Katalog

8EYHJL2003PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 AB toplantısına katılan Gül, Türkiye'nin asker gönderme konusunda ihtiraslı olmadığmı söyledi: Irak'ahuzuriçingideceğizAYHANŞtMŞEK RTVA D>EL GARDA - Dışışlen Ba- kanı Abdııilah GüL AB dışişleri ba- kanlanndan Irak'ta çokuluslu güç ûlırşturma konusunda Birleşmiş Mil- letl er'de (BM) anlaşmanın yakın ol- dugu bilgi sinı aldı. Riva del Garda'da görüştüğü bakanlara "Irak'a asker gönderme konusunda ihtiraslı hali- mizyok" diyen Gül, Irak'ta istikrann bir an önce sağlanarak halkın kendi demokratik yönetımJerine geçmele- rini sağlamak ıçın asker gönderebı- leceklerim kaydetti. Yunanıstan Dı- $işleri Bakanı Yorgo Papandreu'dan lürkiye ile KKTC arasında ımzala- nan Gümrük Birliği Çerçeve Anlaş- ması'nı Tazla büvütmemelerini" is- • Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, AB'den BM'de Irak'ta çokulusiu güç için anlaşmanın yakın olduğu mesajını aldı. Bakan, Alman Dışişleri Bakanı Fischer'e AB reformlanyla ilgili olarak, ""Eksiğimizin farkında ola ola kapınızı çalmayız. 2004'ün ilk 4 ayında uygulamaya yönelik süreci tamamlayacağız" dedi. teyen Gül, aralıktakı seçim sonrasın- da yeni gelişmeler olabileceği mesa- juıı verdi. AB Dönem Başkanı Italya'nın Ri- va del Garda'da düzenlediği gayn res- mi dışışlen bakanlan toplantısına ka- tılan Gül, Irak ve Türkiye'nin AB sü- reci konulannda olumlu izlenimler- le döndü. Almanya, Yunanistan ve Ispanya dışişleri bakanlanyla görüş- melerinde AB reformlan hakkında bilgi veren Gül. Alman meslektaşı Joschka Fischer'e "Eksiğimizin far- kında ola ola kapınızı çalnıayız. 2004'ün ilk 4 ayında uygulamaya iöş- kin süreci tamarrüayacağız" dedi. Romanya: Türkiye''siz olmaz 15 AB üyesi ülkenin Ortadoğu ve Irak konulannda aldıklan kararlan katılımcı ve aday ülkelere aktardığı öğlen yemeğınde, Romanya Dışişle- ri Bakanı MirceaGeoana, Türkiye'nin dinlenmemesı nedenıyle üyeleri eleş- tırdi. Bu konulann "Türkiye'sizeleah- namayacağuu" ifade eden Geoana, Türkiye'nin deneyim ve bilgilerinin paylaşılması gerektiğını kaydetti. Temaslannda Irak'a geniş yer ve- ren Gül, "Irak'a gidenlerin kendi gii- venMMerryle ilgüendiğini, halkın ihti- yaçlanyla ilgilenmediklerini, bunu yapmak isteyenleri de dinlemedikk- ri" eleştınsini getırdi. "Irak'a asker gönderme konusunda ihtiraslı haB- mizvok" dıven Gül, Irak'ta istikrann bir an önce sağlanarak halkın kendi demokratik yönetünlerine geçmele- rini sağlayabileceklerini gördüİderin- de asker gönderebıleceklerini ifade et- ti. Gül, "Çıkanmız yok, tek çıkan- mızlrak'ın huzura kavuşması" dedi. Gül, AB'den Irak'ta çokulusiu güç oluşturma konusunda BM'de anlaş- manın yakın olduğu bilgisini de aldı. Meslektaşlan Gül'e, Fransa, Rusya ve Almanya'nın büyük engel çıkar- mayacaklan mesajını verdi. Gül, küreselleşme karşıtlannın ey- lemleri nedeniyle Brescia Havaala- nı'ndan toplantı salonuna helikopter- le gıtti. Gül ve heyet üyeleri, helikop- terin Italya'nın Papa için tahsis etti- ği özel helikopter olduğunu havada öğ- rendıler. RUMSFELD SUÇU IRAK HALKINA ATTI: Güvenliği sağlamak svtin göreviniz Dış Haberier Servisi - ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Irak'taki istikrarsız- [ığun suçunu Irak halkına yük- ierken bir yandan da Washıng- ton'ın bazı hatalaryaphğını ka- 3ul ettı. Irak'ta 3 gün ıncelemelerde iulunan Rumsfeld, dün Afga- listan'ın başkenti Kâbil'e git- d. Rumsfeld önceki akşam Bağ- dat'ta düzenlediği basın top- lantısmda, ülkedeki şıddet ve is- likrarsızlıktan Irak halkını suç- layarak halkm artık ayağa kal- kıp güvenliğın sağlanmasına /önelik sorumluluğunu üstlen- nesını istedi. Rumsfeld, Irak'ta güvenliğin ırttınlması sürecine katkıda tmlunan Iraklılann sayısı arttık- ;a. gü\ enlık durumunun da ay- Ti ölçüde iyileşeceğini söyle- ii. Irak'ın güvenliğinin her- hangi bir ülkenin değil, Irak tıalkının sorumluluğunda ol- duğunu belirten Rumsfeld, "Halkın, ülkenin güvenliğini sağiayacak, geleceğini belirle- yecek olan da Irak halkT dedi. Rumsfeld, "Irakhlarherşe- yi koaüsyon güçlerinden bekle- yeceklerine bize teröristier ve sabotajalarlafloaidahafadabfl- gi sağiasınlar" dıye konuştu. 'Savaş daha bitmedi' Bakan Rumsfeld. ABD'nin de bazı hatalar yaptığını kabul ettı. Irak'taki istikrarsızhğa kat- kıda bulunan unsurlardan biri- nın de "savaşın hâlâ sürmesi otduğunu" belirten bakan, Sad- dam Hüseyin'e bağlı güçlerin ortadan kaldınlamadığını söy- ledi. Rumsfeld, savaş öncesi plan- lamalarda insani ya da çe\Te- sel felaketler üzerinde duruldu- ğunu. ancak ışgal sonrası ger- çekleşen "suç patlamasının" 1 öngörülemediğini kaydetti. RUMSFELD KÂBtLW.-iraktemaslannıtamarrdayanRum^^ gitti. Bakan, DevletBaşkanı Hamid Karzai ile görüşrii. VYashington, Afganistan'a yönelik mali yardunı büyük ölçüde artürmayı planlryor. (Fotoğraf: AP) Halkınsadeceyttzde45i Başkandan memnun Bush'a destek dibe vurdu * He Kongre-i Avrupa Birliği ve Dünya Liderliği 1 5 " I 5 t K l tTl 2 UUOlütfi Kırdar Kongre ve Sergi Saroyı-lsianbul : Kongre Resmi Sponsortan >Ata Oniıne Eurest İGDAŞ VVASHINGTON (AA) - ABD Başkanı George Bush'a verilen destek, göreve gelmesinden bu yana kaydedilen en düşük düzeye inerken, Ingiltere Başbakanı Tony Blair üzerindeki istifa baskısı sürüyor. ABD'de yapılan ve sonuçlan önceki gün yayımlanan iki ayrı kamuoyu yoklamasına göre. yaklaşık bir yıl sonra Başkanlık seçiminde yeniden yanşacak olan Bush'a destek, ekonomik durum ve Irak'ta istikrarsızlığın sürmesinden dolayı düşüyor. "Zogby America" tarafından seçmenler arasında yapılan ankete göre Bush'un performansını beğenenlerin oranı yüzde 45 olarak belirlendi. Bu sayı, Bush'un göreve gelmesinden bu yana belirlenen en düşük oran oldu. Bu oran, aynı kuruluşun anketlerinde, ağustos • Bush'a destek, göreve gelmesinden bu yana en düşük düzeye inerken Blair'in istifasını isteyenlerin oranı yüzde 43. ayında yüzde 52 idi. Time dergisi ve CNN tarafından seçmenler arasında yapılan ankette ise destek daha yüksek çıktı. Bu ankete göre, bugün seçim olsa Bush'a oy vereceklerin oranı, birkaç ay öncesine göre keskin bir düşüş göstererek, yüzde 52 oldu. Bu oran mayıs ayında yüzde 63 idi. întihar ettiği açıklanan Ingiltere Savunma Bakanlığı Silah L'zmanı David KeOy skandalı dolayısıyla Başbakan Blair'in üzerindeki istifa baskısı da devam ediyor. Mail gazetesinin yaptığı ve dün yayımlanan kamuoyu yoklamasına göre Blair'in, Kelly olayı dolayısıyla istifa etmesi gerektiğini düşünenlerin oranı yüzde 43. Görevde kalması gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 42 ile daha düşük bir düzeyde. Kararsızlar ise yüzde 15. Özel Olurum 4 Dünya Liderliği İçin Avrupa Birliği 15 Ekim 2003 Saat: 15:00 -16:30 Oturum Başkanı : Dr. Yılmaz Argüdon ARGE Danışmanlık Yöneticn Kurulu Başkanı, Koç Üniversitesi Strateji Profesörü, KaiDer Yönetim Kurulu Üyesi etica İstihbarat örgütlerine göre örgüt atağa geçiyor Yeni El Kaide cephesi IrakKongre Spon&oHan drçelik Konuşmacılar Mike Moore Dünya Ticaret Örgütü Eski Gcnel DirektörO, Yeni Zeilando Eski Başbakan! Atejo Vîdal Ouadras Roca Avrupa Parlamentosu Saşkan Yarchmcısı Kemal Derviş CHP istanbul Miiletvekifi Willem Molle Economscs institute Ecorysis Boşkanı Konu &o;lıkfan • Nosıl A8 l.derl.ğı' • Dünyo Lıderiığî tçın teknoiotfk, efconofnık, guvenhk, sıyosı ve Küihjret bıle$enler. • Aday ulkeîerin AB'ye katkı içjn yapocokton: Konu s«k%&rüode, tşiertmelerd» kongren sörece katkısı ve sonrakı oiası adtmlar. wwv/.kaider org/konore Turkiye Kolite Dernegı 5KF 7 TIRSAN ı Kongre Etetkîm Sponsorton ÛtKapitai l'l VI İN TÜSİAD ARGE Damşmonlık, Asoj Fıttrc, Aygaz, 6aşa k Sigorta, Borçeltk, Borusan Mannvssmon, 8OSCH. Hugo Boss, Isdcmır, Kalde lyileştirme MeHcezi, Konyer.net, Kongre Dergıjı, Olmuksa, Otomotıv Dıstnbutoıien Demeği, Turkctll, Vest«! Hrımet SponsoHorı Amenkon Haslanesı, Bıie^ım InttmaUooal, Bile^im Mcdyo, Gurvel Turiım, |BM, Ke; Snla Pellaj, Sun Tekslil, Tolo! Oil Türtpye, VTR. Dış Haberier Servisi - El Kaide örgütünün Irak'ta yeni bir cephe açmaya hazırlandığı öne sürülürken ülkedeki istikrarsızlık da sürüyor. Washington Post gazetesinin habenne göre, A\Tupa, Arap \ e Amenkan istihbarat kaynaklan zayıflayan örgütün Irak'ta cephe açmaya hazırlandıgını düşünüyor. Gazeteye konuşan bir Arap istihbarat ka>nağına göre, El Kaide'nin askeri şefi SaifAdü \e örgüt yetkilisi Musab Zarkavi geçen şubatta İran'da bir araya gelerek Zarkavi'nin örgütün Irak sorumlusu ohnasına karar verdı. .\rap istihbaratçı, "Canavar çok yakınınızda. Öldürebilir misiniz bilnıKorum. Yeni cephe Irak" dedi. Amerikan \e Arap istihbarat kaynaklan da Zarkavi'nin Irak'ta olduğunu ve görevinin yeni bir sa\aşçı şebekesi oluşturmak olduğunu ileri • Washington Post'un haberine göre, istihbarat kaynaklan örgütün Irak'ta cephe açmaya hazırlandığmı düşünüyor. sürdü. ABD'li istihbaratçılar işgalden sonra bin ile birkaç bın arasında yabancı savaşçı girdiğini düşünüyor. Amerikan naküye uçağına saldın Öte yandan, Bağdat havaalanında önceki gün Amerikan nakliye uçağına füzelı saldın düzenlendi. C-141 tıpi nakliye uçağına Bağdat Havaalanı'ndan havalanırken iki adet SAM fuzesi fırlatıldı. Füzeler uçağa isabet etmedi. Irak'ın orta ve güneyinde bulunan Polonya denetimindeki sektörde görev yapan ~ ~ " bir Ukrayna askeri, kontrol noktasında durmayan bir si\il araca ateş açarak bir Iraklıyı öldürdü, birini de yaraladı. Şii El Dava Partisi'nin Basra'daki merkezine kimliği belirsiz kişiler tarafından otomatik silahlarla ateş açıldı. Olayda ölen ya da yaralanan olmadı. BIÇAK SIRTI EROL MANtSALI Kapitalizmin Temel İçgüdüsünü Anlamak 21. yüzyılın başlarında Batı boyutlu kapitalist düzen eskiye, hem de çok eskilere dönerek yeni kurallar koymaya başladı. Denetimi altına almak veya işgal etmek istediği ülkelere - demokrasi getiriyorum, - piyasa ekonomisi getiriyorum diye ya orduları ile veya şirketleri ile giriyor. Ba- zen önce ordular sonra şirketler, bazen de tersi olu- yor. Sonuç değişmiyor, ülke Batı kapitalizminin te- keli ve denetimi altına giriyor. Yani bir sömürge oluyor. ABD (ve Batı) kapıtalizmi bu işi yaparken başlı- ca üç yöntem kullanıyor: 1) Irakmodeli: Batı kapitalizmi "Irak yöntemin- de", ben hak, hukuk, insanlıktanımam, benirnde- diğim olacaktır diyor ve bombalannı yağdırmaya başlıyor; ülke, kapitalizmin ordulan ile işgal edile- rek doğal kaynaklara el konuyor, piyasa ele geçi- riliyor. 2) Venezüella modeli: Eğer ülkede seçimle gel- miş demokratik bir iktidar varsa, üstelik halkçı bir politika izliyor ve destekleniyorsa işler biraz zora giriyor. Bu defa, - sermaye çevreleri - medya patronlan - sendika yöneticileri - ve güvenlik çevreleri para ile satın alınarak ülkede kargaşa çıkanlıyor. Etnik sorunlar var ise "aynlıkçı kesimler" yaratılı- yor. özgüriük gösterileri adı altında "şirket gösteri- leri" yaptınlıyor. Bazen sonuç alınıyor, bazen de istenen olmuyor; halk cephesi şirketlere ve Batı ka- pitalizmine karşı direniyor. 3) Türkiye modeli: Türkiye modeli Batı kapitaliz- minin (ve emperyalizminin) en başanlı olduğu mo- deldir. Bu yöntemde yumuşak geçişle ülkede sivil darbe gerçekleştinlir: önce Batı kapitalizminin ül- ke içindeki operasyonlarına hazır bir altyapı yavaş yavaş hazırianır. Şöyle ki, - Bazı büyük sermaye çevreleri "öne çıkanlır". - Bunlar çokulusiu şirketler ve Batı sermaye çev- releri ile yakın işbiriiği kurarak "gayri milli" hale getirilirler. - Bu sermaye çevreleri televızyonlan, gazetele- ri, ilk, ortave yükseköğrenim kurumlannı, "Hem özel- leştirirter, hem de sermayeleştiririer." - Aynı sermaye çevreleri; "Azınlıkta olmalanna rağmen ABD ve AB'den destek aldıklan için güç kazanırlar ve siyasete ve bürokrasiye egemen ol- maya başlariar". Hatta, "Ulusal güvenlik işlerine" de el atmaya yeltenirler; bu çevreleri psikolojik baskı altına al- maya çalışırlar. Acaba hata mı ettik? Aslında Mondros da, Sevr de Batı kapitalizmi- nin Osmanlı'ya (ve Türklere) piyasa ekonomisi ve demokrasiyi getirmek için sunulmuş (veya daya- tılmış) modellerdi. Içimizde bu önerileri kabul eden geniş bir kesim yok muydu? Aynen bugün ABD'nin, AB'nin her konuda yanında olanlar gibi. Yabancı sermaye ve şirketlertabii ki ordularla bir- likte gelecektir. Bazen ordular, bazen şirketler ön- ce gider, tek fark budur. Ama sonuç aynıdır. - Ordular önce gelince askeri işgal olur, biraz gü- rültü patırtı çıkar, bombalar atılır. - Batı kapitalizmi şirketler (ve sermaye) öncülü- ğünde geldiği zaman ışgal güle oynaya olur, ay- nen 6 Mart 1995'te bazı iç ve dış sermaye odak- lannın gümrük birliği ile gerçekleştirdikleri gibi ve- ya Hitler'in Avusturya'ya ginmesi, ABD'nin Porto Riko'yu içine katması gibi. ABD, 19601ı yıllarda Vietnam'a da demokrasiyi ve şirketlerini götürmek için saldınmıştı. Irak'ı da onun için işgal etti. Burayı Batı kapitalizminin yeni sö- mürgesi yapmak için; Amerikan (ve Batı) şirketle- ri için, Batı halklarının refahı, mutluluğu için. Ve bizden şimdi bu işgale katkıda bulunmamızı istiyoriar. Bizden Vietnam'a asker göndermemizi, Cezayir'in bağımsızlığına "hayır" dememizi isteme- lerinden ne farkı var? "Gönderelim"diyen içimizdekilerin, "Sevr'edes- tek verip Ingilizin yanında saf tutanlardan ne far- kı kalır?" Bunlar Batı kapitalizminin yeni yüzü, "kapitaliz- min temel içgüdüsü" www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali iraklı çocuklar ölüyor Savaş bitti, ama acılar bitmedi Dış Haberier Servi- si - Irak'ta Birleşmiş Milletler(BM) tarafın- dan 1991 yıhnda uy- gulamaya konan yaptı- nmlann en büyük kur- banlan olan çocuklar, Saddam Hüseyin son- rasındaki sözde banş döneminde de aynı acı koşullarda yaşamaya de\am ediyor. Temiz su ve beslen- me gereksinimlerinin karşılanamamasından dolayı ishal. enfeksi- yon ve benzeri hastahk- lar, önlenemiyor ve kü- çük bedenlerin "katfl- leri" haline geliyorlar. Başkent Bağdat'takı Aliviya çocuk hastane- sinde yatan 5 aylık AK de, sadece 3 kiloluk be- deniyle kötü durumun bir göstergesi. Hasta- nenin hemşiresi, Ali'nin kilosunun, ol- ması gerekenin yansı olduğunu söylüyor. Ali'nın annesinin dört çocuğu dahavar. Ancak babasının aylık geliri 10 bin dinar; bu da 5 do- lara denk geliyor. Oy- sa Irak'ta yanm kilo sü- tün fıyatı 500 dinar edi- yor. Savaş sırasında kü- çük Ali'nin evine su sağlayan borunun hasar görmesinden ötürü eve temiz su da gelmiyor. Ailelere temel sağlık bilgüeri verdiklerini be- lirten hastanenin çocuk doktoru, içinde bulun- duklan durumun, sa- vaş öncesinden çok da- ha kötü olduğunu vur- guluyor. BM'nin yaptığı bir istatistiğe göreyse, 1989'daherbinçocuk- tan 53'ü ishal ve solu- num yetersizliğinden dolayı yaşamını yiriri- yordu. Bu sayı sonraki on yılda 13 l'e yüksel- di. Geçen yıl yüzde 4'e düşen bu oran, savaşla birlikte yüzde 7'ye kadar yükseldi.