Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 ARALIK 2002 PAZARTESİ 14 KULTUR [email protected] S*^k Michael Frayn 'ın komedisi Mehmet Ergen 'in Türkiye Ueki ilk rejisiyle îzmit 'te sahneleniyor (yyunlardan oyun beğenÖZLEM ALTUNOK 15 yıl önce Londra'ya giderek tiyatro çahşmalannı çeşitli ti- yatrolarda 100'e yakın oyunun yönetmenliğini yaparak sürdüren Mehmet Ergen'in, Tûrkiye'de sahneye koyduğu ilk oyunu, Iz- mit Şehir Tiyatrosu'nda sahne- leniyor. Oyun, daha önce Devlet Tiyatrolan'nın çeşitli kentlerin- de ve Kenterler Tiyatrosu'nda sahnelenmiş olan Michael Frayn'ın 'Oyunun Oyunu1 ad- h komedisi. îîk kaleme alındığın- dan bu yana, Frayn tarafından türlü versiyonlan yazılan oyu- nun son versiyonu 2000 yıhnda yazılmış. Oyunun bu son hali de ilk kez Mehmet Ergen tarafindan Türkçeye çevrilerek sahneleniyor Komedi denilince akla gelen ilk oyunlardan biri olan 'Oyunun Oyunu', iç içe geçmiş iki oyun üzerinden tiyatro dünyasındakı karmaşayı, gerçekliği, sahne ar- kasını da sahneye taşıyarak an- latıyor. Oyun içindeki oyunun -ki 'Çırılçıplak' adında bir fars- provasını izlerken Mehmet Er- gen, bugünün tiyatrosuna dair ironik göndermeler yapıyor. Sahnedeki kulis ... Oyunun, yapısı gereği hareke- ti, dinamizmi ve yaşanan kar- maşanın gerçekliğini yansıtma- sı gerektiğini düşünen Ergen, dö- ner bir sahne kuüanarak sahne- nin yanı sıra kulisi de sahneye ta- şıyor. Kimi zaman kulisten sahnede olanlan, kimi zaman da sahneden ku- liste yaşananlan izliyoruz ya da du- yuyoruz böylece. Izmit Şehir Tiyat- rosu'nun genç ekibiyle daha da işler- lik kazanan üç perdelik oyunda Ay- dın Sigab, Eylem Tannver Sökme- ner, Serhat Tutumlucr. Funda ll- han, Arzu Bigat Baril, Şafak Kara- li, Melih Düzenli, Tank Keskiner ve Müjde Hayat rol alıyor. Kısaca kötü bir tiyatro grubunun, kötü bir oyunu seçip, çok kötü bir yönetmenle sah- tzmit Şehir Tiyatrosu oyunculan, dinamik ve akıcı performanslanyla oyundaki karmaşanın gerçekliğini başanyla yansıtıyoriar. neye koyduklan oyunu anlatan esas oyun, Ergen'in, dönüşüyle birlikte Türk tiyatrosuna da göndermeler yap- tığı bir niteliğe bürünüyor. - Daha önce birçok kez sahnelen- miş bir oyun 'Oyunun Oyunu'. Oyun farklı rejilere ne kadar açık ya da siz nasıl bir reji çalışması yap- tınız? ERGEN - Oyuna yeni bir şey ek- lemeyi sevmiyorum, mümkün oldu- ğu kadar iyi yazarlann metinlerinin, iyi çevirilerle olduklan gibi oynan- masından yanayım. Bazı oyunların vizyonlan çok yüksektir, bu oyunun ritmi de hızlı oynanmasını gerektiri- yor. Oyun aksadığı zaman oyuncula- rın kendilerini görmemiz gerekiyor, bu yüzden karakter aynmlarını iyi vermeye çalıştım. Hem oyunculuğun her şey demek olmadığını hem de oyuncunun harcadığı emeği göster- meye çalıştım. - Sizin gidişinizle dönüşünüz ara- sında Tûrkiye'de tiyatro adına ya- şananları da özetleyen bir oyun 'Oyunun Oyunu' aynı zamanda... ERGEN - Daha değişik oyunlar da yapmak istiyorum ama yönetmenle- rin, tiyatrolann ve tiyatrolann ıçinde bulunduklan kentlerin ihtiyacına gö- re oyun seçmeleri lazım. Londra'da ya- şıyorum, 'Türkiye'ye geldim, bü- yük bir yabancılaşma hissediyo- nım' dönüşünü yapsam buraya 25 ki- şi gelir. Mümkün olduğu kadar, Tür- kiye repertuvanna hikâyesini anla- tan, kendini bilen oyunlann en sade, en dürüst ve gerçekçi anlamda sahne- ımedi denilince akla gelen ilk oyunlardan biri olan 'Oyunun Oyunu', iç içegeçmiş iki oyun üzerinden tiyatro dünyasındaki karmaşayı, gerçekliği, sahne arkasını da sahneye taşıyarakanlatıyor. Oyun içindeki oyunun - ki 'Çırılçıplak' adında birfars - provasını izlerken Mehmet Ergen, bugünün tiyatrosuna, oyunculuğuna dair ironik göndermeleryapıyor. lenmesinden yanayım. - Sade tanımlamasını yaparken sizin öne çıkardığınız ne? ERGEN - Londra'da, özellikle 50'lerin sonlanndan 90'lara kadar, büyük bir yazar patlaması yaşandı. Yazarlar farklı biçimleri sorgulamış- lar, ama yine de anlattıklan hikâye- lerde toplumla, bireyi yüzleştirici bir şekilde anlatmışlar anlatacaklarını. Türkiye de dinamik bir ülke, 60'lar- da Vasıf Öngörenin, Haldun Ta- ner'in yaptığı gibi kendi yazarlan- mızla birlikte öne çıkması ge- rekiyor yazarlığm. Bu anlamda Türkiye yazar çıkartamamış bir ülke olarak Almanya'nın yaptı- ğı gibi yazarsızlıktan dolayı yö- netmene yüklenmiş. Üstüne üst- lük burada seyirci tiyatroya git- tiği zaman tercih ettiği birinci derecedeki unsur, oyuncu. Oyun yazannı pek tanımıyorlar, hatta oyundan çıktıklannda kimin oyu- nunu seyrettiklerini bile bilmiyor- lar. Bu anlamda bir geri kalmışlık var Tûrkiye'de. Bunu telafi etmek amacıyla ben mümkün olduğu ka- danyla yazan öne çıkarmaya çah- şıyorum. Çevirmeıı ve oyuncunun rolü - Yazarı öne çıkarırken çe\iri de önem kazanan bir başka unsur... ERGEN - Oyunlann genel olarak seyircinin bir adım önünde olması la- zım ki, seyirci 'Ne olacak?' diye bek- lesin. Bazen çevirmen oyunun bir adım ilerisinde oluyor, bunun nedeni çevir- menin kendini göstermek istemesi ola- bilir.. ama bu yüzden birçok oyunda bir sürü handikap çıkıyor ortaya. - Metin tiyatrosu yaparken oyun- cunun rolü ne kadar önem kazanı- yor? ERGEN - Yazaruı metnini anlayıp sahneye koymak başlı başuıa bir iş. Me- tin tiyatrosu yapan oyuncunun da işi bu ve kolay değil. En başta oyuncu- nun metni çok iyi oynayabilmesi, iki üç ayını ahr, erken vanlmış sonuçlar- la oynamaya çalışmak ya da teksti an- lamamak hata olur. Eğer oyuncu bir yazann replikleri- nin dışında birşey yapmak istiyorsa, yazara bulaşmadan, Grotowski ve Pe- ter Brook'un dediği gibi, seyirciyle karşı karşıya gelebilir tabii ki... Ama buna cesareti yoksa, arkasına yazan alıp 'yazann böyle demesi daha hoş olurdu" diyerek metne müdahale et- mesi üçkâğıt olur. ('Oyunun Oyunu'perşembe, çuma ve cumartesi günleri tzmit Şehir Tiyatrosu 'nda. Tel: 0 262 311 59 00) HAFTANIN SANAT ÇİZELGESÎ istanbul Devlet Tryatrosu'nun 'Kırmızı Yorgunlan' adlı oyunu, Oda Tiyatrosu'nda seyircisiyle buluşacak. (0 212 292 39 00) • İstanbul Devlet Tiyatrosu, Taksım Sahnesi'nde "Kaktüs Çiçeği", Oda Tiyatrosu'nda 'Kırmızı Yorgunlan', Aziz Nesin Sahnesi'nde 'Ben Ruhi Bey Nasılım" ve 'Ferhat ile Şirin'. AKM Büyük Salon'da da 'Kuvayi Milliye'yi sahneleyecek. (0 212 292 39 00) • İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tryatrolan, Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde; 'Othello' ve 'Benim Küçük Yıldızım' (ç.o.), Fatih Reşat Nuri Sahnesi'nde 'Lükûs Hayat' ve 'Güneşin Oğlu' (ç.o.), Osküdar Musahipzade Celal Sahnesi'nde 'Bir Adarn Yaratmak'. Kadıköy Haldun Taner Sahnesi'nde 'Kral Ölüşüyor', Gaziosmanpaşa Sahnesi'nde 'Karagözüm iki Gözüm' (ç.o), 'Kuş Operasyonu". Ümraniye Sahnesi'nde "Beş Katlı Binanın Altıncı Katı' adlı ovunlan sahneleyecek. (0 212 240 7720) • Ortaoyuncular perşembe saat 20.00'de 'Ferhangi Şeyler'i, cuma ve cumartesi saat 20.00'de ve pazar 15 00 - 18.00'de yeni oyunlan 'Bıri Bizi Dikizliyor'u sahneliyor. (0 212 251 18 65) • Dostlar Tiyatrosu perşembe günü saat 20.30'da Akatlar Kültür Merkezi, cuma günü saat 20.30'da Muammer Karaca Tiyatrosu'nda ve cumartesi günü saat 20.30'da Kadıköy Halk Egitim Merkezi'nde 'lnsanlartm' adlı oyunu sahneliyor. (0 212 252 59 35) • Oyun Atölyesi nde çarşamba 20.30 Siyah Beyaz Dinleti', perşembe, cuma, cumartesi 20.30 ve pazar saat 16.00 'da 'Ermişler va da Günahkârlar' cumartesi ve pazar saat 12.OO'de Kesmeseker' (ç.o) sahnelenecek. (0 216 345 39 39) • Semaver Kumpanya perşembe 20.30'da 'Kuşlar Meclisi' adlı yeni oyunlannı sahneliyor (0 212 585 59 35) • Aksanat Prodüksiyon Tiyatrosu 'Tek Kışiiık Şehır" adlı oyunlannı Akbank Kültür Sanat Merkezi'nde cuma 20.00'de ve cumartesi saat 17.00 ve 20.00'de sahneleyecek. (0 212 252 35 04) • Hadi Çaman Yedrtepe Oyunculan "Hisse- i Şayia' adlı oyunu perşembe. cuma ve cumartesi günleri saat 20.30'da pazar günü saat 15.30'da sahneliyor.£0 212 246 17 77; __ • Gönül Ûlkü&Gazanfer Özcan Tiyatrosu perşembe, cuma, cumartesi saat 21 .OO'de, pazar saat 15.00'te Nedim Dogan'ın yazdığı 'Son Çare' adlı oyunu sahneleyecek. (0 212 212 94 82) • Kent Oyunculan cumartesi ve pazar saat 15.00'te Orhan Veli' adlı oyunu sahneleyecek. (0 212 246 35 89) • Fuat Çağatay - resim - Tolga Etı Sanatevinde 11 Ocak'a dek izlenebilir. (0 216 36826 79) • Ahmet Elhan - Zaman - Mekân IV -14 Ocak'a dek Plarform Garanti Güncel Sanat Merkezi'nde görûlebilir. (0 212 293 23 61) • Ülkü Erakalın - Yaşamda 50 yıl - Sarannış Fotoğraflar (1952 - 2002) - Cemal Reşit Rey Konser Salonu Fuayesi'nde bugûnden itibaren 31 Aralık'a dek ızlenilebilir. (0 212 317 7748) • Serhat Kiraz - Varlık -19 Aralık'taa 4 Ocak'a kadar - Maçka Sanat Galerisi'nde. (0 212 240 80 23) • Birim Aksüyek - suluboya - 9 Ocak'a dek - Crün Sanat Galerisi'nde izlenebilir. (021636099 64) • Güngör iblikçi - Anadolu Kitabeleri' - 4 Ocak'a dek. (0 216 355 35 87/ • Marmara Ünrversrtesi Güzel Sanatlar Faküitesi'nde - 'Tılsımlı Eller' - 7 Ocak'a dek izlenebilir. (. ; • Ara Güler -' 100 Yüz' - fotoğraf - 28 Aralık'a kadar - Yapı Kredi Kültür Merkezi'nde. (0 212 252 47 00) • Ali Kabaş -resim-11 Ocak'a dek - PG Art Gallery"de. (0 212 263 33 90) • Selim Cebeci - resim -11 Ocak'a dek - Yapı Kredi Kazım Taşkent Sanat Galerisi'nde. (0212 252 4700) • Gülay Yüksel - 13 Ocak'a dek - Kanat Beyazıt Sanat Galerisi'nde. 1240 26 50) • Gülçin Anıl - resim -1 Şubat'a dek izlenebilir - Galeri iki Ma>Tnun'da. (0 212 291 3880ı • Turan Erol -resim-16 Ocak'a dek - Akbank Kültür Sanat Merkezi'nde. (0 212 252 3503) • Ali Özçelik - resim -10 Ocak'a dek - Terakki Vakfi Sanat Galerisi'nde. (0 212 3510060) • 'Kendi Portresi' - karma - 8 Şubat'a dek - Borusan Sanat Galerisi'nde. (0 212 292 0655) • Galeri Aröst - resim - Yüksel Aydm, Ismail Ateş, Nina Lordkipanidze. Halil Akdeniz'in kişisel sergileri - 9 Ocak'a dek. (0212 227 68 52) • Mahmut Bozkurt - resim - 31 Aralık'a dek - Galeri X'de. (0 212 249 37 39) • Ismail Avcı - resim - 27 Aralık'a dek - Tünel Sanat Galerisi'nde. (0 212 251 42 48) • Proje4l.de - •Plajın Altında Kaldınm Taşlan' - 17 Ocak'a kadar. (0 212 281 51 50) • Goethe Enstitüsü'nde - 'Teutonia'nın Tarihı' - 20 Aralık'a kadar. (0 212 249 20 09) • Yuriko Hirose - heykel - 12 Ocak'a kadar-The Teoman Südor'un kişisel sergisi 14 Ocak'a kadar istanbul Kile Sanat Galerisi'nde görûlebilir. Südor resimlerinde rönesans sanatının bilgeliğini, kurallarını ve tekniğini uyguluyor. Marmara Manhattan'da. (0 212 251 46 96) • Çat Sanatevi - karma - 31 Aralık'a dek. (0 212 247-4 17) • Mehmet Aksoy - 'Çekiçin Rüzgânnda Kırk Yıl' - 10 Ocak'a dek tş Sanat Kültür Merkezi Kjbele Sanat Galerisi'nde (0212 31615 80) MİFSAK 18. İstanbul Fotoğraf Günleri kapsamında World Press Photo'nun 'Risk alhndaki gençler' 31 Aralık'a dek Fotoğrafevn'nde. (0212 292 42 01) • Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi - 'Troya: Efsane ile Gerçek .Arasında Bir KenteYolculuk' - 5 Ocak'a dek. (0212 2524 7 00ı • Bir Kültür Sanat Merkezi - heykel - Serdar Tekebaşoğlu - 18 Ocak tarihine dek ızlenımde. (0 212 291 28 71) • Girgin Piyano ve Sanat Gaterisi - resim - Rıfat Koçak - 11 Ocak'a dek izlenilebilir. (0 212 227 03 28, • Bebek Sanat Galerisi - resim - 'Ben ve Ötekı' - tbrahım Örs - 11 Ocak'a dek izlenebilir. (0212287 67 66) • İstanbul Kile Sanat Galerisi - Teoman Südor - resim -14 Ocak'a dek. (0 212) • Galeri Nev- Selcuk Demirel - 'Ruh Halleri Üzerine' - 4 Ocak'a dek. (0 212 2316763) • Milli Reasürans Sanat Galerisi - Beme Chnstensen - Emst - resim - 11 Ocak'a Ğek. (0 212 231 4730) • Ares Sanat Evi - resim ve takı - Serap Selçuk Atabaş - 31 Aralık tarihine dek. 10216345 1162) • Uğur Seyrek - Nelli Sanat Galerisi - heykel - 30 Aralık'a dek. (0 212 227 73 75) • Fatih Kıral Sanat Galerisi - resim - • 102. yılında Seyfi Toray' - 24 Ocak'a dek. (0 212 325 26 52) • Yusuf Toprak - Doku Sanat Galerisi - resim - 26 Aralık'a dek. (0 212 246 24 96) M Atrf-Günay Atalayer - 2001 Sanat Galerisi - mum batik ve ikat sergisi - 5 Ocak'a dek. • Erbil Güzel Sanatlar Merkezi - karma resim - karma seramik - 31 Aralık'a dek. (0212 543 1039) • Ekrem Aydar - resim - Ümit Yaşar Sanat Galerisi'nde - 9 Dcak'a dek. (0212 2028185) GÖSTGRİ SÖVLGSİ • İstanbul Devlet Opera ve Baleısi salı günü saat 20.00'de Kiss Me Kate müzikali, çarşamba saat 20.00'de Kuğu Gölü balesi, perşembe 20.00'de Samson ve Dalila oparası, cuma 19.30'da Folklorama'nın (Türk Büyüsü) dünya prömiyeri, cumartesi saat 11.OO'de Uyuyan Güzel ve 15.30'da Ağır Roman adlı dans tiya- trosu izlenebilir. (0 212 243 20 11) • Beyoğkı Nâzım Küttürevi'nde bugûn 18.00'de Elia Kazan'ın Viva Zapata", çarşamba 18.00'de Charlie Chaplin'in 'Mösyö Verdoux' ve cumartesi 15.30'da Luis Malle'in "Hoşçakalın Çocuklan'filmleriizlenebüir. (0212 245 04 81) • Ritûel Kitap Kafe'de cumartesi saat 19.00'da 'Arif Damar ve Türk Şüri', pazar günü saat 20.00'de Güngör Tekçe'den Büyüklere Kuşlu Mektuplâr' adlı söyleşiler izlenebüir. (0 212 243 13 91) • Yıldız Teknik Üntversitesi Oditoryumu'nda bugün saat 12.30'da Bülent Arabacıoglu'nun söyleşisi izlenebilirY.....^ • İFSAK'ta bugün 19.30'da Alptekin Baloğlu'nun 'Su altındaki Gece ve Gûndüz' ile perşembe saat 20.15*e A.Ehem Keskia'm 'Doruklann marlannda' başlıkh dia gösterileri izlenebilir. (0 212 292 42 01) • Schneidertempel Sanat Merkezi'nde çarşamba günü saat 18.30 - 20.30 saatleri arasında düzenlenecek olan 'Kitap Okuma Günleri'nin konuğu Giovanni Scognamillo olacak. (0 212 249 01 50) • Fototrek'te çarşamba günü saat 19.30'da Metin Andaç'm işığımızın Emekçileri' adlı dia gösterisi iûMı. (0212 251 9014) Schneidertemp el Sanat Merkezi'nde çarşamba günü 18.30 - 20.30 arasında düzenlenecek olan 'Kitap Okuma Günleri'nin konuğu Giovanni Scognamillo olacak. (0 212 249 01 50) • Italyan Kültür Merkezi'nde bugün saat 19.00'da Ensemble Belliniano konser izlenebilir. (0 212 293 98 48) • Albert Long Hall Kültür Merkezi'nde çarşamba günü saat 19.30'da Mahler Piyano Dörtlüsü'nün konseri yer alacak. (0 212 358 15 40) • Girgin Piyano ve Sanat Galerisi'nde bugûn 16.00'da Özgül Ayazlar (soprano) ve Duygu Piji'nin (piyano) dinletisi izlenebilir. (0 212 227 86 40) • İş Sanat'ta yann 19.30'da KAntemır Topluluğu, çarşamba 19.30'da Jacques Loussier & The Pay Bach Trio ve cuma - cumartesi günlei saat 19.30'da Wiener Johann Strauss Capelle'ın Yeni Yıl konseri izlenebilir. (0 216 454 15 55) • Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda yann 19.30'da İstanbul Otantik Türk Müziği Topluluğu, çarşamba ve cuma günleri saat 19.30'da Ayhan Haksal Türk Müziâı Konsen izlenebilir. 10 212 232 98 30) • Lütfı Kırdar Konser Salonu'nda Borusan istanbul Filarmonı Orkestası'nın konseri dinlenebilir. (0 216 454 15 55) • Yıldız Teknik Üniversrtesi Oditoryumu'nda bugün Neşet Ruacan Trio ve çarşamba günü saat 20.00'de istanbul Geleneksel Türk Müziği Dernegi'nin konseri. (0 212 259 70 70) • Atatürk Kültür Merkezi'nde cuma 19.30'da ve cumartesi 11.OO'de şef Marek Pijarowski yönetimindekı İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası'nın solisti Efe Baltacıgil. (0 212 251 56 00) M BABYLON'da yann saat 21.30'da Naanjazz, çarşamba saat 22.OO'de Babylon Juke - Box, perşembe saat 21 30'da JB Drum Sessions For Fun Harem, cuma ve cumartesi saat 23.00'te Koop'un konseri izlenebilir. (0 212 292 73 68)