Katalog

26ARAUK2003CUMA CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr 11 faciası: 191 ölü • Dış Haberier Servisi - Çin'in güneybatısındaki Congking kentinde do- ğalgaz sahasında salı sa- bahı meydana gelen pat- lamada 191 kişi ölürken yüzlerce insan da yara- landı ya da zehirlendi. Şinhua haber ajansı, kor- kunç patlamanın, Cong- king belediyesine bağlı Kaişian ilçesindeki Çuan- dogbeı doğalgaz bölge- sindeki bir kuyuda sondaj yapılırken meydana gel- diğini kaydetti. Doğalgaz sahasının, Çin Ulusal Pet- rol şirketine ait olduğu belirtildi. Çin'in yakın tarihindeki en büyük sa- nayi kazasında yaralanan 500'den fazla kişiyi teda- vi etmek için 24 saat tam kapasite çalıştı. Yetkilüer, yaralı sayısının çokluğu karşısında sağlık görevli- lerinin yetersiz kaldığını söyledi. Benin'de uçak düştü • Dış Haberier Servisi - Afrıka ülkesindeki Benin'in başkenti Cotonou'dan Lübnan'm başkenti Beyrut'a gitmek üzere havalanan yolcu uçağı, kalkışından birkaç daldka sonra denize çakıldı. Görgü tanıklan dün akşam meydana gelen kazada 90'dan fazla kişinin öldüğünü söyledi. Uçağın Lübnan'ın UTA havayollanna ait olduğu belirtildi. Uçuşlar iptal, gozaltı yok • PARtS(AA)-Terör saldınsı kaygısıyla Paris- Los Angeles uçak seferlerinin iptal edilmesinden sonra Fransız yetkililerin incelediği Air France yolculan hakkında şüpheli bir durum saptanmadığı bildirildi. Polis, saldın istihbaratınm arduıdan, ABD'nin Fransız yetkililere adlan verilen "şüpheli" yolculardan hiçbirinin gözaltına alınmadığını belirtti. Irak'tan Atatürk'e övgü • BAĞDAT (AA)- Irak'ta tanınmış kişileri, aşiret başkanlan ve aydın fikirlı din adamlannı bir araya getiren El Eyan Daimi KongTesi'nin Genel Sekreteri Seyid Eyad Cemaleddin, Irak'ta çağdaş bir devlet kurmak için, "Atatürk'ün tecrübesinden yararlanmalıyız" dedi. Ez Zaman gazetesine göre, Cemaleddin, Türkiye'nin Bağdat Büyükelçisi Osman Paksüt ile yaptığı görüşmede, devlet işlerini dinden ayn tutmanın gerektiğini de belirtti. Bush attetmiyor • NEWYORK(AA)- ABD Başkanı George Bush, bugüne kadarki başkanlar arasında en az sayıda kişiyi affeden başkan oldu. Finans gazetesi Wall Street Journal'a göre Bush, görevde bulunduğu 3 yü içinde sadece 11 kişiyi affetti. Kaynaklar bu durumu, eski Başkan Bill Clinton'ın, görevden aynlmadan önce aralannda kaçak bankacı MarcRich'inde bulunduğu çok sayıda kişiyi affetmesinin yarattığı skandala bağlıyorlar. Iniş takımından ceset çıktı New York'un Kennedy Uluslararası Havaalanı'na inen bir uçağın iniş takımında bir erkek cesedi bulundu. Yetkilüer, Jamaika'dan kalkan Amerikan Airlines havayollanna ait uçağının inişinden sonra bakım işçileri tarafından bulunan cesedin 25 yaşında bir erkeğe ait olduğunu, ancak kimliğinın tespit edilemediğini söylediler. Pakistan lideri, bomba yüklü 2 araçla gerçekleştirilen intihar saldınsından kurtuldu Müşerref e ikincisuikast Islamabad yakınlanndaki Ravalpindi kentinde Müşerref'in zırhlı Mercedes'i geçtikten hemen sonra bomba yüklü iki kamyonet patladı. Aracı hasar gören Pakistan lideri, saldından yara almadan kurtuidu. DışHaberJerServisi-Pakis- tan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, 11 gün içinde ikin- ci kez düzenlenen suikasttan yara almadan kurtuldu. Bom- ba yüklü araçla gerçekleşti- rilen intihar saldınsmda 14 kişi öldü, 46 kişi yaralandı. Yetkilüer, başkent Islamabad ya- kınlanndaki Ravalpindi kentinde Mü- şerref in zırhlı Mercedes marka ara- basının geçişinden hemen sonra bom- ba yüklü iki kamyonetin patlatıldığı- nı açıkladı. Aracı hasargören Pakistan lideri, sal- dından yara aünadan kurtuldu. Güven- lik güçleri, 14 kişinin öldüğünü 46 kişinin de yaraladığtnı açıkladı. Içiş- Aracı hasar gören Pakistan bderi saldından 7 saat sonra yaptığı açridamada aşın uçlan suçladı (REUTERS) çen nisan aymda bir araç için- de bulunan bombanın patla- maması nedeniyle Pakistan lideri, yine bir saldından kur- tulmuştu. Daha önceki açıklamala- nnda, saldınların arkasmda El Kaide veya ülkedeki kök- tendincilerin bulunduğunu kaydeden Müşerref'in, ABD'nin terörle mücadele adıyla başlattığı savaşa des- teği nedeniyle hedef alındı- ğı kaydediliyor. 'Aşırı uçlann işT leri Bakanhğı sözcüsü, ölenlerden iki- sinin polis, ikisinin de intihar eylem- cisi olduklannı kaydetti. Diğer ölen ve yaralananlann çevreden geçenler olduğu belirtildi. Enformasyon Bakanı Şeyh Raşid Ahmed. "Saldın, bir suikast girişi- miydi. tki araçtaki iki saklırgan. Dev- let Başkanf nın aracını \r urmak iste- di,Allah kendisini konıdu" dedi. Ah- med, saldında Müşerref in aracınm camlannın kınlmasına karşın durma- dığını ve konvoydaki üç aracın daha hasar gördüğünü belirtti. Tümgeneral Şevket Sultan, Pakis- tan liderinin durumunun iyi olduğu- nu ve kendisinin güvenli bir yerde bulunduğunu belirtti. Köktendincilerin hedefi Müşerref in 14 Aralık'ta yine bir su- ikast girişimden kurtulduğu Raval- pindi'deki yol her gün ikametgâhtan başkente giderken kullanılıyor. Ge- Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref, suikast gi- rişiminin ardından, televizyo- na çıktı. Sağhklı ve sakin görünen Müşerref, Ravalpindi'deki su- ikast girişiminden 7 saat son- ra çıktıgı televizyonda, saldınnın aşı- n uçlann işi olduğunu söyledi. Terö- ristlerin hedefi olduğunu söyleyen Mü- şerref, bu kişilere karşı savaşmalan ve ülkeyi aşın uçlardan korumalan gerek- tiğini belirtti. Müşerref, saldınyı düzenleyenlerin korkak insanlar olduğunu, bu kişile- re karşı mücadele etmek için kararlı ol- duğunu ve Allah'a inandığmı söy- ledi. Büyükelçilîk yîne vuruldu Kürt grupların anayasa taslağı Ankara oldubittiye karşı ,, ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Irak'ın kuzeyindeki Kürt gruplann, Kürt- Arap federasyonu öngören anayasa taslaklan Ankara'da rahatsızlık yarattı. Diplomatlar, Kürt girişimlerinin Washington'da da sıkıntı yarattığını kaydetti. Uzmanlara göre, Kürtlerin girişimleri Şii ve Sünni Araplan kaygılandmyor. Kürtlerin beklentilerinin bu nedenle boşa çıkabileceği dile getiriliyor. tşgal sürecinde ABD'nin yanında yer alarak oluşturulacak yeni rejünde söz hakkı elde eden Celal Talabani ve Mesud BarzanTye bağlı gruplar, Kürt-Arap Federasyonu için harekete geçti. Geçici Hükümet Konseyi'ndeki (GHK) Kürt üyeler, "Irak Federal Cumhuriyeti Anayasası" ile "Kürdktan Anayasas'iH" GHK gündemine getirdi. Irak'ta yeni rejimin, tüm halkın katılacağı demokratik bir süreçte kararlaştrnlmasını savunan Ankara, Kürtlerin ABD nezdindeki avantajh durumu kullanarak planlannı GHK'ye dayatma çahşmalanna tepki duyuyor. 'Kürt-Arap Federasyonu dayatihyor' Federasyonun Irak'ı parçalayacağını düşünen Ankara, Kürtlerin öngÖTdüğü sistemde Türkmenlerle diğer gruplann gözetilmemesinden de rahatsız. Taslağın konfederal özellikleri de rahatsızlığı arrhnyor. Dışişleri kaynaklan, Türkiye'nin Irak halkırun sistem konusunda alacağı karara saygı duyacağını ancak nüfus sayrau yapılmadan, demokrasi oluşmadan ve seçim yapılmadan "oMubittiyle* Kürt-Arap Federasyonu'nun dayatılmaya çahşılmasuun kabul edilemez olduğunu vurguluyorlar. tşgalcilerin operasyonunun ardından direnişçiler başkentte aralannda Türkiye, Almanya ve İran elçiliklerinin de bulunduğu pek çok hedefe saldırdı Dış Haberier Servisi- ABD işgal güçlerinin Bağdat'taki direnişçileri yok etmek için hava ve kara operasyonu dü- zenlemesinin ardından dün de direnişçiler misilleme ola- rak Saddanı Hüseyin'in 13 Aralık'ta yakalanışından bu yana en büyük çaplı saldın - yı düzenledi. Noel sabahında, Türkiye. Almanya ve Iran büyükel- çilikleri, Sheraton Oteli ve birçok hedef roket ve havan toplanyla vuruldu. Türkiye Büyükelçiliğı'nin dış cephe duvanna roketa- tar mermisi isabet etti. Bağ- dat Büyükelçisi Osman Pak- süt, TSI 05.15'te elçılığin konut bölümüne isabet eden merminın 30 santimetre ça- T ü r k j y e BüyükeJçiBğrnin dış, cepbe duvanna roketatar mermisinin isabet etmesi sonucu elçiBğin konut puıda bir delik açtığmı, şans eseri ölen ya da yaralanan olmadığmı söyledi. Olay sırasında Irak polisinin sağladı- ğı diplomatik koruma güçlerinin de nö- bette olduğu kaydedildi. Irak polisi, Ve- ziriye semtindeki elçiliğe 200 metre uzaklıkta bulunan bir patlayıcıyı da im- ha etti. Bağdat Büyükelçıhği 14 Ekım'de de saldınya uğramıştı. Bağdat'taki Iran Büyükelçiliği'nin önündeki beton bloklardan birine de bir füze isabet ederken Almanya Büyükel- çiliği'nin hemen arkasmdaki bir bina havan topuylâ vuruldu. Önceki gece saldınya uğrayan, gaze- böhımünde 30 santimetre çapında bir deük açıkb. Olayda ölen ya da yaralanan olmadı. (REUTERS) tecilerle yabancı işadamlannın kaldığı Bağdat'taki saldınlarda bazı sivillerle Sheraton Oteli dün sabah yine havan to- Iraklı polisler yaralandı. Bağdat'ta yol pu saldınlanna hedef oldu. Binada ha- sar oluşurken otelin yanındaki apartman da vuruldu. ı füze attüar Direnişçiler Bağdat üzerinde uçan iki Amerikan uçağına dayerden füze fırlat- tı ancak isabet ettiremedi. Bağdat'ın merkezindeki ana Amerikan karargâhı- na da dört havan topu isabet etti. Irak po- lisi Bağdat'ta çeşitli yerlere yerleştirilen çok sayıda bombayı etkisiz hale getirdi. kenanna yerleştirilen bir bombanın pat- laması sonucu bir Amerikan askeri öldü. Kerkük'teki ana Amerikan askeri üs- sü de roket saldınsına uğradı.Bağdat'ta Sheraton Otelı'ne yönelik önceki gece- ki ilk saldından sonra Amerikan güçle- ri şüpheli gerilla mevzilerini bombala- dı. Amerikan güçleri önceki gün Bağ- dat'ta düzenlediği operasyonlarda çok sayıda kişiyi ele geçirdi.Dün akşam ise Bağdat'taki ABD güçleri merkezine 3 havan topu mermisi düştü. Tel Aviv'deki intihar saldınsı ardından İsraü Batı Şeria ve Gazze'yi kapattı Füistiıı 6 tam abluka'ya akndı KUDL T S(AA)-îsrairin Tel Aviv kentinde dün ak- şam bir otobüs durağına in- tihar saldınsı düzenlendi. Patlamanın, iş çıkışı nede- niyle kalabalık olan Geha caddesinde meydana geldi- ği bildirildi. Israil kurtarma görevlileri ilk belirlemele- re göre , patlamada eylem- ce dahil 4 kişinin öldüğünü 10 kişinin de yaralandığı- nı belirttüer. Güvenlikkay- r.aklan da, patlamanın bir otobüste meydana geldiğı- ni, ve bir intihar saldınsıol- duğ" IU söylediler. Saldınyı üstlenen Filis- tin Halk Kurtuluş Cephe- si (FHKC) örgütü, eylemi Batı Şeriahl8 yaşındaki Said Hanani'nin düzen- lediğini açıkladı. îsrail, in- tihar saldınsmdan sonra Filis- kınında. Bunun bir terör sal- nı emrettiği" belirtildi. • Öte yandan, îsrail heli- kopterinin Gazze kentinde düzenlediği füze saldınsm- da5 Filistinli öldü. Tel Avh'deki intihar saldınsı iş çıkışı tin topraklannı "tam ablu- ka" altına aldı. Tel Aviv polis müdürü Yos- si Sedbon, Îsrail Kanal 2 tele- vizyonuna yaptığı açıklama- da. "tki patlama oldu, biri otobüs durağında,diğeri ya- dınsı olduğuna inanıyoruz" dedi. 4Ekim'den sonra ilk de- fa îsrail'de bir intihar saldınsı düzenlenmiş oluyor. O tarihte Hayfa kentinde bir restorana düzenlenen intihar saldınsın- da21 kişiölmüştü. saatinde gerçekleştirüdL (REUTERS) îsrail, intihar saldınsından sonra Filistin topraklannı "tam abluka" altına aldı. Îsrail Sa- vunma Bakanlığı tarafindan ya- pılanaçıklamada,"Bakan Şa- ul Mofaz'ın. Baü Şeria ve Gaz- ze şeridinin ikinci emre kadar tam abluka altına alınması- îsrail televizyonu, saldı- nnın asıl hedefi olan İsla- miCihad askeri komutanı Mukbil Hamid'in öldüğü- nü duyururken, hastane kaynaklan, 12 kişinin de yaralandığı saldında ölen- ler arasında bir başkaîsla- mi Cihad militanı Esad Ut- ti'nin de bulunduğunu bil- dirdi. Hedef alınanaracın tamamen yandığı belirtil- di. îsrail ordusu.helikop- terin, Gazze kentinde sal- dın planlayan üst düzey bir tslami Cihad militanını he- def aldığım açıkladı. Ordu, hedef aluıankişinin, birkaç gün içinde büyük bir saldın düzen- lemeyi planladığım öne sürdü. Hedef alınan aracın Gazze ile Cebeliye mülteci kampı arasın- daki yolda seyretmekte oldu- ğu kaydedildi. BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Bireyin Küreselleşmesi.. Elindeceptelefonuolan birSenegalli, birAfgan, dünya ile konuşabiliyor. lletişim "küreselleşmiş", bunun anlamı ne? lletişimin teknik (ve teknolojik) olarak küreselleşmesi insanlan (ve toplumları) da acaba küreselleştiriyor mu? Bireysel olarak doğ- ru, parası olan azınlıktaki Senegalliler yerkürenin diğer yörelerindeki insanlaria iletişim kurabiliyor ise bu bir "küreselleşme". Ancak sadece imtiyaz- lı birkaç Senagalli ve Afgan için geçerli olan bir kü- reselleşme anlamını taşır. Senegal'in veya Afganis- tan'ın küreselleştiği anlamına gelmez. - "Bireyci"açıdan bakanlar, "Bizene, birSene- galli bile olsa önemHolan ° ki ?inin dünya ile olan beraberiiğidir, budabizeyeter"Ğiyeb\Mer. İnsan- lan, insanlığı dışlayıp "ayncalıklı kişinin", küresel- leşme tanımlaması için yeterli olabileceğini düşü- nebilir. - Bu biraz insafsızlık olur; insafsızlıktan öte fa- şistçe (veya kapitalistçe) bir yaklaşım kimliğini de içinde banndınr. Hatta, ruhsal bir dengesizliğin so- nucu ortayaçıkan birdegerlendirme bozukluğu ola- rak bile eleştirilebilir. Fransa'da Sanegalli futbolcular birinci lig takım- lannda oynuyoriar. Hatta Fransız vatandaşlığına ge- çen bazılan Fransız milli takımında yer alıyorlar. Bu örnekler, "sömürgelerdeki yetenekli gençler açısından küreselleşmenin işlediğini gösterebi- lir". Ancak sadece çok ama çok küçük bir azınlık için. Ya geri kalan büyük çoğunluk? Onlar hiçbir zaman küreselleşemezler. Daha da çok, "yerteşik dünyanın" geri kalmış büyük çoğunluğunun için- deki değişmez, azgelişmiş yerlerini korurlar. Hatta en iyiler, "seçilerek Batı kapitalizmi tara- fından götürülerek devşirildikleri için", Senegal'in gelişmesine artık hiç mi hiç katkılan olmaz. Deri- lerinin renklerini değiştiremeseler bile kafalannın içini tamamen değiştirmek zorunda bırakılırlar. Hatta boyunlanna bir istavroz geçiierek futbol sa- hasına girerken elleriyle gögüslerinde "haç bile çı- karırtar". Küreselleşme tuzağı. Küreselleşme, "azınlıktaki imtiyazlılann" Bah ka- pitalizmi tarafından seçilerek, alıp götürülmeleri degildir. Yazılım uzmanı bir Hintlinin, evinden bil- gisayarı ile Teksas'taki bir hastaneye yazılım hiz- metini bireysel olarak sunması da olamaz. Küresellleşme, ancak toplum ve ülke bir bütün olarak küreselleşiyorsa bir anlam taşır. - örnegin Senegal'in kişi başına ortalama milli geliri 10 bin dolara çıkıyor, eğitim, sağlık, ulaşım "sosyalleşiyorsa", gelir bölüşümü düzeliyorsa, dış ticaret açığı kapanıyorsa "küreselleşmeden söz edebiliriz." Küreselleşme bireysel değil toplumsal bir olgu- dur. Azgelişmiş ülkelerde bir azınlığın yerkürenin gelişmiş iktisadi ve sosyal olanaklarına sahip ol- malan, bu ülkelerin küreselleşmesi anlamına gel- mez- Üstelik bu azınlıklar, "içerideki çoğunluğun aleyhine yer küredeki sömürgeci çevrelerle işbir- liği içine girmişlerse" işler daha da kötü demek- tir. Emperyalizmin, yerel uzantılan işlevini görme- ye başlarlar. Türkiye bunun, en açık örneklerin- den birisidir. - Küreselleşme olgusu, dünya üzerindeki pay- laşım kavgasında (veya gelir bölüşümünde) uçu- rumlann azalması, sömürgeciliğin önlenmesi, vah- şi kapitalizmin ortadan kaldınlması ile gerçekle- şebilir. Küreselleşmeyi sadece küçük bir azınlığın kul- lanabileceği küresel teknik araçlara ve değerlere bağlamak bu olanaklardan yoksun büyük çoğun- luğu (veya insanlığı) reddetmek anlamına gelir. Bu- gün dünya üzerinde iletişim teknolojisi olanca hı- zı ile gelişirken, yerküremizde, 3.5 milyar insan normal telefon ile henüz tanışmamış, ona elini bi- le sürmemiştir. Gelir paylaşımı (ve bölüşümünü) ele almayan "küreselleşme anlayışı", Batı kapitalizminin faşist gelişiminin üzerini örten bir tuzaktır. Batı kapitalizminin ve dev şirketlerinin yerküre- miz üzerindeki işgallerini, küreselleşme adı ile sak- layan bir aldatmacadır. Insanların mutluluk ve re- fahının küreselleşmesi yerine kapitalizmin şirket- lerin ve beraberinde faşizmin küreselleşmesinden başka bir şey degildir. Kanıtlar mı? 1989'dan sonra dünya üzerindeki gelir bölüşümüne, işsizliğe, dış ticaret açıklanna, dış borçlara bakmak yeter de artar bile... Bu küreselleşmenin gerçekte, "vahşi kapitaliz- min ve örtülü faşizmin küreselleşmesi" olduğu çok net olarak görülür. www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali Öldürülen Tiirkler Rusya ile Çeçenistan rahatsızlığı ANKARA (Cuml,u. riyet Bürosu) - RıJ s . ya'nın, Çeçenistan'da5\. dürülen terönstler ar a . sındaTürk vatandaşlan- nın olduğu iddiasını ba- suı toplantısrnda pasa- portlannı göstererek du- yunnası Ankara'da ra- hatsızlık yarattı. Ru s . ya'nın tutumuna anlam verilemediğini kay^e- den yetkilüer, iki iılke arasuıda diplomatik ka- nallar ve istüıbarat bi- rimleri aracılığıyla i,ie- yen bir işbirliği var<en bu yolun tercih edil^e- sinin doğru bulunmid!- ğını vurguladılar. Türkiye, Çeçeni'tan konusunda Rusya nı n hassasiyetlerine dil^t ederken, bazı Türk ) ^ _ taşlannın 3. ülkeler ^e. rindenÇeçenistan'ajit- mesi yüzünde yaşanabiliyor. Türkiye'deki teröristle- rin potansiyel destekçi- si olarak gördüğü Kafkas örgütlerine karşı katı ön- lemler alınmasını isti- yor. Türkiye ise terörist- lerle mücadele ederken, teröre destek verenler ile demokratik özgürlükle- ri çerçevesinde faaliyet gösterenler arasuıda ay- nmyapılması gerektiği- ni vurguluyor. Rusya Devlet Başka- nı \TadimirPutin'inyar- dımcısı Sergey Yastre- jemski'nin basın toplan- tısuıda terörist oldukla- nnı iddia ettiği 3 Tür- k'ün pasaportunu gös- termesinin ardından, An- kara'ya diplomatik bir nota iletüip iletilmeyece- ği merak konusu oldu. Rusya"nm Ankara Bü- yükelçiliği yetkilileri bu yönde bir talimat ahna- dıklannı kaydettıler.