Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 ARALIK 2002 ÇARŞAMBA 8 AVRUPA BİRLİGİ DİPLOMATİK CEVRELERE GÖRE ATİNA TpRK HÜKÜMETİ'NİN T E C RO B E S t Z Ll 0 tND EN YARARLANDI Yunanistan Avrupa9 dan istediğini ald• Yunanistan Başbakanı Simitis ile görüşen AB Dönem Başkanı Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen, "Türkiye'ye müzakere tarihi verilmesi konusunu Kıbns'ta çözüme bağlamanın adil olmayacağını" söyledi. MURATİLEM ATÎINÂ-Kopenhag Ziıvesi 'ne 24 sa- aî kala Yunanistan'ın başkenti ArJna'da- ki diplomatikhareketlilik süriiyor. Ön- ceki gün çok acil olarak ve birkaç sa- atliğine tspanya'ya giderek Başbakan JoseMaria Aznar ile görüşen Yunanis- tan Başbakanı Kostas Sunitis, aynı gün Atina'ya dönerekbu defa Avrupa Par- lamentosu Başkanı PatCos ile bir ara- ya geldi. Aznar ve Cox ile görüşmesin- de Rum kesiminin üyeliği konulan ile Birliğin genişleme politikalannı gö- rüştüğü öğrenilen Yunanistan Başbaka- nı, dün de AB dönem başkanı Danimar- ka Başbakanı Anders FoghRasmussen ile yine Atina'da görüştü. Rasmussen, "Türkiye'ye müzakere tarihiverilmesi konusunuKıbns'taçö- züme hagfamanın adil ohnayacağının söyledi. Rasmussen, Kıbns konusuna da değindi ve "BMGendSekreteriKo- fı Annan msunduğuçözümplanımnivi hirtemdohışrurduğumT kaydetti. Kıb- ns'ta Kopenhag Zirvesi'nden önce çö- züme ulaşılmasının AB tarafindan ter- cih edilen bir durum olduğunu da vur- gulayan Rasmussen, "Bu noktaya ge- tinemezse, kararHelsinkizirvesi karar- lanna dayanacakür" dedi. Atina'daki tarafsız diplomatikçevre- lere göre, son biryıl içinde izlenen po- litıkalar ile Kıbns konusunda istediği- ni elde etmeyi başarmış görünen Ati- na, Türkıye konusunda da Ankara'da- ki hükümetin tecrübesizliğinden ya- rarlanmayı bildi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Papandreu'nun Ankara ziyaretindedilegeurdiğıve Dışişleri Ba- kanı Yaşar Yakış'ın sıcak karşıladığı "çerçeveanJa^na" önerisi, Atma'nm son daküka manevralanndan birisi olarak ka- bul ediliyor. Aynı kaynakkra göre, AKP iktidara gelene kadar Rum kesiminin tek başına üye olması durumunda KKTC ile entegrasyona gidebileceği- ni, bu durumun Ege'ye bile yansıyaca- ğuıı ifade eden Ankara, arûk bu poli- tikalarmdan vazgeçmiş durumda. AB üyesi 15 ülkeden 13'ü, Fransız-Alman önerisi '2004'te randevu, 2005'te tarih'e evet dedi KapalıkapılarardındatarihAYHANŞÎMŞEK ANKARA-Avrupa Birliği (dı- şişleri bakanlan, Kopenhag hazır- uklan içinbir arayageldikleri Brük- sel'de, Fransız-Alman önerisi üze- rinde anlaştı. Diplomatik kaynak- lardan edinilen bilgilere göre, çok farkh görüşler öne süren 15'lerden 13'ü, sonunda 2004 yılına rande- vu, 2005 yılına koşullu tarih veril- mesi önerisini destekleyecekleri- ni bildirdiler. Ingiltere ve Yuna- nistan ise öneriye sıcak bakmakla büiikte toplantıda destek taahhü- dünde bulunmadı. tngiltere ve Yu- nanistan'ın öneriye sıcak bakuk- lan, ancak Kıbns konusunda ge- lişmelere bağlı olarak Türkiye'ye daha erken bir tarih önerisini can- lı tutmak istedikleri kaydediliyor. Diplomatikkaynaklara göre, karnu- oyuna çok farklı açıklamalarda bu- lunan 15'lerin kapalı kapılar ar- dında tutumlan şöyle: : Fransa Cumhurbaşkanı JacquesChirac, Almanya Başba- kam Gerhard Schröderile görüş- mesinde Türkiye'ye en erken 2004 Aralık ayına "randevu" verilebi- leceği düşüncesinde ısrar etti. : Almanya önce Tür- kıye için 2004 yılında, ilk geniş- leme dalgası öncesinde koşullu tarih verilmesini önerdi. Ancak Chirac'ın ısran karşısuıda geri adım atarak 2004 yılına randevu- yu benimsedi. : AB Dönem Baş- kanı Danimarka, Türkiye'ye güç- lü bir sinyal verilmesini isterken 15'lerin farkh görüşleri arasında denge bulmaya çalıştı. Danimar- ka Başbakanı Anders Fogh Ras- mussen, yaptığı temaslann ardın- dan Türkiye'ye açık birtarihin ve- rilmesinin mümkün olmadığım açıkladı. İnglltere: Türkiye ile müzake- relerin başlaülması için baştan be- ri kararh açıklamalarda bulunan tn- giltere, buna destek bulamadı. Dı- şişleri Bakanı Jack Straw'uı gö- rüşmelerde Türkiye ile müzakere- lerin başlanlması için 2003 yılına sıcak baktıklannı açıkladığı, an- cak yalnız kaldığı kaydedildi. YMn?nİTtfH1" Aiina, AKP hû- kümetine büyük yakınlık gösterip Türkiye için müzakere tarihi ve- rilmesine destek açıklarken kapa- h kapılar ardında Güney Kıbns'in AB üyeliğini güvenceye alacak formüllerüzerinde çalışıyor. Ari- na, Fransız-Alman önerisi üzerin- den Ankara ile pazarlık yürütüle- rekKıbns konusunun çözümü için baskı oluşturuhnasıru hedefliyor. Italya: 2004 yılından önce mü- zakerelerin başlamasmı isteyerek Türkiye'ye destek açıkladı. Italya Başbakanı Sflvio Berlusconi, Tür- kiye'nin reformlannda cesaret- lendirilmesi gerektiğini belirterek bu amaçla 2004yüından öncemü- zakere tarihi verilmesini istedi. AB içinde Akdeniz ek- seninin önemini sık sık vurgula- yan Ispanya, Türkiye'ye güçlü bir sinyal ve müzakere tarihi veril- mesini istedi. Ispanya Başbakam Aznar, müzakere tarihi konusun- da Türkiye'nin beklentilerini kar- şılayacak bir formül için çabala- nnın süreceğini kaydetti. POftekİZ: tspanya gibi Türki- ye'ye müzakere tarihi verilmesi için destegini açıklarken Türki- ye'nin uzun süre bekleme odasın- da tutulmasının hem AB'nin inan- dıncüığını yitirmesine yol açaca- ğı hem de Türkiye'deki reform sü- recinezararvereceği uyansmdabu- lundu. Fİnlandlya: Türkiye'ye net bir tarih verilmesine en çok karşı çı- kan ülkelerden. Türkiye'nin hâlâ Kopenhag siyasi ölçütlerini tü- müyle karşılamaktan uzak oldu- ğunu dile getiren Finlandiya hü- kümeri, Türkiye'de reform süreci- ni teşvik edecekbir karar ahnma- sını desteklediklerini, ancak mü- zakerelerin başlamasını erken bul- duklannı iletti. AB ULKELERİ NE DİYOR? : AB'nin genişleme sü- recine soğuk bakan irlanda, Tür- kiye konusunda da kuşkulannı di- le getirdi. irlanda, bununla birlik- te AB içinde genel uzlaşıyı dikka- te alacaklannı dile getirdi. LÜksemburg: Türkiye konu- sunda kesin birkarar almmasmı ve Türk hükümetine somut bir pers- pektif verilmesini destekledikle- rini dile getirdi. Ancak açık bir ta- rih verilmesine karşı çıkü. İSV6Ç: Türkiye'ye müzakere ta- rihi verilmesi için erken olduğu- nu düşündüklerini bildirdi. De- mokratikleşme ve insan haklan alanında önce uygulamamn gö- rülmesi gerektiğini, belirh bir dö- nemin gözlenmesinden sonra ta- rih verilmesini savundu. HOllanda: Yakında seçımlere girecek olan Hollanda hükümeti risk almaktan kaçındı. Türkiye için bu aşamada tarih için tarih ile yetinilmesi gerektiğini öne sürdü. AVUStlirya: Büyük bir göç dal- gasından duyduğu endişeyi ifade eden Avusturya, müzakerelerin başlatüması için erken olduğunu, bu konuda acele karar alınmama- sı gerektiğini savundu. BelÇİka: Önce kamuoyu baskı- sıyla Türkiye'ye tarih verilmesi- ne eleştirel bakan Belçika, Fran- sa ve Almanya önerilerinin eleş- tiri almasımn ardından Kopenhag zirvesinde, yakın bir tarih verilme- sinden yana tavır sergiledi. IIBELÇfKA ,—» Siyasi kriterieri yerine «*T gefirmesi koşuluyla en X e*en 2003 sonunda tanh önerdi DANtl 15'ler arastnda denge arayan AB Donem Başkanı, aç* bir tarihin mümkün olmadığı sonucuna vardı. İSVEÇ Türkiye'ye mu; tarihi venlmesı ^ erken otduı W savundu. İNGİLTERE Türkiye ile müzakereterin 2003 yılında başiamasfnı önerdı. ancak destek bulamadı. FİNLANDİYA Türkiye'ye net bir tarih verilmesine en çok karşı çıkan ülkelerden biri oldu. İRLANDA AB'nin genişlemesine soğuk bakan irianda, Türkiye için de kuşkıiannı dile getircfi. STURYA Türkiye ile müzakerelerin başlatılmaa için erken olduğunu, bu konuda acele karar alınmaması gerektiğini savundu. ALMAN SANAYÎCÎLER: Türkiye lokomotif olabilir BERLtN (AA) - Alman Sanayiciler Birhğı (BDI), Türkiye'mn AB üyeliğini destekleyen bir tavsiye mektubu yayımladı. BDI Başkanı Michad Rogovvsld'nin imzasıyla yaymılanan mektupta, Türkiye'nin AB üyeliğinden memnuniyet duyulacağı, ancak Türkiye'nin de diğer aday ülkeler gibi üyelik için gerekli olan kriterleri yerine getirmesi gerektiği ifade edildi. Türkiye'nin, ABnin "büyüme lokomotifî'' haline gelebileceği ifade edilen mektupta, Türkiye'ye üyelik perspektifi verilmesinin, ülkedeki reformcu çevreleri güçlendireceği belirtildi. Türk hükümetinden, AB, IMF ve AGÎT'in önerüeri doğrultusunda ülkedeki reformlan kararh şekilde uygulamaya koyması ve özelleştirmeyi geliştirmesi istenen mektupta, şöyle denildi: "Ahnan sanayisi için Türkiye ağırhğa sahip stratejik bir ortakOr. Türkhe ile AB'nin en kısa zamanda ortak bir ekonomik bölge oluşturmalarL, Alman sanayü açısmdan her halükârda doğru bir adnnolacaktnf Türkiye'ye AB üyeliği perspektifi verilmesi için 5 iyi nedenin bulunduğuna dikkat çekilen mektupta, Türkiye ile olan ekonomik ilişkilerin geliştirihnesinin Türkiye'nin AB üyeliği yolunda önemli bir katkı sağlayacağı belirtildi. Kopenhag Doruğu'na 24 saat kala yabancı basının gündeminde Türkiye bulunuyor Gelişmelerümitverici değil IIFRANSA Türkiye'ye 2004 Aralık ayına 'randevu' vetflmesinde ısrar etti. AJmanya'nın ısranyla, öneriye 2005 ın eklenmesini kabuletti- HOLLANDA Türkiye ıçın bu aşamada tarih i tarih' ile yetinil gerektiğini öne sürd LUKSEMBURG Türkiye konusunda kesın bir karar almmasmı istacN ancak açık bır tarihe k^kt ALMANYA önce 20O4'e koşullu tarih verilmesini önerdi, Fransa'nın ısran karşısında geri adım atarak 2004te randevu, 2005'te müzakereyi benimsedi. PORTEKİZ Türkıye'ye.^ müzakere tarihi verilmesi için desteğını açıkladı. İSPANYA Tü'kiye'ye güçlü bir sinyal ve müzakere tarihi verilmesini istedi. YUNANİSTAN Güney Kjbr.a'ın AB uyeMğinı gövenceye ahrken, aynı zamanda Türkiye'yi AB'den koparmayacak erker bir tarih ıstedi. destek bulamadı. ITALYA 2004 yıftndan önce rrjzakereleTJn başlamasını isteyerek Türkrye'ye destek açıkladı. FRANSA ! Referandum önerisi i Fransa'da Türkiye'nin AB üyeliğine l ilişkin tartışmalar alevlenirken ülkenin : önde gelen gazetelerinden muhafazakâr İ Le Figaro, Cumhurbaşkanı Jacaues j Chirac'a referandum çağnsında ! bulundu. Yazıda, Fransa'daki sisteme i biraz demokrasi enjekte etme j zamanuıuı geldiği belirtilerek : "Türkiye'nin kaühnu. küçük bir mesde değildb: Bu konu, halkın önünde açık bir biçfande taroşılacak kadar önemljdir" yorumu yapıldı. BELÇİKA Soğuk doruk Muhafazakâr La Libre Belgique gazetesi, "Türkiye Sonınu Kopenhag Doruğu'nda" başlıklı haberinde, dorukta Türkiye'nin tam üyeliği, Kıbns ve Avrupa savunmasının ele alınacağım yazdı. "Dorukta 10 adaya kaühm için yesfl ışık yakılacak, oysa kendmden söz etfiren tek aday Türldye'' denilen haberde, Türkiye konusunda işin içinden çıkamayan diplomatlann, "Kopenhag, ketimenin tam anlamıyla soğuk doruk oiacak" dediklen behrtildi. ALMANYA Siyasi çelişkiler Die Welt gazetesinde Kopenhag öncesinde Ankara'nın siyasi elitinden çelişkili açıklamalar geldiğine dikkat çekdldi. Dışişlen Bakanı Yaşar Yakış'ın "Kopenhag'da müzakere tarihi abnak için ısrara olmadığuu, önümüzdeki yıhn haziranaymda ahnacak tarihin de se\indirici olduğu"na ilişkin açıklamalanrun aksine Erdoğan'ın daha sert bir tutum takındığını vurgulayarak AKP liderinin "çifte standart* suçlamasını ammsattı. tSVEÇ Olumlu işaret verin Sydsvenska Dagbladet gazetesi Fransız- Alman teklifini dengeli buluyor. "Lütfen Türkrye'ye olumlu bir işaret verin" diyen gazete şöyle devam ediyor: "AKP'nin adaletiı bir reform dalgası başlatnğı. ağır bir Islam rengi taşrfan ülkenin biıiiğe katdmasuıdan memnunluk duyulacağı belirtümeli Buradaki ha>ari unsur Kopenhag kriterleri ohnah. Yani demokrasi, piyasa ekonomisi ve insan haklarL Dhü bağühk ya da şifreti kültürel koşuflar değiL" DANİMARKA Kapıyı açın Information gazetesi üyeük müzakerelerine başlanacak tarih verihnesinin vaktinin geldiğini savunuyor. "Türkiye'ye kapıyı açm" başhğıyla sunulan başyazıda, bu konuda, AB içindeki görüş aynlıklanmn olduğu savunuluyor. Gazete, Türkiye'nin gösterdiği ilerleme ve siyasi reformlannın, müzakerelere başlanacak bir tarih belirlenmesi için düzenh olarak izlenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. AVUSTURYA Yük ya da şans Der Standaard gazetesi, Tayyip Erdoğan'm çifte standart suçlamasmdan sonra iki farklı göriişü savunan makaleye yer vermiş. Bir yorum yazısuıda gazete, insan haklan ve azınlıklann korunması gibi konularda eksiklikleri belirterek Türkiye'nin üyeliğûıin Avnıpa için ağu- bir yük olacağrnı savunuyor. Aym gazetedeki bir başka yorum yazısında ise Türkiye'nin üyeliği hem görev hem de şans olarak sunuluyor. ABD'nin önde gelen gazete- lerinden New York Times dün- kü yayımladığı haber-analizde, "Avrupa, Türkiye'yi yine ret mi edecek" sorusunu yöneltti. En iyi koşullar altuıda dahi Türkiye'nin AB üyesi olması için yıllar geç- mesi gerektiğini belirten gaze- te, Avrupa'nın, Türkiye'nin is- teğini 15 yıldu- savsakladığmı, AB'den gelen son sinyallerin de Türkiye açısmdan fazla ümit ve- rici olmadığı görüşüne de yer verdi. FINANCIALHMES Financial Times gazetesi dün Türkiye'nin siyaseti ve ekono- misini anlatan altı sayfalık bir ek yayımladı. Gazetenin Ankara muhabiri Leyla Boulton'un yo- rumuna Türklerin Avrupa ile or- tak tarihi olduğunu belirterek "Son döneminde Osmanlı'ya 'Avrupa'rnn hasta adamı' derier- di, Asya'nın değü.-" diyor. THE ^ t ^ TİMES Ingiltere'de yayrmlanan The Times gazetesindeki haberde Erdoğan'ın Kopenhag'da, "Mü- zakere tarihi verilen altı ülkede siyasi kriterlerin tamamrvia ye- rine getirilmemiş olduğunu gö- rüyoruz" dediği, Baltıklar'daki Rus azınhkla Orta ve Doğu Av- rupa'daki Çingene azınlıklara uygulanan aynmcılıktan söz et- tiği anlatılıyor. Gazete aynca, ABD yönetiminin Brüksel'in Ankara'nın taleplerini karşıla- ması yönündeki lobi faaliyetle- rinin sürdüğüne de dikkat çek- ti. Gazete, Erdoğan'm söylem- lerindeki sertleşmeye karşılık Türkiye ile AB arasında hâlâ bir uzlaşma umudu bulunduğunu da belirtti. THE INDEPENDENT The Independent gazetesi de hem Kıbns'ta bir anlaşmanın sağlanması hem de Türkiye'mn AB'den müzakere tarihi alması için gösterilen çabalann son had- dine vardığmı, bu arada AKP Iideri Erdoğan'ın da AB'ye yö- nelik sert açıklamalarda bulun- duğunu duyurdu. Gazete, Ko- penhag Doruğu'nun merkezin- de Kıbns konusunun bulundu- ğunu da öne sürdü. Kıbns konusunda bütün dip- lomatik çevrelerin "ilerfeme sag- lanması için yakalanmış en bfi- yükfirsat" değerlendirmesi yap- tıklanm da belirten gazete, Kıb- ns'ta Birleşmiş Milletlerplanı- na dayalı bir çözümün sağlan- masını hedefleyen Kopenhag Doruğu'nun Türkiye'ye de bu- nun ödülü olarak üyelik müza- kerelerine başlama tarihi vere- bileceğine dikkat çekti.