Katalog

21 ARALIK 2003 PAZAR CUMHURİYET SAYFA tNCELEME Mafya liderleri her semti ayrı ayrı paylaşmış durumda. Rant kavgası çoğu zaman çatışmaya dönüşüyor Çeteleringözbebeği îstanbul MAFYA KENTİ MESKEN TUTTU Susuriuk çetesi- nin acığa çıkartılması ve Nihat Akgün'ün öldürülme- siyle İstanbul'da çete liderierinin egemenlik kurduğu yerlerde değişimler oldu. 2000 ve 2001 'de art arda yapılan operasyonlaria çetelerin Istanbul'daki hâkimiyetleri kınldı. Operasyonlarda 2 bini aşkın çete üyesi gözaltına alındı. AKP iktidanyla Organize Suçlar Şubesi'nde uzman polislerin görev yerteri değiştirildi ve çeteler istanbul'u yeniden mesken tuttu. PAYLAŞIM HARİTASI Kadıköy, Üsküdar, Beykoz ve Etiler'de Sedat Peker; Sirkeci'den Bakırköy'e kadar Ali Yasak; Fatih, Unkapanı ve Galata'da Nuri Ergin; Silivri, Çatalca ve Küçükçekmece'de Ayvaz Korkmaz; Sarıyer ve Beşiktaş'ta Sedat Şahin; Pendik ve Kartal'da Aydın Çetinkaya etkili olurken yeraltı dünyasının ünlü isimlerinden Alaattin Çakıcı ise daha çok büyük ihalelere ve holding anlaşmazlıklarına müdahale ediyor. ECEVİTKHJÇ Türkiye ekonomısinin "can daman" olan îstanbul, büyük rantlar nedenıyle mafyanın da gözbebeği. Mafya kentin her semtini ayn ayn paylaşmış durumda. Birbırlennin semtlerine gırmeye ve haraç toplamaya kalkıştıklan anda ise sılahlar konuşuyor. Buna en son örnek olarak Fırat Dehbaş ve Gani Güner'uı adamlannın Taksım'de tmam Adnan Sokak'ı paylaşma çatışmasını gösterebiliriz. Bu çatışmada bir kişi ölmüş, 5 kışı de yaralanmıştı. 2 blnl aşkın gözaltı 2000 ve 2001 yılında Istanbul'da mafya gruplanna yönehk operasyonlar yapıldı. Sedat Peker ve Sedat Şahin ın de aralannda bulunduğu çok sayıda mafya lıden gözaltına alındı. ardından tutuklandı. Bu operasyonlarda 2 bını aşkın çete üyesı de gözaltına alındı. Operasyonlar nedenıyle mafya çetelerinin tstanbul'dakı hâkimiyetleri kınldı Ancak AKP'nın ıktıdara gelmesıyle Organize Suçlar Şubesi'nde uzman pohslenn görev yerlen degıştınldı. Şube Müdürü Adil Serdar Saçan da meslekten üıraç edıldı. Ardından çeteler yeniden istanbul'u mesken tuttu. Rant paylaşımı nedenıyle çeteler arasındakı çatışmalar da yenıden başladı. ıMafya liderleri kentin her semtını ayn ayn paylaşmış durumda. Susuriuk çetesinin açığa çıkartılması ve Nihat Akgün'ün öldürülmesıyle İstanbul'da mafya lıderlennın hâkımiyet kurduğu yerlerde değişımler oldu. Organize suçlar şube müdürlüğünün bılgüenne göre çetelenn faaliyet alanlan şöyle: Anadolu yakasmda etklll Sedat Peker: Kadıköy, Üsküdar, Beykoz ve Etiler'de etkılı. istanbul'da etkılı olan Peker, özellıkle Etıler ve Levent'tekı eğlence merkezlen üzennde hâkımiyet kurmuş durumda. "Rets" ve "KöroğhT lakaplanyla anılan Sedat Peker'ın, ülkücü görüşünü benimsemesıne karşın dığer ülkücü mafya babalan gıbi MHP'lılerle yakın ılışkisı bulunmamakta. Susurluk'un kilit isimlerinden Ali Yasak: Kürtçede "uzun" anlamına gelen "Drej" lakabıyla tanınıyor 12 Eylül öncesı ülkücü eylemlerle adını duyurdu. Ardından çek-senet tahsılatçılığı yapmaya başladı. Susuriuk raporunda yer alan kilit isımlerden bin olan Yasak, Sirkeci'den başlayarak Bakırköy'e kadar olan sahıl hattını kontrol ediyor. ÖzellikJe otopark ve çay bahçelenni kimseye kaptırmayan Yasak. bir süre önce tutuklanarak cezaevine konuldu. Her sözü olay Nuri Ergin: Kardeşi Vedat Ergin'le Karagümrük çetesinin liderlığıni yapıyor. Adını, Sibel Can'ın manken Karahan Çağatay'la olan seks kasetlen skandalına kanşarak duyurdu. DGM'de yargılanan renkJı sımalardan Ergin kardeşler, özellıkle Alaattin Çakıcı ve Peker hakkında söyledıklenyle olay yaratıyor. Fatıh, Unkapanı ve Galata'yı hâkımıyeti altında tutuyor. Arazi mafyası Ayvaz Korkmaz: Arazi mafyası olarak tanınıyor. Sılivn, Çatalca ve Küçükçekmece'de zorla ele geçirdikleri değerli arazileri yüksek fıyata sattığı ıddia edılıyor. Yargılanması sürüyor Süt: Esenyurt, Avcılar ve Esenler'de etkın. Daha çok arazi anlaşmazlıklarına bakıyor. "Çete kurmak" suçundan mahkûm olan Yakup Süt. halen cezaevinde. Pekerln düşmanı Mehmet Köymen: Maltepe ve Sultanbeyli'yi kontrolü altında tutuyor. Ülkücü olan Köymen. adam kaçırma, haraç ve çek-senet suçlannı ışlemekten yargılandı. Hazıne arazılerini parselledıği ıddıa edilen Köymen ıle Sedat Peker arasında Maltepe'nın hâkımıyeti konusunda mücadele yaşanıyor. Peker'ın adamlanyla Köymen'ın adamlan arasında Üsküdar Cezaevı'nde çatışma çıkmaştı. Sarıyer'de söz sahlbl Sedat Şahin: Sanyer ve Beşıktaş'ı kontrolü altına alan Şahin'ın adı 12 Eylül öncesı ülkücü eylemlerde adam öldürme, adam yaralama olaylanna kanştı. Yurtdışına kaçan Şahm, 2001 yılında Ukrayna tarafından Türkiye'ye ıade edildı Sanyer çevresindekı restoranlardan haraç topladığı iddia edıldi. Karate hocası Aydın Çetinkaya: Daha önce karate derslen verdığı ıçın "Aydın Hoca" olarak bılinıyor. Pendik ve Kartal çevrelerinde etkili. Mafyanın en ünlüsü laattin Çakıcı: Türkiye de en Letkılı mafya lıden olan Çakıcı, daha çok büyük ihalelere ve holding anlaşmazlıklarına müdahale ediyor. Diğer mafya liderleri arasında yalnızca Nuri Ergin, Çakıcı'yla mücadele ediyor. Beyoğlu'nda yer bulamıyorlar Istanbul'un birçok semtınde hâkimiyet savaşı içerisıne gıren çete liderleri Beyoğlu'nda kendilerine yer bulamıyor. Diğer semtlenn aksıne Beyoğlu'nda küçük Kürt gruplan hâkimiyet kurmuş durumda Eğlence yerlennden haracı Diyarbakırlılar topluyor, otoparklar ise Sıirtlılenn kontrolünde. Işporta tezgâhı açmak ıçın Mardinlilerden ızin almak ve bellı bir miktarda para ödemek gerekiyor. Ancak, Beyoglu'ndakı rant savaşı özellıkle Diyarbakırlılar ıle Sıirtliler arasında geçıyor. Bölgede Diyarbakırlılar adına "Çakmaktaş" lakaplı Fırat Delibaş ve Sıirtliler adına ise "Azman" lakaplı Gani Güner ön plana çıkıyor. Istiklal Caddesı üzenndeki sokaklar Delibaş ve Güner arasında paylaşılmış durumda. îkı ay önce îmam Adnan Sokak'taki barlann haracı nedenıyle Delibaş ve Güner'in adamlan arasında çatışma çıktı. Çatışmada 1 kişi öldü, 5 kişi de yaralandı Kapkaççı yetlştirlyorlar Bir süre önce Fırat Delibaş ve adamlanna yönelik operasyon yapıldı Onlarca kişi gözaltına alınırken Fırat Dehbaş'ın Güneydoğu'dan gelen küçük yaştakı çocuklara kapkaççıhk MAFYA DA BABA'YI OLUMLU BULMUŞTU... Mafya dünyası ronıanlar kadar sinema dünyasının da ilgisini çekti. Bunlann en ünlüsü de Mario Puzo'nun mafyanın önde gelen ismi Don Carieone'nin y aşanunı anlattıgı romanından Francis Ford Coppola'nın uyarladığı üç Oscarn "Baba" (1972) oldu. Oyunculannın mükemmel oyunu, usta yönetim ve sanatsal içerik övülürken cinayet örgütlerini konu alan bir filmin coşkuyla karşüanması eleştiri almtşO. Ancak "Baba"da fantaziyle gerçek birbirini kovalamaktavdL Çeldmleri sürerken New York'ta düzinelerle gangsterin mafya içindeki çekişmeler nedeniyle öldürülmüş olması da "Baba"ıun ne kadar güncel okluğunu gösteriyordu. Aynca, mafya da filmi izleyiciler kadar oluinlu karşılamışû... yaptırdığı gündeme geldı. Delibaş, "çete kurmak" suçundan tutuklanarak cezaevine konuldu. Esnaf konuşmaya korkuyor Istıklal Caddesı üzenndeki bar ışletmecılenne Taksım'de mafyanın hâkımıyetıyle ilgili sorular sorduk. Ancak, bın hariç dığerleri sorulanmıza yanıt vermedi. Kimi "Konuşmak istenujorum", kımi de "Konuşursam başun belaya girer" dedı. Mıs Sokak'ta bar ışletmecıliği yapan bir esnaf, son bir yılda mafyanın Beyoğlu'ndaki faalıyet- lennde yoğunluk yaşandığını beluttı. Mıs Sokak'taki barlardan Fırat Dehbaş'ın hderhğinı yaptığı bir grup Dıyarbakırlının haraç topladığını söyleyen aynı esnaf şöyle konuştu: "Sokağumzda uzun süre Diyarbakırfalar ile Siirtiüer arasında kavgalar yaşandı. Bir süre sonra Dharbakıriılar sokağı tamamen konrrolleri arana aldı. Fırat Delibaş'ın işlettiği ild kumarhane var. Siz de gelirken görmüşsünüzdür. Sokağuı ild başında Delibaş'ın adamlan bekliyor. Bu ldşiler esnaftan topladıklan haraç karşıhğı sözde 'güvenliğimızı sağlamak ıçın bekledıklennı' söylüyorlar. Bu sokakta hangi esnaf 'Ben haraç vermıyorum' diyorsa, yalan söylüyordur. Hepinıiz haraç veriyoruz. Geçen yıla kadar organize şube ekipleri bizimle ilgilenirdi. Ancak, bir yüdır yaptığumz şikâyetleri bile dikkate almıyorlar." M'NİN YAPTIRDIĞI ARAŞTIRMA Türk mafyası devlet tarafından destekleniyor' B ırleşmış Mılletler Uyuşturucuyla Mücadele Orgütü Vıyana Temsılcılığı tarafından yapılan araştırmada, mafya ve çetelenn dünyanın 3. büyük sektörü durumunda olduğu ortaya çıktı. Dünya genelınde mafya örgütlenmelennın yapısında farklı özellıkler bulunduğu belırtılen araştırmada, mafya gruplannın da ekonomik sısteme ayak uydurup lıberal davrandıklan ıfade edildi. Illegal ışlerden kazanılan mılyarlarca dolar kara paranın aklanmasıyla mafya gruplannın büyük şirketler durumuna geldikleri anlatılan araştırmada, mafyanın ülke ekonomı- lennde ciddi köşebaşlannı tuttuğu ıfade edildi. Mafya-sermaye işblrllği Türk mafyasının ise de\ let tarafından desteklendiği iddia edılen araştırmada, "Türk mafyası devlet destekli örgütien- mesine karşın 'taşıyıcı' konumundan kurtulamadL Avrupa ve ABD mafyası ekonomik gücünü kendi kaynaklanndan ve kazanımlanndan alıyor. Türk mafyası ise devlet kaynakh para ve imkânlan kullamyor. Son yıDarda devlet desteğinin çekümesi nedenıyle Türk Eşktyakğın tarihçesiaraştmldı ANTALYA (AA) - Günümüzde "mafya " olarak adlandırılan suç örgütlerinin, Osmanlıda ve Cum- huriyet'in ilkyülannda, "eşkıya çetesi" olarak anıldığı, bugünkü mafyanın kaynağının da bu çeteler olduğu büdirildl Akdeniz Üniversüesi'nce düzen- lenen "AntaJya'nın Son Bin Yılı" konulu sempozyumda, "tşgal Yü- lannda Antalya ve Çevresinde Eş- kıyalık HarekeÜeri-1919" başlıklı bildiri sunuldu. Bildiriyi hazıriayan Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Faküüesi Tarih Bölümii Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Halaçoğlu, eşktyalann devletin ekonomik yön- den zayıf olduğu dö'nemlerde orta- ya çıktığtnı söyledi Osmanlı döneminde eşkıyalann "Levent eşkıyalıklan ", "Aşiret eş- kıyalıklan", "Kişiselvetoplu eskı- yalık"şeklinde ortaya çıktığım kaydeden Halaçoğlu, "Devlet oto- ritesinin zayıfladığı dö'nemlerde ortaya çıkan eşkıyalar daha sonra gruplaşarak çeteleri oluşturdu. Günümüzdeki mafyalar eski çete- lerden daha tehlikeliler, çünkü es- kiden çetelerin hareketleri dağda kontrol edUebiliyordu. Ancak gü- nümüzde devletin içine sızan çete- ler, kurulan rüşvet ağıyüzünden kontrol edilemiyor" dedl mafyası zayıflama sürecine girdi. Ancak, ekonomik yaşamda etkisi arttT denıldi. Slyasetin flnansörü Marmara Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Osman Altuğ, Türkiye'de sistemin acızlıği nedenıyle legal ve illegal gelirlerin birbirine kanştığını ifade ederek siyaseti mafyanın finanse ettiğini bildirdi. Altuğ, mafyanın üretmeden kazanç elde ettiğini ve bu nedenle ekonomiye büyük yük olduğunu söyledi. Altuğ, "Türidve iki devletten ohışuyor, biri kanunlara itaat eden diğeri kanunlan hiçe sayan devlet Siyasetin fmansmanını kunlerin yapüğma bakumah. Siyasete mafyafinanssağhyor. Çünkü halkta para yok" dedı. Mafyanın kamu gücünü elde etmeye çalıştığını vurgulayan Altuğ, Türkiye'nin 24 Ocak kararlanndan sonra farklı bir ekonomik sistemi benimsediğini ifade etti. Yeni sistemin "kayrt dışı ekonomi"ye zemin hazırladığını savunan Altuğ, "Kayrt dışı ekonomide vergi kaçırmak hoş görülmeye başlandı. Bu sistemde da mafyanm oluşması kacunlmazdn*'' diye konuştu.