Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 29 NİSAN 2003 SALI
OLAYLAR VE GORUSLER
EVET7HAYIR
OKTAT AKBAL
ÖzgünlükGetiPdik
Diyerek!
"Şimdi hangi ülke/i özgûrtüğe kavuşturacağız."
Birtakım insanlar, çe/reler vargünümüzde... llle de
kendi ölçülerine göe, geri kalmış yerleri, halklan,
özgürtüğe, demokraaye ulaştırmak isteğındeler! Ne
güzel niyet, re hayırl stek değil mi? Bakıyorsun, bir
zorba geçmiş başlarna. bir zorbalar topluluğu, oy-
sa halk aç bi laç perşan, belki oy da verıyor, seçim
de yapıyor ana özgir değil! Ne yapıp etmeli, orala-
ra özgürtük getirmelı..
"Haylaz" üketeri kjrtarmalı! Libya'yı, Kuzey Ko-
re'yi.Sunye'y, lran'ı,3omali'yi, nerdezorlayadauy-
durma bir seçimle iştaşına gelmiş bir iktidar, bir dik-
tatör varsa cnce ye^bır edilmeli, sonra kurtarıcı
olarak o ülkelere egsmen olmalı!.. Dağına taşına,
toprağın altırıda üstCnde ne varsa... Sana uygarlık
getırdik, sana gazoz McDonald's getirdik, yetmez
mi?
Birde şu var "Sen romşulann için tehlikelisin, sen
gizli silahlar, gazlaryıoıyorsun. Bir gün çevrene za-
rann dokunacak, iyis> miönceden önlem almalı, se-
nı adam etmeli, senı21. yüzyıla yakışır kılmalı. Ça-
re mi? Dev ordular, sıahlar, uçaklar, bombalaria her
yanını dûmdüz etme/i, senin yaşantını birdûzene sok-
malı, kendi kafamıza, çıkanmıza göre!.."
Böyle konuşan, bt dediklerini uygulamaya kal-
kan kım, hangi ülke?
Arjantinlı yazar Eduardo Galeann bu sorunun ya-
nıtını şöyle vermış:
"Bu ülke dünyadak demokrasi düzeninin bozul-
masının baş sorumlusudur. Sürekli askeri darbeler,
iç isyanlar, başkaldınar düzenleyen, diktatörtükler
yaratan bir tek ülke var. O ülkenin bankalanna mil-
yonlarca dolar aklaştınlır, depolannca en çok kim-
yasal vebakteriyolojiksilah bulunur.. Ulusal geçmi-
şi sürekli bir etnik temizliğe, siyah ya da Kızılderili-
leri yok etmeye dayanan bir ülke.., ABD böyle bir
ülkeyi nasıl kurtarabilecektir? Kendi ülkesini özgür-
lüğe kavuşturmak ıçinsilahlı güçleriyle istila mı ede-
cek? Başkalanna yaptklannı kendi ülkesine nasılya-
pacak?"
Işın açıklaması bu kadar yalın! Demokrasiyi, öz-
güriüğü yozlaştıran, ortadan kaldıran kim? Kore'ydi,
Irak'tı, Şili'ydi, Guatemala'ydı, Güney Amerika'da, Af-
rika'da, Asya'da, Avrupa'da hangi ülke özgürlükten
uzaksa, oraya koşmak, yakıp yıkarak, yok ederek on-
ları 'haylazlıktan' kurtarmak, silah zoruyla özgür kıl-
makL. Böylesi bir köleliğe özgürlük adını verebıldi-
nız mı, sorun yoktur!
Şımdi sırada kim var? Kim özgürlük istiyor? Kim
'insaniyardım' adı altında köle olmak istiyor? Hay-
di tüm güçlerinle oraya, özgürlük getirmeye! Ne de-
mişti Madam Rolland, giyotinle başı kesilmeden
önce: "Ey özgürlük senin adına ne cinayetler işle-
niyor!"
NOVITAS Turizm
KASTAMONU
Safranbolu-Pınorbaşı-İnebolu
(16-19 Mayıs)
PRAG
(14-17 Haziran)
e-mail : no
Tel : (0212)251 28 08 pbx
tr web: \vw\\ novıtas com ır
Prof. Dr. TARIK ZAFER TUNAYA
ANISINA
ÇARŞAMBA TOPLANTHARI
SAVAŞ SONRASIIRAK ve
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER'İN ROLÜ
Konuşmacı
Prof. Dr. RONA AYBAY
(Bosna Hersek Insan Hakları Mahkemesı Yargıcı ve
tstanbul Bılgı Onıversıtesı Hukuk Fakültesı Ögretim Üyesı)
Sunuş
Dr. RIDVAN AKIN
(Boğazıçı Unıversitesı Öğretun Görevlisi)
30 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA
1730 -1930
TARK ZAFER TUNAYA KûMr Merkeâ
(Şahkulu Bostan Sok. Beyoğlu - Tünel)
Mehmet Farac
KOTULER
MAHALLESİ
"Kanlı
topraklarda
bir Urfa
üestam..."
Tüm kitapfilarda
GUnizi Vayıncılık
0.212 5121172
CEMÎLE SONAY
ile
ALİ AYKOL
Nişanlandılar.
htanbul 27.04.2003
CHP: Zor Günlerin Partisi...
CHP zor günlerin partisidir. Hallamız onun öncülüğün-
de tüm bu zorluklan aşabilir. Basında CHP'yi ve yöneti-
cilerini geçmişte acımasızca eleştirenler şimdi çareyi
CHP'ye sahip çıkmakta bulmuşlardır.
Dr. Engin UNSAL
B
irinci Büyük Mıllet
Meclisi'ne 1919da
kuruJanAnadohıw
RumeBMüdafaa-i
Hukuk Cemiye-
ti'nin ilke ve ülküsü egemendL
Kurucu Meclis niteliğindeki I.
Büyük Millet Meclisi'nin, Os-
manlı'nın küllerinden yeni, ba-
ğımsız ve çağdaş bir devlet ya-
ratmak gibi zor bir işlevi vardı.
Mustafa KemaL Müdafaa-i Hu-
kuk Cemiyetinin kahcı ve ya-
pıcı olabilmesı ıçın bir siyasal
parti kimlığini kazanmasını is-
tıyordu. Bu amaçla 6 Arahk
1922'de ülkenin ekonomik, sos-
yal ve kültürel sorunlannı çöz-
mek üzere halkçıhk ilkesi'ne da-
yanan ve HalkFırkası adını ala-
cak olan bir parti kuracağını
açıkladı. Mustafa Kemal, Içiş-
leri Bakanhğı'na 9 Eylül 1923
tarihinde verdiği dilekçe ile ken-
di başkanlığında, aralannda Ce-
lal Bayar'ın da bulunduğu se-
kiz milletvekili tarafından Halk
Fırkası'nın kurulduğunu bildir-
di. lOKasım 1924 tarihindepar-
tinin adı Cumhurrvet Halk Fır-
kası olarak değiştirildi.
17 Mayıs 1931 de yapılan
üçüncü kurultayda Cumhuri-
yetçilik, MüK>etçifik, Halkçıhk,
Devietçflik, Laikhk ve Devrim-
cilik partının altı ilkesı olarak
kabul edildi. Bu ilkeler, içerik-
len çağa uyumlu bir biçimde
zenginleştirilerek, bugün bile
ülkenin geleceğe umutla bak-
masını sağlayabilecek nitelikte
alü temel ilke dır Bu altı ilkenin
çağa uyumlu zenginliğini bir
başka yazıda irdeleyeceğiz.
CHP, bu altı ilkesi ve inançlı
kadrolan ile kuruluş ve kurru-
luş yıllannın tüm engellerini ba-
şan ile aştı. Halkçıhk ilkesi ile
sosyal devleti kurdu, devletçiük
ile ekonominin verilerinden top-
lumu eşit olarak yararlandırdı,
laiklik ve cumhuriyetçilik ilke-
leri ile ümmet'i miBet yapü ve
egemenliği ona verdi, ulusçuluk
(milliyetçilik) ilkesi ile toplu-
mu aynı ilke ve inanç bütünlü-
ğüne kavuşturdu, devrimcilik
anlayışı ile toplumu aydınlat-
manın, çağdaşlaştırmanın kapı-
lannı açtı. Eğitimde teklik, Köy
Enstitüleri, Halkevleri, okuma-
yazmayı yaygınlaştırma çaba-
lan ile bireyi çağdaş bir insan
yapma konusunda ınanılmaz ba-
şanlar elde edildi. îkınci Dün-
ya Savaşı'ndan ülkeyi uzak tu-
tarak banşa, çok partili yaşamın
altyapısıru hazırlayarak demok-
rasiye olan ınancını ortaya koy-
du. 1950 seçimlerinden sonra
muhalefet görevini yüklendi ve
kendi kurduğu Curnhuriyet'in
ilkelerine sahip çıktı. CHP çok
zor günlerde ve çok zor koşul-
larda bu ülkenin bütünlüğünün
korunması, demokratik değerle-
nn yaşaması ve esenlik içinde ol-
ması için yürekli çahşmalar yap-
tı.
Devleti kuran ve Cumhuriyet
ile yaşıt olan CHP'yi bugün de
zor görevler beklemektedir. 2002
Ekim seçimlerinde işbaşına ge-
len AKP çağdaşbğm değil, çağ-
dışıhğın, dinselliğin motiflerini
taşımaktadu-. Toplum ile yerel
yönetimlerde tanışmış ve yol-
suzluklarla dolu çok kötü ör-
nekler sergılemiş, yerel yöneti-
cilerin demokrasinin ve Cumhu-
riyet'ın temel ilkeleri ile çatı-
şan söylemleri, aydınlanma sü-
recinin önüne en büyük engel
olarak çıkmışnr. 2002 Eküni'nde
ekonomik bunalunlar nedeniy-
le halkın siyaset yorgunu yöne-
ticilere duyduğu öfke deneyim-
siz AKP'yi tek başına iktıdar
yapmıştır.
DP gûnleri gibL^
AKP. TBMM'de sayısal ola-
rak DemokratParti'nın 1950'ler-
deki günlerini anımsatan bir gü-
cün sahibidir ve a>nen onlar gi-
bı, "her istediğimi yapanm" ha-
vasındadır. Demokrasinin gele-
neklerini ve Cumhunyet'in de-
ğerlerini unutarak dinsel siyaset
anlayışına yandaş olan kışileri
hızla bürokrasıye taşımakta ve
kadrolaşmaktadır. Deneyimli,
birikimli, başanh bürokratlann
yerlerine getirilen niteliksiz ki-
şilerin devlette sergileyeceğı
olumsuz politikalar ve uygula-
malann vereceği zarar büyük
olacaktır. Politika uretemeyen,
siyaset ufku çok dar olan, tari-
katlar aracılığı ile topluma ege-
men ohnak isteyen AKP, ülke-
yi karanlık bir geleceğe doğru
itmektedir.
Görev yine CHP'ye düşmek-
tedir. CHP Cumhuriyet ile ya-
şıttır ve kendi kurduğu devletin
böylesine hoyratça yok edilişi-
ne seyircı kalamayacaktır. CHP
ülkenin en yaygın örgütüne, en
bilinçli üyesine sahip ve prog-
ramı köklü ilkelere dayalı bir çı-
nar ağacıdır. ÖbürpartUerin AKP
iktıdanna dur diyecek ne gücü,
ne inancı ve ne de kadrosu var-
dır. Üniversitelerde tarikatlann
eline düşmüş genç kızlann tür-
banlannı çıkarmasınlar diye saç-
lannın ustura ile kazındığı gü-
nümüzde cumhuriyetin ve de-
mokrasinin değerleri hızla aşın-
dınlmak istenmektedir. Görü-
nen o ki CHP'nin ikinci bir Kur-
tuluş Savaşı vermesi kaçırul-
mazdır. CHP halkın ve devletin
yanında olduğunu, yaratılması
için bunca emek veribniş çağ-
daş bir toplumun tel tel çözül-
mesine izin verilmeyeceğini,
CHP tarihine yakışır bir biçim-
de, bir kez daha kanıtlamak du-
rumundadır ve bunu başaracak-
Or. Bunun için hızla halkın ve ül-
kenin ekonomik sıkıntılannı aş-
masını sağlayacak ekonomik ve
sosyal politikalar üretmelidir.
Vergilerin yükü işçinin, memu-
nın, dar gelirlinin sırtındadır.
Yeni vergilerin borsada hisse se-
nedi devirlerinden, bono faizi
gelirlennden alınmasını. duble
yol projeleri yerine demir ve de-
nız yollanna ağırlık verilmesi-
ni, yeralü kaynaklannın işlenme-
sini, lüks dış alımın durdurulma-
sını, bankalardan halkın parası-
nı çalanlann üstüne gidilmesı-
ni önermeli ve sağlamalıdır.
CHP zor günlerin partisidir.
HaDamız onun öncülüğünde tüm
bu zorluklan aşabilir. Basında
CHP'yi ve yöneticilerini geç-
mişte açımasızca eleştirenler
şimdi çareyi CHP'ye sahip çık-
makta bulmuşlardır.
CHP'nin yelkenlerini doldu-
racak rüzgâr vardır ve bundan ya-
rarlanılmahdır. CHP kendi özü-
ne sahip çıktıkça büyüyecek ve
Türkiye'nin önünü aydınlatacak-
tır.
Hayatınızda Axess varsa,
BP'de bol bol chip-para var.
Ayrıca
"nereden de bildin"
dedirtecek sürpriz
hediyeler de var.
tinızda Axess varsa, sık sik alışveriş yaptığıniz her yerde bol bol chip-para
var, taksit var. Onbinlerce üye işyerinde bol bol chip-para var. Mesela BP'de
harcamanızın %2'si kadar chip-para var. Chip-paralannızı anında kazanıyor,
anmda harcıyorsunuz. Sık sık alışveriş yaptığimz her yerde "nereden de bildin"
dedirtecek sürpriz hediyeler var. Hayatınızda Axess varsa, dünyanın neresinde
olursanız olun, her yerde chip-para var. Peki sizin hayatınızda ne var?
BütUn bu özellikler, şu anda sahip oldu$unuz Axess kart İçin de geçertidir.
444 25 25 www.axess.com.tr
PENCERE
Köprülerin Altından
Sular Akarken...
'Soğuk Savaş' döneminde ABD'nin Islam dün-
yasında yürüttüğü temel stratejinın adı neydi:
'Yeşil Kuşak!..'
Müslüman coğrafyası Atlas Okyanusu'ndan baş-
layıp Kuzey Afrika'yı katettikten sonra Asya'ya ge-
çiyor, Büyük Okyanus'a dek uzanıyordu; 'Aydın-
lanma'dan yoksun tanm toplumlan, dinci yöne-
timler attında çağdışı rejimlerin karanlığını yaşıyor-
lardı.
Tek 'istisna' vardı:
Türkiye!..
Laik Cumhuriyet, dinci devlet yapısını Aydınlan-
ma devrimiyle aşmış tek Müslüman ülkeydi.
•
Amerikatam kırkyıl Müslüman coğrafyasındadin-
ciliği destekledi.
Niçin?..
Çünkü hem "Allahsızkomünizm"e karşı Islam ül-
kelerinde dincilik "Batı" için güvence oluşturuyor;
hem irtica karanlığında yaşayan toplumlan sömür-
mek kolaylaşıyordu.
Eskiden ülkemizde bir çamaşır suyu firması, rek-
lamını "beyazın da beyazı var" diye yapardı; Ame-
rika'nın körüklediği irtica kimi ülkede "siyahın da
siyahı var" diyerek daha karanlık bir rejime kaymı-
yor değildi; Iran, bu yolda ilginç bir örnektir. Yine
de 'Yeşil Kuşak'tan bir gedık açılsa bile Ameri-
ka'nın 'Allahsız komünizm'e karşı Müslümanları
elinin altında bulundurması kırk yıl süresince ba-
şanh sonuçlarvermiştir; bu başarının en çarpıcı ör-
neöi de Suudi Arabistan'dır.
Ozetle ABD bir taşla iki kuş vuruyordu: Hem
Sovyetler'i güneyden kuşatıyor; hem geri kalmış
Islam ülkelerinin petrol kaynaklarını sömürüyordu.
•
Türkiye'nin dünya ölçeğindeki 'Veş/7 Kuşak'stra-
tejisinde özel bir yeri vardı; Amenka Anadolu'da ge-
ricıliği, tutuculuğu, Islamcılığı, dinciliği benimseyen
örgütleri ve partileri destekledikçe, 1923 laik Cum-
huriyet devrimini benımsemiş toplumda denge bo-
zuluyordu.
Dinci karşıdevrim, tam kırk yıl, ülkemizde dış
desteğe dayanarak gelişti.
Bugün iktidardadır.
Ancak yaşanan olayların yörüngesinde hiç kim-
senin gözden kaçıramayacağı bir çarpıcı zikzağın
altını çizmekte yarar var; irticanın Türkiye'de ikti-
darlaşmasıyla 'Yeşil Kuşak Stratejisi'nin yıkılması,
zamanlama bakımından çelişkili bir buluşmayı vur-
guluyor.
•
Sovyetler 1991 'de yıkıldığı için ABD artık 'Yeşil
Kuşak'tan bir yarar umamaz; Irak'ı işgal eden Bush
yönetimi bu gerçeğin farkına daha tüm boyutuyla
varmamıştır; ama, yakında Beyaz Saray'ın ayak-
lan suya erecektir. 'Allahsız komünizm' aradan çık-
tığı için, Amerika Islam dünyasında kendi elleriyle
besleyip büyüttüğü şeriatçılaria karşı karşıya kal-
manın bedelini ödemek zorundadır.
Müslüman, artık komünizmi unutup Amerikalıyı
mı büyük düşman sayacak?..
Irak'taki olaylara dikkat gerekir, Saddam yıkıl-
dıktan sonra dinciliğin boyu posu, endamı siyasal
aynaya daha çok yansıyacak...
•
Türkiye Islam coğrafyasında tek laik ve demok-
ratik toplum, Batı modelini benimsemiş, Avrupa'nın
eşiğinde bir Cumhuriyet!.. Sürekli gerici Müslü-
man dünyasının kuşatması altında değil miydik?..
Dinci Islam modeline ters bir düzeni benimseyen
Türkiye'ye kim dosttu?.. Suriye mi, Iran mı, Irak mı,
Suudi Arabistan mı, ötekiler mi?..
ABD'nin artık 'YeşilKuşak' stratejisine 'ihtiyacı'
kalmadığı görülüyor...
Bu yeni konuşlanmadaTürkiye-Amerika ilişkile-
ri nerede çatışıyor?..
Nerede çakışryor?..
Yeni hesabı Bush'un. RumsfekJ'in. PoweH'ın ye-
terince yaptıklannı sanmıyorum; Irak'taki deney
bu takımın gözlerinin açılmasını sağlayacak...
Ankara (dünya petrol fıyatlannda söz sahibi ol-
mak iddiasını taşımadığına göre) laik Cumhuriye-
tin çıkarian açısından daha gerçekçi bir durum de-
ğeriendirmesi yapmak zorundadır; bundan böyle
Amerika'nın Türkiye'de dinci bir iktidan destekle-
mekte yaran var mı?..
Varsa, nedir?..
INGILIZCENIZ
İNGİLİZCENİZ
sorun yaratıyor ise...
veya...
geleceKte, sevdlKlerlnlzln
bu sorunları yaşamalarını Istemiyorsanız.
The English Centre Oil Okulu
size akılcı çözümler öneriyor
genel ingilizce programlan
çocuklara özel programlar
»irketler ve Kuruluslar
için özel programlar
ingilizcesi programları
honusma sınrfları
bire-bir egitim
- IELT5 - KPD5
hazırlık programları
BOgl İçin
tSTANBOL
Rijmoll Cad So 92 80220 Osmanbey
Tal (0212) 225 91 72 - 247 09 83
moff
Irrtamat
ENGLİSH CENTRE
ASLIHAN IŞITMAN
&•
CÜNEYTELDEM
EVLENDÎLER
26 Nisan 2003 tstanbul