Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 KASIM 2003 PAZAR
12 PAZAR KONUKLARI
Onur Öymen ve Kâmran İnan, hükümetin Irak'a asker gönderme karanndan geri adım atmasını değerlendirdi:
S Ö Y L E Ş I : LEYLA TAVŞANOCLU
le>la.ta\sanoghı(2 cumhuriyetcom.tr
AKPHükümetı 'mn, TBMMkararına rağmen Irak'a asker
göndermekten vazgeçme kararı çok cıddı tepkılerle
karşılaşn Kımılerı, AKP Hükümetı 'mn bunu Bush
Yönetımı 'nın baskıları altında yapmak zorunda kaldığım
öne sürerken, kımüeri de zaten hükumetın asker gönderme
konusunda baştan berı ikircıklı olduğunu savundu AB
Komısyonu 'nun son llerleme Raporu ve Genışleme Stratejı
Belgesi 'nde Türkiye 'y le ılgilı bölüm, ay rıca da Komısy on un
gemşlemeden sorumlu üyesı Günter Verheugen 'ın sözlerı de
hem ülke ıçinde, hem de dış basında benzer tepkılerle
karşılaştı. Genişleme Stratejı Belgesi 'ne Kıbrıs konusunun
da son anda eklenmesi AB'nın Türkıye'yle ılgilı ıvı nıyetıne
ilişkin kaygı ve kuşkulann artmasına \ol açtı Ankara
Hükümetı 'nın kımılerı tarafından "ödüncü" ve
"teshmiyetçı" bulunan tavrı da rahatsızlıkları arttırdı
AB 'y le gelinen bu son noktay ı CHP Genel Başkan
Yardımcısı ve îstanbul mılletvekıh Onur Öymen ve
çekırdekten dıplomat ve politıkacı Kâmran İnan 'la konuştuk
'TürkiyeVe itibar kaybettirdf
vrupa Birliği Komisyonu 'nun Genişleme Strateji Belgesi 'ndeyer alan, Kıbrıs
sorununun çözümünün Türkiye 'nin AB üyeliğini gerçekleştirmesinde bir ön
şart olacağı anlamına gelen ifadeyi son derece yanlış buluyoruz.
- Hükumetın, TBMM'nin Irak'a asker
gönderme karanndan geri adım
atmasını nasıl değerlendiriyorsunuz-
OYME\ - Irak"a asker gondermeme
doğnı bır karardır Hukumet aylarca
bocaladıktan zıgzaglar çızdıkten sonra
doğru bır karar vermıştır Ancak, oyle
anlaşılıyor kı. bu karar Amenkalılann
bu yondekı telkını uzenne alınmıştır
Bız hukumetı baştan ben uyardık, Irak'a
asker gondermenın hukuka avkın
olduğunu Irak halkının yabancı
askerlen ıstemedığmı halknruzın asker
gondermeye karşı olduğunu,
askerlenmızvn gondenlmek ıstendıklen
bolgedekı nsklenn çok yuksek
olduğunu, bu nedenle Turkıye'run
çıkarlan açısından asker
gondenlmemesının doğru karar
olacağını soyledık Hukumet o zaman
uyanlanmızı dınlemedı ve Amenka'nın
taleplen doğrultusunda Meclıs'ten karar
çıkarttı Ancak daha sonrakı gelışmeler
bızım vaklaşımımızın doğruluğunu
karutladı Amenkalılar da Turkıye'run
asker gondermesırun çozume katkı
sağlamayacağını, tam tersuıe yenı
sorunlar çıkartacağını gorduler ve
Turkıye'den asker göndermekten
vazgeçmesını ıstedüer Hukumet,
baştan, Turkıye'nın çıkarlannı
duşunerek asker gondermeme karan
alsaydı ulkemıze ıtıbar kazandıracaktı
Şımdı ıse, bu karan dış telkınlerle almak
zorunda kaldığı ıçm ıtıbar kavbetn ve
Turkıye'yı dış etkılerle hareket eden bır
ulke durumuna duşurdu Daha bırkaç
gun oncesıne kadar "Komş.umuzdaki
yangma seyirci kabmavTz" dıyen
hukumet ne oldu da tavır değıştırdı
9
Yangın mı sondu
9
Hayır, yangın
buyuyerek devam edıyor Hukumet
bıtışığımızdekı yangına kayıtsız
kalmav, a mı karar verdı
9
Buna ınanmak
da zor Daha bırkaç gun once Hukumet
Vaşıngton Buyukelçıhğımız aracılığı ıle
Turk askerlenrun gıdışını Irak Geçıcı
Yonetımı'ne kabul ettırmek ıçın
yetennce çaba harcamadığı gerekçesıyle
Amenkan hukumetuıe sıtem etmemış
mıydı
17
Işte dış polıtıkanın yonetrmını
yabancılann beklentılenne gore
> onlendırmeye çahşanlar boyle zor
durumda kalabılırler Şımdı Hukumetm
yapması gereken şey Meclıs'ten aldığı
yetkıyı ıade etmektır Bu arada Kuzey
Irak'ın ozel durumunu unutmamak
gerekır Sınır guvenlığımızın korunması
ıçın Turkıye'nın gerektığınde Kuzey
Irak'a asker gondermek seçeneğını
mutlaka elınde bulundurması gerekır
Ama ne vazık kı, Hukumet,
anlaşıldığına gore, 8 5 mıryar dolarhk
Amenkan kredısını alabılmek uğruna
Kuzey Irak"a asker gondermeme
taahhudunde bulunmuştur Bu buyuk bır
basıretsızlık orneğıdır Dığer taraftan,
Kuzey Irak'a konuşlandınlmış bulunan
6 000 cıvanndakı teronstın etkısız
kılınması ıçın Hükumetın Amenkalılarla
yaptıklan goruşmeler hala sonuç
vermemıştır Butun dunyada terorle
mücadele sozu veren Amenka henuz tek
bır terönstı bıle yakalayıp Turkıye've
ıade etmemıştır Bunu anlamakta zorluk
çekıyoruz ve Hükumetın bu konuda da
etkısız kalmasını uzuntuyle ızlıyoruz
Stratejlk ortaklık yok'
-Sizce Turkıyegerçekten ABD'nin
stratejık ortağı mıdır? Bunu Kuzey
Irak krizi bağlammda değerlendirir
misiniz?
OYMEN - Turlaye'nın, Amenka'nın
stratejık ortağı olduğu çeşıtlı resmı
demeçlerde dıle getınlmıştır Ancak,
şımdıye kadar gerçek bır stratejık
ortaklığın koşullannın varanldığını
soylemek zordur Stratejık ortaklann
bırbırienne baskı yapmaktan
kaçınmalan, asken ambargo \eya
zorlama tedbrrlenne başvurmamalan
gerekır Ne > azık kı, geçmışte, ozellıkle
Turkıye'nın Kıbns harekatından sonra
Amenka'nın uyguladığı ambargolar \e
bugune kadar devam eden baskı
yontemlen Turk-Amenkan ıhşkılenrun
stratejık ortaklık kavramıyla
tanımlanmasını zorlaştrrmıştır Irak'la
ılgilı olarak yaşanan bazı sıkmtılar da
stratejık ortaklar arasında orneğı
gorulmeyen nıtelıktedır Ozellıkle, bır
sure once Suleymanıye kentınde Turk
askerlenrun maruz bırakıldığı haysıyet
kıncı eylemler bır stratejık ortağa
vakışacakturdeolmamıştır Aynı
şekılde, Turkıye'de 30 000 uısanın
olumunden sorumlu bır teror orgutunun
6 000 mılıtanının Amenka'nın
denetımındekı Irak'ta hâlâ etkısız hale
getınlememesı stratejık ışbırlığı ıle
bağdaşır nıtelıkte değıldır
Ortak menfaatler bnemH
Butun bu olumsuzluklara karşın,
Turkı>e ıle Amenka arasında stratejık
ışbırlığını gereklı kılan unsurlar
mevcuttur Her ıkı ûlke de, NATO
ıttıfakına mensuptur ve ıttıfakın temel
hedeflen çerçevesınde vakın ışbırlığı
yapmaktadır Turkrve'dekı bazı asken us
ve tesıslerden Amenkan sılahlı
kuvvetlen yıllardan ben
yararlanmaktadtr Dunyarun petrol ve
doğalgaz rezervlenrun yaklaşık
%75'ırun Turkıve smırlanna 1 000 km
mesafedekı bır alanın ıçinde bulunması
ıkı ülkenın ortak menfaatlen açısından
onemlıdır Kafkas petrollennın Turkıve
uzennden Akdenız'e akıtılması Amenka
açısından stratejık değerdedır Genel
olarak, Turkıye'nın stratejık konumu,
yakın çevresındekı bolgede yaşanan
çatışmalar ve gergınlıkler Turkıye'nın
bır ıstıkrar adası olarak varhğıru
sürdurmesının onemını ortaya
koymaktadır Turkıye, Musluman bır
Aynı dıkkatlı yaklaşımı, Amenka'nın da
sergılemesı halınde. ıkı ulke arasuıdakı
ışbırlığının bır stratejık ortaklığa
donuşmesı olanağı mevcuttur ve bu. her
ıkı ulkeye de yarar S3ğlayacaktır
- AB Komisyonu 'nun Genişleme
Strateji Belgesi'ne Kıbns koşulunu
eklemesinı nasıl
değerlendiriyorsunuz?
ÖYMEN - AB Komısyonu'nun
Genişleme Stratejı Belgesı'nde yer alan,
Kıbns sorununun çozumunün
Turkıye'run AB uyelığını
gerçekleştırmesınde brr on şart olacağı
anlamına gelen ıfadeyı son derece yanlış
ve haksız bır ıfade olarak goruyoruz Bu
yaklaşım bır yandan Londra ve Zunh
anlaşmalanrun hukumlenne, yanı
hukuka avkındır, bır vandan da AB'nın
daha once aldığı kararlara ters
duşmektedır AB. 1999 Arahkavındakı
Helsınkı Zırvesınde butun ada> ulkelere
eşıt muamele y apmay ı kabul etmıştır
Guney Kıbns Rum yonetımının uyelık
surecınde Kıbns meselesınm çozumu
bır on şart olarak ılen sunılmemıştır
Daha önce de, Yunanıstan'ın uyehğı
sırasında, Kıbns sonınuna çozum
bulunması bır on şart olarak
belırtılmerruştır Şımdı, Komısyon
raporunda Turkıye ıle ılgilı boyle bır
ıfaderun yer alması, tam bır çıfte
standart orneğıdır \e Komısyonun bu
ONUR ÖYMEN / CHP Genel Başkan Yardımcısı
tlk, ortdy lise öğrenimini Îstanbul
Galatasaray Lisesi'nde yaptu
Yiikseköğrenimini ve doktorasını
A. Ü. Siyasal Bilgiler
Fakültesi'nde tamamladu 1964'te
Dışişleri Bakanhğı 'na girdL
Kıbrıs, Danimarkajspanya,
Çekoslovakya, Almanya, Avrupa
Konseyi'nde dış görevlerde
bulundu. 1995-97 arası Dışişleri
Bakanhğı Müsteşarı oldu. 1997-
2002 döneminde NATO Daimi
Temsilciliğigörevini yürüttü.
2002, 3 Kasım seçimlerinde
CHP'den Îstanbul mUletvekili
seçildL Türİdye-AB Karma
Parlamento Komisyonu üyesL
CHP'nin son kurultayımn
ardırdan da Genel Başkan
Yardımcüığına getirildu
halkın demokratık bır rejımle
yonetılebıleceğını dunyaya kanıtlaması
açısından da başka ulkeler ıçın model
olma ozellıgıne sahıptır Bu.
demokrasırun bolgey e > ayümasında
Turkıye'ye çok ozel brr rutelık
kazandırmaktadır Turkıye, ABD
tarafından yukselen on pazar ulke
arasında sayılmaktadır Da ulke
ararsında tıcan ışbırlığını engelleyen
kotalann \ e dığer kısıtlamalann
kaldınlması, karşılıklı yahnmlann
ozendınlmesı, savunma sanayıı
alanındakı gereksız engellenn kaldınlıp
teknolojı transfennın kolaylaştınlması,
ekonomık ve tıcan ışbırhğını stratejık
ortaklığın gerektırdığı duzeye
yukseltebılecektır Butun bu objektıf
unsurlar Turkıye ıle Amenka arasında
stratejık bır ortaklığın kurulmasının her
ıkı ulkenm de çıkanna olacağını
gostermektedır Ancak, bunun ıçın, ıkı
ulkenın de çok dıkkatlı. bubırlennm
temel çıkarlarına savgı gosteren, baskı
ve zorlama gıbı vontemlerden kaçınan,
bırbınnın kamuoyunu ıncıtıcı demeçler
vermemeye ozen gosteren brr y aklaşım
benımsemelen gerekmektedır Aynca,
Amenka'dakı bazı etnık gruplann
lobılenrun. Kongre'yı Turkı>e alevhıne
etkılemelennı onlemenın yollan da
bulunmalıdır Turk hukumetlen ve Turk
Parlamentosu. şımdıye kadar, Turk-
Amenkan ıhşkılen konusunda dıkkatlı
bır yaklaşım sergılemıştır Irak
meselesınde olduğu gıbı Amenka ıle
farklı goruşler berumsedığımız
durumlarda bıle Amenkan halkını
ıncıtıcı tavır almaktan kaçınmışlardır
yaklaşımı, Kıbns sorununun çozumune
katkıda bulunmayacak, hatta çozumu
guçleşurecektrr Sayın Verheugen her ıkı
tarafa da baskı \apmaktan soz
etmektedır Bıluımelıdu- kı, Turkıye'nın
dış baslalar altında tavız verme geleneğı
yoktur Kaldı kı Guney Kıbns'a da
AB'nnı bugune kadar herhangı brr baskı
yaptığı gonılmemıştır
Ra;por obJektlf değll
- llerleme Raporu, AKP Hükumeti'nin
dediğigibi "objektif'mi?
ÖYMEN - Raporun objektıf bır şekılde
kaleme alrndığı ılen surulemez
Rapordakı bırçok ıddıa herhangı bır
somut bılgı \ a da kanıta
dayandınlmamaktadır Orneğın, ışkence
suçu ışle>en pohslenn devletçe
musamaha görduğu >olundakı ıddıalar
çok abartmalıdu- Işkence. Turk
>asalanna gore ağır bu- suçtur ve bu ağır
suçu ışleyenlere musamaha gosterenler
de suçlu duruma dûşerler Raporun
Stratejık Belge bulumunde. dığer
adaylardan Romanya ve Bulganstan'ın
da bazı eksıklennden soz edılmektedır
Ancak. bu eksıkler, her ıkı ulkenın de
uyelık muzakerelenne başlamalan ıçın
bır engel savılmamış, Turkrve'nın en
kuçuk eksıklığı ıse u>elık surecuu
engelleyıcı veya gecıktmcı bır unsur
gıbı gostenlmıştır Dığer ulkelenn
olduğu gıbı Turkıye'nın de kuşkusuz
eksıklen \ı
ardu- ama Avrupa Bırlığı
tarafsız ve objektıf bır yaklaşım
benımsemış olsaydı dığer ulkeler gıbı,
Turkıye ıle de şımdıye kadar
muzakerelenn başlanması geTekırdı
Son gunlerde ortaya çıkan bır gelışme,
\B'nın tarafsız brr yaklaşrm
benunsemedığuun kanıtını
oluşturmaktadır Brrkaç gun once
Alman Başbakanı'nın Hırvatıstan'm
2007 yılında Romanya \e Bulganstan
ıle brrlıkte tam uye olmasının gerektığını
soylemesınden hemen sonra AB
Komisyonu, Hrrvatıstan'da bır toplanü
yapmavı kararlaştırmıştrr
Komlsyon tarafsız değll
Oysa bu ulke, henuz resmen adaylık
statusu bıle kazanmamış. Turkıye gıbı
Gumruk Brrlığı anlaşması yapmamış ve
şrmdıye kadar Turkıye'nın geçırdığı
safhalann çoğunu geçırmemıştır
Hırvatıstan'm bırkaç yıl oncesıne kadar
demokrası ve msan haklan açısından en
çok eleştınlen ulkelerden brn olduğu
unutulmamışhr Sonvıllardakaydedılen
olumlu gehşmelere rağmen,
Hırvatıstan'm hâlâ pek çok sorunu
bulunmaktadır Ancak, oyle anlaşılıyor
kı, AB'de Hırvahstan'ın Turkıye"den
once uye yapılması yönunde bır sıyası
ırade mevcuttur Bunu tarafsızhk ve
objektıflık ılkelenyle bağdaşhrmak
mumkun değıldır Turkıye'nın bır yıldan
ben ıktıdanyla. muhalefetıyle sarfettığı
buyuk çabalardan sonra gerçekleştırdığı
reformlar ulkemız hakkmda
Komısyonun çok daha objektıf ve yapıcı
bır rapor hazırlamasını gerktırmekteydı
Ne yazık kı, Komısyon, Turkıye'nın
uvelığını gecıktırmek ısteyen çevrelenn
etkısıvle tarafsızlıktan ve objektıfhkten
uzak brr rapor hazırlama yolunu
seçmıştır Bununla bırlıkte, Turkıye'nın
du> gusal tepkıler gostermek yenne
rapordakı butun ıddıalan cıddıyetle
araştınp gerçek dunımu AB
Komisyonu'na ve dunyaya ılan etmesı
en doğru yaklaşım olacaknr
- Genelde hükumetın AB 'ye ve bu iki
belgeyeyakiaşımınt nasıl
buluyorsunuz?
ÖYMEN - Hükumetın AB've vaklaşımı
ılke olarak tam uyehğı gerçekleştırme
hedefıne yonelık olduğu ıçm doğrudur
Ancak şımdıye kadar ızledığı > ontem bu
uyehğı çabuklaştıncı >onde olmamıştır
Hukumet, maalesef AB'mn yaptığı
haksızlıklara ve çıfte standardlara tepkı
gostermemış ve bunlan sıne>e çekmeye
vatkın brr gorunum sergılemıştrr
Haksız suçlamalar
Bu da Turkıye'nın muzakere gucunu
zayıflatmıştır Son belgede vahuz Kıbns
konusunda değıl. başka konularda da
Turkıye'ye yonelık haksız suçlamalar
yer almaİcta ve Turk halkını ıncıtıcı
ıfadelerevervenlmektedır Orneğın.
Turkıje'de kaduılarm \oızde 50'den
fazlasrnın dayak yedığı ıddıası hıçbır
cıddı kaynağa da> anmamakta v e
halkrmızm vansmdan fazlası suçlu veya
suç kurbanı gıbı gostenlmektedır
Aynca, raporda hıçbır kanıt ve dayanak
gostenhneden yanlış nva>'etlere
dayanarak doktorlann ışkence
belgelenru unha ettığı şeklmde ıddıalar
vardır Raporda aynca îstanbul Fener
Rum Patnkhanesınm Ekumenık, yam
evrensellık vasfinın, Turkıye tarafından
taıunmaması eleştınlmektedır AB
Komısyonu'nun bu yaklaşımı Lozan
Antlaşması'nda vanlan mutabakata
aykındır Lozanda Patnkhaneye
Ekumenık sıfatı v enknesı taleplen
Turkıye tarafından reddedılmıştır ve
Patnkhanemn sı>asete kanşmadan ve
gorevmı bır Turİc dını kurumu olarak
yenne gettrmesı kaydıvja ulkede
kalmasına ızın venlmıştır Patnğın son
zamanlarda bu mutakabata aykın bır
bıçımde Ekumenık sıfatı kullanmakta
ısrar etmesıne hükumetın yeterh tepkıyı
gostermemesırun AB Komisyonu'nu
Turkıje'den bu konuda haksız taleplerde
bulunma yonunde cesaretlendvrdığı
anlaşıhnaktadır Hukumet, maalesef bu
gıbı ıddıalara tepkı gostermek venne
ıddıalann objektıvıte% ı > ansıttığı
goruşunu soylemıştır ve Kıbns'ta
gosterdığı cıhz tepkı dışında dığer
ıddıalara tepkı gosterme >oluna
gıtmemıştır Hükumetın bu cesaretı
gosterememesı ve alttan alıcı tutumu
Turkıje'nın AB u>elık surecını
kolavlaşrırmamakta ve busbutun
guçleştırmektedır
KÂMRAN İNAN / Eski Cumhuriyet Senatosu Üyesi
'Rahatsız edici
birgeri adım'- Siz AKP Hükumeti'nin Irak'a
askergönderme karanndan geriadım
atışını nasıl değerlendiriyorsunuz?
İNAN - Sayın Hukumet'ın,
TBMM'nın Irak'a asker gönderme ız-
nını kullanmayacağı yolundakı son
kararı, rahatsız edıcı bır gen adımdır
Işm başında ışlenen cıddı hatanın ne-
tıcesı ve tescıh obnaktadır
Asker gondermeye karşı olan bazı
çevreler, ozellıkle Kuzey Irak'tan yuk-
selen sesler ışığmda, Turkıye'nın et-
kınlığı bakımından yanlış anlam ve
tefsırlere yol açılabılır ABD'nın ıtı-
raz seslenne ıtıbar etmesı çok daha
duşûndurucu olmaktadır Bolge ve
Turkıye guvenlığı bakımmdan onem
arzeden Irak'takı gelışmeler ve olu-
şumlarda devre dışı kalacağunız anla-
şılmaktadır
Irak konusundakı yanlışlar zıncınv -
le geldığımız noktada son karar daha
da yanlış ve zamansız olmuştur Sayın
Hukumet'ın bu tabloya bakıp kendı
kendısını sorgula-
ması gerekır """"
m
~
m m
~^—~-
Cüven
bunalımı*
- Sizce Türkiye
gerçekten ABD'nin
stratejık ortağı mı?
Bunu özellikle Ku-
zey Irakkrizibağla-
mmda değerlendi-
rir misiniz?
tNAN-ABD,son
Irak bunalımına ka-
dar Turkıye'yı, tn-
gıltere kadar yakın
bır muttefık, strate-
jık ortak olarak go-
rüyordu Ankara'run
bunalımı ıdare et-
mektekı becenksız-
lığı, sergılenenman-
zara, haftalarca ya-
küan "yeşfl ışık" ın
bır anda "lârtnızı
ışık
r
'a donuşmesı ıkı
ulke arasında cıddı
bır guven bunalımı-
na yol açtı 1947 ta-
nhlı Truman Dokt-
nnı 'nden ıtibaren de-
vam eden ıttıfak ve
ışbu-lığı ağır bır dar-
be yedı Bugun,
ABD nm Turkıye'yı
"stratejik ortak" ola-
rak gormeye devam
ettığmı soylemek
yanlış olur Turkı-
ye, kendı ehyle, ken-
dısıne karşı olan çev-
re ve cereyanlan
kuvvetlendırmıştır
Irak'a barış gucu
goûdermemıze kar-
şı yukselen sesler,
Washıngton'un gos-
terdığı tereddut, ha- ^ — - •
fıfe aiınamayacak mesajlardır
- AB Komisyonu 'nun Genişleme
Strateji Belgesi'ne Kıbns koşulunu
eklemesinı nasıl değerlendiriyorsu-
nuz?
tNAN - AB'run Kıbns konusunda-
kı tutumu yem değıldır Guney Kıb-
ns "m tam uyelık müracaatını kabul
etmesı kotu nıyet ve planlannın ılk
cıddı adımı oknuştur Daha sonra 11-
12 Aralık 1999 Helsınkı "Adaybk", 8
Kasım 2000 tanhlı Katılun Ortaklığı
Belgesı'nde Kıbns on şartına yer ve-
nlmıştır
AB açık bu" bıçımde Kıbns'm Yu-
nanıstan'a venhnesım ıstemekte, gız-
h ENOSÎS (Yunancada bırlık anlamı-
na gelıyor) yolunu açmaktadır Yuna-
nıstan Başbakanı Kostas Simitis 17
Nısan 2003 tanhınde Gûney Kıbns'a
yaptığı zıyaret sırasında,"ENOStS'i
gerçekleştirdik,'' ıfadesmı kullanmış-
trr
- llerleme Raporu, AKP Hükume-
ti'nin dediğigibi "objektif"mi?
KÂMRAN İNAN
vM. iiksek öğrenimini
Ankara Cniversitesi Hukuk
Fakültesi'nde ve Cenevre
Cniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi'nde tamamladı.
Cenevre Cniversitesi'nde
hukuk doktorasınıyaptu
NATO ve BM nezdinde
çeşitli kademelerde görev
yaptu Buyukelçipayesiyle
BM Daimi Temsilciliği
göreviniyürüttü, 1973-
7
9
arası Cumhuriyet Senatosu
Bitlis üyesi, 17., 18. ve 19.,
dönemler Bitlis
milletvekilliğiyaptu Eski
Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlanndan.
1999 seçimlerinde de
ANAP'tan Van mUletvekili
seçildL TBMM
Dışişleri Komisyonu
Başkanhğıyaptu
İNAN- tlerieme Raporu, Turkıye'ye
karşı uygulanan çıfte standardın yenı
bır urunudur Cıddıyetten uzak baha-
nelerle doludur Bır sure once bıze,
"Vatikan'ı ikna etmeniz gerekecek,"
dendı Şımdı de. "Alfabentz eksik.
W,Qv\harteriıüeklenienizgerekiyorr
denıyor Bu bıraz ganp olmuyor mu
9
- Genelde, hukumetin AB 'nin po-
litikalanna ve bu iki belgeye yakla-
şımını nasıl buluyorsunuz?
'Cüven bunalımı'
tNAN - Sayın Hukumet, AB'nın
Turkı>e hakkındakı haksız beyan ve
belgelen karşısmda gereklı tepkı ve ka-
rarhlığı gostermekten kaçınıyor Son
ıkı belge konusundakı değerlendırme
ve tepkı zayıfkalrmştır, teslımıyet ha-
vası devam etmektedır AB, Turkı-
ye'ye karşı taraflı, çok defa onunı ra-
hatsız edıcı bıçımde davranmaktadır
Ilışkılenmız gıderek Bruksel'ın "dik-
te etmesine" donu-
•———^— şuyor
- DışişleriBakanı
Abdullah Gul, Kıb-
rıs'ta çozum un
KKTC'deki 14 Ara-
lık Genel Seçimle-
ri'nden sonra ola-
cağını söylüyor. Siz
buna ne diyorsu-
nuz?
İNAN-KKTC'de-
kı 14 Aralık seçım-
len konusunda An-
kara'da yapılan bazı
yersız beyanlar, mu-
halefetı teşvık eder-
ken mevcut ıktıda-
nn otontesını de
sarsmaktadır Tavız,
"V
r
er,kurturpohtı-
kalannın sonu yok-
tur Bunun arkasuı-
dan Yunanıstan'ın
Ege Denızı'm kapa-
lı denız halıne getır-
me ıddıalan gelecek-
tır
Mıllı menfaatlen-
mızın sınırlannm
aşılmasına musaade
edılmemelıdır Yu-
nanıstan, AB'yı ar-
kasına alarak geniş-
leme pohtıkasıru yû-
rutmektedır
- Sizin, Avrupa 'lı
güçlerin dayatma-
ları sonucu Türki-
ye 'nin toprak kaytp-
ları konusunda so-
mut açıklamalan-
nız var. Bunlan bi-
ze aynntıstyla anla-
tır mısınız?
İNAN - Yunanıs-
tan, 1829'danbuya-
na topraklannı Tur-
kıye aleyhme dort
mıslı buyutmuştur
Ege Denızı'ndekı 3042 tane adayı
kontrol etmekte ve bunlan uluslarara-
sı anlaşmalara aykın olarak sılahlan-
dırmaktadır "ENOSİS" ve «MegaM
Idea" ıddıalannı terk etmemıştır Av-
rupahbazı "ortaklanmız'' Turkıye'run
buyumesı ve guçlenmesınden rahatsız
ohııakta, yılacı guçlen desteklemek-
tedrrler
Soğuk Savaş yıllanndakı bûyük des-
tek ve fedakârlıklanmızı unutan Av-
rupabugunbızı "afle" nın dışına ıtmek-
tedır
Ortadoğu ve bılhassa Irak'takı yan-
lış polıtıkalarla Turkıye'nm ıçme duş-
tuğu durum ABD'yle yaşanan gûven
bunalımı,Yunanıstan ve AB'nın bas-
tırması. kotu nıyet ve kotû hesap sa-
hıbı çevrelen cesaretlendırmektedır
Cumhunyetunız 80 yıhnda son de-
rece hassas bır ortamda bulunmakta-
dır Cıddı bır durum değerlendırmesı-
ne ıhhyaç vardır Dışılışkılerdekarar-
lılık şarttır