Katalog

21KASIM2003CUMA CUMHURİYET SAYM kultur(5cumhuriyet.com.tr 15 Orta yaşlı işsizler üstüne doğal, yalm, trajikomik bir tspanyol filmi ikinci haftasında KEDÎ GÖZÜ Güneşli,bımgunpazartesi VECDİ SAYAR Pazartesi sendromunmı nüksettı- ği, haftanın az guneşlı arna avaz ılk günûnde gördüğüm, 20O2'de ddul- Jere boğulmuş, Los Lunes al Sol- Güneş/i Pazartesiler, Ispanya'nın lıman kentı Vıgo'dakı, -artık 5O'h yaşlannagırmışbırgrup ışsizarka- daşın trajikomik öyküle«inı anlatı- yor. Blok halınde yenı ınşa-atlar yapı- lacakarazısmegozdıkıldığı ıçın ka- pahlmış tersanedekı ışleranden 3 yıl kadar önce çıkanlıp kapı önüne ko- nunca. takıldıklan arkadaş bannda, ortak geçmışlennı yâd edip yaren- lık ederek avare avare günlennı ge- çıren bu aylak arkadaşgruiunun ba- şını, feleğın çembenndem geçmış, solcu, aksı. ınkıyım, kaba saba gö- rünüşlü, bıçkın ve maço Santa (Ja- vier Bardem) çekıyor. Tersanedekı protesto eylemlenne karılrnış, kırdı- ğı sokak îambasının cezasını öde- meyı gurur meselesı yaprnış, arka- daşlanna hep destek veren bır lıder vasıflanna sahıp, her şeycien anla- yan ama her şeye bır kusur bulan, gözünu budaktan esırgemtez. lafını gedığıne oturtmaktan sakınmaz, dü- zenın çarkiannda öğütulmeye dıre- nen, hırçın Santa, durumlannın çı- kışsız ve umutsuz oluşuna karşın neşesını, umudunu. mücadelecılığı- nı pek yıttrmez ve bakır kıta Avust- ralya'ya gıtmenın hayalıni kurar. Kansı Ana'nın (Nieve D e Medi- na) balık fabnkasında çalışmasın- dan ötürü ezıklık duyan ışsiz Jose (Luis Tosar). Ana'nın banka kre- dısı alma gınşımınde bürokrasıye ısyan edıp memura patlayacak ka- dar sorunlu bir ışsız; en büyük kor- kusuysa kansının onu bırakıp gıt- mesı Grubun en yaşlı ve acıklı bıreyiy- se, kansınca terk edıldıgını çevre- sınden gızleyerek bütünüyle sığın- fşsizler ordusundan Santa (Javier Bardem) ve Jose (Luis Tosar) hafta başı güneşinde mayışırken. Los Lunes al Sol / Yönetmen: Fernando Leon De Aranoa / Senaryo: Ignacio Del Moral, F.L. De Aranoa / Kamera: Atfredo F. Mayo / Müzik: Lucio Godoy / Oyuncular: Javier Bardem, Luis Tosar, Jose Angel Egido, Nieve De Medina, Celso Bugallo, Enricjue Villen, Joaquin Climent, Serge Riaboukine, Aida Fofch, Laura Dominguez / Ispanya 2002 (Chantier Films) dığı alkolde sonunda boğulan, ev i- nı bok götüren Amador (Celso Bu- gallo) Çağdışı kaldığmı kabullen- meyen aile babası Paulıno (Jose Angel Egido) ıse kır düşmüş saçı- nı boyayıp kazağmı fılan gıydığı oâ- lundan bılgısayar kullanmayı öğren- meye çalışarak sürekJı ış göriişme- lenne gıder ama nafıJe Rus kozmo- not Sergey, efsane kalecı Yaşın 'den anekdotlar aktanr. Tlpifc kaybedenler' öyküsü Başka yaşam özlemlen, hayaller, beklentıler ıçınde sık sık bır araya gelıp mahalle bannda geyık muhab- betı tarzında dertleşerek ıçen bu ar- kadaş grubunun hepsı bırer tıpık 'kaybeden'. Işsız yaşamJan mono- ton bır tatıle dönüşmüş, güneşte ma- yışarak. barda ıçerek, bıtevıye or- tak geçmışlennı anıp laflayarak gunlerini deviren, Sıyam ıkizlen gı- bı bırbırJerine yapışık, dayanışma ıçındekı bu aylak ıhtiyar dehkanlı- lar grubunun bıçare hayatlanndan kesıtler sunan Güneşli Pazartesi- ler, yenı bir Ispanyol yönetmenın, belgeselden yetışerek konulu filme geçen, 1968 doğumlu Fernando Leon De Aranoa nın Familiayla Barriodan sonra uçüncii fılmı. Yenı dünya düzenının dayatıldı- ğı, cumbür cemaat bırlıkte küresel- leştığımız günümüzde. işsızlığın yerle bır ettığı bazı kınk hayatlan karşımıza getiren, altta kalmış-canı çıkmış ışsız sınıfmdan portreler su- narak yerelden evTensele uzanan, et- kıleyıcı, duşundurücu bır fılm yap- manın üstesınden gelmış yönetmen- senarist De Aranoa. Kanlı canlı kah- ramanlannın trajikomik öykucük- Ierinı peş peşe dızerek duyarlı bır yapıda kurdufu fılmını, gıderek se- yırcının bam telıne dokunan, ıç bur- kucu bır filme dönüştüren De Ara- noa, mızahı dozu da yüksek tutmuş îşsız kahramanlannın durgun, sı- radan yaşamlarından komık \e acıklı pasajlar sunan bu fılm, bır Amenkan fılmının temposundan yoksun ama ılgıyle ızlenıyor, ağır aksak gelışen, yalm, doğal \e man- dırıcı anlatımıyla. Işsizlığin kısır- döngüsünü mızahla bileyen, belır- gın birtrajikomik yaklaşımın ürünü fılmde, orta yaşlı oyuncu kadrosun- dan ıyı \ erım almış genç yönetmen; bıldık Akdenız sulannda seyreden, sıcak, ınsani, samimı bir ış çıkar- mış. Oyunculuğu akılda kalıyor Başanlı oyunculuğu. görsel duze- yı ve Lucio Godoy ımzalı müzıkle- n belirgın bu işsizhk güzellemesı, göbeklenıp sakalı da koyvermış ve gıttikçe Ingılız Oliver Reed'e ben- zemış, Almodovar'la Bigas Luna gıbı yönetmenlenn 1990'lı yülarda- kı gözde oyuncusu olarak tanıdığı- mız Javier Bardem"ıyle akılda ka- lıvor öncelikle. Ömer Vargı 'nın Türkiyepanoramasını perdeye taşıyanfilmi bugün gösterime giriyor Hayat inşaata benzerBeş yıl önce şık şıkırdım bır Cem Yılmaz stand up göstensi olarak hatırladığımız Herşe> Çok Güzel Olacak parodisıyle adını duyuran, asıstanlık ve rek- lam fılmınden gelen yönetmen Ömer Vargı'nın, kader bırliğı et- rnış ıkı amelenın sorunlanna odaklandığı, bugün gösterime gı- ren yenı esen. yıne bırkara kome- dı denemesı. Karanlık ışlere bulaşmış Nıza- nettınin (Ahmet M. Taylan) ay- nı zamanda yatıp kalktıklan inşa- ainda çalışan, meraklı komşu bır yjşlı teyzenın (Suna Pekuysal) Sibah akşam uzaktan, süreklı gjzledığı Alı'yle Sudı (TV dizı- lmnden aşına Emre Kınay'la. Şetket Çoruh, ılk sınema dene- ymlennı yüzlerının akıyla başa- nyorlar), ellen bıraz para tutunca lapağı îtalya'ya atmanın hayalı- n kuran, soğan-ekmeğe abone. i- k sıradan amele. Aralanna gınp Ai'yı seçen, bir Etıler şarkıcısı- nntemızlıkçisı ve Sudı'nın yakı- n Vazıfe (Yeşim Büber), birta- Yönetmen: Ömer Vargı / Senaryo: Serdar Tantekin, Ö.Vargı / Kamera: Ferenc Pap / Müzik: Ömer Özgiir / Oyuncular: Emre Kınay, Şevket Çoruh, Yeşim Büber, Suna Pekuysal, Ahmet Miimtaz Taylan / 2003 Türkiye (Filma-Cass) kım 'arkadaşıımn aşkısın' prob- lemlerıne yol açsa da Sudı de gönlıinün dengını Ayşe'de (Bin- nur Kaya) bulunca meseJe kal- mıyor. Bır gece vaktı Nızamettının getınp gömdüğu bır cesedı başka cesetler ızleyıp ınşaatın bahçesı giderek mezarlığa dönüşünce, vaktiyle çalışıp sınır dışı edıldığı Isveç'te bulunduğundan paskal- ya çöreğı nedir bılen Alı de yaz- dığı muskalarla mahallenın büyü âleminde güneş gibı parlaymca, bizimkıler paraya para demez ha- le gelıyorlar. Yozlaşmanın had safhaya \ardı- ğı ülkemızı bırtakım sembolık öğelerle çağnştıran \e toplumsal yapımızdakı anzalara vıırgu ya- pan fılm, tek mekânda geçen ve gıderek Türkiye nın bütün mese- lelenne değınip dokunduran bir yamah bohça halıne bürüniiyor. Tüm amelelergıbı 'yırtmaya' çabalarken mezar kazıcılığına ve yalancı şeyhliğe talım ederek yü- kii tutan ıki kanka kahramanımı- zın bır yerden sonra koptuğumuz serüvenlerini yansıtan bu İnşaat. 'tnşallah günün birinde diizeli- riz' umudunu banndıran bır fı- nale bağlanıyor. Ilk fılmındeki gi- bı yıne bır ikılının hıkâyesıni ak- taran bu dramatık komedı, Ömer Vargrnın, bundan sonra çekece- ğı fılmleri merakla beklenecek bır yönetmen olduğunu örnekle- yen bır eğlencelık. Ilk filminde başanlı olan Emre Kınay, Javier Bardem in Türkiye şubesi. Yazarımızın yazısı elimize ulaşmadığından ya- yımlayamıyoruz. Tasarımcılardan meslek örgütü • Kültiir Servisi - Opera, bale, televızyon ve sinema gıbı alanlarda sahne, kostüm, ışık tasanmı yapan sanatçılar, Istanbul'da 'Sahne Tasanmcılan Demeği'nde toplandılar. Derneğin lcuruculan arasında Evcımen Perçın, Osman Şengezer, Yücel Tanyeri, Güven Oktem, Nurullah Tuncer. Refika Tarcan, Aslı Nur Yağız, Serdar Başbuğ gibı sanatçılar bulunuyor. Dernek. ülke çapında profesyonel sahne tasanmcılannın meslek örgütü olarak çalışacak Sahne, dekor. kostüm ve ışık tasanmcıian arasında ıletışım ve dayanışmayı amaçlayan kuruluşun, tasanmcılığın bır sanat ve uzmanhk dalı olarak gelişmesı ve tanıtımında yetkınleşmesinde etkin olması beklenıyor 'Sahne Tasanmcılan Derneğf uluslararası meslek kuruluşlanna en kısa süre ıçınde uye olarak yurtdışında düzenlenen mesleki etkinlıklere katılma olanağı yaratacak. Bu amaçla. merkezi Hollanda'da bulunan, bıenallenm Prag'da düzenleyen Uluslararası Sahne Tasanmcılan Bırlığı OlSTAT'a üye olmak ıçın gırişımde bulunuldu. Midas'ın KulakJarı' başladı • Kültiir Servisi - Güngör Dilmen'ın yazdığı. Kemal Kocatürk'ün yönettiği Mıdas'ın Kulaklan' adlı oyun, tstanbul Büyükşehır Beledıyesı Şehır Tıyatrolan'mn Harbıye Muhsin Ertuğrul Sahnesı'nde, ay sonuna dek sahnelenecek. Güngör Dilmen'ın, Fngya Kralı Midas'ın dünyasına fantastık bır bakış getirdıği oyun, Tannlar arasındakı yanşmada taraf olarak Pan'ın flürünü Apollon'un hnne yegleyen Kral Midas'ın Apollon tarafından kulaklannın eşek kulağına dönuşturülmesmı, olanlan önce saklayan Midas'ın daha sonra kulaklanyla nasıl ö\-ündüğünü anlatıyor însanın kendisini olduğundan farklı görmesının ve bununla ovunmesının bedelınm öyküsünü aktaran 'Midas'ın Kulaklan'. mitlenn dünyasından günümuz gerçekhğıne 'perde' aralıyor. Atacan Arseven. Alper Kul, Bernn Akdenız, Can Başak, Can Ertuğrul, Işıl Zeynep Karaalp, Kubılay Penbeklioğlu, Murat Bavli, Ofuzboy Vedat Şahın. Ragıp Yavuz, Selçuk Soğukçay, Tuğrul Arseven, Yalçın Avşar, Yıldıray Şahınler ve Seda Fettahoglunun rol aldıklan oyunun dekor tasanmı Nurullah Tuncer'e kostüm tasarunı Zuhal Soy"a, ışık tasanmı Cengız Özdemır'e ait. (0 212 240 77 20) Baba Zula bugün Manhattan'da • Kültür Ser\isi - Son albümlen 'Ruhanı Oyun Havalan' ıle 'oriental dub" adını verdıkJeri yeni bır tür yaratan, Murat Ertel (saz ve telli çalgılar), Levent Akman (vurmahlar), Emre Onel (darbuka ve klavye) ve Oya Erkaya Ayman'dan (bas gıtar) oluşan Baba Zula, geleneksel Türk müziğı çalgılannın kullanımını elektronik öğelerle birleştıriyor. Notalar yenne seslerle düşünen ve 'saptanmış doğaçlama' olarak tanımladıkJan teknıkle Türk müzığinde çığır açan yenılıkçı ve maceraperest topluluk bugün akşam saat 23.00'te Manhattan Club'ta sahneye çıkacak. (Manhattan Club Acera St No: 2'Galatasaray/ 0 212 244 04 42) İZLEYİCİ GÖZÜYLE... ERDALATABEK Mücadeleyi hiç bırakmıyor CberStone belgeselinde Fidei'i övdüğü için ABD'de elcştiriliyor. Oliver Stone bu kez özgün bir fiim yapmış; birFidel Castro belge- seh. Küba'nın yaşarken efsane olan liden "Comandante", zaferkazan- mış bir komutandan bir 'BUge-Li- der'e dönüşürken izleyici de Güney Amerika'nın yakm tanhinı kısaca beyazperdede izlıyor. Fıdel Castro, dünyada sosyalızmi artık tek bir ulkede, Küba'da yürütü- yor, Küba halkıyla ıç ıçe, el ele, kol kola. Fılmin en önemlı yanlanndan bınsı bu Halkın ıçıne gırdıkJen za- man, topluluklarona "Fidel, Fidel" diye tempo rutarak yaklaşıyor. Fıdel de onlara olgun, şefkatli, yakın du- ruşlu bır lıder olarak, onlarla bırlık- te mutlu olduğunu hıssettınvor As- lmda Küba'mn "tek adamı" Küba devnmini birlikte yaptıkları Che Guevara içın "ÖJüm baberini aldı- ğım zaman çok kdtii etkilendim" diyor. "Ama o savaşçıydı" diye ek- livor. Bır lider ıçın en zor şey. nere- de duracağmı bılmektır Savaş nere- de bitecektır, ülkenın ınşası nerede başlayacaktır. nereden başlamak ge- rekır? Büyük liderler bunu bilenler olmuşlardır. Küba da geçmışın körü ızlenni silerken nereden başlamalıy- dı? Bu- tıp fakültesıne gırdıkleri za- man Güney Amenka'nın bırçok ül- kesmden gelmış tıp öğrencilen ıle konuşuyor. Eğitim ücretsız. Sağlık ücretsız Bunlar devletın görevleri ve halka ücretsiz sunuluyor. Her ba- şı ağnyana MR çekilmiyor elbette, a- ma halkın da para ödemekten canı çıkmıyor Castro'nun "Comandante" oldu- ğu donemleri görüyoruz. Sert bakış- lı. güçlü, hiçbir şeyden yılmadığı beilı, ehnde sılahı olan bır genlla ko- mutaoı. "Ben hiçbir mücadelevi bı- rakmam" diyor. Olıver Stone soru- yor: "Ya kaybederseniz?" Yeniden başlanm, diyor Castro. Yanlış işler yaptuıız mı? Elbette. yanlışlar yap- mışızdır ama her şeyı yeniden düşü- nürüz, her şeyı hep düşünmek gere- kır. Yanhşlardan ders alacaksmız. Ya özel hayatınız? Hayatınıza giren ka- dınlar? Onlardan söz etmeye hakkım yok. Din? Aklımla ölçemedifim şeylere bağlanmam. Fıdel Castro'nun felsefeyle, bilim- le, sanatla, toplum yaşamının her yö- nüyle nasıl ılgilendiğtni görüyorsu- nuz. Nasıl düşündüğünü, nasıl ölçüp biçtığini, nasıl davrandığını, aklını nasıl yorduğunu anlıyorsunuz. Büyük bir belgesel, bır kereden fazla ızlenip anlamaya çalışılması gereken filmlerden. Oliver Stone ıçuı büyük bır başarı, herkes ıçin bü- yük kazanç. * • ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZt nde 19.30'da şef Ale\ander Schwinck yönetımındekı İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası solıst Bernd Glemser'e eşlık edecek. (0 212 251 56 00) • CEM AL REŞİT REY KONSER SALONU'nda 20.00'de Carlos Maza Quintet konsen. (Büetix. 0 216 454 15 55) • BABYLON'da 21 30da Akatay Project Featuring Göksel konsen. (0 212 292 73 68) • NARDİS JAZZ CLUBda 22.30-01.30'da Chan Terlen Jobim Project konseri. (0212244 63 2^) • ATATÜRK KİTAPLIĞFnda 19.00'da Prof. Dr. Hüsamettin Arslan'm 'Sosyal Bilimler Atölyesi' (0 212 249 38 19) M ALTUNİZADE KÜLTÜR MERKEZt'nde 20.00'de Prof. Dr. İskender Pala'nın düzenledığı 'Divan Şiiri Saati'. (0 216 341 05 00) tl İSTANBUL BİLGf Ü1VİVERSİTESİ nde 14.00 ve 19.00'da Benim Cici Silahım'. 16.30 ve 21.30'da '11 Eylfil' filmlennin gösterimi. (0 212 293 50 10) f .