Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 EYLÜL 2003 SALI HABERLER DUNYADABUGUN ALİ SİRMEN İnsan Kalmak İçin Direnen Adamın Öyküsü - ...Direnen insanın vay haline!...Bütün dünya- ya karşı haykırıyorum: Ben son insanım, sonu- na kadar böyle kalacağım, boyun eğmiyonjm!... Kerim Afşar'ın bu sözleri üzerine inmişti per- de. Yıl 1959, yer Istanbul Şan Sineması. Kerim Af- şar, lonesco'nun, "Gergedan" adlı yaprtında Beranger rolünü canlandırıyor. Çağımızın en büyük oyunlarından birini, bü- yük bir oyuncudan seyretmenin şaşkınlığı için- de, bütün salonla birlikte çılgınca alkışlıyordum. Garip bir oyun "Gergedan". Düşünün bir sabah uyanıp, bakıyorsunuz ki, kentteki insanlar, çevrenizdekiler, hızlagergedan- laşmaktadırlar. Giderek, insanlar azınlığa düşmüşlerdir. Bir avuç adam, Beranger'nin evinde konuşurlar- ken, fondan gittikçe yükselen tonda gergedan- lann ayak sesleri gelmektedir. Herkesın direnci yavaş yavaş kınlmaktadır. "Azınlıktayız, onlar çogunlukta, çoğunluğa uymakgerek", diyenler, "demokratik" birkılrf bu- larak dönerler. - Üstlerine gitmezseniz, size saldırmıyorlar. ..Demin size gelirken, caddeyi yayan olarak boy- dan boya geçtim. Onları kabul edip, ötesine geçmemek gerek. Mademki, böyledir, başka türlü olamaz. Böyle düşünmek neden kaderci- lik olsun azizim, akılcılıktır, akılcılık, der Bottard. Hızlı solcu Bottard, günümüz TC uyruklu dö- neklerine örnek olacak malzeme sunar. Tek Beranger kalacaktır oyunun sonunda, ve tek insan olarak insan kalmakta direnecektir. • • • Büyük oyuncu Kerim Afşar'ı ilk kez Beranger olarak gördüm, 44 yıl önce. Büyük dostum Kerim Afşar'ı, insan kalmakta direnen adam Beranger olarak uğurladım son yolculuğuna dün. lonesco, her akıl dışı tutkunluğun pençesine düşmüştopluma, HrtJer Almanya'sından, Pol Pot Kamboçyası'na Evren'li ya da Özal'lı 12 Eylül ya da bugünün Türkiye'sine kadar her baskıcı ya da şaşkın toplumu yansıtan evrensel oyunu- nu yazarken, çabuk viraj alan bir zamanlann hız- lı solcusu, dönmenin kurnaz kuramcısı Bottard'ı, sevgilisinin insanlığıyla başbaşa bırakıp, selame- ti çoğuniuğu oluşturan gergedanların safına ka- tılmakta bulan Daisy'i yaratırken, kimleri düşün- müştü bilemem. Beranger'nin kimliğini oluştururken, Kerim Af- şar'ı tanımryordu ki, onu düşünmüş olsun. Amaobilmesede, Beranger rolü Kerim'insır- tına cuk diye oturmuştu. Çünkü Kerim ile Beranger'nin öyküleri aynıy- dı: İnsan kalmak için tek başına bile olsa sonu- na kadar direnmeye kararlı adamın öyküsü. • • • Marangoz çıraklığı sırasında gomalak cila ya- parken, son anda konservatuvara kapağı atan Kerim Afşar, bir aktörün varacağı bütün doruk- lara varmış, bütün tatları ünieri tatmış mutlu bir kişiydi. Kâh Shakespeare'in kahramanlanna can ver- di, kâh bağnazlığa karşı savaşırken Arthur Mil- ler'in kahramanı John Proctor olarak sahne üze- rinde can verdi. Nâzım'ın yüreğini, Sait Faik'in insan sıcağı- nı sundu bizlere. Kerim, her şeyi kazandı, paradan ve resmi sı- fattan gayri. İlk paltosuna Devlet Tiyatrosu'ndan aldığı ilk maaşla kavuştuktan bir gün sonra onu çaldıran, sonra da Gogol'un Paltosu'nda başrol oynayan Kerim'in Leylacığı ile başını sokacak eve sahip olması için yıllarca beklemesi gerekti. Bekledi. Beklemekyerine, yüreğini, ruhunu, sesini sat- madt. İnsan kalmak için direndi sonuna kadar. Cuma gecesi noktalanan yaşamın öyküsün- de Kerim ile Beranger birbirleriyle kaynaşmış- lardı. Ve perdeciye bir kez daha bağırdılar: Perde!. Zaten bütün oyunlar, hep aynı sözcükle bit- mez mi, her zaman her yerde? Beş gece önce, insan olarak kalmak isteyen Adam'ın yaşam öyküsünün üstüne indi perde... Maaslar geri alınabilir Toyyip Erdoğan hn başbakanlığı tehlikede EMİNEKAPLAN ANKARA - Yargı- tay'ın DEHAP'la ilgili karan onamasının ardın- dan YSK'nin, DYP'nin Meclis'e girmesi yönün- de karar vermesi duru- munda Siirt seçiminin iptali de gûndeme gele- cek. Bu durumda AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan'ınmilletvekil- liği de tehlikeye düşe- cek. Yargıtay'm DEHAP'la ilgili karan onaması, si- yasette birçok olasıhğı da beraberinde getirdi. Yargıtay'ın karan üzeri- ne YSK'ye DEHAPın oylanmn iptal edilmesi yönünde başvuru yapıl- ması ve YSK'nin de se- çim barajını yeniden be- lirieyerek DYP'nin Mec- lis"e girmesi yönünde karar vermesi durumun- da, Siirt seçimlerinin ip- talinin de yolu açılacak. Seçimlerin iptal edilme- si durumunda ise Tay- yip Erdoğan'ın millet- vekilliği ve başbakanlı- ğının da düşmesi gün- deme gelebilecek. DYP'nin 66 milletve- kiliyle Meclis'e girme- si ve diğermilletvekillik- lerinin düşmesi duru- munda da karar tarihin- den itibaren maaşlann geri alınması söz konu- su olabilecek. Ancak, maaş geri alımının 3 Ka- sım'dan itibaren değil YSK'nin karar tarihin- den itibaren olabilece- ğine dikkat çekildi. Yargıtay, DEHAP yöneticileri hakkındaki sahtecilik mahkûmiyetini oybirliğiyle onadı Siyasetteseçimtarüşması• Olağanüstü kanun yolu olan karar düzeltme isteminde bulunacak DEHAP, iç hukuk yollan tükendikten sonra da konuyu, AİHM'e başvuracak. 3 Kasım genel seçimlerinde baraj altında kalan partiler, konuyu, YSK gündemine taşıyacak. Dairenin onama olasıhğına karşı konunun tartışıldığı YSK'de, dosyanın tartışmalara yol açmamak için hemen karara bağlanması görüşü öne çıkıyor. ANKARA (Cumhumet Bürosu) -Yargıtay 6. Ceza Daıresi, DEHAP yöneticilerinin seçimlere girebilmek için "sahtecilk" yaptıldan savıyla ye- rel mahkemece verilen mahkûmi- yet karannı onadı. Daire, sahtecili- ğin tescillenmesi anlamını taşıyan ka- ranm. "memurun akiaülması ve böy- lecearaçolarakkuflaıularaksahte bel- gedüzenknmesiyle bireyinresmibeJ- gede sahtecilik suçunu oluşturduğu" gerekçesine dayandırdı. Seçimde ba- raj altında kalan partiler, konuyu, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) gün- demine taşıyacaklar. Kurulun seçi- min yenilenmesi ya da ülke barajı- run yeniden belirlenmesi karannı vermesi durumunda Meclıs aritme- tığinın değişmesi gündeme gelecek. Fllori: Türk siyasi sîsteml açısından çok öneınli sonuçları olabilir AB Komisyonu karan inceliyor BRUKSEL (AA)- AB Komisyonu, Yargıtay'm eski DEHAP yöneticilerine ilişkin karannı incelemeye aldığını bildirdi. AB Komisyonu sözcüsü Jean Christophe Filori, günlük olağan basın toplantısında bir soruyu yamtlarken "Yargıtay kararuun içeriğini çok ayrmüh olarak anaüz edeceğiz. Bu karann, Türk siyasi sisteıni açısından çok önemti sonuçları olabiHr" dedi. "AB Komisyonu, bu karann, Türk hükümeti tarafindan hassasiyetie sürdürülen AB'ye kaüfam sürecini olumsuz etkflemeyeceğnû ummaktadır" diyen Filori, Türkiye'nin Kopenhag kriterlerine uyum çalışmalannı desteklediklerini ve atılan adımlann somut uygulamasmı beklediklerini de ifade etri. Filori, Türkiye'ye ilişkin yıllık ilerleme raporunun Komisyon tarafindan hazırlanmakta olduğunu, raporun 5 Kasım'da açıklanacağını söyledi. Sözcü, bu çerçevede Türkiye ile sürekli temasta bulunulduğunu anımsattı. Barajın yeniden belirlenmesi duru- munda DYP'nin 66 millervekiliyle TBMM"ye girmesi söz konusu ola- cak. DEHAP, iç hukuk yollannın tü- kenmesinin ardından Avrupa İnsan Haklan Mahkemesı'ne baş\-uracak. Yargıtay 6. Ceza Daıresi, yerel mahkemenin. yasal örgütlenmesini tamamlamış gibi göstermek için res- mi belgede sahtecilik yaptıklan sa- vıyla eski DEHAP yöneticileri Meh- met Abbasoğlu ile Nurettin Sönmez, AyhanDemirve VeysiAydm'ın 1 yıl 11 ay 11 "er günlük hapis cezalannı oybirliğiyle onadı. Onama karannı veren heyet, da- ire başkanı Mustafa Aydın başkan- lığında, Hasan Erbil, Cengi Yelbaşı, Keskin Kaylan,AhmetÖztel'den olu- şurken; iddia makamında da savcı Mehmet Aydoğan yer aldı. Başkan Aydın, sanık avukatlannın savunmasının ardından temyize iliş- kin karann açıklanması için ara ver- di. Aydm, yaklaşık 1 saat 10 dakika süren aranm ardmdan gerekçeli ka- ran açıkladı. Sahte belge kullanıldı Gerekçeli kararda, şu görüşlere yer verildi: "Sonışturmanın konusunu içeren tutanaklar,belgeler \e dııruşmah in- celeme sırasında ileri sürülen savun- malar üzerinde yapüan incelemeler, siyasipartilerin 2820sayıhSiyasi Par- tiler Yasası'nın 10'uncumaddesige- reğince yazılı olarak bildirdikleri ku- ruluş bildirisi ve ekkri, merkez or- ganlanyla teşkilat kurduklan il, ilçe ve beldelerin, bımlaruı organlannda görev alanlann ve partrye kayrth üye- lerin, ilçelere göre adlarmı, sovadla- nnı, doğum yer ve tarihlerini, mes- lek veja sanarlannı ve yerleşim yer- lerini gösterir onayh listeler. parti- nin faaliyetini düzenleyen her türtü yönetmelik ve diğer yayınlar, bun- larda ve parti tüzük ve programla- rmda yapdan değişiklikkrle ilgili bel- gelere dâyah olarak Yargıtay Cum- humet Başsavcıhgı'nca oluşturulan anılan yasanın 36'ncı maddesi u>a- DEHAP avukatlan, davanın Yargıtay Başsavcısı'nın ihmali sonucu açıldığını savundular ^Hukuki değil siyasi karar'• DEHAP 'lılann avukatı Özata, suçun oluş biçiminin yerel mahkemece yanlış anlaşıldığını öne sürdü. Suça konu belgelerde hayali kişiler bulunmadığını belirten Özata. seçime girebilmek için ihmalde bulunulduğundan söz edilemeyeceğini kaydetti. Özata, suçun "resmi belgede sahtecilik" olmadığını söyledi. ANK\RA(Cumhuriyet genişletecekrir.2mihonseç- Bûrosu) - DEHAP"h yö- neticilerin avukatı Güven Özata, Yargıtay'a sundu- ğu savunmasında, kendı- lerine atfedilen suçun "res- mibe^edesahtecilik'' fıili- ni oluşturmadığını, Siyasi Partiler Yasası ile ilgili bir suç olduğunu savundu. Özata. 2 mılyon seçmenın iradesinin 2-3 milletvekil- liğine feda edilmemesi ge- rektiğini kaydetti. DE- HAP'ın 3 gün içerisinde denetlendiğini bildiren a\oı- kat tsmail Aslan da, eksik örgütlenildiğine ilişkin uya- nnın, daha önce yapılma- sı durumunda eksüdıklerin giderilebileceğini kaydet- ti. Aslan, davanın Yargıtay Başsavcılığı 'nın ihmali so- nucu açıldığını savundu. DEHAP Genel Başkanı Tuncer Bakırhan da kara- nn açıklanmasınuı ardın- dan yaptığı açıklamada, mahkûmıyet kararmın onanmasını. "hukuki değil sçasi karar" olaraknitelen- dirdi. Bakırhan, "Türkve dünya kamuoyunda vic- danîan yaralamış, gerçek- leriyansrtmay^an, shasetta- rafindan etkilenen ve veri- len bir karardır Demok- ratikw banşçılortamakat- la sunma yerine, bunu ze- dder" dedi. Sanık avukatlarından Güven Özata, duruşmada yaptığı savunmada, suçun oluş biçiminin yerel mah- kemece yanlış anlaşıldığı- nı öne sürdü. Suça konu belgelerde, hayali kişiler bulunmadığı- nı belirten Özata, seçime girebilmek için ihmalde bulunulduğundan söz edi- lemeyeceğini kaydetti. Özata, suçun, "resmi bel- gede sahtecilik" suçunu oluşturmadığını söyledi. Belgeleri denetleme yet- kisinin parti genel merke- zi kadar Yargıtay Cumhu- riyet BaşsavcılığVna da ait olduğunu anlatan Özata, davanın, spekülasyonlara dayalı siyasetin aracı ola- rak kullanıldığını belirtti. Özata, "Aceteyle verile- cek bir karar, fjrsatçılann ve takmecileruı alanlannı menin iradesl, 2-3 millet- vekilliğine feda edilmesin. DEHAP üzerinden yapay zaferler varaübnasuı" di- ye konuştu. Avukat Ismail Aslan ise davanın, uzun yıllar tartı- şılacağını belirterek "Da- va Yargıtay Cumhuriyet Başsa\ cıhğı'nın ihmali so- nucu açümısür'" dedi. Par- tinin.24Ekiml997yılın- da kurulduğunu anımsa- tan Aslan, "Kunılduğu gûnden 27 Eylül 2002>e kadardenedenmeyen DE- HÂP,3 gün kindedeneden- miştir" diye konuştu. Sanık VeyâAydm da, sa- vunmasında şu görüşleri savundu: "Parlamentoda grubu ohnayan shasi par- uTer.yçrdyöneticaerinimer- kez yürütme kurulu ara- cıhğryia atariar. O dönem- de yapüan atamalar da bu yöntemle yapıkh. Istifa et- tiğım tarihe kadar da böy- leydL Sahtecttıkyapma ge- reği de yoktu. Zaten erken seçimde hazırhk vapıhna- sı için uzun süre yoktu." İĞNELİ FIRÇA ZAFERTEMOÇtN HAMM 0 nnca siyasi partilerin seçimlere ka- ölması ve adaylann beUrlenmesin- de esas ahnan siyasi parti bildirimi, resmi belgedir. Görevii ve y etküı memurun gerçe- ğe aykuı bilgileri içeren resmi belge düzenlemesi memurun resmi belge- de sahtecüiğini. memurun herhangi bir biçimde aldaölması \e böylece araç olarak kullanılması suretiyle sahte belge düzenleıunesiyle de bire- yin resmi belgede sahteciKği suçu ohı- şur. Sanıklar MehmetAbbasoğlu, Nu- rettin Sönmez, Aydm Demir ve Yey- si Aydın'a viikletilen eylemleri, yasa- da öngörülen suç tipine uygun ola- rak değerlendirilmiştir." Karar oyblrliğiyle alındı Daire Başkam Mustafa Aydm, ya- pılan inceleme sonucunda yerel mah- kemenin kararmın her yönde yerin- de olduğunu belirterek karann oy- birliğiyle onandığın bildirdi. Daire. karannı, Ankara Cumhuriyet Başsav- cılığı'nabildirecek. Başsavcılık, sa- nıklar hakkında tebligat çıkaracak. Sanıklar aldıklan ceza karşılığında Infaz Yasası'a göre, yaklaşık olarak 11 ay cezaevinde kalacaklar. Cözler YSK de Kurulun önünde değişik olasıhk- lar bulunuyor. Kurul üyelerinin de tar- tışacağı olasılıklar şöyle: - Kurul, seçim iş ve ışlemlerin ta- mamlandığı gerekçesiyle başvuruyu reddeder. - YSK, konuyu hukuki açıdan "tam kanunsuzhık" olarak rutelendınr. Bu durumda süre sınırlaması olmadı- ğından, baş\-uruyu incelemeye değer görür. Kurul üyeleri arasmda "baraj iptati" olarak nitelendirilen bu seçe- neğe göre, DERAP'm aldığı 1 mil- yon 960 bin 660 oy geçersiz sayılır. Bu durumunda, seçimlerde kullanı- lan 31 milyon 528 bin 738 geçerli oy sayısı, 29 milyon 568 bin 123 e dü- şer. Yüzde 10 barajmı geçebilmek için de gerekli olan oy sayısı 2 milyon 956 bine iner. Bu durumda, seçimde 3 milyon 8 bin oy alan DYP'ye Mec- lis vizesi çıkar. Bu olasılığa göre, AKP'den 44, CHP'den ise 22 millet- vekili parlamenterliğe veda edecek. - Kurul. DEHAP tarafindan yapıl- dığı belirtilen usulsüzlüğün seçimin tümünü etkileyecek nitelıkte bir usul- süzlük olduğundan, Recep Tayyip Erdoğan'a Başbakanlık yolunu da açan Siirt seçimlerinde olduğu gibi seçimin tümden yinelenmesi yönün- de de karar verebilir. Kimi hukukçular ise kurulun, ona- ma karanndan hareketle, hukuksuz- luğu kabul edeceğini, ancak seçimı yineleme yetkisi bulunmadığından, topu TBMM'ye atabileceğine işa- ret ediyorlar. DEHAP AİHM yOİCUSU Sanık avukatı Güven Özata, karar düzeltme isteminde bulunacaklan- nı, iç hukuk yollan tükendikten son- ra da Avrupa insan Haklan Mahke- mesi'ne başvuracaklannı bildirdi. Sanıklann, olağanüstü kanun yolu olarak bilinen karar düzeltme iste- minm, öncelikle cezamn onanması yönünde görüş bildiren Yargıtay Baş- savcılığf nca kabul edilmesi gere- kiyor. Yargıtay 6. Ceza Dairesi'nin karan üzerine iki parti de Yüksek Seçim Kurulu'na başvuruyor DYP ve GP sandığa gitmek istiyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yargıtay 6. Ceza Dairesi'nin DEHAP karan DYP ve GP'yi hareketlendirdi. Hazrrlıklanm günler öncesinden ta- mamlayan iki parti de bugün ya da en geç yann Yüksek Seçim Kunılu'na (YSK) başvurarak genel seçimlerin yenilenmesini isteyecek. DYP, YSK'nin "yetkisi ohnadığı'' gerekçe- siyle 3 Kasım seçimlerinin yenilen- mesine karar vermemesi durumunda ise ülke barajının yeniden düzenlen- mesini talep edecek. DYP Genel Baş- kanı Mehmet Ağar, partisinin her dö- nemde seçime hazırlıklı olduğunu be- lirterek demokrasinin ilacı ve aracının seçim olduğunu söyledi. Işçi Partisi (İP) de seçimin iptali için bugün YSK'ye başvuracak. Günlerdir Yargı- tay'dan gelecek haberi bekleyen DYP, 6. Ceza Dairesi'nin karanyla yeniden umutlandı. DEHAP davasımn Yargı- tay'm gündemine gelmesiyle çalışma- larına başlayan partinin hukukçulan, Yükselc Seçim Kurulu başvuruyu bekleyecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - YSK, Yargıtay 6. Ceza Dairesi'nin DE- HAP'h yöneticiler hakkındaki cezayı onamasımn ardmdan Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) "resen harekete geçmeyip başvuru yapıldığı takdirde konuyu değerlendirme" karan aldı. YSK Başkanı Ttafan Algan. dün ak- şam gazetecilerin sorulan üzerine he- nüz birbaşvuru olmadığını, başvuru du- rumunda konuyu inceleyeceklerini söyledi. Sürecinnasıl işleyeceğinin so- ruhnası üzerine Algan, başvuruyla bir- likte konunun gündeme ahnacağun ve sürecin başlayacağını belirtti. YSK'ye sunulacak mefni tamamladı- lar. Metne, dün gece Başkanlık Diva- m'nda son şekli verildi. Metinde 1968 Istanbul belediye seçimleri gerekçe gösterilirken, Ş a seçimlerin yenilen- CHP'nin bu tarüşmalara YSK'nin ne- den olduğunu, bu nedenle de kurul üyelerinin istfasının gerektiği yönün- deki açıklamalannın anımsatılması üzerine Algan, açıklamayı dinlemedi- ğini belirterek bu hatanın kimde oldu- ğunun Siyasi Partiler Yasasına bakıl- ması durumunda kolayca anlaşılabile- ceğini kaydetti. Algan, "Suçhı olarak Emekli Yargıtay Cumhuriyet Başsav- OSJ Sabih Kanadoğlu'nu mu gösteriyor- sunuz" sorusu üzerine. "Bilemiyorum. Kimseyi suçlamryt>rura Sadece kanu- nun 10. ve 33. maddekrini inceleyin dryorum" diye konuştu mesi ya da ülke barajının yeniden dü- zenlenmesi" talep edildi. Başvuru metninde YSK Başkanı Tufan AI- gan'm sözlerine de atıfta bulunularak, tt Asıl kaosun hukuksuzluk ohnası du- rumunda ortaya çıkacagı" vurgulandı. DYP lideri Ağar, Türkiye'de yargı ka- rarlannrn yok sayıhnasmın bir "çık- maz yol" olacağını dile getirirken, "kriz ohır" yaklaşımlanna da tepki gösterdi. Ağar, "YSK'nuı referansı, ınutlaka hukuk ve sadece hukuktur. Türkiye'de hukuk >a vanhr ya yoktur. Birtakun nasihatlarda ve yorumlarda bulunanlar, kısa bir süre önce yapüan Siirt seçimlerinin hangi şarüarda ya- pıldığını akülanndan çıkarmamahdır- lar" dedi. DYP Genel Başkam Ağar, devlet makamlarmda bulunanlann, hukukun tecelli etmesi konusunda gerekli hassasiyeti göstermeleri gerektiğine işaret etti. GP Genel Sekreteri Mehmet Ati AkgüL Yargıtay'm karan ile 3 Kasım seçim- lerine hıle kanştığının resmen bel- gelendiğini söyledi. TBMM'nin meş- ruiyerinin tartışmalı hale geldiğini dile getıren Akgül. "Bunun çözümü sandık- ür. Seçimin yenilenmesidir" dedi.