Katalog

1 1 EKİM 2002 CUMA CUMHURİYET SAYFA AVRUPA BİRLİGt Seçim öncesi ve sonrasındaki hükümet boşluğu ve Kıbns'ta çözüm olmaması AB ilişkilerini gerebilir KopenhagyoluçetinSERKANDEMteTAŞ ANKARA-AB Komisyonu'nun tlerleme Ra- poru'yla tam üyelik müzakereleri takviminde umduğunu bulamayan Türkiye'nin bundan son- raki stratejısi, 12-13 Aralık'ta Kopenhag'da ya- pılacak 'ziıveye' odaklanmak olacak. Seçim sü- reci nedeniyle hûkümet boşluğu yaşayan Türki- ye'nin önündeki 2 aylık sürenin de oldukça zor- hı olduğu görülüyor. KopenhagZirvesi'ndeTür- kiye'yi olumsuz etkilemesi beklenen en önemli iki konu, Kıbns'ta çözümün sağlanamaması ve 3 Kasım seçimlerinden AB hedefıni olumsuz et- kileyebilecek bir hükümetformülünün çıkması. AB ise Türkiye'yi de genişleme sürecine kata- rak zaten Avrupa kamuoyunda düşük olan geniş- leme desteğinin iyice gerilememesini istiyor. Türkiye, AB'yle ilişkilerinin geleceği açısın- dan büyük önem taşıyan Kopenhag Zirvesi'ne kö- • Seçim öncesi ve sonrasında hükümet boşluğu nedeniyle AB'ye siyasi baskı görevi sadece Sezer'e kalırken Türkiye'nin bir zorluğu da Kıbns'ta çözüm çabalannın olumsuz sonuç vermesi olasılığı. Seçim sonunda AB sürecini olumsuz etkileyebilecek bir hükümet formülünün çıkması da Kopenhag öncesinde sıkıntı yaratabilir. tü bir anda yakalanıyor. AB'nin genişleme süre- ci açısuıdan kritik kararlann verileceği zirve, Türkiye'nin "koşullu da oba müzakere için tak- vim almasT açısuıdan da önem taşıyor. Kopenhag Zirvesi'nde verilecek karan etkile- yecek koşullar arasında şunlar bulunuyor: 3 Kasım sonuçlan: AB'nin resmi söylemi, se- çimlerin Türkiye'nin ıç işi olduğu ve sonuçlan- nın da halkın takdirini gösterdiği yönünde. Bu- na karşuı, 3 Kasun sonuçlannın Kopenhag'da verilecek karan etkileyeceğini söylemekten ka- çınmıyorlar. AKP'nin iktidara gelmesiyle Tür- kiye'de yeni bir gerginlik sürecinin yaşanabile- ceğini öngören AB, böyle bir gelişmenin Türki- ye'nin demokratik gelişimini de olumsuz etkile- yeceğini kaydediyor. Hükümet boşhiğu: Kopenhag için kalan 2 ay- lık dönemin ük ayı seçim öncesi, diğer ayı da se- çim sonrasına denk geliyor. Her iki dönemde de ciddi bir hükümet boşluğu görülüyor. Hükümet düzeyinde en çok diplomasi çabası yapıhnası ge- reken süreçte Türkiye, önce seçimlerle sonra da koahsyon olasılıklanyla uğraşacak. TBMM kapah: Seçim öncesi ve sonrasındaki süreçte TBMM'nin de kapalı olması, Türkiye'nin bazı yasal eksiklerini gidermesini de engelleye- cek. Dolayısıyla Türkiye, Kopenhag zirvesinde Ilerleme Raporu'nda yer alan eksikliklerin hiç- bırini gideremeden yer alacak. Kıbns: Türkiye-AB ilişkilerinin önündeki en bü- yük engel olarak görülüyor. AB Komisyonu, Gü- ney Kıbns Rumyönetiminin Kıbns adı altında üye- liğe alınabileceği yönünde bir rapor haarladı. Bu durumda, adadaki çözüm çabalannın sonuç verme- mesi durumunda dahi Rumlar, AB'ye davet edile- bilecek. Adadaki Türk ve Rum liderleri, gelecek ay New York'ta yeniden bir araya gelecekler ve BM Genel Sekreteri'nin gözetimi altında çözüme ulaşmaya çalışacaklar. Bu görüşmelerin de olum- suzlukla sonuçlanması durumunda Türkiye-AB ilişkiJeri yeni bir gerginlik dönemine girebüir. Avrupa'nın tepldsi: Avrupa kamuoyu, ge- nişlemeye samldığı kadar olumlu bakmıyor. AB seçmenlerinin genişlemeden büyük rahat- sızlık duyduğu biliniyor. -15 Mart tarltill Blrllğl fotoğrafı 113 i AB raporuna tepkiler Şeriatçı basın sevindi İstanbulHaber Servisi- Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun hazırladığı Ilerleme Rapo- ru'nda Türkiye'nin birliğe girişine yönelik ta- rih verilmemesi, Türk basınında birinci sayfa- dan, 8 sütuna verilen manşet haberlerle farklı değerlendirildi. Şeriatçı basın rapora sevindi. Sabah gazetesi manşetten verdiği haberde ra- poru "tş görür" olarak değerlendirdi. Hürri- yet gazetesi, "Herkes göreve" başlığıyla 8 sü- tunda verdiği haberde, bugünden itibaren bü- tün çekişmelerin bir yana bırakılarak Avrupa- h liderleri etkilemek için çahşılması gerektiği vurgulandı. MilByet gazetesi, "Sürpriz tele- fon" başlığıyla verdiği manşet haberinde Yu- nan Dışişleri Bakanı YorgoPapandreu'nun Dı- şişleri Bakanı ŞükrüSinaGûrel'etelefonetrigini yazdı. Radikaigazetesi, *Avnıpa3Kasım'ıbek- Hyor" manşetiyle verdiği haberde, Ilerleme Raporu'nda tarih verilmemesinin Ankara'da sıkıntı yarattığma degindi. Vatan gazetesi, bi- rinci sayfadan haberi 3 sütuna "tyi yoldasımz amayetmez" başlığı ile verdi. Zaman gazetesi. manşatten verdiği haber- de "AB Komisyonu, Rumlara geç, Türkiye'ye bekle dedi" başlığını kullandı. Yeni Mesaj gazetesinin 6. sayfasında "Tfiridye'ye yer yok" başlığıyla verdiği haberde. raporda 10 ülkenın 2004'te AB üyeliğine alınmasınrn tavsiye edildiği ifade edildi. Yeni Şafak ga- zetesinin birinci sayfadan AB raporunda Rum bombası manşetiyle verdiği haberde de Romanya ve Bulgaristan'm 2007'de birliğe katılması tavsiye edilirken Türkiye'ye tarih verilmemesine dikkat çekildi YSK: AB saygdı ohııah ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Yük- sek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı TufanAl- gan, llerleme Raporu'nda kurul kararlan- nın eleştirilmesiyle ilgili olarak "AB'nin mahkeme kararlarma saygdı obnası gerekir'' dedi. llerleme Raporu'nda AKP Genel Baş- kanı Recep Tayyip Erdoğan a ilişkin kara- nn eleştirihnesine tepki gösteren Algan, ver- dikleri kararlan savunarak "Biz bu kararla- n anayasaya, hukuka ve mevcut uygulama- lara uygun verdik. Kaldı ki AB'nin mahke- me kararianna da saygıb olnıası gerekir di- ye düşünüyorum'' dedi. \B KOMİSYONUNUN RAPORUNDA 10 ÜLKENİN 2004 Y1LINDA BİRÜĞE KATILIMI TAVSİYE EDİÜRKEN BULGABİSTAN VE ROMANYA'NIN 2007 YILINDA KATILIMINA DESTEK VERİLDİ. TÜRKİYE'YE İSE TARİH VERİLMEDİ... Dn sıra, soldan sağa: 1-Romanya Cumhurbaşkanı lon lllescu (2007'de üye olacak) 2-Kıbns Rum kesımı lıderi Glafkos Klendes (2004te üye olacak) 3-Avrupa Paıiamentosu Başkanı Pat Cox 4-Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chırac (AB üyesi) 5-lspanya Kralı Juan Caıios (AB üyesi) 6-lspanya Kraliçesi Sofia 7-lspanya Prensi Felipe 8-lspanya Başbakanı Jose Maria Aznar 9-AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi 10-Litvanya Devlet Başkanı Valdas Adamkus. (2004te üye olacak) Orta sıra, soldan sağa: 11-Slovakya Başbakanı Mikulas Dzunnda 12- Romanya Başbakanı Adrian Nastasse 13- Luksemburg Başbakanı Jean Claude Juncker (AB üyesi) 14- Irianda Başbakanı Bertie Ahern (AB üyesi) 15-Malta Başbakanı Fenech Adamı (2004te üye olacak) 16-Yunanıstan Başbakanı Kostas Sımitıs (AB üyesi) 17-Danımarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen (AB üyesi) 18-Macaristan Başbakanı Vîktor Orban (2004te üye olacak) 19-Hollanda Başbakanı Wim Kok (AB üyesi) 20-Polonya Başbakanı Leszek Miller (2004te üye olacak) 21-lngiltere Başbakanı Tony Blaır (AB üyesi) Arka sıra, soldan sağa: 22- AB dış politika temsılcisı Javıer Solana 23- Belçika Başbakanı Guy Verhofstadt (AB üyesi) 24-Slovenya Başbakanı Janez Dmovsek (2004te üye olacak) 25-Bulgaristan Başbakanı Simeon Saxe Coburg (2007'de üye olacak) 26-Portekız Başbakanı Antonio Guterres (AB üyesi) 27-Estonya Başbakanı Silım Kallas/20O4fe üye olacak) 28-AJmanya Başbakanı Gerhard Schröder (AB üyesi) 29-Avusturya Başbakanı VVolfgang Schüssef (AB üyesi) 30-Çek Cumhunyetı Başbakanı Mılos Zeman (2004te üye olacak) 31-Letonya Başbakanı Andnns Berzıns (2004te üye olacak) 32-Finlandiya Başbakanı Paavo Lıpponen 33-Fransa Başbakanı Uonel Jospin (AB üyesi) 34- Isveç Başbakam Göran Persson (AB üyesi) 35- Türkiye Başbakanı Bülent Ecevit (üyelik tarihi belli değil) 'AB'DEN 2003'TEGÖRÜŞMELEREBAŞLANACAĞINIÎLANETMESÎNÎBEKLÎYORUZ' Sezer'den sağduyu çağnsıtstanbul Haber Servisi- Cum- hurbaşkam Ahmet Necdet Sezer Avrupa Birliği üyesi ülkelen sağ- duyulu olmaya çağırarak "tçten dfleğimizABüyesiülkeJerin sağdu- yuhı biryaldaşım içindeTükiye'nin ortaya koyduğu güçlü siyasi irade- ye eş dûşecek bir karar aJarak 20O3'te ülkemizk kabbm görüş- melerine başlanacağmı flan eöne- sidir" dedi. Atlantık Anlaşması Dernekleri 48. Genel Kurul açılı- şında konuşan Sezer, llerleme Ra- poru'nu değerlendirdi. Cumhur- başkanı, AB ile bütünleşme yo- lunda güçlü bir siyasi irade ortaya koyan Türkiye'nin aynı doğrultu- da bir karan AB'den beklediğini vurguladı. Türkiye'nin son biryıl- da gerçekleştirdigi siyasi reform- lann Kopenhag ölçütleri bakımın- dan önemli olduğunu ifade eden Se- zer şunlansöyledi: "Reformlann sürmesi ve yaşama gecirflmesi için bugünekadar olduğu gibi bundan sonra dagerekli adımlannaolma- 9 yönünde ulusumuzun tercihini yansrtan güçlü bir srvasi irade bu- lunmaktadnf llerleme Raporu'nun AB ko- misyonunun hazırladığı teknik bir belge olduğuna değinen Sezer şöy- le konuştu: *^)ysa Kopenhag Th- vesi'nde 15 ülkenin alacağı karar teknik olmarun ötesinde sh'asi bir nitetikraşrv-acaknr. İlerleme Rapo- nı ve strateji bdgesinin komisyon tarafindanflanedflmesinden önce Prodi'yegöndermiş okluğum mek- tupta davurguladıgnn gibiKopen- hag Zirvesi'ne kadar olan sfirede komisyonun üye ülkekrin alacağı siyasal karara\ < apıakatkılarda bu- hinacağını umut edıyomz." Ecevit'ten müzakerelere başlama tarihi vermeyen Avrupa Birliği'ne uyan Üyelik dışında öneri kabul etmeyiz ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Başba- kan Bülent Ecevit, Türkiye'ye tam üyelik müzakerelerine başlama tarihi vermeyen AB Komisyonu'na tepki göstererek "Türkiye'ye üyelik dışmda bir öneri getirflmesini kabul et- meyeceğiz'' dedi. Başbakan, "Çerçevenindı- şuıda başka bir olanakla yetinmeyi asla ka- bul edemeyiz. Değişik, uydurma çözümlerle bia avutmaya çahşmak kabul edflebflir bir davTanış değfl" diye konuştu. Başbakan'dan AKP uyana Türkiye'ye tam üyelik yolunda bir karar ahn- masından önce 3 Kasım'da yapılacak seçim- lerin sonucunun bekleneceğini vurgulayan ra- pora göndermede bulunan Ecevit, "Yani, ka- nımca bundan kasnian şudur; Türkrye'de la- iktiğe ters düşen bir hükümet, iktidar kurula- cakolursa,Avnıpa'nmkaptsnnonakapatacak- lanhr" dedi. Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürel de AB'nin Türkiye'ye üyelik müzakerelerine başlanması için bu yıl sonuna kadar tarih vermemesi halınde, "AB-Türldyc ifişkflerinin tehditaMmda kalacağmı" söyledı. Gürel, dün îstanbul'da Fransız Haber Ajansı'na (AFP) yaptığı açıklamada, "AB'nin Türkiye'ye kesin tarih vermemesinin, Türk kamuoyunda hayal kınkhğı > F aratacağmı" ifade etti. Bu hayal kınklığımn her hükümeti etkileyeceğini belirten Gürel, "Hangi hükümetohırsa olsun, Türkiye De AB arasmdaki iBşkileri gözden geçirmek zorunda kalacakar" dedi. Baykal: Tarih alma şana var CHP Genel Başkaıu DenizBa>kaL AB'nin Türkiye'ye haksızlık yaptığını belirtti. AB llerleme Raporu'nun genelde pozitif olduğu- nu anlatan Deniz Baykal, "Türkiye'ninKopen- hag'da bir tarih alma şansı hâlâ \ ardır. Ama bu çokkoiaydeğfldir. Bunun için güçlü veAB'ye doğru yaklaşan inandıncı. güveniUrbir iktidar çıkması lazun" dedi. MHP Genel Başkan Yar- dımcısı Şevket Bülent Yahnici, Türkiye'ye mü- zakere tarihinin ancak 2007'de verilebileceği- ni belirterek "Bu acde niye" diye sordu. Yah- nici, Kopenhag zirvesine yönelik umutlann "aldatmaca" olduğunu savundu. AB DÖNEM BAŞKANLIĞINA HAZIRLIK Athıa\laıı yardnn eH MURATİLEM ATİNA- AB Komisyonu'nun önceki gün açıkladığı ilerleme Raporu'ndaki ifadeler, Türki- ye'de hayal kınklığı yaratırken Yunanistan yılbaşında alacağı dönem başkanlığında bu konu- da önemli adımlar atmaya ha- zırlanıyor. Yunan basınında yer alan haberlere göre Başbakan Kostas Simitis hükümeti, Tür- kiye'nin AB yolundaki engel- lerin kaldınhnası yönünde cid- di girişimlerde bulunacak. Ga- zeteler, bu konuda çok kararlı görünen Atina'nın şimdiden hazırlığabaşladığını belirtiyor. Dışişleri Bakanı Yorgo Papand- reu'nun Türkiye için AB nez- dindeki girişimlerini yılbaşın- dan itibaren arttıracak obnası Türkiye'nin rapora olan tepki- sini azaltmak için Ankara ile telefon diplomasisi yapması, bu çerçevede değerlendiriliyor. 'GÜREüI EN KISA ZAMANDA ARAYACAĞIM' Verheugen'den yarat ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu)-AB Komisyonu'nun ge- nişlemeden sorumluüyesi Günt- her Verheugen'in Dışişleri Ba- kanı Şükrü Sina Gürel'e "Lük- semburg'da görevde\dna En kı- sa sürede sizi arayacağım'' me- sajını gönderdiğı öğrenildi. Verheugen'in sözkonusu me- sajı, Türkiye'nin AB nezdinde- ki temsilcisi Büyükelçi Oğuz Demiralp aracıhğıyla gönderdi- ği kaydedıldi. Dışişleri Bakanı Gürel, önceki gün Verheugen'in telefonuna çıkmaması üzerine sinirlenmiş ve yazılı bir mesaj iletmek zorunda kalmıştı. AB Dönem Başkanı Dani- marka'nın Dışişleri Bakanlı- ğı AB işlerinden sorumlu Müsteşar Yardımcısı Carsten Sondergaard, Kopenhag zir- vesinde Türkiye'ye tarih ve- rilmesi konusunda konuşmak için henüz çok erken olduğu- nu söyledi. AB raporuna farklı yorum Iş dünyası bölündüEkonomi Servisi - AB'nin adaylık tarihi vermeyen raporu, sivil toplum ve meslek örgütleri temsilcilerinin farklı yorumlanna yol açtı. Işadamı ve dernek temsilcilerinin ilerleme raporuna ilişkin görüşleri şöyle: Tunca> Özflhan (TÜSİAD Başkanı):Avrupa Birliği'nden tarih almak, seçim sonuçlanndan daha önemli. Türkiye özel starüyü kabul edemez. Çünkü, Kopenhag kriterlerini yerine getirmiş, gerekli kanunlan çıkartnuştır. Uygulamalar devam edecektir. Diğer aday ülkeler için ne uygulanıyorsa, Türkiye'ye de onun uygulanması gerekir. Türkiye ekonomide gerekli adımlan atrıktan sonra müzakere tarihi almalı ve 2003 yılında müzakerelere başlamalıdır. Sakm Sabana (Sabancı Hokting Başkanı): Türkiye'ye takvim vermeyenlere kızmayahm. Alamadığımız için kendimize kızalım. Acaba, elin oğlu bize bunu vermezken birçok memlekete Güney Kıbns dahil niye hoş • TÜSÎAD, AB'den tarih almanın seçim sonuçlanndan daha önemli olduğunu savunurken Ankara Ticaret Odası, AB'nin Türkiye'yi oyaladığtnı, Ankara Sanayi Odası da takıyye yaptığını ileri sürdü. geldin diyor. Biz Müslümanız da bize vermiyorlar, hayır. Sen görevlerini iyi yapmıyorsun. El ele vererek, birlik içinde, akıllı düzenlemelerle yapmadığın için vermeyene krzmayalım, alamadığımız için kendimize kızalım. ZaferÇağbyan (Ankara Sanayi Odası Başkanı): AB takıyye yapıyor. Bunun siyasi bir karar olduğunu düşünüyorum. Onlann derdi, Türkiye'yi kapıda bekletmek. Güney Kıbns'ı da alacaklan görünüyor. Bu tavn anlamak mümkün değil. Sinan Aygün (Ankara Ticarat Odası Başkanı): AB, Türkiye'yi, ölümü gösterip sıtmaya razı etmeye çahşıyor. Üyelik konusu tam bir işkenceye dönüştü. Rapor, Türkiye'nin sırtını sıvazlayıp beklemeye devam et demekten başka bir anlam taşunıyor. Adeta Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girişi için Kıbns'ta taviz şartı öne süriilüyor. Hayati Ka\a (Türkiye Genç İşadamlan Derneği): AB'ye üyelik sürecinde Türkiye'yi oyalayıcı her adım, Türkiye-AB arasmdaki ilişkilen daha gergin hale getirecek ve daha derin krizlere yol açacakhr. AB'ye verilen Ulusal Program Ekonomik kriterlerin yüzde 90'ıtamam Ekonomi Servisi - AB, eksiklikleri bir bir sıralayarak adaylık görüşmelen için tarih vermezken, Türkiye tarafmdan AB'ye verilen l lusal Program'da yer alan ekonomik düzenlemelerin hemen hepsinin düzenJeme bazında yerine getirildiği görüldü. Kısa ve orta vadeli yükümlülükler olarak yer alan yeniden yapılanma programı, mali sektör reformu, tanm reformu ve özelleştirme konulannda hemen hemen tüm düzenlemeler yapıldı. Söz konusu düzenlemeler içinde yer alan, Muhasebe Uygulama Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Bankacılık sisteminde gözetim ve denetim konulannda uluslararası standartlara paralel yeni düzenlemeler yapıldı. Bankalann devir ve birleşmelerine ilişkin esas ve usulleri hakkında yönetmelik yürürlüğe girdi. Merkez Bankası Kanunu'nda değişiklik öngören kanunla Şeker Kanunu yasalaştı. Türk Telekom'un özelleştirme çalışmalanna ilişkin tasan yasalaştı. Ispirtolu Içkiler Inhisan Kanunu değiştirildi. Bankalann ve özel finans kurumlanmn kuruluş ve faaliyet esaslannı düzenleyen yönetmelikler yürürlüğe konuldu. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Yönetmeliği kapsamına ilişkin değişiklik yapıldı. Programdaki çiftçi kayıt sisteminin oluşturuhnası ve çiftçilere yönelik doğrudan gelir desteği uygulamasınm Türkiye genelinde yaygınlaştınhnası konusımda ilgili kararname ve uygulama tebliği çıkanldı. Uygulamanın Türkiye genelıne yaygınlaştınhnası çalışmalan sürüyor. Tütündeki destek politikalan reform çalışması konusunda da Tütün Kanunu ile tütün üretimine yapılan tüm desteklerin bu yılm ilk yansmda kaldınhnası hükme bağlandı. • Kısa ve orta vadeli yükümlülükler olarak yer alan yeniden yapılanma programı, mali sektör reformu, tanm reformu ve özelleştirme konuîannda hemen hemen tüm düzenlemeler yapıldı.