Katalog

1 OCAK 2004 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER AHLÂKARANIYOR TURHAN SELÇUK A3DÜIC/LKBA1 K.İ.HÎKİJLADZ; VAPLMI5, NÛKTAJ-I 'Fransave Almanya Türkiye'yi tehdit olarak görüyor' Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Roca, 2004 yılının dönüm nokası olacağını söyledi NtlGÜN CERRAHOĞLl NLiDRİD - Avrupa Parlamentosu Bakan Yardımcısı Alejo Vidal Qudras Roca ile bu söyleşiyi Mairıd'de yaptık. Ispanya Baöakanı Jose Maria Aznar'ın "dişünce kuruluşu" FAES'ın da-v;tiyle "Türkiye - AB iüşkisini mecek alüna alan" bir seminerde v TÜK ve tspanyol konuşmacılan bir araa getiren Alejo Vidal Quadras Roa "endişderini" gizlemıyor: "Aalık 2004 dönüm noktası!" diyor Qudras Roca: "Türkiye'ye 'şu tarıte müzakere açıyoruz!' deilmezse AB ile Türkiye araındaki ikili problemİerin çok ö(eine gidecek ciddi sorunlar yasyacağız. Ya ileriye doğru büyûk birıdım atacağız, ya küresel btkrarsızkk dönemine gireceğiz_" TüKiye'nin üyeliğinin "paha biçimez önemde" olduğuna inanan Alqo Vidal Quadras Roca bu üydiğin karşısında; hem Türkiye ve hen de AB'nin iç dinamiklerinden kayıaklanan sorunlara dikkat çekyor. Bu sorunlara karşı bir "eKen diplomasi hamlesi" için çağn \ajan Vidal Quadras: "Kopenhag krîerierinde fark edilir, gözle görilür Uerieme kaydetmek için Türkiye son bir gayret sarf etmeu" diy>r. Avrupa Parlamentosu Başkan Yariımcısı Alejo Vidal Quadras Ro;a sorulanmızı yanıtladı. - Aoıar'uı düşünce kuruluşu •RAES'in düzenlediği bu toplanü tıiyt önemli? ALEJO VTDAL QUADRAS ROCA - Öıemlı çünkü sayfalarca dosya okımaktan çok daha yararh. Kaışılıkh temastan ınsan çok daha faza şey öğreniyor. ÜYellflinlz paha blcllmez' - Ba seminere nhe önayak oldunuz? ROCA-Avrupa Parlamentosu"nda Tüıkiye'nin üyelik meselesiyle me>;gul olmaya başladığımda hemen konunun büyük önem taşıdığını fark ettiaı. Yaşadığımız "yeni dünya düzensizliği'' ve uygarlık çatışması ortamında yatıştırılabilir tüm vâtışmalann ortadan kaldınlması lazım. Türkiye'nin AB'ye gırmesi bu bağlamda paha biçilmez değerde. -Niye? ROCA - Türkiye örneği her şeyden önce bir İslam toplumunun açik :oplumla bağdaşabıleceğini, açık roplum olabileceğini gösteriyor. AB' ye çok yüksek büyüme potansiyeli olan genç bir toplum vaat ediyor Türkiye. İspanya'nın \B <ie Güney Amerika ile: jgütere'nin "Commonwealth" ilke-leriyle kurduğu köprüyü Kafkaslar ve Orta Asya ülkeleriyle icurabilecek bir ülke Türkiye. rürkiye'nin .AB'ye kazandıracağı ırtılar olağanüstü. AB'nin öluş;turduğu hukuk ve siyaset ılanında demokrasi, insan hakJan ve lıukuk devletıne bağlı bir rürkiye'nin yer alması, Islam üinyası için çok önemli. Bunlardan rarairlanmamak siyasi intihardır. -Bu toplantınınsonucundaki sdemimleriniz neler? ROCA - Kişisel ve entelektüel düzeyde benim için çok uyancı bir tDplantı oldu ve tanıdığım nsamlardan çok etkilendim. Ancak ayası açıdan çok derin endışeler fcşıdığtmı söylemeliyim. Türkiye'ye *Siz±ıle şu tarihte müzakere açıy»ruz!" denilmezse AB ile "urteiye arasındaki ikili frobılemlerin ötesine gidecek çok 'Kendinizi iyi tanıtmamz gerekiyor' - İspanya 'imaj satmasuu' bikn bir ülke. Adayük sürecinde bunu çok başanyla yapn_ Bize biraz yol gösterebiürsiniz» ROCA - Kendinizı mesleğin profesyonellerine teslim etmelisiniz. Türkiye satışı iyi yapılabilecek bir ürün. Avrupa politikasına sunabileceği değerler muazzam. Tümüyle kendi iradesine bağlı olarak tarihi rota değişikliği yapmış bir ülke söz konusu. Kendi karanyla Batılılaşma, demokratıkleşme ve modermzasyon yolunu seçmiş. Bu dönüşümü anlatmak bile AB kamuoyu nezdinde sempati ve hayranlık yaratmaya yeter. Avrupalılar bunu bilmıyor. Farkında değiller. Ortalama Avrupalı, Türkiye'ye Müslüman bir Asya ülkesi gözüyle bakıyor. Türkiye'nin sorunu tanınmaması. Yapılacak iş kendinizı tanıtmak. Kendinizi olduğunuz gibi tanıtın yeter. Hiçbir şey ılave etmenıze gerek yok... Üç alanda çalışmah Türkiye: AB (hükümet ve devlet başkanlan) Konseyi'ndeki ittıfaklannı sağlamlaştırmalı, elinden geldiğince Kopenhag kriterlerini uygulamalı ve Avrupa'da imaj kampanyası yapmalı. cıddi sorunlarla karşılaşacağız. Bunu fark ettim. Dünyanın önemli bir bölümüyle (İslam ülkeleriyle) sürtüşme çıkacak. 2004 Aralık'ı dönüm noktası. Ya ileriye doğru büyük bir adım atacağız ya küresel düzeyde büyük komplikasyonlara yol açabilecek bir istikrarsızlık dönemine gireceğiz. - Berün-Paris kilidi açılabilir mi ? Alejo vidal Ouadras Roca ellennde kalmasını sağlıyor. Türkiye gıbı neredeyse Almanya nüfusuna eşıt büyüklükteki bir ülkenin AB'ye girmesi, Alman- Fransız ekseninin işine gelmiyor. Alman ve Fransız ekonomileri üstelik esnek değil ve yorgun. Türkiye gibi maliyetlerin düşük olduğu, muazzam dinamik ve esnek bir ekonominin birliğe grimesi; iki "Türkiye'nin AB'ye girmesi paha biçilmez değerde. Bir İslam toplumunun açık toplum olabileceğini gösteriyor ve büyüme potansiyeli yüksek genç bir toplum vaat ediyor. AB'nin oluşturduğu hukuk ve siyaset alanında demokrasi, insan haklan ve hukuk devletine bağlı bir Türkiye'nin yer alması İslam dünyası için çok önemli. Bunlardan yararlanmamak siyasi intihardu-." üyelik malıyetinden çok yüksek olduğu anlatılabılır. Türkiye'yi reddetmenin maliyerinin çok yüksek olduğunu anlatmak lazım. Türk diplomasisı bu yıl hummalı bir faaliyetle çalışmah. AB içindeki Türkiye yanlısı ittifaklan güçlendirmeli ve karşıt direnci de kırmaya bakmalı. - 'Çift vitesH Avnıpa', Türkiye'nin üyelik şansını nasıl etkiler? ROCA - "Çift vitesli Avrupa" AB içinde. dığer üyelere nazaran çok daha yakın ve güçlü bir işbirliği içinde çalışan farklı bir çekırdek grubun oluşması demektir. "Çift vitesti Avrupa" Ispanya ve Türkiye gibi ülkelere yaramaz. özel ortaklık' ROCA-Fransa ve Almanya Türkiye'yi tehdit olarak algıhyor. Türkiye büyük, genç ve büyüme potansiyeli çok yüksek bir ülke. Almanya ve Fransa ıse AB Konseyi'ndeki kararlann "ülke nüfuslannın ağırhğT ile belirlenmesini kararlaştırdılar. Böyle bir sistem kontrolün kendi ülkede kaygı yaratıyor. Türkiye'yi bu yüzden avantaj değil, tehdit olarak algılıyorlar. Bu tavırla mücadele etmek güç tabii. Ama Türkiye diplomatik düzeyde hamleler yapabilir. Sistemli ve becerikli bir diplomasiyle Alman ve Fransız hükümetlerine Türkiye'yi dışarda bırakmanın maliyetinin, - Türkiye'ye bir de 'Kurumlar dışında her şeyi verelim" diyenler var. Özel starü dedikleri bu mu? ROCA - Bu formul tek pazara dahil olmak ve ekonomi, kültür, bilim alanında çok özel ortaklık demek. - Biz zaten o pazardayız. Gümriik birliği var. Teklif özünde Türkiye'ye hiçbir şey sunmuyor yanL. ROCA-Öyle. "kurumlar dışında her şey" Avrupa Parlamentosu, Bakanlar Konseyi ve Avrupa Komisyonu'nun dışında kalmak ama buna karşın AB ile endüstriyel. bilimsel, eğıtim alanında çok sayıda programı paylaşmak; tercihli ticaret ve stratejik itrifaklar demektir. "Kurumlar dışında her şey", "komşularla özel ilişküer" formülü Mısır. Fas, Tunus, Ukrayna, Gürcistan gıbı ülkeler için geçerli. Türkiye için hiçbir anlamı yok. Türkiye'nin gayesi tam üyelik ohnah. Destek ağı önemli' 'Ankara ödevini yapmalı' - Müzakerelerin açılması önünde somut engeUer var: 1) Beıiin - Paris kilidi nasıl açılacak? 2) Resmi düzeyde Türki>e'>i destekle>en ülkelerde dahi kamuoyu desteği çok düşük. AB kamuoyian nasıl dönüştiürülecek? 3) Türkhe'den beklentüer gerçekçi değiL Kopenhag kriterleri uygulansın!' talebi 'siyasi kültürünüzü değiştirin!' talebiyle eşdeğer ki, bu da bir \ilda olacak şe\ değiL Hangi birini aşahm? ROCA - A\Tupa kamuoyu ve Türkiye'nin siyasi yapısı.. sorundur diyorsunuz. .AB içinde üyeliğinizi destekleyen bilgi sahibi elitler; hükümetler düzeyinde de gene bu üyelığı destekleyen Ispanya, îtah/a, tngıltere gıbı ülkeler var. Fransa ve Almanya bu ışe karşı. Ama bir "ittifak ağı" yaratmak suretiyle AB (hükümet ve devlet başkanlan) Konseyi nezdinde sonuç alabilirsiniz. Türkiye'nin adaylığının başanlı sonuca ulaşması böyle bir "destek ağT sayesinde bir yılda temın edilebilir. Bu arada Türkiye Kopenhag kriterlennde fark edilir, gözle görülür bir ılerleme kaydetmek için son bir gayret sarf ehneli. Konseyde, AB hükümet ve devlet başkanlan düzeyındeki siyasi savaşın kazanılabileceğini düşünüyorum ben. Türkiye ev ödevini yaparsa bu savaş kazanılır. 'Erken davranmak' - 'İttifak ağı' pratikte ne demektir? ROCA - Avrupa sıyasetinin altın kurah "erken davTanmaknr" (anticipation). Avrupa siyaseti yavaş ilerler. Bugün 15, yann 25 ortağa muhatap olmak durumundasınız. tkna süreci saatler süren diyaloglar. tartışmalar demektir ve çok zaman alır. Ancak önden da\Tanılırsa, bir yılda çok şey yapılır. Ve eğer Türkiye üstüne düşen ev öde\ini yerine getirirse bu mücadele kazamlabilir. AB kamuoylarındaki duruma gelince; evet doğru Türkiye gerçeğini tanımıyorlar. Bunun için de iletişim teknolojısinin tüm imkânlannı seferber etmek lazım. Özellıkle de TV'yi. - Nasd mesela? ROCA - tletişımin yıldızı TV bıliyorsunuz. En çok seyredilen saatte verilen bir TV röportajı milyonlara ulaşıyor. Türk hükümeti AB'deki dost hükümetler nezdinde ginşimde bulunmalı ve maksimum etki yaratacak bir "iletişim stratejisi* hazırlamalı. Ve ülkenin imajını lanse edecek bir kampanya başlatmah. GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Şiddetten Arınmış Bip Dünya Dilegiyle... Türkiye Spor Yazarlan Derneği'nin (TSYD) 41 'in- ci kuruluş yıldönümü nedeniyie bu yıl da Antalya'da düzenlediği geleneksel seminer '41. Yıl Sporun Zir- vesi Semineri" adıyla Antalya'da gerçekleştirildi. Kemer ilçesindeki selin ortahğı kasıp kavurdu- ğu, can ve mal kayıplanna yol açtığı 24 - 26 Ara- lık günlerine rastlayan seminere katılım, spor in- sanlanyla spor gazetecilerinin konulanna duyduk- ları ilgiyi yansıtması nedeniyle de önemli bir etkin- lik olmuştur. • • • Seminerin kapanış oturumu "Sporda Şiddeti önlemeye Yasa yeferm/?"sorusunayanıtarama- ya aynlmıştı. Vatan Gazetesi Spor Yazan Yiğrter Uluğ'un yö- nettiği oturumun konuşmacılan, kendisi de kıdem- li bir gazeteci olan Gençlik ve Spor Genel Müdü- rü Mehmet Atalay, Spor Yazan Zeki Çol ve Tür- kiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Başkanı olarak da bendim. Doğal olarak oturumun konusu "SporMüsaba- kalannda Şiddet ve Düzensizliğin önlenmesine Da- irKanun Tasansı"ydı. Atalay, spor yöneticiliği nedeniyle gazetecilik yaklaşımını biraz arkaya atmak zorunda kalmıştı. Şu andaki görevi, spor alanlannda zaman zaman korkutucu boyutlara varan şiddeti önlemek için önlem alınmasını gerekli kılıyordu. Ama eleştirile- ri değeriendirirken gazeteciliği ağır bastı ve tasa- nnın "medyaya sansürgetireceğini" içtenlikle söy- ledi. Uluğ ve Çol, tasanyı spor gazetecisi olarak eni- ne boyuna incelediklerini kanıtlayan değerlendir- meler yaptılar. Ben de bu köşede 13 Kasım günü yayımlanan "Suçlu Yine Medya" başlıklı yazıdayer alan bilgi- lerie yeni gelişmeleri aktarmaya çalıştım. • • • Bilindiğı gibi kanun teklif ve tasanlan Türkiye Büyük Millet Meclisı Içtüzüğü'ne göre önce tali ko- misyonlarda, sonra da esas komisyonda ele alı- nıyor. Bu tasarı için de tali komisyon olarak Milli Eği- tim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu ile Içişle- ri Komisyonu, esas komisyon olarak da Adalet Komisyonu belirlenmiştf. Tasan tali komisyonlar- dan geçti ve Adalet Komisyonu'na iletildi. Adalet Komisyonu da tatil sonrasında toplanarak tasarı- ya son şeklini verecek. Gazeteciler olarak bu ça- lışmadaTGC ileTSYD'nin önerilerinin de dikkate alınacağını umuyoruz. • • • Tasanyı, Içışlerı, Milli Eğitim ve Adalet bakanlık- lannın temsilcilerinin de katılımıyla inceleyip görü- şen komisyonun raporu, önemli görüşlerle öneri- leri yansıtıyor. önce şu bölümü alıntılayalım: "Komisyonumuzda tasannın tümü üzerindeya- pılan görüşmeler sırasında tasannın genel olarak olumlu bulunduğu; bütün dünyada olduğu gibi ül- kemizde de özellikle futbol maçlannda istenme- yen olaylarla karşılaşıldığı ve bu olaylara karşı ön- lem almayı amaçlayan tasarının doğru bir biçim- de bir boşluğu gidermeye yönelik olarak hazırlan- dığı belirtilmiştir. Ancak komisyonumuz, tasan- nın son derece tehlikeli hükümlerde içerdiğini ve bu konularda esas komisyonun dikkatinin çekil- mesi gerektiğini düşünmüştür." Komisyonun sakıncalı bulduğu kurallar arasın- da; kulüplerin özel güvenlik teşkilatı kurmalanyla güvenlik kuvvetlerinin bu alandan çekilmesinin ön- görülmesi, eğitim sorununa gereken önemin ve- rilmemekte oluşu ve müsabakalara giriş yasağı- nın uygulanış yöntemi yer alıyor. Raporun "özel Güvenlik Teşkilatı" başlıklı bö- lümünde yapılan değeriendirme kısaca şu satırlar- dan oluşuyor: "öteyandan emniyet güçlerinin bu alandan çe- kilmesiyle, bu güçlerimiz zaman zaman karşılaşı- lan çeşitli suçlamalardan da kurtulmuş olacaklar- dır. Ancak soruna getırilen çözüme bakıldığında, son derece tehlikeli sonuçlann doğabileceği gö- rülmektedir. Çünkü spor kulüplerine özel güven- lik teşkilatı kurulması görev ve yetkisi verilmesi son derece sakıncalıdır. Üçüncü olarak, özellikle profesyonel spor ku- lüplerinin mevcutyapısı ve taraftarianyla ilişkisi dik- kate alındığında vahametin boyutu büyümekte- dir. Profesyonel spor kulüpleri, fanatik taraftarla- nna sahip çıkmakta, onlann yeme, içme ve ula- şım gideherini karşılamakta, maça giriş biletleri- ni sağlamaktadır. Bu ilişki biçiminin geçerli oldu- ğu yerde özel güvenlik teşkilatı kurulması demek, özel güvenlik teşkilatını fanatiklerin emrine ver- mek demektir. Bu da olaylann önlenmesi yerine, yaratılan olaylann örtbas edilmesiyle sonuçlana- caktır. Diğer bir ifadeyle özel güvenlik teşkilatları, fanatik taraftarian koruyan örgütlere dönüşecek- tir. Bu da devlet eliyle mafya örgütü yaratılması anlamına gelecektir. Beşinci olarakbütün spor kulüplerinin butür teş- kilatları kurma güçleri bulunmamaktadır. Bu du- rum da kanun hükümlerinin sadece belli spor ku- lüpleri için geçerii olması sonucunu doğuracak- tır. Bu nedenle, özel güvenlik teşkilatlan konusu- nun çok ciddi biçimdeyeniden gözden geçirilme- si gerekmektedir." Yetki artık Adalet Komisyonu'nda. Ama çok zor bir konunun altından kalkma görevi kendilerini bekliyor. • • • Şiddetin bertüriüsünden annmış bir dünyada gön- lünüzce bir yıl geçirmenizi içtenlikle diliyorum. oerinc@ cumhuriyet.com.tr. Kalbinizi Koruyun TÜRK KALP VAKFI 19 Mayıs Cad. No: 8 Şişli/lstanbul Tel: (212) 212 07 07 (pbx) (10 hat) Faks:(212)2126835