Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15KASIM2002CUMA
HABERLER
DUNYADA BUGÜN
ALİ SİRMEN
Günah Keçisi Fadıl'ın
Toplumsal İşlevi
Son gunlerde, CHP nın hatalı tututumuyla
TBMM nın gunah keçısı halıne duşurulen Jet Fa-
dJİ'ın fotoğraflanna bakarken, bırzamanlar BBC'de
ızledığım bırfılm gelıyor aklıma
Çoğu oğretım uyesı, aydın, sanatçı, yazar olan
20 kadar kışı, ganp bır donemde esır kampı gıbı
bır yere kapatılırlar uzunca bır sure ıçın Yetışme-
len, kulturien, amaçlan bırbırienneyakın olan bu kı-
şıler kısa surede aralannda son derecede uyum-
lu, sevecen ılışkıler oluştururiar
Nevarkı, ıçlennden bın bırturlu oburienyleahenk-
lı ılışkılere gıremez, bencıl, kaba, sevımsız ve aç-
gozlu davranışlanyla tum grubun ofkesını çekerek
kısa surede topluluğun gunah keçısı halıne gelır
Onu aşağılamak ıçın aralannda, kendısınden "Kaz-
madış" dıye soz ederler Bır sure sonra Kazmadış'e
duyulan nefret o boyuta ulaşır kı gunduz zorunlu
çalışma sırasında, kaza susu vererek onu ortadan
kaldırmayı bıle duşunurier ve ışte tam o sırada
Kazmadış başka bır yere yollanır
Herkes rahat bır nefes alır, artık Kazmadış'ten kur-
tulduklanna gore daha once aralannda var olan uyum
bundan boyle puruzsuz surup gıdecektır
Ama hıç de oyle olmaz Kazmadış'ın gıdışıyle,
grubun obur bıreylen arasmda, daha once belır-
gınleşmemış surtuşmeler su yuzune çıkmaya baş-
lar
Sonunda hepsı anlarlar kı, aralarında puruzsuz
uyumun sağlanması, tum ofke ve nefretı haklı ola-
rak uzennde toplayan Kazmadış sayesınde olmak-
taymış ve gunah keçısı Kazmadış bıranlamda ko-
tuluklennın kefaretını oderken, onlara lyılık yap-
maktaymış
• • •
Kışıler gıbı toplumlar da gereksınım duyaıiar gu-
nah keçılenne, ıstatıstıklen, bılımsel araştırmalan,
cıddı ama hoşgorulu tartışmaları pektaşıyamayan
azgelışmış toplumlarda aksaklıklann, bozuklukla-
nn, yoksulluğun ve yoksunluğun nedenlennı belır-
lı kışı veya kuruluşlann oluşturduklan gunah keçı-
lenne ya da "duşman" a yuklemek çokça rastla-
nan bır davranış bıçımıdır
Bu gıbı toplumlarda karşı duşuncenın kolayca duş-
mana donuşmesının nedenı de budur
Gunah keçısının, ılk bakışta yararlı gıbı gorunen
toplumsal bır ışlevı de yok degıldır
Gunah keçılenne yuklenmek toplumsal bır kat-
harsıs (annma) sağlar
Bu yuzdendır kı, bu tur azgelışmış ulkelenn ço-
ğunun bıreylennın buyuk bolumu geçmışlen ıle bu-
gun ıçınde yaşadıklan sıyasal durum ve sorunlan
değışmeyen, ama değışen gunah keçılenn ve duş-
manlann hep sorumlu olaraksunulduklan, neden-
lenn araştınlmadığı ganp bır surecın ıçınde debe-
lenıp dururlar
• • •
Belırtmeye gerek yok kı, gunah keçılennı popu-
lızmın batağına saplanmış polıtıkacılar da çok se-
verler, hatta onlar bıraz da bulunduklan yen, ken-
dılerınden once orada olan ve sonra gunah keçısı
ılan edılenlere borçludurtar
Bundan da hoşnutturfar, bır gun gunah keçılığı
sırasının kendılenne geleceğını ıse hıç duşunmez-
ler
Şımdı gunah keçısı rolu Sıırt Bağımsız Mılletve-
kılı Fadıl Akgunduz'e namı dığer Jet Fadıl'a yuk-
lenmıştır
Ilk bakışta geçıcı bır yarar da sağlayacaktır bu
tutum Jet Fadıl'a karşı protestolar, hatta elbıriığıy-
le onun dokunulmazlığının kaldınlması gırışımı bır
erdem goruntusu yaratacak, seçmen endışelenn-
den annacak artık temız topluma doğru yol alın-
dığını duşunerek rahat bır nefes alacaktır
Pekı ya sonra
9
Sonra duşunulmeyecek mı tek şaıbelı, tek ko-
vuşturma altında olan kışının Jet Fadıl olmadığı, ora-
da başkalannın da bulunduğu?
Sonra bugunun gunah keçısı Jet Fadıl'a ofke du-
yanlar "Daha ne kadarlupçu varken, fatura Jet Fa-
dıl'a kesıldı, zavallı adamın ustunu çızerken me-
ğer bıze bır gunah keçısı gostenp bızı uyutmak,
gerçeklerı gozden kaçırmak ıstıyorlarmış, ne ena-
yıymışız bırader' demeyecekler mı7
Kımse bu soruya "Hayır demezler" dıyecek ka-
dar fazla bel bağlamamalıdır toplumsal saflığa
Meclıs'te kovuşturma altında olup dokunulmaz-
Itk zırhına burunerek kurtulmaya çaiışan tek Jet
Fadıl değıl
Bunlann ya hepsıne aynı muammele yapılır ya
da oburlerıne ne yapılmıyorsa Jet Fadıl'a da yapıl-
maz
Yoksa "Istanbul'unya da şuranın buranın şaıbe-
lılen Sıırt'ınkılerden daha lyıdır" gıbı garıp bır so-
nuç çıkar kı, bu da hukuksal eşıtlık ıle ulusal bırlık
ve beraberlık ıle bağdaşmaz
UPSDden müdahale' uyarısı
Sanatçılar AKP
iktidarından kaygılı
tstanbul Haber Servi-
9- Uluslararası Plastık
Sanatlar Deraeğı
(UPSD) Genel Başkanı
ıessam Mehmet Guler-
jüz, AKP ıküdanyla baş-
byan donemın sanat \ e
kultur alanında "uyanık
ohınması gereken, yapı-
bcakicraadariakendmi
unımlayacak bir dö-
Bem" olacağını belırttı
Guleryuz, dun yaptığı
\azılı açıklamada,
\KP'nın seçım bıldır-
.esmde "Geleneksel el
anatlanna destek veri-
fccek" cumlesı dışında
anat kehmesıne yer ve-
dmedığıne dıkkat çeke-
r:k -2001 yıbndaaçıkla-
ön Kalkınma ve De-
Bokratikfcşme Planın-
da kultur politikasmın
temel ozelliğinın mıllı
kultunm esas yapı ve us-
lubunu korumak olarak
kabul edildiği duşunu-
lurse, AKP'nin, kultur
potitikasrodaevTenselde-
ğerler, çağdaş düşünce
veyaraamla arasına me-
safe kovacağmın ipuçla-
nnıvermektedir'' dedı
Atına'da yapılan 15
Dunya Uluslararası Sa-
nat Demeğı Genel Kong-
resı'nde Dunya Yone-
tım Kurulu Uyelığme se-
çılen Guleryuz, AKP'nın
yaklaşımınjn sansur ola-
sıhğını akla getırdığını
belırterek "Derneğimiz
ketMİneduşen gorevcha-
zır olacaknr" ıfadelen-
neyerverdı
Yargıtay, milletvekillerine tanınan hakkın sadece yasama görevi ile sınırlı olduğuna hükmetti
DokunulmazlıkuyansıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Yargıtay, mılletvekıh dokunulmazlı-
ğının "mutlak sınırsız'' olmadığına
ışaret ederek "Dokunutmazhğı sağla-
nan, sah yasama faaüyetiflesnurh olan
eylemdir. Bu faatiyetin smın dışma çı-
küması durumunda. dokumıhnazh-
ğm korunmasına yoneiik amaç orta-
dan kalkar" goruşunu dıle getırdı
Yargıtay 4 Hukuk Daıresı,
TBMM'de bır mıllervekıhne "Yalan
söyiüyorsun" dıyen başka bır mıllet-
vekılııun tazmınat odemesıne karar
venlebdeceğıne ışaret ettı Daıre bu
karan, bır mılletv ekılı aleyhıne açüan
ve reddedılen tazmınat da\ asının tem-
yız ıncelemesını yaparken verdı Da-
ırenın kararmda, davacının, 17 Ara-
lık 1999 tanhınde TBMM'de Tahkım
• Yargıtay 4 Hukuk Daıresı, TBMM'de bır mılletvekılıne "yalan söyiüyorsun" dıyen başka
bır mılletvekılının tazmınat odemesıne karar venlebıleceğıne ışaret ettı. Yargıtay karannda
mılletvekıllenne tanınan dokunulmazlık hakkının sadece yasama görevi ıle sınırlı olduğuna
dıkkat çekılerek "Bu faahyetın sının dışına çıkılması durumunda. dokunulmazlığın
korunmasına yönelık amaç ortadan kalkar" göruşu dıle getınldı
Yasa Tasansı hakkında goruşlennı
Meclıs kûrsusunden dıle getınrken
davah mılletv ekılının oturduğu yerden
davacıya hıtaben "Yalan soyiıiyorsun,
riya yapıyorsun" dedığı anımsatıldı
Anayasanın 83 maddesıne gore
TBMM üyelennın Meclıs çalışmala-
rındakı oy ve sozlennden Meclıs'te
ılen surduklen duşuncelerden ve bun-
lan Meclıs dışında yınelemek \ e açı-
ğa vurmaktan sorumlu tutulamadık-
lan belırtılen kararda, bu sorumsuz-
luğun "mutiak bir şeldlde sınırsız ol-
madtğma" dıkkat çekıldı Anayasanın
bu ılkesının kotuye kullanıhp kulla-
nılmadığı değerlendınlırken özellık-
le kamu yaran-laşısel yarar dengesı-
nın ıyı kurulması gerektığı kaydedı-
len kararda, "Bir milletveküi snfIdbp-
sel kmini tarmin içui bir künseye, baş-
kasının kişttik değerterine saldın teş-
kfledecek,bubağ^amdahakaretetmiş-
sebu kişinin mülefveküi dokunuhnaz-
hğmdan yarariandınlması dokunul-
mazhk kurumumın var ohış amacı ve
nedeni ile bağdaşmaz" denıldı
Anayasanın 83 maddesındeyeralan
duzenlemenın amacının. mıllerv ekı-
lının yasamaya ılışkın olan yetkısını
daha ozgurce kullanmasını v e bu doğ-
rultudakı çahşmalannı guvence altı-
na alma olduğu behrnlen kararda, şun-
lar kaydedıldı
" Maddeyiegüvence altma abnan ve
dokunuhnaztağısağtanan, sah yasama
faaByeti ile sınırh olan eyiemlerdir. Bu
faaüyetin sının dışına çıkılması duru-
munda. dokunulmazhğın korunma-
sına> onenkamaç ortadan kalkar. Bu-
nun sonucu olarak da dokunuhnazb-
ğm varhğma iMşkin savunmaya itibar
edflemez.
Somut olayda da\'acı nüUetveldliiği
göre\i nedeniyie yasa tasansı hakkm-
daki düşüncesini ve ekştirflerini be-
Krtmiştir. Davuhnm bu eleştirflere kar-
şı verdiği yanıt, yasama faaüy eti 0e
uvumhılukteşkfletınerödoğrudanda-
vacnım kişüigini hedef alan hakaret
niteliğindeâir.
Bu nedenle yasama dokunutanazn-
ğı sınırları içınde degerlendirikmez.
Mahkemece \apılacak iş belnienecek
tazminata hukmedilmek ûzere kara-
nn bozulması gerekmiştir.''
KADER'den Meclise.
Kadınlann
önü açılsın
tstanbul Haber Servisi - Kadın
Adaylan Destekleme Derneğı (KA-
DER), kadınlann sıyasete gırmede
onlenne çıkan engellenn kaldınl-
ması çağnsında bulundu 3 Kasun
seçımı sonucunda, seçılen 550 mıl-
letv ekılının sadece 24'unun kadnı
olduğunun vurgulandığı açıklama-
da, "MecKs bu hahyle nüfusun yüz-
de SO'sı olan kadmlan temsiletmek-
ten uzakdr" denıldı KADER'den
yapılan açıklamada TBMM'den
beklentıler şoyle sıralandı
• Anayasada eşıtlık ılkesını du-
zenleyen 10 maddede yapılacak
değışıklıkle, de\ lete, kadınlan des-
tekleyecek ozel onlemler alma gö-
revı venlmelı
^ Sıyası Partıler \ e Seçım Yasa-
lannda yapılacak değışıklıklerle,
tum partıler, aday lıstelermde, se-
çüebılecek yerlere yerleşnrmek kay-
dıyla, en az yuzde 30kadın aday gos-
termekle yukumlu bluımalı
• Partıler aldıklan devlet yardı-
mının en az yuzde 20'sını, kadm
uyelenn orgutlenmesı ve guçlen-
mesı ıçın harcamalıdır
ÎĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇtN
AKP liderinin Berlusconi'nin görüşmesi 'az diplomatik, bol esprili' geçti
Erdoğan 'Katolik ııiliâlu' istedi
BÜLENTSARIOĞLU
ANKARA - AKP Genel Başka-
nı Recep TsNyip Erdoğan' ın AB tu-
rundakı ılk durağı olan Roma'dakı
zıyaretı, ıkı Akdenızlı lıdenn "bol
esprili az diplomatik" mesajlanyla
geçtı Sorunlu konulann genel ıfa-
delerie geçıştınldığı Tayyıp Erdoğan
-Sflvio Berlusconi goruşmesınde, ço-
luk çocuk durumundan Akdenız'de
yat gezısıne kadar bırçok ozel konu
"elealmdı" Kabıneye kadın bakan
alacağını ılk kez Italya'da açıklayan
Erdoğan'a Berlusconi "Siyaset sa-
dece akıDa değil, kalple vapihr" soz-
lenyleoğut verdı
AKP heyennın, 15 AB uyesı ûl-
ke planladıgı "iktidar öncesi turia-
nn" ılk durağı olan Roma zıyaretı
vaklaşık 10 saatte tamamlandı Zı-
yaretın en onemlı ayağı olan Ber-
İusconı-Erdoğan goruşmesınden ba-
zı notlar şoyle
- Erdoğan, goruşmenuı başında
adının tam açüımmı sorduktan son-
ra "Size genelde nasıl hitap edihne-
sini istiyorsunuz?" dıyen Berlusco-
ni'ye "Genelde Tayvip derler" ya-
nıhnıverdı Bunun uzenne Berlus-
coni, "Ozamantelefongoruşmele-
rimizde ben sana 1ay>ip diyeceğim.
sende bana Sttsio" sozlenyle sıcak
mesaj \ erdı Bu durum, heyettekı-
lerde, Turgut Özal ıle George Bush
arasuıdakı dıyaloğu anımsattı
- AB konusu goruşulurken Tay-
- Öa sağ lıder, karşılaştıklan hu-
kuksal sorunlar nedenıyle dertleş-
tı ttaryanbasınındagunaşın hakkın-
da yolsuzluk ve yargı sorunlanyla
ılgdı haber vıkan Berlusconi "Mec-
Bs'te yapacağınız ilk oy lamanın oz-
guıiükler konusunda ohnasını isti-
yoruz" dıyerek Erdoğan a destek
verdı Erdoğan, AÎHM'dekı davada
• Erdoğan ile Berlusconi'nin görüşmesinde ailevi
konulardanfiıtbolakadar bırçok konuda espnler yapüdı AB
konusu goruşulurken Erdoğan'ın "Üyelık gayretlenmız
artık nıkâha dönûşmelıdır" sözlenne "Nasıl bır nıkâh olsun"
şekhnde soruyla karşılık veren Berlusconı'ye Erdoğan'ın
yamü, "Katolık nıkâhı olsun, hıç aynlmayahm" oldu
yıp Erdoğan'ın "ÜveKkgsçTetteri-
mız arük bir nikâha dönuşmelkür''
sozlenm yıne espnyle bolen Ber-
luscom "ÂşkevhİiğimL,mantıkev-
HKğj mi olsun?" dıye sordu Soru-
yu "Katolik nıkâhı olsun, hiç aynl-
mayahm" yanıtıyla karşılav an Er-
doğan, Berlusconı'ye aynı sıcakhk-
la yanıt vermeye çalı^tı
kendı yasağıyla DEP'lıler arasında
bağlantı kurulmasının da rahatlı-
ğıyla bu konuda kesın ıfadeler kul-
lanarak, "\İHM tarafindan sonuç-
landınlmış kararlar geciktiriune-
den uygulanacakür" dedı
- Sılvıo Berlusconi, Turkıye fiıt-
bol lıgı konusunda Erdoğan'ın tah-
mınını sordu AKP lıden. "Fener-
bahçe şampiyon olur" deyınce,
Berlusconı Turkıye'nın AB uye-
hğının ttalva nın donem başkan-
lığmda obnası durumunda, bunu
Mılan-Fenerbahçe karşılaşmasıy-
la kutlamayı onerdı
- Goruşmenuı ender diplomatik
anlanndan buınde Erdoğan "Kıb-
ns'ta çözümun ancak karşıhkb fe-
dakârhkla saglanabileceğini" belır-
nnce Berlusconi kollannı ılen ge-
n goturup "al-ver" ışaretıyle onu
onayladığuu gosterdı
- Sohbetın ılerleyen aşamasında
Berlusconı, Erdoğan a kaç çocuğu
olduğunu sordu Erdoğan, "4 çocu-
ğum var" deyınce, "Benimki 5 ta-
ne. Senindurumu eşitfcmengerek"
sozlenyle espnlı tavnnı surdurdü
- Erdoğan' ın gezı vıtnmne koy-
duğu genç kadroya atıf yaparken
"Sizin de genç bir ekibiniz \^ar, be-
nim de. Ben hep arkadaşlanma
şunu sö>1erim; 'sıyasetı sadece
akılla değıl, kalple vapın" dıyen
Berlusconı, hakkındakı bırçok şa-
ıbeye karşın seçım başarısının
anahtaruu vermeye çahştı
Basbakanlık sorunu
AKP'nin
sonformülü
ara seçim
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Mılletv ekılı seçılme yeterhlığı kazansa bıle
dışardan başbakan yarduncısı ohnayacağuu
bıldıren AKP Genel Başkanı Recep Tayvip
Erdoğan, anayasa değışıklığı konusunda
halkoyuna gıtmekten kaçuımayacaklannı,
"başbakanhga gehnesi" ıçın en büyuk
olasılık tanıdıklan fonnulun de "araseçim"
olduğunu soyledı AKP'den bazı yonetıcder,
Erdoğan ın engelını kaldıracak
duzenlemelen 12 Aralık'takı Kopenhag
Zırvesı'ne donûk toplu bır paketle acıl olarak
gûndeme getırmeyı tartışıyor Erdoğan,
Reuters temsılcısıne yaptığı açıklamada,
başbakan atama koşullanyla ılgılı 109
madde değışıklığrnden tam olarak
vazgeçmedılden ızlenımı verdı "Miffi irade
ashnda 3 Kasun'da görevlendirmesini yapü.
Tophımun talebine uygun olarak veni bir
düzenleme yapüabüir" dıyen Erdoğan, 109
maddenın Cumhurbaşkanlığı makanundan
onay gormesı gerektığuu vurguladı
'Gerekirse referanduma gideriz'
AKP lıden, halkoylaması olasılığuıı
değerlendınrken "Cumhurbaşkanhgı'ndan
onay gormezse referandum yohı açıhyor.
Referandum volunun açdması millete
gjtnıektir Id buradan da çıkabilecek iki netice
vanhr. \liDet ya daha önce tecelK ettiği
şeküyie kalkar onay verir, onay vermemesi
halinde Cumhurbaşkanhğı makamınm
tablosu farklı bir durum arz edebflir" dıye
konuştu "Bunun dışındakı tek yol ara secim
maddeleri ile alakah" dıyen Erdoğan,
yasalarda yapılacak değışıklık sonucu
mılleU ekılı seçılme yeterhhğmı kazansa bıle,
bunun da araseçıme dayalı olarak
uygulanabıleceğını vurguladı Bu durumda
AKP yonetıcılen anayasanın araseçımle
ılgılı 78 maddesuu değışurmek ıstıyor
Araseçım yapılma koşullannın değışrınlmesı
ve tek mılletvekılının ıstıfa etmesı
durumunda bıle araseçıme gıtmeye olanak
sağlanması hedeflenıyor AKP Genel
Sekreten Ertuğrul Yalçmbayır da
ongorduklen duzenlemelen Kopenhag
Doruğu'na donuk çalışmalar kapsamında 12
Aralık tan once gerçekleşnrmek ıstedıklenne
dıkkat çektı CHP'nın dokunuhnazlıklarla
ılgılı koşullannın yenne getınlebıleceğuıe
ı>aret eden Yalçınbavır "12 Arahk'a doğru
Kopenhag'la ilgıli duzenlemeler gerekH
Anayasanm birçok maddesuun bir anda
değiştirihnesi için uzlaşma sağlanabilir.
Burada kişiye ozel duzenlemeler değil,
kamuoyunun öteden beri bildiği
duzenlemeler var. 76. madde değişiküği zaten
\B'ye uyum paketinde vanfa ve oylamada
düşurühnuşrü" goruşunu dıle getırdı
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcahslar@mynet.com oralcalislar@yahoo.conr
Leyla Zana, Hatıp Dicle, Selım
Sadak ve Ortıan Doğan, tam sekız
buçukyıldırcezaevındeler Onlar Mec-
lıs uyesıyken yaka paça gozaltına alın-
mışlar ve tutuklanmışlardı Dokunul-
mazlıkların kaldınlmasının tartışıldığı
şu gunlerde bu konuyu hatırlamakta
yarar var Çunku, Meclıs ıstedığı za-
man bazı ınsanlan bır anda hapse ata-
cakyolu bulabılıyor, dokunulmazlıkla-
n kaldırabılıyordu Sorun dokunulmaz-
lığın kaldınlmasının çok otesındeydı
Örneğın Leyla Zana'ların dokunulmaz-
lıklarını kaldıran Meclıs Mehmet
Ağar'lann Sedat Bucak lann doku-
nulmazlıklarını da kaldıramamıştı
• • •
Zana Dıcle Sadak ve Doğan ko-
nuşmaları vetutumları nedenıyle 'fe-
rororgutu uyesı olmak" gıbı bır gerek-
çeyle mahkûm edılmışlerdı Turk Ce-
za Kanunu nun 168 maddesı ıstendı-
ğı zaman hertarafı kesen bır kılıç gıbı
kullanılıyor Turkıye'de Leyla Zana'lar
dışında bırçok genç de TCK'nın 168
ve 169 maddelerınden ağır cezalara
Cezaevindeki DEP Milletvekilleri
çarptınldılar Örneğın duvara yazı ya-
zarken ya da bıldın dağıtırken yakalan-
dın sırf bu nedenle bır teror orgutune
uye olmak cezasına rahatça çarptın-
labılırsın Manısalı çocuklan anımsa-
yın onlar duvara yazı yazdıklan ıçın "fe-
rör orgutunun propagandasını yap-
maktan" yargılandılar ceza aldılar
sonra cezalan Yargıtay'dan dondu de
bır kısmı mahkûm olmaktan kurtuldu-
lar O davaya benzer ne çok davalar
yaşandı ve halen yaşanmaya devam
edıyor Demokrasıtartışmasıyapılırken
bunlan da anımsamakta yarar olduğu-
nu duşunuyorum
Tayyıp Erdoğan'ın bır konuşması
nedenıyle mahkûm edılmesı ve sıya-
sı haklannı kullanamaması demokra-
tık bır ulke ıçın doğru degıl Fakat so-
run Tayyıp Erdoğan la sınırlı olmayan
çok koklu bır sorun Turkıye 35bının-
sanını yrtırdığı duşukyoğunluklu sa-
vaş' ı gerıde bıraktı O donemde ne-
yın teror sayılıp neyın teror sayılmaya-
cağı bırbırıne kanştı Bırçok ınsan bu
kanşıklıkta akıl almaz ağır cezalar al-
dı
Şımdı yenı bır donemdeyız Turkıye,
Kurt sorununda çatışmalan asıl olarak
gende bıraktı Ancak devletın yapılan-
ması ve olaylara yaklaşımı cezalan-
dırma anlayışı yasalar o donemden ar-
ta kaldı Eğer yenı bır doneme geçe-
ceksek geçmışten kalan anlayışlann
da değışeceğı yenı bır uzlaşma ve ba-
nş donemı yaratmalıyız Örneğın Tay-
yıp Erdoğan 312 maddedencezaalır-
ken Murat Bozlak, Akın Bırdal, Eş-
ber Yağmurderelı Terorle Mucadele
Kanunu ndan ceza aldılar bu neden-
le yasaklı hale geldıler
Tayyıp Erdoğan ve arkadaşlan, De-
nız Baykal ve arkadaşlan tartışmayı
yalnızca Erdoğan'ın durumuyla sınırlı
tutmamalılar ve ceza anlayışını ve yak-
laşımını değıştırecek bır yenı kulturun
yaratılması ıçın de çaba gostermelıler
Kımse duşuncelen nedenıyle ceza al-
mamalı Bu nedenle daha once alın-
mış cezalar yuzunden konulan yasak-
lan kaldıracak duzenlemeler yapılma-
h
•••
'Kendıne Musluman" dıye bır deyı-
mımız var Şımdı eğer bır donem gen-
de bırakılacaksa, geçmışın acı veren ka-
lıntılan da çozulmelı Örneğın Leyla Za-
na lar tam sekız buçuk yıldır hapıste-
ler Herhangıbırşıddeteylemınekanş-
madılar, herhangı bır şıddet eylemını or-
gutlemedıler, buna rağmen "feror or-
güfü uyesı olmak' gıbı her tarafa çe-
kılır bır gerekçeyle çok ağır cezaya
çarptınldılar Bu ulkede af kanunları
erteleme kanunlan çıkanldı ama on-
lar "teronst" sınıflandırması ıçınde ol-
duklan ıçın hıçbınnden yaraıianamadı-
lar
Turkıye, Avrupa Insan Haklan Mah-
kemesı'nde Leyla Zana, Hatıp Dıcle, Se-
lım Sadakve Orhan Doğan davalan yu-
zunden mahkûm oldu Bızlenn vergı-
lennden kesılen paralar, hatalı bır mah-
kûmıyetın bedelı olarak devlet kesesın-
den odenıyor Tabıı daha da onemlısı,
bu ulkenın seçılmış ınsanlan bence
çok tartışmalı bır kanun maddesı ve ge-
rekçelenyle yıllardır ıçende yatıyorlar
Sankı onlan orada unutup gıttık
Şımdı Fadıl Akgunduz nasıl aday ol-
du dıye tartışıp duruyoruz Ona gerek
yok, adam oldurduğu mahkeme karar-
lanyla kesınleşenler bıle bu ulkede aday
olabıldıler Sıyası nedenlerle bırceza alır-
sanız omur boyu sıyasetle uğraşamı-
yorsunuz Buda Turkıye yonetımman-
tığınırfadeedıyor "Devlete karşı suç-
lar" dıye ıfade edılen ve çoğu da du-
şunce suçu kapsamında yer alan mad-
deler yuzunden bırçok ınsan yasaklı
Katıller hırsızlar ıse her değışıklıkten,
aftan yararlanabılıyorlar Bu yaklaşı-
mın değışmesı gerek, anayasa değı-
şıklığı gundeme gelırken bır hatırlat-
mak ıstedık