Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
JO OCAK 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
Hdlvv-ril \_fİVJJ. ekonomi(2cumhuriyet.com.tr 13
Lufthansa
Türkiye'de
büyüyor
• Ekonomi Servisi -
Lufthansa Alman
Havayollan, 8. çağn
merkezini Türkiye'de
hizmete soktu. Lufthansa
yöneticilerinin yanı sıra
Şişli Belediye Başkanı
Mustafa Sangül'ün de
katıldığı bir törenle açılışı
yapılan Çağn Merkezi,
Abnanya pazanna hitap
edecek. Lufthansa
Satıştan Sorumlu Başkan
Yardımcısı Thierry
Antinory, gelecekte
Türkiye'ye de hızmet
verecek Çağn
Merkezi'ni, gelişmiş
altyapı ve teknoloji
olanaklan ile yetişmiş
insan gücü kapasitesi
nedeniyle Istanbul'da
açtıklannı söyledi.
Açlık sınırında
halı yükselme
• ANKARA (ANKA) -
Türk-Iş Araştırma
Merkezi, dört kişilik bir
ailenin açlık sınınnm ocak
ayında 400 milyon lırayı
geçtiğini açıkladı. Gıda
harcamalannın tutannda,
aralık ayına göre yüzde
5.6'lık hızlı bır arhş
yaşandı. Bu artışın son
yedi yıhn en yüksek ocak
ayı artışı olduğu bildirildi.
Gıda harcaması tutan, son
on iki ay itibariyle yüzde
30.5 oranında arttı.
Yoksulluk sının ise
1 milyar 220 milyon
liraya yükseldi.
Otomotiv sektörü:
Vergiler insin
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Otomotiv
sektörü temsılcileri,
ekonomi yönetiminden
'vergi oranlanmn
düşürülmesini' talep etti.
Başbakanhk Merkez
Bina'da otomotiv sektörü
temsilcileriyle devlet
bakanlan Kürşat Tüzmen,
Ali Babacan, Sanayi ve
Ticaret Bakanı Ali Coşkun
ve Maliye Bakanı Kemal
Unakıtan'ın katıldığı bir
toplantı yapıldı.
Toplantının ardından
açıklama yapan Tüzmen,
sektöriin genellikle vergi
oranlanmn düşürülerek
sürümde daha fazla
vergi alınmasını
istediğini kaydetti.
Ev sahipterine
vepgi uyansı
• ANKARA (AA) -
Maliye Bakanı Kemal
Unakıtan, kira geliri olan
vatandaşlan 31 Ocak'a
kadar beyanname verip
verginin ilk taksitini
ödemeleri konusunda
uyardı. Beyanname
vermeyen mükelleflerin
cezalı duruma düşeceğini
söyleyen Unakıtan,
"Emlak vergilerinden
hareket edeceğiz, kira
gelirlerini beyan
etmeyenleri kolaylıkla
tespit edeceğiz. Kiralar
doğru bildirilsin" dedi.
Ucuz gaz için
ortak çalışma
• ANKARA (ANKA) -
Türkiye ile doğal gaz
fiyatlannda ındirim
yapması talep edilen
Rusya arasında başta doğal
gaz olmak üzere enerji
konulannı görüşmek
amacıyla ortak bir çalışma
grubu kunıldu. Çalışma
grubu elde edeceği
sonuçlan bir ay içerisinde
rapor haline getirecek.
Turizmde
karamsar tablo
• CENEVRE(AA)-
Türkiye'nin de üyesi
bulunduğu Uluslararası
Çalışma Orgütü'ne göre,
dünya turizminde
2005'den Önce iyileşme,
canlanma beklenmiyor.
Siyasi kargaşa, küresel
ekonomide yavaşlama ve
seyahat korkusu, global
turizm sektöründe 6.6
milyon kişiye işini
kaybettirdi. Turizm
gelirleri2001'dedolar
bazında yüzde 5.1 azaldı.
YPK tasarruf önlemleri paketini görüştü. Yeni kaynak, enerjideki dağıtım bölgeleri
HerkeskemersıkacakANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Yüksek Planlama Kurulu (YPK),
2003 yılında faiz dışı fazla hedefini
gerçekleştirmek için yaşama geçire-
ceği tasarruf önlemleri paketini görüş-
tü. Toplantıda Başbakan Abdullah
Gül'ün, elektrikteki dağıtım bölgele-
rinin 6 aya kadar özelleştirilmesini is-
tediği öğrenildi. Başbakan Yardımcı-
sı AbdüDatif Şener'in, dağıtım bölge-
lerinde özelleştirme sürecinin 2 ay
içinde başlayabileceği bilgisini verdi-
ği öğrenildi.
YPK, dün Başbakan Abdullah Gül
HlZ Başbakan Gül, YPK toplantısında
kaynak sorununun aşılması için enerjide dağıtım bölgelerinin
6 aya kadar özelleştirilmesini istedi. Başbakan Yardımcısı Şener
özelleştirme sürecinin 2 ay içinde başlatılabileceğini belirtti.
başkanlığında toplandı. Ekonomi bü-
rokratlan ve ekonomiyle ilgili bakan-
lann da hazır bulunduğu toplantıda,
2003 yılında kamuda uygulanacak ta-
sarruf önlemleri görüşüldü. Edinilen
bilgiye göre, toplantıda Başbakan Gül,
kaynak sorununun aşılması için ener-
jide dağıtım bölgelerinin özelleştiril-
mesini istedi. Bu bölgelerin ne kadar
süre içinde özelleştirilebileceğini so-
ran Gül'e, Özelleştirme Idaresi bürok-
ratlannın "1 yü içinde yapabiliriz" ya-
nıtını verdiği belirtildi. Bunun üzeri-
ne Şener'in, "Ozefleştirme sürecini 2
ayda başlatabinriz" dediği kaydedil-
di. Toplantıda 11 yatınmcı kuruluşun
bürokratlan da kendi kurumlannın ya-
tınmlan hakkında bilgi verdi.
Ali Coskun:
Zarar
büyük
olur
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Sanayi ve
Ticaret Bakanı Ali Coş-
kun, savaş olması duru-
munda Irak'tan sonra en
büyük zaran Türkiye'nin
çeİceceğini belirterek.
" Biz,sonuna kadar banş-
tan yana mücadele edece-
ğiz. Ama, sıcak bir hare-
kât olması durumunda
gerekli önkmler ahnmış-
ür. tş dünyası olarak çok
endişeye kapılmayalım"
dedi.
Coşkun, ASO'nun
Meclis Toplantısı'nda
yaptığı konuşmada, "Bu-
nu Körfez krizinde yaşa-
dık. Raporbekleniyor, an-
cak bans yanlısı olarak
sürdürdüğümüzpoHtika-
lara rağmen defakto ola-
rak, emrivaki olarak çe-
şitli kararlaria böyle bir
sıcak hareket olursa, bu-
nunla ilgili eldeki imkân-
brla gerekBtedbirier ahn-
mış durumdadır" dedi.
Türkiye'nin birçok ko-
nuda darboğazlarla karşı
karşıya bulunduğunu ifa-
de eden Coşkun, bu ger-
çeği herkesin görmesi ge-
rektiğini söyledi. Coş-
kun, "Ne şunankhğa, ne
de rehavete kapüma şan-
sımız yok; istemiyoruz
da" diye konuştu.
003 bütçesi de borç ödeme üzeri
2002
Bütçesi
(Katnlyon üra)
2002
Gerçekleşme Tahmini
(Katnlyon Uraj
2003
Bütçe Tasiağt
(Katnlyon üra)
Faiz dışı harcamalar 55,5 61,6
Faiz harcamalan
Toplam Gider
Vergi Gelirieri
ı dışı gelirler
42,8 51,7
98,3 113.3
57,9 60,0
13,3 14,6
71,2 74,6
-27,1 -38,7
Faiz dışı denge(FDD) 15,7 13,0
280,0 271,0
FDD/GSMH %5,6 %4,8
2003 'te 82.7 katnlyon lira vergi topbnacak, 65 katnlyon lirafaiz ödenecek
Bütçe faize teslim oldu
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yüksek Plan-
lama Kurulu'nun önceki gün gerçekleşen toplantı-
sında belirlenen rakamlar, 2003 yılı bütçesine ola-
sı Irak operasyonu ve faiz ödemelerinin damgasını
vuracağını ortaya çıkardı. Toplam 148.3 katnlyon
liralık bütçenin 65 katnlyon lirası faiz ödemelerine
aynlırken personel harcamalan için öngöriilen ra-
kam 29.6 katnlyon lirayla, yatınm harcamalan için
aynlan kaynak da 9. l katnlyon lirayla sınırlı kaldı.
Bütçede, "diğer cari harcamalar" için aynlan
9.4 katnlyon liranın yüzde 80"inden fazlasının sa-
vunma harcamalanna aynhnası öngörüldü. Mec-
lis'e 8 Şubat'ta sunulacâk olan 2003 bütçesi, Baş-
bakan Abdullah Gül'ün istemleri doğrultusunda
150 katnlyon liranın altında 148.3 katnlyon lira
olarak belirlendi. Büyüklüğünün üçte biri oranın-
da açık vereceği hesaplanan bütçede, dikkat çeken
unsurlar şöyle:
• Daha önce 17 katnlyon lira olarak belirlenen
sosyal güvenlik harcamalan, IMF ve Gül'ün is-
temleri doğrultusunda aşağıya çekildi. Buna gö-
re, sosyal güvenlik kurumlannın alacağı önlem-
ler ve prim tahsilatının etkinleştirilmesine yöne-
lik çalışmalarla, sosyal güvenlik kurumlannın açı-
ğı 2 katnlyon lira aşağıya çekilecek ve bütçeden
bu kurumlara 15 katnlyon lira yardım yapılacak.
• Bütçede faiz dışı fazla 19.7 katnlyon lira ola-
rak belirlendi ve faiz dışı fazla oranı yüzde 5.6 ola-
rak hesaplandı.
^ Bütçenin en önemli gider kalemini faiz öde-
meleri oluşturdu.Bütçede personel harcamalan
için 29.6 katnlyon, yatınm harcamalan için 9.1
katnlyon lira aynlması öngörülürken faiz ödeme-
lerinin 65 katrilyon lira olacağı planlandı.
• Bütçe büyüklükleri, toplanan verginin yüz-
de 80'lik bir kısmının da faiz ödemelerine gide-
ceğini gösterdi. Buna göre, 2003'te toplanacak
82.7 katrilyon liralık vergi gelirlerinin 65 katril-
yonu faiz ödemelerinde kullanılacak.
^ Toplam 49.8 katrilyon lira açık vermesi ön-
göriilen bütçede, gelirler kalemi 98.6 katrilyon li-
ra olarak hesaplandı.
Yüksek Planlama Kurulu'nda tasar-
ruf paketi de değerlendirildi. YPK'nin
gündeminde bulunan önlemler pake-
tinde şu düzenlemelere yer verildi:
Aflat: Yaşama geçirilen vergi affi
projesiyle 2.4 katrilyon lira hedefle-
nirken birikmiş elektrik borçlannın
yeniden yapılandınlmasıyla da 2 kat-
rilyon liralık gelir hedefleniyor.
Personel: Belediyelerden kamu-
ya geçişlerin sınırlandınlmasıyla, 3
bin personelin geçişinin durdurulaca-
ğı hesaplamyor. 93 bin geçici işçinin
l ay daha az çalıştınlması, kamu işçi-
lerine verilen 2 ikramiyeden
birinin verihnemesi, 16 bin
300 işçinin memur kadrosu-
na geçirilmesi de önlemler
arasında bulunuyor. TBMM
ve Başbakanlık gibi Emek-
li Sandığı'na bağlı olarak
çalışanlann özlük haklan-
nın sınırlandınlması da ön-
2Örülüyor.
" Emekli sandıği:
Muhtaçlık aylığı, şeref aylı-
ğı gibi ödemelerin, Emekli
Sandığı kapsamı dışına çı-
kanlması planlamyor. Per-
sonelden Emekli Sandı-
ğı'na yapılan kesintinin
yüzde 15'ten 16'yaçıkanl-
ması, kurumlardan yapılan
kesintinin de yüzde 20 ye-
rine 22 olarak uygulanması
düşünülüyor.
Dlğer cari glderler:
Uçakla yapılabılecek seya-
hatlerin 500 kilometreyle sı-
nırlandınlması, yurtdışına
geçici görevle giden perso-
nel sayısına seyahat başına
suıırlama getirilmesi ve
2003 yılında tüm kamu ku-
rum ve kuruluşlannda mali
yük getirecek teşkilat geniş-
lemelerinin durdurulması
planlamyor.
Tarim: 2003 yılı Doğ-
rudan Gelir Desteği ödeme-
lerinin çiftçi kayıt sistemi-
nin bitirilmesi sonrasında
uygulamadaki haksızlıklan
giderecek şekilde yeniden
gözden geçirilmesi öngörü-
lüyor. Bunun yanı sıra alter-
natif ürün projesi ve Doğru-
dan Gelir Desteği'nin ürün
bazında verilmesine yöne-
lik çahşmalann ilgili ku-
rumlarca zaman geçirihne-
den yaşama geçirilmesi
planlamyor.
Köprülere zam: Gelir
arttıncı önlemler kapsamın-
da, köprü ve otoyollara zam
yapılması da planlanıyor.
Kadm yöneticiler 'zirvede' buluştu
Tekengel cinsiyetaynmı
KADEV GİRİŞtMCİYE DESTEK - Avrupa Komisyonu ve
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Kadın
Girişimcilerin Desteklenmesi Projesi'ni basına tanıtü. TESK
Genel Başkanvekili Erol Korkut, projenin 1995 >ılında Gümrük
Birliği çahşmalan döneminde, "AB Hibe Yardımları" projeleri
kapsaınında hazuiandığını söyledL Korkut, projenin kadınlann
eğrtim ve damşmanhk hizmetİeriyle desteklenerek iş kurmalannı
sağlamayı amaçladığını ifade etti. (Fotoğraf: AA)
Ekonomi Servisi - Alarko
Şirketler Topluluğu Yönetim
Kurulu üyesi Leyla Alaton
Gümeli. "Kadınlann, iş ha-
yaünda ilkleri başardığı gün-
ler geride kaku. Şimdi kadm
dayanışmasını oluşturmaya
sıra gekli" dedi.
Human Resources însan
Kaynaklan ve Yönetim der-
gisi tarafından düzenlenen
"1. Kadm Yönetküer Zirve-
si"nde konuşan Güneyli, zir-
vedeki kadınlann yahıızlığı-
na çare bulunması gerektiği-
ni dile getirerek a
Kadınlann
cemryette yüksehnesi buna
bağh" dedi. İş yaşammda ka-
dmlann dünyamn her yerin-
de aynı sorunlan yaşadığım
kaydeden Güneyli, en önem-
li problemin önyargı olduğu-
nu dile getirdi.
Maaşı daha dügûk
Günyeli, son araştırmalar-
la Türkiye'deki kadın yöneti-
ci ağırlıklı sektörlerin sırasıy-
la reklamcılık, gayrimenkul
yatınm ortaklığı, havayollan
sektörü daha sonra da pazar-
lama olduğunun görüldüğü-
nü söyledi. Başanlı kadm yö-
netici ve girişimcilerin tecrü-
belerini paylaştığı zirvede bir
sunum yapan Egon Zehnder
International lstanbul Ofisi
Damşmam Murat Yeşildere
de, dünyada aynı pozisyon-
larda çalışan kadınlann er-
keklere oranla yüzde 45 daha
düşük ücret aldığma dikkat
çekti. Yeşildere, kamu yöne-
timinde kadın yöneticilerin
oranının dünyada yüzde 15,
Arap ülkelerinde yüzde 6.1
olmasına karşın Türkiye'de
kadın milletvekillerinin Mec-
lis'teki oranının yüzde 4.36
olduğunu bildirdi.
İGSAŞ ÜRETEMEYİNCE FtYATLAR YÜKSELtYOR
Gübre ithalatçmnafirsat
Ekonomi Servisi - Hammadde
girdisinin yüzde 85'ini oluşturan
doğalgazı alamaması nedeniyle
üretimini durduran İGSAŞ'ın 2OOO'de
sahşa çıkanldığı sırada da doğalgazı
kesildiği bildirildi. BOTAŞ Genel
Müdürü Gökhan BUdaa İGSAŞ'ın
maliyet fiyatına doğalgaz ahnayı
kabul etmemesi nedeniyle doğalgaz
arzını durdurduklannı savunurken
Petrol-lş Sendikası, kurumun zarar
ertirihnesi operasyonunda çiftçinin
çok daha pahalıya gübre almak
zorunda kaldığını vurguladı.
İGSAŞ'ın Toros Gübre'ye satışının
Rekabet Kurulu'na yaptıklan başvuru
üzerine durdurulduğunu hatırlatan
sendika, bunun üzerine kuruma
doğalgaz verilmediğini ve üretimin
288 gün üretim durduğunu anımsattı.
Sendika, üreticinin talebinin
İGSAŞ 'tan alınan fıyatlann oldukça
üstünde fıyatlarla ithalatla
karşılandığı belirtildi. Petrol-lş, Toros
Gübre'nin ithalatın yüzde 46'sını
yaptığını ifade ederek hükümete şu
sorulan yöneltti: t/ BOTAŞ'ın
Türkiye'ye yaklaşık 154 dolara mal
olan doğalgazı, bazı işletmelere_90-
110 dolar gibi maliyetin altında ve
seramik üreticilerine indirimli
fıyatlarla verdiği tartışıhyor. Bazı
özel kesim sermaye gruplanna
yapılan indirimler, kamu işletmeleri
ve halka mı yükleniyor? • Değerinin
onda birine satışı düşünülen
İGSAŞ'ın özelleştirildikten sonra
yeni sahiplerinin zarar etmemesi için
düşük fıyatla doğalgaz arzı mı
yapılacaktır? • 450-500 milyon
dolarlık İGSAŞ'ın onda bir değer ile
satışı sonrasında üretimden
vazgeçihnesi ve mal varlıklanyla
gelir elde edilmesi olası. Böylece
gübre piyasası ithalat yoluyla bir
kuruluşun denetimine mi geçecektir.
TÜKETlCl YASA TASARISIKOMİSYONDA KABUL EDÎLDÎ
Kredidefaiz sınırlaması
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Tüketicinin korunmasına ilişkin yasa
tasansı, TBMM Sanayi ve Ticaret
Komisyonu'nda bazı değişikliklerle
kabul edildi. Tüketici kredileri ile
kredi kartlannda uygulanan gecikme
faizi aşağı çekilirken kredilere
uygulanan gecikme faizinin,
akdedilen faizin yüzde 30'unu
geçmemesi kararlaştınldı. Kredi
verenin, borcun tümünün ödenmesini
isteyebilmesi için "tüketicinin
birbirini izkyen en az 2 taksiti
ödememesi ve ödenmeyen taksit
toplamının kredi tutannm en az onda
biri oiması" koşulu aranacak.
Tüketicinin korunmasına ilişkin yasa
tasansı, dün TBMM Sanayi ve
Ticaret Komisyonu'nda kabul edildi.
Tasanda, alt komisyonun raporu
doğrultusunda yapılan değişiklikle,
tüketiciye aldığı malı ayıplı çıkması
durumunda iade etme hakkı tanındı.
Ayıplı malın neden olduğu her türlü
zarardan dolayı yapılacak talepler, 3
yıllık zamanaşımına tabi olacak.
Ancak, satılan malın ayıbı,
tüketiciden sarıcınm ağır kusuru veya
hile ile gizlenmesi durumunda
zamanaşımı ohnayacak. Tasanda
sözleşmeleri düzenleyen maddede de
değişikliğe gidildi. Buna göre,
tüketici sözleşmeleri en az 12 punto
koyu siyah harflerle düzenlenecek.
Devre tatil ile paket tur sözleşmeleri
de yasa kapsamına ahndı.
Promosyonlara sınırlama
Gazetelerin promosyonlanna "kitap,
dergi, ansfldopedi, afiş, bayrak,
poster, sözlü veya göriinrülü manyetik
bant veya optik disk gibi" kültürel
ürünlerle sınırlama getirildi.
"Tencere-tava" kampanyalan
yasaklanırken kampanya süreleri de
120 günden 60 güne indirildi.
[
I
IŞÇENÎN EVRENINDEN
ŞÜKRAN SONER
Gerçek mi?..
Bush'un ulusa sesleniş konuşmasını, bütünlük,
görsellik ve verdiği imajlarla değerlendirmek gerek.
Nerede ise her söylediği cümle ayakta alkışlanıyor-
du. Sonuç olarak ABD tek başına kalsa bile Irak'a
gireceği, Irak'ın gerçek suçluluğuna ilişkin kanıtla-
nn ellerinde olduğu vurgulamalan öne çıktı.
Tabii ABD, Birleşmiş Milletler'in ikinci birkararal-
ması için gücünü kullanacaktı. Satır aralannda el-
bette, istenen destek için başta Türkiye'ye, ilgili
tüm ülkelere sert dozda mesajlar yollanıyordu.
ABD'nin elindeki önemli kanıtlar ne idi? Neden
bugüne kadar açıklanmamış, dünya kamuoyuna
olmasa bile kanıt olarak verilmesi gereken yerlere
ulaştınlmamıştı?
Çağımız imaj, marka, medya çağı. Gerçeğin ne
kadar gerçek olduğu değil, gerçek olduğuna iliş-
kin ne kadar başanlı görüntü verildiği, ne kadar
inandınldığımız önemli.
Aynı kalitede marka olmuş bir ürüne diğerinin
kimbilir kaç katı flyatı seve seve ödeyebiliriz. Bir-
leşmiş Milletler'in ne zamandır, ne ölçüde bağım-
sız karar alabildiğini bilmiyor muyuz? Ama başta
Türkiye, AB ülkeleri için bile BM karan olması,
ABD'nin yanında yer alınırken sorumluluktan kur-
tulma anlamına geldiği için önemli. NATO çerçe-
vesinde bir hareket doğrudan sorumluluktan kur-
tulmayı sağlayabilir.
BM, ABD'nin ne kadar denetiminde olursa olsun,
gelinen noktada, AB, Rusya, diğer ülkelerin çatı-
şan çıkarlan, eldeki belgeler, denetçilerin kanıt bu-
lamaması..gibi pek çok nedenle, ABD'nin Irak'a
girmesine BM'nin onaylayan karannın alınmasını
zoriaştırıyor.
ABD her koşulda Irak'a girmesinin önünün ke-
silmemesini sağlayacak çıkışını yapıyor. Bu çerçe-
vede gelecek hafta açıklanacağı bildirilen kanıtla-
nn ne kadar gerçek olduğu hiç önemli değil. Ger-
çek gibi pazarlanması, görülmesi, algılanması
önemli.
Mizah, karikatür sanatı hep önden gider, kestir-
meden anlatır. Ismail Gülgeç'in çizgilerinde var-
dı: ABD'nin kitle imha silahlan ile ilgili kesin kanıt-
ları, kendi satış belgeleri. Saddam'ın olmadığına
ilişkin kanıtları ise onları daha önceki savaşlar, in-
san haklan ihlalleri, katliamlarında nasıl kullandığı..
Biz yine sorumuza dönelim. Bunca zamandır
Irak savaşı için dünyanın desteğini almaya çalışan
ABD, elindeki önemli kanıtların açıklanmasını ne-
den son dakikaya bıraktı?
Ister istemez ABD'de bir medya şirketinin bize
verdiği bir dersten örnek aklıma geliyor: Yine ABD
Temsilciler Meclisi. Bush yerine Reagan var. O za-
manki Başkan'ın derdi daha küçük. Nikaragua'da-
ki Ortega devrimci iktidannı devirmek, karşı geril-
lalan desteklemek için meclisten para, yardım ka-
ran almak istiyor. O zamanın Sovyetler Biriiği'nin
bir gemisi Nikaragua limanına bir yük boşaltıyor.
Başkan meclis konuşmasında "Miglermi" diye bir
soru yöneltiyor. ABD'nin Nikaragua'nın ikinci bir
Küba olmasına izin vermiyeceğini haykınyor. Ve
tabii kamuoyu Nikaragua'nın Sovyetler Birliği ta-
rafından miglerle silahlandınldığına inandınlmış olu-
yor. Meclisten istenen yardım karan da çıkıyor.
Oysaolaydan biryıl sonra bize bu kamuoyu oluş-
turma dersini veren hocalar, söz konusu gemiler-
den inen yükün gerçekten migler mi, yoksa gıda
malzemeleri mi olduğunu bilmediklerini, aslını hiç
de merak etmediklerini, önemli olanın gerçek de-
ğil, kamuoyuna gerçek gibi inandınlmasının olma-
sı olduğunu anlatıyoriar. Üstelik zamanın başkanı
"miglermi"sorusundaki "mi"eki ileyalan bile söy-
lememiş oluyor.
Şimdi ABD'nin Irak'a gireceğinin kararlılığının
bütün dünyaya, bu kadar ağırlıklı bir biçimde inan-
dınldığı bir aşamada, lütfen söyler misiniz, son da-
kikada ortaya çıkanlacak kanıtlann ne kadar ger-
çek olduğu gerçekten ne kadar önemli?
Kanıtlar bu saatten sonra neden, kimler için gün-
deme geliyor? Bu savaşın içinde, tarafı olacakla-
nnın hesabını veremeyecekler için mi?
Hazır yeri gelmişken, Afganistan müdahalesi ile
11 Eylül arasında kurulmuş çok daha haklı görü-
nen görüntüye rağmen bugün gelinen noktadan
şöyle bir serinkanlı düşünün. Taleban'ın Afgan hal-
kını nasıl çağ dışı bir yaşama sürüklediği, insan
haklannı gaspettiği bir yana. ABD'nin Taleban'ın
yaratılmasındaki sorumluluğu da diğer yana. Ama
11 Eylül ile, onun hesabının sorulmasıyla doğrudan
ilişkisi ne? Haklılığı ne?
ABD'nin sadece Afganistan değil, bütün Türki
cumhuriyetler, Asya petrolleri ağında yerleşmesi-
nin nedeni, iktidannı, denetimini, sağlamasından
başka ne?..
soner@cumhuriyet.com.tr
İş Doğan-POAS birleşmesi
Bedelsiz hisse
dağıtımıyapılacak
Ekonomi Servisi - Petrol Ofısi ve Iş-Doğan Petrol
Yahnmlan AŞ bırleşmesinden kaynaklanan
bedelsiz hisse dağıtımı, 3-7 Şubat 2003 tanhlen
arasında yapılacak. Petrol Ofisi'nden ÎMKB'ye
gönderilen açıklamada, Sermaye Piyasası
Kurulu'nun, sermayenin 250 trilyon liradan 252
trilyon 441 milyar 386 milyon liraya arttınlması
nedeniyle ihraç edilecek 2 trilyon 441 milyar 386
milyon lira nominal değerli 11. tertip hisse
senetlerini kurul kaydma aldığı bildirildi.
Açıklamada, işlemlerin 3-7 Şubat 2003 tarihleri
arasında Iş Yatınm Menkul Değerler AŞ'nın
acentesi durumundaki Türkiye İş Bankası
şubelerinde, süre bitiminden sonra ise şirket
merkezinde yapılacağı kaydedildi.
BfCONOMİ
| 1930: Miili Ikösat ve Tasarruf Cemiyetj (Ulusal Ekono-
mi ve Araştrma Kurumu) kuruklu.
194& Akbank Adana'da kuruldu.
1972: Üç kattı Aksaray yeraltı geçidi, CurrİHjroaş-
kanı Cevdet Sunay tarafından Istanbul'da açtldı.
2001: Dünya Bankası Başkanı James Wolfaı-
son, Türkiye'nin krizden çıkmaya başladıgını bil-