Katalog

1Z HAZİRAN 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA SAGLIK Özrelhastane kmmsyonda kaAul ediMi • ^-NKARA (Cumhuriyet BÜB^OSU) - Memurlar ile Em^klı Sandığı'na bağlı eme-kh dul ve yetimlerin özeJ sağlık kuruluşlannda tedarv. görmelenne olanak tanıyan yasa önerisi TBMM Plar»-Bütçe Komisyonu'nda kabuledildi AKP' mill^rvekillerince venlen yasa önerisine göre. memurlar ıle bakmakla yükiimlü olduklan aile fertleri ile emekli, dul ve yetimler, resmi sağlık kummlanndan yararlandıklan haklarla özel sağlık kunımlannda tedavi olabilecek. Yılan zehri seranu Mısır'dan yılda 15 trilyon liralık yılan zehri serumu ithal eden Türkıye, bu mamulü üretmeye başlayacak. Ilkbaharrn yağışlı geçmesı ve ardından sıcaklann bastırması sonucunda, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelenndeki sağlık laırumlannda yılan serumu sıkıntısı yaşanırken Sağlık Bakarıhğı bu mamulü üretme karan aldı. Bakanhk, Refık Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı'nın Esenboğa yolundakj çiftlığinde üretıme başlayacak ve proje kapsamında, 'yılan zehri üretim merkezi' kurulacak. Bılım kurulunda bulunan öğretım üyelen, batı ve güney bölgelerinde görülen "şeritli engerek' ıle doğu ve güneydoğuda görülen 'koca engerek' yılanlanrun toplanmasım sağlayacak organizasyonu yapacak. Çin ilacı bunama uzerinde etkili • CHICAGO (AA) - Pekin Üniversitesi Çin ilaçlan bölümünde yapılan bir araşürmada, bitkisel bir Çın ilacının inme kaynaklı bunama (vascular dementia) uzerinde etkili olduğu saptandı. Yüzyıllardan beri Çin'de kullanılan gastrodine bitkisinden elde edilen granule bileşiminin, baş dönmesi, baş ağnsı ve iskemi ile ilgili inme hastalıklanna karşı popüler bir ilaç olduğu belirtildi. 45 kadın ve 75 erkek inme hastası uzerinde yapılan araştırmada, granule bileşiminin, ınmeden sonra meydana gelen ve daha sonra Alzheimer hastahğına yol açabilen bunama uzerinde etkili bulunduğu saptandı. Sağlık envanteri çıkanlıyor • ANKARA (AA) - Sağlık Bakanı Recep Akdağ, Türkiye'nin mevcut sağlık potansiyelini tespit etmek ^e elde edilen veriler îjiğında kıt kaynaklann \erimli ve etkin şekılde kullanımını sağlamak anacıyla. Türkiye'nin sağlık envanterini çıkarma alışması başlattıklanm söyledi. Akdağ, çalışmarun ik aşamasının 1 ay içinde umamlanacağıru, töylelikle gerek özel sektör x gerekse kamu sektörünce 'apılacak sağlık atınmlanrun en uygun x en kısa sürede izmete katıhmınm ağlanacağını belirtri {rvrisinekJer ssmer sever | İSTANBUL (ANKA)- azın gelmesiyle tüm ısanlığın yakmdığı orunlann başında yer alan rvrisineklerin, kendilerine Tirban olarak daha çok smer tenlileri tercih ettiği «lirrildi. TÜBÎTAK. web ıtesinin 'merak ettikleriniz' »olümünde yurttaşlann Jdına takılan ilginç orulara yamt veriyor. iiteye yöneltilen ilginç orular arasında bazı nsanlann neden ıvrisineklere daha çekici :eldiği de yer aldı. TJBÎTAK uzmanlan bu onıya, "Koyu renkler ısıyı uttuğu içın birçok insam ivrisinekler için daha ekici kılar" yanıtıru verdı. Yaz hastalıklanna dikkatDört gözle beklediğimiz mevsim tüm güzelliğine rağmen önlem alınmadığı takdirde, sıcaklar, böcekler, ağır gıdalar ve enfeksiyon gibi çok sayıda etmenle sağlığın bozulmasına ortam hazırlayabiliyor İstanbul Haber Servisi - Kar. kış ve so- ğuklann beraberinde getirdiği ekonomik yüklerin yanı sıra nezle, grip gibi hasta- lıklardan da bıkanlar dört gözle ucuzluk, eğlenme ve dinlenme anlamına gelen yaz aylannı bekledı. Haziran ayı itibanyla sı- caklann ıyice kendini gösterdiği yaz mev- simi, tüm güzelliğine karşın, bazı önem- li aynntılara dikkat edilmediğinde sağlık sorunlanna da neden olabiliyor. Sıcaklar, böcekler, ahnan ağırgıdalargibi çok sa- yıda etmen sağlığın bozulmasına ve yaz mevsiminin bir işkenceye dönüşmesine ortam hazırlayabiliyor. Yazın getirdiği tehlikeler ve ahnabilecek önlemler ise şöyle sıralanıyor: Boğulmalar. Yazın özellikle iyı yüzme bilme- yenlerin dalgalı denize girmeleri sıklıkla ölümlere neden olan bir du- rumdur. Sudaki kişi çırpındığında iyı yüzme biliniyorsa bizzat suya girilerek, bilinmiyorsa da kıyıdan sopa, ip, kumaş Cüneş çarpmaları gibi şeyler atarak yardımcı olunmaya ça- lışılmalı. Kişı nefes alamıyorsa en kısa sü- rede ciğerindeki suyu boşaltmak içın ağız- dan ağıza solunum yapılmalı ve hemen he- kime baş\r urulmalı. Mantar: Yaz aylannda görülme südığı yüzde 80 oranında artan mantarlar özellikle yüzme havuzlanndan bulaşıyor. Görülen en önem- li belirtisi ise kaşıntı, çeşit- li büyüklük ve renk- > lerde leke ve Genelde yaşlılar, şişmanlar, çocuklar ve kalp hastalan ara- sında görülür. Aşın terleme. vücuttaki su ve tuz kaybına neden olur. Kendini, yüz ve baş derisi- nin sıcak ve kızank olması, halsizlik, baş ağnsı, baş dön- mesi, huzursuzluk ve bulantı olarak gösterir. Basit güneş çarp- malannda, hasta so- ğuk bir ortama alın- malı, düz olarak ya- tınlıp bacaklan hafıf yukan kaldınlmalı- dır. Ağır durumlarda ise mutlaka sağlık merkezine başvurulma hdır. döküntüler olarak ortaya çıkıyor. Özellik- le bu sorunlarla sık karşılaşanlann havuz- lann yanı sıra hamam, sauna ve spor sa- lorıJanndan uzak durmalan, sentetik iç ça- maşın, lastik ayakkabı ve dar giysi kullan- mamalan gerekiyor. Ayaklann ıslak bıra- kılmaması, banyo ve yüzmeden sonra tüm vücudun kurulanması da ahnabilecek ön- lemler arasında sıralanıyor. idrar yolu enfekstyonu: Yaz aylannda sıkhğı artan idrar yolu en- feksiyonu, özellikle kadınlarda gö- rülür. Hastalığa E. Coli bakte- risi neden olur. Kann ve ka- sık ağnsı, idrar yaparken yanma ve acıma hissi. idrann bulanık ve kan- lı gelmesi, ateş, tit- reme gibi belirtiler görülür. Özellikle klozet, lavabo, banyo, » havuz, kaplıca ve atık su- lann kanştığı denizler en riskli ortamlardır. Korunmak içın ıslak ma- yo ve çamaşırlarla oturulmamalı, bol sı- vı alınmalı, genital bölgeler bol su ıle yı- kanarak temizlenmelidir. İshal: Yaz aylannda mikroplann, çöplerin ne- den olabıldiği bir hastalık da ishaldır. Özel- likle bebeklerde tehlıkeli olabilen ishale karşı, ilk tedbir olarak kaybedilen su ve ru- zu geri kazandınnak içın pratik olarak ha- zırlanabilen su solüsyonu içilmesi gereki- yor. Bu solüsyon ise şöyle hazırlanabilir: Bir lıtre kaynatümış soğutulmuş suya 1 çor- ba kaşığı şeker, 1 tath kaşığı sofra tuzu ve 1 çay kaşığı karbonat konularak kanştın- lır, içilebildiği kadar sık aralıklarla ıçilir. 24 saatten fazla süren ishallerde en yakın sağlık merkezine gidilmelidir. Böcek sokmalari: Kesın olarak bilınen ya da şüpheleni- len durumlarda, kol, bacak gibi bölgeler- de ısınğın gövdeye yakın tarafına sıkı bandaj uygulanır. Zehri atmak için ısınk küçük bir kesıkle genişletilip, kan emile- rek tükürülür. fşlem 5-6 kez tekrarlanır. Isınlan yerin üzerine buz tatbik edilir. Bölgenin su ve sabunla yıkanması en ba- sit ve etkili tedavidir. Orta kulak iltihabi: Kulağa su kaçması hahnde görülür ve genelde mikroplu havuzlardan bulaşır. Ka- labalık havuzlardan ve kırlı sahillerden kaçınılmalıdır. Beslenme sorunlari: Ağır yağlarla yapılan gıdalar, kızart- malar, özellikle kalp-damar-tansiyon has- talan için yaz aylannda daha büyük risk taşır. Bunlann yerine; sulu yemekler ile taze meyve-sebze tüketilmelidir. Kayna- ğı belli olmayan buzlar mıkrop taşıyabi- lir. Yemekler, bozulmaması için bir gün- lük yapılmalı. Cölgede bile yanabilirsiniz Güneşte kalmayı izleyen 24 sa- at içinde ortaya çıkar ve 72 saat sü- rebilir. Güneşten korunmak için koruyucu krem, penye giysiler, şapka, güneş gözlügü kul- lanılmalıdır. Yanıklara sadece soğuk suyla ıslatılmış tülbent kul- lanılmalı, yanıklar sulu ise hekime gidilmelidir. Güneşten korunmak için güneş ışınlarının dik geldiği 10.00-15.00 saatlerı arasında güneşe çıkmaktan kaçı- nılmalı. Su, kum, kar ve tüm zeminler ışınlan yansıttığı için gölge olan yer- lerde bile yanılabileceği dikkate alınmalıdır. Güneş yağı, güneşe çıkmadan 15-30 dakika önce sürül- meli. 11 Haziran 1868'de 'Osmanlı Hasta ve Yaralı Askerlere Yardım Cemiyeti' adıyla kuruldu Kızılay 135. yaşını kuthıyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye Kızılay Derneği'nin 135. kuruluş yıldönümü kutlanıyor. Kı- zılay Genel Başkanı Ertan Gönen Kızılay'ın, ulusun gereksinimlerine ve dün- yanın her köşesinden yar- dım çağnlanna hızlı ve ye- terli yanıtı verebilecek bir yardım kuruluşu haline gel- diğini bildırdi. İsmlnl Atatürk verdi Gönen, kuruluş yıldönümü nedeniyle Renda Köşkü'nde basın toplantısı düzenledi. Kızılay'ın, 11 Haziran 1868 de "Osmanlı Hasta ve Yarab Askerlere Yardım Ce- miyeti" adıyla kurulduğunu, 14Nısan 1877'de "Osman- u Hilaliahnıer Cemiyeti", 1923 te "Türkiye HUafiah- madığını, artçı sarsıntılar ne- deniyle evlerine giremeyen yurttaşlann çadırlarda bann- dığını kaydetti. ABD Büyü- kelçiliği'nin, özellikle Irak sa- vaşı sırasında yan tarafında bulunan Renda Köşkü'nü sa- tın almak istediği yolundaki iddialann sorulması üzerine de Gönen, "Eskidenberiböy- le şeyler olur. ABD daha önce de köşkü istemişti. ama satma- ıruşok. Tarihi bir değeri oldu- ğunu düşünüyoruz, arkadaş- lannuz burayı müzehaline ge- tirmek istiyor" dedı. Gönen, kötü durumlarla kar- şılaşıhnası ve köşk için çok yüksek bir fiyat verilmesi du- rumunda kurumun menfaatı- nı düşünmek zorunda kala- caklannı da söyledi. Gönen. konuşmasının ardından yöne- Gönen, kuruluşvıldönümü nedeniyle RendaKöşkü'nde basıntoplanüsı düzenledL(SERDAR ÖZSOY) ^ n mer Cemiyetiw adını aldığını belirten Gönen, derneğe, 1935 yılında Mustafa KemalAtatürk tarafindan "Kızüay" adı- nın verildiğinı söyledi. Kızılay"ın 135 yıldır kendisini ilgilendiren tüm konu- larda devletin bütün lcurum ve kuruluş- lanyla yakın işbirliği içinde bulundu- ğunu anlatan Gönen, yüzlerce yılhk dev- let geleneğıne yakışır bir ciddiyetle, ken- disine verilen yetki ve sorumluluklar çerçevesınde hizmetlerini sürdürdügü- nü dile getirdi. Gönen. Kızılay'ın, 1925 yılında Tür- kiye'nin ilk hemşirelerini mezun eden okulu, 1936'da Hereke'de ilk öğrenci yurdunu, 1950'deilkdispanserini, 1957 yılında istanbul ve Ankara'da ilk kan merkezini açtığını anlattı. Gazetecilerin sorulannı da yanıtlayan Gönen, Bingöl depreminin ardından böl- gede dağıtılan çadırlann henüz toplan- lü" simgesi ve Atatürk'un 1935 yılında Kıalay'ı ziyaretı su^sındaki fotoğrafinın yer aldığı pastayı kesti. Kızılay'ın kuruluş yıldönümü nede- niyle Cuinhurbaşkam ,\hmetNecdetSe- zer ile TBMM Başkanı Bülent Annç da Gönen'e kutlama mesajı gönderdi. ARLAMENTO SApLIK KOMİSYONU RAPORU: İngiltere'de hastalar kaderine terk edildi LONDRA (AA) - îngiltere'de hastanelerdeki aşın yığıhnalar nedeniyle, AIDS de dahil olmak üzere çeşitli bulaşıcı cinsel hastalıklar taşıyan hastalann kaderine terk edildiği belirtildi. îngiliz parlamentosu sağlık komisyonu tarafindan yapılan bir çalışmayla, uzun kuyruklar yüzünden AIDS de dahil olmak üzere çeşitli bulaşıcı cinsel hastalıklar taşıyan hastalann hastane kapılanndan çevrildiği belirlendi. Ülkedeki sağlık kuruluşlannın ihtiyaca cevap veremediğine dikkat çekilen komisyon raporunda, geçen üç yıl içinde randevu için bekleme süresüıin iki katına çıktığı belirtildi. • İngiliz parlamentosu sağlık komisyonu tarafindan yapılan bir çalışmada, AIDS de dahil olmak üzere çeşitli bulaşıcı cinsel hastalıklar taşıyan hastalann kaderine terk edildiği belirtildi. Sağlık komisyonunun raporunda, kliniklerde aşın yığılmanın yanı sıra binalann da yetersiz olduğuna dikkat çekildi. Hükümetin sağlık sistemine gereken önemi vermediği vurgulanan raporda, "Ozeflfikle cinsel sağhk konusundaki boşluk tüylerimizi ürpertti Bulaşıcı cinsel hastahk taşıyan hastalar kendilerine bakılacak yer \e zaman ohnadığı gerekçesiyle kapıdan çevTİHp toplumun ortasına. daha çok hastahk vaymak üzere sahmyor. Bu da İngüterede AIDS dahil bu tür hastahklann yayılma hızının niye bu kadar yüksek olduğunu izah etmeye yeterB" görüşüne yer verildi. OÖZLEŞMELİPERSONEL UYGULAMASI Sağlıkta 21 bin kişilik 'hükümet kadrosu' ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Sağlık Bakanlığı'nın 25 ilde toplam 21 bin 675 sözleşmeli sağlık personeli görevlendirebümesini öngören yasa tasansı TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Sözleşmelerin, personel ile "bakanın ilde yetküi lakhğı amir" tarafindan yapılacak olması, tasannın AKP'nin kadrolaşmasına dönük olduğu kuşkusunu gündeme getirdi. Düzenlemeyle, Sağlık Bakanlıgı'ndaki müşavir sayısı da 10'dan30'a çıkanlıyor. Tasan, sözleşmeli olarak istihdam edilecek ve işçi sayılmayan sağlık personelinin hizmet şartlannı, niteliklerini, işe alınma ve işe son verme hallerini, görev ve yetkilerini, hak, •TBMM Başkanlığı'na sunulan tasanya göre sözleşmelerin 'bakanın yetkili kılacağı amir tarafindan' yapılacak olması AKP'nin kadrolaşma kuşkulannı gündeme getirdi. yükümlülük ve sorumluluklannı, ücret ve diğer ödemeler ile özlük haklannı düzenliyor. Tasanya göre 25 ilde sözleşmeli çalıştınlacak personelin, devlet memuru olmaya ilişkin genel şartlan taşıması zorunlu olacak. Uzman doktor, doktor, diş hekimi ve eczacı pozisyonlanna her türlü atama kurayla; diğer sözleşmeli personel pozisyonlanna ise merkezi sınavla yapılacak.Hizmet sözleşmelerinin uygulama süresi, mali yılla sınırh olacak. Taraflardan birinin, sözleşmenin bitiminden en geç 1 ay önce karşı tarafa yazılı fesih bildiriminde bulunmaması durumunda hizmet sözieşmesinin uygulama süresi, izleyen yıhn sonuna kadar uzayacak. Sağlık ocağı sistemi felç Türkiye'nin korunmuyor SAADET USLU/EVTtLM KAYA Türk Tabıplen Birliğı (TTB) Pratısyen Hekimler Kolu Başkanı Dr. Muharrem Baytemür Türkiye genelinde en azından bin sağlık ocağına daha gereksinim duyulduğunu belirtirken Dokuz Eylül Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dah'ndan Doç. Dr. Ata Soyer ise kamu sağhk harcamalannın \e yatınmlannın düşüklüğünün, sağlık ocağı sistemini "felç" ettiğini vurguladı. Türkiye'de de çağına göre oldukça ileri olan sağlıkta sosyalizasyonu sağlayan yasanın, özellikle "sağ" iktidarlarca engellendığıni belirten Soyer şunlan söyledi: "Bugun ülkemizde 70 miKon kadar ayakta teda\i başMirusu/potikonik olduğu söylenmektedir. Bunun 40 mirvon kadarı hastanelerde, 30 mihon kadan ise sağhk ocaklanndadır. Oysa, bu rakamlarm 63-7 sağhk ocağı lehuie olması gerekir. O zaman, hastane önlerindeki birikme ve ondan kavnaklanan sorunlar çok azahr. Ancak bu geBşme, 'sıkışıklıktan' çıkar sağlayanlann işine gelmemektedir." Soyer, son birkaç yıldır sağlığa aynlan payın yüzde 3'leri bile bulmadığını kaydederek "Bu paranın yüzde 80 kadan personel ^ ^ _ _ _ _ _ ^ _ ^ ^ _ ^ _ harcamasıdır. Sağhk yabnmlanna aynlan pa\; 1980'lerde yüzde 20'lere yakinken 2OOO'lerde\üzde 5'lere gerilemiştir. Koruyucu sağhk hizmetlerine aynlan pay ise yüzde l'in alöndadır" dedi. Sağlık ocaklannın en yetersiz olduğu bölgeleri " büyük kentier \« Güneydoğu" olarak aktaran Soyer şöyle de\am etti: "Büyük kenderde, sağhk ocaklannın sayıca ve de nitenkçe yetersiz ohışu, bu kentlerde özel polikiiniklcrin •Türkiye'deki sağlık hizmetlerinin toplumsal ayağını oluşturan sağlık ocaklan, siyasi iktidarlann ihmalleri nedeniyle hizmet veremiyor. Kamu sağlığına bütçeden aynlan payın sürekli düşürülmesi, bir yandan sağlık ocaklannın hizmet vermesini engellerken diğer yandan da hastane önlerindeki kuyruklann artmasına neden oluyor. yaygınbğııun da açıklamasıdır. Örneğin, Istanbul'da 50 bin kişiye bir sağhk ocağı düşmektedir (yasanın sının 5-10 bin kişiye bh" sağhk ocağı şeldindeyken). İ stelik. bu ortalama bir rakamdır, bazı yörelerde, bu oranın 100-150 binleri bulduğu da tfade edibnektedir." Muharrem Bayiemür ise Türkiye'deki sağlık hizmetlerinin toplumsal ayağını sağlık ocaklannın oluşturduğuna dikkat çekti. Dr. Baytemür, şu görüşleri dıle getirdi: "ÖzelKkle doğu ve güneydoğuda birçok sağhk evi kapanhnışür. Bu da kırsal alanda başta aşılama. gebe takibi ve diğer koruyucu sağhk hizmederini ciddi şekilde aksafmaktadır. Türkiye'de en ücra köşelerine kadar dağılnuş yaklaşık 6 bin kadar sağhk ocağı vanfar. Kimi yerlerde sağhk ocağı olarak kullanılan mekânlar hizmet vermek bir \ana içinde insan bannmasının dahi zor olduğu yerlerdir." AKP de avnı Dokuz Eylül Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkaru, Prof. Dr. Gazanfer Aksakoğhı ise buinci basamağı geliştireceğini belirten AKP'nin hazırladığı sağlık reformunun Özal ve ÇiDer hükümetlerince hazırlananın tümüyle kopyası olduğuna dikkat çekti.