Katalog

21 NİSAN 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Başbakan Tayyip Erdoğan, başkanlık ve yan başkanlık sistemi istediğini söyledi İdealiAmerikanmodeli• Amerikan modelinde yasama ile yürütme arasındaki müdahalelerin ortadan kalktığını belirten Erdoğan, AKP'nin kadrolaşma hareketini ise "üst bürokrasinin siyasi yönetimlerle gelip siyasi yönetimlerle gitmesi gerektiğini" söyleyerek savundu. Recep Tayyip Erdoğan ANKARA (Cumhuriyet Büro- su)-Yerel yönetimler ve kamu yö- netimi reformu ile merkezi yöne- tımın yetkılerını büyük ölçüde ye- rel yönetimlere devretmeye hazır- lanan Başbakan Tayyip Erdoğan, idealindeki yönetim biçiminin "Amerikan moddr olduğunu açık- ladı. Başbakan Erdoğan, dün atv'de yayımlanan "Ankara'da Sabah* adlı programa katıldı. Erdoğan, bir soruyu yanıtlarken siyasette "başkanlıkvevan başkanlık siste- mi"ni savunduğunu söyledi. Erdo- ğan, "Tabü bunun için de ülkede- ki tünı kunınüann halkla bütün- leşerek bir konsensüsün sağlan- ması şartür. Bu konsensüs sağlan- madan bu geçiş de sağlıklı olmaz. Ama bunu başardığımız anda ben Türkiye'nin ciddi bir stçrama ya- pacağına inanıyorum'' görüşünü savundu. Erdoğan. "Başkanlık mı yan başkanlık mT sorusu üzerine, "Her ikisindedeaynı şeyi duşünüyonım. Benim için ideal olanı Amerikan modeüdir" diye konuştu. Ameri- kan modelinde yasama ile yürüt- me arasındaki müdahalelerin or- tadan kalktığını anlatan Erdoğan, ~Yani bir milletveküi eğer bakan oMuysa. milletvekilliğini bırakryor sadece bakan oluyor. KaJdı ki dı- şandan da siz oraya bakan rahat- lıkla atayabüiyorsunuz'* şeklınde konuştu. Türkiye'de süantının bu- radan kaynaklandıgını. hermillet- vekilinın seçildiği bölgedeki in- sanlara "adama iş" mantığıyla iş buldukça oy alacağını zannettiği- ni kaydeden Erdoğan şöyle dedi: "Aslında bövie bir manbk yok. Bunlann hepsi yüktür, bunlann hepsi aslında ülke ekonomisini çö- Gül, ABD'ye Irak konusunda resmi yanıtın hafta başında verileceğini açıkladı Askeri taleplere evet kerten nedenlerin, bana göre en önemlflerinden birtaneskiir. Bugü- ne kadar eğer bu kadrolar şişmiş- se, netice alınanıanıışsa bunun al- ünda hep bu gerçekler yatmakta- dnf Kadrolaşma iddialanna ilişkin sorular üzerine Erdoğan, üst bürok- rasinin siyasi yönerirnlerle gelip si- yasi yönetimlerle gitmesi gerekti- ğini söyledi. -Biamcumhuriyethü- künıetimiz, bir bürokratik cum- hıniyetdeğjİdir,birdemoratikcum- huriyeöir'' diyen Erdoğan, "Bu demokratik cumhuriyette, hükü- metier seçimle geh'r seçimle gjder. Seçimle gelip seçimle gidecek olan bu hükümet, şüphesiz ki yanında bürokrashiyönİendirecekekibiy- le de buhınması gerekn-" dedi. Er- doğan, görevinde başanlı bürokratlann asla görev- • Gül, Kürt gruplann Musul'a girmesinin ardından Powell'ı sabah erken saatte arayarak '2 saat içerisinde Musul ve Kerkük'e girerek durumu kontrol altına alabileceklerini' söylediğini anlattı. Gül, ABD'nin bunun üzerine bölgeye ek birlik göndererek peşmergeleri Musul'dan çıkarmaya başladığını söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı AbduDah Gül, ABD'nin Irak konusun- da ilerriği taleplere resmi ya- nıtın hafta başında verileceği- ni açıkladı. Türkiye'nin aske- ri ağırlıklı olan taleplere "Üke- sel olarak evet" diyeceğini be- lirten Bakan Gül, "Bundan sonra ABD'nin takpierinin so- mutlaşması ve bunlar üzerin- de mutabakat sağlanması ge- rek'' diye konuştu. Gül, Tür- kiye'nin lcuzey Irak'ta Türk- men öncelikli politikasımn de- ğişeceği haberlerini doğrula- mazken Bağdat Büyükelçili- ği'nin faaliyete geçmesiyle Kerkük'te de bir konsolosluk açılmasımn planlandığım söy- ledi. Pövyefl'a 2 saat süre CNN Türk'te katıldığı Kafe Siyaset programında ABD ile Kuzey Irak konusunda karşı- lıklı anlayıştan memnun ol- duklannı belirten Gül, Mu- sul'un düşmesi ve Kürt peşmer- gelerin kente girmesinin ar- Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Kerkük'te bir konsolosluk açıbnasnun planlandığım söyledL dından sabah erken saatlerde ABD Dışişleri Bakanı CoHn Poweü'ı aradığmı, "2 saat içe- risinde Musul ve Kerkük'e gi- rerek durumu kontrol altına alabileceklerini" söylediğini anımsattı. Gül, ABD'nin bunun üzerine bölgeye ek birlik gön- dererek peşmergeleri Mu- sul'dan çıkarmaya başladığını söyledi. Gül'ün değerlendırmeleri özetle şöyle: ABD'ye 'resmi evet' hafta başında: ABD. sa- vaş sonrası Irak" ın iman ve si- yasi olarak yeniden yapılan- dınlması konulannda birçok ülke gibi Türkiyeye de kâğıt- lar gönderdi. Ihtiyaçlar için imkânlan sordu. Askerden fu- tun mühendise. doktor. hem- şireye kadar çok çeşitli ihti- yaçlar söz konusu. Biz gerek Irak'ın iman, gerek siyasi ye- niden yapılandırma için her türlü katkıyı vermeye hazır ol- duğumuzu daha önce de açık- lamıştık. Ben Rıyad'dayken bunlara olumlu baktığımız ABD'ye iletilmişti. Hafta ba- şında yazılı olarak iletilecek. Genel bir mutabakat olursa. bunun şartlan olacak. Maliye- n nasıl olacak? Her iki taraf otu- rup bunlan tespit edecek. Ye- ni bir tezkere gerekir mi gerek- mez mi, buna da bakacağız. Herkesin Türkiye'nin dost- luğuna ihtiyacı var: Kuzey Irak'ta, Türkmenler soydaşı- rmzdır, aslında buradaki her- kes Kürtler, Araplar da Türki- ye'nin akrabasıdır. Bunun için uzun yıllar Kuzey Irak, Sad- dam'a karşı Türkiye'nin ko- ruması altında oldu. Talabani ve Barzani'nin bunu bilmesi, dikkatli olması gerekir. Türkiye'ye ihtiyaçları var Bugünler geçer, ama Türki- ye'ye, bu bölgede dostluğuna herkesin ihtiyacı var. Türkiye, yüz sene öncesıne kadar tüm ülkeleri yönetmiş bir impara- torluğun devamıdır. Bu tarihi gerçektir. Bu dönem içerisin- de ne sömürmüştür. ne asimi- le etmiştir ne de ayrımcılık yapmıştır. Kıbrıs 'ta çözümü zorlayacağız Kıbns'ta çözümsüziük çözum değil: Kıbns'ta çözümsüzlüğü çözûm olarak görmüyoruz. Kıbns'ta geçmişte yaşanan olaylann tekrarlanmayacağı şekilde bir çözüm istiyoruz. Çözdük demek için önümüze konan her şeyı tartmadan kabul edecek değiliz. Rum tarafı AB'ye girdi, şu anda her şey bittniş değil. Bir yıllık bir süre var. Bu süre içinde çözüm olursa Türk tarafı da o çözüm şartlan içinde AB'ye girecek. Çözüm için her şeyi zorlayacağız AB, bu işten mutlu değil, onlar da zorlayacak. Arzumuz 1 sene içinde bir çözümün ouiîası ve KKTC'nin "öncü kuvvetgibi'' AB'ye Türkiye'den önce girmesi. Arap sennayesi Türkrve'ye gelebüir: Arap sermayesi, 11 Eylül sonrasında çok tedirgin oldu. ABD'de, Avrupa'da çok büyük aynmcıhk var, sınırda başlıyor her yerde devam ediyor. Onlar da yüzlerini çevirebilecekleri yeni bir coğrafya anyor. Gerek Körfez sermayesi için, petrol kazançlan için gerek de turizm açısından Türkiye çok ilgi çekebilir. Tüm Bel-Sen, hükümetin yerel yönetimler tasansını sert biçimde eleştirdi: AKP'nin amacı yağma ve talanANK\RA (CumhuriyetBüro- sı) - Tüm Belediye ve Yerel Yö- retim Hizmetleri Emekçileri Sen- dkası (Tüm Bel-Sen), AKP'nin razırlıklannı sürdürdüğü yerel yjnetimler tasansımn "yağma, ülan ve özeDeştirme" getireceği- n bildirdi. Tüm Bel-Sen'in yerel yönetim- la" yasa tasansı üzerindeki gö- nşleri şöyle: • AKP hükümeti tarafından ATupa özerklik şartı, demokra- teleşme gibi söylemlerle günde- r.e geririten yerel yönetimler ya- s tasansına kabaca bir göz atıl- câında, tasannın ruhuna hâkim csn asıl unsurlann yağma, talan, Ğelleştirme ve emekçilerin iş gü- • Tüm Bel-Sen açıklamasında "Tasanyla Hazine arazi ve arsalannın belediye ve il özel idarelerine devri öngörülerek kamu arazilerinin yağma ve talanının yolu açılmaya çalışıhnaktadır" denildi. venliğinin ortadan kaldınlması görev ve yetki alanına giren ya- olduğu görülecektir. Yerel nite- likteki hizmetlerin piyasa koşul- lanna göre ücretlendirilmesi ve bu ücretin de o hizmetten yararla- nanlara ödetilmesi anlayışı, 1934 yılında çıkan 1580 sayıh yasanm dahi gerisinde halk karşıtı anla- yışı benimsemektedır. Bu yönüy- le de bu tasan gerçek anlamda halka hizmette kâr-zarar hesabı- nın olmaması ilkesini ayaklar al- tına almışhr. • Yasa tasansı, belediyelerin tınmlan veya katı atıklann ve ka- u atık sulannın toplanması, değer- lendirilmesi, geri kazanılması ve bertaraf edılmesi hizmetlerini ay- n ayn veya bir bütün olarak yap- işlet-devTet modeline göre ser- best rekabetçi dönemin acımasız koşullanna terk etmektedir. Bu tasanyla su. kanalizasyon gibi ye- rel yönetimlerin yapmakla yü- kümlü olduğu asli görevler terk edılmiştir. Yerel yönetimlerde söz- leşmeli personelin çahşhnlması esas kılınarak çalışanlann iş gü- vencelerini ortadan kaldırmayı ve böylelikle de kamu alanlannın yağma ve talan polıtikalanna kar- şı duracak olan sendikal örgütle- ri güçten düşürüp etkisiz bir ko- numa getirmeyi hedeflemektedir. • Tasanyla Hazine arazi ve ar- salannın belediye ve il özel ida- relerine devri öngörülerek kamu arazilerinin yağma ve talanının yolu açılmaya çahşılmaktadır. • Kamu yönetimi temel yasa taslağı ile birçok kamu kurum ve kuruluşunun taşra teşkilatlan ye- rel yönetimlere devredilmekte- dir. Böylece kamu emekçilerinin iş güvenceleri de ortadan kal- dınlacaktu-. Turşusunu kurmayız Erdoğan, özelleştirmey- le ilgili bir soruyu yanıtlar- ken bu konuda hükümete yönelik eleştirilere tepki gösterdi. Erdoğan, Balıke- sir SEKA'nın Albayrak- lar'a satışını savunurken "Bir kurumu satnuşsınız, satbnız ama bu kurumda sizzatenzarardaydmız.Bu tür yerleri alanlara teşek- kür etmemiz lazım. Ama acryonımgazetelerinsayfa- lannı, bir bombardunan: 'Şurası peşkeş çekilmiş, buranın değeri buymuş.' Kardeşjm buranın değeri buvsa. o zaman gel sen sa- ün al, ihalesine gir, bunun turşusunu kuracakhaümiz yokya" diye konuştu. Er- doğan, orman arazilerinin satışının ardından ikinci kaynak paketinin vakıfara- zileri olduğunu açıkladı. Erdoğan, "Vakıf arazileri- ne Hazine arazisi vereüm. Hazine arazisini alan va- kıf, amaanauygun kullan- sm. Hazine'yegefir kaydet- nüşolahm"dedi Güney Kıbns'ın AB fo- toğrafında yer almasını önemsemedıklerini ifade eden Erdoğan, "Bence bu konuda çok ciddi bir yan- hş yapıldL Onlar. o aile fo- toğrafinı yann kendileri için biryözkaraa obrakgö- recekler. Çünkü,AB mük- teseban içerisindesorunla- ruu halletmemiş bir ülke AB've aknamaz" dedi. M.AIi Sahin: Büyükşehir uygulaması kalkabilir ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Başbakan Yardımcısı Mehmet AH Şahin. bir ya da ikı büyük- şehirde de\ am etmek ko- şuluyla diğer illerdeki bü- yükşehir uygulamasına son verecek bir düzenleme yapılabileceğını söyledi. Içişleri Bakanı Abdülka- dir Aksu, güçlendirilmiş bir sıstemle büyükşehir beledilesinden vazgeçme- nin bir kaybı olmayacağı- nı söyledi. Mehmet Ali Şahin. Baş- bakan Recep Tay>ip Erdo- ğan'ın da katılımıyla Göl- başı'nda kamu yönetimi reformu tasansıyla ilgili düzenlenen toplantının ar- dından açıklamalarda bu- lundu. Şahin, u Bir ya da iki büyükşehirde devam etmek koşuluyla diğer D- lerimizdeki büyükşehir uygulamasma son vere- cek bir uygulama \apıla- bilir. Ama bunlar tarüs»- lacaknr. Sadece İstanbuL büyükşehir olarak devamı arz ediyor" dedi. Aksu da büyükşehir uy- gulaması kaldinlacak ohır- sa bütün iller için güçlen- dirihniş bir belediye siste- mi getirmeyi hedefledik- lerinı bildirdi. Aksu, *<îüç- lendirDmiş birbelediye sis- temi getirfleceği için bü- yükşehir belediyıe uygula- masıiKİanvazgeçmenin bir kaybı ofanay acakür"1 dedi. 'Çift tedrisatlı namaz' TBMM Dilekçe Komisyonu'na yapılan başvurular sık sık haber konusu olur. Evden kaçan kızının bulunmasından tutun da ölen ineğinin yerine yenisinin verilmesini isteyenlere dek ılginç başvurular eksik olmaz. llginç başvurulardan bazılan şöyle: "Yapmış olduğu çalışmalann bilimsel değer taşıyıp taşımadığını merak ediyorum." "Teravih, yatsı, cuma ve bayram namazlannın okullarda uygutanan çifte tedrisat sisteminde olduğu gibi cemaatin bölünerek iki defada kıldınlmasını istiyorum." "Izmir lli, Konak llçesi, Doğatepe llköğretim Okulu'nun çatı yüksekliğinin 140 cm'den 170 cm'ye çıkanlması neticesinde evimin denizle görüntü irtibatı kesildi." "Vıcdanımın askertik hizmetine elvermediğinden anayasanın 72. maddesi hükmü gereği askeriik hizmetini kamu kesiminde sivil olarak yapmak istiyorum." "Eski bir hükümlüyüm, iyi halden dolayı memnu haklanm iade edildi. Ancak silah ruhsatı başvurum reddedildi, ilgili yönetmeliğin değiştirilmesini talep ediyorum." "25 yıl boyunca köy muhtarlığı yaptım, ancak son seçimlerde muhtar olamadım, kalan ömrümü yürütebilmek için tazminat ödenmesini istiyorum." Ölümünün 10. yılında 'Özal Mirası' Zorunlu tasarruf hesabında biriken paranın tasfiyesiyle ilgili tasannın görüşülmesi, bu uygulamayı Başbakanlığı döneminde getiren Turgut Özal'ın 10. ölüm yıldönümüne rastladı. Sağlık ve Çalışma Komisyonu'nda özal'ın da anıldığt renkli tartışma şöyle gelişti: Enver Oktem (CHP): Işçiyi yalnız bulmuşlar, her gelen bir tokat atmış, bir tokat da devletimiz atmış. Bu gidişle ortaya bir cenaze çıkacak. Cenazeyi kaldırmak için imam lazım. Ama AKP'lilerin cenazesini kaldıracak imam da bulunamayacak. Ondan sonra Erbakan Hoca gelir büyük bir şevkle kaldınr cenazenizi. Nevzat Doğan (AKP): Bizi eleştiren sendikacı arkadaşlar yıllardır bu kesinti yapılırken niye bir şey yapmadılar? Bayram Meral (CHP): Biz yıllarca Turgut özal'a da söyledik. diğer hükümetlere de söyiedik. şimdi size de söylüyoruz, bak dinliyor musunuz? Yani ne diyelim, "Mezannda dik durasıca mı" diyelim? Arkadaşlanmı da eleştiriyorum, beni dinleseler bir yılda ödettirirdik biz bu parayı... Öktem: Şimdi sana soruyorum (Doğan'a) ben borçluyum, sen alacaklısın, faizi de hesaplayarak senet yapmışız. Sana diyorum ki şu ana parayı al, borcun faizini de 4 yılda 10 taksitte vereceğim. Kabul eder misin? Mahfuz Güler (Komisyon Başkanı): Hiç ödememekten iyidir! Oktem: Kayserili usulü yani. Eşeği kaybettirip sonra bulduruyorsunuz. Kafeste Öten Sarı Hamsü, ^^_ fffîJIJjJı '(•^•umnııı i::İİL\ lfî'1iızîffiBjırj --ffflPm Kültür ve Turizm bakanlıklarının bırleştirilmesine ilişkin tasarının görüşmeleri tartışmalı geçti. Sık sık genlim yükselse de fıkralar eksik olmadı. CHP Istanbul Mılletvekıli Ali Kemal Kumkumoğlu, görüşmeler sırasında "Bu ikı bakanlıklardan feda edilmek istenen, hakkında endişe duyulan, kaygılanılan iki bakanhktan birisinin ismı Kültür Bakanlığı, diğehnın ismi Çevre Bakanlığı; ama, ılginçtir. iki bakanlığın da ılk ismi, o feda edilmek istenenlerle ilgili. Şimdi, oluşturulmaya çalışılan bakanlığın ismi Kültür ve Turizm Bakanlığı, öbür biheştirmek üzere olduğumuz bakanlığın da ismi Çevre ve Orman Bakanlığı olarak konuluyor" dedi. Kumkumoğlu, sözlerini bir fıkra anlatarak açtı: Temel, arkadaşına bir bilmece sormuş. Demiş ki: Saridur, kafestedur, öter. Vatandaş, aklına ne kadar kuş gelmişse, kanaryadan başlayarak, saymış. Bılemeyince "E, nedirsen söyle" demış. "Hamsidur" karşılığını almış. "Yahu, nasıl olur, hamsi sari midur" deyince Temel "Boyadum onı" karşılığını vermiş. Arkadaşı "Yahu, hamsi kafeste olur mu"ö\ye sorunca da "Ben koydum oni oraya" demiş. "Peki, hamsi öter mi kardeşım" diye sorunca da "O da şaşirtmacasidur" demiş. Şimdi, sizin bu getirdığiniz Kültür Bakanlığı, Çevre Bakanlığı isimleri, olsa olsa bu işin şaşırtmacası olabilir." •9 * i- Hazırcevap Başbakan! Her grup toplantısından sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın çevresi, kulisi dolduran partililerie çevriliyor. Son grup toplantısında, önce kamu bankasında müdürtükten alınan bir kadın partili yolunu kesti. Haksızlığa uğradığını -' söyleyen partili, "Ben yıllardır size oy vehyorum" deyince Erdoğan'ın dikkatini çekti. öyle ya AKP kurulalı iki yıl olmuş ve daha bir genel seçim geçirmişti. Başbakan'ın şaşırdığını görünce "Yani Refah Partisi'nden beri oy veriyonım" diye açtı sözünü partili. Erdoğan "Bak böyle olmaz, biz Ak Parti'yiz" diye azarladı istek sahibini, ama grup yöneticilerine talimat vermeyi ihmal etmedi. Sırada tütününün para etmediğinden yakınan yaşlı çiftçi vardı. "TEKEL'in elinde 7 yıllık tütûn var, bunu biliyor musun amca" diye onu üa atlatıverdi Başbakan. Bu kez karşısına çıkan partili pasaportunu eline tutuşturup bağırdı: "Sayın Başbakanım iş istiyorum. Hacca gidip geldim." önce pasaporttaki Suudi Arabistan vizesine sonra partilinin yüzüne bakan Başbakan Erdoğan "Oraya nasıl gittin" deyip devam etti yoluna. Bu hazırcevap karşısında partili kendisini sırtüstü atıp dikkat çekmeye çalıştı, ama bayılma numarasından da sonuç alamadı. Türey Köse, Emine Kaplan, Bülent Sanoğlu, Sertaç Eş tbmmcumattnetnctrr