Katalog

29NJSAM20Û3SAU CUMHURİYET SAYFA JXAİ3Jİİİ\LJLJ1\.LrlŞ J X / \ I 3 J L £ İ L J L J I \ dishab@cumhuriyet.com.tr Saddam rejimi karşıtlan, ABD şemsiyesindeki 2. toplantı için Irak'ın başkentinde buluştu Muhalefet Bağdat'ta 11 Paraguay'm yeni başkanı Duarte • Dış Haberler Servisi - Paragua\'da devlet başkanlığı seçimlerini, Colorado Partisi'nin adayı eski Eğitim Bakanı Nicanor Duarte kazandı. Seçım komisyonu, oylann yüzde 92'sinin sayıldığını ve Duarte'nin oylann yüzde 37.2'sini kazandığını açıkladı. Duarte (46), sonuçlann açıklanmasının ardından yaptığı konuşmada, rakıplerinı, yolsuzluk ve yoksullukla mücadelede kendisine destek vermeye çağırdı. Seçimlerde Liberal Parti adayı Julio Cesar Franco'nun yüzde 24, bağımsız aday Pedro Fadul'un da yüzde 22 oranında oy topladığı belirtildi. Arjantin aâıci turakakh • Dış Haberler Servisi - Arjantin'de devlet başkanlığı seçimlerinde, eski Devlet Başkanı Carlos Menem ile Peronist Nestor Kirchner'in 18 Mayıs'ta ıkınci turda karşı karşıya geleceklen açıklandı. 18 adayın yanştığı pazar günkü seçimlerde, 1989- 99 yıllan arasında ülkeyi yöneten ve üçüncü kez göreve aday olan Menem oylann yüzde 24'ünü abrken, Devlet Başkanı Eduardo Duhalde tarafindan da desteklenen merkez sol çizgideld Kirchner yüzde 22'sini kazandı. Azîz: Saddam yaşıyor • WASHEVGTON (AA) -Irak'ın Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Aziz'in, sorgulaması sırasında Saddam Hüseyin'in yaşadıgını söylediği bildirildi. USA Today gazetesınin üst düzey bir savunma yetkilisine dayanarak verdiği habere göre açıklanmayan bir yerde sorgulanan Azız, 20 Mart ve 7 Nisan'da, Bağdat'ta Irak lideri ve iki oğlunu hedefalanhava saldınsrndan sonra Saddam'ı gördüğünü söyledi. Aziz, geçen perşembe ABD askerlerine teslim olmuştu. Polonya'dan 4 bki asker • Dış Haberler Servisi - ABD'nin, Irak'ta ohışturulacak banş gücü için Polonya'dan 4 bin asker istediğı bildirildi. Polonya'nın Gazeta Wyborcza gazetesine konuşan üst düzey bir Pentagon yetkilisi, "Polonya, bölgeye 4 bin askerini göndermeye karar verirse memnun olunız" dedı. Gazete, Polonya'nın Irak'ta görev yapacak olan ve Ingihzlerin de bulunacağı ih önemli tümenden bırine komuta edebıleceğini de yazdı. Mussoini için iitihar etti • ROMA(AA)- lalyanlann Ikinci Dünya Savaşı'ndaki faşist lideri Benito Mussolini'nin 58. ölûm yıldönümünde, faşist gruplara üye bir genç, Mussolini'nin öldürüldüğü yerde intihar etti. Yetkililer, 28 jaşındakı gencin cesedinin, Mussolini'nin öldürüldüğü yer olan Como Gölü yakınlannda pazar günü bulunduğunu kld Dıs Haberler Smisi-Irak'taSaddamHü- seyin muhahfleri, Amerikalı emekli Ge- neral Jay Garner başkanlığında ve ABD tanklan koruması alhnda ülkenın geçıci yönetımini belirlemek için toplandılar. Bağdat'takı Kongre Sarayı 'nda dün sa- bah saatlerinde başlayan toplanüya 200 'den fazla "detege" katılırken on binlerce Irak- lı da sokaklarda, ABD yönetimini ve top- lantıyı protesto etti. Toplannnın Saddam Hüseyin'in 66. doğum gününe rastlama- sınm Iraklılar için sembolik bir önemi ol- duğu kaydedıldı. ABD tanklan tarafuıdan korunan Kong- re Sarayı'nda, yoğun güvenlik önlemleri al- hnda gerçekleştirilen toplantı, Kuranıkerim okunmasıyla başladı. Toplanüya Iraklı mu- • Saddam Hüseyin'in 66. doğum gününe rastlayan toplantıda Jay Garner, "demokrasi sözü" verdi. îlk toplantıyı boykot eden Irak îslam Devrimi Yüksek Konseyi'nden temsilciler bu kez toplantı için Bağdat'ta hazır bulunurken Firdevs Meydanı çevresinde toplanan on binlerce kişi ise ABD'yi protesto etti. halif isünlerin önde gelenlerinden Ahmed Çelebi'nin liderliğini yaptığı Irak Ulusal Kongresi (IUK) ve merkezi Iran'da bulu- nan Irak Islam Devrimi Yüksek Konse- yi'nden (ÜDYK) temsilcilerin yanı sıra Şii ve Sünni din adamlan, Kürtler ve Arap aşi- ret reislerinin kahldığı bildirildi. Iraklı Şülerin etkili örgütlerinden UDYK, ikı hafta önce yapılan benzer nitelikteki ilk toplanhya katılmamıştı. tngiltere Dı- şişleri Bakan Yardımcısı MikeO'Brien da toplantıya kahldı. Ahmed Çelebi'nin top- lantıya katılmadıgı bildirildi. ABD Irak muhalefeti özel temsilcisi Zalmay Halilzad'ın kısa sunuşunun ar- dından. Irak'taki geçici yönetimin başına geçecek olan Jay Garner, "ırygarhklann beşiğine demokrasiyi getirme" sözü ver- dı. Garner, "Saddam Hüseyin'in doğum günü, Irakta çocuklar için demokrasi sü- PROTESTOLAR SÜRÜYOR - Yoğun güvenlik önlemlerinin atandığı başkent Bağdat'taki ABD karşıü gösteriye çok sayıda Şü de kabkü. MuhaKfkrin toplanüsuu protesto eden ŞiDer, yeni bir "ulusal konferans" yapılmasnu istediler. (Fotoğraf: AA) recinin başlangıcı okun" dedi. Toplantı- da "hukukun üstünlüğünedayanan ve de- mokratik bir Irak yaraöbnasr için 13 maddelik bir deklarasyon kabul edildi. Sokaklarda protestolar Toplantmın yapıldığı sırada, başkent Bağdat'ta on binlerce kişi, Firdevs Mey- danı çevresinde toplanarak ABD'yi pro- testo etti. Gösteri nedeniyle Sadun Cad- desi trafığe kapanırken iş bulmak için form dolduran yüzlerce işsizin de göste- rilere katıldığı gözlendi. Göstericilerin "tşgaküere Irak'ta yer yok", "Amerikalraktançık'' ve "Irakhal- \a Irak'ta özgür bir Müslüman hükümet kurulmasını istiyor" yazılı pankartlar ta- şıdıklan dıkkat çekti. Göstericiler arasında bulunan yüzler- ce Iraklı Şii de, Necef"ten din adamla- nnın toplantıda gerektiğı gibi temsil edilmedığı için muhaliflenn toplanrısı- m protesto ettiler ve yeni bir "ulusal konferans" toplanmasını istediler. Filistın Oteli'nin önündeki kalabalı- ğın bir kısmı da, kendini Bağdat Beledi- ye Başkanı ilan eden, ancak Amerikan güçlerince önceki gun tutuklanan Mu- hammedMuhanZöbeydi'yi destekleyen pankartlar açtı. Ahmed Çelebi'nin IUK örgütüyle ilişkısı bulunan Zübeydi, "ken- disine ah olmayan bir otoriteyi kuDandı- ğı" gerekçesiyle tutuklanmıştı. Barzani: tşbirüği yapmadık Muhaliflenn toplantısına katılmak için Bağdat'ta bulunan Irak Kürdistam Demokratik Partisi (IKDP) lideri Me- sud Barzani konferanstan önce El Ara- biyye televizyonuna yaptığı açıklama- da, bir dönem Türkiye ile yakın işbirli- ği içinde olduklan yönündeki iddiala- rın doğru olmadığını öne sürdü ve "PKK'ye karşıTürkierle bûükteolma- dık" dedi. Barzani, Kuzey Irak'taki Kürt varlı- ğmı inkâr etmediği sürece, Türkiye ile aralannda anlaşma zemini bulunabile- ceğini söyledi. Iran ve Suriye ile teması 'şoke edici' bulan Wexler, 'Türkiye yön mü değiştiriyor diye düşündük' dedi ABD'li heyetten ince mesajlarANK\R\(Cumhurry«Bürosu) -ABD Temsilciler Meclisi üyesi ve Türkiye Dostluk Grubu Eşbaşka- nı Robert Wexler, Irak savaşı sü- rerken Türkiye'nin Iran ve Suriye ile göriişmesinden "şoke oldukla- nnı" söyledi. Wexler, ABD yöne- timının bu konudaki "ince" me- sajlannı, "Türkiye yön mü değiş- tiriyor diye düşündük" sözleriyle iletti. Wexler başkanlığındaki ABD Temsilciler Meclisi heyeti TBMM'de Dışişlen Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger ve komis- yonun CHP'li üyesı Onur Oymen ile görüştü. Wexler görüşmeyi "Bir- takun yanhş anlamalan gidermek için önemli bir görüşme oldu. Or- takçıkarlanmızj taruşök" diye de- ğerlendırdı. Wexler"ın Vvashing- ton'daki bazı kaygılara dikkat çe- kerken "Türkiye'nin Suriye ve tran'la göriişmesinden şoke okluk diyebüirim. 'Acaba Türkiye yön mü değiştiriyor' diye düşündük. Ne mesaj ahmp verildiğini tarüşük aramızda. Ama şimdi gördük ki herşeydengeyeotunhr dedıği öğ- renildi.Bunun üzerine Onur Öy- men'ın "Bunlardostçaflişkiler,çok normaldir. Hanrlar mısınız Tür- kiye'nin Suriye ile en gergin oldu- ğu dönemde sizin o zamanki Dışjş- leri Bakanınız Çristopher 22 kez Suriye'ye gitti, 1 kez Türkiye'ye geunedT sözlenni Wexlergülüm- semeyle karşıladı. Dülger de "Türkiye demokratik bir devlet hiçbir şeyi zorla yapüra- mazsımz. Öyle 'Para ver savaşsrn' görüşü yanhşar" görüşünü dile ge- tırdı Ö>Tnen. "Biz Irak sınıranız- dan Irak'a girişte'Welcome to Kür- distan' yaaagörmekistemiyoruz, 'Welcome to Irak' yazısı görmek istiyoruz'' dedi. Wexler, Öymen'e "Bu mesajuuzı başkana iletece- ğun" karşılığını verdı Oymen'in "Siz dost bir grupsunuz; geldiniz, Ama savaş süresince bile Türkiye karşıtı lobiTemsilciler MecBsi'nde tatilsizçahşt'* sitemineWexlerde katılarak üzüntüsünü dıle getirdi. Wexler, daha sonra Başbakan Tayyib Erdoğan ile görüştü. As- ker konuşlanmasına ilişkdn tezke- renin TBMM'de reddedilmesinin ardından Türk- ABD ılışkilerinde yaşanan sıkmülara işaret eden Wex- ler, "Bu süreçte karşılıklı hatalar yapük" dedi. Erdoğan, Türkiye'nin Irak'ın yeniden yapılandınlmasın- da model olması gerektiğıni, Irak'm toprak bütünlüğünün korunarak, burada demokratik ve istikrarlı bir rejimin kurulması gerektiğini vur- guladı Wexler. "Bu konuda sizm- le aynı rüdrdeyim" dedi Başbakan Erdoğan ve Dışişlen Bakanı Gül ile görüşmelerinde ise "ABD fle stratejik ilişkUere bağb- hğm" yinelendiğini kaydeden Wex- ler, Türkıye'den soru işaretlerini gidererek aynldığını kaydetti. GÜL, POWELL'DAN ÖNCE ŞAM'DA Ortadoğu'ya yeni rota arayışı SERKANDEV1İKIAŞ ANKARA - ABD'nin Irak'ta savaşı kazanıp Sad- dam Hüseyin yönetimini devirmesınin ardından gözlerin çevıildiği Suri- ye, farklı nedenlerden do- layı Türkıye'nin de büyük ilgisını çekiyor. Irak'ta sa- vaşa en çok karşı çıkan 3 bölge ülkesi Türkiye, îran ve Suriye, ortak kaygılan nedeniyle ışbir- liği yollan arar- ken Dışişlen Bakanı Abdul- lah Gül, daha önce ertelediği Şam gezisini bugün gerçek- leştiriyor. Gül, yeni koşullar ışığında Ortadoğu politi- kası için yeni rota arayışı- m da başlatıyor. AKP hükümetinin, kar- şısında bulduğu savaş teh- didini gidermek için Or- tadoğu ülkeleriyle başlat- tığı işbırliği, özellikle Iran ve Suriye'yle gelişiyor. Türkiye, bu iki ülkeyle "üçlü bir eksen görüntü- sü" çızmemeye özen gös- termesine karşın ilişkile- • Dışişleri Bakanı Gûl, Şam'a "ipleri germe" mesajını iletecek. rin güçlendirileceğini de yadsımıyor. Türkiye'nin îran ve Su- riye ile mevcut komşuluk ilişkilerinin de ötesine ge- çebileceğı savunulan bu yakınlaşmanrn en önemli nedenlen arasında "Irak'm gdeceğine ilişkin kaygda- nıun ABD tarafindan ye- terince giderilememesi" olarak göstenliyor. Üç ül- ke de, topraklannda yaşa- yan geniş Kürt nüfus nedeniyle Irak'ın bölünme- si ve bağımsız Kürt oluşumu- nun kurulmasın- dan kaygı duyu- yor. Suriye için • ise Türkiye ile yakmlaşma, Kürt devletinden çok Israil'in baslalan karşısında kuzey sınırlannı garanti altrna al- ma açısuıdan büyük önem taşıyor. Şam yönetimi, An- kara'dan gelecek olumlu bir mesaj a büyük önem veriyor. Ancak Gül'ün gö- rüşeceği Suriyeli yetkilile- re, "ABD ile ipleri germe- yin. Gergjnüği düşürücü admılar atm" tavsiyesinde bulunması bekleniyor. F,ilistiııliler hep sürgün Ulkeierindeki savaştan kaçarak Irakta yaşamaya başlayan FiBstinliler, yine bombalaruı ve sürgünlerin bedefi oluyor. Füisrinliler. Saddam Hüseyin yönetimi sırasında misafîr olarak Irak'ta kahyoıiardı. Ancak kiraİan devlet tarafindan ödenen mülteciler, rejimin deMİhnesiyle bnükte evlerinden çıkmalan için zoriamyor. Sava; sırasında evleri de bombalanan FinstinlDer, başkentteki Filistin Kümır Merkezi'ne sığmabildüer. (Fotoğraf: AA) Rumsfeld: Türkiye düş kınkbğı yaratb Dış Haberler Servisi-ABD Savun- ma Bakanı Donald Rumsfeld, Türki- ye'nin tezkereyi reddetmesinin, ken- dilen için "hayal 10110" olduğunu kaydetti. Katar'dakı ABD Merkez Komuta Karargâhı'nda konuşan Rumsfeld, Irak savaşını, "askeridokt- rini yıDarca etkileyecek tarihi bir ba- şan" olarak niteledi. Konuşmasında TBMM'nin asker bulundurma tezkeresini reddetmesi- ne de değinen Rumsfeld, "Türkiye'nin karannuı hayal kıncı olduğunu" söy- ledi. Rumsfeld, Merkez Karargâhı Ko- mutanı Orgeneral Tommy Franks'ın. birliğin donanımnıı taşıyan gemile- rin Türkiye kıyısından aynlmasını sağlayarak "bu hayal kınkİığınıaAan- taja dönüştürdüğünü" söyledi. Üsler Katar'a Amenkan New York Times gaze- tesi, ABD ordusunun, Ortadoğu'da- ki hava operasyonlan merkezini Su- udi Arabistan'dan Katar'a kaydırdı- ğrnı bildirdi. Gazetenin üst düzey askeri yetki- lilere dayandu"dığı haberinde, Riyad yakınlanndaki Prens Sultan Hava Üssü'ndeki faahyetlerin Katar'daki El Udeyd Hava Üssü'ne kaydınldı- ğuıı bildirdi. Bu hareketin, Suudi Arabistan'daki askeri birliğin azal- tılması ve bölgedeki askeri varlığm yeniden düzenlenmesinin ilk adımı olduğunu kaydeden gazete, ABD Başkanı George Bush ile Rums- feld'in, üslerin aktanmının kalıcı olup ohnayacağma henüz karar ver- mediğini vurguladı. New York Times, bir ABD'li yet- kilinin, "Bu hareket, Suudi Arabis- tan'la askeri ibşkflerin bıttiği anlamı- na gdmez" şeklindeki sözlerine de yer verdi. Chirac'a uyarı Blair tek kutuplu güç istedi Avrupa ve ABD, atışmayı bırakıp tek kutuplu güç olarak çalışmah.' Dış Haberler Servisi- îngiltere Başbakanı Tony Blair, Avrupa ve ABD'nin, küresel sorunlar ile uğraşırken daha önce Irak konusunda olduğu gibi birbirleriyle atışmak yerine, "tek kutnphı gûç" olarak çalışmalannın gerekli olduğunu söyledi. tngiliz Financıal Times gazetesinin sorulannı yanıtlayan Blair, Vv'ashington hükümetinin tek taraflı hareket etmesınin önüne geçmenin en ivi yolunun "ABD'ye karşı çıkmaktansa ABD ile güç birtiği vapmaktan" geçtiğini belırttı. Financial Times Blair'in sözlerinin Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'a uyan nitelığinde oldugunun alhnı çizdi. Blair, "Bazılan, farklı güç merkezkrinin bulunduğu, sözde çok kutuplu bir dünya istiyor ve ben bu güç merkezlerinin hemen birbüierine rakip güç odaklan olarak geüşeceklerine inanıyonım. Bazılan da A\Tupa ile ABD arasında stratejik ortakhgı içeren tek kutupiu bir dünya istiyor. Benim görüşüm bu yöndedir'' diye konuştu. 'Mini zirveye' de mesaj Ingiltere başbakanının bu açıklamalan, Fransa, Almanya, Belçika ve Lüksemburg'un Brüksel'de bir "mini zjrve" gerçekleştirmeyi planladıklan haberlenne paralel olarak basına yansıdı. Irak krizi çerçevesinde izledikleri ortak tavır nedeniyle "NATO'nun muhahf kanadı" olarak nıtelendırilen Fransa, Ahnanya ve Belçika aralanna Lüksemburg'u da alarak AvTupa savunması ve NATO ile ilişkıleri değerlendireceklerini bildırdiler. Zirvenın AB üyelerine açık ohnamasını eleştiren AB Komisyonu, bugün yapılacak mini zirveye davet edümediğinı, katumayı da düşünmediğini açıkladı. ABde çeşıtli tereddüt ve tartışmalara yol açan bu inisiyatif, "NATO ve AB bünyesinde zaten var olan itibar kaybuu artnracak ve boiünmüşlük havasuu körükkyecek olması" gerekçesiyle eleştınliyor. ABD de, zirveye katılan ülkelere, "NATO'yu daha fazla böunemekri ve ttüfak'a itibar kaybettinnemeJeri" yönünde mesajlar iletti. Bu gelişmelerin ardından, mini zirvenin "çok kısa süreceği'' ve "hedef daralülacağT duyuruldu. ABD askerlerine saldırı Peşmerge MusuVu 'bıraktı' Dış Haberler Servisi - ABD askeri kaynaklan, Musul kentmde Kürt peş- mergelenn kontrol noktalannı kaldır- dıklannı ve devriye gezmeye son ver- diklerini bildirdi.Amerikan 101. Ha- va îndirme Tümeni'nde görevli Al- bay Joe Anderson, Irak Kürdistan De- mokratik Partisi ve Kürdistan Yurtse- verler Birliği 'ne bağh peşmergelerin, silahlanm karargâhlan dışma çıkar- mama konusunda güvence verdikle- rini söyledi. ABD'li albay, peşmerge- lerin silahlı devriye görevlerine de son verdiklerinı açıkladı. Musul'da görev- li ABD askeri birliği, dün sabah saariy- le 10'dan itibaren, kent içerisinde si- lah taşıyan peşmergelerin gerekirse zorla silahsızlandınlacağını açıklaya- rak ültimatom vermişti. Ateşaçıkh Musul kentinde. dün ABD askerle- rine ateş açılması sonucu çatışma çık- tığı bildirildi. Bölgedeki Reuters mu- habiri, Dicle nehrinin batı tarafinda, iki ABD mevziine ağır makıneli tüfek- le ateş açıldığını ve Amerikan asker- lerinin bu saldınya aynı şekilde kar- şılık verdiğini duyurdu. Muhabir, ABD birliklennin, destek için saldın heli- kopterleri çağırdığınıbelirtti. Ateşin kimler tarafindan açıldığı konusunda bilgi verihnedi.