Katalog

»YFA CUMHURİYET 26 HA2İRAN 2002 ÇARŞAMBA 14 KULTUR kuttur@ cumhuriyet.com.tr Hat & Art sergisi, şapkanın yalnızca tasanm değil, sanat objesi de olabileceğini vurguluyor Sanatın şapkasını takmak• Sergi; tasanm ve sanatı, eski ve yeniyi, farklı malzemelerin aynı biçim içindeki ilişkilerini, form ve malzemenin olanaklannı sorgularken tasanmın est«tiği ve zarafetiyle buluşturuyor izleyiciyi. Malzemeyi ahşılmışın dışında uygulayarak oluşan farklı kombinasyonlar, hareketli formlar, şapka ve şapka iğnelerinin ritim kazanmasını sağlıyor. ÖZLEMALTUNOK i^f Rotterdam Plastık Sanatlar kezi ve Hollanda Şapka Platfor- mu'nun ortakJaşa düzenlediği ıılus- lararası Hat & Art sergisi, Hollsnda, Fransa ve Amerika'dan sonra şimdi de Türkiye'de. Vizonshow tarafın- dan Türkiye'ye getirilen ve Eiri- mart'ta yer alan sergi, şapkanırı yal- nızca bir tasanm objesi değil, bir sa- nat objesi de olabileceğini vurgulu- yor. Küratörlüğünü JackieHabets'in yaptığı Hat & Art, 41 sanatçının ça- lışmalanndan oluşan üç bölürnlük bir sergi. Hollanda Şapka Platformu'nu kur- duktan sonra, bu konuda çok a z şey yapıldığını düşünen Habets. bugüne dek tek ya da grup halinde tasanm- cılarla birçok şapka şovu düzenle- miş. 'ŞapkalarHareketi'adlı ilk: ser- gisiyle Hollanda'da bir başlangıç yap- tıktan sonra 2001 'de Rotterdam'm kültür kenti seçilmesiyle Plastik Sa- natlar Merkezi ve Şapka Platformu olarak bu projeyi oluşturmuşlar. "Yak- laşık bir yıldır farklı ülkelere taşınan sergi, Dirimart'a ise Tuğba Gezer ve MerveGezer'ın girişimiyle getirildi. Plastik Sanatlar Merkezi ve Şapka Platformu'ndan sanatçılan biraraya getirirken daha çok modayla ihşkisı olan genç sanatçılan seçerek oluş- furduğu sanatçı listesini, tanıdığn ta- Küratörlüğünü Jackie Habets'in üstlendiği. 41 sanatçının çahşmalaruıdan oluşan sergi, 19. yüzyıl dokumalanndan biyolojik formlara, sıra dışı tasanmlardan klasik ya da barok etkili tasanmîara dek geniş bir açıhm sunuyor. sanmcılarla destekleyerek üç bölüm- lük bir sergi oluşturmuş Habets. Serginin ilk bölümünde 11 şapka tasanmcısı ve 11 sanatçının ikili ça- lışmalan yer alıyor. Klasik ve modern tasanmlann, resimle ilişkilendirildi- ği bu ıkilı çalışnıalar, şapkanın var- lığını, nesne olarak sorgulanmasını, işlevsel konumunu, duygu olarak his- settirdiklerini aktaran çalışmalar ola- rak özetlenebilir. Habets, ikili çalış- malarda farklı sanatçılan bir araya getirerek ortak bir üretim ve açılım olmasını sağlamaya çalıştığını söy- lüyor. Tasanmcının biçimine, sanat- çının müdahalesiyle oluşan ikili ça- lışmalar, serginin en ilginç bölümü. Bu ana bölüm dışındaki diğer iki bö- lümse kendiliğinden ortaya çıkan bö- lümler. Bu dönüşiim sürecinde sa- natçılar ve tasanmcılar düşünceleri- ni paylaşarak takı tasanmıyla birlik- te geniş malzeme kullanımmı da ser- giye dahi! etmişler. Serginin ikinci bölümünde aralann- da Jean Paul Gaultierın şapka tasa- nmcısı Stephen Jonesun da bulun- duğu, Isabeöe Leourier, Marie Mer- cie gibi uluslararası şapka tasanm- cılannın işleri bulunuyor. Sanatçılar bu bölümde keçe, yün, plastik, çelik, cam gibi farklı malzemelerle hem değışik dokularda tasanmlar oluştu- ruyor hem de malzemeyi kendi bağ- lamından kopararak yeni anlamlar yüklüyorlar. Şapkalarheykelsigörü- nümleri, ince detaylan ve işçilikleriy- le geçmişin birikimini bugünün mo- dasıyla birleştiriyorlar. Şapkanın bir tamamlayıcısı olarak devreye gıren şapka iğneleri ise ser- ginin üçüncü bölümünü oluşturuyor. Bu bölümde heykeltıraş ve takı tasa- nmcılannın yaptığı şapka iğnelerine yer veriliyor. Nesnelerin gündelık an- lamlanyla oynayarak. nesnelere ye- ni anlamlar yükleyen farklı ve ironik çalışmalar bulunuyor bu bölümde. Bölümün ilginç örneklerinden biri Karl Fritschin Duchamp'ın 'Pisu- var'ını bir şapka iğnesine dönüştür- düğü 'I Love Dııchamp' adlı yapıtı, bir diğeri ise gümüş bir kaşıkla bü- tünleşen şapka iğnesi. İstanbul'dan sonra Lyon'da "Bu sergi bir süre sonra bitecek anıa yine başla ügili yeni çalışmalar olacak, daha geniş bir sanat kitlesini içine alan, farklı disiplinlcri buluştu- ran bir sergi düzenlemevi düşünüyo- nım. Bir yıldır süren bu sergi boyun- cadiğer şapka tasanmcılannın da et- kilendiklerini veonlarda da farklı dü- şüncder uyandıgını görüyorum" der- ken Habets, basit bir şapkadan yola çıkarak, tasanm ve sanatı ilişkilendir- menin ilginç detaylanna dikkati çe- kiyor. Sergi bir vıldır farklı ülkeleri do- laşırken sergilenen yapıtlar aynı za- manda kullanım nesnesi ya da sanat eseri olarak sahşa da sunuluyor. Ta- sanm ve sanatı, eski ve yenıyı. fark- lı malzemelerin aynı biçim içindeki ilişkilerini, form ve malzemenin ola- naklannı sorgularken. tasanmın es- tetiği ve zarafetiyle buluşturuyor iz- leyiciyi. Malzemeyi ahşılmışın dı- şında uygulayarak oluşan farklı kom- binasyonlar, hareketli formlar, şapka ve şapka iğnelerinin ritim kazanma- sını saglıyor. 19. yüzyıl dokumalann- dan biyolojik formlara, sıra dışı ta- sanmlardan klasik ya da barok etki- li tasanmlara dek geniş bir açılım su- nan sergi, istanbul'dan sonra Musee du Chapeau - Lyon'da sergilenecek. (Sergi 6 Temmuz 'a kadarDirimart 'ta görülebilir. Tel: 0 212 291 34 34) GECE YARISI KİTAPLARI Fotoğraf, kaçma hali ve maraz... Kültür Servisi - Sel Yayıncıhk, "G«ceyansı Kitaplan' dizisinden üç yeni kitapla çıkıyor okurun karşısına. Bugüne dek on beş kitabm çıktığı dizinin sorumlusu ise Enis Batur. 'Geceyansı Kitaplan', 'Negatif İmge\ 'Kaptan Gemide Kaçak Var' ve 'Arari Marazi' adlı bu üç kitapta belirlenen bırer 'konu' üzerine yazarlanmızın kaleme aldığı metinleri bir araya getiriyor. 'Geceyansı Kitaplan'nın on altıncısı olan 'Negatif İmge'de. yedi yazann, Cem 1leri, Enis Batur. Faruk Ulav, İsmail Ertürk, Samin Rifat, Serhan EOMBMIK Levrm $oreörfc Le«*ıYtWî £1£* I *«*.. ve Uğur Kökden'in ayru 'fotoğrar üzerine denemeleri yer alıyor. Sonradan kâğıda basılıp çoğaltılarak yazarlann masasına kadar gelen 'fotoğrar ise bir ada gezisinde çekilmiş. Bir fotoğrafın röprodüksiyonu... Birmanzara... Bir öykü... Bir deneme... Yazınımızın yedi ayn kalemınden yedi ayn deneme ortaya çıkmış. Yayınevinden yeni çıkanlardan 'Kaptan Gemide Kaçak Yolcu Var', 'Geceyansı Kitaplan'nın on yedincisi. Küçük bir 'kaçış' haberinden yola çıkan AB Teoman. Ayfer Tunç, Cem Akaş, Enis Batur, tbrahim Yıldınm, Murat Gülsoy ve Murat Yalçın, •kaçmak' fıilı ve 'kaçak obna' haline ilişkin iyimser, kötümser, tarafsız yedi metinle yer alıyorlar kitapta. Diziden çıkan on sekizinci kitap 'Arazi Marazi'de Armağan Ekici, Enis Batur, Le>ent Şenrürk, Levent Yılmaz, Nuıi Sağlam, Oğuz Demiralp ve Selahattin Özpalabryıklar'ın kaleme aldığı yedi metin var. Şiir'de kelime sayanından Necatigil'in kullandığı tireleri sıruflandıranlara, Bach, Perec, Zappa ve Simpsons arasındaki bağlan araştıranlara, 'marazi' bir şekilde aynntılara düşkün olan bu yazarlann kaleme aldığı metinler, okurun düş gücünü zorlayacak türden. / 7. Valencia Uluslararası Genç Sinema Festivali sona erdi Genç sinemacdann kariyerleri açısuıdan önem taşıyan festivakk Kâzun Öz'ün fihni 'Fotoğrar Jüri ÖzeJ Ödülü'nü Almanya'dan kaülan 'Lambock-Alles in Handarbeit' filmiyle paylaşü. Fotograf'a Ispanya y dan ödül KültürServisi-lspanya'dabuyıl 17'ncisidü- zenlenen Valencia Uluslararası Genç Sinema Festivaü'nin sonuçlan açıklandı. Birincilik ödü- lü Kore yapımı 'Go Yang I Rul Boo Tak Hae' fılmine verildi. Jüri Özel Odülü ise Türkiye'den 'FotograT ve Almanya'dan katıian 'Lambock- ADes in Handarbeit' filmlerinin oldu. Genç sinemacıların kariyerleri açısından önemli bir rol oynayan bu festivale Arjantin, Al- manya. Kore, Belçika, Kanada, Slovenya, îtal- ya, Romanya, Rusya ve Türkiye'den toplam on film seçilmişti. Başkanlığını Yugoslav yönetmen Goran Mar- kmiç'in yapdğı yanşmajürisinde Hannes Stohr (Almanya), Emiflio Buale (Ekvador), Ines Pa- ris(Ispanya) ve Jorge Guerricaechevaria (Ispan- ya) yer aldı. Mezopotarnya Kültür Merkezi-Sinema Biri- mi ve KâzımOz ün ilk uzun metrajlı filmi olan 'Fotoğraf'ta Feyj^az Duman, Nazmi Kınk, Miz- gin Kapazanroi alıyor. Bir savaşın karşıt safla- nna giden iki gencin tesadüfen çakışan öykü- lerinin anlatıldığı film, dostluk olasılığı, mili- tarizm, kirli savaş gerçekliği ve gözlerden uzak yaşanan acılann topluma bırakacağı silinmez lekeler üzerine tartışmak isteyen bir yapım. 6. Uluslararası Milano ve 13. Trieste Film festivallerinde 'En 1yi Film' seçilen 'Fotoğraf 12. Anburnu Ödüileri kapsamında da 'JüriÖzel Ödülü'ne değer görülmüştü. Ünlü isimlerin konser vereceği etkinlik yann başlıyor Hayal Kahvesi'nde müzik keyfi Kültür Servisi - Çubuklu Ha- yal Kahvesi yanndan itibaren 26 Temmuz'a dek müzik dünyasının önemli isimlerini ağırlayacak. Etkinlik yann saat 22.00'de In- tel Pentium 4 - 80's Retro Part\ ile başlayacak. DJ Hayko'nun "çalacağı gecede giriş ücretsiz. 28 Haziran cuma günü Mister \o topluluğu yeni albümlerin- den seçrikleri parçalardan olu- şan bir seçki ile hayranlannın karşısında olacak. 5 genç sanat- çıdan oluşan topluluk, ilk kez Is- tanbul'dasahneyeçıkacak. Kon- serin giriş fıyatı 15 milyon. Cumartesi günü Çubuklu Ha- yal Kahvesi farklı bir konsere ev- sahipliği yapacak. Arrika ritim us- talan ve Türk müzisyenlerden oluşan Afro VValako topluluğu Afro Reggae - Afro Roots me- lodilerinin yer aldığı bir perfor- mans sergileyecek. 5 Temmuz günü Teoman, Ha- yal Kahvesi'nde sevenleri ile bu- luşacak. Sanatçı, o gecede or- kestrasız sadece gitan ile müzik- severlerin karşısına çıkacak. Kon- ser giriş fiyatı 20 milyon. 12 ve 26 Temmuz tarihleri ara- sında Nez, farklı bir programla et- kinliğe katılırken 19 Temmuz'da Göksel sevilen parçalannı ses- lendirecek. 1-2-3 Ağustos tarihleri ara- sında ise Çubuklu Hayal Kahve- si'nin 10. kuruluş yılı nedeni ile Hayal Rock Festivali düzenlene- cek. Festival kapsamında bugü- ne dek mekânda yer alan 2O'ye yakın grup ve sanatçı, üç gün ke- sintisız olarak konser verecek- ler. (0 216 413 68 80) FAZIL SAY'IN PROJESİ 'Nâzım' gösterisi Efes 'te Kültür Servisi - TÜLOV (Türkiye Tanı- tım Araştırma Demokrasi ve Laik Oluşum Vakfı), tarafından düzenlenen '2002 Yaz Etkinlikleri" kapsamında FazılSay'ın 'Nâ- am' gösterisi, Efes Antik Tiyatro'da 30 Haziran Pazar günü saat 21,30'da ızleyici- lerle buluşacak. Şef NadOzgüç'ün yöneteceğı gösteriye; piyano ile Fazıl Saj', şarkılan ile Sertab Erener. bariton Güvenç Dağüstün. çocuk solistler ve okuyacağı şiirlerle Genco Er- kal katılıyor. Gösteri, tzmir Devlet Senfo- ni Orkestrası, TRT Ankara Radyosu Çok- seslı Korosu ve Kültür Bakanlığı Devlet Çoksesli Korosu eşliğinde gerçekleştirile- cek. Büyük ozan Nâznn Hikmet'in dizeleri ve Fazıl Say'ın müziği ile yaşam bulan gös- teri, şairimizin 100. doğum yılı nedeniyle Kültür Bakanlığı tarafından hazırlandı. Say'ın Warner- Teldec için üret- tiği CD'ler, mü- zik dünyasında büyük yankılar uyandırdı. Mo- zartBach,Gersh- win, Stravinski CD'leri bestseller olmasının yanı sı- ra Almanya. Fran- sa ve Avustral- ya'da yılın CD si ödülünü aldı, ay- nca 13 ödüle da- ha değer görüldü. Konservatuvarda Gürer Aykal ve Rengim Gökmen'le şeflik çalışan Naci Özgüç, öğrencilik yıllannda piyanist Fazıl Say ile ortak çalışmalar gerçekleştir- di. Bu kapsamda MithatFenmen ın 'Kon- çertina' adlı piyano ve orkestra için eseri- ni Say'ın solistliğinde Ankara Devlet Kon- servatuvan Büyük Orkestra ile yorumladı. Naci Özgüç aynca Fazıl Say'ın solocular, piyano, karma koro ve orkestra için yazdığı 'Nâam' gösterisınin de dünya prömiyeri- ne şef olarak imza attı. Gösteriye ait bıletler; İzmir Devlet Ope- ra ve Balesi Gişesi, Alsancak ve Karşıya- ka D&R, Efes Müzesi, Kuşadası Turizm Da- nışma Bürosu ve Kuşadası Kuydaş Kita- be\i"nden temin edilebilir. Bilet fıyatlan 15 milyon, 10 milyon ve 7 milyon olarak be- lirlendi. DEFNE GÖLGESt TURGAY FİŞEKÇİ Yine Edebiyat Eğitimi Geçen haftaki "Edebiyat Eğitimi" başlıklı yazı- ma ilişkin beklemediğim ölçüde yankılar aldım. Bunların ağırlıklı bir bölümü anne ve babalardan geliyordu. Soaın hep aynı: "Çocuğumuza neleroku- talım?" Bu soru aynı zamanda bir umutsuzluğun da göstergesi. Ortaöğretimde çocuklarına nitelik- li bir edebiyat eğitimi venlebileceğinden umudu kes- miş aıleler. Kendi önerıleriyle çocuklannı iyi ede- biyat ürünleriyle tanıştırmak istiyorlar. Edebiyatı sevmede kişisel eğilimlerin de büyük rolü olduğu açık. Yine de ilk okunacakların, çağ- daş edebiyatımızın üç doruk ismi; Nâzım Hikmet, Sait Faik ve Yaşar Kemal olması gerektiğine ina- nıyorum. Nurullah Ataç, Sabahattin Eyuboğlu, Melih Cevdet Anday'ın denemeleri hem düşün- ce dünyalarını genişletecek hem de Türkçelerinin gelişımine katkıda bulunacaktır. Çağdaş edebiyatımız şiirden romana, deneme- den gezı yazılanna dek çok nitelikli ürünlerle do- lu. Şiir antolojıleri, Yüz Yılın 100 Romanı gibi eleş- tiri kitapları, gençlere, yakınlık duyacakları şair ve yazarları seçmede yardımcı olabilır. Dünya yazarlarını tanımaya Homeros, Shakes- peare, Montaigne, Balzac, Stendal, Flaubert, Emile Zola, Dostoyevski, Tolstoy, Çehov'un ya- pıtlarıyla başlamalarını öneriyorum. John Stein- beck, Ernest Hemingvvay, Knut Hamsun, Jack London, yine gençlerin rahatlıkla okuyup tat ala- bileceklen çağdaş yazarlar. Dunya yazarlarını se- çerken dikkat edilmesi gereken bir yan da çeviri- lerin niteliğı. Türkçe tadı taşıyan güzel çeviriler, okuma alışkanlığına katkıda bulunacaktır. Böylesi kitaplarla temel okuma kültürü edinen bir genç, sonrasında kişisel beğenilerı doğrultu- sunda okuma uğraşını bildiğince sürdürecektir. • • • Bir okurum da mektubunda, okullarda edebiyat derslerinden "sadece şunlan okuyun ve özetini çı- karın denilerek nefret ettirildiğıni" yazdıktan son- ra güncel bir yaklaşım getirmiş: "Dünya Kupası maç- lannın oynandığı bugünlerde insanlar, özellikle de erkekler nasıl da saatlerce konuşabiliyorlar 'top' üzerine... ama sevgini anlat dediğin zaman tek ke- lime çıkamıyor ağızlanndan... Işte sırfbunun için bile sevebilıheredebiyatı, 'insanduygulannı vedü- şüncelerini derii toplu bir şekilde ve korkmadan an- latabilme gücü' verdiği için..." • • • Geçen haftaki yazıma Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ile Türkçe Dersleri Koor- dinatörlüğü'nden de bir açıklama geldi: "19.6.2002 tarihh Cumhuriyet gazetesındeki yazınızı okuduğumuzda size bazı bilgilehn yanlış aktarılmış olduğunu gördük. Batı Dilleri ve Ede- biyatlan Bölümü 3. sınıfta okuyan öğrencinin sö- zünü ettiği kitaplar Boğaziçi Üniversitesi'nde Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğrencileri dışında bü- tün bölümler tarafından alınması gereken zorun- lu Türkçe derslehnde okutulan eseherdir. Bunlar Türk Dili ve Edebiyatı tarafından değil, Türkçe Dersleri Koordınatörlüğü tarafından tespitedilmek- tedir. Kararlardaha önce hıç kitap okumamış öğ- renciler de göz önüne alınarak verilmekte ve den- ge kurulmaya çalışılmaktadır. Kaldı ki her dönem bir roman, bir hikâye, bir deneme ve bir de şiir ki- tabı olarak tespit edilen bu kitaplar, heryanyılda değişmektedir... 2001 -2002 öğretim yılında oku- tulan kitaplar arasında Nâzım Hikmet'in şiiheri, Ahmet Hamdi Tanpınar'/n Beş Şehir adlı dene- mesi, Haldun Taner'/n Şışhaneye Yağmur Yağı- yordu adlı hikâye kitabının yanı sıra Pınar Kür, Su- nay Akın gıbı henüz yaşayan edebiyatçılanmızın da eserleri yer almıştır..." tfisekcif' hotmail.com Prof. Sezgin Onursal Doktor' • Kültür Servisi - Mimar Sinan Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Haluk Sezgin'e, Selanik Aristoteles Üniversitesi tarafından 19 Haziran'da adı geçen kurumda yapılan törenle 'Onursal Doktorluk - Doctor Honoris Causa' unvanı verildi. 'Onursal Doktora' unvanı, Sezgin'e, kültür varlıklannın araştınlması ve konınmasına yapmış olduğu katkılardan ötürü verildi. Prof. Dr. Haluk Sezgin, Mimar Mario Botta ve arkeolog Verzone'den sonra üniversitenin onursal doktorluk unvanı verdiği üçüncü yabancı öğretim üyesi oldu. K Ü L T Ü R İ Ç İ Z İ K K Â M Î L M A S A R A C I