Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 AĞUSTOS 2003 CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER AÇI MUMTAZ SOYSAL Bilim, Siyaset ve İnsan GAZİ ÜNİVERSİTESİ Senatosu nun son açık- lamasındakı hıkmetı anlayıp yorumlamaya şımdı- kı ıktıdar sahıplerının zıhınsel donanımı yetmeye- bılır Senato, "Siyaset bılımleyonlendınlırken, bılımın sıyasetle yonlendınlmesı uygun bır duşunce tarzı değıldır" dıyor "Fılozoflaryonebcı olsaydı ne 1yı olur- du" dıye ozetlenebılecek olan duşunce, klasık Yu- nan'ın o çağında bıle gerçekçı gorulmedıkten son- ra, bugunun ortamında ulke yonetımlennın bılım adamlanna bırakılması elbet savunulamaz Ama, sıyasal karartarın alınmasında bılımsel verılenn gıt- gıde artan payını yadsımak da olanaksızdır Bu du- rum ortadayken, bılımı sıyasetın emnne sokmak, hem bılıme, hem de topluma karşı affedılmez bır cınayet olacaktır Bılım çevrelerı, ıktıdan, bılımı sıyasal denetım al- tına sokmaya çalışmakla suçlamakta goruş bırlı- ğındedırler Unıversıtelerarası Kurul da geçen gun yayımlanan raporunda, taslağı "yuksekoğretım ku- rumlarını sıyası erkın kontrolune terk etme" gırışı- mı olarak yorumlamaktaydı Sıyasal organların bılım kurumlan konusundakı etkınlığı, olsa olsa, oğretım hacımlen bakımın- dan ulkenın ınsan gucu gereksınımını planlama alanında olabılır Bır olçude YÖK turunden "yan- sıyasal" merkez organlanna bırakılabılecek olan o alanda bıle, bılımsel ongorulere guvenmek gere- kecektır Gerısı, yanı oğretımın tarzı, orgutlenmesı, oğre- tıcılerın seçımı, atanması ve yukseltılmesı ıktıdarın ılgı alanı dışında tutulmalı bılım kurumlanna bıra- kılmalıdır Sıyasal organlar, akademıkdunyanın so- oınlannı bılıp anlayamaz ömeğın, şımdıkı "vakıfunı- versıtelen" sıstemının unıversıteler âlemıne vermek- te olduğu zarann sıyasal ıktıdarlarca fark edılme- sı, olçulmesı ve etkılennın yaşanması mumkun mu- dur? Onlar bu sıstemı "devletın yukunu hafifletmek" olarak gorduklerı ıçın pek sevebılırler, hatta teşvık bıle ederler Anlamayacakları bır başka konu da akademık "kanyer" ıçın ınsan yetıştırme sorunudur Dev- let hızmetınde askerlık, malıye mufettışlığı ve dıp- lomatlık gıbı ozel yetışme ve yukselme kurallan ge- rektıren kanyerlere karşı duyduklan alerjı burada da kendını gosterır "Bırgıren kazık çakıp kalıyor" dı- ye ozetlenebılecek olan, ama aslında seçme, ele- me ve yukseltme kurallarındakı becerıksızlıkten kaynaklanan o buyuk olçude yanlış kanı, "asıstan- lık" denen kurumun başını yemış ve akademık hızmetın kaynağını kurutmuştur Şımdı, bu hızmete heveslenıp gınşın kapısını ara- layabılmek ıçın bınbır guçluk ıçınde doktora yap- maya çalışan genç ınsanlann dunyasını, hangı po- Irtıkacı anlayabılır? Onlar, ancak kendı vucut dıllerını anlayanların dunyasını anlarlar Türkiye Bilimler Akademisi ve Üniversiteler... tSTANBUL 1. SULH HUKUK HÂKtMLtĞİNDEN Esas No 2002 5 Karar No 2002 499 Hastahğı sebebıyle Faruk Demıralp mahkememızın 2002 S esas 2002 499 karar savılı ılamı ıle 14 11 2002 tanhınde \esa\et altına alınmış olup kendısıne Hereke Sokak I 5 Huınvet Mahallesı Bahçelıevler-tstanbul ad- resınde ıkamet eden Sabn Demıralp vası tayın edılmıştır llan olunur 08 05 2003 Basın 40241 Prof. Dr. Ayhan O. ÇA\ DAR T urkıye Bılımler Akademisi (TUBA)2 E>lul 1993 tanhlı Kanun Hukmunde Kararname (KHK) ıle kunılmuş \ e ılk akademı konsev toplantısını 7 Ocak 1994'te\aparakçalı^malannabaşlamıştır Ozerk bır bılım kuruluşu olan TUBA 10 hızmet v ılı- na ulaşmak uzeredır TUBA y apısı gereğı ulus- lararası bılımsel kunlıklen ıle toplumumuzda one çıkmış bılım adamlan arasından liyakatesasına gore seçılen uyelerden oluşan bır bılım toplulu- gudur Bugune kadar TL BA. toplumda bılım- sel y aklaşım ve duşuncenrn yayılmasını ulke ka- muoyunda bılımın onemımn takdır ve kabul edılmesını sağlamak uzere bırçok bılımsel top- lantı \e çeşıtlı konferans etkınlıklen duzenlemış ve çalışmalannı kıtaplar \e duvurular bıçımın- de yayımlamıştır Ote yandan, hıç kuşku yoktur kı, bır toplumda bılımsel gelışmenın sağlanma- sı ve bılım kulturu, bılım eğıtımı ıle vakmdan ılgılıdır Bu nedenle TUBA, faahyete geçtığı ılk vıldan (1994) ıtıbaren, bırer bılım yuvası olma- sı gereken unıv ersıtelen çeşıtlı y onlenyle ele al- mış v e bır dızı (sen) toplantı duzenlemıştır Bun- lar sırasıv la, 1) Duny ada v e Turkıye'de Bılım Etık ve Unı- versıte (1994). 2) Bılım ve Eğıtım (1994), 3) Unı- versıte Yasası (1993), 4) Unıversıtelerde Aka- demık Yukseltılmeler (1995), 5) Nasıl Bır Unı- versıte Mezunu tstıyoruz9 (1995), 6) Unıversı- teye Gınş (1996), 7) Bılım Adamı Yetıştırme (Lı- sansustu Eğıtım) (1997), 8) Temel Eğıtım'dır (Bılım, Eğıtım \e Toplumsal Gelışme) (1997) Bu toplantılann bırçoğunda once konuyla ıl- gılı bır konferans venlmış \ehemen arkasından y apılan panel v e tartışmalarla bılımsel bır forum oluşması sağlanmış ve on çalışmalar kıtap ha- lınde yayımlanmıştır Tum dunyadakı bılım akademılerının en onem- lı gorev lennden bınsı bılımsel danışmanlık yap- maktır Nıtekım TUBA ulkemız ıçın onemlı gorduğu konularda. kuruluş >asasının kendısı- ne verdığı (KHK madde 2-a) danışmanlık go- rev ve yetkısını TUBA Konseyı kararlanyla yayımladığı duyurularla kamuoyuna ve yetkılı- lere ıletmektedır TUBA nm ılk duyurusu, yet- kılı bılımcılere hazırlaülan bırraporu takıben Ara- lık 1994'te kamuoyuna ozetle yansıtılan "duşun- ce ozguriuğu" ıle ılgılı goruşudur TUBA-Aka- demı Konseyı, yıne ılk kuruluş yıllannda 2547 No'lu YOK Yasası'ıun değıştirilmesı ıle ılgılı olarak goruşlennı yansıtan bır duyuru hazırla- mış ve ılgılı mercılerle kamuoyunun dıkkatıne sunmuşturd 6 1996) Aslında TUBA nınyuk- sekoğretunle ılgılı daha başka çalışma ve duyu- rulan da vardır (2, 7, 8 No'lu duvurular vs gı- bı) Konunun guncellığı nedenıyle TUBA'nın yuk- sekoğretımle ılgılı goruşlennın ve bu bağlam- da, 1996 y ılında y aptığı duyurunun bazı bolum- lennın anımsatılmasında varar gorulmuştur " Y uksekoğrebmleflgflikonular. kuruluş amaç- lan ve gorev len bakımından. Turkıye Bilimler Akademısı'nı çok vakından ılgılcndınr. Bu ne- denk, 1994 yıhndan ben, konuyu çeşitiı boyırt- lanyiade ahp incdeyençahsmalarvapınakta.top- lanblar duzenlemekte, bu çahşmaların sonuçla- nnı kıtap hatine getırerek bılımsel kamuovunun bügisine sunmaktayız. \ uksekogretun Kuruhı TUBA Onur L\esı ve Ilk Başkanı BaşkanhğVnca hazırlanan ve bir suredir kamu- ovunda da tarnş.Ian tasan. Y OK sıstemındekı ak- sakhklan kısmen gıdermek ve sıstemı daha ışler duruma geörmek amacrvla. ozellikle yuksekoğ- retimde seçkıncüık ve vuksekoğretım kurutnla- nnın malı yonetımı konulannda olumlu duzen- lemekr de ıçeren kımı değışıkhkler onermekte- dir. \ncak unutulmaması »ereken bu yasa tasa- nsının.olağanustubı donemın urunu olan 2547 sayıh yasanın uzenne kunılmuş olmasıdır. Boy- le bir temel uzerinde olumlu ve kabcı değışiklik- ler yapabilmek çok zordur. Bu zorluğun açık ka- nıü aynı vasanın çeşıtfa hukumJcnnın son 15 yıl içinde en az 50 kez değıştirilmış olmasıdır. Hep- sinden ote Turkrve Bıhmler Akademisi, TurkV ye'de yuksekoğretımleflgıhgoruşleruu. yıUTirluk- telayı>saJ duzenleme ve soz konusu tasanlaıia sı- nniıtu arsa,kendisındenbek1enengorevıtamvap- mamış, gore\ı gereğı oluşturulması ve açıklama- sı gereken goruşlen tumuvle bebrtmemış ola- caktır. Bı nedenle, Turkıye Bıhmler 4kademı- si, yuksekoğreüm duzemne ılışkm goruşlerini bu konudaki temel ilkelerduzeyinde, yetküi orun- lara (makamlara) \e kamuovuna duyurmayı yeğlemışûr. Yuksekoğretımde ana amaç bağımsız ve y a- ratıcı duşunme yeteneğıne sahıp sorgulay an araştıncı, kendıne, toplumuna ve ınsanlığa ya- rarlı bılgı v e becenler edınmış ay dın kışıler y e- tıştırmektır Boy le bır oğretım ancak araştırma yapan, bılım ureten teknolojı uretımıne katkı- da bulunan, bılım uretmey ı ve araştırma y apma- yı sureklı olarak ozendıren v e destekley en aka- demık, ıdan ve malı yonlerden ozerkyuksekog- retim kurumlannda gerçekleştınlebıhr \ ukse- koğretım kurumlan oğretım ışlev len y anında ulusal v e kuresel sonınlar hakkında fıkır v e ço- zumler de uretırler Bu ışlemler ıçın ıstemde bu- lunulması gerekmez Hatta vuksekoğretım ku- rumlanndan boy le sorunlann ılk tanımlay ıcıla- n olmalan bekJenır V'OK yenne, esas ışlev Ie- n kaynak dağıtımı ve yuksekoğretımde arzula- nan akademık standartlara vol gostermek olan, yenı bır *\ uksekoğreüm Eşgudum Kunımu'" oluşturulmalıdır Yem yuksekoğretım kurumla- n kurmak amacıyla vasa tasanlan hazırlanır- ken "Y uksekoğretim Eşgudum Kurumu'" ve Turkıye Bılımler Akademısı'nın olumlu goruş- len mutlaka ahnmalıdır Yuksekoğretım kurumlan esas olarak seçim- leışbaşına gelen yoneticilerve kurullar tarafın- danyonetılırler Yonetıcılennbihmselerklerini kanıtlamış kışılıklen tartışma konusu olmava- cak oğretım uyelen arasından seçılmelenne ay- n ozen gostenlır Yuksekoğretım kurumlannın yonetiminden, esas olarak, akademik ust kurul- lar (senato v e profesorler kurulu gıbı) sorumlu- dur Yuksekoğretımın temel oğelerinden olan ogrencüer,temsılcılen aracılığıv la kurullara ka- tılırlar Aynca oğretım uyelennın oğretım ış- lev lenrun nıtelık vonunden değerlendınlmele- nnde de belırlı oranda soz sahıbı olurlar Oğren- cilerinyuksekoğretım kurumlanna gınşlennde- kı başlıca olçu, nesnel sınavlarla olçulmuş ye- tenek ve başandır. Ustun başanlı ve yeteneklı oğrencılenn akademık kanyere gırmelennı ve orada kalmalannı sağlamak ıçın, her turlu ozen- dıncı onlem ahnmalıdır Bu onlemlenn başm- da, ustun nıtelıkJı oğretım uyelennın, kurumla- nnca çeşıtlı bıçımlerde odullendınlmelen gel- melıdır Yuksekoğretıme aynlan kaynaklann kuDanımıonceden belırlenmış nesnel kurallar ıçe- nsınde yuksekc^retim kurumlanna bırakılma- hdır. Ulkemızın geleceğı ıçın buvuk onem taşı- v an yuksekoğretim düzeninin, yoıkanda ozetle- nen ana ilkeler doğrultusunda yenıden yapılan- ması ıçın gereklı anayasal ve yasal yenı duzen- lemelenn ivediükle vapılması gerekır Butun bunlar yanmda eğıtımın bır butun olduğu unu- tulmamalı, yuksekoğretıme yonlendırme ha- zırlama ve nıhayet gınş konulanyla çok yakın- dan ılgılı olduğu akıldan çıkanlmamalıdır Ay- nca TUBA'nın unıversıtelerle ılgılı başka prog- ram \e çalışmalan da vardır 1995'te Anadolu Konferanslan adı altmda başlatılmış olan ve akademı uyelennın, genellıkle Ankara, tstan- bul ve Izmır dışındakı unıversıtelenmızde ken- dı uzmanlık alanlannda verdıklen bılımsel kon- feranslar halen surdurulmektedır (Bu etkınlık- ler2001 'de TUBA-Unrv ersıte Konferanslan adı- nı almışür) Ote yandan, ılkı Kahramanmaraş Sut- çu Imam Unıversıtesı nde olmak uzere TUBA- Akademı Konseyı toplantılannın bazılan Ana- dolu unıversıtelennde yapılmaktadır Boylece, unıversıteler ıle TUBA arasında bılımsel etkı- leşım sağlanmakta ve sonınlar yennde tartışıl- maktadır Aynca, yakın zamana kadar başany- la vurutulen, unıversıtelenmızın sosyal bılım alanlannda doktora çalışmasına başlamış oğ- rencılenne venlen. Yurtıçı v e Yurtdışı Butunleş- tınlmış Doktora Burs Programlan (BDBP) ve Sosyal Bılımlerde Doktora Sonrası Yurtdışı Araştırma Bursu Programlan'mn (DSYDAB) unıversıtelenmıze bılunsel anlamda onemlı kat- kıda bulunduğu ve çok yararlı olduğu bu-çok oğretım uyesı, yerlı ve yabancı danışmanlarca da behrtılmekte'dır Yıne TUBA'nın 2001 yılın- da başlatılan, TUBA-GEBtP Programı çerçeve- sınde unıv ersıtelerdekı (Dev let unıversıtelen ve vakıD^lstunBa^anbGençBifimtnsanJan-uç yıl boyunca tum bılım alanlannda desteklen- mekte ve program etkın bu" bıçımde yurumek- tedır Kanımızca çağdaş-unıversıte kavTamına ulaşmak ıçın yapılacak yasal duzenlemelerde, evrensel nıtelıktekı olçutlerle ulusal gereksmme- lere beraberce y anıt verecek akılcıl sentezlere ge- rek vardır Herhangı bır modelın, ozellikle dı- şardan alınan modellenn, aynen uygulanması ger- çekçı değıldır Ote yandan unıversıte yasa değı- şıklığı ıle ılgılı çalışmalar sadece bır gnıp oğre- tım uyesı tarafindan değıl (polıtıkacılara veya yo- netıcılere yakın), tum unıversıte oğretım uyele- nnın, hatta oğrencılenn goruslennın alınması su- retıyle genış platformlarda açıkça tartışılarak ele alınmah ve olgunlaştınlmahdır Sonuç olarak denılebılır kı, dunyada yuzler- ce v ıl once kurulan bılım akademılennın başlı- ca gorev len arasında danışmanhk yer almakta- drr En genç bılım akademılennden bın olan ve halen bunyesınde 117 bılım ınsanı bulunan TU- BA nın bılgı bınkımınden ve bılımsel v aklaşım- lanndan, tum ılgılılenn daha çok yararlanması beklenır Unutmayahm kı bılım ve eleştırel akıl esas yol gostencıdır (*) Bu yazı TUBA'nın 08 08 2003 tanhlı du- yurusundan once hazırlanmıştır PENCERE Askere Düşman Savaş ÇığiPtkanlarıL Dunyaca unlu ışadamı George Soros kımı za- man zekâ şımşeğı çakan sozler yumurtluyor Bızım ıçın ne demıştı "- Turkıye'nın en tyı ıhraç malı ordusudur " Irak'a asker gondermenın arıfesınde Soros'u unutmak olanağı var mfi • Cevdet Kerim Incedayı eskı polıtıkacılarımız- dan ılgınç bır kımlıktır Bır gun Meclıs kursusunde konuşurken demış- tı kı "- Bız 'amâl-ı erbaaya gelmeyen bırmılletız " 'Amâl-ı erbaa' dort ışlem (toplama - çıkarma - çarpma - bolme) anlamına gelır, bır başka ulkede 2 X 2 = 4 olabılır, ama, bır başkadır benım mem- leketım, 2 X 2 Turkıye'de kımı zaman 5 olur, kımı zaman 8,18 22, vesaıre Soralım - Askere duşmanlık yapan bırgazetecı nasıl sa- vaş çığırtkanlığı yapabılır? Olabılır mı boyle bır şey? • Barışseverlık Batı'da 'Pasıfızm' dıye anılıyor, şımdı bızde pasıfistlere veryansın eden savaş çı- ğırtkanlan turedı Ne var kı bu tur savaş çığırtkanları aynı zaman- da Ordu'ya da kızıyorlar, askere veryansın edıyor- lar, generallere saldırıyorlar Nedır bu çelışkının anlamı'' Turkıye'den başka bır ulkede savaşçılıkla asker duşmanlığını kımlığınde bırleştıren gazetecı bulu- nabılır mı? Ikı kere ıkının altmış attı olduğu bır başka ulke yer- yuzunde var mı? • Medya fırıldağı bır yandan ordu duşmanlığını tezgâhlarken ote yandan savaş çığırtkanlığı yapa- rak kendı 'menfaatı'na yatırım yapıyor ABD'ye yaranıyor AKP'ye dalkavukluk edıyor Içerde dıncı ıktıdara yalakalıkla ıhale ve ozelleş- tırme pazarında ış tutmak ıstıyor Ne demıştı George Soros "- Turkıye'nın en lyı ıhraç malı ordusudur" Laık Turkıye Cumhunyetı'nde askenn ırtıcaya karşı çıkmasını antıdemokratık bır polıtıka sayan medya pazarlamacısı, bır taşla kaç kuş bırden vu- ruyor? Savaş polıtıkası Turkıye'ye kazandıracakmış Ama ınsanımız olecekmış, başımız bılınmedık belalara gırecekmış, ne yazar kı • Medya çığnndan çıktı Irak'a asker gondermek sorunsalını sennkanlı- lıklatartışmayı engelleyen bırçıkargudulenmesı kar- şısındayız Dunyada ılk kez bır ulkenın medyası devletın or- dusuna duşmanlık yaparken savaş çığırtkanlığına gınşmektedır Kredi kartınla herhangi bir Turkcell Extra'ya gidip kayıt ol. Kontör yüklemek için KON yaz. Boşluk bırak. Yüklemek istediğin kontör miktarını yaz (250, 500, 750,1000). Boşluk bırak. Kredi kartının son kullanma tarihini yaz. Boşluk bırak. CVC2 kodunu yaz. 2222ye yolla. Kontörler anında cebine yüklensin! KOH£50 78E TT kontör son kullanma CVC2 mıktarı tarıhı kodu )535 hazirkart