Katalog

2KHAZİRAN 2002 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI ekonomicg cumhuriyet.com.tr 13 TEKB. işçtsiıin büyük ttrenişi • İZ1MİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - TEKEL'ın Alsancak'taki sigara fabnkasının 31 ) Haziran'da kapatılacak olrnasına karş; direnen işçiler, siyasi putiler ve sendikalardan aldıklan dcstekle mücadelelerinı sürdürüyor. Işç:lere dün de KESK'e bağlı sendikalar destek ziyaretınde bulundu. KESK'e bağlı Enerji, Sanayi ve Maden Kamu Emekçilen Sendikası (ESM) tzmir Şube Baskanı Alım Murathan, fabrikanın kapatılmaması için işçilenn gerekirse işyennı terk etmeyeceğini söyledi. Koç Alfianz bireysel emeklilige giriyop • tSTANBUL(ANKA)-Emeklilik şirketi kuruluşu içın ana şartlardan biri olan "sermaye arttınmf'nı 2001 yılı kasım ayı sonunda yapan ve sermayesini 4 tnlyondan 20 trilyon TL'ye çıkaran Koç Allianz. Hazine Müsteşarlığı'na resmi başvurusunu yaparak çahşmalarını hızlandırdı. Koç Allianz Genel Müdürü Kemal Olgaç, sistemin 10 yıllık bir süre içensınde 10-12 tnilyar dolar fon büyüklüğüne ve katılımcı olarak da 2.5-3 milyon kışıye ulaşacağını tahmin ettiklerini belırttı. Tunca Toskay: Sabancı daha sakin olsun • tSTANBUL (AA) - Devlet Bakanı Tunca Toskay, devamlı olarak knz edebıyatı yapılmasının krizi davet etmek olduğunu belirterek "Sanayicılerin de ıçinde bulunduklan tekneyı tehlikeye düşürecek hareketlerden kaçınmalan lazım. Sayın Sabancı da bıraz daha sakin olsun lütfen" dedi. "Deri ve Deri Mamulleri Sektörü" toplantısı sırasında gazetecilerin sorulannı yamtlayan Toskay "Böyle çıkıp da devamlı olarak kriz edebıyatı yaparsanız, krizi kendiniz davet edersinız" dedi. Merkez Bankası'nm döviz rezervi geriledi • ANKARA (ANKA) - Hazıne'nin borçlanmasının etkisiyle yaklaşık 23 milyar dolara çıkan Merkez Bankasf nın dövız rezervi, 22.2 milyar dolara indi. Bankanın döviz pozisyon açığı ise 2.4 milyar dolara kadar geriledi. Merkez Bankası'mn venlerine göre, geçen bir haftalık dönemde dövız rezervinde 99 milyon dolarlık gerileme meydana geldı. Böylece, döviz rezervi 21 Haziran itibanyla 22 milyar 181 milyon dolar düzeyınde oluştu. Telekomünikasyon Kurulu'na atama • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Telekomünikasyon Kurulu'nda yaklaşık 3 aydır boş olan üyeliklere atama yapıldı. Telekomünikasyon Kurulu'ndan konuyla ilgili olarak yapılan açıklamada, kurum başkan yardımcılan Hüseyin Edis ve Dr. Faruk Cömert'in kurul üyeliklerine atandığı belirtildi. Görev süreleri 29 Mart'ta sona eren 2 üyenin yerine atama yapılmaması nedeniyle toplanamayan Telekomünikasyon Kuruhı'nun gündeminde Aycell ve îş- Tim için önem taşıyan dolaşım sorunu, tarife onaylan ve lisans verilmesine ılişkın kararlar bulunuyor. Rndık üreticisinin gözii hükümette • GtRESUN (AA) - Fındık ve Tanm Satış Kooperatifleri Birliği (FÎSKOBIRLIK) Yönetım Kurulu Başkanı Hüseyin Durusu, fındık abm fiyatınm 1 dolar 70 cent olması için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na görüş bildırdiklerini söyledi. Maliyeti 2 milyon 151 bin lira olan findığın fiyatınm Fiskobirlik'in piyasaya girmemesi halinde, 500 bin liraya kadar düşebileceğini savunan Durusu, "Fiskobirlik'in kendi imkânlan dahilinde alım yapması planlanıyor. Ancak bunun için önkoşullann hiçbiri hayata geçmedi" dedi. Vergi yüzsüzlepi açıklanacak • ANKARA (AA) - Devlete 2001 yılı sonu itibanyla 30 milyar ve daha üstü vergi borcu bulunanlar, 15 Temmuz'dan itibaren üan edılecek. Maliye Bakanlığı'nın dünkü Resmı Gazete'de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile ikmalen, resen veya idarece yapılan tarhiyatlar dolayısıyla kesinleşen vergiler ve cezalar ile vadesi geçtiği halde ödenmemış vergi ve cezalann kamuoyuna ilanı konusu düzenlendi. Tebliğe göre, ilanda, 31 Aralık 2001 tarihi itibanyla vadesi geldiği halde 1 Temmuz 2002 tarihi itibanyla ödenmemiş olan vergi ve cezalar ile 1 Haziran 2001 ve 31 Mayıs 2002 tarihleri arasmda kesinleşen tarhiyatlar dikkate alınacak. BDDK, bankanın grup kredilerinin kapatılması için gerekli duyarlılığı göstermediğini bildirdi: Pamukbankdefalarca uyarıldıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Tasamıf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) kapsamına alı- nan Pamukbank'ın Çukurova Grubu' na kullandırdığı kredilerin toplamının 3 katrilyon 813 trilyon lira olduğunu açık- ladı. Pamukbank'ın kredi portföyünün yüzde 69'unun grup kredilerinden oluş- tuğuna dikkat çeken BDDK, bankanın grup risklerinin tasfiye edilmesi konu- sunda 1989 yılrndan bu yana defalarca uyanldığını, ancak gerekli duyarlıhğın gösterilmediğine işaret etti. BDDK, Pamukbank operasyonu son- rasında kuruma yöneltilen eîeştirileri, Pamukbank'a ilişkin raporu yayımlaya- • BDDK, Pamukbank'ın Çukurova Grubu şirketlerine kullandırdığı kredi miktan 3.8 katrilyon liranın, toplam kredilerin yüzde 69'una denk düştüğünü açıkladı. Pamukbank'ın grup kredileri konusunda 1989'dan bu yana birçok kez uyanldığı bildirilirken, bankanın Yapı Kredi'yle birleştirilmesi kararının Mayıs 2001 'de alındığı, ancak sürüncemede bırakıldığı belirtildi. rak yanıtladı. Raporda, Pamukbank'ın fona alınması süreci şöyle aktanldı: Grup kredileri: Pamukbank, ban- kacılık sektörü içinde kredilerin yüzde 12.7'sine sahiptir. Ancak, grup kredile- ri dışanda bırakıldığında bu pay yüzde 3.9'a düşmektedir. Grup şirketlerine banka tarafindan verilen krediler vade- sinde ödenmemiş ve vadeleri banka ta- rafindan sürekli uzahlmıştır. Grup, ban- ka kaynaklannı bankanın emin şekilde çahşmasını tehlikeye düşürecek biçim- de kendı lehinde kullanmıştır. Firsatlar kUİIanilmadl: Pa- mukbank'ın mali yapısını düzeltmesi için 1989 yılından bu yana pek çok ta- limat verilmiş, hatta mümkün olan ka- mu desteği sağlanmıştır. Buna karşuı gerekli önlemler yeterince alınmamış, grup kredileri azalhlmamışttr. Blrleşme için caba gösterll- ITiedl: Pamukbank'ın Yapı Kredi ile birleştirilmesi yönündeki ilke karan 17 Mayıs 2001 tarihinde aluıdı. An- cak sağlanan tüm kolayhklara karşın birleşme için şart olan grup kredileri- nin tasfiyesi işlemi yapılmadı. Birleş- me çahşmalannın 30 Haziran"da ta- mamlanacağı bildirildiği halde. Yapı Kredi'nin halka açık olması gerekçe gösterilerek yönetim kurulu karan alınmadı. Daha sonra kamuoyuna bil- dirilen birleşme karan ise gerekli izin- ler alınmadan açıklandı. Fiskobirlik kredileri: Aralık 2001 itibanyla 1 katrilyon 665 trilyon li- rahk grup dışı kredilerin 592 trilyon 408 milyar lirası Fiskobirlik'e kullandınl- mıştır. Krediler için kullanılan faiz he- saplaması Hazine'den farkh olduğu hal- de BDDK sermaye açığını hesaplarken banka kayıtlannı esas almıştır. Bu ne- denle sermaye sorunu Fiskobirlik kre- dilerine dayandınlamaz. Sermaye aÇlğl: Aralık 2001 iti- banyla bankanın dönem zaran 4 katril- yon 24 trilyon lira tutannda. asgari ser- maye yeterliliğine erişmek için gereken kaynak ihtiyacı da 2 katrilyon 963 tril- yon lira olarak hesaplanmıştır. Zenginlerin Kanada zirvesinden açlıktan kınlan Afrika'ya yalnızca 1 milyar dolar yardım çıktı Yoksulluk ıımıırlaniKİa değîL • Üç yıl önce açlıkla kıvranan Afrika ülkeleri için 100 milyar dolarlık yardım sözü veren zenginler, sadece 1 milyar dolar verecek. ABD ve Japonya bu sembolik desteğe bile karşı çıktı. Ekonomi Servisi - Dünyanın en gelişmış 8 ülkesi- nin lıderleri, insanlan açlık ve hastalıktan kınlan Afrika Kıtası için üç yıl önce verdiklen "100 mfl- yar dolar yardun" sözünü bir kez daha unutmayı tercih ettı. Terörizmle mücadeleye aynlan on mil- yarlarca dolann konuşulduğu Kanada Zirve- si'nden, çoğunluğu Afrika'da bulunan 26 yoksul ülkeye yalnızca 1 milyar dolar ek yardım verme karan çıktı. Yardım tutannın düşük olmasına kar- şın ABD ve Japonya karara muhalefet etti. G-8Te- rin karan alınan yardımı yapmasıyla birlikte IMF ve Dünya Bankasf nın özelleştirme ve yeniden ya- pılandırma gibi önkoşullarla uyguladığı Yüksek Oranda Borçlu Ülkeler tnisiyatifı (HIPC) projesi- ne aynlan kaynak miktan 28 milyar dolara yüksel- miş oldu. Gelişmekte olan ülkelerin 50 günlük dış borç ödemesine denk düşen bu rakam küreselleş- me karşıtlannı ve yardım örgütlerini harekete ge- çirdi. Terörizmle mücadeleye ABD'nin ayırdığı bütçenin 40 milyar dolan aştığı, Rusya'ya nükleer süahlann temizlenmesi için 20 milyar dolann ve- rildiğı "para operasyonlannT göz önüne alan yar- dım örgütleri, açlık sorununa aynlan yardımın "bir teseüiden ibaret olduğu" sinyalini verdi. CA- RE örgütünün Kanada sözcüsü Ândrew Graham, AIDS, Tüberküloz ve Malerya'yla savaşan Küre- sel Fon için henüz 2 milyar dolar dahi toparlana- madığına dikkat çekerek "YoksuBuğun her gün te- rörden daha fazla insanı kafJetriğini" hatırlattı. Ge- çen iki yıl boyunca yoksul ülkelerin borçlannın "kayrtsız şartsız tamamiyle sflmmesi* için mücade- le eden küreselleşme karşıtlan, HIPC Projesi'nin *ne kadar testimhet o kadar para" önkoşuluyla hazırlandığını öne sürüyor. HTPC Projesiyle IMF, yoksul ülkelerin borçlann azalülmasını, bu ülkele- rin ekonomisinin büyümeye odaklı bir yapılandır- maya tabi tutulmasını ve özellikle Afrika kıtasını on yıllardır kavuran açlık ve AIDS benzeri sağlık sorunlannın azalhlmasını öngörüyor. Ancak pro- jenin uygulandığı ülkelerde temel eğitimin paralı hale getirilmesi, su kaynaklannın özelleştirilmesi isteniyor. G8 ülkeleri 1999 yılında yapüklan top- lantıda yoksul ülkeler için 100 milyar dolar yar- dım paketi hazırlanmasını kararlaşnrmış, IMF da- ha sonra yapılan düzenlemeyle bu rakamın 40 milyar dolar civannda olmasını öngönnüştü. ABD Istekslz davrandı G-8'in 1 milyar dolarlık ek yardım karan liderler arasında da tartışma yarattı. ABD Başkanı George Bush yardımı tek alana bağlamak istemediklerini belirtirken Japonya, yardımlann Asya-Pasifik Böl- gesi'nde yoğûnlaşması gerektiğini savundu. AMAÇ NÜKLEER StLAHLARIN İMHAS1! Misafir Rusya'ya 20 milyar dolar ödül Ekonomi Servisi - Kanada'daki G-8 zirvesinde 7 gelişmiş ülke, bugüne kadar toplantılara "misafir" olarak katılan Rusya'nın topluluğa tam üyeliğini onayladı. Topluluk ayrıca eski Sovyet ülkelerindeki nükleer silahlann yok edilmesi amacıyla Rusya'ya 20 milyar dolar kaynak aynlmasına karar verdi.G-8'in yıllık toplantılannın bazı önemli bölümlerinin şu ana kadar dışında bırakılan Rusya'nın, topluluğun 2006 yılında yapacağı zirveye ev sahipliği yapmasınm da kararlaştınldığı kaydedildi. Rusya'nın topluluğa üye yapılması "ülkenin terörizmle mücadelede gösterdiği çabanın ödülü" olarak değerlendırildi. Zirvede yayımlanan bildiride "Dünya değişiyor. Rusya dünyada topluluğa üye ülkelerin karşüaşüğı küresel sorunlara çözûm bulunmasında tam ve anlamlı bir rol oynama potansiyeline sahip olduğunu göstermiştir" ifadeleri kullanıldı. Bildiride ayrıca, Rusya'ya eski Sovyetler Birliği ülkelerinde bulunan kitle imha silahlannın yok edilmesi için verilecek 20 milyar doların 10 milyarlık kısmmın ABD tarafindan 10 yılda verileceği, kalan kısmın 6 ülke tarafindan fmanse edileceği açıklandı. ALTEKNATtF ZİRVE '6 MİLYARIN GRUBU': Kapılann ardında olanı öğrenmek hakkımız ENGİNAŞKtN TORONTO - Calgary'de "KananaskJs" adh lüks turist köyünde toplanan "G-8 ZirvesTne karşıt protesto gruplannm oluşturduğu "AKernatif Zirve G6B", daha önceki benzer toplantılar gibi, Calgary toplantısının da, şirketsel gündemin çıkarlannı izleyeceğini öne sürdü. Calgary kentinde, belediye alanında başlayan ve Afrika'daki yaygın AIDS ölümlerinde, Bah'nın kayıtsızhğını kınama amacıyla derîenen "Otüler Protestosu''nu örgütleyen "Alternatif Zirve w de, sokaklara ölü biçiminde uzanma eyleminin, simgesel bir dayanışma olduğu vurgulandı. Protestocular, özellikle Afrika'daki ATDS salgınında, astronomik fıyatlarla satılan AJDS ilaçlannın çok daha ucuz kopyalannın üretirninin, patent sahibi uluslararası ilaç fırmalannca önlendiğini bildirdi. "Kapah kapdar ardında ahnacak ve betirgiB çtkarlann doğndnısundaki kararlann, yerkürenin her insanını etküeyeceğini'' beUrten "6 Müyarın Grubu" adh karşıt zirvede, "dışlannıışhk duyusunun ve demokratik gerekferi umursamayan seçkinci tutumun geniş sosyal paüamalar yaratacağuu" vurguladı. Eylem gruplan, "marvarbklarma yöneük" yıkım ve zarar verme ginşimlerinin, yerine göre, "zorunlu bir taktik oiduğunu" büdirdi. "TakeTheCapital- BaşkentiEleGeçr" eylemini derleyen grubun öçütçüsü Amanda Dorter, "Uçüncü Dunya'yı sefalete zoriayan işyerkrinm bedef ofanasmda sorun görmed^mi" açıkladı. ÎŞ ÇEVRESÎ GRUBU'NDAN 'ÖNLEM ALIN' ÇAĞRISI MecBs gerektiğinde çahşsm Haber Merkezi-Özel sektörün önde ge- len temsilcilerinin bir araya gelerek oluş- turduğu tş ÇevTesi Grubu, tatile giren TBMM'nin, AB ile ilgili düzenlemeleri sonuçlandırmak üzere, gerektiğinde ola- ğanüstü toplantıya çağınlmasını istedi. Ekonomik programa "tavizverilmeden ve kararhhkla" devam edilmesi gerektiğini vurgulayan tş Çe\Tesi Grubu, bozulan pi- yasa dengelerinin yeniden kurulması için önlem alınması çağnsında bulundu. Garanti Bankası'nın Maslak'taki genel müdürlüğünde gerçekleştirilen Iş Çevre- si Grubu toplantısuıa, Doguş Holding Yö- netim Kurulu Başkanı FeritŞahenkev sa- hipliği yaptı. Toplantıya Rahmi Koç, Sa- kıp Sabancı^Bülent Eczacıbaşu \> dın Do- ğan, AB ve Ömer Sabancı, Tbğnıl Kudat- gobüik, ÖmerDinçkök, Hüsamettin Ka\i, Ersin Ozince, Rifat Hisarcıkiıoğtu,Coşkun Ulusoj, Refık Baydur ve Mehmet AB Yal- çındağ katıldı. Tasarruf Mavduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) de\Tedüen Pamuk- bank'uı sahibi Mehmet Emin Karameh- met'in toplantıya katılmaması ise dikkat çekti. Ferit Şahenk, Karamehmet, Musta- fa Koç ve Tuncay Özühan'ın mazeretleri nedeniyle toplantıda bulunamadıklannı açıkladı.Toplantmın ardından bir açıkla- ma yapan Şahenk, önceki toplantı tarihi olan 1 Mayıs 2002'den bu yana meydana gelen ekonomik gelişmelerin ele ahndığı- nı belirtti. Şahenk, AB Sevilla Zirvesi baş- ta obnak üzere Türkiye-AB ih'şkilerinin değerlendirildiğini ifade etti. Gazetecilerin sorulannı da yamtlayan Şahenk, "ne gibiönlemlerahnmasının ka- rarlaştmldığı'' yönündeki bir soruyu "Zannediyorum piyasa dengelerinin yeni- den kurulması için hükümetimiz ber tür- lü önkmi alacakbr. Önemli olan, Türki- ye'nin menfaati için uzun vadede AB'de TörkrvTe'nin deyer alması" diye yanıtladı. Toplantıda erken seçımin gündeme gelip gehnediği sorusu üzerine de Şahenk bu konuyu görüşmediklerini söyledi. Şahenk, " Yeni bir krizin arifesindeyiz deniByor. Bu görüşüldü mü?" şeklindeki soru üzerine de "GelebOecek bir krizi değil tamamryla bugünkü tabloyu tarttşak" dedi. TOBB YÖNETÎMÎ 'ORTAK TAVIR' İÇÎN TOPLANIYOR Iş dünyası harekete geçti tSO Başkanı Tanıl Küçük. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Si- yasette yaşanan belirsizlikler ve ekono- mideki kötüye gidiş, iş dünyasını da ha- rekete geçirdi. Başkanlığını Tanıl Küçük'ün sürdürdüğü ÎSO'nun siya- setteki belirsizliklerin giderilmesi için yayımlayacağını açıkladığı deklarasyo- na diğer odalar da destek verirken TESKveHak-tşde "Meclistatileginne- sin" çağnsmda bulundu. Hükümetle iş dünyası arasmdakı iliş- kiler giderek gerginleşiyor. Siyaset ve ekonomide tehlike çanlan çaldığını be- lirten iş dünyasmm son gelişmeler kar- şısında aldığı tavır şöyle: TOBB tOPİamyor: Siyasette yaşa- nan belirsizliklerin ekonomiyi giderek daha derinden etkilemeye başladığını belirten TOBB, genişletihniş yönetim kurulunu 2 Temmuz'da toplama karan aldı. Konuyla ilgili açıklamada, toplan- tıda TOBB'nin izleyeceği politikanın belirleneceği kaydedildi. Odalar deklarasyon hazırlı- : Ekonominintekrarbirinc' gün- dem maddesi olması ve siyasetteki be- lirsizliklerin giderilmesini isteyen iş dünyasının ağır toplan önceki gün ger- çekleşen İSO meclis toplantısında hü- kümete karşı bir deklarasyon yayımlan- ması düşüncesini tartışmaya açtı. Dek- larasyona yönelik çalışmalann ÎSO bünyesinde sürdüğü belirtilirken diğer oda başkanlan da girişime destek ver- di. ISO'dan yapılan açıklamada, odanın meclis toplantısında gündeme getirilen kaygılann, TOBB Genişletihniş Yöne- tim Kurulu toplantısındatartışmaya açı- lacağı belirtildi. TESK ve Hak-iş uyardi: TESK dün yayrmladığı deklarasyonla Mec- lis'in tatile çıkmamasmı istedi. Ekono- mik ve Sosyal Konsey'in de toplanma- sı istenen deklarasyonda, bu konuda Türk-tş, TOBB ve diğar sivil toplum ör- gütleriyle ortak bir platform oluşturma karan alındığı belirtildi. Hak-lş Başka- nı Satim Ushı da dün yaptığı yazıh açık- lamayla, TBMM'nin tatile girmesine itiraz ettiklerini belirtti.