Katalog

2 MAYIS 2003 PAZAR CUMHURİYET SAYFA MUZIK ABDÜLCANBAZ PETROL SAVAŞLARI TURHANSELÇUK Rüzgâr'ınhüzünlüsesiOnyıldır Türkiye'deyaşayan Yunan sanatçı Vasiliki, Gündoğarken'in son üçalbümünden Ilhan Şeşen'le birlikte seçtiklerişarkılara Yunanca sözleryazarak 'Vasiliki Gündoğarken Soylüyor f albümünü çıkardı HATİCE TUNCER Vasiliki Papageorgiou, kısa bir süre için tstanbul'a gelip bir daha aynlamayan Yunanlı bir sanatçı. "Grup Gündoğarken"in "Rüzgâr" şarkısındaki o hüzünlü sesi, on yıldır Türk ve Yunan ezgilerine nefesini, ruhunu, sözünü katıyor. Vasiliki, Yunanistan'da biyoloji eğitimi görmesine karşın içinde giderek büyüyen isteğin önüne geçemedi ve "kendini müziğe verdi". Yunan geleneksel müzigi, Akdeniz, Ege, Anadolu müziğine büyük ilgı duyuyordu. Yunanistan köylerini gezip yaşlılardan şarkılar öğrendi. Rembetiko müzigini göçü çağnştırdığı için seviyordu: "Rembetiko önce Atina'da doğdu ama göçlerle Anadolu'dan gelenleıie zengûıleşti. Bu göç hissi hep içimde vanü. Çünkfi benim îznıir köklerim var. Büyükannem, büyükbabam göçle önce Selanik'e, sonra Atina'ya gitmişler. Yani geleneksel nıüzik ve rembetikoyla yaşıyordum." Kemençe hevesl Vasiliki Türkiye'ye ilk kez 1993'te rembetiko çalan bir grupla geldi. Taksim'de program yaptıklan kulüpte büyük ilgiyle karşılaşınca planladığından çok daha uzun Türkiye'de kaldı: "İstanbul'a gebnek benim en büyük hayalimdi. Geleneksel mü/ikie uğraştığım zamanlar kemençe öğrenmek istiyordum. İstanbul'da çabşırken geleneksel sazlan öğrenen öğrenciler beni çok etkiledi. Kemençe öğrenemedim ama şan ve kanun dersleri aldım." Vasiliki. Türk ve Yunan müzisyenlerden kurduğu Bosphorus grubuyla yıllardır çalışmalar yapan Nikiforos Metaxas'la Istanbul'da tanıştı. Bosphorus "u albümlerinden ve Atina'dakı konserlerinden tanıyan Vasiliki için Metaxas'la birlikte müzik yapmak yaşamında önemli bır dönüm noktasıydı: '•Bosphorus geleneksel müziğe ilgi <hıyan Yunanlı gençlere Bosphorus eki repertuan sunmuştu. Bosphorus'un önemli etkisiyle Lanun. kemençe öğrenmeye taşladılar. Yunan geleneksel nüziğinde yeni bir hareket çıkb." Anadolu Feneri Vasiliki ve Metaxas, Sosphorus'un içinden çıkan Anadolu Feneri Grubu'nda jeleneksel müzikleri daha çağdaş hr yaklaşımla yorumlayan alışmalar yaptı: •Türk-Rum Aşk Türküleri Jbümünde ben geleneksel Yunan prçalannL, Melda Duygulu nrküleri okudu. Sonra yavaş yavaş iendi bestelerimize başladık. Heybeli'den Son Vapur" flnimüne böyle yavaş yavaş bir yçiş oklu. Geleneksel müzikten iaha çağdaş müzik ve söz yazmaya aşladık. Öyle bir kaynaşma oldu jsanki yeni bir Yunan-Türk »üaği gibi çıkıyordu." /an'dan Heybellada'ya nkıforos Metaxas'ın Grup îûndoğarkenle çalışmaya aşlaması da yeni dostluklann V asiliki: Âşık Veysel 'Güzelliğin on par etmez bu bendeki aşk olmasa/ Anılmazdı Veysel adı o sana âşık olmasa' diyordu. Bir rembetiko şarkısında 'insanın elleri temiz kalbi büyük olsun' denilmiş. Bizi en birleştiren unsur Anadolu. Vasiliki, Gündoğarken şarkılarından önce 'Heybeli'den Son Vapur" albümünü çıkarmıştı. başlangıcı oldu. Metaxas. Gündoğarken'in "Mestof Gündoğarken", "Gündoğarken 99", "Îstanbul-Atina, tstanbul" albümlerinin düzenlemelerini yaptı. Vasiliki, Türkiye'de İlhan Şeşen'le yaptığı düetlerde özellikJe de "Rüzgâr" parçasında tanındı: "Çok içten ve güzel tepkilerle karşüaşük. Heybetiada'ya Van'dan arkadaşlannı görmeye gelen askerler bize geh'p teşekkür etmişlerdi. Rüzgâr şarkısı Yunanistan'da da çok güzel karşılandı. Atina'da Yunan müzisyenlerle beraber çataşük. Yunanülarla Türkler çok samimi oldu. Belli ki insanlar iki taraftaki işbirliği. külrürel yakınlaşma olunca çok seviniyor. Artık eskisi gibi değil. Kültüre de bir yol açıldı. Şimdi Yunanistan'da gençler Türkçe öğreniyoriar, burada da Yunanca öğrenmek isteyenler var." Bir kalp eklemek istanbul'a 1993'te gelen Vasiliki çok istemesine karşın Izmir'e ancak 2000 yılında gidebilmiş. Turist olarak gitmek istemediği Izmir'de, Yunanlı şair Seferis için düzenlenen etkinlikte konser vermek için fırsat olmuş: "O konser unutulmazdı. ArkamdaJd panoda büyük bir ağaç resmi vanu. Sanki bir ağaç var bu toprakta. Biz küçuk bir kalp, yeni vapraklar ko>ııyoruz. Hepimiz vanz ama bu ağaçta. Mübadele zamamnda Girit'ten gehp Urla'ya yerleşen Türkler, çok beğendiklermi söyledi. Benimle çok güzel. bugün arük konuşuhnayan eski Yunanca konuştular. Anladım ki beraber, güçlü bir geçmişimiz var. Ortak acunız da var, muüuluklanmız da. Birbirimizi sevindirdik de incittik de. tvi niyetle beraber çanşırsak kefaletini ödeyebiüriz." Yunan ve Türk politikacılann zaman zaman verdikleri dostluk mesajlanna güvenmeyen Vasiliki, halklann birbirlerini tanıyarak ortak bir kültür yaratacaklannı düşünüyor: "Kıbns'ta öyle bir hava başladı. Politikacılar çok vaaüer veriyoıiar ama bir anda sö> lediklerinden başka bir pobrikaya dönüyoriar. Burası hassas bir bölge. Yabancüann da çıkarlan var. Yannş yapmışsak belki başka bir yolunu bulabilirdik ama hiç yalnız olmadık. Her zaman yardımcılar vardı yaıumızda. Onun için bir sivil diplomasi kurulması gereknor. Sanatçüar, eğhimciler, kültür insanlaruıa her zamankindan daha çok görev düşüyor. Arayan her şeyi bulabiÜr, yeter ki istek olsun." Cündoflarken'den seçmeler Vasiliki geçen günlerde Gündoğarken'in son üç albümünden Ilhan Şeşen'le birlikte seçtikleri şarkılara Yunanca sözler yazarak "VasiBki Gündoğarken Soylüyor" albümünü hazırladı: "tlhan Şeşen'in bestelerine bazen onların sö/Jtrinden esinlenerek Yunanca söz >azdım. İstanbul'da, Heybeliada'da yaşadıklanmı, hissettiklerimi anlatan sözler. Çünkü her gittiğimiz yerde müzik, tanıtmamn, Uetişimin, en derin aracı. Müzik hemen ruha. cana dokunuyor. Gerçek duygular varsa hemen ortaya çüayor." Yunanistan'dan cunta dönemi sonrası gelişen toplumsal sorunlan ele alan müzisyenler, Vasiliki'yi de etkilemiş: Ba$ka bir yerde değlllm... "Ben burada yaşıyorum ama Türk halkmın yaşadıklannı dostlanm vasrtasıyla yaşı>orum. Şarkılarda sadece kendi iç duygulanm olmuyor. Pop tarzında uygun olnıuyor ama başka albümlere yazıyorum. 'Ne Kalmış" şarkınıda yeni dünya düzenini anlatrvomnı. Sürekli ekonomik krizler, depremler, bürün bunlan ben de yaşıyorum. Ben başka bir yerde değihnı ve yaşadıklanmı vurguluyorum." Vasiliki'yle Heybeliada'da restore edilmiş eski bir evde başlayan sohbetimiz, ertesi gün gazeteyi ziyaretinde sürdü. Bir odanın duvanndaki Âşık V T eysel fotoğrafına takılıp kaldı. A;ık Veysel'e hayranlık "Ne güzel resim" diye uzun uzun baktıktan sonra Âşık Veysel'in o ünlü eserini mınldanmaya başladı: "Aşık Veysel 'Güzelliğin on par etmez bu bendeki aşk olmasa/Anılmazdı Veysel adı o sana âşık olmasa' diyordu. Bir rembetiko şarkısında 'insanın elleri temiz kalbi büyük olsun'denilmiş. Bizi en birleştiren unsur Anadolu." Vasiliki. şarkılannı hüzün dolu bir sesle okuyor. îstanbul 'u da hüzün yükJü bir kent bulduğu için şarkılannı öyle soylüyor galiba: "Bütün buradan geçen insanlann geçmişini ve acılannı taşıyan bir şehir hiçbir zaman gamsız olamaz. tstanbul tarihJe geçmişle yüklü bir şehir. Heybeti de ayıu. Onun için burada olmak çok anlamh geliyor." 12 yeni şarkısını seslendiriyor îlhan Şeşen'in beklenenalbümü m m Şcşen. büyük ılgi ıle karşılanan ^"Neler Oluyor Bize"albümünden 1.5 yıl gibi kısa bir süre sonra yeni bir solo albüm çıkardı. L'çüncü solo albümü "Şimdi Ben Bu Şarkuan Kime Söyle\e>im"deki şarkılardan bıri dışındaki eserlenn söz ve müziği yine İlhan Şeşen'e ait. Şeşen, bir Zeki Müren klasiği olan "Bir Demet Yasemen"i yorumlayarak sürpriz yapıyor. Düzenlemelerini Ali Osman Erbaşf nın yaptığı Ilhan Şeşen, 14 şarkıdan oluşan albümde 12 yeni eserini seslendiriyor. Türkülerden örnekJerle Bağlama ustası Parlak'tan Katre H alk müziğinde icracı olduğu kadar araştırmacı kimliğiyle de tanınan £rol Parlak'ın beşinci albümü Katre Akkiraz Müzik Yapım etiketiyle piyasaya çıktı. Ağn Eleşkirt doğumlu olan Erol Parlak şelpe tekniğiyle bağlama çalma konusunda birçok usta ile çalışmalar yaptı. Arif Sağ Erdal Erzincan ile oluşturduklan bağlama üçlüsüyle [ dünyanın çeşitli [ yerlerindeki I konserlere katılan 1 Erol Parlakın ılk 'albümü 1995'te "Ah Bu Türküler" adıyla yayınlandı. 1997'deSağve Erzincan'la "Concerto For Bağlama"yı hazırlayan Parlak 1998'de "Pervane", 1998de enstrümantal eserlerden oluşan "Göç Yollan" albümünü çıkardı. Parlak'ın son albümü "Katre"de Orta Anadolu Abdal müziği ve Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesi türkülerinden örnekler yer alıyor. Parlak, albümünde NeşetErtaş'ın "Gönül .\rze>hyor Dostu Görmevi", "Senin Yazuı Kışa Benzer", "Sen Gülersen", "Küstürdüm Gönülü", "Ne Yaşar" gibi eserlerinin yanı sıra "Yüzüne Baktığım Kar Değil mi", "Kışa Çevirme Yazımı" gibi anonim türkülere de yer veriyor. Müzik Festivali'ninkonuklan Kraliyet Operası îstanbul'da Kültür ServTsi - Londra'nm ünlü Covent Garden Kraliyet Operası Orkestrası 31. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali'nin konuğu olacak. Londra'nın ünlü Covent Garden Kraliyet Operası Orkestrası'nın seçkın müzisyenlerinin oluşturduğu topluluk '1 Haziran'da vereceği konserde, oda müziğinin ünlü yapıtlannın yanı sıra genç kuşak Türk bestecilerinden Sıdıka Özdil'in kendileri için yazdığı 'Facing Phaselis' adlı eserini de seslendirecek. Aya trini'de verilecek konserin sanat yönetmeni olarak görev yapan Peter Manning, Şef Sir Georg Solri'nin yönetimindeki Londra Flarmoni Orkestrası'nın başkemancıhğının ardından aynı göre\i Kraliyet Flarmoni Orkestrası ve Covent Garden Kraliyet Operası Orkestrasf nda da sürdürdü. Frank Sinatra'dan 'Love Songs' Unutulmayan aşk şarkılanyla Kültür Servisi - 'My Way', 'New York, New York", 'Witchcraft' ve "The Lady is a Tramp' gibi şarkılannın yanı sıra Oscar ödüllü fihnleri ve etkileyici kişiliğiyle de bir efsane haline gelen Frank Sinatra'nın en güzel aşk şarkılan DMC etiketiyle satışa sunuldu. 'Love Songs' albümü, sanatçının 1940-42 yıllan arasında Tommy Dorsey'nin orkestrasında baş şarkıcı olarak çalıştığı dönemden 90'ın üstün'de parçadan seçilmış şarkılardan oluşuyor. n