurum değil Milli Eğitim Bakanlığı belirleyecek. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milli Eğitim Bakanlığı, yurtdışına öğrenci gönderme yasasında değişiklikler yapıyor. Yeni sistemde, eğitim için yurtdışına gönderilecek öğrencileri çeşitli bakanlık temsilcilerinden oluşan İnsan Gücü Planlama Kurulu seçecek. Yüksek lisans için yurtdışına gönderilecek kamu personelini ise artık çalıştıklan kurum değil Milli Eğitim Bakanlığı belırleyecek. MEB'in hazırladığı yasa taslağı, yurtdışı eğitim konusundaki üniversitelerin yetkilerini kesiyor. Taslak. Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu alanlarda yurtdışında yetiştirileceklerle ilgili planlamalan yapmak üzere İnsan Gücü Planlama Kurulu kurulmasını öngöriiyor. Milli Eğitim ve Maliye bakanlıklan ile DPT. Devlet Personel Başkanhğı, YÖK ve TÜBÎTAK temsilcilerinden oluşacak kurul, hangi ülkelere hangi dallarda ve kaç kişinin resmi-burslu statüde gönderileceğini belirleyecek. Kurul karan ohnadan hiçbir kurum yurtdışına öğrenci gönderemeyecek. Öğrenciler. burs kontenjanlanna göre Türkiye çapında yapüacak merkezi bir sınavla seçilecek. SPK, BDDK ve Hazine Müsteşarlığı gibi kurumlarda çahşan ve eğitim için yurtdışına gönderilen kamu personelini ise bundan böyle MEB seçecek. Söz konusu kurumlara bu iş için aynlan ödenekler ise MEB bütçesine aktanlacak. Memur Maaşlan Danıştay'da!Kamu görevlileri, maaşlarındaki artışı yetersiz gördüklennı söyleyerek AKP Hükümeti'nin zam kararının iptali için Danıştay'a gidiyorlar. AB'nin kapısının açılmasını bekleyen Türkiye, kamu görevlisine tek bacaklı sendika hakkını ta- nıyor. Tek bacaklı çünkü. memurun sendikasının grev hakkı yok. Olmayınca da yıllık ücret artışın- da ilk söz de son söz de siyasal iktidann iki du- dağı arasında. Siyasa! iktidann başı, dün AKP Gru- bu'ndaki haftalık beyin yıkama seansında övü- nerek "Bir tek kuruşun bile doğru kullanılma- sı için kılı kırk yaran bir hassasiyetin içinde olduk" derken CHP Genel Başkanı yine TBMM çatısı altında o hassasiyeti yüz geri eden somut ve rakama dayanan örnekleri açıklıyor. Baykal, vergi cezalarının ödenmesi ile devletle borçlu ki- şi ya da kurum arasında Merkezi Uzlaştrma Ku- rulu (MUK) aracılığı ile ve belli sınırtar içerisinde uzlaşma yapılabıldiğini hatırlatıyor. Ve ardmdan sözünü ettiği kurumun kimilerine cömertçe da- ğıttığı "ihsanları" kürsüye getiriyor. Tarih 4 Kasım 2003: Bir firmanın 1 trilyon 725 milyarlık vergisi srfırlanıyor. Bununlayetinilmiyor ve aynı kuruluşun 1 trilyon 35 milyarlık cezası da kaldınlıyor. 18 Nisan 2004'te bir kişinin 184 milyar lıralık vergisıni 10 milyara indiren MUK, aynı kişinin 368 milyar liralık cezasını kaldınyor, 875 milyar liralık cezasını da siliyor. Varan Üüç. MUK, 29 Nisan 2004'de bir firmanın 231 milyar lira vergisinı sıfırlıyor ve 322 milyar liralık ceza- sını da kaldınyor. Kim bunlar, bilen yok mu? Kurulun aldığı karaıiarda adı verilmeyen firma- larkimdir? Saydamlaştığı söylenilenTürkiye'de... Bu bağışlamaya mazhar kişı ya da firmalann adını Başbakan da Maliye Bakanı da elbette bi- liyorlar. Sadece onlar mı? Bağışlama işini siyasi iktidann turnikesinden geçirmek isteyen aracı güçler! Bakanlar Kurulu'nun seçkin mensupları! AKP'nin üst yönetimi! Dahası sorunu Ankara'ya taşıyan örgütün temsilcileri!.. Ama kamuoyu bu trilyonlarca liralık silme işle- mindeki şanslılar hakkında karanlıkta. Ve Başba- kan bir tek kuruşun bile doğru kullanılması için kılı kırk yaran hassasiyet masalını anlatmak için AKP kürsüsünde. Bakalım bu ipucunu veren CHP Genel Başka- nı, bütçe görüşmelerinde o altı trilyonluk silginin kimler için kullanıldığını kürsüye getirip Unakı- tan'ı terietecek mi? Vergi borçlulanna af sağla- yan Hazine, kendi memurundan maaş ayariama- sı için bir masaya oturup uzlaştırmatutanağı dü- zenlenmesıni beklemeden Kendi ihsanını açık- ladığı için kamu sendikalan ve konfederasyon- lannın eleştirileri ile karşı karşıya gelince ağır eleştirilerin de odağı oluyor. Başbakan Yardım- cısı Şahin'in düzenlediği toplantıya katılmadan önce olayın bir tiyatroya döndürüldüğünü söy- lüyorlar sendika yöneticileri. Şu tanımlamalar KESK Genel Başkanı Sami Evren tarafından sı- ralanıyor: Görüşmeler, sponsoriuğunu AKP hü- kümetinin yaptığı, IMF'nin senaryosunu yazdi- ğı, Sayın Başbakan Yardımcısı'nın yönettiği, bin- lerce kamu çalışanı ile alay edildiği bir tiyatroya dönüştü. Ve kamu görevlilerinin temsilcileri, bugünkü iş- veren temsilcısi konumundaki siyasal iktidann temsilcileri için ağır eleştirileri birbiri ardına sıra- layarak bir tür iç boşaltıyorlar. Ne yapacaklar ki? Grev denilen hakkı kullanmalan yasak. O yasa- ğın AB ölçütleri ile çelişip çelişmediğinı ise ay- lardır AB propagandacılığına soyunmuş kalem- lerden bir teki bile sorgulamıyor. Tartışmıyor. Onlar için demokrasi sadece yüzeydekilereta- nınmış bir hak olmalı. Ya emeğin demokrasisi? Ya çalışanlar? özellikle kamudakiler? Dılerseniz bir toplantıda sözü söylediğim ko- nulann minderine getırmeye çalışın. Sizi gerici ola- rak tanımlayan, neslinizin tükendiğini her fırsat- ta ileri sürenlerin nasıl suskun kaldığını görürsü- nüz. Kamu görevlilerinin hak arama kavgasındatek umutları Danıştay. Yani adalet. Tek bacaklı sen- dikalar, bu nedenle bugün Danıştay merdivenle- rinı çıkmaya hazırtanıyortar. Başbakan AB'nin ka- pısını bir kez daha çalmak için Paris seferine ha- zırlanırken onlar Ankara'daki yargıçlardan umut bekliyorlar. Faks: 0 216 3028208 obirgit(ae-kolay.net a Kasım Perşembe günü tören Burhan FelekBasın HizmetÖdüUeri İstanbul Haber Servisi - Türkiye Gazeteci- ler Cemiyetinın (TGC) eski başkanlanndan Burhan Felek adma her yıl verilen "Basın Hizmet ÖdüDeri"ne değer görülen gazeteci- ler belirlendi. Ödüller 4 Kasım Perşembe günü saat 18.00'de TGC Burhan Felek Konferans Sa- lonu'nda düzenlenecek törenle sahiplerine verilecek. 1983 "tenbu yana \erilen "BurhanFetekBa- smHinnetÖdülü'" ıçın oluşturulan seçici ku- rul, "İflıan Çevik,ErtuğrulCebbar,Orhan Ka- raveb, Ziya lşıküstün, Can Kaya İsen, Orhan Tahsin Ozmez,YılmazTunçkol,İskender Ay- vauk,Ej'üp Karadayı,ZiyaNebioğiu''nu ödü- le değer buldu. 70 yaşından gün almış, 50 yılı aşkm sürey- le basına hizmet vermiş ve bu hızmetlerini sür- düren adaylara verilen ödül için bu yıl 70 ki- şi arasından seçim yapıldı. Recep Bilginer başkanhğında NecmiTanyolaç, Setnih Balcı- oğlu, Orhan Erinç, Turgay Okayio, Orhan Ayhan, Ahmet Özdemir, Abdülkadir Yücel- man ve Yalçm Çmar'dan oluşan seçici kurul yaptığı değerlendirmede 70 adaydan 10'unı ödüllendırmeye karar verdi.