Katalog

23 ARALIK 2002 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR [email protected] 15 UAKŞAM VERİLÎYOR tBŞT'nin 'Suç ve Ceza' adh oyunu bu yılın en başarüı yapımı. Avni Dilligil Ödülleri sahiplerini buluyor Kültür Servisi - '25. Avni DUIigü Tiyatro Ödülleri', bugûn saat 20.30'da Akbank Sabancı Center Hacı Ömer Sabancı Konferans Salonu'nda yapılacak törenle sahiplerini bulacak. Istanbul Şehir Tiyatrolan'nın 'Suç ve Ceza' adh oyunu 'en başarüı yapım', 'Kuş Operasyonu' adh oyunuyla Macit Koper 'en başanlı yönetmen', Rozet Hubeş 'Sanatçının Ölümü'ndeki performansıyla 'en başanlı kadın oyuncu' ödüllerini alırken, "en başanlı erkek oyuncu ödülü'nü • Bankta İki Kişi' oyunundaki rolüyle Zafer Ergin ve Çılgın Haftasonu'ndaki rolüyle Metin Serezli paylaşıyor. Gecede, 'yardraıcı rolde en başanlı kadın oyuncu' 'Efrasiyab'ın Hikayeleri'yle Zeynep Erkekli, 'yardımcı rolde en başanlı erkek oyuncu' 'Herkes Aynı Bahçede'yle Erol Keskin, "en başanlı oyun yazan' 'Uçurtmanın Kuyruğu'yla Savaş Dinçel, Belgi Paksoy ise 'Bankta Iki Kişi' ile 'en başanlı çeviri' ödüllerinin sahibi olacak. Törende, 'Suç ve Ceza'daki sahne dekoruyla 'en başanlı dekor tasanmı ödülü' Özhan Özdil'in olurken,'en başanlı kostûm tasanmı ödülü' 'Herkes Aynı Bahçede'deki cahşması nedeniyle Ayşen Aktengiz'e, 'en başanlı ışık tasanmı ödülü' 'Efrasiyab'ın Hikayeleri'yle Önder Ank'a ait. Özendirme Ödülleri'nin Yeşim Koçak (Çözüm .' Kenter T), Erdem Akakçe (Yanşma / DostlarT.) ve KREK Tiyatro Topluluğuna (Op'la Zo'nun Dramı) verileceği ödül töreninde, tiyatroya \ r erdiği destek nedeniyle tş Bankası, HtT Kültür Merkezi nedeniyle Halil tbrahim Kalaycı ile gösterdikleri birliktelik ve performans nedeniyle Kuş Operasyonu oyunculan '25. Avni Dilligil Tiyatro Özel Ödülü'nü alacak. 'Yaşam boyu başan ödülü'nün Haluk Kurdoğlu'na verileceği gecede •Belkış Dilligil Onur Ödülü' ise Mediha Gökçer'in olacak. Bono'dan Mandela'ya şarkı • LONDRA (BBC) - trlandalı ünlü şarkıcı, U2 topluluğunun kurucu üyesi ve solisti Bono, Joe Strummer ve Dave Stewart, Nelson Mandela için bir şarkı yaptılar. Sanatçılar. şarkıyı, HIV/AIDS hastalan için düzenlenen ve 2 Şubat'ta Güney Afrika Robben Adası'nda Mandela'nın 27 yıllık mahkûmluk döneminin 18 yılmı geçirdiği hapishane duvarlarınm arasında yapılacak konserde seslendirecekler. Konseri düzenleyen yetkililer, aynı zamanda Mandela'nın hapishane kimlik numarası olan '48864' adh parça seslendirilirken kendisinin de sahnede izleyicilerle buluşacağını ve AIDS üzerine bir konuşma yapacağını açıkladılar. Shaggy, Queen ve Macy Gray Nelly Furtado, Jimmy Cliff, Coldplay, Angehque Kidjo, Femi Kuti, Yusuf Islam, Ludacris, Lamya ve Deborah Cox da konserde sahneye çıkacak sanatçılardan. Tüm dünyada TV kanallanndan canlı yayımlanacak olan konserin kaydı, daha sonra albüm olarak müzikseverlerin ilgisine sunulacak. KamyorT Bursa turnesinde • Kültür Servisi - îstanbul Devet Tiyatrosu, 24 - 29 Aralık tarihleri arasında Bursa Devlet Tiyatrosu'nda geçen yıl yitirdiğimiz Mehmet Baydur'un 'Kamyon' adh oyununu sahneleyecek. Rejisörlüğünü Osman Wöber'in yaptığı oyunun müziği Mazlum Çimen'e ait. Oyunda Mümtaz Sevinç, Halil Doğan, Cengiz Daner, Erkan Taşdöğen, Seda Yıldız ve Turgay Tanülkü rol alıyorlar. Mahir Güven'in 'Harem SerisV resimleri Parmakkapı Sanat Galerisi'nde üzlerdeki düş kınntılarıKAYA ÖZSEZGÎN tnsan tiplerinin ardışık ola- rak dizildiği bir portreler ga- lerisinde edinilecek ilk izle- nim, tipolojik açıdan büyük aynmlar içermeyen bu suret- lerin, moral yönden ve karak- ter açısmdan sakh ve gizli ka- lan iç yapılanna yönelik me- rak duygusu olacaktu-. Birer yaşam sahnesinin çözüm bek- leyen kodlan yazılıdır bu in- san çehrelerinde. Onlann bir ressam tarafından yapılmış olanlan, izleyicideki bu me- rak duygusunu biraz daha kö- rükler; orada sanatçının ilgisi. bütün farklı temalardan yalı- tılmış biçimiyle, salt bu konu çevresinde odaklanmıştır çünkü. Yaşadığımız dünyada karmaşık olan hiçbir şey, ba- sit ve sıradan bileşenlere in- dirgenemeyeceğıne göre, sa- natçının, bu konuya ilişkin olarak gözlem altına aldığı hiçbir çehre de, belırli proto- tipleri yansıtmayacaktır. Kadınlardan 'resmi geçif Mahir Güven'in toplumsal bir psikolojinın yaşanmış ör- neklen üzerinden tasanmla- dığı, boyutlanndan (130 x 30 cm) sunum bıçimine kadar or- tak bir dizı halinde sergiledi- ği ve "Harem Serisi" olarak organize ettıği genç kadın portrelen de yakın tarihimı- zın kadınlar galensinden bir "resmi geçit" yaptınyor on- ' lara. Harem giysılen ıçinde, yan dekolte pozlar- la, özenli giysılerle karşımızda sıralanan bu ka- dın tipleri, Osmanlılıktan cumhuriyete geçiş- te, çeşitlı amaçlarla saray yaşamın- da yer almış olanlann, padişahhğın sona ermesınden sonra başlannı alıp giderken, yükte hafif pahada ağır ne varsa, giysilerinin altına saklayıp götürmelerinin, biraz da ıronik öyküsünü konu ahyor. Aynı zamanda eski fermanlara gönder- mede bulunarak dikey bir sunum- la sergılenmeleri, icerdikleri an- lamla da örtüştürü- yor bu resimleri. Bir süre önce, "Harem" adı altın- da, bir grup ressama sipariş edilen, ancak sergilenme aşama- sında çıkan tartış- malı bir durum ne- deniyle gerçekleş- meyen bir etkinliğüı üyelerinden biriydi Mahir Güven. Şim- di, bu kdşisel sergisi nedeniyle, daha ön- ceki proje ıçın dü- şündüğü kompozis- yonunun da yer aldı- ğı daha kapsamlı bir çerçeve bağlamında gündeme getiriyor çalışmasını. Böyle- ce Harem projesi içinde yer almasını düşündüğü resım de dahil olmak üzere, sanatçının aynı konsepte paralel ve geniş bir yorumuyla karşı karşıya- yız. Osmanlı kültürü ıçindeki kadın imajına ve Harem olgusuna, deği- şik bir açıdan yaklaşma denemesi J olarak da yorumlanması mümkün olan bu sergi, Mahır Güven'in es- ki resımlerinde ağırlıklı bir tema biçimınde kendini gösteregelen romantik ve simgesel ba- kışımn zorlamasız ve olağan bir uzantısıdır. Mahir Güven, bir fotoğraf objektifi ya da res- MJL arem'i terk eden bu bükülgen kadınlann kimlikleri hakkında bilgi edinmek isteyenler, Mahir Güven'in suskun ve yitik çehreli 'masum' kadınlannm yüzlerinde, belki de uzak bir dûnyamn düş kınntılannı bulacaklardır. sam karşısında poz verir gibi, elle- rini kannlan üzerinde birleştiren ve uzak bir geleceğe dalgın gözler- le bakan bu genç kadın fıgürlen- ne, tarihsel bir olgunun ya da dra- mın diyelim, adsız figüranlan ola- rak baİayor, onlan yakın tarihımı- zin derinliklerinden alarak arz-ı endam ettiriyor izleyici önünde. Ellerini, hafıfçe kabank görünen ve hamile olduklan ızlenimi bırakan ka- nnlan üzennde ka- vuşturmalan, "ma- sum" bir hırsızlık girişimini örtbas et- me çabasmdan baş- ka bir amaç taşımı- yor. Çünkü gıysinin altında, saray mekâ- nını süsleyen obje- ler gızli. Sanatçı, re- simlenn ait bölüm- lerinde, bu objelere ilişkin olarak göriin- tü referanslan da ve- riyor: Günahsızlığın ve görece masumi- yetin belgelerine de tanık olabiliyoruz böylece. Serginin ortalık yerindeki "Ha- rem" temasına iliş- kin kompozisyon da oldukça ilginç: Ma- hir Güven, saray mekânını ısıtan nadide bir mangalın içine, saray kadınlannın çalıp götürdüklen ob- jelerin bir bölümünü yerleştirmiş, mangalın önüne de, grup halinde çekilmış eski fotoğraf karelerinde yer alan insanlann kimler oldukla- nm, bir başka karede göstermek için uygulanan bir yönteme atıfta bulunmuş: bu insanlann numaralanmış silüetlerinı koymuş. Mangalm içinde yer alan objelerle, bu ınsan- lar arasındaki aidiyet ılişkisine ironik bir gön- dermede bulunmuş oluyor böylece. Saray yaşamının dı- şanya yansımayan, kendi için- de örtük bir mızansen karak- tefini gizleyen, bundan dolayı da "resmiyet" ve "benlik" bağının hep gızlı tutuhnasmı zorunlu kılan bu gönderi, söz konusu yaşamın, bir sanatçı yorumuyla deşifre edilmesine ilişkin, görsel birtoplumbılim grafiği de çizmış oluyor. Kapalı bir kutu'dur mutluluklar da... Mahir Güven'e göre bütün bunlar gibi mutluluklar da giz- lenmelidır belki. Çünkü "ka- palı bir kutu"dur mutluluklar da. Irili-ufaklı yüzlerce nesne- nin süslediği kapalı kapılar ar- dındaki görkemli salonlar da öyle değil midır? Günün bi- nnde, nerede ve nasıl olduğu bilınmez, bu pahalı nesneler, eskicilerde çok ucuza gidebi- lir. Gene Güvenın deyimiyle, tavernalarda "titrek" bir ses olur. Belki de "kaldırımlarda heba olup gider". Bir "bü- tün "ün "değersiz parçala- n"dır onlar sonuçta. Saray objelerinın seçkin ve nadide parçalanm, giysilen- nin altına gızleyerek görev yaptıklan saray mekânını (Ha- rem'i) terk eden bu bükülgen kadınlann nerelere gittikleri, hangi yaşamlan paylaştıklan bilinmiyor elbet. Ama onlann kimlikleri hakkında, kabaca da olsa bılgi edinmek isteyen- ler, Mahir Güven'in suskun ve yitik çehreli bu "masum" kadınlannın yüzle- nnde, belki de uzak bir dünyamn düş kınntıla- nnı bulacaklardır. (Sergı, 31 Aralık'a kadar görülebilir.) Görevine son verilen MehmetAtak, hakkını aramak için idari mahkemeye başvuracağını söyledi Şehir Tiyatrolan'nda tartışma sürüyor AYŞE EMEL MESCİ Istanbul Şehir Tiyatrola- n'nda 'başansız' ve 'verim- siz' olduğu gerekçesıyle göre- vine son verilen Mehmet Atak'la bu konu hakkında gö- rüştük. - Sevgili Mehmet Atak, Şehir Tiyatrosu'nda çalış- maya ne zaman başladınız? MEHMET ATAK - 1999'da Ayla Algan, daha ön- ce oynadığım tek kişilik Hamlet projemi, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nde oy- namam için beni Şehir Tiyat- rosu'na davet ettı. Ancak ben Mîna Urgan'm önemli katkı- lanyla hazu-ladığım 'Ölüm ve Oyun' adh Shakespeare ko- lajını önerdim. Ayla ve Bek- lan Algan, Kenan Işık, Er- dal Özyağcılar, Aslı Öngö- ren, Berrin Akdeniz, Aslı tçözü, Murat Daltaban, Ali Karagöz, Nejdet Mahfi Ay- ral, Samiye Hün rol alan oyunculann başlıcalan. - Okuma Tiyatrosu çalış- malarınız da vardı? ATAK- Evet, biri Vasıf Ön- görenın, ikincisi Mubsin Ertuğrul'un metinlenydi. Daha sonra 2001 'de yaptığım Hamlet 2001 'in bir ayağı da okumaydı. En son Geothe Enstitüsü ile Şehir Tiyatro- su'nun ortak yaptığı dört oyunda iki sacayağı vardı, bi- ri hareketli yerleştirmeler, ikincı ayaksa okuma. lyi de tepki aldı. Giddi tiyatro adam- lan. küratörlerden gelen tep- kiler son derece olumluydu. Yalnızca genç kesimin değil. Kemal Bekir gibi eski tiyatroculann da çok heyecanlı tepkileri ohnası ilginçti. 'Beğenmedikleri yan ağır basmış' - Şimdi gelelim Şehir Tiyatrosu'n- daki görevinize son verilmesine. Sanı- yorum ki gerekçe 'verimsız' ve'başan- sız' olmanızdı. Bu konuda ne diyecek- siniz? ATAK- Başansız görece bir kavram- dır. Yani atıyorum kimıne göre Pina Ba- ush başansız, hatta belki tiyatro bile de- ğildir, İamine göre de müthiş bir şeydir. Verimsiz sözüne ise katılmıyorum. Dört yılda sonuçlanmış 7 proje var. - Bu yeni yönetimin karan mı, yok- (Fotoğraflar: VEDAT ARIK) ehmet Atak 'Başansız görece bir kavramdır. Kimine göre Pina Baush başansız, hatta belki tiyatro bile değildir, kimine göre de müthiş bir şeydir. Verimsiz sözüne ise katılmıyorum. Dört yılda sonuçlanmış 7 proje var' diyor. sa eski yönetimin aldığı kararı yeni yönetim onaylamış mı oluyor? ATAK - Tebligattan okuduğuma göre yönetim kurulu karan 4 Mayıs'ta ahnış. Belediye Başkanı da 1 Ekim'de onayla- mış. Karann ahnış tarihinde genel sanat yönetmeni Şükrü Türen. Yönetim ku- rulundaysa şimdiki genel sanat yönet- meni Nurullah Tuncer de var. O dö- nemde mesela 'Kedi' oyunundan sonra, Şükrü Türen, yeni oyundan çok heye- canlandığını söylemişti. Nurullah Tuncer de son işlerimde de- korumun supervizörüydü. Bana açılan kullanmam vs. ile ilgili çok hoş sözler etmışti. Ama demek ki beğenmedikleri taraf ağırbasmış. - Bu karan geri çevirmek için herhangi bir girişimde bulunacak mısınız? ATAK -Tabii ki deneyece- ğim. Bu benim için bir ilke sorunu. Idari mahkemeye baş vuruyorum. - Şehir Tiyatrolan'nın yaptığı yazılı açıklamada sizin bir yıl stajyer, bir yıl da yevmiyeli olarak çalıştı- ğınız belirtiliyor... ATAK-Bunu anlayama- dım ben, yevmiyelilik sürem üçbuçuk yıldır, niçin bir yıl olarak göstermişler, bilmi- yorum. Aynca, yazıldığı gi- bi bir yıl stajyer olarak çalış- madım. Stajyerliğe başlama tarihim şubattır. Maaşımın kesilmesi ekimde, tebligat- tan öğrendiğim yönetim ku- rulu karanyla stajyerliğimin bitirilmesiyse mayıstadır. Hangi tarihte emekli sandı- ğına geçtiğim de gayet net. Şehir Tiyatrolan resmi bir kurum olduğu için Basın Bü- rosu'nun daha özenli ohnası gerekirdi. *TAL işlevjni yitirdi' - Siz daha önce TAL'de de çalıştınız diye büiyorum, doğru mu? ATAK - Şehir Tiyatro- su'nda ilk TAL'e girdün ben. - TAL'de çahşanlann du- rumu nedir bugün? Görev- lerine devam ermiyorlar sanıyorum, onlann tiyat- royla olan ilişkileri bitti mi? ATAK- Bu, beni özellikle uygulanış tarzıyla üzen bir durum. Ayla Algan TAL'e gittiğinde ki- lidini değiştirihniş bulup TAL'e gireme- miştir. Bu, insani olarak benim anlama- dığım bir şey. TAL'i eleştirebilirsiniz. Ama TAL'i eleştirmek için eleştirecek donanuna sahip olmak gerekir. Tiyatro Araştırma Laboratuvan adından da çıka- racağuıız gibi, burası gösterime yönelik bir kurum değildir. Bu yüzden, gösteri- sizlikle suçlamak çok anlamsız geliyor. Şimdi daha genişletildiği söylendi. Ama çocuk bölümünü, gençlik bölümünü TAL'e bağlamak TAL'i genişletmek de- ğil. Kendi görevi dışında bir şey yüklen- miş. Ama asıl işlevi, tiyatro araştırma laboratuvanydı. îstanbul Şehir Tiyatrolan Genel Sanat Yönetmeni Nurullah Tuncer. İstediği zaman oynayabilir Kültür Servisi - Mehmet Atak'ın 'verimsiz' ve 'başansız' olduğu gerekçesiyle Istanbul Şehir Tiyatrolan ile ilişığinin kesilmesi konusunda görüşünü sorduğumuz, tiyatronun genel sanat yönetmeni Nurullah Tuncer şöyle konuştu: "tstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan yönetmeliğinin 19. maddesinin A bendi 2a uyarınca "sanatçılık. stajyer sanatçıhkla başlar.' 2b'ye göre ise 'stajyerlikte başanlı olamayanlar yevmiyeli olarak çalıştınlabilir.' Mehmet Atak için bu maddeye göre işlem yapılmıştır. Stajyerlik oyunculara mahsus bir kadrodur. Mehmet Atak ise bugüne kadar repertuvanmızda yer alan hiçbir oyunda oyuncu olarak görev almamıştır. Istanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan yönetmeliğinin 19. maddesi B fıkrasına göre Şehir Tiyatrolan'nda yönetmenlik yapmak için asil kadroda en az 10 yıl görev yapmış olma şartı vardır. Mehmet Atak, tiyatromuzda iki yıl görev yapmıştır. Bu iki yılın da 1 yılı stajyer, 1 yılı yevmiyeli olarak geçmiştir. Dolayısıyla yönetmen değildir. Mehmet Atak 15.09.1999'da yevmiyeli olarak tiyatroya girdi. 16.12.2001'de stajyer olarak göreve başladı. Stajyerliğinin kaldınlarak yevmiyeli olarak çalıştınlması 04.09.2002 tarihU yönetim kurulunda oy birliğiyle kabul edildi. Daha önce söylediğim gibi 2b'de 'stajyerlikte başanlı olmayanlar yevmiyeli olarak çalıştınlabilir' deniliyor. Dolayısıyla, istediği zaman geüp oynayabilir."