Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 MAYIS 2002 PERŞEMBE 14 J LJJA kultur@cumhuriyet.com.tr Uluslararası Istanbul Tiyatro Festivali bu yıl 'ilk'ler ve 'yeni'lerle geliyor İstanbul sahne,festival perdeMELTEM KERRAR Uluslararası fstanbul Tiyatro Festivali. bir yıl aradan sonra yeniden ızleyıcisiyle buluşmak içın gün sayıyor. Cumartesi akşamı Rumeli- hisan'nda "Nâzım'a Armağan" projesiyle görkemli bir açılışa hazırlanan festival, tiyat- roseverlere 4 Haziran'a dek sürecek bir ma- raton yaşatacak. Yükselen ses, bu yıl festival programının oldukça 'sıkı' olduğu yönünde. Artık ikı yılda bir yapılacak olan festivalin yöneticisi Dikmen Gürün'ün de söylediği gi- bi, programı oluşturan oyunlann hemen hep- si farklı bir 'ilk' ve 'yeni'yı gösteriyor. Gü- rün'le 13. yılında festivali konuştuk. - Festivaİin bu yüki programım hazırlarken nasıl bir çerçevede düşündünüz? DtKMENGÜRÜN-2002, hem Nâzım Hik- met Yılı hem de ÎKSV'nin kuruluşunun 30. yılı. Ozanımızın dogumunun 100. yılını üç oyunla kutluyoruz. Açılış oyunu olarak Gen- co Erkal'ın tasarladığı ve yönertiği 'Nâzım'a Armağan'da Türk tiyatrosunun başanlı kadın oyunculanndan dokuzu rol alıyor. Mehmet Ulusoy'un yorumladığı, Devlet Tiyatrosu ya- pımı 'Benerci Kendini Niçin Öldürdü?' ve RutkayAziz'inyorumladığı "Memtekerimden tnsan Manzaralan* bir bütün oluşturuyor. Vakfın kuruluşunun 30. yılı için de tiyatro festivali olarak sokağa çıkalım ve 7'den 70'e insanlann yüzünü olabildiğince güldürelim istedik. PlasticiensVolants, Fransa'dangelecek ünlü bir sokak tiyatrosu. Daha önce Barcelo- na ve Sydney olimpiyatlanna katılmışlar. So- kağa taşan bir başka tiyatro da Kumpanya. 'Yine Ne Oldu?' kentin çeşitli alanlannda oy- nanacak olan bir oyun. Bu kutlamalann dışında, her yıl olduğu gi- bi projeler yer alıyor festivalde. Emre Koyun- cuoğlu festival seyircısini Sarah Kane'le bu- luşturuyor 'Krvranış' adlı çalışmasıyla. Birde Stüdyo Oyunculan nın Şahika Tekand tarafın- dan tasarlanan ve yorumlanan bir çalışması var; 'Oidipus Nerede?' adlı bu proje tiyatro festi- vali ile Avrupa kültür merkezi Delphi'nin or- tak yapımı, 7 Temmuz'da Delphi'ye gidecek. Yücel Erten'in 'Kadınlar Devleti' de sanıyo- rum hoş bir buluşma olacak seyirciyle. Çer- çevemizi yerli oyunlar ve yabancı konuklar ta- . lasik Yunan tragedyasından Shakespeare'e, Nâzım Hikmet'ten Sarah Kane metinlerine ve görkemli sokak tiyatrolanna uzanan zengin programıyla 13. festival cumartesi günü başlıyor. Festivalin yöneticisi Dikmen Gürün, "Hareket noktamız, bir bütün olarak. farklı yorumlan seyirciyle buluşturmak ve tiyatro dünyasında yeni pencereler açmak" diyor. mamlıyor. Bu arada, 'Unutmaya Karşı Tiyat- ro' başlıklı bir açık oturumumuz ve de Sacha VValtz'ın sadece profesyonel dansçılar için dü- zenleyeceği iki günlük bir atölye çalışmamız var. Hareket noktamız, bir bütün olarak, fark- lı yorumlan seyirciyle buluşturmak ve tiyat- ro dünyasında yeni pencereler açmak. - Tiyatro adına pek iyimser tabtolann çizil- mediği bir ortamda Uluslararası Istanbul Ti- yatro Festivali nasıl bir ses olmak istiyor? GÜRÜN - Festival dinamik bir tiyatro orta- mı yaratmak, insanlara tiyatro heyecaru yaşat- mak ve bunu yaparken de hem dünya tiyatro- sundan, hem bizden çarpıcı örnekler sunmak amacında. Günümüzde sınırlanmız ötesinde neler olup bittiğini gözlemleyebilmek ve tar- hşma ortamları yaratmak da üzerinde durdu- ğumuz hususlardan bin. Böyle buluşmalan sıradanlığın ötesinde bir yerlerde gerçekleştir- mek istiyoruz ve sanıyorum bunu yapabıliyo- ruz da. - Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali bu- gûne dek izleyiciye tanışürdığı yeni gruplar, ye- ni bakışlarla 'dünya tiyatrosunu takip eüne' mis- yonunu edinmiş durunıda. Dünyada olan bi- teni nasü izliyor festival bu anlamda? GÜRÜN-Önceükle festıvallen izliyoruz. Ay- nca. çalışmalannı izlediğimiz topluluklarla sürekli temas halindeyiz. Önerilen değerlen- diriyoruz. Belli başlı fesrivaller ve tiyatrolar- la, sanatçılarla, yapımcılarla sağlam bir ileti- şim ağımızın kurulmuş olması, çalışmalanmı- zı hızlandınyor. - Festivalin başka bir özelKği de 'ilkTer ve 'ye- ni'ler™ Bu yıl ilk kez karşılaşacaklarunız ara- sında bir Shakespeare oyunu da var» GÜRÜN-Evet,Shakespeare ın'VLHenry' oyunundan uyarlanan bir çalışma 'Gülün Of- kesi'. Oyunun yönetmeni Edward HaD. îngil- tere'nin, yıldızı hızla parlayan genç yönet- menlerinden biri. Oyunu iki bölümde topar- lamış ve yazann döneminde olduğu gibi, sa- dece erkek ovuncularla sahneye koymuş. 'Gü- lün Öfkesi' Ingiliz basınında çok iyi eleştiri- ler aldı. Bu nedenle de tstanbul'dan sonra Londra'da perde açacak. 'Gülün Öfkesi' ile 'OtheüV bir bütün oluşturuyor tabii ki. Ilkle- rimiz arasında bir de Amerika'dan gelen Wo- oster Group var. Bakalım 'Bu Aüş Sana, Bir- die!' nasıl tepkiler alacak seyirciden? Eüzabeth LeCompte ve The Wboster' ın çok farklı bir ba- kışı var tiyatroya. Bir başka ilk de Oyun Atol- yesi'nin sunacağı 'Ermişler ya da Günahkâr- lar'. Gerilim tiyatrosunun güzel bir örneği ile buluşacak seyirci... Aslına bakarsamz, prog- ramda yer alan yapıtlann hemen hepsi bir şe- kilde ilk'yada'yeni'... - Fesrhaİin yöneticisi olarak festivalin bun- dan böyle iki \ılda bir yapılacak olması, bakı- şınızı ve festh alin içeriğini ne kadar değiştire- cek? GÜRÜN-2002'ye festivalin iki yılda bir ya- pılacağı gerçeğini içimize sindirdiğimiz ilk yıl olarak bakacak olursak, bundan sonrası için daruşma kurulu ile tabii ki bir durum de- ğerlendirmesi yapılacaktır. Belki de projeler üzerine daha yoğûn bir biçimde gidilmesi ola- sıdır, ama şu anda ileriye dönük olarak kesin bir şey söylemek yanlış olur diye düşünüyo- rum. Bu, festivali tamamladıktan hemen son- ra gündeme gelecek bir konu. Birçok sanatçı katılacak Başkentte fuar günleri ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Baş- kent Ankara, iki ayn fuarla renklenecek. Ankara 2. Gençlik ve Eğitim Fuan ile 2. Iller Kültür Fuan 18-26 Mayıs tarihleri arasında Atatürk Kültür Merkezi (AKM) ve eski Hipodrom Alanı'nda gerçekleşti- rilecek. Fuarlar kapsamında, Muazzez Aba- a, tzzet Altmmeşe, Canan Başkaya, Vedat Sakman \e Tüzmen'in de aralannda bu- lunduğu çok sayıda sanatçı konser verecek. Yekta Güngör Özden. Osman Ozbek, Xu- ral Savaş, gazetemiz Ankara Temsılcısi Mustafa Balbay ve Cem Karaca'nın imza günleri yapılacak. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nün desteği ile Forum Fuarcılık ve Geliştirme AŞ tarafindan bu yıl ikincisi düzenlenen Gençlik ve Eğitim Fuan'nda 22 üniversi- te ile 100'e yakın kişi ve kuruluş kendile- rini tanıtma imkânı bulacaklar. Gençlik Haftası ile eş zamanlı düzenlenen fuann res- mi açılışı 19 Mayıs Pazar günü Devlet Ba- kanı Fikret Ünlü tarafindan gerçekleştiri- lecek. Fuar kapsamında satranç turnuva- sı, midilli atlan şovu, modem dans göste- risi, tiyatro. aıkido, tekerlekli kayak Tür- kıye şampıyonası mesafe yanşı, THK mo- del uçak gösterisi, köpek şovu, tango, gi- tar resitalı gibı çok sayıda etkinlik izlene- bilecek. Fuarda Vedât Sakman ve Tüz- men'in de aralannda bulunduğu sanatçı- lar konser verecek. Fuann sona ereceği 26 Mayıs Pazar günü eski Cumhurbaşkanı SüJeyman Demird füar alanını ziyaret ede- cek. Fuar kapsamında bir de Gençlik Pa- nayın düzenlenecek. Kültür Bakanlığı ile Forum Fuarcılık ve Geliştirme A Ş'nin düzenlediği Ankara 2. Iller Kültür Fuan da. 81 ıli başkente taşı- yacak. Fuarda illere özgü sanat ve el sa- natlan ürünleri, tarihi, turisrik ve doğal gü- zelliklerini yansıtan çalışmalar, festival ta- nınmlan, ticaret \ e sanayi katalog ve CD'le- ri, yerel yayınlar ve fotoğraflar sergilene- cek. Kültür Bakanı İstemihan Talay tarafin- dan 18 Mayıs 'ta açılacak fuarda ayru gün saat 19.00"da Muazzez Abacı'run solıst olarak katıldığı Devlet KJasık Türk Müzı- ği Korosu konsen ile tzzet Altınmeşe ve Canan Başkaya'nın solist olduklan Dev- let Türk Halk Müziğı Korosu konserleri iz- lenebılecek. Fuarda aynca Devlet Modem Folk Müziğı Topluluğu konseri ile Devlet Opera ve Balesı sanatçılannın gösterilen de yer alacak. Etkınlikler kapsamında il- ler, yörelerine özgü yemek, halkoyunlan ve el sanatlan gösterilen yapacaklar. Altın Palmiye'nin peşinde buyıl 15 ülkeden 21 film var estival komitesi bu yıl, 'izleyici beğenisi'ne her zamankinden fazla ödün verdiklerini açıkça söylüyor. Açılışın bir Woody Allen güldürüsü olan 'Hollyvvood Ending' ile yapılması, canlandırma sinemasına özel bir seans aynlması, bu niyetin göstergeleri. Cannes'da yarışma başladı\TCDİ SAVAR 55. Cannes Film Festivali başlarken Amerikan Musevi Kongresi'nin Fransa'daki Yahudi karşıti saldınlar dolayısıyla festivali boykot çağnsı geldı. Ancak açılış fılmi "Hoflywood Endingr 'ın yönetmeni ve kendisi de Musevi olan Woody ADen bu çağnya karşı çıkarak boykotlann Almanlann Yahudılere karşı yaptığı eylemler olduğunu söyledi. Öte yandan, 55. festival, içerdiği farklı temalar ve yeni yönelişlerle festival tarihinde iz bırakma- ya aday görünüyor. Uluslararası Yanşma. Yanşma Dışı Gösteriler, Belli Bir Bakış, Kısa Film Yanş- ması ve Cınefondation (sinema ögrencilerinin b - sa ve ortametrajlı filmlerinin katıldığı yanşma) bö- lümlerinden oluşan 'resmi' festivalin yanı sıra, Fran- sız YönetmenlerBirliği'nin işbirliği ile düzenlenen 'Yönetmenlerin On Beş Günü' ve Fransız Sinema Yazarlan Sendikası'nın işbirliği ile düzenlenen 'Eleştirmenler Haftası' filmlennı de sayarsanız yü- zün üzerinde filmin 'görücüyeçıknğı' birplatform Cannes Festivali. Dünya sinemasındaki yeni eğilim- leri izlemek ve değerlendırmek olanağını bulaca- ğız on iki günlük festival süresi boyunca. Tabii bir de "uluslararası fîlm pazan" var; bin- lerce filmin sunulduğu. Kimı salonlarda, kımı pa- zann standlanndakı \ideo cihazlannda... Filmleri fes- tival bölümleri tarafindan kabul görmeyen yapım- cılar, ürünlerini dünyaya buradan tanıtmaya çalışı- yor. Milyonlarca dolarlık reklamlar vererek dünya basınının ve alıcılann ilgisinı çekmeye çabalıyorlar. Bu yılın programı çeşitlilik açısından oldukça zengin görünüyor. Videonun \ e dijıtal teknolojinin, dünyanın çeşitli köşelennde üretimi olumlu yönde etkilediğinden söz edebiliriz (ÜmitÜnal'ın "9"u ile bizim de çorbada ruzumuz var). Festival yönetici- leri, iki binin üzerinde film izlemış (bunlardan bin kadan, 89 ülkeden gelen uzun metrajlı filmler), bu yılın programım oluşturabilmek için. Tüm ülkeler- de bağımsız ve küçük bütçeli yapımlann sayısın- da önemli bir artış görülüyor. Festival yönetmeni ve ona dünyanın çeşitli köşelerinden öneriler taşı- yan damşmanlan, her yıl olduğu gibi programda çe- şitliliği korumaya özen göstennişler. Farklı türle- re, farklı eğilimlere yer vererek dünya sinemasının bir özetini yansıtmaya çalışmışlar. .\ma, 89 ülke- den yalnızca 55'ı resmi programda temsil edilıyor (neyse ki bu yıl, çıtanın aJtında kalmadı sinemamız). tsraü: 1 - Filistin: 1 Seçimlennı. 'estetik ve coğrafi ölçütierle ve izle- \ici bakış açısının dengeli bir sentezi'ne dayandın- yor festival komitesi. Sinemanın karmaşık yapısı- nı yansıtmak zorundayız, diyorlar. (Türkçesi, bıraz- cık ticari ödün verdiysek, affola!) Bu yıl. 'izleyici beğenisi'ne her zamankinden fazla ödün verdılde- nni kendilen açıkça söylüyorlar. Festivalin bir Wo- ody Allen güldürüsü ile açılması, canlandırma si- nemasına özel bir seans aynlması, bu niyetin gös- tergelen. Kuşkusuz, bunda ayıplanacak bir şey yok. Çünkü, Cannes Festivali önemli bir sanatsal yanş- ma olduğu kadar, dev bir pazarlama makinesi de... Coğrafi dagıhm açısından yanşmanın yeknesak- lığını 'Belli Bir Bakış' bölümü dengeliyor. Arjan- tin'den Tayland'a, Cezayir'den Brezirya'ya farklı si- nemalara -bu arada Türk sinemasına- yer veriyor. Yanşmada ise Avrupa önde. Fransa'dan beş, Ingil- tere'den üç füm yanşıyor (Ingiliz sineması Mike Le- igh, Michael \^înterbottom ve Ken Loach gibi üç ustayla katılıyoryanşmaya); Itarya'dan, Belçika "dan. Portekiz'den, Finlandiya'dan, Rusya'dan birer film var... Birleşik Amerika'nın -biri belgeselci (Vlkhad Mo- ore)- üç genç yönetmenle, Kanada'nın David Cro- nenberg'le temsil edildiği yanşmada, Doğu sine- malannın sözcüleri Iran (Abbas Kiarostami), Gü- ney Kore ve elbette Çin... Festivalin en hoş sürpri- zi ise Filistin ve Israil sinemalannın birer filmle ya- nşmada yer alması. Filistin'den EHe Suleiman ve Is- rail'den Amos Gitai kuşkusuz Cannes'a banş me- sajlan ile gelecekler. Yanşmadaki Filistin'in yanı sıra, resmi program çerçevesinde yer alan 'BeUiBir Bakış' bölümüne kabul edilen başka Doğu ülkele- ri de var: Moritanya, Lübnan, Tacikıstan ve Suri- ye. 55. festivalin en ilginç yanlanndan biri de yanş- madaki dört filmin dijital kamera ile çekilmiş ol- ması. Abbas Kiarostami, Alexandre Sokourov, Jia Zankheve Michael Winterbottom'un fılmlerini 35 mm.'ye aktanlmış biçimde izleyeceğiz Cannes'da- ki Festival Sarayı'nın o görkemli beyaz perdesin- de. Ama, yanşma dışı bölümlerde video formatı ile izleyeceğimiz filmler de yer alıyor. Avni Arbaş'ın lUâzm HHoner desenleri sergüenîyor • Kültür Servisi - Eczacıbaşı Sanal Müzesi, mayıs ayında A\ni Arbaş'ın 'Nâzım Hikmet' desenlennı sanatseverlerle buluşturuyor. Avnı Arbaş'ın 1961 yılı nisan ayında Paris'te çizdiği 14 desen. 1990 yılında Nâzım Hikmet V'akfının kuruluşuna katkıda bulunmak amacıyla basılmıştı. Nâzım Hikmet'in doğumunun 100. yılmda, Arbaş'ın desenleri, sanatçının özel izni ile sergilenıyor. Sanatseverler, 'www.sanalmuze. org' adresinden sanal müzeye ulaşabilirler. MÜ'de karikatiirle heykel buluşuyor • Kültür Servisi - Marmara Ünıversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, 16 Mayıs'tan itibaren Aydın Doğan Vakfı'nın düzenlediği uluslararası karikatür sergisine ve bu sergi nedeniyle üretilen iki heykele ev sahipliği yapacak. Sergi, ölümünün 100. yılı nedeniyle büyük usta Cemal Nadir Güler'in bir karikatürünün heykeliyle bir başka karikatür ustası Turhan Selçukun yorumunu kâğıt ve metalle mekâna taşıyan heykeli, sanatseverlerle buluşturuyor. Meritı Akoğul dan fotoğraf semineri • Servisi - Fotoğraf sanatçısı Merih Akoğul'un 'Fotoğrafın Dili' başlıklı fotoğraf semineri 20 Mayıs'ta yoğun ilgı üzenne Bir Kültür Sanat Merkezi'nde yeniden başlıyor. Pazartesi ve perşembe günleri olmak üzere haftada iki gün gerçekleşririlecek seminer 5 hafta sürecek. Seminerde, bir ka\Tam olarak fotoğraftan fotoğrafın sanat tarihi üzerine etkisine, fotoğraf felsefesi ve estetiğe uzanan bir bakış sunulacak. Fotoğrafın yanı sıra diğer disiplinlerle fotoğrafın ilişkilendirileceği semınerde, sergi ve gösteri gezileri ile konuk sanatçılar da olacak. (0 212 291 28 71) Yönetmen Tolomuş Okeyev anılıyor • Kühür Servisi - Kırgızistanlı yönetmen Tolomuş Okeyev (1935- 2001), 18-25 Mayıs tarihlerinde Tank Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde bir dizi etkinlikle anılacak. Sanatseverlerin 'Kar Leopannın Soyu', 'Kızıl Elma' adlı filmleriyle tanıdığı yönetmeni anma etkinlÛcleri kapsamında, sanatı ve yaşamını konu alan sergi ve açık oturumlar düzenlenecek ve fıbn gösterimleri gerçekleştirilecek. Okeyev, Kırgızistan'ın bağunsızlığınm ilk yıllannda Ankara Büyükelçiliği görevinde de bulunmuştu. BUGÜN • AKM'de 20.00'de İDOB'den Cole Pörter'ın 'Kiss Me Kate' adlı müzikali. (212 251 56 00) • tŞSANAT'ta 19.30'da June Anderson (soprano) ve JefTCohen (pıyano) konsen. (212 316 10 83) • BEKSAV'da 14.30'da 'Ancı', 17.00'da 'Leyleğin Geciken Adımı' ve 19.30'da 'Sonsuzluk ve Bir Gün' adlı filmler. Yön: Theo Angelopoulos. (216 349 91 55) • BELGESEL EVt'nde 11.00, 13.00, 15.00 ve 17.00'de İsmet YazıcıEmir'in yönetmenliğini yaptığı 'Yediveren Düşleri: Kırmızı' adlı belgesel film. (21232741 45) • KOÇ ÜNÎVERSrrESt nde 'I. Tiyatro Günleri' kapsamında 18.00'de Bilgi Üniversitesi'nden 'Karmakanşık' adlı oyun. (212 338 10 00)