Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 TEMMUZ 2003 PAZAR 14 KULTUR kuttur@cumhuriyet.com.tr Karnuya açık alanları süsleyen yapıtlann birçoğu korunmasız durumda stanbul'da heykeller zordaAHMET BAYEVDIR Cumhuriyet dönemiyle başla- yanmodernleşme sürecüıde kent- leşmede önemli gelişmeler sağ- lanmıştı. 1926-1946 arasındaki yıllar Türldye açısından zor yıl- lardı. Buna karşın kent yapılan- masında sağlıklı sonuçlar alın- mıştı. 1950'lerden sonra kentle- re yönelen ve akan kırsal nüflıs kent yaşamını giderek bozmuş, kent ölçekli kural ve kurumlan da yok etmiştir. Kentin ortak yaşam alanlan bu olumsuzluktan olduk- ça etkilenmiş, her türlü yıkım, kirletme, alışverişe açma, pana- yıra çevirme işlemleriyle karşı karşıya kalmıştır. Kamuya açık alanlan süsleyen anıt ve heykel- lerbu süreçte giderek korunamaz olmuş,kentlilikbılincinden yok- sun yöneticiler elinde de yaşama şanslannı yitirmişlerdir. îstanbul'daki anıt ve heykelle- rin durumunu saptamaya yönelik olmayan bir kültürel çalışma sı- rasında gözlenen, öncelikli ve önemli sayıldığı için bu yazıya ko- nu olan anıt ve heykellerin duru- mu, ömek ve ibret alınacak nite- liktedir. Duyarlı ve sorumlu yöneticiler bu konuda isterlerse çok şeyler ya- pabilirler. Yeter ki heykelin, salt seyirlik bir nesne olmadığını, bilgi- nin kaynağı ve doğrudan bilgi oldu- ğunu anlayıp algılayabilsinler. Krlppelln Ataturk Heykell Sarayburnu'ndaki bu heykel ülke- mizde dikilen ilk Atatürk heykelidir. 3 Ekim 1926 günü açılışı yapılmış- tır. Kaidesi mermerden, Atatürk fıgü- rü ise bronzdandır. Bu heykelin elimizdeki eski fotoğ- raflanyla şimdiki durumu karşılaştı- nldığında şu yıkımlan kolay lıkla sap- tanz: Bir Kaidenin dört yüzünde, orta gö- beklerde yer alan metal madalyon ve dal motifleri çalınmıştır. Boş delikler rahatça görüknektedir. Iki: Kaidenin alt ve üst tablalannı .âmil Sonad'ın Gülhane Parkı'ndaki heykeli ortadan kaybolmuştur. 1973 tarihli bu kadın figürüne ilişkin bilgisi olan yetkililerden açıklama bekliyoruz. Saraybumu'nda yer alan, ülkemizde dikilen ilk Atatürk heykeli de ilgisizlikten payını almış. Kaidenin üzerindeki madalyon ve dal motifleri çalınmış, metal kuşaklar tamamen sökülmüş, heykelin mimari düzenlemesinde yıkımlar gözlenmekte. saran metal kuşaklar tamamen sökül- müştür. Iç bağlantıyı sağlayan metal dügümler görülmektedir. Uç: Boyama, heykelin malzeme ni- teliğine uygun biçimde yapılmamış- ür. Dört: Heykelin mimari düzenle- mesinde ve çevre yapılannda da yı- kımlar gözlenmektedir. Barbaros'taki Yataya KemalBeyat- h heykeli, heykelüraş Hüseyin Gezer imzasını ve 1968 tarihini taşıyor. ilk konulduğu yer olan Dolmabahçe Ka- dırgalar Yokuşu'ndan. Barbaros Bul- van'na taşınmıştır. Bu yapıtın yaşa- dığı yıkımlar da bizler için üzücüdür. Defalarca bastonu kınlarak çalınmış- tır Şu anda da bastonsuzdur. Aynca heykelin arka dayanak mermerleri de kınlarak gövde çöplük haline getiril- miş durumda. tstanbul'un en güzel ve en güvenli bir ortamında dahi bunla- n görmek son derece düşündürücü- dür. Edırnekapı'daki Çanakkale Şehit- leri Amb'na gelince; bu anıtın bakım, onanm ve çevre düzenlemesi geçen yıl yapılmıştı. Ancak dikey, yatay gör- sel dengesini sağlayan ve anıtı bü- rünlüğü içinde algılamamıza olanak veren metal dal kuşak sökülüp çalın- mıştır. Özgün haline uyan bir metal kuşağın konulmasına gidihnediği gi- bi, delikleri kaybetmek için mer- mer gövde iyice kazınarak incel- tilmiştir. lstanbul Büyükşehir Belediye- si önündeki büstlerin durumu da hiç iç açıcı değil. Biri dışında di- ğerleri ZerrinBotükbaşı'nın ese- ri olan eski belediye başkanlan büstleri buraya Gülhane Par- kı'ndantaşınmışlardı.Bubüstler, yeni yerleri havuz kenan, fiskiye- lerin savurduğu sularla sürekli ıs- lak bir ortam olduğundan özel koruyucu önlemlerle korunmalı- dır. Bu yapılmamıştır. Bir insan boyunun erişebileceği yükseklik- teki bu büstlerin üzerindeki kuş pisliklerini sihnek ve temizlemek de zor olmasa gerek. Belediye bi- nasının onanma alınması da bu özensizliğe gerekçe yapılmama- hdır. Sonad'ın kaytoolan yapıtı Seçkin bir plastik yeteneğe sa- hip ohnasma karşın az sayıda ya- pıtı olan Kamil Sonad'ın Gülha- ne Parkı'ndakı heykeli de ne ya- zık ki ortadan kaybolmuştur. Yıl- larca Gülhane Parkı'nı süsleyen, betonla oluşturulmuş bu figür 1973 tarihhdir. Cumhuriyetimizin 50. yılı etkinlikleri kapsamında buraya konulmuştu. Bu heykele ilişkin bilgisi olan yetkililerden açık- lamalar beklemekteyiz. Taksim Kazancı Yolcuşu'nun ba- şındaki heykel de ömrünün sonuna yaklaşmış görünüyor! Yakın tarihli olmasına karşın, me- tal kütleyi oluşturan parçalar bakım- sızlık nedeniyle dağılıp dökülme ko- numuna gelmiş bulunuyor. Bu yapı- tın da gözden çıkanldığı kanısı ister istemez insanda uyanmaktadır. Hakkı Karayiğitoğlu'nun Bahar isimli heykelininse nerede olduğu belli değil. 50. yıl kutlama kurulu- nun karanyla, lstanbul Büyükşehir Belediye binası önündeki bahçeye yerleştirilmiş olan bu heykel beton- dan yapılmıştı. tlgisizlik ve umarsa- mazlık sonucu bu heykel de ortadan kaybolmuştur. L^ DVD / VCD Aslı SELÇUK ^ J Reign Of Fire (Ateş Krallığı) / Yön: Rob Bowman / Oyn: Matt- hew McConaughey, Christian Bale, Iza- beila Scorupco / 2003, renkli, 98 dakika / Bu- ena Vısta Home Enter- tainment - Tiglon. GreggChabotve Kevin Peterka'nın öyküsünden perdeye aktanlan çalışma- da 2008'de dünyayı ağızla- nndan ateş saçan ejderha- ' lar işgal etmiştir. 2020'nin tngiltere sinde canlı kalma- yı başaranlar kendilerine toprağın altında sığınaklar kurmuşlardır. Tüm anakarayı alevler sar- mıştır, ınsanoğlu soyunu sürdürmek amacıy- la ölüm makinesi bu yaratıklarla savaşıma girişir. Set tasarımlan, özel efektleri başanlı olan bu fan- tastik aksiyon serüvenin Özel Bölümler'i de aynntıh. Terörün İçinde Hayaü So- lumak ta ejderhalann yaratı- mı, maketlerin yapımı, bilgi- sayar efektleri yaratıcı kad- ronun aynntıh açıklamalany- la karşınızda. SuurÖtesi: Isya Dayananu- yorsan'da özel efekt uzmanı Dave Gauthier gerçek alev- leri nasıl oluşturduğunu, çe- kim öncesi hazırlıklanm, ej- derin nefesi mekanizmasmı, çalışma metodunu anlatı- yor. Rob Bmvman'la Söyleşi- ler'de yönetmen korku filmi türünün ince- liklerini, etkilenmelerinden ve deneyimle- rinden söz ediyor. Fragman da var. ••• Grand Canyon (Şehrin Kalbi) / Yön: Lavvrence Kasdan / Oyn. Kevin Kli- ne, Danny Glover, Mary McDonnell, Steve Mar- tin, Mary Louise Parker /1991, renkli, 134 daki- ka / 20th Century Fox Home Entertainment - Tiglon. Meg ve Lavvrence Kas- dan'm özgün senaryosun- dan çekilen film, 90'larda Amerika'nın büyük kent- lerindekı çagdaş yaşamın acımasızlığı, şiddet, insan ilişkilerinin karmaşası üze- rine yetkin bir çalışma. 1992 Berlin Fihn Fes- tivali'nde Altın Ayı Ödülü'nü kazanan ya- pım kentlerdeki yabancılaşma unsuru, sıra- GRAND CANYON- dan insanlann gündelikya- şamı nasıl algüadıklan, tep- kileri, değerleri, yaşamla başa çıkma çabalan, fark- lı kesimlerden insanlann yaşamlannın kesişme nok- talan üzerine. Usta bir anlatım, oyuncu kadrosuyla L. Kasdan, 90'lardaki modern yaşama kişisel bir bakışla yaklaşı- yor, dünyadaki tüm iyi ve kötü şeylerin ne kadar bir- birlerine yakın, iç içe olduk- lannı vurguluyor, Amerika'da- ki dinmeyen şiddete, ırkçılık sorununa değiniyor. Taruücı Film'de set görün- tülerini, karakterlerin analizini, fılmin içe- riğini yaratıcı-oyuncu ekibin anlatımıyla iz- liyorsunuz. Fragman da var. HABERİN TEK ADRESİ •«!•*•• •SAMJCT AKP HÜKÜMETTNİN ABD İLE G&ZÛ MUTABAKATI ABDULLAH GÜL'ÜN İTİRAFI • GENELKURhMY Glft."ERANDeVU VERMGM • RUM^EUyİNSOAĞUSTOS'AMÜOAHALESİ • HÜKÜMETÎ YÜCE DİVAN YOLU • PEARSON PKK İLE DİYALOGURIN! KABULETTİ: 'AKFNİN BLGİSİ DAHİÜNDE GÖRÜŞTUK.' • TAYYİPERDOĞAMNKRİTİKATAMALARI emın ıgus bu oünya bir pencere CD VE KASET Bu OUDVIL oır pdosc HB gcleo takar gider" Aydınlık HER PAZAR BAY1ERDE CEYHAN 1. ASLİYE HlîKUK MAHKEMESİ'NDEN Dosya No: 2001 365 Davacı Hakkı Kandemir vekili Av. Galip Karaveli- oğlu ve müdahale edenler Hanife Küreci vs. vekili Av. Erkan Tekin tarafından davalılar Malıye Hazüıesı ve Köy Muhtarlığı aleyhine mahkememize açmış olduk- lan tescil davastnın yapılan duruşması sırasında veri- len ara karan gereğince, Adana ili, Ceyhan ilçesı. Yellibel Köyü'nde kâin kuzeyi 278 No'lu parsel, güneyi 19 No'lu parsel. do- ğusu 188 No'lu parsel, batısı 14 ve 11 No'lu parsel ile çevrili 15 No'lu parselin davacılar kendi adına tescil ettinnek istediğinden bu yerle ilgili herhangi bir hak iddia eden varsa 6.11.2003 günü duruşmaya gelerek beyanda bulunması, aksi halde hak edildiğınde davacı adına tescil edileceği ilan olunur. 9.7.2003 Basın: 34605 Memleket meseleleri ile ilgilenenlerin yeni internet adresi inadina.com 1) FUJIFILM R A D I lstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, 10. Uiuslararası lstanbul Caz Festivali kapsamında 19 Temmuz 2003 tarihinde Park Orman'da yer alan "GrooYOİogf Matthew Herbert Big Baıd / Organic Audio / Pressure Drop Soondsystenı konserinin gerçekleştirilmesindeki değerii katkılan için Fıji Film Tarkiye ve Radio Qxi-gen FM 95.9. a teşekkür eder. SlGaranti MARMARA I Carol Shields yaşamını yitiPdi • TORONTO (AA) - Pulitzer ödüllü Kanadalı yazar Carol Shields önceki gün uzun süredir mücadele ettığı göğüs kanserine yenildi. Çağdaş Kanada edebiyatının en önemli isimleri arasında olan Shields'ın 20'den fazla kitabı vardı. Romanlarında sıradan insanlann, özellikle de orta sınıftan kadınların günlük yaşamlannı anlattı. Bir kadının yaşamöyküsünü kurgusal olarak anlattığı, 700 binden fazla baskı yapan 'The Stone Diaries' adlı yapıtıyla. 1995 yılında Pulitzer Ödülü almıştı. Türk sinemasına Avrupa desteği • Kültür Scnisi - Avrupa Görsel-tşitsel Eserler Destek Fonu (Eurimages) Türk sinema sektörüne toplam 329 bin 400 Euro (yaklaşık 511 milyar lira) yardım yapılmasını kararlaştırdı. Letonya'nın başkenti Riga"da toplanan Eurimages üyelen Türk-Yunan ortak yapımı 'Meleğin Düşüşü' adlı film senaryosu ile Kodak ve Antrakt'uı düzenlediği yanşmada ikincilık ödülü kazanan Semih Kaplanoğlu'na 275 bin Euro (yaklaşık 426 milyar lira) yardım karan aldı. Eurimages aynca, Avrupa filmlerinin Türldye'de dağıtımını sağlamak amacıyla 9 Türk dağıtım şırketine de 54 bin 400 Euro destek verilmesini kararlaştırdı. Bodrum'a 'Bir Şeyhler Oluyor' • Kültür Servisi- Yılmaz Erdoğan'ın yazıp yönettiği 'Bana Bir Şeyhler Oluyor' oyunu bugün ve yann saat 21.15'te Bodrum Kalesi'nde sahnelenecek. Oyunun kahramanı Hilmi Duran halim selün, süklüm püklüm, gırdiği hiçbir işte dikiş tutturamamış, bütün umudunu piyangoya, talih oyunlanna, at yanşlanna, bir yerlerden çıkıp gelecek bir mucizeye ve en önemlisi serbest piyasada olup bitenlere bağlamış küçük adamlann yaşamlannı temsil ediyor. Geniş bir oyuncu kadrosunun rol aldığı oyunda Yılmaz Erdoğan'ın yanı sıra Demet Mbağ, Zerrin Sümer, Altan Erkekli, Sinan Bengier. Salih Kalyon, Bican Günalan, Caner Alkaya. Celal Tak, Tolga Çevık, Bınnur Kaya, Pelin Körmükçü, Ayberk Atilla, Neslıhan Yeldan, Deniz Özerman, Özge Özberk ve Nusret Karakuş yer alıyor. 6 yaş altmdaki çocuklann ızleyıci olarak alınmayacağı etkinlikte bilet fiyatlan 30 - 25 - 20 milyon Türk Lirası arasında değişiyor. (0 216 454 15 55 - wwbiletix.com.tr) Milli Piyango çekildi 600 milyar 416800 60 milyar 238785 10 milyar 229540 5 milyar 052948 190270 1 milyar 012623 089600 111833 122887 129633 190442 254354 4225S6 462517 525081 500 milyon 013823 038329 049012 074841 07904"? 106695 124208 150889 181942 208147 219505 283853 288377 298162 307052 331243 388715 439355 439576 481422 504170 510205 517168 535621 548371 400 milyon 003398 041089 055630 059383 062535 066917 068983 079824 083449 088615 089544 092623 093954 107579 110164 113312 123888 124714 126662 134498 143166 156536 157833 164934 194288 196068 208514 217172 232766 233951 238643 250517 25P74 257523 293562 296259 308057 309040 315118 316145 321428 329798 352372 352853 361763 363575 374199 387315 402421412289 427278 430702 431682 434384 445232 463130 473109 479688 491457 492126 497490 514400 515899 518926 521158 536283 537057 546561 548438 563517 567067 567421 577847 578372 587458 300 milyon 007548 009878 019331 019597 021393 030874 052188 054205 055761 0697 i8 070398 072283 078678 085431090159 090648 092545 098645 101205 136061 140800 145389 145870 152836 153549 1637 09 166999 170342 175832 1767 77 180837 193205 195632 203009 206578 210017 211495 212034 220080 223138 226271 230365 236522 236955 237188 244413 245838 245864 256695 257877 264671268116 298915 299616 307897 310917 319532 325276 329077 341375 353136 354063 368244 369010 373238 378452 378541 378734 379683 421575 421644 429357 437571 439199 444130 453418 455355 467891 469866 471985 477974 481528 491794 500324 501602 502269 505845 507021 511143 512791 517907 519696 525460 538263 569972 570570 572110 590306 591972 598668 200 milyon 001377 009716 017384 021999 032955 034793 036916 041823 064210 082989 083239 091762 092566 094254 096288 096632 107935 109834 111493 119268 127233 134521 148738 161937 175556 177685 178815 180349 195829 203596 212019 212845 218469 232743 233832 234610 243764 248000 248975 252903 262235 271805 273160 277805 283337 2^795 284645 309174 317198 320270 320527 329251 329318 329613 334959 347336 348488 359656 360922 376195 380922 383957 394484 397108 404721413411426483 449116 465444 469662 471007 473024 483783 484255 487789 490527 494249 494898 498748 500529 50390 7 507065 508691 509670 511280 511920 512973 514488 523322 529194 533209 536035 545349 548832 549721 563220 574921 589993 591607 592538 100 milyon 02229 H634 12443 22450 28733 33358 50801 51988 59278 92909 40 milyon 0442 2047 2553 26ll 2716 3832 5307 5718 6267 8500 20 milyon 213 447 466 497 505 521 558 12 milyon 06 13 31 36 98 Amorti 4ve9