Katalog

14ŞUBAT2003CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI 13 Türkiye, son 10 yılda iç ve dış borcunun faizi için toplam 211.4 milyar dolar ödedi Faize saniyede 670 dolarANKARA (AA) - Türkiye son 10 yılda toplam 211.4 milyar dolar iç ve dış borç faizi ödedi. Türki- ye'nin bu yıl ödemesi gereken borç faizleri de göz önünde bulundurul- duğunda bu rakam 245.4 milyar do- lara yükseliyor. Ankara Tıcaret Odası, Türkiye'nin iç v e dış borç faizini hesaplayarak "Saniye Saniye Borç Faizi" rapo- ru hazırladı. ATO raporunda, Türki- ye'nin son 10 yılda ödedıği borç fa- izleri, toplam ve ortalama olarak yıl- lık, aylık, günlük olarak verilirken dakikada ve saniyede ödenen borç faizi miktarlan da hesaplandı. Buna göre, 1993-2002 yıllannı kapsayan 10 yıllık dönemde Türki- ye, yılda ortalama 21.1 milyar, ay- da 1 mılyar 761 milyon, günde 57 1 1993-2002 ARASI FAİZ ÖDEMESİ 1 1 Yıl için 1 Ay için 1 Gün için 1 Saat için 1 Dakika için 1 Saniye için 21,1 milyar dolar 1 milyar 761 milyon dolar 57 milyon 918 bin dolar 2 milyon 413 bin dolar 40 bin 200 dolar 670 dolar • ATO'nun hesaplamalanna göre, son on yılda saniyede orta- lama 670 dolar olan faiz ödemesi, bu yıl saniyede 1078 dolar olarak gerçekleşecek. Yanlış politikalara dikkat çeken ATO Başkanı Sinan Aygün, "Bizi faiz ve borç bu hale getirdi" diye konuştu. milyon 918 bin, saatte 2 milyon 413 bin, dakikada 40.2 bin, saniyede de 670 dolar borç faizi ödemesi ger- çekleştirdi. Bu yıl 1078 dolar ATO'ya göre, Türkiye bu yıl sa- niyede 1078, dakikada 64.7 bin, sa- atte 3 milyon 881 bin, günde 93 milyon 151 bin, ayda 2 milyar 833.3 milyon, yılda 34 milyar do- lar iç ve dış borç faizi ödemesi ger- çekleştirecek. ATO Başkanı Sinan Aygün, Tür- kiye'de uygulanan yanlış politika- lar, yanlış yatınmlar ve savurgan- lık nedeniyle 2003 yılı da dahil edildiğinde Türkiye'nin faıze son 11 yılda 245 milyar dolar ödemek zorunda kaldığını bildirdi. Aygün, "Bizi faiz ve borç bu hale getir- di. 245.4 milyar doları, bir dolar- Iık banknotlar olarak yan yana sıralarsak dünyanın etrafını 95 kez dolaşırdı" dedi. Dolardan gökdelen Türkiye'nin ekonomisıni düze çı- karması için faiz problemini çözme- si gerektiğini belirten Aygün, ülke kaynaklannın faiz ödemesine har- candığını, bu yetmezmiş gibı üzeri- ne IMF ve yurtdışından borçlanıla- rak faizlerin ödendiğini kaydettı. Aygün, ödenen faızın ne kadar bü- yük bir miktar olduğunu göstermek için bir dolarhk banknotlann üst üs- te konulmasıyla 245 kılometTe yük- sekliğinde bir para kulesi oluşturu- labileceği örneğüıı verdi. Sinan Aygün, "Son 11 yılda öde- nen 245.4 milyar dolar borç faizi ile yeni bir ülke kurabilirdik. Bu kadar yüksek borçlanma yapma- mıza rağmen ahnan borçları yatı- nmlarda değerlendirip ekonomi- yi geliştiremedik. Aş ve iş yarata- madık. Ahnan her borç bir önce- ki borcun faizini ödemekten baş- ka bir işe yaramadı" dedi. ORÇÖDEMELERİ Türkiye 2005} te zorlanacak • Geçen yıl 6.3 milyar dolar ödeyen Türkiye en yüklü geri ödemeyi 8 milyar 968 milyon dolarla, iki yıl sonra yapacak. ANKARA (AA) - Türki- ye, daha önce kullanılan kre- dilerden dolayı, 2004 yılın- dan itibaren IMF'ye yüklü geri ödemelerde bulunacak. IMF'den alınan toplam 28.3 milyar dolarlık kredinin geri ödemesi çerçevesinde, 2001 yıhnda, IMF'ye 1 mil- yar 127 milyon 880 bin dolar Ödemede bulunan Türkiye, 2002 yılında 6 milyar 391 milyon 320 bin dolar geri ödeme gerçekleştirdi. Bu yıl ise 1 milyar 591 milyon 70 bin dolarlık kredi geri ödemesi yapılacak. Tür- kiye, 2004 yılında ise IM- F'ye, 8 milyar 241 milyon 220 bin dolarlık geri ödeme- de bulunacak. En yüklü geri ödeme ise 8 milyar 968 mil- yon 570 bin dolarla, 2005 yı- lında yapılacak. 2006 yılın- da ise son geri ödeme dilimi olarak, IMF'ye 2 milyar 318 milyon 420 bin dolarlık öde- me yapılacak. Bolivya yine halk kazandı Ekonomi Servisi - Özelleştirme karşıtı eylemleri zaferle sonuçlanan ilk örnek olan Bolivya halkı, şimdi de hükümete yüksek vergi konusunda gen adım attırdı. Dünyanın başka hiçbir yerinde görülmemiş bir özelleştir(eme)me öyküsüne 1999'da sahne olan Latin Amerika ülkesi — — Bolivya, yine halk ayaklanmalanyla sarsılıyor. Bolivya'da halk, 1999'da sulannın özelleştinlmesi üzerine eylemler yapmış ve suyun özel bir şirkete devrini iptal ettirmışti. Bütçe tasansında öngörülen yüzde 12.5 'lik vergi artışına karşı bırkaç gün önce başlayan protestolar dün şiddetli protestolara dönüştü. Toplam 17 kişinin öldüğü ve 80 • Birkaç yıl önce özelleştirmeye karşı dünyada görülmemiş bir zafer elde eden Bolivya halkı yeni bir ilke daha imza attı. Polisin de kaüldığı yoğun eylemlerden sonra hükümet yüksek vergiyi arttınnaktan vazgeçmek zorunda kaldı. binalannı ve Başkanlık Sarayı'nı kuşatmasına karşılık askerlerin göz yaşartıcı bomba kullanması gerginliği iyıce tırmandırdı. Akşam saatlerinde şehrin varoş semtlerindeki dükkânlar yağma edilirken, bir grup gösterici de Çalışma Bakanhğı'mn bürolannı işgal ederek çeşitli belgeleri ve _ _ _ _ _ eşyalan yaktı. Askerlerin, başkanlık sarayına taşlı saldında bulunan, 7 resmi binayı basan ve mağazalan yağmalayan göstericilere karşı gerçek mermilerin yanı sıra göz yaşartıcı bomba ve plastik mermi kullandığı bildirildi. Artan şıddet olaylan ve çatışmalardan sonra hükümet perşembe günü okullan, üniversiteleri ve bankalan kapatma karan alırken, Devlet Bolivya'da vergilerde yüzde 12.5'lik bir artış öngören bütçe tasarısına tepki ola- rak başlayan gösterilerde, polis de eylemciydi. Askerlerin göz yaşartıcı bomba kullandığı olaylarda 17 kişi öldü, 80 kadar sivil yaralandı. (Fotoğraf: REUTERS) kadar sıvilın yaralandığı gösteriler sonucunda Bolivya Başkanı Gonzalo Sanchez de Lozada, artan vergi oranlan konusunda geri adım aftnak zorunda kaldı. Banşçıl bir protesto şeklinde başlayan ülke çapındaki grevde, içinde polislerin de bulunduğu öfkeli protestoculann hükümet Başkanı Gonzalo Sanchez de Lozada vergi artışının iptal edıldığıni açıklayarak halkı sakin olmaya çağırdı. Olaylar sırasında Dışışleri Bakanlığı'nı kuşatan polislerin protestocu halka destek ıçın askerlere göz yaşartıcı bombalar attığı, askerlerin de polis merkezlerini kurşun yağmuruna tuttuğu kaydedildi. t~L OLLANDA BÜYÜYEMEDİ. İSVÎÇRE'DE İŞSİZLİK ARTTI Avrupa'da dıırgunhık AMSTERDAM (AA) - • Refah ülkesi İsviçre'de işsizlik oranının son 3.8 daha yüksek olduğu Hollanda, 2002 yılında u- 4 5y ı ı l n e n yüksek seviyesine çıkması küresel kaydedıldi. NOT DEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL Endişelenmeli mi, Öpgutlenmeli mi? Bayramda endişelerden uzaklaşacağımızı, ka- ramsarlıktan kurtulacağımızı umduk. Oysa endişeler yeğinleşeceğine ağırlaşıyor, ka- ramsarlık da gün geçtikçe artıyor. Endişe ve karamsarlık, pis bir petrol savaşına sürüklenmeyi önleyememek ya da bu savaşta alet olmanın yarattığı umutsuzlukla da sınırlı de- ğil. Endişeler, genelde Cumhuriyet'in kurumlarına saldınların yoğunlaşacağı, demokratik değerterin de yıpratılacağı olasılıkları üzerinde yoğunlaşıyor. Üstelik bu endişeler, sanki kendisini koruyama- yan cumhuriyet yaşayabılirmiş, en demokratik ül- kelerde bile rejimi korumak için bazı kısıtlamalar yokmuş gibi, "Demokrasi cumhuriyete kurban ediliyor" söylemleriyle, daha da artıyor. Karamsarlık ise, ekonomik çözümlerin sağlan- ması konusunda tutarlı adımların atılamaması, bunun yerine kazanılmış ekonomik ve sosyal hakların kaybedilmesine yönelik eylemlerin art- masından kaynaklanıyor. Ve bu duygular hızla yayılıyor.. Asıl umutsuzluk ise bireylerde endişe ve ka- ramsarlıkların doğmasına neden olan olaylara karşı toplumsal tepkinin ortaya konulamaması, böyle bir muhalefetin örgütlenememesinden kay- naklanıyor. Cumhuriyetin kurumlarına, demokrasinin de- ğerlerine ve kazanılmış hakiara olası saldırılara toplumsal olarak karşı konulabilecegine inanan- lar, örgütsüzlüğün sıkıntısını yaşıyorlar. • • • Demokratik kurallar içerisinde geçen bir seçi- min sonuçlarına ve seçim sonuçlarının doğurdu- ğu iktidara karşı çıkmak elbette olanaksız. Ayrıca, geçen süre içerisinde tutarlı bir yönetim sergileyemeyen iktidar partisinin, ulusal çıkarlar ve gerçekleştireceği değişimler konusunda verdi- ği ilk izlenimlere bakarak, gelecek için kestirimde bulunmak için de erken. Ancak bazı toplum katmanları, iktidarın top- lumda büyük sosyal çelişmeler yaratacağı, eko- nomik çıkar çatışmalarını arrtıracağı konusunda kuşkular taşımaya başlamışsa, bu kuşkulan taşı- yanların bir toplumsal muhalefet hareketi içerisin- de örgütlenmesi de demokratik bir zorunluluk. Kaldı ki tarih, bazı sloganlardan yararlanarak ve gerçek amaçlannı da gizleyerek iktidara gelen partilerin, iktidan, dar grup çıkarlarına nasıl alet ettiklerinin örnekleriyle doludur. Üstelik bunlar ik- tidan dar grup çıkarları için kullanmakla kalma- mış, güçlerini savaşlarla pekiştirme sevdasına kapılarak sadece kendi ülkelerini değil dünyayı da yıkımlara sürüklemişlerdir. • • • Toplumda uyanmaya başlayan endişelere kar- şın, Meclis içerisinde olan partinin toplum kat- manlarının da katılımını sağlayacak bir muhalefet ortaya koymaktaki yavaşlığı umutsuzlukları büyü- tüyor. Bunun için de gereksinim duyulduğunda cumhuriyetçi, laik demokratik güçlerin harekete geçmesini sağlayacak "yeni bir toplumsal örgüt- lenme biçimi" gerekliliği artık açıkça hissediliyor. Üstelik bu endişelere karşı toplumsal bir muha- lefetin örgütlenememesi, insanların bireysel çö- zümlere yönelmesine, bireysel kahramanlıklar yapmasına neden olacak. Bölük pörçük ve cumhuriyetçi toplumun ger- çek gücünü göstermekten uzak bu tür hareketler ise caydırıcı olamadığı gibi tepkinin boyutu konu- sunda da yanlış izlenimler verecek. Oysa demokratik laik cumhuriyeti korumak için verilecek mücadelede çözüm, bireysel kahra- manlıklarda değil, örgütlü mücadelenin zamanla- masındadır. Zamanlamada ise başlangıç dündür. OTOEKONOMIST Finansal |Çüzümler| Dünyası Kolay otomobil alımı için bizi takip edin! www.tofas.com.tr laştığı ekonomik büyüme hızıyla, son 20 yılın en dü- şük düzeyine geriledi. Is- viçre'de de işsizlik yükseldi. Yetki- hler, işsizliğin yükselişinde, küre- sel ekonomik durgunluğun etkilı ol- duğunu vurguluyorlar. Merkez Istatistik Enstitüsü'nün dün açıklanan verilerine göre, ge- çen yıl ekonomik büyüme, yüzde 0.3 olarak gerçekleştı ve Hollanda ekonomısinin büyüme hızı hemen hemen durma noktasına geldi. Ekonomik büyüme hızındaki ya- vaşlamanın, dünya ticaretindeki ve ekonomisindeki gelişmenin seyrine durgunluğa bağlanıyor. bağlı olarak, yatınmlarda görülen azalmadan kaynaklandığı, geçen yıl, büyük şirketlerin, bir önceki yı- la göre, başta makine, bilgisayar ve inşaat sektörü olmak üzere yatınm- lannda yüzde 3.7 azalma gerçekleş- tiği belirtildi. Geçen yıl Hollanda'nın ihracatın- da da yüzde 1.3 azalma görüldü. Ekonomik büyümede görülen çok düşük mıktann ise devletin har- camalannda görülen artıştan ileri geldiği, geçen yılkı kamu harcama- lannın bir önceki yıla göre yüzde ki yıla göre ancak yüzde 1 artış görüldü. İşsizlik yükseliyor Refah ülkesi olarak kabul edilen isviçre'de, ocak ayında işsizlik ora- nı yükseldi. Ekonomi Bakanlı- ğı'ndan yapılan açıklamaya göre, aralık ayında yüzde 3.6 olan işsizlik oranı, ocakta yüzde 3.8'e yükseldi. Buna göre, toplam ışsiz sayısuıın 138 bin 944'e ulaştığı, bunun da son dört buçuk yılın en yüksek rakamı olduğu bildırildi. YGAZ GENEL MÜDÜR YARDIMCISI SEMİH GENÇ: Tüpgazdan da tasarruf ediliyor İSTANBUL (AA) - Aygaz Genel MüdürYar- dımcısı Semih Genç, zamlann tüpgaz kullanı- mında azalmaya neden olduğunu belirterek, "2001 yılında bir asgari ücretli 22 tüpgaz alabi- lirken, şu anda ancak 9 tüpgaz alabiliyor. Bu, tü- ketimi çok ciddi etkiü- yor. Vatandaş daha az çay içiyor, daha az ye- mek yapıyor" dedi. Ay- gaz AŞ Genel MüdürYar- dımcısı Genç, 57 firma- nın faaliyet gösterdiğı sektörde pazar lideri ko- numunda bulunduklannı LPG pazannda Avru- panın ikinci büyük şirke- ti olduklarını bildirdi. Genç, mali krizden son- ra geçen yıl toplam tüke- timin 3.6 milyon ton ola- rak gerçekleştiğinı kay- detti. Yüksek vergilendir- me nedeniyle fiyat artışı eğiliminın devam etmesi, doğalgaz ve diğer alterna- tif yakıtlann kullanılmaya başlanmasıyla sektörde daralma yaşandığını ak- taran Genç, tüketim dü- şüşünün ana nedeninin 2001 yılı başına kadar vergilendirilmeyip sade- ce KDV ahnan LPG'ye, Akaryakıt Tüketim Ver- gısi (ATV) ve Akaryakıt 2000'de geçen le 2.1 milyon ton olan tüpgaz tüketimi yıl 1.7 milyon tona düştü. Fiyat Istıkrar Fonu'nun (AFİF) uygulanmaya başlanması olduğunu vurguladı Genç, şunlan kaydettı: "2001 yıhnda bir as- gari ücretli 22 tüpgaz alabilirken şu anda an- cak 9 tüpgaz alabiliyor. Bu tüketimi çok ciddi etkiliyor. 2000'de 2 mil- yon 100 bin ton olan tü- ketim 2002'de 1 milyon 700 bin tona düştü. He- pimizin yaptığı gibi va- tandaş da daha az çay içiyor, daha az yemek yapıyor."Genç, LPG fi- yatlanndaki artışta, I- rak'ta beklenen savaş ola- sıhğının etkısınin de ol- duğunu vurguladı. Fiat'larda cazip finansal çözümler... Tofaş'ın size sunduğu OTOEKONOMIST Finansal Çözümler Dünyası'yla tanışmak için, size en yakın Tofaş bayisine uğrayın. İstediğiniz Fiat otomobile bütçenize en uygun koşullarla kavuşun. y Aracınızın 2. el değerinin üzerine 6 milyara varan takas desteği* y Nakit ödemede şaşırtan indirimler y % O'dan başlayan faizler, 36 aya varan vadeler Y Ayrıca Fiat Marea'ya özel koşulları bayilerimizden öğrenebilirsiniz. iağrı merkezı * 444 2255 *Tak.as destegı ne Igılı ayrmtılı bılgıyı bayıienmızden alabılırsınız.