Katalog

22 AĞUSTOS 2003 CUMA CUMHURİYET SAYFA J l i J V U i ı U 1 V J J . ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Petkim Genel Müdürii görevden alındı • İstanbul Haber Servisi - Petkim Petrokımya Holding AŞ Genel Mudürii M. Sedat Ertunç. görevinden alındı. Petkım'den borsaya gönde- rilen açıklamaya göre, Er- tunç'un yerine Mustafa Mutlu atandı Boşta bulu- nan yönetim kurulu üyeliğı- ne 31 Temmuz 2004"e ka- dar gorev yapmak üzere yi- ne Mustafa Mutlu atanırken şirketin yönetim kurulu üyeleri M. Sedat Ertunç ve Gökhan Yazıcı'nın görev süreleri 31 Temmuz 2004 tarihine kadar uzatıldı. Er- tunç, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada. görevden alın- masının Petkim'ın özelleş- tirme süreciyle bir ilgısi ol- madığını belirtti. Ekonomi heyeti yurda döndü • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD'run Türkı- ye'ye vermeyi planladığı 1 milyar dolarlık hıbe ya da 8.5 rnilyar dolarlık kredi ko- nusunda görüşmelerde bu- lunmak üzere ABD'ye gi- den heyet, Türkiye'ye dön- dü. Hazine yetkililerinden oluşan heyetın ABD'de yap- tığı teknik görüşmelerin olumlu geçtiği öğrenildi. Yasasızlık seçim îptal ettirdi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TOBB'nın yasası üzerinde uzlaşma sağlan- maması. bırliğe bağlı tüm seçimlerm 1 yıl ertelenme- sine neden oldu. Konuyla ıl- gılı Bakanlar Kurulu karan- nın Resmı Gazete'de yayım- ianmasının ardından, TOBB Yönetim Kurulu ve konsey başkanlan da karan destek- ledikJerini belirtti TMSF'ye yabancı danışman • ANkARA(A\KA) - Ta- sarruf Mevduatı Sigorta Fo- nu (TMSF), batık bankalar- dan kalan tahsili gecikmiş alacaklann satışı için Price- waterhouse Coopers Danış- manlığı, finansal danışman olarak atadı Yapılan açıkla- mada tahsili gecikmiş ala- cak satışı ıle ılgılı olarak fi- nansal danışmanlık hizmetı veımek üzere Pricevvaterho- use Coopers Danışmanhk Ltd Şti. ile sözleşme imza- landığı ve şirketin dünden itıbaren finansal danışman olarak atandığı bıldinldi. İran'dan gaz alımına devam • TAHRAN (AA) - İran'ın Türkiye'ye doğalgaz ihraca- tı, bu yıl 5 milyar metreküp olacak. Iran Petrol Bakam Yardımcısı Roknoddin Ce- vadı, Iran'ın Türkıye'ye do- ğalgaz ihracatında bir engel olmadığmı ve sorunlann çözüldüğünu söyledi. PO'dan Antalya'ya ikmal tesisi • ANTALYA (AA) - Petrol Ofisi(PO), 45yıldırKon- yaaltı Plajı'nda bulunan ve kamuoyunun tepkisini çe- ken Antalya Dolum Tesi- si "nı. Konyaaltı Belediyesi suıırlan ıçerisınde kalan Sa- nayı Bölgesi'ne taşıdı. PO Genel Mürürü Ertuğrul Tuncer, 74 bın 700 metreka- re ışletme sahasına sahip te- sısin 20 mılyon dolara mal olduğunu belirtti. Beklentiler olumlu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Merkez Ban- kası'nın ayda iki kez yaptığı Beklenti Anketi'nm, ağus- tos ayı ikınci dönem sonuç- lan açıklandı Ankete göre, 2003 yıl sonu uygun or- talama enflasyon beklentisı. Tüketici Fiyat Endeksi bazında yüzde 22 4 olurken cari ay sonu kur beklentisı aralığı 1 milyon 400 bin -1 milyon 650 bın lıra. uygun ortalama 1 milyon 419 bin 800 lıra olarak belirlendi. Enron küçülüyor • HOUSTON (AA) - Kon- kordatoya gıden. küçülme aşamasındaki ABD'nin enerjı devı Enron'un. cam- dan kuleyı andıran 50 katlı bınası satılığa çıktı Enron personeli gelecek yıl başın- da 27 bın metrekarelik daha küçük bir binaya taşınacak. Bankalar, yeni sözleşmelere tüketici aleyhinde hükümler yazıp haksız uygulamalan sürdürüyor Kredi değil,dertkarü• Bankalardan bazılan, hesap kesim tarihinden sonra yapılan asgari ödemeleri dikkate almadan toplam borca faİ2 işletiyor. ^ Gecikme faizinde yüzde 30 sınınnı aşmak için bankalar aylık faizleri yüksek tutuyor. FATTV1AKOŞAR Kredi kartlannı kapsamına aldığı için milyonlarca kullanı- cıya umut olan 4822 Sayılı ye- ni Tüketici Yasası, özellikle bu alanda tüketicinin sorunlanru çözmekten uzak kaldı. Banka- lar, "yoruma açık" maddeleri, "yasadaki bütün boşluklan" sadece kendi çıkarlannı göze- terek haksız hükümlere dönüş- türüyorlar. Örneğin, hesap kesim tari- hinden sonra yapılan asgari ödemelerin dikkate alınmadan toplam borç üzerinden faiz iş- BA Bankalann keyfı uygulamalan devam ederken 14 Haziran'da yürürlüğe giren 4822 Sayılı Tüketici Yasası'nm uygulanmasından sorumlu olan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, haksız sözleşmelere ya da sözleşme yenilemeyenlere karşı kılını kıpırdatmıyor. Türkiye Bankalar Birlıği (TBB) Genel Sekreteri Ekrem Keskin. yasanın yürürlüğe girmesinden önce, bankalara verilen 3 aylık sürede hazırlık yapıldığını belirterek şu anda bu konuda şikâyet almadıklannı RSI kaydetri. Bu arada Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın bugüne kadar hiçbir bankaya para cezası kesmediği öğrenildi. Bakanlık, yasaya uymayan her bir sözleşme için 50 milyon lira para cezası verecek yetkiye sahip. Suçun tekran halinde para cezasını arttırma yetkisine sahip olan bakanlığın cezalan, günde binlerce sözleşme imzalayan bankalar için caydıncı olabilirdi. Tüketici örgütleri bakanlığı denetim yapmamakla da suçluyor. letilmesi sonucunda tüketici, 100 milyon liralık kredi kartı borcunun 90 milyon lirasını ödese bile gecikme faizinı yine 100 milyon lira üzerinden öde- mek durumunda kalıyor. Oysa, yasada, "Kredi kartlarmdadö- nemsel hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutannın vadesin- de ödenmemesi halinde; tüketi- ci gecikme faizi dışında herhan- gi bir isim alünda yükümlüJük arana sokulamaz" hükmü yer alıyor. Buna karşıhk bu uygu- lamanın yapılamayacağı açıkça belirtilmiyor ve bankalar bunu firsat bilıyor. Bankalann yasa- yı delme çabasına bir diğer ör- nek de temerrüde düşmüş kart borçlannın yeniden yapılandı- nlmasıyla il'gilı geçici 1. mad- desınin uygulanmasında yaşa- nıyor. Borç yüzde 50 gecikme faizıyle 12 eşit taksite bölüne- rek ödenecekti. Ancak bankala- nn çoğunluğu aylık taksitlere de faiz uyguluyor. Bankalar şimdi de tüketici- nin aleyhine olan sözkonusu uygulamalan sözleşmelerini ya yeni yasaya uyumlu hale getir- meyerek ya da içeriğini tama- men değiştirmedikleri koyu ve büyük puntolu belgelerle sür- dürüyorlar. Bankalardan birka- çı hâlâ sözleşmesini yenilemez- ken bazı bankalar da "yine tek tarafh haksız hükümJerT yü- rürlükte turuyorlar. Bankalann, kredi kartı aylık faizlerini diğer kredi faizleri \ e enflasyona gö- re çok yüksek düzeyde tutma- lan da "yasa tanımamak" ola- rak değerlendiriliyor. Tüketiciyi Koruma Derneği (TükoDerJ Başkanı Mehmet Sevim değiştırilmeyen, yasaya tam anlarruyla uyumlu hale ge- tirilmeyen sözleşmelere karşı yükümlülüklerini yerine getir- meyen Sanayi ve Ticaret Ba- kanlığı hakkında suç duyuru- sunda bulunmaya hazırlanıyor. Ağrı keslci oldu Tüketici Haklan Derneği (THD) Başkanı Turhan Çakar da bankalann büyük kısmımn hâlâ yasaya ujmadığını belır- tirken Ankara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, kredi kartı faizlerini yüksek tutan bankalan. "faiz oyunuyla yasa delmekJe" suçladı. Tüketici Yasası'na göre gecikme faizi cari faizın yüzde 30'unu aşa- mıyor. Ancak, bankalar yüzde 30 sınırlamayı, aylık faizleri yüksek düzeyde tutarak aşmış oluyorlar. GSM ÎHALESÎ Turkcefl Irak pazarmda • Turkcell Irak'ta 3 bölgede 2 sene için açılan GSM ihalesine katılma karan aldı. Ekonomi Servisi - Turkcell Irak'ta GSM ihalesine katılacak. Turkcell'den Borsa'ya gönderilen açıklamaya göre, şirket yönetim kurulunun önceki günkü toplantısında, iştirak edilen bir konsorsiyum aracılığı ile Irak'ta 3 bölgede, 2 sene için açılan GSM ihalesine katılma karan alındı. Sonuç 5 Eylül'de Açıklamada, ihale sonuçlannın, 5 Eylül 2003 tarihınde açıklanmasının beklendiği belirtildi. Öte yandan, Turkcell, uluslararası derecelendirme kuruluşlanndan Standard & Poors'un, şirketin döviz cinsinden uzun vadeli kredi notunu B eksi'den B'ye yükselttiğini, bununla beraber TurkceH"in durağan olan görünümünü değişrirmediğini duyurdu. VI* TARA 1EİIRIEME1ER DEĞİL, SENDIKAl KATIÜM VE OENETİM ESAS ALINMALIDIR Hükümet 'netrakam' vermedi, KESKçekUdi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükü- met, memurlara 2004 yılında verilecek zamlar konusunda "net rakam" veremedi. Memur konfederasyonlanyla toplu görüş- meleri yürüten Başbakan Yardımcısı Meh- met AB Şahin, memur ücretlerine yapıla- cak zamlar konusunda ekım ayında net açıklamalarda bulunabileceklerini kayde- derken KESK, görüşmelerden çeldldi. Toplantı sonrası Türkiye Kamu-Sen'le or- tak açıklama yapan Şahin. "Memura,2003 yılında aynlan paydan. enflasyondan ve iş- çilere verilen zamdan daha fazla kaynak ayiracağu" dedi. Türkiye Kamu- Sen Baş- kanı Bircan Akyüdız ise, görüşmelerden mutabakat zaptıyla aynlma beklentisinde olduklannı söyledi. Dün sabah saatlerinde başlayan görüş- meden, ilk olarak KESK heyeti aynldı. KESK Başkanı SamiEvren, hükümetin net bir rakam telaffuz etmemesı nedeniyle top- lantıdan çekilme karan aldıklannı söyledi. EvTen, Şahin'in zamlarla ilgılı olarak an- cak ekim ayında net bir rakam verebilece- ğini belirtti. Kamu çalışanlanna siyaset hakkı verilmesi konusundaki önerilerinin Bakanlar Kurulu gündemine alınmasmı is- tediklerini vurgulayan E\Ten, bu teklife de olumlu yanıt alamadıklannı ve Bakan'ın "siyaset" fikrine soğuk baktığım dikkat çekti. Başbakan Yardımcısı Şahin ise, Tür- kiye Kamu-Sen'le birlikte yaptığı açıkla- mada, 2004'te memur zamlanna aynlacak payın, 2003 yılında aynlan kaynak, enflas- yon oranı ve işçilere verilen zamdan fazla olacağını belirtti. 'Hazme'nin süneleri Adalet Bakanı Cemil Çiçek, 'süne zararlılanyla mücadele' konulu toplantıda Hazine'nin süneleriyle uğraştıklannı söyledi ANKARA (CumhuriyetBüro- su) - Adalet Bakanı Cemil Çiçek, "Hazine'deki sünelerle" uğraş- tıklannı belirterek "Hazine'ye dadanmış süneler bazen siyaset- çi, bazen bürokrat, bazen işada- mı tahğuıda" dedi. Tanmdaki sünenin tek tip ol- duğunu ve nerede görseler taru- dıklannı belirten Çiçek. "değişik kıhklarda do- laşan Hazine süneleri- nin 24 saat çalışüğına" dikkat çekti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Polatlı Ticaret Borsası'nda Ta- run ve Köyişleri Baka- nı Sami Güçlü, Adalet Bakanı Cemil Çiçek. Maliye Bakanı Ke- mal l nakıtan ile Türkiye Ziraat Odalan Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar'ın da katıldığı bir basın toplantısı düzenledi. Polatlı ve çewesinde süne za- rarlısıyla ilgili yapılan mücadele çalışmalan hakkında bilgi veri- len toplantıda konuşan Adalet Bakanı Cemil Çiçek, ilginç ben- zetmelerde bulundu. Kendilerinin de "Hazinesüne- leri" ile uğraştıklannı belirterek şunlan söyledi: "Şimdi tanmdaki süne tek tip, bunu nerede görsek tanıyoruz, Ama bu Hazine'ye dadanmış sü- • Tanmdaki sünenin tek tip olduğunu ve nerede görseler tanıdıklannı belirten Çiçek, "değişik kıhklarda dolaşan Hazine sünelerinin 24 saat çahştığına" dikkat çekti. Türkiye bunu da başarmak zo- rundadır." Maliye Bakanı Kemal Unakı- tan da yaptığı konuşmada, bor- salann çok önemli olduğunu, borsalar üzerinden alım satım yapılması halinde burada işlem gören mallann kayıt altma alın- dığını söyledi. Bakan Unakıtan, _ ^ "Ama bu borsalara girip çıkmadan da çok sağa so- la girip çıkıyorlar. Ama burada kayıt altma gir- meden girip çıkan mal çok fazla. Sağolsun bizim milledmiz de fınnlarda ekmek alırken fiş istemi- yor. Fabrikalarda da müstahsil makbuzıı so- ran vok" dedi. neler bazen siyasetçi, bazen bü- rokrat, bazen işadamı kıhğında. bazen de tahav^iil edemedigimiz bir başka kılıkta. Başansuu tespit ettiğimiz tanmdaki süne sabah 05.00-06.00'da mesaive başlnor. Hazine süneleri ise 24 saat çahşı- yor. Maaile çaoşrjor. 365 gün ça- hşıyor. Onun için işimiz zor. Ama Ekonomide her şeyin kayıt al- tına aiınmasıru istediklerini, bu- nun için uzun uzun düşündükle- rini belirten Bakan Unakıtan, "Yann öbür gün de operasjona şuna buna başlarsak, o vergi ka- çıranlar uzun uzun düşünmeye başlavacaklar eyvah ne yaptık' diye" dedi. NET FÎYAT 2 MİLYON 200 BİN TL Fındık üreticisi aradığım bulamadı Yurt Haberleri Servi- si-Fiskobirlik'in fındık alım fiyatım brüt 2.5 milyon lira, net 2 mil- yon 200 lira olarak be- lirlemesine üretici tepki gösterdi. Ziraat odalan üreticilerin ürünlerini pazara geç indirmeleri çağnsında bulundular. CHP Trabzon milletve- kili Şevket Arz,"Bu fi- yat Kara- denizli nn- dık üretici- siylealayet- mektir" dedi. Ordu Ziraat Odası Başkanı Onur Şahin fi- yatın beklenenden 600 bin lira daha düşük ol- duğuna dikkat çekerek. "Dileriz ki hükümet bundan sonra Fiskobir- lik'e ka> nak konusunda yardımcı olur, 8 mihon üreticinin mağdumeti- niönler" dedi. Üreticıye fındığı olabildiğince geç pazara indirme çağ- nsında bulunan Şahin, "Fındıklar pazara geç inersifiyarJann2 nıihon 500 bin Kranm üzerine < çıkacagını umuyoruz" dedi. Giresun Ziraat Odası Başkanı Özer Akbaşh, 2002 ürünü fındığın Avrupa'da 2 milyon 200 bin lira üze- nnden iş- lem gördü- ğünü belir- terek, "Yeni iirün fi\atı en az net 3 milyon Bra ounanjdı" dedi. Tüccar: Flyat fazla Trabzon Ticaret Bor- sası Başkanı Sebahattin Arslantürk ise, açıkla- nan fiyatın piyasanın üzerinde olduğunu öne sürerek gereken bedelin nasıl temin edildığinın açıklanması gerektiğini söyledi. - NOTDEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL Haklısınız Sayın Adalet Bakanı Dikkat ediyor musunuz, ekonomik suça ekono- mik ceza çığırtkanlannın sesleri soluklan çıkmıyor. "Canım hapiste tutacağımıza adamlan bırakalım da borçlarını ödesinler" yaygaralan duyulmuyor. ör- gütlü ekonomik suçlann DGM kapsamından çıka- rılması için kendini parçalayanlar, şimdi etkin yargı ile yolsuzluklarla mücadelenin destekçisi kesildi. Bu desteğin arkasında, hem yürürlükteki yasal düzenlemelerte hortumculara bir şey yapılamaya- cağının güvencesi, hem de yeni olaylar nedeniyle toplumun tepkisinden korkulması var. Ancak kuş- kunuz olmasın, tarih tekerrür edecek. Şimdi yolsuz- luklarla mücadelenin destekçisi kesilenler, bir süre sonra "iş adamına kelepçe vuruluyor" edebiyatın- dan tutunda, "yolsuzluklarla mücadele ekonomik krizlere neden oluyor" yalanlarına kadar, yaygara- larına tekrar başlayacaklar. Ancak bu defa yaygaralann amaca ulaşması zor. Çünkü toplum, yolsuzluklarla mücadelenin eko- nomik kriz nedeni değil, yolsuzlukların ekonomik krizlerin nedeni olduğunu artık biliyor. Ekonomik suçlann toplumsal maliyeti ve sonuçlan da görül- dü. Ekonomik suça ekonomik ceza uygulaması ise suçluları korumak ve kamu vicdanını yaralamaktan başka işe yaramadı. Topluma karşı işlenen örgütlü ekonomik suçlar "işleyenlerın yanına kâr kalıyor". • • • Şimdi Adalet Bakanı haklı olarak haykınyor; "Bu ülkede cezaevinde kalan bir tane bankacı var mı? Bu yıl bütçeden 66 katrityon faiz ödemelerine ay- nldı. Bu bataklardan dolayı.. Bunu bu bankalar yaptı. Soyanlar ortada. Bunlann yatlan, katlan du- ruyor. Lüks içinde yaşıyorlar. Biz de bu soysuzluk- lann, yolsuzlukların bedelini maaşlarımızdan, ver- gilehmizden ödemeye devam ediyoruz". Söylenenlere itirazı olan var mı? Ancak sayın Bakan'ın göz ardı ettiği bir gerçek var. Yargıçlar yasalan uygularlar. Ekonomik suçla- ra karşı uygulanabilecek caydıncı yasal düzenleme- leryapılmamışsa, hakkaniyetli hızlı yargılamaya ola- nak verecek usul düzenlemeleri yoksa, yargı ne yapsın? 4422 sayılı yasa ile sağlanan olanaklarla bi- le yargılamanın nasıl bir ivme kazandığı görülmedi mi? 4422 sayılı yasa degiştirilip, örgütlü ekonomik suçlar ağır ceza mahkemelerine gönderilince sanık- lar birbirlerine sarılarak, beraat etmiş gibi, sevinç çığlıkları atmadılar mı? Eğer amacınız gereksinimlerin size bildirilmesini istemek ise bunun için zaman kaybetmenize gerek yok. Yapılması gerekenler Bakanlığınızdaki tozlu dosyalarda beklemekte. • • • Üstelik örgütlü ekonomik suçlarfa mücadele için, Amerika'yı yeniden keşfetmek de gerekrniyor. Bu suçlarla mücadelede en etkili çözüm, ekonomik suçlar sonucu sağlanan menfaatların "kara para" kapsamına alınması ve bu kaynakları kullanarak gerçekleştirilen hertüriü ekonomik faaliyetin de "ka- ra para aklama suçu" olarak izlenmesidir. Böylece ekonomik suç sonucu sağlanan menfa- atların başka tüzel kişiliklerde değerlendirilmesi ne- deniyle dokunulmazlığının önüne de geçilecektir. Ekonomik suçlann yargılanması, özel uzmanlık gerektırmektedir. Bu nedenle bu suçların yargılana- cağı uzmanlık mahkemelerinin, gerekli destek kad- roları da oluşturularak kurulması zorunludur. Bu düzenlemeler çağdaş ülkelerin ekonomik suç- larla mücadelede uyguladıkları yöntemlerdir. Ger- çekleştirilmesi ve uygulanması da zor değildir. Ancak sayın Bakan'ın gözden ırak tutmaması ge- reken bir nokta var. Yolsuzluk ve soysuzluklara kanşanlar ülkemizde bedel ödemezler ama onlara karşı bu mücadeleyi verenlere bedel ödettirirter. Üstelik onların destek- çileri de en ummadığınız yerlerden, hemen omzu- nuzun başından çıkarlar. Salı günü imzalanacak Çin 'ledev ticaret anlaşmasıkapıda İSTAIVBUL (AA) Türk-Çin İş Konseyi Başkanı Yavuz Onay, Çin'den gelen ticaret he- yetinin ikili görüşmele- rinin ardından salı günü anlaşmalann imzalana- cağını belirterek bu an- laşmalann 40-50 milyon dolan bulabileceği tah- mininde bulundu. Çin Ticaret Bakanlığı resmi temsilcileri ve alım, ya- tınm müteahhitlik fir- malanndan oluşan 62 ki- şilik Çin ticaret heyetine İstanbul Maden ve Me- taller Ihracatçı Birliklen (IMMÎB) Genel Sekre- terliği organizasyonun- da brifing verildi. Yavuz Onay, pazartesı günü Çin Ticaret Baka- nı Lu Fuyuan'ın Türki- ye'ye geleceğini, salı gü- nü de Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen ile ya- pılan görüşmeler sonun- da ortaya çıkacak anlaş- maya imza atılacağını belirtti. Bu anlaşmalar içinde demir-çelik, mer- mer, kimyasallar bulun- duğunu ifade eden Onay, "Bunun içinde güserin var, demir-çeUkten sıcak soğuk saclar var. Salı gü- nü imzalanacak anlaş- malargerçekleşirse Çin- lifirmalannalunlaruun 40-50 mihon dolan bula- bfleceğini tahmin edivo- rum" dedi. Çin'in Türkiye'ye ih- racatının 1 milyar 150 milyon dolar, Türki- ye'nin bu ülkeye ihraca- tının ise sadece 250 mil- yon dolar olduğuna dik- kat çeken Onay, özelleş- tirmeyle de ilgili olarak Çinli firmalann Tekel ve Şeker Fabrikalan ile ilgi- lendiğini söyledi. Çinli firmalann Çin ve Türki- ye arasındaki ticaret far- kını kendilerine Türki- ye'de yatınm yapmalan için engel olarak gör- düklerini söyleyen Onay, "Bu gelen heyete Türkiye'den alacak ol- duklan mallar için Çin tarafindan bir teş^ik uy- gularuyor, kredi imkânı sağlamyor. Bu sadece Türkiye'ye yönelik. Bu olay, me\zuat dışı bir uy- gıdama" dedi. 2005"te gümrüklerin sıfırlanma- sıyla Çin'in de ithalatçı konumuna düşeceğini ifade eden Onay, "Birinı Çin'e satnğunız mallar- da karşımıza çıkan tek engel gümriik vergileri._ 2005'ten sonra Türki- ye'nin Çin'e ihracaü, Çin'in de Türkiye'ye ih- racaü artar" dedi