Katalog

Cumhuriyel İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına tLHANSELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yazıışleri Müdürü: Satim A^jasbn#Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: HakanKara 4- lsühbarat Cengiz Yıldırım 0 Ekonomı. Öz- lcm Yüzak # Kültür. Egemen Berköz 0 Spor: Abdülkadir Vücelman • Makaleler. Sami Ka- raören # Düzeltme Abdullah Yazıcı # Bıl- gı-Belge EdibeBuğraO \unHaberlen Meh- met Faraç 0 Avrupa Temsilcısi. Gürav Öz YayınKuruluıİlhanSelçuklBaş- .AnkaraTemsilcısi: MustafaBalba> AtaturkBuhan Müessese Mudüru. Erol REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Genel kan), E m r e K o n g a r ( D a r u ş m a n ) . " " " " ' ~ ~ _ - . . — . Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kaya, Şükran Soner, İbrahim Yıİdız. Orhan Bursalı. Musta- fa Balba\, Hakan Kara. No- 125. Kat:4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (" hat). Faks 4195027 #tzmırTemsilcısi: SerdarKızık. H ZıvaBh. 1352 S.2 3 Tel: 4411220. Faks 441JP45 0 Adana Temsilcısi: Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd. 119 S \o 1 KatM.Tel: 363 12 11, Faks: 363 12 15 Erkut 0 Koordınatör MudurGülbin Erduran#Kootrfınaıor Ahmet Koruhan 0 Mu- Reha Işıtman • Genel MudurYrd. hasebe. Bülent ^ e n t r 0 Se\da Çoban • Fmansman Mudünı Gürer Çetin F.rduran Tel 0212 514 Cn 53 - 5138460-61.Faks 02125138463 tdare Hüseyin 0 Satış Fazilet Kuza \ a>unlavan: > enı Gün Haber ^ıansı Baam \e \ a^ıncıiık. A Ş, Baskj: Sabah "ı aMncılık \ Ş TuA^ağ! Cad 39 41 Cagaloilû 34334 laanbul PK- 246 - Sırkecı 14435 Istanbul Tel ıO212ı512O5 05 (20 hatl Faks (0(212)51385 95 22 EKİM 2002 Imsak:5.48 Güneş: 7.16 Öğle: 12.56 tkindr. 15.52 Akşanr 18.23 Yatsı: 19.44 Yanm sandviç açık armrmada • ANKARA(AA)- Amerikah pop şarkıcısı Mariah Carey'nin yanm bıraktığı sandviç açık arttırma yoluyla satıhyor. Alman Abendzeitung gazetesindeki habere göre. Atlanta'daki bir radyo kanalının programına katılan Carey, orada verilen sandviçi birkaç kez ısırarak yanm bıraktı. Açık artırma yoluyla satışa ç.ıkanlan sandviç ile plastık kap ve bıçaktan oluşan "yemek seti" şimdılik 240 Euro değerinde. Akdeniziokuna aîle kampanyası • İZMİR (AA) - Sualtı Araştırmalan Demeği Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG) Eğitim Sorumlusu Yeşim Öztürk. "'Akdeniz fokuna anne- baba olmak ister misiniz" kampanyasına 6 kışinin katıldığını bildirdi. Öztürk, "AkdenizfokJan öksüz kaldı" haberinden sonra yoğun bir ilgiyle karşılaştıklannı söyledi. 150 kişınin Akdeniz Foku Evlat Edinme Programı'na ılişkin bilgi aldığını anJatan Öztürk, "'Bu ılginin sonucu 6 kişi Akdenizfokuna anne-baba, 5 kişi de Akdenizfokuna kardeş oldu" dedi Robotlar sumoyapacak • ANKARA (ANKA)- Teknolojinin mükemmel üriinü olan robotlar artık Türkiye'de de yanşacak. Robotlar ODTÜ'de sumo yapacak. Ortadoğu Teknık Üniversitesi (ODTÜ) bünyesinde etkinlik gösteren ODTÜ Robot Topluluğu'nun düzenlediği ve her yıl geler.eksel olarak yapılacak "Robot Günleri 2002"nin ilki bugün başlayacak ve iki gün sürecek. Robotlar serbest kategori, robotop turnuvası, sumo robot turnuvası olmak üzere üç ayn dalda yanşacak. Oyunlara bireysel olarak ya da gruplar halinde katılınabilecek. 50 yıl bitmeyen pil • ANKARA (AA) - Amerikan bilim adamlan, en az 50 yıl kullanılabüen küçük bir atotn pili geliştirdi. Ithaca kentindeki Cornell Universitesi'nde görevli bilim adamlannın geliştirdikleri pilin enerji kaynağı, radyoaktif nikel 63 maddesi. Pili geliştiren ekıpte yer alan elektronik profesörü Amil Lal, pilin prototıpinin iki santimetreden uzun olduğunu, fakat bir milimetreye küçültülebileceğini kaydetti. Ileride kalp pili olarak kullanılması düşünülen radyoaktif pilin yaydığı ışınlann insan vücuduna zarar vermediği belirtildi. Manctiestep da deprem paniği • LONDRA(AA)-Ingiltere'de, merkez üssü Manchester kenü olan üst üste iki deprem meydana geldi. Yaklaşık 20 saniye süren ilk sarsıntının ardından binlerce kişinin telefonlarla polis merkezlerini arayarak neler olup bittiği konusunda bilgi almaya çahştığı ifade edildi. Birincisinden sadece 10 dakika sonra ikinci bir sarsıntının hissedildiği belirtilen kentte, önemli bir hasann meydana gelmediği açıklandı. Dünyaıun en büyük ayakkatnsı • Filipinler'in başkenti Manila'nın doğusundakı Marikina kentinde yaşayan ayakkabı üreticileri sektörlerini tanıtmak için ilginç bir yola başvurdu. Ayyakkabıcılar el ele vererek 5.5 metrelik dev ayakkabı üretti. Kent meydanında sergilenen dünyanın en büyük ayakkabısının yapınu 2 ay sürdü ve taşınması için onlarca kişi yardım etti. Ayakkabının fofoğrafinın yabancı ajanslann sıralanna düşmesi ise Marikinalı esnafin satışlan arttırmak için reklam yapma planının amacına ulaştığının göstergesi. (Fotoğraf: REUTERS) Uzmanlar, insanoğlunun konuşma yetisinin ardındakileri çözmek için büyük aşama kaydetti 200 binyıllıkgiz aralandıÇeviri Servisi-tn- sanoğlu konuşmayı ne zaman öğrendi" 1 Yanıtı bulmaya çalı- şan bilim adamlan ça- lışmalannı dört kol- dan yürütüyor: • Antropologlar eski insanlaruı ke- miklerini inceliyor. • Beyin fonksiyonlannı araştıran- lar sinir hücrelerinde konuşmanın na- sıl oluştuğunu anlamaya çalışıyor. Bu- nun için Berlin'de yapılan bir araştır- maya 250 bebek katılıyor. Bebeklere art arda heceler söyleniyor; örneğin "bababaa", sonra da başlanna yerleş- tirilen ve bilgisayara ba|h elektronik cihazlarla ölçüm yapüıyor. Heceleri dinleyen bebeklerden bilgisayara kısa sürede sinyal gelmeye başlıyor. 8 haf- talık Sophie'nin heceleri duyup algıla- dığı, bılgisayarda beliren dalgalı çiz- gilerden anlaşılıyor. • Bilişim uzmanlan robotlann ken- di dillerini oluşturmasını gözlemleye- rek işin sırnnı çözmeye çalışıyor. • Biyologlar ise genetık mühendis- liği teknikleriyle araştırma yapıyorlar ve insanoğlunun dilinden dökülen söz- cüklerin geçmişinin 200 bin yıl önce- sine dayandığını savunuyorlar. Der Spiegd'in son sayısında ABD'li dilbilimci Steven Pinfcer'e göre insa- noğlu günlük yaşamda ortalama 10 bin kelime ve 4 bin fiıl ile tümce ku- ruyor. Ve "bumalzemeyle" toplam 6.4 milyar farklı tümce kurmak mümkün. Uzmanlann hepsi insanoğlunun ko- nuşmaya başladığından ben "gerçekin- san" olduğu konusunda hemfikirler. Genetik ve biyoloj ik açıdan bakıldı- ğında konuşmanın beyinden yöneti- len bir fonksiyon olduğu bir gerçek. Be- yinde konuşmak ve söyleneni algıla- mak için iki merkez bulunuyor. Bilim adamlan bunu bir adım daha ileri gö- türerek insan DNA'sında iki alan üze- nnde yoğunlaşıyorlar: Y-kromozomu ve 7'nci kromozom. Oxfordlu genetik uzmanlan y-kro- mozomunda gözlenen bir mutasyon- dan ilk konuşan insanın bir erkek ol- duğu anlamını çıkanyorlar. 7'nci kro- mozomdan yola çıkarak bulduklan ko- nuşma geni "FoxP2" de araşörmalara ışık tutan başka bir unsur. Ancak tek bir konuşma geni olmadığını ve sade- ce genleri belirlemeniıı de tüm sırlan çözmeye yetmeyeceğinı söyleyen uz- manlar. "Enazından büyük bir aşama kaydetmiş olduk" diyorlar. Uzun lafın kısası, insanoğlunun ko- nuşma öyküsünün ardındakı sırlar ta- mamen çözülmüş olmasa da bu yolda her gün bir adım daha atılıyor. Tangolu Cumhuriyet Balosu Cumhuriyefin ilk yıllaruıdaki "Cumhuriyet balolarTnı Armada Otel, tstanbul yaşamına taşıma geleneğjni bu yıl da sürdürüyor. Cumhurivet'in 79. yüdönümü bu >ıl da 29 Ekim akşanu Armada Otel'de yapılacak baloyta kudanacak. BaJo. saat 20.00- 2030 arasında HaMizlu Kahve'deki kokte>1 ile başlayacak, Ahırkapı Lokantası'nda Cumhuriyet Orkestrası eşüğinde devam edecek. Cumhuriyet balosu saat 24.00'e kadar sürecek. Cumhuriyet balosunda "tango" ön planda olacak. 40 saniyede bir kişi intihar ediyor ANKARA (ANKA) - Ekonomik kriz, işsizlik, strese dayalı olay ve şartlann artması, toplumsal çöküş nedeniyle dünyada 40 saniyede bir kişi intihar ederek yaşamına son veriyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün 2002 raporuna göre, intihar dünyada meydana gelen ölüm nedenlerinin başında yer alıyor. 15- 44 yaş grubunda kendi kendini yaralama sonucunda meydana gelen ölüm vakalan sayısı dördüncü sırada, sakatlıkla sonuçlananlar ise altıncı sırada yer alıyor. Rapora göre, her 100 bin kişiden 14.5 kişi intihar ediyor, yani 40 saniyede bir kişi yaşamına son veriyor. Raporda, 2000 yılı içinde 815 bin insanın da intihar ettiği bildirildi. Yerli halklar arasında intihar olaylannın yüksek olduğu ülkeler arasında Avustralya'daki Aborijinler ve Kanada'nın kuzeyinde yer alan Torres Boğazi Adalan halklannın yer aldığı kaydedildi. Raporda, "Ortalama olarak, intihar eden her bir kadına karşıhk üç erkeğin ihtihar ettiği görülmektedir. İntihar etme düşüncesi gençler arasında daha yayguıdır" denildı. 16 yaşmdaki genç Evertonlu son dakikada attığı golle Arsenal'in yenilmezlik serisine son verdi Küçük Rooney'den büyük iş Çe\iri Servisi - Ingiliz Premiere Ligi'nin 30 maçtır maç kaybetmeyen iddiah ekibi Arsenal'in uzun süren yenilmezlıği- ne 16 yaşında bir futbol- cu nokta koydu. Haftaso- nu oynanan Everton-Ar- senal maçının yıldızı olan olan VVayne Ro- oney'nin 90'mcı dakika- da penaltı çizgisinin dı- şından attığı sert bir şu- tun gole dönüşmesi sko- ru belirledi: Everton. 2 - Arsenal: 1. 'Yenilmezlik'" unvanını kaybeden Arse- nal, ligde birinciliği de Leeds'i 1-0 yenen Liver- pool'a kaptırdı.Arse- nal'in tek tesellisi 49 maçtır sürdürdükleri "her maçta en az bir gol atma" kurahmn bozul- maması oldu. 24 Ekim'de 17'nciyaşını kutlayacak olan Rooney attığı golle "gol atan en genç fiıtbolcu" unvanını elde etti. tngiliz basını- nın "hari- kaço- cuk" olarak man- şetlere taşıdı- ğıbu gol, genç fut- bolcunun kari- yerinde dönüm noktası oldu. Ar- senal'in Fransız tek- nik direktörü Arsene Wenger, Rooney yi "İngfltere'ye geldiğim- den beri i/Jediğim en yetenekli genç oyun- cu" dıye överken Everton Kulübü, alt- yapılanndaki genç futbolcuyla profes- yonel anlamda söz- îeşme imzalayacak- lannı açıkladı. BBC'nin "haftanın go- lü" seçtiği gol hem Arse nal'in hem de Wayne Rooney'nin kaderini de- ğiştirmiş oldu. Ingiliz halkı liderleri tanımıyor LONDRA (AA) -îngiltere'de "VVhitaker" adlı almanak firmasının yaptığı araştırma, her 10 Ingiliz'den sadece birinin en fazla bir dünya liderinin adım bilebildiğini, ancak halkın yanya yakınının ülkenin izlenme rekorlan kıran TV dizisi EastEnders'daki karakterlerin yansını sayabildiğini ortaya koydu. "Albert Square" dizısindeki Phil Mitchell karaktennin Irak lideri Saddam Hüsevin'den iki kat daha fazla tanındığına dikkat çeken araşnrmacılar, halkon kendi bakanlanm da fazla tanımadıklanna dikkat çekb. ı Film seyretme rekoru Türkiye'nin , ( Japonya'da türbülans dehşeti J L Kültür Servisi - AFM Ümraniye Carrefour sinemalannda düzenlenen 'En Uzun Süreü Fîlm SejTeOne Yarışması'nda ki 14 kaülımcı, 55 saat 23 dakika boyunca fılm izleyerek ABD'nin elinde bulundurduğu 53 saat 22 dakikalık rekoru kırdı. 67 kişinin katılımıyla başlayan yanşmada, 53 kişinin elendiğini anlatan yanşma organizatörü mimar Levent Akış, 18 Ekim Cuma günü saat 12.32'de 'Kaplan ve Ejderha' fıhniyle başlayan yanşmanın, 20 Ekim akşamı seyredilen 30. filmle tamamlandığını söyledi. TOKYO (AA) - Japonya'da iç hat seferi yapan Japan Airlines'a (JAL) ait Boeing 747-400 tipi yolcu uçağının türbülansa girmesi sonucu, bin ağır 18 kişinin yaralandığı bildirildi. Ulaştırma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Fukuoka-Tokyo seferini yapan uçağın 11 bin 700 metreden 11 bin 400 metreye alçalırken türbülansa girdiği, 11 yolcu ile 8 mürettebatın yaralandığı, yarahlardan birinin kalçasının kmldığı belirtildi. JAL sözcüsu de uçakta yolcu ve mürettebat dahil 556 kişi bulunduğunu kaydetti. AL GÖZÜM SEYRETLE /IŞIL ÖZGENTÜRK Kaş günleri hâlâ devam ediyor, yamaç paraşütleri gökyüzünden denize süzülerek iniyor, güneş hâ- lâ sıcak ve denizin içinde karamar süreleri, mercan sürüleri, karagöz süreleri... Doğrusu insanın canı Istanbul'a dönmek istemiyor, sanki çok uzak- larda, bir başka ülkedeyim. gaze- te okumayı, televizyon izlemeyi bir yana bu^ktığım için bir süreli- gine olsa da kendimi kandırmayı ba- şanyorum. Başka bir ülkedeyim ya, bölge- nin kıyı köylerinden gelen sekiz kız öğrencinin oynadığı oyun be- ni heyecanlandınyor. Oyunu, içle- rinden gözleri pınl pınl parlayan ufacık tefecik bir kız yazmış. Oyun- daki bütün erkek rollerini de kız- lar oynuyor. Kendi aile ilişkilerini resmen tiye alıyorlar. Hele babanm kansına ayak yıkatma sahnesi, bra- vo bu kızlara! Hemen burada ilginç bir saptama yapmak istiyorum, bu benim değil 2. Kaş Şenliği süresin- ce bir köy okulundan diğerine gi- den çizer Abdülika ve Cihan De- mirci'nin bir saptaması, ben de ka- hlıyorum. Her yerde kızlar hep ön- de. Kimi hikâye yazıyor, kimi oyun yazıyor, kimi oyun yönetiyor, ki- mi çizgiye, kimi resme hevesli... Ab- dülika ve Cihan Demirci birer er- kek çizer olarak bu durumu biraz kıskansalar da bu böyle. Bu arada kendimi başka bir ül- kedeyim diye kandırmaya devam ederken usuldan Istanbul alıştır- ması yapıp bir iki gazeteye şöyle bir göz atıyorum. Irak, seçim, İb- rahim Tathses ve kadınlan dışında benim için gerçekten ilginç olan Büyük Şans veŞanssızlık yeraltı kaynaklanmız üstüne bir süredir art arda çıkmaya başlayan yazılar. Yakında bu konu ana ko- nulanmızdan biri olacak, çok tar- tışılacak. Dağ köylerinde bir yaşlı adam, gelen yazarlara, büim adam- lanna soruyor: "Borumuz ne ola- cak? Alümmız ne olacak?" O gece bizim masamızın da en önemli konusu madenler. Kimya mühendisi, şimdilerde fabrikala- nnı işin ehli kişilere bırakıp Tür- kiye'yi ve dünyayı dolaşan Ayde- mir Acar, sakin bir sesle hepimi- ze, ülkemizin, toprak yapısı ve ma- denler açısından şansını ve şanssız- hğını çok açık anlatıyor. Çok şanslıyız çünkü bu toprak- lar volkanik kökenli, yani bol mi- neralli, öte yandan eriyen suyu he- men yeraltına geçirme yeteneği var. kısaca 42 uygarhğın buralara gelip oturması rastlantı değil. Ama gene bu topraklar deprem kuşağın- da. Bu durumda özellikle siyanür kullanarak altın madeni çıkarmak belli bir risk taşıyor. Ancak diyor Aydemir Bey. "bir seçim yapmamız gerek, dhelim Id, büyük bir deprem oldu ve kısmen annmış sh anür ha- vuzlardan çıkıp toprağa kanşo, o anda bile yeni reaksiy onlar başlar, yani siyanür her aşamada tehüke- si azalarak yeraltına iner. İ stelik bu risk dünyanın diğer altın made- ni çıkanlan bölgelerinde de söz ko- nusu." Konu uzayıp gıdiyor. Bu altın ve diğer madenleri kim çıkaracak ve nasıl denetlenecek? işin en önemli, en karmaşık ya- ni burası. Doğrusu sadece ben de- ğil, bir dağ köyünde yaşayan en yaşlı adam da bunu merak ediyor? Gene Istanbul'a, ciddi konulara döndük. Oysa az ötemde yasemin kokan bir avluda, dokuz kadın ha- nl hanl çalışıyor. Çünkü çok ace- le siparişler var. Yaptıklan çok yer- li, çok renkli takılar Istanbul'un butik mağazalanna, ttalya'ya, Ame- rika'ya gidecek. Atölyenin sahibi Halil Kumsaluı onlara güveni tam. Çünkü onlar artık bu işin incelik- lerini kapmışlar ve hayatlanndan çok huşnutlar. Gerçekten atölye- deki rengârenk boncuklar, gümüş takı parçalan ve ortaya çıkan takı- larheyecan verici. Onlan seyretmek de. Elleri ne kadar da hamarat! Ellerin bu hamarathğı bana bir an Nâzun Hikmet'in "EBeriniz'' şiirini anımsatıyor, ardından Kaş'ta geniş, denizle kuşatılmış Orman Misafirhanesi'nin toplantı salo- nuna geçiyorum. Denemeci-şair mArkasıSa!9,Sü.3'te "Ocak Teslim" çamaşır makineleri 67.200.000 başlayan taksitlerie. Bu devirde... bu fiyata hem de Bosch! adm.za r.... ,e BOSCH ğ ânAjien Vakf 'A bağışia botunuytx Sıze ozel tmkâalar burada' BOSCH