Katalog

12 ARALJK2002 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA tĞtAVRUPA BtRLtĞt Newsweek TÜRKtYE, ARNAVUTLUK VE BOSNA-HERSEK'İN KATILMASIYLA BÎRLlK ÎÇÎNDE MÜSLÜMAN BÖLGE OLABtLECEĞlNE DÎKKAT ÇEKTÎ Ulus devletkavramı aşüacak,yeni sınırlar oluşacakÇeviri Servisi- Avrupa Birliği (AB) Kopen- hag zirvesiyle yeni haritasını çiziyor. Avru- pa, şimdilik 25 ülkeyı, bırkaç yıl içinde 27 ülkeyı ve 4 milyon metrekareyi aşkın alanı kapsayan, sınırlann kalktığı bir bütün olacak. Newsweek dergisinde yayımlanan bir anali- ze göre önümüzdeki süreçte "bötgeler Avru- pas" oluşacak. Zengin yerel kûltürler arasın- daki tıcari ve sosyal ilişkiler yeniden canla- nacak ve tneyvesini verecek. Başka deyişle birliğin yeni sınırlan içinde de ulus devlet kav- ramını aşan bir anlayışla bölgelere endeksli yeni sınn-lar oluşacak. Avrupa genişledikçe ve halklar arasuıdaki sınırlar kalktıkça daha çok komşu kent ve bölge ortak çıkarlan doğ- rultusunda bir araya gelecek, sorunlannı çöz- mek için yol arayacak. Bölgeler arası ilişkiye Estonya ve Leton- ya'nın Iskandinav kentleriyle yakınlığı -Es- tonya'nın başkentı Tallin Helsinki'nin ti- cari merkezi haline geldi- Barselona'dan Cote d'Azur ve Kuzey Italya'ya uzanan La- tin işbirliği ve Tuna Nehri 'ne kıyısı olan ül- kelerin ticari ilişkileri örnek olarak göste- rilebilir. Yunanistan ise güneydoğu Akdeniz ve Balkanlar'ın birleştiği bir bölge oluşturma umudunu taşıyor. Newsweek'in yorumuna göre, Kıbns'ın da dahil olması planlanan bu bölge flkri Yunanıstan'ın bölgeye dahil ola- bilecek Türkiye'ye Kopenhag'da müzake- re tarihi verilmesini desteklemesinin ne- denlerinden biri. Müslümanların bölgesi Dergi, AB üyesi olmak için büyük olası- lıkla uzun yıllar bekleyeceğini belirttiği Tür- kiye ile Arnavutluk ve Bosna'nın da katılı- mıyla birlik içinde "Müslümanlann oluşrur- duğu bir bölge" de kurulabileceğine işaret edi- yor. Ve, AB'yi bu konuda -Türkiye tartışma- sına ilişkin- bir sınavın beklediğini vurgulu- yor. Newsweek'e göre Avrupa Birliği Ko- penhag zirvesinde Türkiye'ye ilişkin alaca- ğı kararla sadece coğrafi sınırlardan oluşan bir kurum mu, yoksa gerçekten sımrlan aş- mış bir ideal mi olduğuna ilişkin sorunun yanıtını verecek. Daha doğrusu bir ideal olup ohnadığı konusunda suıavdan geçecek. Doğuya doğru genişleyen AB'nin nüfusu, 10 yeni ülkenin katılımıyla 451 milyona çıkacak Avrupa kıtası bütünleşiyorDış Haberier Servisi - Avrupa Birliği bugün başlayacak Kopenhag zirvesinde 10 yeni ülkeyle birlikte doğuya doğru genişlemeyi planlıyor. Birlik, iki günlük toplantı sonunda üyelerine 10 yeni ülkeyi -Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, Slovenya, Malta ve Kıbns- ekleyerek üye sayısını 15'ten 25'e çıkarmayı hedefliyor. Der Spiegel dergisine göre önümüzdeki birkaç yıl içinde Bulgaristan ve Romanya'nın da katılımıyla bu sayı 27'ye çıkacak. Kesin üyeliği hakkında şimdiye kadar kimsenin bir tarihi ağzına bile almadığı Türkiye de AB'ye "daha sonra" dahil olacak. Eski doğu bloku ülkelerinin çoğunlukta olduğu yeni üyelerle genişleme bir anlamda \Vmston Churehfll'in 1946'da sözünü ettiği "Avrupa'nın Büieşik Devlederi" düşünün gerçek olması anlamına geliyor. Yeni üyelerle AB'nin nüfusu 75 milyon artacak ve 4 milyon metrekareye yayılmış 451 milyon kişinin yaşadığı "dünya gücü" oluşacak. Birliğin 9 trilyon 200 milyar Euro'luk gayri safı milli geliri ise ABD'ninkiyle boy ölçüşecek durumda. Buna karşın yeni üye olacak ülkelerdeki yolsuzluk ve işsizlik sorunlan Batı Avrupa ülkelerinde endişe yaratıyor. Polonya örneği doğulu ülkelere ilişkin kaygılann nedenlerini anlamaya yeterlı. tşsizliğin yüzde 18.4 olduğu ülke uluslararası çaptaki ekonomik krtzden fazlasıyla nasibini almış durumda. Halkın büyük çoğunluğu devlete ve yargı kurumlanna güvenmiyor. Diğer ülkelerde de durum farklı değil. Litvanya ve Estonya AB polisi tarafindan uyuşturucunun geçiş yolu olarak değerlendiriliyor. Balhk ülkelerindeki kumarhane ve döviz bürolan Rus mafyasının elinde. Slovakya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya'daki çeteler kaçakçılık yapıyor. Doğu Avrupah kadın ve çocuklan Batı'daki seks endüstrisine pazarlıyor. Ortaya karamsar bir tablo çıksa da uzmanlar, doğuya doğru genişlemenin yeni AB ülkelerine olduğu kadar eskılere de kazanç sağlayacağı görüşünde birleşiyor. Der Spiegel, Batı Avrupa ülkelerinin genişleme öncesinde doğuda büyük yaünm yapuğını anımsatıyor. Doğuda 20 milyar Euro'luk yahnmı olan Almanya, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan'da 350 bin kişiye istihdam sağlıyor. En lyl Slovenya uyum sağlar BBC de üye olmalanna kesin gözüyle bakılan 10 ülkenin durumunu değerlendirdı. Buna göre Slovenya, Doğu Avrupa'nın en zengin ülkesi olması nedeniyle, AB'ye en Avrupa Birliği: 2004'te 10 yenî üye giriyor Estonya Dil: Estonyaca işsizlik: %12.4 GSİYH: 9,800 euro Büyüme %5 Enflasyon: %5.6 (2000) Letonya Dil: İşsizlik: GSİYH: Büyüme Enflasyon: Litvanya Litvanyaca %16.5 8,700 euro %5.9 %1.3 (2000) Çek Cum. Eski Doğu Blok'u ülkelerinin agırhklı olduğu 10 yeni ülkeyle üye sayısmı I5'ten25'e çıkaracak Avrupa Birliği'nin zengin ve Batılı kesiminde yeni üyelerdeki şsizlik ve yolsuzluk sorunu endişe yaratıyor. Ancak. uzmanlar doğuya doğru genişlemenin yeni üyelere olduğu kadar skilere de kazanç sağlayacağını savunuyorlar. Dil: Çekçe İşsizlik: %8 GSİYH: 13,300 euro Büyüme %3.3 Enflasyon: %4.5 (2000) Macaristan Dil: Macarca İşsizlik: %5.7 GSİYH: 11,900 euros Büyüme %3.8 Enflasyon: %9.1 (2000) Kıbrıs Rum Kes. Rumca, Türkçe %4 18,500 euro %4 Dil: İşsizlik: GSİYH: Büyüme Enflasyon: %2 (2OOO) Dil: Letonyaca İşsizlik: %13.1 GSİYH: 7,700 euro Büyüme %7.7 Enflasyon :%2.5 (2000) Poionya Dil: Lehçe İşsizlik: %18.4 GSİYH: 9,200 euro Büyüme %1.1 Enflasyon: %5.3 (2OOO) Hollanda Batı Almanya Belçika Fransa Italya Lüksemburg Slovakya Dil: Slovakça, Macarca İşsizlik: %19.4 GSİYH: 11,100 euro Büyüme %3.3 Enflasyon: %12.3 (2000) Slovenya Dil: İşsizlik: GSİYH: Büyüme Slovence %5.7 16,000 euro %3 jgün Avrupa Birliği: 15 üye (2001): 23,200 euro Büyüme (2001): %1.5 " Enflasyon: %8.6 (2OOO) Malta Dil: Maltaca, Ingilizce İşsizlik: %6.5 GSİYH: 11,700 euro Büyüme %-0.8 Enflasyon: %2.5 (2OOO) Türkiye Dil: Türkçe İşsizlik: %9.9 GSİYH: 2,700 euro Büyüme %6 Enflasyon: %35 (2002) Danımarka Ingiltere Irlanda fcölay uyutn sağlayâcak ülke. Bir diğer uçtaysa Pbtonya yer alıyor. 40 milyonluk nüfusu, düşük geliri. büyük ve verimsız tanm sektörüyle Polonya'nın, AB'nin en zor ülkelerinden biri olacağı düşünülüyor. Çek Cumhuriyeti ise yolsuzluk nedeniyle zarar gören ekonomisini belirli ölçüde düzeltti. Ekonomik düzeyi iyi durumda olan aday ülkelerden Macaristan, Çingelere karşı aynmcılık uyguladığı gerekçesiyle eleştiriliyor. Letonya ve Estonya'dan ise, ülkedeki Rus toplumlannın halkla bütünleştırilmesi için daha fazla çaba harcaması gerekiyor. Doğu Bloku'ndan gelmeyen ikı adaysa Kıbns Rıun Kesoni ve Malta. Her ıkı ülke de refah içinde yaşıyor, ancak Kıbns AB'nin bir türlü çözemediği sorunlann başında geliyor. 300 bin kişilik Malta'daysa halkın yansı AB üyeligine karşı. Karşılaştırmalı Avrupa Birliği 8,524 10,620 Estonya Letonya Litvanya Polonya Çek Cum. Slovakya Macaristan Slovenya Kıbns (Rum Kes.) Malta 0.378 8,879 5,162 — T I M E ~ 'IN ARAŞTIRMASI Hıristiyan kulübündeki MüslümanlarDış Haberier Servisi - Avrupa Birliği'nin, aslında bir "Hıristiyan Kulübü" mü yoksa her kültürü içinde banndırmaya hazır bir topluluk mu olduğu tarûşmalan, Türkiye'nin üyelik sürecinde yoğun yaşanmaya devam ediyor. Avrupa ülkelerine yıllar önce yerleşen 12.5 milyon Müslüman ise 11 Eylül'den sonra gelen önyargılara karşı durarak, kendine Hıristiyanlann çoğunlukta olduğu bir kıtada yer bulmaya çalışıyorlar. Tıme dergisinde yer alan "tslamın Yeni YözJeri" adlı incelemede, Avrupa'da yaşayan Müslüman toplumun yaşadığı zorluklara dikkat çekihyor. Dergi, Avrupa'da yaşayan 4 farklı Müslümanın görüşlerine yer verdi. Belçika'nın Antvverp kentinde, geçen ay bir Cezayirli, akıl hastası bir Belçikalı tarafindan öldürüldü. Ayaklanan Müslümanlan sakinleştirmek için orada bulunanlardan biriyse Dyab Ebu Cahcah'dı, ancak Cahcah, Başbakan Guy Verhofstadt tarafindan kalabalığı kışkırttığı suçlamasıyla karşı karşıya kaldı. 31 yaşındaki Lübnan asıllı cesur eylemciyse Verhofstadt'ı, ülkedeki Müslümanlara karşı tavırlan nedeniyle mahkemeye verdi. Cahcah, "ABD'deki aynmcıhk karşıü yasalan takdir ediyorum. Avrupa, vatandaşhk kavramım, tüm dinleri ve kültüıieri kapsayacak şekflde oluşturmahdır " diyor. Düşün adami: Alman polisi geçen ay. ülkede halife sistemini kurmak isteyen, ancak "devrim vapma pianlan" olmadığını öne süren Hizb-ut Tahrir'in üyelennden Şakir Asun'ın evine baskın düzenledi. 22 yaşındaki Asım ne ilk göç ettiği Avusturya'daki halkla. ne de Almanya'daki camilerde bulunan "uzun sakallı ve cüppefi" Müslümanlarla kaynaşmış. "İslam, geri kalmış bir dindiıf Bu sözler, ocaktaki seçimlerde parlamentoya girmeye hazırlanan Somali asıllı Ayan Hirsi AB'ye ait. Hollanda'ya göç etrikten sonra, toplumunun baskılanna karşın Hollanda toplumunun bir parçası olmaya karar veren, başını açan ve Müslümanlığı terk eden 33 yaşındaki Ali, kadınlann erkeklerle eşitliğini yeni ülkesinde bulduğunu söylüyor. Sonradan Müslüman olan: Isveç'teki Malmö Üniversitesi'nde göç ve etnik ilişkiler konusunda yarduncı doçent olan Anne Sofe Roald, tslami düşünürlerden Seyyid Kutub'un kitaplannı okuduktan sonra Müslüman olduğunu söylüyor. Roald Müslüman olmayan arkadaşlanyla da ilişkisini kesmek zorunda kalmış. 48 yaşındaki Roali Islamın politize edilmesinin insanlan ürküttüğünü belirtiyor. FINANCIALHMES , genişleme sürecinin geleceğini belirleyecek AB doruğuna Türkiye'nin üyeliği ve mali konulanndamgasını vuracağını yazdı Danimarka imza töreni için salon hazırladı Le Temps: İngillz desteği Is\içre Le Temps gazetesinin Londra mahreçli haberinde, Türkiye'nin üyelik çabasına destek için Ingiltere yetkililerinin çabalannı iyice arttırdığı, bunun Fransa'nın yaklaşımıyla tam bir tezat oluşturduğu vurgulanıyor. Isviçre gazetesine göre Ingiltere'nın amacı, ılımlı Islamın kararlı bir avukatı olduğu görüntüsünü vermek. Die Presse: Sonun başlangıcı Avusturya Die Presse'teki bir yorum yazısında, Türkiye'nin üyeliğinin zaman baskısı altında tartışılmaması sa\'unuluyor. Yazıda "Tûrldye'ye kaûhm için şu anda bir tarih verilmesi, Avrupa için sonun başlangıcıdır" deniliyor. Yazıya gore AvTupalı hderler özel konuşmalarda Türkiye'nin üyeliğine hiç izin verilmeyeceğine inanıyor Nemzet: iyl düşünülmell Macaristan'da muhafazakâr Magyar Nemzet gazetesi, Ankara'nın üyeliğinin sonuçlannın iyi düşünülmesi gerektiğini belirtmiş. Ekonomik siciliyle Türkiye üye olursa Makedonya ve Arnavutluk için hiç engel kalmayacağını yazan gazete, Türkiye'nin demokrasi ve insan haklan sicilini de Ukrayna ve Belarus ile kıyashyor. (Le Soir: Kamuoyu tereddütlü Belçika'nın yüksek tirajlı | gazetelerinden Le Soir, ülkedeki siyaset dünyasının Türkiye'nin AB'ye katılımını desteklediğini. kamuoyunun ise tereddütlü olduğunu yazdı. AB üyeleri arasında en net ta\in Belçika'nın belirlediğini anlatan gazeteye göre, Brüksel hükümeti 2004 yılında müzakerelenn başlatılmasından yana. HaberMerkezi-Ingiliz FinancialTi- mes gazetesi, Kopenhag'da yapılacak ve genişleme sürecinin geleceğini belir- leyecek Avrupa Birliği doruğuna Tür- kiye'nin üyeliği ve mali konulann dam- gasını vuracağını yazdı. Danimarka hükümetinin AB'yi 25 üyeye genişletecek dorukla ilgili her tür- lü hazırhğı yaptığını belirten gazete, "birieşik bir Kıbns'ı üye vapma çabası- nın da bunlara dahil olduğunu" savun- du. Gazete, "AB Kıbns konusunda çö- zümveAvrupaGüvenBkve SavıınmaPo- Ihikasıile ilgili bir anlaşmapeşinde" ifa- desini kullandı. Gazete aynca, Dani- marka'nın, her an bir anlaşma olabile- ceği ihtimaline karşı imza töreni için özel bir salonu hazır tuttuğunu belirtti. Yorum sayfasında Türkiye ve Avru- pa Birhğı ülkelerinin ekonomik perfor- manslannın kıyaslandığı, Türkiye'nin üyehğinin Avrupa Birliği'nin varlığını tehlikeye düşürebileceği görüşünün di- le geririldiği bir değerlendirme de var. u Banş verefahıyaymak için Avrupa kendi yıkınunı riske ediyor" başlıklı ya- zıda Martin VVblf, Türkiye'nm üyeliği- nin yol açacağı sıkınnlan dile getiriyor.