Katalog

2MART2003PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Gül'ün Siirt gezisi iptal • ANKARA (Cumhuriyet)- Başbakanlık tezkeresinin reddedilmesinin ardından Başbakan Abdullah Gül'ün Siirt'e yapmayı planladığı gezi iptal edildi. Başbakanlık Basın Merkezi'nden yapılan açıklamada, Gül'ün yann Siirt'e yapması planlanan gezinin iptal edildiği bildirildi. AKffi Küçükali: btîfa etmiyopum • ANKARA (Cumhuriyet)-AKP Istanbul Milletvekili Göksel Küçükali, asker gönderme ve yabancı asker kabulüne ilişkin Başbakanlık tezkeresi reddedildiği için istifa etmeyeceğini açddadı. Küçükali, duyurulmasından bir süre sonra TBMM basın bürosuna gelerek gazetecilerle sohbet etti. Küçükali, daha önce Başbakanlık tezkeresinin kabul edilmesi halinde partisinden istifa edeceğini açıkladığını anımsatarak "Dolayısıyla şu an istifama da gerek kalmadı" dedi. Gazalcı: Atatürk puhu şaMandı • HaberMerkezi-CHP Denizli Milletvekili Mustafa Gazalcı, tezkerenin kabul edilmemesini değerlendirirken "Bu, Atatürk'ün ruhunun şahlanmasıdır. Sonucun gerçekten büyük bir zafer olduğuna inaruyorum. Mustafa Kemal Türkiyesi, aynı 20. yüzyılın başında olduğu gibi 21. yüzyılın başında da banş sesini duyurmuştur" dedi. ttalyan Rh/otta'mi yorumu • ROMA(AA)-ttalyan Meclis Dış îlişkiler Kotnisyonu Başkanı Dario Rivolta, Türk parlamentosunun Başbakanlık tezkeresini kabul etmemesi üzerine "Türk Meclisi'nin hâkimiyeti tartışılamaz" yorumunu yaptı. Rivolta, TBMM Genel Kurulu'nda yurtdışına asker gönderilmesi ve yurda yabancı asker kabulüne ilişkin Başbakanlık tezkeresinin kabul edilmemesinin ardından yaptığı açıklamada, "Ancak bu karar banşa da yardım etmez. Savaş tehdidi Saddam'dan geliyor. Eğer Türk parlamentosunun karan değişmezse korkanm ki ABD, Türkiye ile ilgili tutumunu değiştirip Kürtlerden yana bir tavır takınacaktır" iddiasında bulundu. 9 eylemciye tutuklama • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AKP önürîde 27 Şubat Perşembe günü ABD'nin olası Irak operasyonunu protesto eylemi sırasında gözaltına alınan 9 kişi tutuklandı. 27 Şubat Perşembe günü AKP önünde Irak'a yönelik savaş hazırlıkları ile ölüm oruçlannın durdurulması istemini içeren sloganlar atarken gözaltına alınan eylemciler dün Çankaya tlçe Emniyet Müdürlüğü ekiplerince Adliye'ye getirildi. Gözaltına alınanlardan 9 kişi, tutuklandı. AKP iktidarı savaş tezkeresinde güvenoyu rakammm altma düştü Erdoğan'ailkdarbeANKARA(CıımhıırryetBürosu)-îk- tidann Meclis'te güvenoyu rakamının altına düşmesine neden olan tezkere oy- laması, grup karan aldırmayan AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdo- ğan'ın parti içi ekipler karşısında ilk "hezuneti" oldu. Milli Eğitim Bakanı ErkanMumcu, oylamanın ardından ön- gördüğü seçenekler arasında hüküme- tin istifasını "birinciihtimaT olarak say- dı. TBMM Genel Kurulu'nda AKP ik- tidan dönemindeki ikinci tezkere oy- laması, AKP yöneticilerinin beklenti- lerinin çok üstünde fireye neden oldu. Tayyip Erdoğan'ın günler süren ikna çabalanna karşın 100 dolayında mil- letvekillinin tezkerenin kabul edilme- mesi yönünde tavır koyması, partide- • Grup karan aldırmayan Tayyip Erdoğan, karanna muhalefet eden ekipler karşısında hezimete uğradı. Tezkere oylamasında güvenoyu rakamının altına düşen iktidann Milli Eğitim Bakanı Mumcu, "birinci ihtimal" olarak "hükümetin istifasını" saydı. ki gizli direnci açığa çıkardı. Firenin artmasında, Tayyip Erdoğan'ın ABD'yi destekleyen karanna karşı parti için- deki farklı ekiplerin çahşmasının da et- kili olduğu belirtiliyor. Tayyip Erdoğan, Meclis'teki maka- mından aynlırken gazetecilerin "Bu so- nucun sürpriz olup olmadığT sorusu üzerine sinirlenerek "Dahaneistiyor- sunuz? Tam demokratikbir netke, ha- yırnolsun'' dedi. Milli Eğitim Bakanı Mumcu ise so- nucu güvenoyu açısından değerlen- dirdi. Mumcu, gazetecilerin sorulan üzerine, "Bundansonraüç ihtimal var; birinci ihtimal Bakanlar Kurulu'nun istifa etmesi, yeni hükümetin bunu ge- tirmesL İkincisi, hükümetin tezkereyi yeniden getirmesi, üçüncüsü de kabi- neninistifa etmemesivetezkereyi gön- dermemesi. Ben ikinci ihtimali zayrf görüyorum" dedi. Dışişleri Komisyo- nu Başkanı Mehmet Dülger ise tezke- reyi imzalayıp aleyhinde çalışan bakan- lara tepki gösterdi. Dülger, "Bakanlar içindeki fireye anlam veremem. tmza verip gelip buraya ret 0)11 kullaıuyor- sa bakanhktan aynhp miDetvekiDiğine dönmeli. Onun yerine grupta bakan- hk görevini yürütebilecek pek çok in- san vardır'' görüşünü dile getirdi. Fırat: Karar oluşmadı Genel Başkan Yardımcısı Dengir Mir Mehmet Fırat, tezkerenin redde- dilmediğini, " kararohışmadığınr söy- ledi. Genel Başkan Yardımcısı Haya- ti Yazıcı da millervekillerinin özgürce oylannı kullandıklarıru belirterek "Ge- nel başkan çok rahat" diye konuştu. Turizm Bakanı Güldal Akşit sonu- cun doğal, demokratik bir karar oldu- ğunu dile getirdi. Akşit, hükümetin is- tifasınm söz konusu olup olmadığı so- rusunu, "Daha tezkereyle ilgiB karar oluşmadı" diye yanıtladı. 'KÜRT GRUPLAR CESARETLENEBÎLÎR' Ankara'ınn Kuzey Irak endişesi • ABD yönetiminin, Meclis'in kararrnın ardından Türkiye'yi Irak'ın geleceğinde dışlaması ve Kürt gruplann taleplerine daha güçlü destek verme olasıhğı kaygı yaratıyor. ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu)- Meclis'te tezkerenin reddedilme- si, Türkiye'nin Irak'ın kuzeyinde almayı plan- ladığı önlemler için so- ru işaretleri doğurdu. Tezkerenin "Türk as- kerlerinin yurtdışına gönderBmesinr de içer- mesi ve reddedilmesi, Kürt gruplann, aynlık- çı hedeflerinde cesaret- lenebileceği endişele- rine neden oldu. Meclis'in ABD ile Irak savaşında işbirli- ğini geri çevirmesi son- rasında, Washington yönetiminin de Irak'ın geleceğinde Türkiye'yi dışanda bırakabileceği kaygısı arttınyor. Daha önce üst düzeyde yapı- lan temaslarda. "Tüıid- yedestekvermezse Kürt gruplarla işbirnği yapa- cağinı ve Irak'ın gele- ceğinde ağırhğın da bu- na göre şeküleneceğT mesajını veren ABD yönetiminin, gelecek günlerde takınacağı tu- rum merak ediliyor. ABD ile Irak konusun- da yeni bir işbirliği for- mülünün bulunamama- sı durumunda, Kürtle- rin federasyonla ilgili taleplerini ilerletmele- ri, Türkmenlerin statü- lerinin gerilemesi, den- gelerin Türkiye aleyhi- ne gelişmesi tehlikesi ortaya çıkabilecek. Başbakan Yardımcı- sı ve Devlet Bakanı Er- tuğrul Yalçmbayır, tez- kere oylamasının ardın- dan konuyla ilgili ola- rak gazetecilerin soru- lannı yanıtlarken Ku- zey Irak konusunda il- ginç mesajlar verdi. "Kuzey Irak'ta bir Kürt devletinin kurul- ması tehMkesi var. Böy- le bir kritik süreçte Tür- kiye'nin yurtdışına as- ker gönderme karan çıksa iyi ohnaz mrydı" sorusuna Yalçınbayır, "Şu anda öyle bir şar- ön da olmadığı bu ka- rann sonucudur. TBMM böyle bir tehJB- keyi görmemektedir" yanıtını verdi. HPBderi DenizBaykaJ, Mechs'teki tezkere görüşmekri sırasında rahatsıdanarak Güven Hastanesi'ne kaldınlan müTervekffleri Engin Altayve Mehmet Nuri Saygm'ı ziyaret etti. (Fotoğraf:AA) Tezkerenin kabul edilmemesi CHP'de sevinçle karşılandı Halkın tercihi etkili olduANKARA (Cumhuriyet Büro- su)-Tezkerenin kabul edilmeme- si CHP'de sevinçle karşılandı. CHP Genel Başkanı Deniz Bay- kaL "TBMM, milletin çok net st- yasi tercihidoğrulrusunda bir de- ğerlendirme yaptı. Bunu. Türki- ye'ninsaygmhğnu,önemini, değe- rini arttüran bir getişme olarak görmek gerekir. Bütün dünyanuı da bundan sonra Türkiye'ye yak- laşırken milletin tercihlerine ve TBMM'nin anlayişına değer ver- mesi gerektiği bir kez daha orta- ya çıkmışnr" dedi. Baykal, TBMM Genel Kuru- lu'ndaki kapah oturumun bitme- sinin ardından Meclis'teki ma- kam odasında bazı mılletvekılle- ri ve grup başkanvekilleriyle kı- sa bir değerlendirme yaptı. Bay- kal, Meclis'ten aynlırken gazete- cilerin sorulan üzerine şunlan söyledi: "TBMM. nûHetin çok net siya- si tercihi doğrulrusunda bir de- ğerlendirme yapb. Bunu çok do- ğal karşdamak laam. Demokra- tik süreç işlemiştir. Türkiye'nin bir hukuk devleti okhığunu, par- lamentonun milletin tercihlerine saygıbolduğunu ülkeye ve dünya- ya bir kez daha göstermiştir. Bu, yeni bir tabto oluşturuyor. Bütün dünyanm da bundan sonra Tür- kiye'ye yaklaşırken milletin ter- cihlerine ve TBMM'nin anlayışı- na değer vermesi gerektiği bir kez daha ortaya çıkmıştır. Bunu Tür- Idye'ninsaygınhğım, önemini, de- ğerini artnran bir getişme olarak görmek gerekir.'' CHP Grup Başkanvekili Hahık Koç, "SonuçTBMM'niniradesi- dir, dolayısıyla miDetin iradeskür. Bu karan herkesin saygıyia kar- şüanıası gerekir'' dedi. Koç, yeni bir tezkerenin Meclis'e gelip ge- lemeyeceğiyle ilgili sorulara da "Şuandabirsiyasiiradetazeteme- sigerekrmigerekmezmi bunu hü- kümetin yorumlaması gereldr" yanıtını verdi. "CHP'yi kutiaym" diyen CHP Grup Başkanvekili Mustafa Ozyürek de tezkere bir kez daha gönderilse bile sonucun değişmeyeceğini söyledi. ANAYOL hükümetini düşüren anayasanm 96. maddesi tezkere reddettirdi Tezkere4 salt çoğunhığa' takddıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM'de "savaş tezkeresinin* redde- dilmesini sağlayan anayasanın "TBMM'nin karaıiaruun kaüîanlann salt çoğunluğuyia aünacağını" düzenle- yen 96. maddesi, 1996'da ANAYOL hü- kümetinin düşmesine neden olmuştu. Anayasa Mahkemesi, ANAYOL hükü- metinin "Toplanbyakaolanüyelerin salt çoğunluğunun o%ıınu alamadığr için gü- venoyu alamadığına hükmetmişti. Anayasa hukukçusu Prof. Dr. Necmi Yüzbaşıoğlu. TBMM'nin karannın hiç- bir tartışmaya yer bırakmayacak şekilde ret olduğunu belirterek geçmişte Anaya- • Anayasanın 96. maddesi, "TBMM'nin üye tam sayısının en az üçte biri ile toplanacağı ve katılanlann salt çoğ\ınluğu ile karar alacağmı" hükme bağ- lıyor. TBMM Içtüzüğü'ne göre 146. Madde:ise salt çoğunluği belli bir saymın yansından az olmayan çoğunluk olarak tanımlıyor. sa Mahkemesi'nin verdiği kararlara işa- ret etti. Yüzbaşıoğlu, 1996 yılında Me- sut Yıhnaz başkanlığındaki ANAYOL koalisyonunun, kabul oylannın fazla, ret oylannın az olması nedeniyle güvenoyu almış kabul edildiğini belirterek şunlan söyledi: "Ozaırıan RP Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Anayasa MahkemesL, Bura- da hükümete güvenoyu çıkmamıştır' de- di. Çünkü 'Ret oylan artı çekimser oy- lan kabul oylanndan fazla olduğu için hü- kümet güvenoyu almamıştır' dedL Aynı karanhaziran 1996yıhndaçokulustugü- cün Türkhe'de konuşlandınlmasnla il- gili kararda da aldj. \ ıne OHAl.'in bazı illerde uzabhnasuıa ilişkin kararda da aynı şeyi yapü. Kabul o>1an fazlaydı, ret oylan azdı ama çekimser o\ laria hesap- landığı zaman salt çoğunluğu bulmuyor- du. Burda \na\asa Mahkemesi'nin 3 ka- ran var. Bu anayasaya göre reddir ve hiç- birtarnşmasıda yoktur." Tezkerenin ya- sa maddesi olmadığını, bu nedenle ye- niden TBMM'ye getirilebileceğini kay- deden Yüzbaşıoğlu, "Küçük değişikKk- ler yaparak ya da ikiye ayırarak yeniden getirebttirler. Ancak busaattensonrakim- seyi inandıramazlar. Tezkereninyeniden Meclis'e geörilmemesi gerekir'' dedi. Doç. Dr. Serap Yaacı, anayasanın 96. maddesinin açık olduğunu, kabul oyla- nnın karar yeter sayısının altında kaldı- ğını, bu nedenle de tezkerenin reddedil- diğini söyledi. WASHINGTON SALIYA KADAR BEKLEYECEK Karar bomba etkisi yarattı WASHINGTON (Cumhuriyet) - Hükümettezkeresinin TBMM'deka- bul edilmemesi Washington'da "bom- ba etldsr yarattı. ABD Dışişleri Ba- kanı Coün Poweü, Başbakan Abdul- lah Gül'ü telefonla arayarak "Mec- Ks'teki oylama sonucunun ne anlama gekfiğiıu'1 sorarken ABD Dışişleri Ba- kanlığı sözcülerinden Tara Riegler, "TBMM'deki o> lamanın tam olarak ne anlama geldiğini açıkhğa kavuştur- maya çahşryoruz" açıklamasmı yap- tı. ABD'de oylamanın salı günü ye- niden yapılabileceği ifade edilirken CNN televizyonu Beyaz Saray kay- naklanna dayanarak ABD'nin, TBMM'nin toplanacağı salı gününe kadar "bekte-gör" politikası izleyece- ğini kaydetti. Türkiye'den yaym yapan FOX News sunucusu Geraldo Rivera, parlamentonun karannı "Bomba et- kisi v'apü" diye nitelendirirken ret karanna rağmen Türkiye üzerinden ikinci cephe açılması olasıhğının ölmediğini ileri sürdü. Bu arada, Amerikan televizyonla- nnda Irak'a olası savaş durumunda devreye konulacak "B planı" da ko- nuşulmaya başlandı. : . . MECLÎS KARARIAVRUPA BASININDA Türkiye'den kırmızı kart Haber Merkezi - TBMM'nin Baş- bakanlık tezkeresini kabul etmemesi Avrupa basınında yankı buldu. îngil- tere'ninünlü haberkanalı BBC Wbrld, ret karannı "Türkiye'de demokrasiiş- başmda" şeklindeyorumlarkenAvus- turya Devlet Televizyonu (ORF), Mec- lis'in karannı "Türkiye'den ABD'ye kırmızı kart" olarak değerlendirdi. Uluslararası haber ajanslan da "Tez- kere sonucunun Amerika ile flişküeri ciddi biçimde etkilemesi bekleniyor'' ifadelerini kullandı. Haberlerde ret karanrun, "Ameri- ka'ranplanlannabüyükbirdarbe' an- lamma geldiği kaydedildi. Ingilte- re'nin ünlühaberkanalı SKY televiz- yonu da oylama sonucunda "ortayason derece karmaşık bir fotoğrann çıkü- ğV yorumunu yaptı. Oylamada ortaya çıkan tablonun, itirazın ve rahatsızhğın çok derin- lerde olduğuna işaret ettiğini beür- tentelevizyon, "Şhndibeklenenye- ni bir tezkere, yeni tartışmalar ve yenibir oylama" ifadesini kullandı. SKY televizyonu, alınan sonucun dün sokaklarda protesto gösterile- ri yapan halkm talebini tam olarak yansıttığını bildirdi. ABD'yle yeni lormül arayışı Modernizasyon tezkeresi işlev dışı kaldı AYHAN ŞİMŞEK ANKARA - TBMM'nin "savaş tezkeresini'' reddetmesiyle hükümetin ABD ile son aşamaya gerirdiği savaş mutabakatı da suya düştü. ABD ile Irak'ta işbirliğinin geleceği belirsizlik ortamma girerken "yeni bir tezkere, daha sınırh hava üssü desteğT gibi formüller üzerinde çahşılmaya başlandı. ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Pearson, karar nedeniyle hayal kınklığını gizlemezken Türkiye ile ABD'nin dostluk ilişkilerinin sürdüğünü, "hükümetten yeni tavsiyefcr beklediklerinr söyledi. Savaş tezkeresinin reddedilmesi nedeniyle ABD'nin savaş planlan altüst olurken modernizasyon tezkeresi ile üs ve limanlarda başlayan çalışmalar da işlevsiz kaldı. TBMM'nin sürpriz karannın ABD Büyükelçiliği, hükümet ve Dışişleri'nde yarattığı şaşkınlık uzun sürmedi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Uğur ZiyaL oylamadan kısa süre sonra Bakanlık'ta ABD'nin Ankara Büyükelçisi Robert Pearson'ı kabul ederek son durum hakkında bilgi verdi. Türkiye'nin ABD ile tarihsel ilişkilerinin önemini vurgulayan Ziyal, hükümetin Washington ile işbirliğini — — — — — — — sürdürme arzusunu ABD'nin Ankara i f a d e e t t i z i ya L Büyükelçisi Robert M <*lıs'ten çıkan J , karannyanlış rearson, karar yorumlanmamasını nedeniyle hayal istedi. Büyükelçi kınklığını Pearson ise oy gizlemezken oranlanndaki Türkiye ile ABD'nin kanşıklüc nedeniyle dostluk ilişkilerinin sürdüğünü, "hükümetten yeni tavsiyeler beklediklerini" söyledi. anlamakta zorlandıklan karar hakkuîda bilgi isterken tezkerenin yeniden oylanması, yeni bir tezkere hazırlanması gibi olasılıklar hakkında ——————. sorular yönelrti. Pearson, Türk tarafindan bu konuda tavsiyelerini istedi. Pearson, 20 dakika süren görüşmesinin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin Türkiye'deki demokratik sürece ve karar alma mekanizmalanna saygılı olduğunu belirterek Türkiye ile dostluğun devam edeceğini söyledi. Pearson, "ABD, Türk hükümetinin tezkereleri MecHs'e göndermekte gösterdiği cesaretini ve ABD ile süren görüşelerdeki açık ve dürüst tutumunu takdÜr edhor" diye konuştu. Sorular üzerine Meclis'ten lehte bir karar çıkmasını umduklannı kaydeden büyükelçi, "Daha önce s«ylediğim gibi ABD hâİâ Türkiye'nin dostudur" görüşünü kaydetti.ABD'li yetkilılerden resmi açıklamalarla gelen anlayışlı sözlere karşın, Washington'm Ankara iizennde siyasal ve ekonomik alanlarda yoğvın baskı uygulamaya başlamasuıdan endişe ediliyor. Bu kaygı, Başbakanlık'ta Başbakan Abdullah Gül başkanlığında yapılan toplantıda gündeme geldi. Ekonomi yönetimi yakın takipte IMF'yle îlişkiler normalsürecinde devam edecek HACER BOYACIOGLU ANKARA - Savaş tezkeresinin kabul edilmemesinin ardından, ekonomi yönetimi ekonomideki olası gelişmeleri yakûı takibe aldı. Merkez Bankası do\iz kurlannda ani hareketlere izin verilmeyeceği uyansını yinelerken Hazine. BIF'yle sürdürülen 4. gözden geçirme çalışrrtalannın normal sürecinde devam edeceğini belirtti. Ekonomi yönetimi, yaptığı ilk derğerlendirmelerde kısa vadede ekonomide cıddi bir sarsıntı yaşanmayacağı sonucuna vardı. Hazine ^ _ _ _ _ ^ — - _ _ _ _ _ ^ — _ yönetimi, IMF'yle • Merkez Bankası döviz kurlannda ani çıkişlara izm de\am edeceğini verilmeyeceği belirtti. IMF'yle uyansını yinelerken yapılan Hazine, IMF'yle görûşmelerde savaş •• J~ «i A olasılıguun dıkkate surdurulen4. ahnmadığım gözden geçirme vurgulayan Hazine çalışmalannm rutiu yönetimi, "Biz formatında IMF'yle, 4. gözden sürdürüleceğini geçirme ** çahşmalannıeskıder olduğu gibi sürdüreceğiz. Bu konuda bir sıkınü yaşannıasını beklemiyoruz T görüşünü iletti. Haz?jıe'nin gerekli rezervlere sahip olduğunun da altını çizen bürokratlar, "Kısa vadede birtaknm dalgalanmalar yaşanabilir, ama ciddi l>ir sıkmü beklemij'onız" göri^ünü iletti. Merkez Bankası yetkilileri de, tezkere sonrasında kur hareketlerini yakın takıibe aldı. Merkez Bankası 'nın kurlarda ani bir dalgalanmaya izin vermeyeceğine dilckat çeken bürokratlar, "Merkez Bankası, döviz kurlarmdaki ani hareketier için gereUi «üm önlemleri alacakür" diye konuştu.