Katalog

22 AĞUSTOS 2003 CUMA CUMHURİYET SAYFA MEDYA Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, tartışmaya açılan Basm Yasa Taslağı'nı değerlendirdi DUZ YAZI Basınhukukundaileribiradım medyaaynaslecumhunyet ccn u Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), tartışmaya açılan Basın Yasa Taslağı'nı değerlendirerek taslağın basın hukuku açısından ileri bir adım olduğunu belirtti. TGC'den yapılan yazılı açıklamada, tartışmaya açılan Basın Yasa Taslağf nın değerlendırilmesi yapılarak. "Basın Yasa TaslağYnın yüriirlükteki yasanın genel yaklaşımına göre ileri bir adım sayılabilecek özellik taşıdığı" ifade edildi. Bu özellıklerin başında 12 Eylül hukukundan kalan ek ve geçici maddelerin kaldınlmasının gerektiği belirtilen açıklamada, böylece sürelı yayınlann kapatılması, dağıtımın engellenmesı, matbaa makinelenne suç aleti olarak el koyma döneminin kapanacağı vurgulandı. Değerlendirmede taslağın olumlu maddelen şöyle sıralandı: "- Eserlerden sahiplerinin sorumlu Medyadan kısakısav' Sabah ile Hürriyet arasındaki savaş kızıştı. Sabah. "medya terörisderiyle'' mücadelesinı yılmadan sürdüreceğini açıkladı. • Star Grubu, tasarruf nedeniyle Hayat ve Kral Müzık dergilerinı kapattı, Star gazetesinin eklerini kaldırdı ve gazetenin sayfa sayısını azalttı. Grubun, gazetenin dağıtımı için. Sabah Grubu'na ait olan BBD'ye başvurduğu öğrenildi. Öte yandan. Umur Talu ve İrfan Sapmaz kısa süre önce, Star gazetesiyle yollannı ayırdılar. ^ Üç ayda bir yayımlanan. strateji ve uluslararası ilişkiler ağırlıklı dergi Jeopolitik'ın 7. sayısı çıktı. Derginin bu sayısında, Cumhuriyet'in kazanımlan, Türkiye'nin bağımsızlığı, bürtinlüğü ve egemenliği konusunda duyarlı bir grup aydının ımzaladığı "Llusa Çağn" bildirgesi de yer aldı. Bildirge hakkında aynntılı bilgi için, www.jeopoHtik.org ve www.ulusalhareket.org sıteleri ile 0532. 331 57 72 numaralı telefondan bılgı alınabilir. • Ilıcaklar'ın Tercüman'ı ile Çukurova Grubu'nun Tercüman'ının birleşecekJeri öne sürüldü. Siiperpoligon.com sitesinin haberıne göre, Mehmet Ali Ihcak ıle Çukurova Grubu'nun üst düzey yöneticileri arasındaki görüşmeler sürüyor. Birleşme gerçekleşırse, Tercüman, Doğan Grubu tesislerinde değil. Çukurova Grubu tesislerinde basılacak. • Ekonomi konusundaki doğru ve tutarlı saptamalanyla bilinen ekonomist Setim Somçağ'ın, dünya ekonomisi, Türkiye ekonomisi, tarih, siyaset. Türkçe. etnolojı gibı konulardaki yazı ve görüşlerini topladığı internet sitesi, www.selimsomcag.org adresinden yayına başladı. • Yazdığı bir haber nedeniyle hakkında çok sayıda dava açılan gazeteci Sinan Kara'ya ikı davadan toplam 10 ay 15 gün hapıs cezası verildi. Medya 'erken doğum 'yaptırdı! Yüksek tirajlı kimi gazetelerin, AKP'nin arkasına takılıp, Uzanlar'ı karalama ve çökertme kampanyası. "erken doğum yaptirmaya" kadar vardı. Genç Parti lideri Cem Uzan'ın eşi Alara Uzan'ın bekledigi bebek. medya tarafından "dünyaya getirildi" bile. Sabah gazetesinin. önceki gün bırincı sayfadan, "Cem Uzan'ın buruk sevinci: Baba oMu" başlığıyla verdiği haberde. doğum için fsviçre'ye giden Alara Uzan'ın. bir kız çocuk dünyaya getirdiği belirtilmiş. haberin devamında da Cema Uzan'ın yeni doğan kızını yurtdışı yasağı nedeniyle görmeye gidemediği yazılmıştı. Sabah gazetesinin haberini, Star gazetesi. dün birinci sayfanın yansını ayırarak yalanladı. Star, "Yazacak yalanlan kalnıadığı için dokuz doğuruyorlar'* başlığı atarak Cem Uzan'ın eşinın doğum yaptığından. Uzan ailesinin haberinin olmadığını, çünkü böyle bir doğumun gerçekleşmediğini ifade etti. Haberde şöyle denıldi: "Yalanın bu kadan, kör vicdarüan bile sızlatıyor. Cem ve Alara Uzan çiftinin bir bebek bekledigi gerçek ama bu haberi sayfalanna koyanlar, haberi doğrulatma gereği görmediler." lutulması ve sorumlu yazıişleri müdürierinin, kimliği bilinen eser sahibi ile birlikte yargılanmasından vazgeçilmesi, - Bildirimlerin ve gazete ile kitaplann yalnızca o yerin cumhuriyet başsavcüıklanna yapılmasL, - Soruşturma ve yargı aşamasında en fazla üç gazete ve dergiyle kitaba el konulabilmesi, - Daha önce yasaya eklenen "haber kaynağını açıklamaya zorlanamama" ilkesini geçersiz kılan tanıklık yapma zorunluluğu kaldınlarak "tanıkiık yapmaya zorlanamaz" hükmünün ekJenmesi, - Yasa kapsamındaki 26. madde dışındaki para cezalannın hapis cezalanna çevrilmemesinin öngörülmesi," Para cezalanna dlkkat TGC'nin değerlendirmesınde, para cezalannın yüksekliği nedeniyle sahip olduklan varlıkların icra yoluyla haraç- mezat satılmasının gündeme geleceğinin de unutulmaması gerektiği vurgulandı. Para cezalannın belirlenmesinde dikkatli davranılması gerektiğine dikkat çekilen açıklamada, para cezalanna faiz işletilmesi ilkesı de getırildiğinden ceza rutannın belirlenmesinin önem taşıdığı, para cezalannın uygulanması konusunda bölgesel ve yerel süreli yayına uygulanacak oranlann açıkça belirlenmesi istendi. Değerlendirmede. para cezalanndaki indinmlenn de kesinlik kazanması gerektığı belirtildi. Kuşkulu maddeler Değerlendirmede; taslakta. kapsamları nedeniyle yararlı sayılabilecek, buna karşın uygulama alanlan ve eksiklikleri nedeniyle beklenen sonuçlan vermesinden kuşku duyulan maddelerin olduğu da açıklandı. Açıklamada bu maddeler ve kuşku uyandırma nedenleri ise şöyle sıralandı: "'Basın özgürlüğü (madde 1)', önceki taslakta yer alan madde önerisi cemiyet tarafından daha tutarlı ve sansür benzeri uygulamalan da yasakladığı için tercih edilmektedir. Süreli Yayın ve Çeşitleri (madde 4)', maddede yer alan süreli yayın tanunlan, uyguiamada yalnızca gazeteler için geçerii sayılmaktadır.Dergiler söz konusu olduğunda tünıü. nitelik ve niceliklerine bakılmaksuan >a\gın süreli basın kapsamında işlem görmektedir. •Sorumlu Yazıişleri Müdürü (madde 6)', ABD feda olsun kanırnız madde sorumlu yazıişleri nıüdürlüğünü gazetecılik mesleği" sınnian dışına çıkaran bir yaklaşımı sergilemektedir. Örneğin, TBMM üyesi olan sorumlu müdürün bu sıfatını korumasının öngörülmesi, buna karşın yerine aynı sorumluluğu taşıyan bir kişinin atanmasını istemesidir. J ürkiye'de bu sıfatlan taşryan az sayıdaki kişiye a\ ncalık tanıyan öneri, basın kuruluşlannca benimsenmemektedir. Yargıyı etkileme (madde 23)", madde, bu şekliyleyolsuzluk, usulsüzlük gibi konulan da kapsayan ve sansür sonucu yaratacak biçimde düzenlenmişrir. Madde yasalaşüğı takdirde polis - adliye haberlerinin yayımlanması tümüyle yasak kapsamına girecektir." Kuşku duyulan ve bir kez daha değerlendırilmesi ıstenen dığer maddeler de "Kapsam (madde 2), zorunlu bilgiler (madde 5), süreli yaym sahibinin haklannı kaybetmesi (madde 11), teslim vükümlülüğü (madde 12). zorunlu bilgi göstermeme (madde 18) ve beyanname vermeme, değişiklikleri bildirnıeme gibi (madde 19), teslim yükümlülüğüne uymama (madde 21), cinsel saldın, cinayet ve intihara özendirme (madde 24), süreli yayınlann dağıtımı (madde 27). dava süreleri (madde 30). tebligat (madde 33)" Son noktayı ÇetinDoğan koydıı 1 -4 Ağustos tarihleri arasında yapılan Yüksek Asken Şûra (YAŞ) toplantısının ıçeriğiyle ilgılı en geniş haber Cumhuriyet'te yayımlandı. Cumhuriyet. şûranın ilk gününde. Bınncı Ordu Komutanı Orgeneral Çetin Doğan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan"ı ve AKP hükümetinın kimı uygulamalannı eleştirdı, "takıyyeyi gördüklerini" söyledi. Gidışı dikkatle izlediklerini vurguladı. Pek çok gazete Cumhuriyet'in haberini yalanlamak için adeta yanşa girdi. Kimı yorumcular, "Haber bize de gelmişti ama, doğru olmadığını görünce yayımlamaktan vazgeçtik" diye yazdılar. Milli Sa\-unma Bakanı Vecdi Gönül kimı yazarlarla sohbetinde, "Ben bu toplantı\ a katıldım ve böyle bir diyalog olmadT dedı. Doğan. 16 Ağustos günü Vatan gazetesine verdığı demeçte şöyle dıyordu: "YAŞ'ta söylediklerim ne eksik ne fazla. O gün söylediklerimi sh il olunca da her zaman her yerde söylemeye devam edeceğim." Ekleyeceğimiz başka bir şey yok! İslamcılar Uzanlar aleyhine haberlerini sürdürürken AKP'li milletvekillerini görmezden geldi îslamcı basında Uzan sevînciIslamcı basın, Uzan Grubu'nun başına gelen- ler karşısında adeta "zil takıp oynarken", hükü- metin Irak'a asker yollama konusundakı ısran ne- deniyle yine sıkıntıya düştü. Bu kesimde yalnız- ca, Milli Görüş'ün yayın organı olan MUH Gaze- te. AKP ve ABD karşıtı sert muhalefetiru sürdür- dü. AKP'ye yakın olan AJbayraklar Grubu'nun çı- kardığı Yeni Şafak, hükümeti göklere çıkarmayı sürdürdü. Gazete, hemen her gün Uzanlar aleyhi- ne haber venrken, haklannda yolsuzluk nedeniy- le dava açılan AKP'li mılletvekillenni görmezden gelmeyi sürdürüyor. Yeni Şafak dün de, "Şantaj kasetieri" manşetinı atarak Uzan aılesine yüklen- di. Gazetenin "solcu" köşe yazan Kürşat Bu- min'le birlikte, medya eleştirileri yapan Alper Görmüş ıse kimi gazetelerin. "rakip grubu vur- ma" refleksiyle manşet attıklannı yazarken neden- se hangı gazetede yazdığını, yazdığı gazetenin son aylardaki manşetlerinin hangi içerikte oldu- ğunu, neyı amaçladığını ve kime Mirduğunu unu- tuverdi! Islamcı kesimin en radikal yayın organı olarak bilinen Anadohı'da Vakit ise neredeyse yağan yağ- muru bile 28 Şubat'a bağlama alışkanlığını koru- du. Dün "tşte tuzu kokutanlar" sürmanşetiyle çı- kan gazete. Adalet Bakanı CemilÇiçek'in, adalet mekanizmasına yönelik sözleriyle dikkatlerin, "28 Şubat sürecinde askerlerden brifuıg alan yargı mensuplanna çevTİldiğûıi" öne sürdü. Bir dönem- lerkarşı olduğu Tüm Öğretim Üyeleri Demeği (TÜ- MÖD) Genel Başkanı Prof. Dr. TahirHatiboğhı'nu da. YÖK karşıtlığı nedeniyle, "yeni müttefiJd" olarak seçip sık sık görüşlerine başvuran Vakit, hem /5gMeclisneyapacak Juk surpnze son 1 g6nmkı kOhvr {rrıwğ«n*onn i k !antai lıacptlp İslamcı basın Uzan Grubu'yla ilgili habeıieri manşetten verdi. hükümeti destekleyıp, hem de ABD'nin Irak'ı ış- galını eleştırerek "zor olanı başardı". Gazete. Genç Parti ve Uzanlar aleyhindekı yayımlannda da, bu partının örtü düşmanlığı yaptığını savundu. Zaman gazetesi ise "Uzan Grubu, Telsim'i te- lekulakiçin kullanmış" manşetinı atarak, Uzanlar aleyhindekı yayımlanna devam etti. Gazete, hu- kümete destek \ermesine karşın, Yeni Şafak'a oranla, daha özenli ve dikkatli bir dil kullandı. ABD ve AKP karşıtı muhalefctini sürdüren \e AKP'yı. ABD ve İsraılin güdümüne gırmekJe suçlayan Milli Gazete ise dün "Meclisneyapacak" manşetini attı ve altına da "Irak'a asker gönder- me konusunda tek yetkili mercii olan TBMM'nin henüz hiçbir şeyden haberi yokken Dışişleri Baka- nı Gül ve ABD Senato Dış İlişkiler Komitesi Baş- kanı Lugar'ın açıklamalan gizli pazarükla her şe- yin kararlaşbnldığuu gösteriyor" dıye yazdı. Ga- zete, Orgeneral Çetin Doğan ın "Mütareke Bası- nı" eleştinsine de birinci sayfadan yer verdi. ORHAN BİRGİT Referanduma Inak'ı da Alalım Milli Güvenlik Kurulu çok kritik bir aşamada top- lanıyor. Hükürnetin iki ayda bir toplansadaolur de- diği ve hem yetkilerini hem de etkilerini tırpanlama- yı marifet saydığı MGK'nin bugünkü toplantısı, as- lında emekliye ayrılacakları için iki kuvvet komuta- nı ile kurul genel sekreteri için bir vedalaşma bu- luşması anlamı taşıyacaktı. Ama bir yandan Bağdat'taki BM binasına yapı- lan saldınnın neden olduğu tepkiler, öte yandan Ge- nelkurmay Başkanlığı'nın sualnamesine ABD'den gelen yanıtın ele alınması, toplantıyı bence çok ya- şamsal bir hale getirmış oldu. Gerçı VVashington, müttefikleri arasında daha fazla telaş ve paniğe yol açmamak için görünür bas- kı yapmıyor. Ama, Dışışlen Bakanı Povvell'ın gün- lerini telefon başında geçirerek ABD'lı askerleri bir an önce evlerine kavuşturacak nöbet değışikliğını acilen sağlamak amacıyla, müttefik ülkelerdekı meslektaşlarına bir tür diplomatik kurlar yaptığı da biliniyor. ABD, Irak'a askerı birlikler gönderecek yeni müt- tefikler aramakla meşgul iken eski dostlar arasın- dan mazeret ileri sürerek daha çok risk almak is- temeyenler birer birer öne çıkmaya başladı bile. Bu çıkışın en somut örneği, Bush'un yere göğe koya- madığı, şayet Irak'a birlik göndermiş olsaydık, as- kerlerimizi onlann komutasına bağlayacak kadar ken- dilerine hayranlıkduyduğu Polonya'dır Polonya'nın Bağdat'ın riskli bölgelerinden kuvvetlerini çekme- ye başladığı bildiriliyor. Parlamentosunda kavga sonucu Irak'a asker gönderme karan alan Japon- ya'da şimdi bu kararı yenıden gözden geçırebiliriz sesleri yükseliyor. Türkiye böyle bir aşamada, Erdoğan hükümeti- nin çoktan angaje olduğu Irak seferi için, kılıf ara- makla meşgul. Bugünkü MGK'de Genelkurmay Başkanlığı'nın olası risklen sıralayan raporunun gö- rüşüleceği anlaşılıyor. Türk istihbarat birimlerinin, BM Bağdat merkezine yapılmış olan saldırıyı gün- deme getiren bir olasılık duyumunu geçen hafta ABD makamlarına bıldirmış olması, o risk raporunun içeriği açısından da askeri çevrelerin hazırlıklı ol- duğunu akla getiriyor. ABD'nin yeni düşmanları Dün DSP Genel Başkanı Ecevrt'in de belirttiği gibi, ABD, "sahneden silinen Saddam" ve yöne- timi iledeğıl halklasavaşıyor. "GerçiABD'liler, hal- kın dırencini kırmak amacıyla Saddam 'ı yakalama uğraşlannı sürdürûyorlar. Ama unutulan, Irak'ta artık laik Baas rejiminin bıraktığı boşluğu, bu ülke için hiç akla gelmeyen asıl büyük düşmanın hızla doldurmakta oiduğudur. O düşman El Kaide ve öteki fanatik Müslüman terör örgütleridir. Dar ve verimsiz Filistın topraklannda verdikleri sa- vaşın asıl karargâhını, hem yüzölçümü açısından çok geniş hem de petrol zengini Irak'a taşıyacağı- nı El Kaide yöneticilerinin düşünmesi için Bush'un rüyasına Saddam kâbusunun girip yerleşmesinin gerektiği artık anlaşılıyor. Afganistan'dan Iran'a, Lübnan'dan Körfez ülkelerine kadar, yöredeki tüm anarşist örgütler için ABD'Iİ ve ABD yanlısı düşman- ları avlamak için Irak bir gerilla üssü haline dönüş- türülmek üzere. Amenka bu üste bunalmış öz evlatlannın nöbe- tıni alacak taze güçler arıyor. Mehmetçik o nöbet için bulunmaz ve en güçlü alternatif olarak şimdi gündemin ılksırasında. Sözde Irak halkının daTürk askerinı ülkede görmek ıstediğini ortaya koyarak bizim kamuoyumuzda bir yumuşama ortamı yarat- mak için, uydurma Irak Yönetimi başkanından bil- mem hangi halk meclısı yönetıcisıne, ya da falan- ca kabılenin şeyhıne kadar bir dızi ınsan bugünler- de ABD'lilerin vantrilogu olarak Ankara'daboy gös- terecekler. Daha şimdiden bu vantrilokların bir bö- lümünün özel demeçleri bizim medyamızı süslü- yor. Kuzey Irak'taki yeni Kürt devletinin liderlerinin kendi sınırlan içinde görmek istemediklerini tekrar- ladıkları Silahlı Kuvvetlerimiz için, öteki bölgelerde Allah yardımcıları olsun türünden sözleri ise, ben- ce gerçeği de ifade ediyor. Türk halkının Irak'la ilgili düşüncesi, Bülent Bey'in de dün yinelediği gibi "belli"d\r. Seçmenlerinı dinledilerse, AKP'li milletvekilleri de bu cevabı çok iyi bilmek durumundadırlar. Ama AKP yönetimi, milletvekillerinden Irak'a asker gön- derme kararı çıkartmak için her yöntemi deneye- ceğinı ortaya koymaktadır. Ormanlarla ilgili referan- duma gidildiği takdirde, aynı gün hem yerel seçim- lerin, hatta hem de milletvekili yenileme seçimleri- nin yapılabıleceği olasılığı da bana kalırsa bu ne- denle gündemde tutulmaktadır. iktidar partisı yönetimi, kendi milletvekillerinden akıllannı başlarına almayacakların adaylıklarının tehlikeye girebileceği izlenimini boşuna mı günde- me getirmektedir?.. Başbakan Erdoğan, şayet referandumda kesin kararlı ise, elini tez tutup halka bir de Irak konusu- nu soran pusulalar dağıtsa ya?.. Faks: 0212- 677 07 62 obirgrtıae-kolay.net DENIZ SOM deyenin başı ıvok . ivpn bası "Yok Devenin Başı"ndaki öyküleri okurken "yok devenin başı" diyerek itiraz edebilirsıniz. Fakat sizi temin ederim ki, öykülerde hiçbir abartı yoktmvher biri yaşanmıştır ve anlatılanlar aslında devede kulaktır! GÜNİZİ YAYINCILIK Tel.: 0.212 512 42 19