Katalog

5 OCAK 2004 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Afganistan'a yeni anayasa • Dış Haberier Senisi - Afganistan'da Büyük Meclıs'ın (Loya Jirga) izennde çalışmalar yaptığı yenı anayasa ıçin uzlaşma sağlandığı bıldirildı. Bcylehkle ülkenin Taliban dcnemi sonrası ilk anayasası kabul edilmiş oldu. Loya Jirga Komisyon Başkan Yardımcısı Mirvais Yasini, etnik konular ve devlet başkanırun yetki- leriyle ilgıli maddeler iizerindeki göriiş farklılıklan nedeniyle haf- talardır devam eden müza- kerelerde anlaşmaya vanldığını, "Güzel haber- lerim var, bir sonuca ulaştık" diyerek duyurdu. 'Saldırılar artacak' • Dış Haberier Senisi - tngilterenin Irak temsilcisi Jeremy Greenstock. Irak'taki gerillalann giderek güçlendiklerini ve daha büyük saldın düzenleyebıleceklerini söyledı. Basra kentınde gazetecılere açıldama yapan Greenstock, geril- lalann daha büyük bom- balar kullanmaya, daha karmaşık duzenlemeler yapmaya başladığını belirterek "Daha büyük gürültüler duyacağız" dedi. Bin Ladin'den direniş çağrısı • Dış Haberier Senisi - Terör örgütü El Kaide"nin lideri Usame bin Ladın. El Cezire televizyonunun elıne geçen yeni ses kasetinde, 'Irak'taki işgale silahla direnilmesı çağnsı" yaptı. tşgalin sona erdırilmesinin yolunun "dıyalog olmadığınr belirten Ladin. Körfez ülkelennı de Irak'taki Amerikan işgalini destek- lemekle suçladı. Ladin'in kasette, Saddam Hüseyın'in yakalanmasından da söz etmesı, bandın kaydedilme tanhınin üç haftadan eski olmadığını gösterdı. İsrailli subayın istifası • KUDÜS(AA)-tsrairde bir subay, ordunun ışgal altında bulunan Filistin topraklanndaki tutumunu protesto etmek için istifa etti. Yarbay Eytan Ronel, "Rütbelerimi Genelkurmay Başkanı'na teslim ettım ve ona bir mektup yazarak, ordunun bir zamanlar kendisıne aıt olan ahlakı değerlere saygı göstermediğini anlattım. ışgal altındaki Filistin topraklannda sık sık çocuklar mermılenmizle can \enyor. Bu ne ahlaki ne de yasal" dedi. Rlistinlilepe çalışma izni • KUDÜS(AA)-tsraiL 29 bin Filistinlıye çalışma izni verdi. Israil ordusu, verilen izinle 19 bini Gazze'de. 10 bıni Batı Şena ve Ürdün Vadisi'nde yaşayan 29 bin Filisrinli işçinin çalışmak için îsrail'e girebileceğini bıldirdi. Bölgede şıddetin baş gösterdiği Eylül 2000"den önce Israil'de 150 bin Filistinlinin çahştığı, çalışma izni verilen işçi sayısının beklenenin çok altında olduğu belirtıliyor. Bem'de 9 bin öğrenci öldü • Dış Haberier Senisi - İran'ın başkenti Tahran'ın güneydoğusundaki Bem kentinde geçen hafta mey- dana gelen depremde 9 bin öğrenci ve 2 bin öğret- menin öldüğü bildınldi. İran resmı haber ajansı ÎRNA'nın bildırdığine göre. Bem Valisi Ali Şefii, depremde ölen 9 bin öğrencıden 103'ünün üniversıte öğrencisi olduğunu, 2 bin ile 3 bin cesedin ıse halen enkaz altında olduğunun tahmin edildiğinı söyledi. Bem kentıne gıden Türk arama- kurtarma ve sağlık ekip- leri, dün gece geri döndü. Cumhurbaşkanı Beşir Esad, kalabalık bir heyetle birlikte yann Ankara'ya geliyor Suriyeileyeni sayfaANKARA (CumhuriyetBü- rosu) - Suriye Cumhurbaşka- nı Beşir Esad, üç günlük res- mi ziyaret için yann Anka- ra'ya geliyor. Türkiye'yi ziyaret eden ilk Sunye Cumhurbaşkanı olacak olan Beşir Esad'ın temaslan, komşu iki ülke arasında yeni bir dönemin başlangıcı ola- cak. Cumhurbaşkanı AhmetNec- det Sezer tarafından Çankaya Köşkü'nde kabul edilecek olan Beşir Esad ile görüşmelerde sı- yasi ve ekonomik ılişkilerin yanı sıra Irak ve bölgedeki du- rum ile Suriye-Israil gerginli- ğinde Türkiye'nin olası ara- buluculuk rolü ele alınacak. Esad ve berabenndeki heyet. Istanbulu da ziyaret ederek *^« Beşir Esad, Ankara ve îstanbul'da temaslarda bulunacak. Görüşmelerde ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra Irak ve bölgedeki durum ile Suriye-Israil gerginliğinde Türkiye'nin olası arabuluculuk rolü ele alınacak. Türk işadamlanyla bir araya gelecek. 1990'lann sonunda. Şam yö- netiminin PKK terör örgütü- ne verdiği destek nedeniyle sı- cak çatışmanın eşiğinden dö- nen Suriye-Türkiye ilışkıle- rinde yeni bir dönem başlıyor. Türkiye'nin baskılan sonu- cu son yıllarda teröre desteği- ni çeken ve yoğun ışbirliğine başlayan Sunye'nin cumhur- başkanı Beşir Esad, berabe- rinde kalabalık bir heyetle yann Ankara'ya geliyor. Ziyaret tarihi önemde Beşir Esad'ın tarihsel önem taşıyan Ankara ziyaretinde Irak ve bölgedeki gelişmeler ile gü- venlik konulan öncelikli gün- dem maddelerini oluşturacak. Çifte vergilendirmenin ön- lenmesi ve yahnmlann korun- ması içerildi ekonomik anlaş- malann da imzalanacağı ziya- ret sırasında tsrail-Suriye ger- ginliğinde Türkiye'nin olası arabulucuk rolünün de gün- deme gelmesi bekleniyor. tki ülke arasında 1980'lerin ortasından bu yana sorun ya- ratan su konusunda ise bu zi- yaret sırasında bir açılım bek- lenmiyor. Dıplomatikkaynak- lar, su sorununun bugünün ko- nusu olmadığını, iki ülke ara- sındaki güven ortamının geliş- mesiyle bunun da çözümlene- ceğini bildirdıler. Dışişleri Ba- kanı Abdullah GiÛ, Suriye Cumhurbaşkanı Beşir Esad'ın ziyaretini değerlendirirken iki ülke arasında bu ziyaretle *ye- ni bir dönemin başlayacağnu" söyledi. Öişkiler gelişecek Sunye'nin, benimsediği ye- ni işbirliği politikasını olum- lukarşıladıklannı belirten Gül, iki ülke arasında her alanda ilişkileri geliştirmek istedik- lerini kaydetti. Dışişlen Ba- kanı Gül, "Suriye,Türkiye için önemti. Ortadoğu'ya çıkış ka- pBL Biz de Suriye için Avnı- pa'ya çıkış kapısıyız. Eminim Türkiye ik Suriye arasında ye- ni bir sayfa açılacak" dedi. Gürcistan halkı dün devlet başkanmı seçmek için sandık başma gitti Saakaşvili başkanhk yolunda • Şevardnadze'nin istifasının ardından gerçekleştirilen oylama, olağanüstü güvenlik önlemleri altında yapıldı. Türk milletvekilleri de seçimi izledi. Dış Haberier Senisi -Gürcistan da, 1 milyon 769 bin seçmen devlet başkanını belirlemek üzere dün sandık başı- na gitti. Resmı olmayan sonuçlara göre, Ulusal Hareket Partisi lideri Miheü Saakaşvili yüz- de 86 oy aldı. Eski Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze, parlamento seçimlerine hile kanştınldığını sa- ^'unan muhalefet tara- findan 6 hafta önce is- tifaya zorlanmıştı. Şe- vardnadze'nın görevı bı- rakmasından sonra dev- let başkanlığı seçimi ya- pılması gündeme gel- mıştı. Seçime 6 aday ka- tılırken Ulusal Hareket Partisi lideri Saakaşvi- li resmi olmayan ilk so- nuçlara göre Ulusal Ha- reket Partisi lideri Sa- akaşvili, yüzde 86 oy al- dı. Saakaşvih,düzenle- diğı basın toplantısın- da. seçimlerden Gürcis- tan halkının kazançlı çıktığını belirterek ağır bir yükün altına girdik- lerinin bilincinde olduk- lannı söyledi. Şaakaş- \dli, "Biriikveberaber- lik içerisinde yeni Gür- cistan'ı kuracağız" de- di. Şevardnadze'nin isti- fasına yol açan gösten- lere öncülük eden Sa- akaşvıli, ABD'de Co- lumbia Ünrversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü ve Şevardnadze yöneti- mi dönemüıde kısa bir süre bakanhk yaptı. Baş- kent Tiflis'te oyunu kul- lanan Saakaşvili, "Ha- vaümızı bugüne kadar oktuğundandahahiha- le getirebflmek için aö- lacak sonıut adımlann neier olacağuu düşünü- yorum" diye konuştu. Saakaşvili'nin yanı sı- ra Roin Liperteliani. Kartlos Garibaşvili Zu- rab Keleksaşvili, Zaza SiharuHdze ve Temuraz Şaşiaşviü de devlet baş- kanlığı içınyanştı. Seçime Abhazya ve Güney Osetya özerk bölgeleri katılmazken Acaristan özerk bölge- sinde katılım sağlandı- ğı, tüm bölgelerde ola- ğanüstü önlemlerin alın- dığı kaydedildi. TBMM'den giden gözlemciler de dahil çok sayıda yabancı gözlem- cinin ızlediğı seçımlerin adil ve demokratik bir bıçimde gerçekleştiril- mesi için de önlemler alındı. Merkez Seçim Komisyonu Başkanı ZurabÇiaberaşvüi. seç- men listelerinin yeniden düzenlendığmı, açıkla- dı. Acaristan'da seçim- le ilgili herhangi bir so- run yaşanmadığı belir- tilirken Abhazya Baş- bakanı Raul Kadzimba. Gürcistan'daki seçimle- rin kendilerini ilgilen- dirmediğıni söyledi. Tiflis'te oy kullanan Şevardnadze "Oyunu- zu Saakaşviü'den yana mı kullandınız" sorusu üzerine "Doğru yanıta yakmsnuz" dedi. Kaühmın yüzde 50'yigeçtigi seçimden Şevardnadze'yi deviren Saakaşvüi'nin gaüp çıkması bekleniyor. (REUTERS) ULAŞTIRMA BAKAN1: GEREKÇELERİMÎZ YETERlNCE SAĞLAM Ingiltere'de hava korsanı avı Dış Haberier Senisi - tngiltere'de son gunlerde ertelenen uçak seferlenyle ve ertelenme gerekçeleriyle ilgili tartışma sürerken ,ABD ve tngiliz pasaportlu bir grup hava korsanının yakalanması ıçın insan avı başlatıldığı bildırildı. Ulaştırma Bakanı Alistair Darting British Aınvays'ın iki Washington ve bir Riyad seferinın ertelenmesiyle ilgili olarak "sağiam gerekçdere" sahip olduklannı açıkladı. British Ainvays'ın Ulaştırma Bakanlığı'nın bu konuda Suudi yetkililerle yakın işbirliği içinde olduğu yönündeki açıklamasına karşın Suudi ,\rabistan Içişlen Bakanı Prens Na>if bin Abdülaziz. seferlerinın iptali konusunda bilgisi olmadığını söyledi. Ingilız The Observer gazetesi de ıptallere yol açan ve ellerınde tngıltere ve ABD gıbı ülkelenn pasaportlan bulunan bir grup hava korsanının yakalanması ıçın geniş çaplı bir insan a\i başlatıldığını öne sürdü. Iddiasını bazı ,\merikan kaynaklanna dayandıran Observer, son gunlerde yaşanan bütün ıptallenn, ellennde Batı ülkeleri pasaportlan bulunan teröristlenn uçaklara sızması korkusundan kaynaklandığım yazdı. The Sunday Times gazetesi ise daha önce bazı gazetelerde de yayımlanan "tngüiz ha\^a yollan jeti, ABD hedeflerine saldın için kuUanılacakü 7 ' ıddıasına yer verdi. Özellıkle ABD'nm başkenti Washington ile ülkenin doğu kıyısındaki bazı nükleer elektrik ıstasyonlannın El Kaide'nin hedeflerinin ilk sıralannda yer aldığını savunan Sunday Times, "İşte bu istihbarat, Noel ve yıibaşı süresince ,\BD'ye uçmava hazırianan 10 uçagın seferierinin iptal edilmesini açıkinor" diye yazdı. Fransa, Mısır'da düşen uçağı arama çalışmalan için gemi gönderdi îsviçre Flash Air'e yasakkoymuş Dış Haberier Servisi -Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinden hava- landıktan kısa bir süre sonra 148 yolcu ve mürettebatıyla Kı- zıldeniz'e düşen uçağın enka- zının bulunması araştırmalan sürerken tsviçre'nın önceki gun düşen uçağın bağh bulunduğu havayollan şirketinin uçuşlan- nı bir yıldan fazla süredir yasak- ladığı açıklandı. Isviçrelı bir sivil havacılık yetkilisi, Fransız turistleri taşı- yan uçağı düşen Mısırlı ha\a- yollan şirketi Flash Air'in tek- nik sorunlan bulunduğu gerek- çesiyle. îsviçre uçuşlanrun bir yıldan fazla süredir yasaklaklan- dığını belirtti. Şirketin Ulusla- rarası Sıvil Havacılık Örgü- tü'nün düzenlemelerini ihlal et- tiğini sa\ıınan îsviçre Sivil Ha- vacılık Federal Bürosu sözcü- sü Cekstine Perissinotto, Ekim 2002'de Zürih Havaalanı'nda şirkete aıt bir uçakta yapılan ru- tin denetimlerde çok ciddi gü- venlik sorunlan saptadıklannı söyledi. Bundan sonra Flash Air'in tsvıçre'ye girişleri ve Isviçre ha\-a sahasını kullanmasının ya- saklandığını belirten sözcü, yal- nızca geçen yıl Paris'e gitmek- te olan şirkete ait bir uçağın kö- tü hava koşullan nedeniyle Ce- nevTe'ye istisnai bir iniş yap- m°suıa izin verildiğini belirtti. Enkazının bulunmasıyla il- gili aramalar sürerken Fransa. bölgeye bir fırkateyn ve robot denizaltı gönderdi. Fırkateyn ve denizaltınm, uçağm kara ku- tusunun bulunması çalışmalan ve daha önce bölgeye gönderi- len Fransız uzmanlara teknik ve lojistik destek vermesinin beklendiği bildirildi. Fransa Ulaştırma Bakanı Gilles de Ro- bien, uçağm "elektrik kesilme- si veya güç kaybı" nedeniyle düşmüş olabileceğini açıkladı. Arama-kurtarma ekipleri denizden paramparça olan uçağm parçalannı çıkanyor. (Fotoğraf: REUTERS) IKDP'YE GÖZALTI Kürt örgütlere ABD baskını TtKRİT (AA) - Irak' ın Kerkük kentinde. AJBD askerlerinin Irak Kürdistan Demokratik Partisi (IKDP) ve Kürdistan Yurtsever- ler Birliğı (KYB) bürolanna bas- kın düzenlediği bildirildi. ABD ordusu 4. Piyade Tüme- ninden Çavoış Robert Cargie, önceki akşam düzenlenen bas- kınlarda AK-47 tipi ve bomba atar silahlar ele geçirildiğini söy- ledi. Cargie, birbirine bitişik iki büroya düzenlenen baskınlar so- nucunda, IKDP'den bir üst dü- zey yetkilinin de gözaltına alın- dığını kaydetti. IKDP yetkilile- ri konuyla ilgili açıklama yap- madı. Kentte, binlerce Arap ve Türk- men'in, kentin kendi kontrolle- rindeki bölgeye bağlanmasını isteyen Kürtleri protesto için dü- zenledikleri gösteri sırasında peşmergelerin açtığı ateşte 7 ki- şinin öldürüldüğü bildirilmişti. BIÇAKSIRTI EROL MANİSALI AB Üzerinden Oynanan Oyun Türkiye'de "AB üzerinden oynanan bir oyun" var. Oyunu oynayan taraflar ne yaptıklarını çok iyi bili- yorlar. - Içimizdeki "gayri milli sermaye çevreleri", dı- şandaki ortaklan ile soğuk savaşın bitiminden be- ri oynuyoıiar. - Türkiye'de Cumhuriyetten rahatsız olanlar, Mustafa Kemal Atatürk ü bir öcü gibi görenler de AB üzerinden oyunlarını oynuyortar. AB üzerin- den ne demek, AB'yi (ve ABD'yi) arkalanna alarak bu oyunu birlikte yürütüyoriar. - Bu ilginç "sanklı-papyonlu koalisyonuna",Tür- kiye'nin bütünlüğüne karşı olan çevrelerin katıl- masında yadırganacak hiçbir şey bulunmamalı- dır. - Oyunun en önemli aktörü ise AB'nin (ve Ba- tı'nın) kendisi. Türkiye içinde uzun yıllardan beri oluş- turamadığı koalisyonu ilk defa, soğuk savaş son- rasında elde etti. Askeri darbeler düzenleyerek, bürokrasiye sızarak sağlayamadığı olanaklan ele geçirdiler. Gayri milli sermaye, köktendinci çevre- ler ve bölücüler AB (ve ABD) ile mutlak bir işbirli- ği sağladılar. Türkiye'yi aslında bu koalisyon yönlendiriyor. 199O'lı yıllardaki, "gayri milli sermaye-bölücü ko- alisyonuna", son 5-6yıldırköktendincilereklendi. AB (ve ABD), şimdi 'üçjoker' ile oynuyoriar. Aslında bu coğrafyada Avrupa ve ABD hep bu kartlan kullandı. Dün Sovyetler Biriiği'ne karşı kul- lanılan Yeşıl Kuşak (ve köktendinciler) bugün Ba- tı tarafından Cumhuriyet'e, Kemalizme ve Türki- ye'nin bütünlüğüne karşı kullanılmaktadır. Din, si- yaset, sermaye saımalına sokulan Türkiye, bu ko- alisyon aracılığı ile soğuk savaş sonrasında, tam anlamı ile "güdülmektedir". Koalisyonun bütününü görmek Din, siyaset, sermaye koalisyonu bir bütün ha- linde görülmelidir. Fatih Camii'nin avlusu ile gayri milli sermaye birieşik kapların parçalandır. Birleş- me noktaları Bürksel-VVashington hattıdır. - Çokuluslu şirketlerin iç pazan tekelleri altına al- malan ile Fatih Camisi'ndeki manzaranın Cumhu- riyeti ipoteği altına almaya çalışması bir bütünün parçalandır. Fatih Camii'nin avlusunu "Doğu vege- ricilik", gayri milli sermayeyi "Batıcılık ve ilericilik" olarak gördüğümüz içindır ki yıllardır bocalıyoruz. Eskiden Ingiliz Muhiplen de aynı durumda değil miy- di? Hem tarikat, hem de sermayeyi kullanıyoriar- dı. - ikisi de gayri millidir. - İkisi de Cumhuriyete ve Kemalizme karşıdır. - İkisi de toplumsal (ve toplumcu) demokrasinin geliştirilmesine karşıdır. - Ve ikisi de Batı emperyalizminin güdümünde- dir. Mustafa Kemal Cumhuriyeti kurarken sadece te- kelleri değil, misyoner okullarını da kapattı. Çün- kü misyoner okullan yalnız eğitim amacını gütmü- yorlardı; Batı'nın iktisadi, siyasi ve dini çıkarlannın Türkiye üzerinde egemen olmasına ortam hazırlı- yorlardı. Türkiye'de aynı ortaklık bugün de kurulmuştur. Papyonla-sanklı koalisyonu vardır. Biçimsel olarak birisi Doğu'yu diğeri Batı'yı temsil görüntüsü için- dedir. Ancak her ikisi de Batı emperyalizminin de- netimi altındadır. Cumhuriyet, Kemalizm ve toplumsal demokra- sı, karşılanna aldıkları ortak hedefleridir. Brüksel, VVashington gayri milli sermaye çevrelen, sanklı- lar Mustafa Kemal'i hiç sevmezler: Cumhuriyet sözcüğünden nefret ederler. Onlar için Türkiye'nin ulusal çıkarian yoktur: Tarikatların, etnik gruplann, gayri milli sermayenin çıkarları esastır. Papyon-sarık işbirliği Cumhuriyet, Kemalizm, toplumsal demokrasi ne TBMM'deki bir resme, ne de yalnızca Fatih Ca- mısi'nin avlusundaki görüntüye tepkidir. Bunlar kadar önemlı olan, "koalisyonun diğer ortaklan da" görülmelidir. - Çünkü desteği (ve cesareti) verenler Brüksel'dir, VVashington'dur. - Onlann uzantılan konumundakı gayri milli ser- maye çevreleridir. - Ve bunların hep birlikte destekledikleri siyasi- lerdır. Bunları görmek ve anlamak yerine sadece so- nuçlara tepki göstermek hiçbir işe yaramaz. Siv- risineklerı besleyen koskoca bataklık ortada du- rurken sınekleri tek tek yakalamak gibi. Türkiye ya güçlerini ulusal cephede birleştirerek batakhğı kurutacak veya yavaş yavaş çökertilecek- tir. AB üzerinden oyun oynayanlar sermaye, siya- set, din koalisyonunu örtmeye çalışan iç ve dış çev- relerdir. www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Yunanistan 3. Papandreu dönemi başlıyor ATEVA - Yunanis- tan'da Başbakan Kostas Simitis'ın koltuğunu Dı- şişleri Bakam YorgoPa- pandreu'ya bırakacağı yönündeki göstergeler giderek güçleniyor. Partisi PASOK'u 3. kez seçime götürmeyi risk olarak gören Simi- tis, parti başkanlığından aynlacağı sinyalleri ver- miştı. Anketlerde, PA- SOK'un ana muhalefet- teld Yeni Demokrasi Par- tisi'nin gensinde yer al- ması üzerine Simitıs'in 7 Ocak'ta başkanlıktan istifa karannı açıklama- sı bekleniyor. Simitis. şubattaki kurultayda Pa- pandreu'yu tek aday ola- rak gösterecek. Nisan seçimine Papandreu'nun liderliğinde gidecek olan PASOK'un, iktidara ye- niden gelme olasılığı ise giderek kesinleşiyor. Elefterotıpia gazete- sinde yayımlanan anke- te göre, Papandreu'nun kurultay delegelen ara- sındaki desteği yüzde 91. Papandreu halkın oy- lannın yüzde 72.2'sini de aldı. Simitis ise yüz- de 51.4 oy aldı. Papandreu'nun de- desı Yorgo Papandreu ile babası Andreas Pa- pandreu, Yunanistan'ın siyasi tarihindeki önemli isimler arasın- da yer alıyor. •