Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA
'+CUMHURİYET 23 EYLÜL 2002 PAZARTESİ
HABERLER
Seçim büdîpgesîni
açıkbyor
• İstanbul Haber Servisi -
CHP lideri Deniz Baykal,
"3 Kasım 2002 Seçim
Bildirgesf'ni bugün
kamuoyuna açıklıyor.
Bildirge, saat 10.00-10.30
arasında Yeşilköy'deki
Polat Renaissance Otel'de
düzenlenecek basın
toplantısıyla kamuoyuna
duyurulacak.
Adayını halka
seçtirecek
• ANKARA (ANKA)-
Milletvekili adayı
olmasına YSK tarafindan
izin verilmeyen AKP
Genel Başkanı Tayyip
Erdoğan, parti içi dengeler
ve partideki protokole
göre Abdullah Gül'ün öne
çıkmasına karşm 3 Kasım
seçimJerine kadar olası
başbakan aday adaylannın
hepsine eşit mesafede
davranacak. Erdoğan,
partisinin 3 Kasım'dan
birinci çıkarak hükümet
kurmakla
görevlendirilmesi
durumunda partisinin
yetkili kurullannı
toplayarak kafasındaki
başbakan adayını
seçtirecek.
Çiller'e1
ülkücüf
pankart
• ANKARA (ANKA)-
DYP Genel Başkam Tansu
Çiller, Alparslan
Türkeş'in oğlu Tuğnıl
Türkeş'in genel -- '
başkanlığım yaptığı
AydınJık Türkiye Partisi
ile seçim ittifakı yaparak
milliyetçi seçmene göz
kırparken DYP'deki
milliyetçi söylem, pankart
ve afişlere de yansıdı.
"Gençlik Kollan
Temsilciler Meclisi"
toplantısında açılan
pankartta "Hira Dağı
kadar Türk, Tanrı Dağı
kadar Müslüman. Şer
güçlerin yıldıramadığı
lider, Prof. Dr. Tansu
Çiller" ibaresi yer aldı.
CHP'nin
aday profili
• ANKARA (ANKA)-4
Kasım sabahı tek başına
iktidar isteyen CHP'nin,
550 kişilik aday
listelerinin 512'sini yeni
adaylar oluşturdu.
Listelerin yüzde 6.5'i de
eski milletvekillerinden
oluştu. Aday listelerinde
yüzde 8.2 oranında kadın,
yüzde 16.7 oranında da
genç adaylar yer aldı.
CHP adaylannın yüzde
80.2 'sini üniversite
mezunlan oluştururken,
ilk, orta ve lise öğrenimi
gören adaylann oranı ise
yüzde 19.8olarak
gerçekleştı.
Erbakan'ın Milli Görüş'üne karşı Muhafazakâr Demokratlar kuruldu
Aknanya'daAKP-SP yanşıANKARA (Cumhuriyet Bu-
rosu) -Adaletve Kalkınma Par-
tisi (AKP), Necmettin Erba-
kan'ın güdümündeki Islam
Toplumu Milli Görüş Teşkila-
tı'na (IMGM) karşı Alman-
ya'da örgütlenme çalışmalan-
na başladı.
AKP, Avrupa örgûtlenmesi-
nin merkezi olmak üzere Al-
manya'da Muhafazakâr De-
mokratlar Derneği'ni kurdu.
• Muhafazakâr Demokratlar Derneği, partinin yan kuruluşu olarak
çalışacak. Seçim sürecinde dernek, partilileri otobüslerie sınır kapılanna
getirerek oy vermelerini sağlayacak.
Yakış, dernek çahşmalannı baş- mokratiarahitap eden bir der-
latmak üzere hafta sonu Aİ- nekkuruyonız.BurayaAlınan
manya'ya gitti. Çahşmalannm muhafazakârdemokradanda
Dernek, partinin yan kuruluşu
olarak çalışacak. Seçim sürecin-
de dernek tarafindan organize
edilecek çalışmalarla, partili-
lerin otobüslerie sınır kapılan-
na getirilmesi de sağlanacak.
Genel başkan yardımcılann-
dan, emekli büyükelçi Yaşar
Milli Görüş'ten esinlenmedi-
ğini belirten Yakış, "Her ko-
nudasmr kflometre olduğumuz
gibi, bu konuda da sıfir Idlo-
metreviz. Bizmuhafazakârde-
üye olabiBr" dedi.
Türkiye'deki Milli Görüş ge-
leneğinin en önemli ayaklann-
dan ve finans kaynaklanndan
birini şimdiye kadar hep Avru-
pa örgütlenmesi oluşturdu. Nec-
mettin Erbakan'ın yeğeni Meh-
met SabriErbakan'ın başkan-
lığım yaptığı İGMG, SP'nin
yan organı olarak çalışmalan-
m sürdürürken, AKP bu ke-
simden kopan sermayeyi ve ku-
ruluşlan yönlendirmek üzere
uzun süredir arayış içindeydi.
AKP, Avrupa örgütlenmesin-
de MÜSİAD'lı bazı işadam-
lanyla birlikte hareket ediyor.
ANAP'ın tanıtımı
Tarikattan
gövde
gösterisi
ANKARA(CunuuriyetBu-
rosu)-ANAP, propaganda ça-
hşmalannaadaylannı medya ve
seçmenlerinetanıtarakbaşladı.
Ankara'da düzenlenen tören,
Süleymancılartarikatınıngöv-
de gösterisine sahne oldu.
Süleymancılar'ın lideri Sü-
leyman Hflmi Tunahan'ın to-
runu, ANAP Antalya birinci
sıradan aday. Arif Ahmet De-
nizoiguıı, salona girişinden iti-
baren yoğun ilgi odağı oldu.
ANAP lideri Mesut Yılmaz,
partisinin baraj altındakalaca-
ğı beklentisine tepki göstererek
"Bize brçüen kefeni yırüp ata-
cağız. ANAP'ın öfösü de diria
deTürkiye'dekibütünbarajia-
naşar"dedi. Toplumda yapay
siyasi kutuplaşma yarahldığı-
nı belirten Yıhnaz, CHP lide-
ri DenizBaykal ile AKP Genel
Başkam Recep Tayyip Erdo-
ğan'ı isim vermeden eleştir-
di-ANAP'm seçim bildirgesin-
den "yeni sağ" kavramı çıka-
nlırken "modern muhafaza-
kirhk* ve "çağdaş mflfiyetçi-
Bk" tammlamalan kullanıldı.
Cürtuna:
Din değerleri
altüst edildi
tstanbul HaberServisi-Istan-
bul Büyükşehir Belediye Baş-
kam AK Müfıt Gürtuna tstan-
bul Ilim Vakfi 'nın Lütfı Kırdar
Kongre ve Sergi Sarayı"nda dü-
zenlediği "Risale-i Nur Işıgın-
da KüreseUeşmeveAhlak" ko-
nulu sempozyuma katıldı.
îstiklal Marşı ve Kuran oku-
narak açılan sempozyum
ABD'den Prof. Dr. tbrahim M.
Abu Rabi'nin konuşmasıyla
başladı. Gürtuna ise konuşma-
sında materyalizmin inanç de-
ğerlerini altüst ettiğini ifade
ederek "Buyüzdendin,tarihve
külrür ideoİojüer haline sokul-
du.MateryaÛstfelsefenin gûcü
azaldı. Ancak bu zUıniyetin yoJ
açnğı tahribaûn izkrinin sffin-
mesi pek kolay olmayacakür.
Bu bağlamda en büyük tahri-
bat zihinlerde yaşanih. Dola>>
sıyla zihinleri bulanmış, kökle-
rinden kopanbmş nesfllere, ts-
lamm ve ünanın hakikatterini
anlatmaya ihtiyac var" dedi.
Gürtuna, Nur tarikatının ku-
rucusuSaidiNursi'yi "20. yüz-
yduı önemli tslam âümlerin-
den" olarak niteledi.
Derviş'in Kartal ve Maltepe örgütlerini ziyareti mitinge dönüştü:
Güzel bir Tiirkiye yaratmahyız
OKTAY APAYDEN
CHP Istanbul 1. bölge liste
başı milletvekili adayı olan Ke-
malDerviş, partisinin Kartal ve
Maltepe ilçe örgütlerini ziyaret
etti. Izdiham yaşanan ve mitin-
ge dönüşen gezi sırasında Tür-
kiye Komünist Partih' bir grup
genç, Derviş'i protesto etti.
Kemal Derviş, beraberinde
1. Bölge Milletvekili adaylan
Hasan Aydın ve Sım Ozbek,
Kadıköy Belediye Başkanı Se-
lami Öztûrk ile birlikte CHP
Kartal Ilçe Merkezi'ne geldi.
Yol boyunca biriken yüzlerce
partilinin coşkulu gösterileriy-
le karşılanan Derviş, ilçe bina-
sınageçti. Buradan, dısarda top-
lanan ve sayılan 1500'ü bulan
yurttaş topluluğuna seslenen
Derviş şöyle konuştu:
"Hep birlikte çok güzel gün-
lere yürümemiz lazun. Bakın
bugün Süreyya Ayhan dünya
şampiyonu oldu. Sekiz kıtaya
fark atn. Bizler de onun yapbğı
gibiinanırsak,aynışeyiheralan-
dabaşarabQiriz.Hefevermenıiz
birbirimizi çok sevmemiz çok
çahşmamız, çok güzel bir Tür-
kjyeyaraünamızgerekiyoıf Der-
viş'in konuşması sırasında CHP
ilçe merkezinin 100 metre uza-
CHP adayı Kemal Derviş, partüilere seslenirken "Süreyya Ayhan dünya şampiyonu oldu. Se-
kiz lataya fark atü. Bizler de onun yaptığı gibiinanırsak, aynışeyi her alanda başarabflniz" dedL
ğmda toplanan ve dergi satan
bir grup TKP'li genç ile CHP'li
gençler arasında tartışma çık-
tı. Kısa sürede tartışma itiş-
kakışa dönüşürken, TKP'li
gençler, "Yankee go home",
"ABD uşağı Derviş knrtancı
olamaz" şeklinde slogan ata-
rak ilçe merkezine kaçtı.
Bölge esnafinı da ziyareteden
Derviş, yurttaşlann sevgi gös-
terileri nedeniyle zor anlar ya-
şadı. Kartal çarşısında esnaf tek
tek dolaşan Derviş'e yurttaşlar,
"CHP seninlegururduvuyor",
"CHP tek başına iktidâr"" şek-
linde sloganlar atarak destek
verdi. Çay bahçelerine de uğra-
yan ve yurttaşlarla tek tek toka-
laşıp dertlerini dinleyenDerviş,
en çok ilgiyi yine kadınlardan
gördü. Derviş ve beraberinde-
kiler, Maltepe CHP ilçe örgütü
ile esnafim da ziyaret etti.
YTP lideri, halkın seçimlerde çok dikkatli olması gerektiğini söyledi
Cem: Oyun üstüne oyunlar oynanıyor
tstanbul Haber Servisi-
Yenı Türkiye Partisi (YTP)
Genel Başkanı tsmail Cem,
"Türkive'de, 'Her şeyden önce
insan, insanın mutluluğu gelir'
diyenler Yeni Türkiyeüler'dir.
Biz bunun için siyaset sahnesi-
ne çıknk" dedi.
Cem, partisinin Maltepe Ilçe
Başkanlığı binasının açıhşında
yapüğı konuşmada, yurttaşlann
bu seçimde dikkatli olmalan
gerektiğini belirterek bazı siya-
setçı ve çevrelerin halkın zihni-
ni bulandırmak için oyun üstü-
ne oyun düzenlemeye çalıştığı-
nı sa\Tindu. Türkiye'de ilk kez
bazı yabancı bankalar ve hol-
dinglerin seçim anketleri yap-
üğını ifade eden Cem, haDan oyu
ve iradesinin elinden alınmak is-
tendiğini ileri sürdü. Cem,
YTP'nin yeni bir parti olduğu-
nu, Türkiye'nin de artık "eski
siyaset anlayışı''ndan bıktığuu
dile getirerek "Sizlerbu seçim-
de eski ile veni arasında bir se-
Yeni Türkiye Partisi Genel Başkam tsmail Cem, partisinin Maltepe ilçe binasının açıhşmda
"Her şeyden önce Türk insammn mutluluğu gehr" dedL (Fotoğraf: OKTAY APAYDIN)
çim yapacaksmız. Türkrye'de,
'Her şeyden önce insan. insanın
mutluluğu gelir' diyenler Yeni
Türkf>eliler'dir. Biz bunun için
siyasetsahnesine çtkük" şeklin-
de konuştu. Partisinin Türki-
ye'de üretim ve istihdamın önü-
nü açmak istediğini anlatan
Cem, "YTP'niniktidaragetoıe-
9halindeTüıid>e'nhı,ekonomi-
nin önü açılacakûr" dedi.
Türkiye'de insanlann büyük
yoksullukiçinde olduğunu, fab-
rikalann çalışmadığını, işsizli-
ğin artnğım, gençlerin üniver-
site kapısında beklediğini kay-
deden Cem. "130 mflyonla evi-
nigeçindinneye çahşanvatandaş-
lannacısuu,işsizinderdini,yok-
sulluğun neolduğunu bflmhor-
san; ekonomi bilsen ne \azar,
bflmesen ne yazar™" diye ko-
nuştu.
Türkiye'deki sonınlann çö-
zümünün para. kaynak, IMF işi
olmadığmı da ifade eden Cem,
"Birçok mesetemiziçözmekiçin
önoefikle akıl,gönüLyüreklazon.
YTP'deakılda,gönülde,yürek
de mevcut" dedi.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@yahoo.com
AKP'nin kamuoyu yoklamaların-
da birinci parti olarak görünmesi, ba-
zı modernleşmeci çevrelerde halka
karşı bir tepkiye neKden oluyor. Mo-
dernleşmeci şöyle düşünüyor: "Bu
halk geri, adam olmaz, baksanıza
kendisini geriliğine mahkûm ede-
ceklerin peşinden gidiyor." Bu dü-
şünce yeni bir düşüncenin daha boy
vermesıni beraberinde getiriyor: "Bu
halkı kendi başına bırakırsan gerici-
liğin peşine gidiyor. Demokrasi bi-
zim gibi ülkelerde zaten lüks. Tatlı su
demokratlığıyla bir yere varılamaz.
Gericileri hangi yollarta olursa olsun
tepelemek ve saf dışı etmek gere-
kir. Demokrasiyi yok edecek olanla-
ra demokrasi tanımak safdilliktir."
Sorunaböyleyaklaşıldığında, "Tür-
kiye 'yi modern bir ülke yapmaya ça-
lışanlar"\n sürekli hüsrana uğradık-
lan bitmez tükenmez bir kısırdöngü
başlıyor. Kendisine modernleşme
misyonunu yükleyenlerbirtürlü hal-
kın desteğini sağlayamıyoıiar ve hal-
kın eğilimleriyle ters düşüyorlar. As-
lında burada kritik bir soruyu kendi-
Tutucu Modernleşmeciler ve Halk
lerine hiç sormuyorlar: "Neden biz
halk için böylesine iyi şeyler düşün-
düğümüz halde halk bizi anlamı-
yor?"
Modernleşmecilerle halk arasın-
daki kopukluğu dile getiren ilginç bir
öykü anlatılır. Gerçekte olup olmadı-
ğmı bilemem, ama bizim örneğimi-
ze çok iyi oturuyor. Güneydoğudaki
sınır kasabalarımızdan Idil ilçesinde
modernleşmeci kuruluşlanmızdan
birisi bir konser örgütlemeye karar ve-
rir. Sınırın bu unutulmuş ilçesi için
düşündükleri, bir klasik müzik kon-
seridir. llçenin mülki erkânıyla da tam
bir fikir birliği içinde hareket eden
kuruluş yöneticileri, konsere bütün il-
çe halkını davet ederler.
Idilliler devletten gelen bu daveti,
işin içine konser sözcüğü de girince
büyük bir ilgiyle benimserler ve sa-
lonu doldururlar. Başlarına gelecek-
lerden habersizdırler. Biraz sonra kla-
sik müzik konseri başlar. Zaman geç-
tikçe Idilliler sıkılırlar, gözleri kapanır,
ama konseri bırakıp gitmeye de çe-
kinirler. Sonunda konser biter, ga-
zeteciler Idillilerin etrafını sarariar ve
düşüncelerini sorariar: "Konseri na-
sıl buldunuz?" Idilliler çekingen de
olsa gerçek duygulannı dile getirir-
ler: "Idil Idil olalı böylezulüm görme-
di."
•••
Türkiye'nin modernleşmecileri ne-
den sürekli muhafazakârlara yenik
düşüyorlar? Bunun nedenlerini tar-
tışmalan ve modernleşmecilerin ne-
rede yanlış yaptıklannı saptamalan
bir zorunluluk. Halka kızarak bir ye-
re vanlamaz. O zaman biraz düşü-
nelim. önce objektif bir gerçeklik-
ten söz edebiliriz. Toplumlar deği-
şim ve yenilik fikirlerini kolay benim-
semezler. Tutucu fikirler her zaman
toplum içinde ilgi ve destek gorür. Din-
cilik ve milliyetçilik bizim toplumumu-
zun temel iki referansıdır. Tutucula-
rın da iki dayanağıdır. Bu nedenle
modemleşmeciler maça 1 -0 mağlup
başlarlar.
Bu objektif durumu değiştirmek
mümkündeğil.O zaman objektif du-
rumu biryana bırakıp sübjektif etken-
lere bakmak gerekir. Fransız Ihtilali'nin
Jakobenleri, iki yüzyıl öncesinin ih-
tilaJ koşullannda devrimin şiddetini ge-
ricıliğe yönelttiler, oluk oluk kan ak-
masına neden olan bu bastırma ha-
reketi Fransa'da modernleşmenin
bir adımı olarak kabul edildi.
•••
Herolay kendi tarihi gerçekliği için-
de bir anlam ifade eder. Günümüz-
de kendisine Jakobenliği uygun gö-
renler, ne yazık ki bir yönüyle çok
değişimci ve modernleşmeci görün-
seler de giderek savundukları otori-
ter ve baskıcı sistem nedeniyle tu-
tuculaşıyor ve merkezi devlet despo-
tizminin destekçileri haline dönüşü-
yorlar. Demokratık olmayan modem-
leşmeciler, giderek modernleşmeci
olmaktan çıkıp tutucu ve baskıcı in-
sanlar haline dönüşüyorlar.
Geçenlerde bir söyleşi okudum,
eski birAnayasaMahkemesi Başka-
nı, Sezen Aksu'nun konseri için
"Ege'de denize döktüklerimiz, Efes 'te
karşımıza çıktılar" diyebiliyordu. Mo-
dern Türkiye'den yana olduğunu sık
sık yineleyen bu hukukçunun geldi-
ği nokta dikkat çekici değil mi? Onun
partisi seçime girse acaba kaç oy alır
dersiniz?
•••
Türkiye, sağcı partilerin, gerici si-
yasi partilerin elinden bir türfü kurtu-
lamıyor. Bunun sebebi halk mı, yok-
sa modernleşme yanlısı olarak orta-
ya çıkanlar mı? Türkiye'nin modern-
leşmecileri gerçekten ne kadar mo-
dernleşme ve değişim taraftan? Halk
onlan neden desteklesin. Peki, Tür-
kiye nasıl değişecek? Bu da ayrı bir
tartışma ve yazı konusu olabilir...
2000'Lİ YILLARDA
ERDAL ATABEK
Kimleri Örnek Alıyoruz?
Çocuklann ve gençlerin "toplumsal ömekJen" son
derece önemli bir konudur.
Gelişme çağında olan çocuklar kendilerine "bü-
yüdükleri zaman olmak istedikleh" bir örnek arar-
lar. Küçük yaşlarda bu örnekler, anne, baba, abla,
ağabey, yakınlanndaki kadınlar ve erkekler olur, son-
ra da gençlik döneminde kendi toplumlanndan ya
dadünyadan "rol modelleri" buluriar. Erişkinlikle-
rinde de bu örnekleri aşıp "kendileri olmayı" ba-
şaracakları varsayılır. Kimileri "kendi olmayı" ba-
şanr, kimileri de yaşamları boyunca "başkalan ol-
mayı" sürdürür.
Bizim çocuklanmız, gençlerimiz, kimleri "top-
lumsal örnekler" olarak kabul ediyor?
Bu soru son derece önemli bir araştırma konu-
sudur. Çünkü bu sorunun yanıtında bir toplumun
kültürü, iletişim kodlan, sosyal değerleri kendi yer-
lerini alarak birleşik bir sonuç yaratıriar.
Günümüzde örneğin, bir yazar, bir araştırmacı,
biröğretmen, bir üniversite öğretim üyesi "toplum-
sal örnek" oluyor mu? Ben böyle bir örnek alışa
tanık olmadım.
Politik bir lider "toplumsal örnek" oluyor mu? Bu-
na da tanık olmadım.
Çocuklann "toplumsal ömekleri", erkek çocuk-
lan için "action-man", kız çocukları için ise "bar-
bie bebek"olarak görünüyor. "Action-man", düş-
manlannı yenen, güçlü kuvvetli, öldürücü silahlar-
la donanmış genç bir erkektir. "Barbie bebek" de
her şeyi olan, yazlık kışlık evleri, arabası, erkek ar-
kadaşıyla keyifli biryaşam süren güzel bir genç kız-
dır. Bu güzel genç kızın ailesi ortada yoktur, eğiti-
mi belirsizdir, çalışmamaktadır ama son derece
lüks bir yaşam sürmektedir. Bizim çocuklarımızın
oyuncaklar yoluyla iletilen mesajlarla oluşan top-
lumsal örnekleri bunlardır.
Çocuklar büyüyüp de gençlik dönemine girince
yaşamı sürdüren araçlar somutlaşmakta, gezme,
araba sahibi olma, iyi şeylerden yararlanma için ge-
reken paranın değeri öne çıkmaktadır. Böylece de
"en kısa zamanda ehşilen çok para" kazanmayı
başaranlar "toplumsal modet" olmaktadır. "Kısa
zamanda erişilen çok para", iyi biryaşam vaat et-
mektedır. Böylece, çok beklemeden, uzun emek
yılları geçirmeye gerek kalmadan toplumsal refa-
hın basamaklan üçer beşer çıkılmakta, gereken üst
basamağa ulaşılmaktadır.
Bu şablonun güncel örnekleri topçularla popçu-
lardır. Futbol, çok genç yaşlarda akla sığmayacak
büyük paralar getirmektedir, pop dünyası da şar-
kıcıları, organizatörieri, mekânlarıyla büyük ser-
vetlerin döndüğü yeni bir hedef olmaktadır. Genç
kızlar için de "toplumsal örnekler" mankenler, ile-
tişim sektöründeki değişik işler, kendini güzelli-
ğiyle gösterebileceği "genç yaşlarda çok para ka-
zanmayı sağlayan işler"\ yapanlar olmaktadır.
Dikkatimizi çekmesi gereken nokta, bir toplumun
"en çok benzemek istenen örnekleri" içinde sa-
nat dallarında başanlı olan kişiliklerin bulunmayı-
şının neyi açıkladığıdır? Yazariar, şairier, tiyatro ya-
zariarı, tiyatro oyuncuları, sinema yönetmenleri,
senaristler, sinema oyuncuları, ressamlar, müzis-
yenler, heykertıraşlar, seramikçiler gibi sanat alan-
lannda kimileri uluslararası değer kazanmış sa-
natçılarımızın "toplumsal örnek" olmayışındaki
kültürel yozlaşma dehşet verici değil midir?
Bilim alanında adını matematik tarihine yazdır-
mış büyük insanlarımız da içinde olmak üzere, ma-
tematik, fizik, felsefe, edebi bilimler, sosyal bilim-
lergibi bilim alanından "toplumsal örnek" alınma-
masıyla nasıl bir bilimsel düşünce fakirleşmesinin
alarmının çaldığı neden kimseyi irkiltmemektedir?
Politik liderlerin "toplumsal örnek" olamaması,
toplumun gelecegi için çok büyük bir tehlike de-
ğil midir?
"Kısa zamanda çok para kazananlar"\n toplum-
sal örnek olmasının genç erkekler için salt güce
dayalı bir egemen olmayı yücelttiğini görmek ge-
rekmiyor mu? TV dizilerinin "güçlü ağa" tipleme-
si, kentlerdeki mafya egemenliği öyküleri boşuna
mı yapılıyor? Böylece "güçlü, genç egemen erkek"
imgesi hangi işleri, hangi uğraşlan ödüllendiriyor?
"Kısa zamanda çok para kazananlar" listesinde
genç kızlar için hangi meslekler, hangi işler, nasıl
uğraşlar yer alıyor?
"Toplumsal örnekler", bir toplumun bugünü ve
yannı için yaşamsal önemde bir konudur. Bir top-
lumun bütün değerleri, ahlak ölçütleri, kültürel bi-
rikimi, etkileşim modelleri, sosyal sorumluluk de-
ğişmeleri "toplumsalörnekler" tarafindan çok an-
lamlı biçimde açıklanır.
Erkeklerin gücü, kadınlann güzelliği, öyle mi?
Bunlarla neler yapabilirseniz "sosyal ikon"\an-
mız da onlar olur.
Şaşmak değil görmek gerekiyor, hem de zama-
nında görmek.
e-mail: erdalatak»superonline.com
Faks:0212-513 90 98
DENİZLER İDAMA GİDERKEN
ORAL ÇALIŞLAR
Herbin ayrı bir anıyı anlatan, özgün yazılardan
derlenep titap, yrtifilen m n l m otuı yıl sonra
tekrar anmak için hazırlandı.