Katalog

12 MART 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA SAGLIK İNSANIN SERÜVENİ TURHAN SELÇUK STDÜEÜSÎ TABÎATLI ÎSTASBUL EFERDISİ ABDÜLCAKBA2 1 KA5İKULAEE MACERALARI _KISIM TEKMİIİ BİSDPtf En yaygın görülen hastalık sıralamasında ikincilik yüzde 13.1 ile baş ağnsı ve migrenin Türkiye'ninbaşı sırüyladertteJ İSTANBUL (AA) - Dünya Sağlık Ör- gütü'nce (WHO) yapılan "SağJıkveSag- hk SistemJeri Uygunluğu Araştırma- sı"nda, Türk halkında en yaygın gö- rülen hastahğın sırt ağnsı ve bel fı- tığı olduğu ortaya çıktı. Dünyada 72 ülke ıle beraber gerçekleştirilen araştırma kapsa- mında, Tüıkiye'de Istanbul, An- talya, Manisa, Trabzon, Yoz- gat ve Adıyaman'da 5 bin 207 kışi ile görüşüldü. WH0 tara- findan geliştirilmiş bir ölçeğin kullanıldığı araştumarun yapıldı- ı ıller ile görüşülen kişilerin Tür- kiye toplumunu temsil edecek şe- kilde seçildiği ve hata payının yüz- de 3'ün altında olduğu vurgulandı. • Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı araştırmaya göre Türk halkında en yaygın görülen hastalık sırt ağnsı ve bel fıtığı. Türkiye'de 5 bin 207 kişi arasında yapılan araştırmadan çıkan ilginç sonuçlardan biri de "son 30 gün içinde kaygı, üzüntü veya endişe yaşayıp yaşamadıklan" sorusuna katılımcılann yüzde 51.4'ünün "hiç yaşamadım" yanıtını vermesi. Araştırmadan elde edilen sonuçlara gö- re, en yaygın görülen hastahklar, yüzde 19.3 ile sırt ağnsı ve belfitığı,yüzde 13.1 ile migren ve baş ağnsı, yüzde 12.5 ile romatizma, yüzde 10.6 ile gastrit ve ül- ser, yüzde 10.2 ıle de uyku sorunlan. Katılımcılann yüzde 25.6'sı başvur- duklan sağlık kurumlannda kendileri- ne "daimasaygıüedavranıldığınr, yüz- de 19.7'sı de "mahremiyetlerine saygı gösterildigini" bıldırdı. Türkiye'de hastanede geceleyerek te- davi alanlann oranı yüzde 9.9 olarak be- lirlenirken bunlardan "hastanede kal- dıklan süre içinde saygı, Ugi, özerkük ve mahremiyete saygı" konulannda "çok iyi" yanıtı verenlerin oranı yüzde 11.8 ile yüzde 21.8 arasında değişti. Hastanede yatanlann yüzde 75.8'i "kaktıklan süre içinde kişisel ihtiyaç- lannın aile veya dostlan taranndan karşdandığmr, yüzde 85 'i de "dini ve- ya geleneksei gerekleri yerine getinne konusunda proMem yaşamadıklan- nı" bildirdi. Araştırmada, kanlımcüara "kendileri- ninasılhissettikleri'' de soruldu. Katılan- lann yüzde 76.4'ü "iyi ve çok iyi", yüz- de 22.8'i "orta, kötü ve çok kötû" yanı- tını verdi. "Son 30 gün içinde kaygL, üzüntü ve- ya endişe yaşayıp yaşamadıklan" soru- sunu ise katılımcılann yüzde 51.4'ü "hiç yaşamadjm", yüzde 23.8'i "biraz", yüz- de 15.5'i "orta", yüzde 7.8'i de "fazia ve çok fazta" diye yanıtladı. Yapılan in- celemede, düşük gelire sahip kişilerin da- ha fazla üzüntü, kaygı veya endişe ya- şadıklan anlaşıldı. 14 Mart Tıp Bayramı Doktorlar da savaş istemiyor ŞULEKÖKTÜRK 14 Mart Tıp Bayramı'na "Savaşa karşı mü- cadete" damgasını vuracak. Bugün en büyük so- runlannın savaş olduğuna dikkati çeken dok- torlar, gereksinim olan her yerde doktorun in- san yaşamı için çalışacağıru belirtirken önce- likle "savaşa karşı dunışun" esas olduğunu vurguladı. Türk Tabipleri Birliği Başkanı Prof. Dr. Fü- son Sayek, olası Irak müdahalesi nedeniyle bin kadar sağlık çalışanına görev emri geldiğini ve bu sayının artmasmın beklendiğini bildirerek oluşturulacak sağlık kamplanndan ikisinin Tür- kiye dışında olduğunu söyledi. Bir Türk dok- torunun ülke dışında görev almasının hukuka aykın olduğunu ifade eden Sayek şunlan söy- ledi: "Hekünter bu savaş içinde yer almak iste- miyor. Bu savaşı onaylamadddangi- bi görevlendirmele- ri de onaylamama- tan gerekh or." Tezkerenin Mec- lis'tengeçmemesi- ne karşın tüm ha- zırhklann sürdüğu- nü vurgulayan Sa- yek, 2. tezkerenin gelmesi tartışmala- nnın Meclis'i hiçe saymak anlamına geldiğine işaret et- ti. Istanbul Tabip Odası Genel Sek- reteri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı da bu- gün Türkiye'deki doktorlann en büyük sorunu- nun savaş olduğunu vurgulayarak şu görüşleri dile getirdi: "Savaş nedeniyle hekimler hekimliklerini ya- pamayacak. Savaş nedeniyle savaşın ortaya koy- duğu sorunlarla mücadele etnıesi gerekecek. Hekimlerin bu savaşa karşı durması gerektiği- ni düşünüyonım." Insanlann ıstemedikleri bir savaş için görev- lendirilmelerinin kabul edilemez olduğunu di- le getiren Fincancı şunlan söyledi: "Heldm ihtiyaç olan her yerde insan sağhğı için çalışır. ancak bu istenmeyen bir savaş, Ön- ceUkle savaşı çıkaranlann sağhkla ilgüi önlem- ler alması gerekir. Örneğin ABD kendi hekim- lerini savaş için göreylendirebilir." Diyarbaİar Tabıp Odası Başkanı Dr. Necdet İpekyüzdeDıyarbakırcla 16'sıdoktor olmak üze- re 63 sağlık personelinin görevlendirildiğini dile getirerek doktorlara yazılann gönderilmiş olmasına karşın herhangi bir hizmetiçi eğitim ve özlük haklan düzenlemesi yapılmadığını söyledi. • Bugün en büyük sorunlannın savaş olduğuna dikkati çeken doktorlar, gereksinim olan her yerde doktorun insan yaşamı için çalışacağını belirtirken öncelikle "savaşa karşı duruşun" esas olduğunu vurguladı. Marul etekle vejetaryenlik çağrısı HoDy Fraser ve LJsa Franzetta Singapur'un ahşveriş merkezi olan caddesinde el ilanı dağıtıyorlar. Dağrtüklan ilanlarda ve eDerindeki pankartlarda "vejetaryen ohın" çağnsı yapıyoriar. Kısa adı "PETA" olan, hayvanlara etik değerler çerçevesinde davranmayı öngören derneğin iki üyesinin amaa et yerine sebze yenmesini teşvik etmek. Marul yapraklanndan hazuianan etek ve üstlerie sokakta vejetaryenlik propagandası yapan ikdlinin amacı hem hayvanlaruı öldürülmesine engel olmak hem de daha sağlıklı bir yaşam için sebze ve meyve ağırtıkh, bitkisel gıda ağırhldı beslenmenin yayguılaşmasına öncülük etmek. (REUTERS) AMELtYATLATEDAVl Varis çözümsüz değil VURALAHI Katıhmsal olarak yatkınlık, şiş- manlık ve hamilelık dönemindeki hormonal değişimlere bağlı olarak hızla artan varisin, skleroterapı ve la- zer yöntemleriyle tedavileri yapılma- ya başlandı. Uzun süre ayakta kalma- ya bağlı olarak da son yıllarda sık görülmeye başlanan vansle ılgili açık- lamada bulunan Cerrahpaşa Tıp Fa- kültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Öğ- retim Üyesi Prof. Dr. Hasan Tüzün, vücudun herhangi bir yerinde bulu- nan toplardamariann genişlemesi ola- rak varisi tanımlıyor. Ve varislerin sıklıkla vücudun en alt yerleri olan ba- caklarda gelışhğıne işaret ederek "tn- san organizmasuun en zayıf yapuan olan toplardamarlar iki ayakh konu- ma geçmekle bnükte büyük basmç altında kalmışlardır. Toplardamar- lar içüıdeki kanu atar damarlarda ol- duğu gibi iten kalp sistemi voktur. An- cak içüıdeki kapakçıklar, adale kasıl- ması ve gövdede olan basınç değişik- likleri \ardınııyla kanı yukan kalbe doğru ulaşünrlar" diyor. Tüzün, varislenn ameliyatla teda- visinin olanaklı olduğuna değiniyor: "Damargenişlemesiyle gelen bir has- tada nıuüaka ana topla>ıcı sistemle- rin fizik muayenesi \% ses dalgalany- la denetimiyapdmah, damarlarda ka- pakçıklar bozulmuş ise damariann cerrahiolarakiptaügereklidir. Küçük varisler skleteropi denilen damann kapanmasını sağlayan ilaçlann en- jekshonu ile tedavisi yapıhr." Aspirin biınamayı geciktiriyor ESKtŞEHtR (Cumhuriyet) - Hacettepe Üniversıtesi Tıp Fakültesi Nörolojı Anabılım Dah Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kubilay Varh, aspirin kullannnı sonucunda 65 yaş üstü insanlarda bunama belirtilerinin daha geç görüldüğünü belirtti. Aspinn kullanımı sonucunda 65 yaş üstü insanlarda bunama belirtilerinin daha geç görüldüğünü belirten Varh, yaşlanmayla ilgili oluşan bellek zayıflamasmın günlük yaşantıda aksamalara neden ohnayacağını ifade ettı. Varlı, hafıza zayıflamasıyla ilgili olarak da "llerleyen yaşla ortaya çıkan unutkanlığın. masum unutkanlık mı yoksa hastank belirtisi mi olduğunun anlaşılnıası önemBdir" dedı. Varlı, kişilik değışikliklerinın ılen yaşlarda ortaya çıkmasının bunamanın bir belirtisı olduğunu belirtti. Viagra'nın rakibine satış onayı çıkü CHICAGO (AA) - Alman ilaç firması Bayer, Viagra'nın rakıbi Levitra için Avrupa'da satış onayı aldı. Ingiliz merkezli GlaxoSmithKlıne firması tarafından pazarlanacak ürünün, Amerika'da da onaylanması halinde yılda 1 milyar Euro'luk sahşa ulaşabileceğı düşünülüyor. Ürünün Amerika'da onaylanmasının bu yılın sonlannda mümkün olabileceği bildirildı. Viagra'nın diğer bir rakibi ve Eli Lily firması tarafindan pazarlanan Cialis ilacı, geçen yıl A\nıpa'da onaylandı. Cialis'in bu yıl içınde Amerika'da da onaylanması bekleniyor. Her üç ilacın da aynı etkiyi ortaya koyabıldiğine değinen uzmanlar, Viagra'nın 5 yılda yer edindiği pazarda, yeni ilaçlann kolay pazarlanamayacağını belırtiyor. DUZYAZI ORHAN BİRGİT Brüksel'deki Dayatma Tam Bir Şantajdır Birieşmış Milletler Genel Sekreten Annan, Kıbns'ta- ki anlaşmazlığı sona erdirmek gibi, çok büyük bir id- dia ile kendi adını verdiği planın ilk biçimini verdiği za- man 2002 yılının kasım ayının ilk haftası henüz dol- mamıştı. Türkiye'de 3 Kasım seçimleri ile iktidar de- ğişimı gerçekleşmiş, ama AKP Hükümeti henüz ku- rulmamıştı. Denktaş, hem Türkiye'den hem de KKTC'den hay- li kimsenin baskılanna karşı dırenmeseydı; Klerides'in bir can simidı gibi sanldığı planı Türk tarafı da imza- lamış olacak, Annan da Doğu Akdeniz'de otuz yıldır süren bir knzı çözen adam olarak tarihteki yerini ala- caktı. Ama ya Kıbns Türkleri ve Türkiye'nin güvenlik so- runlan? Tarihlerini iyi özümsemiş olanlarla, nemelazımcılar arasında bu konudakı anlaşmazlığı gidermek müm- kün değil. Nemelazımcıların arasına, bir de üç gün önce Oktay Ekşi'nın Hünriyet'tekı sütununda açıkla- dığı türden, AB'den bol sıfırlı Eurolar alarak burunla- nnı sokanlar da kanşınca tam bir keşmekeş ortaya çı- kıyor. İyi ki Denktaş direndi ve iyi ki Türkiye'nin sağ- lam güçleri, kendisıne destek verdi. Çünkü o dıreniş karşısında Annan, bazı düzeltme- ler yaptığını söyleyerek bir ikinci planı sunmak zorun- da kalmış, o tarihlerdeki acemi AKP iktidan ise bu dü- zenlemelere mal bulmuşçasına arka çıkmıştı. Zaten bızim acemi iktıdara ve hem milletvekilliğini hem de olası başbakanlığını kutladığımız Erdoğan'a kalsa, Annan planını Denktaş ve Ankara'daki "statü- kocular" daha havadayken kapmalı, okumadan im- zalayıp işi brtirmeliydileri Acemi iktidanmız, öylelikle Türkiye'ye AB kapılan- nın açılacağı gibi bir ham hayal içindeydiler. Erdoğan, kendi anlatımı ile VVashington'dan Moskova'ya, Pa- ris'ten Londra, Brüksel ve Pekin'e kadar gidiyor, dün- ya liderleri ile halvet oluyordu. Kapalı kapılar ardında- ki bu ikili "fan-fin-fonlar", Türkiye'deki değişimin müj- desi olarak kıtalar arasında yayılıyordu. Velakin, tam o sırada Erdoğan'ın aziz dostu Bush'un gözleri Saddam'dan başkasını görmedi. ABD' nin Irak'ayönelen savaş politikasına köprü olmak sözü ve- ren Erdoğan, KKTC'den kurtulmak isteyenler için bir umut halıne geliyordu. Bakın neler oldu? Klerides'in seçimleri yitırmesi ve yerine sicilli EOKA çetecısı Papadopulos'un geçmesı bıle Kuzey Kıbns'ta- kı belııiı lobının gözünü açmadı; ama Ankara'da yapı- lan bırdızı doruktoplantısından sonra AKP iktidannın Denktaş'ın sorunlara bakışı karşısında eski aymazlık- tan vazgeçmek için fırsat aradıkları anlaşıldı. O fırsa- tı, Siırt milletvekili seçilerek başbakanlıkyolunun açıl- dığı kapının tutamağına el uzattığı saatlerdeTayyip Er- doğan yakaladı. O gece CNN-Türk'te Taha Akyol'la yaptığı söyleşide, genel sekreterin Kıbns konusunda kendisını kandırdığını söylemekte sakınca görmedi. TC'nın 59. Hükümeti'nin Başbakanı, BM Genel Sek- reteri'ni dıplomatik belgelerdeki değışikliği anlatırken kendisıne sunulanlaria lideriere verilen belgeler ara- sında farklılık görmekten üzüldüğünü söyledi. Kıbns sorunu ile AB arasında bir ilişki olmaması gerektiğin- den söz etti. Ertesi gün ise Lahey'de bir ölçüde bu açıklamanın da etkisi ile Annan'ın mekik diplomasisinin sonuçsuz kaldığı, üçüncü plana Denktaş'ın dışında Papadopu- los'un da karşı çıktığı görüldü. Annan bu konuda hav- lu atıyor, ama 16 Nisan'ı son çözüm olarak görmek is- teyenlerin ımdadınaAB'nin Genişlemeden Soaımlu Üye- si Verhaugen adına açıklama yapan sözcüsü yetişi- yordu. 16 Nisan'a kadar taraflann anlaşma imzalamama- sı halinde AB'nin Kıbns'ı -yani Rum kesimini- alaca- ğını söyleyen sözcüye göre adadaki Türk askerteri iş- galci duruma düşmüş sayılacaktı. Bizim jurnalist geçinip jurnalcilik işlevi yapan ma- lum köşe yazarlarımızı zil takıp oynatacak bu açıkla- ma, dünfiilen Başbakanlıkyolu açılanTayyip Erdoğan'ın aldığı ilk armağan olmalı? Yenı başbakanımız, eski kurmaylan ile oturup bu ar- mağan paketıni açarken unutmamalı. AB, 1993'ten be- ri Türk Silahlı Kuvvetleri'ni adadaki kendi soydaşlan arasında bir bekçi değil, işgalci görüyor ve gösteriyor! Daha Başbakan değil, milletvekili bile seçilmeden AKP Genel Başkanı kimliği ileAB başkentlerini tektek gezen ve bu ülkelerin liderleri ile ikili görüşmeler ya- pan Erdoğan'ın, Verhaugen'ın sözcüsü aracılığı ile ya- pılan tehditlere papuç bırakıp bırakmayacağını merak edenlenn arasında elbette ben de varım. Hem Bush'un hatın için ülkenı ABD askerleri ile dol- durt, hem de Kıbrıs'ta soydaşlannı korumak için Kıb- ns'a gitmiş askerine işgalci suçlaması yapanlar kar- şısında ağzını açma. Kasımpaşa raconuna yakışmaz şeyler bunlar... Türkıye Cumhuriyeti'nin yeni başbakanı da ülkesi- nın Kıbrıs'takı üç garantör devletten birisi olduğunu, Londra ve Zürih anlaşmalan yok sayılmadıkça o ga- rantörlüğün süreceğini elbette bilıyordur. Faks: 0212- 677 07 62 [email protected] Bilinçsiz kullanım sağlığı bozuyor İlaç alırken hapı yutmayın CAN HAaOĞLU ESKİŞEHtR - Uzman- lar tedavi sürecin- de bilinçsiz ilaç kullanımının kötü sonuçlara yol aça- bileceği uyansm- da bulunuyor. Özellıkle antıbı- yotik konusunda dikkatli olun- ması gerek- tiğini be- lirten uzman- lar, "Bitkisel ilaçlar bile pivantara HantalaraL ahn- mah" dedi. Anadolu Üni- versıtesi Eczacılık Fakül- tesi öğretim üyesi Prof. Dr Yasaf Oztürk, heriıan- gı bir ilacın yanlış ve ge- reksiz kullanjmasının has- tahğın daha kötü durum al- masma neden olduğunu belirterek "Hastahk için doğru bir ilaç kullaıulsa bile, kullanım sıklığı ve miktan dikkate ahnmaz- sa tolerans denilen vücu- dun anşması > a da etkisiz- leşmesi durumu meydana gelebilir" dedi. Öztürk, gereksiz ilaçlann karaci- ğer ve böbreğe yük getir- diğini vurguladı. Depresyon İlacı Depresyon tamsı konu- lan hastalann kullandığı "Serzone" adlı ilacın ka- raciğeri tahrip ederek ölü- me yol açtığı savunuldu. Ilacm AB ülkelennde ya- sak olduğuna dikkat çe- kilerek Türkiye'de de top- latılması istendi.