Katalog

Genel Yayın Yönetmeni: Ibrahim Yıldız • Yazıişleri Müdürü: Salim Alpadan#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: HakanKara Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURÎYET \AKFI adna İLHAN SELÇUK Istıhbarat Cengiz Yıldınm 0 Ekonomi Öz- lem Vüzak • Kultür: Egemen Berköz • Spor: Abdülkadir Yücelman • Makaleler: Sami Ka- raören # Düzeltme Abdullah Yazıcı 0 Bıl- gi-Belge: Edibe Buğra • Yurt Haberleri: Meh- met Faraç 0 Avrupa Temsilcısı: Gürav Öz YaymKurulu ÜhanSelçukfBaş- kanl. Emre Kongar (Daruşman), Orhan Erinç. Hikmet Çetin- kaya. Şükran Soner, İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı. Musta- fa Balbay, Hakan Kara. AnkaraTemsılcısi Mustafa Balbay AtatürkBuKan No 125, Kat4. Bakanlıklar-Ankarâ Tel 4195020(7 hatl, Faks 4195O2'7 0IzraırTemsücLSi Serdar Kızık. H ZıyaBK 1352S 23Tel 4411220. Faks:4418745 0AdanaTemsılcısi Çetin Y İğenoğlu. tnönüCd 119 S.No 1 Kat:l,Tel:363 12 11, Faks. 363 12 15 Vluessese Müdürü Erol Erkut 0 Koordınator: Ahmet Korulsan 0 Mu- hasebe Bülent Yener0 tdare: Hüseyin Gürer 0 Satış. Fazilet Ku/a REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Genel MüdürGüIbin Erduran#Koordınalör Reha Işıtman • Genel MüdürYrd Seıda Çoban # Fınansman Müdurü Çetin Erduran Tel. 0212 514 (P 53 - 513 84 60-61. Faks 0212 513 84 63 Yavunlıyuı: Yens Gün Haber Ajansı Basın \e Yajıncılık A Ş, Baskı: Sabab Yayıncılık A Ş Türkocağı Cad 39 4! Cajaloglu 34334 Istanbul PK. 246 - Sıtkecı 34435 tstanbul Tei (0(2121 512 05 05 (20 hat) Faks (0.2121 513 S5 95 11 EKlM 2002 tmsak:5.36 Güneş: 7.04 Öğle: 12.58 Ikindı: 16.05 Akşam: 18.40 Yatsı: 20.00 Modacıdan âniforma • Haber \ Merkezi- Bakkal, market, botel, restoran ve catering sektörüne uygun fîyatla kalitelı ürürüer sunan Metro Cash and Carry, mağazalannda artık 'imzair iş üniformalan satacak. Kostüm tasanmcısı Canan Göknil tarafindan hazırlanan iş üniformalar. tüm Metro Cash and Carry'lerde satışa sunuldu. Rahatlık ve işlevsellik öu planda turularak hazırlanan üniformalar, merkezi Paris'te bulunan La Tulite tarafindan üretiliyor. Üniformalar Canan Göknil etiketiyle ve Metro Quality markasıyla satılıyor. Yahoo'nun kârı büyiik • SAN FRANCISCO (AA) - Internetin popüler sitelerinden Yahoo, yılın üçüncü çeyreğinde 28.9 milyon dolar kâr etti. Yahoo dan yapılan açıklamaya göre, geçen yılın aynı döneminde 24.1 milyon dolarlık zarar olduğu hatırlatılırken, kâr oranının tahminlerin üstünde olduğu da kaydedildi. Yahoo, yine aym üçüncü periyod içinde, geçen yıla göre toplam hasılatını yüzde 50 arttırarak 248.8 milyon dolara çıkarttı. Yahoo'nun kânnın artmasında, iş bulma hizmetlerinin etkili olduğu kaydediliyor. Kırmızı biber mutiu ediyor • tSTANBUL(ANKA)-Bitkibilimciler, beyin aktivitelerini geliştirmek için özellikle bazı besin türlerinin daha fazla tüketilmesini öneriyor. www.genetikbilimi.com adlı internet sitesinde beyin fonksiyonlan üzerinde olumlu etkileri olan besinlere yer verildi. Burada yer alan bilgilere göre, bazı bitkilerin olumlu etkileri şöyle: Havuç, hatırlama yeteneğinizi arttınr. Kırmızı biber mutluluk hormonu salgılatır. Sogan fiziksel yorgunluğa karşı bir besindir. Zencefil beynin yeni fikirler üretmesini sağlar. anlamayacak • ANKARA(AA)- Oscarlı ünlü aktör Mel Gibson'ın yönetmenliğini üstlendiği 'Passion' adlı filmi sadece 'Latince' ve 'Aramca' bilenler anlayabilecek. Tamamı bu iki dilde çevrilecek filmde altyazı da kullanılmayacak. 'Kayıp diller' kategorisine giren 'Latince' ve 'Aramca' olarak çevrilecek filmde, Hazreti Isa rolünü üstlenen Jim Caviziel de bu dillerde konuşacak. Mel Gibson, filmin içinde geçtiği döneme uygun olarak çekilmesi için bu yola başvurduğunu belirtti. Bilgisayarlar dile gelecek • AIVKARA (AA) - Yenı bır yazılım sayesinde bilgisayarlar 'dile gelecek'. Tüm bilgisayarlar her türlü yazılım ve donanım bilgi ve sorunlannı ekrana yansıtabilecek, gerekirse kendi kendini tamir edecek. "Professional Kit" adı verilen yazılım, bilgisayar sistemini 'çok hızlı ve mükemmer doğrulukta test ediyor, kesin anzalı parçalan tespit ederek hangi parçalann değiştirilmesi gerektiğini söylüyor. Aynntılı bilgi http://www.esdas.com/ uxd/prokit.html sitesinden alınabilır. Yatağanlılar AhM yolunda • MUĞLA (Cumhuriyet) - Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin Yatağan Termik Sant- ralı aleyhinde kazanılmış tazminat dava- lan ile ilgili bozma karan Yatağan'da şok yarattı.Yatağanlı doktor Bedriye Gürkan ve dondurmacı Özcan Çamur'un avukatı Mustafa Gürkan, yerel mahkemeden ka- rannda direnmesüıi isteyeceklerini belir- terek "Son çare Avrupa Insan Haklan Mahkemesi. Bu dava oraya giderse TE- AŞ çok yüklü bir tazminat ödemek du- rumunda kalabilir" dedi. Bush yönetimi açlığı gerekçe göstererek zararlı gıda ürünlerini Afrika'ya gönderiyor ABD'ninyardım oyunu• ABD Uluslararası Gelişim Işletmesi, genetik değişime uğramış gıda ürünlerini Üçüncü Dünya ülkelerine "yardım" adı altmda gönderirken tüm dünya bu yardımın insani boyutunu tartışıyor. Ekonomi Servisi - Çevre örgütü Green- peace tarafından açıİdanan bir raporda, George Bush yönetiminin; Arrika'daki sü- regelen açlığı, kıtaya "genetik değişime uğ- ramış gıda ürünleri" sokmak için "baha- ner olarak kullandığı belirtiliyor. Rapor, ABD Uluslararası Gelişim Işletmesi (UGÎ) tarafindan yapılan yardımın, ABD ürünü gıda maddelerinin Afnka'ya sokulmasını amaçlayan 10 yıllık bir pazarlama planı- nın son hamlesi olduğunu ortaya koyuyor. Ingiliz bilim adamı David King, UGl prog- ramını "ahlak dışı" ve ağır bir "insan de- neyi" olarak değerlendirirken, Afrika hü- kümetlerinin "genetik değişime uğramış" gıda ürünlerinin yardımıru reddettiği ve doğal besin yardırnı talebinde bulunduğu bildiriliyor. Greenpeace'in araştırma sonuçlan ara- sında yardım olarak kullanılabilecek gene- tik değişime uğramamış birçok dan kay- nağının mevcut olması dikkat çekici birnok- ta olarak göze çarpıyor. Yardım kuruluş- lan, AB hükümetleri ile Ingiliz hükümeti besin yardımı sağlamak için en iyi yönte- min, finansal yardım ve bölgesel kaynak sağlamak olduğunu düşünürken, bunun tersini düşünen tek kuruluşun UGl oldu- ğu belirtiliyor. Greenpeace Direktörü Step- han Tindale, fakir ülkelerin genetik deği- şime uğramış gıda besinlerini tüketme zo- runluluğu olmadığını ifade ederken, ton- larca doğal ürünün mevcut olduğunu ve ih- tiyacı olan yerlere gönderilmeleri gerekti- ğine dikkat çekiyor. Güney Afrika'da ça- lışmalar yapan Ingiltere'nin önde gelen gelişim işletmelerinden Acfion Aid'den Donald Mavunduse, Güney Afhka'nın tü- münde 1 miryon 600 bin tonluk geniş bir dan kaynağının mevcut olduğunu belirtti. Dünya Gıda Örgütü danışmanlanndan Kenan Aydınoğlu ise yaklaşık 1 yıldır de- vam eden genetik değişime uğramış gıda ürünlerinin yardımı hakkında birtakım olumlu ve olumsuz görüşlerin var olduğu- nu belirtiyor. Aydınoğlu, genetik değişi- me uğramış gıda ürünlerinin insanJann gelecekteki genetik yapılarını bozacağı yönündeki kaygılann yanı sıra bu ürünle- rin artışının dünya açhğına karşı kullanı- lacak en iyi yöntem olarak nitelendiren- lerin de olduğunu kaydetti. A M E R İ K A D A BİR KİŞt DAHA ÖLDÜRÜLDÜ Keskiıı nişancı katil durmuyorHaber Merkezi - ABD'nin başkenti Washington, keskin nişancı bir katilin son gunlerdeki cinayetle- riyle korku dolu gün- ler geçiriyor. Böl- gede dün bir kişi^ daha öldürüldü. Vv'ashington ya- kuılanndaki Manassas böl- gesinde bir adam, benzin • Son olarak, Manassas'ta bir kişi, otomobiline benzin doldururken vurularak öldürüldü. Prof. Dr. Özcan Köknel'e göre keskin nişancı katilin antisosyal bir kişiliği var. istasyonunda otomobiline benzin doldururken öldü- rüldü. Polis, olayın, kim- liği belirsiz keskin nişan- cının işlediği diğer cinayet- lerle bağlantısırun olup ol- FOX'TANMENELLIŞOV Fransa'da dûzenknen Portekizh" modacı Fatima Lope's'in 2003 Ukbahar - yaz kreasyonlanıu sunduğu defîk üginç bir organizasyona tanık oldu. Ünlü yıldız lisa Mineüi'nin yıDar önce sunduğu Cabaret'deki rotüne özeaen tngüiz pop yıldızı Samantha Fox, podyuma Minefli küığında çıku. Fos, izkyenlere mini bir şov sundu. (REUTERS) madığmı araştınyor. Yetkililer, şu aşamada ci- nayetin aynı katil tarafin- dan işlenip işlenmediğini söylemek için erken oldu- ğunu söyledi. riKöknel: Amacı zekâsını kanıtlamak Keskin nişancı katil, 2 Ekim'den bu yana 6 kişiyi öldürdü, 2'sini de yaraladı. Katilin geçen pazartesi yaraladığı 13 yaşındaki erkek çocuğun durumu ise ciddiyetini koruyor. Daha önceki cinayetlerle ilgili hâlâ bir ipucu bulunamaması ve bir kişinin daha benzer yöntemle öldürülmesi korkuyu arttırdı. Psikoloji profesörü Ozcan KökneL Amerika'yı korkuya boğan keskin nişancı katilin akıl hastası olma olasılığının az olduğunu söyledi. Köknel, katilin, cinayet sonrası delil bırakmadığını belirterek antisosyal bir kişiliğe sahip olması ihtimalinin yüksek olduğunu ifade etti. Cüclü ve farklı... Prof. Dr. Özcan Köknel, "Bu tür kişihkler toplumla bağjanü kurmaz. Kendilerini herkesten üstün, güçlü, farkh ve zeki hisseder. Işkdikleri cinayeüer daha yakıcı ve yılaa eylemlerdir. Bu eylemter yolu\1a da kişi kendi zekâsnın pariakhğını kendilerine ve çevrelerine ispaüamak isterier" diye konuştu. Köknel, atnisosyal kişiliklerin suç işlemeye yatkın olduğunun da altını çizdi. MRE KERTESZ: iLGlNÇ BULDUM Nobel Edebiyat Ödiüü soyknrmı yazarma GÜRHANUÇKAN STOOOIOLM - 2002 Nobel Edebiyat Ödülü'nü. Macar yazar imreKertesz kazandı. Isveç Kra- liyet Bilimlen Akademisi, edebi- yat ödülünün Kertesz'e, -tarihin acunasız kevTıüği karşısuıda bire- yin larüganihğnu'' anlatan yapıt- lan için verildiğini açıkladı. Ker- tesz, haberi büyük sevinçle kar- şılayarak "Bu ödül, sadece bana değil, aynı zamanda Macar edebhanna ve- rihniştir"dedi. Akademi, "imreKertesz'in yapıüannda, insanlann neredeyse tamamen si\^asi iktidara boyun eğdiği bir çağda vaşa- mak ve düşünmenin olanakü olup olmadı- ğmın sorgulandığını" belirtti. No- bel ödülünü kazandığı haberini Berlin'de alan 72 yaşındaki ya- zar, Yahudi soykınmı ve diktatör- lükle ilgili yapıtlan dolayısıyla Nobel ödülü almasım u fazlasıyia flgmç" bulduğunu söyledi ve "Do- ğu A\Tupa ülkeleri beUd bu ödül- den ders çıkanrlar" diye konuş- tu. Budapeşte'de l929yılındaMu- . sevi bir ailenin çocuğu olarak Imre Kertesz dünyaya gelen Kertesz, Nazilerin Auschwitz ve Buchenwald toplama kamp- lannda ilk gençlik yıllannı geçirmek zorun- dakamıştı.Kertesz'inTürkiye'deyayımlanan "Kadersizük" ve "Doğmayacak Çocuk İçin Dua" adlı iki kitabı var. Takımlann başarııı tieıııanıan dönüşler sırasında yan yatan teknelerin su almasını engellenıek için >'ar güçleriyie çahşrvor. (Fotoğraflar: AP) Teknelerin suyla dansıYeni Zelanda'da düzenlenen açık deniz yat yanşlan dünyamn dört bir yaıundaJd izle>icikrinin nefesini kesiyor. Yanş teknelerinin birbiriyle çekişmeK mücadelesi su üstünde ilginç görüntülere sahne ohıyor. Tekneler kimi zaman çarpmaya ramak kala birbirierini avırarak geçiyor, kimi zaman çarpışmaktan da kurtulamry orlar. Uzun ve büyük yelkenlerry k rüzgân arkasına ahp süratie ilerleyen tekneler bazen de yan yaöp su alma tehtikesrv le karşı karşıya kahj oriar. SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN '150'lik Mantığı!..' (Yoksa, 'Yanılgısı' mı?) 'TeceddütTarihi'mizin. 'Koca' unvanını yakıştırdı- ğı, -Tanzimat-ı Hayriye'nin 'babası- Reşit Paşa: o tarihte, Dersaadefteki bir Ingiliz Sefir-i Kebîri'nin, elindeoyuncaktır 'bizzat' Sefir, eşineyazdığı mektup- larda, bunu, bıyık altından gülerek anlatıyor. Hele o ün- lü Tanzimat sadrazamları, Fuat Paşa, Âli Paşa yok mu: Tevfik Çandar bir kitabında, bunlann Padişah'a 'vasiyetnameleri'ni yayımlamıştı; sık sık aktarmışım- dır, biri 'Ingiltere'yle bozuşacağımıza, bir vilâyetimizi fedâ edebiliriz' diyor; öbürü 'Silâhlı Kuvvetler'in özel sektöre devredilmesinden' yana çıkıyor. Akıllı Cum- huriyet tarihçilerimizin, hemen hepsi. Tanzimat'ı bir 'Yan/Sömürgeleşme Tarihi' olarak vasıflandırmışlardır: gerçeği söylüyorlardı. On beş yıl oldu mu? 'Gösteri'den istemişlerdi, sa- nınm konuyla ilgili o yazıma, şu başlığı uygun görmüş- tüm: "Tanzimat'ın Sonucu Sevres'diri"; şimdi düşü- nüyorum da, belki Sykes/Picot Anlaşması'd\r da di- yebilirmişim; 'Hıristiyan, Batılı ve Beyaz Emperya- lizm'in, Osmanlı'ya lâyık gördüğü bu âkıbet; Bal- kanlar, Anadolu ve Orta/Doğu da -hepsi Batı'nın de- netiminde olmak şartıyta-; etnık 'azıniıklar'dan, sürü sepet küçük devlet tasariamıştı; Müdafaa-i Hukuk dergisinin, geçen sayısında mıydı, ne; Anıl Çeçen, Tür- kiye'den beş, Irak'tan dört, Iran'dan o civarda 'ye- ni' devlet üretecek, yeni 'Ortadoğu Birleşik Devlet- leri' projesini anlatıyordu; tasarının sahibini, siz tah- min edin!.. Tanzimat'çılar nasıl, -bilir bilmez, anlar anlamaz- Garplılaşmalı ya da Alafrangalaşmalı tezlerini sa- vunurken; 'mülk'ün terakki ve teâlisini' değil. parça- lanıp yok olmasını savunuyorlardıysa; günümüzün post/modernist 'hıyarağalan' da, -bilir bilmez, anlar anlamaz- AB ile ABD'nin tasarladığı, yeni birSykes/Pi- cot Anlaşması'nı savunuyorlar. Bunun iki belirgin işa- reti mevcuttur, 'halkını küçümseyip, ona sahip çıka- na sövmeleri', bir; 'ecnebi'yi önemseyip, kendilerini ondan birisaymalan', iki!.. Çünkü, hep öyleyapmış- lardır. örnek mi? Istediğiniz örnek olsun! 'El'aman Kuva-yı Milliye'den!..' < T anzimatçı' aydın, 'muhtevâ' olarak da. 'şekil' ola- I rak da; "yüz ellilik' örneğinde somutiaşmıştır; ba- kınızonlardan birisi, ünlü romancı Refik Halit Bey, Mü- tareke'nin karanlığında, neleryazmıştı: örnek/5. "...ve bilhassa Amerika'nın hayali 'man- da 'sıyla, bir hayli vakit kaybettik, bunun mûmkün ola- mayacağını Ittihatçılar (Milliyetçiler'e, kasden Ittihat- çı diyor) da bildikleri halde, buna taraftar görünüyor- lardı. O zaman Hükümet, doğrudan doğruya Ingilte- re politikasını takip eylemış; Ingiltere 'nin talep ve yar- dımını temin etmiş olsaydı, yine vakit kazanmiş; bey- hude lâf-ü güzaf ile kendimize fena partiler ihzar et- miş olmayacaktık. Ittıhatçı gazeteler, doğrudan doğ- ruya 'Istiklâliyet' diye bağınyorlardı; asıl müdafaa edi- len nokta 'istiklâl' değil, Ittihatçılar'ın gerçek mahi- yetlerini bilen Ingilizler'den uzak kalmaktı. Bu devlet Ingiltere'nin yardımını temin etmış olsaydı, tttihatçı çalabilir mi? Dağlara çıkıp köylülerı soyabilır mi? So- kakjarda adam öldürebilirmi?..' (Alemdar, 9 Ocak 1920) Örnek/2. "...bereketi bol olsun, başımıza bir 'mil- IV daha çıktı; geceler, bir 'millî' daha doğurdu; millet anamızyine vahığını gösterdi, ortaya bir 'millTyavnj daha attı: 'Milli Misâk!'. Aman Allahım, telâffuzu ne güç, ne çirkin, ne gayr-ı millî kelime! Misak'ın elifini hafifçe çektim. Misâk gibi bir şey oluyor; Osmanlılık Devrimı 'nden kalma, baba yadigân ahbap Manukyan Kumpanyası'nda bir aktör vardı: Hacı Misâk, bu ter- kipbana onu hatırlatıyor..." (Alemdar, 2 Şubat 1920) Örnek/3. "...El'aman Kuva-yı Milliye'den! Halk. Kuva'yı Milliyeileberaberdeğildir. El'anKuva-yıMil- liye namını gasbeden kuvvetler vardır: artık Kuva-yı Milliye'den el'aman! Harpten bıkmış ve hakkının ga- lip devletlertarafindan tasdikedilmeyeceğinden emin olarak, sulha susamış olan bahtsız halk; -üçyüz. üç- yüz dokuz doğumlular, Kuva-yı Milliye tarafindan as- kere alınmaktadm ihtiyaç görüldükçe, başkaJan da alı- nacakmış. Kuva-yı Milliye'nın heryerde olduğu gibi, burada da bir tahsil memuru var. Rakı ile diğer bü- tün içkilerin, her okkasından, Kuva-yı Milliye namına yirmi beş kuruş almaktadır. Hiç kimse, ama hıç kim- se Kuva-yı Milliye'den memnun değil, pek fazla şi- kâyetçidir..." (Alemdar, 7 Nısan 1920) Daha çok uzatılabilir ama. yetmez mi? Tarihimiz 'özellikle' kanlı mı? Peki, ya Batı'nın? Hazin olan, halkını ve 'ulusal' yönetimini, hor gö- ren; 'ecnebi'yle özdeşleşmiş o 'münevver' tipinin, yeniden 'hortlaması': ortalıkta açık açık 'ahkâm kes- mesi'! Durumun ciddiyetini, içlerinden birisınin. o ün- lü romancımızın, geçenlerde -hem de ecnebi bir ül- kede- şu söyledikleri göstermiyor mu? "... tarihim ve coğrafyamız, özellikle kanlı: bizim ya- kın tarihimizde kanlılık, Türklük ve Müslümanlığın, kendi varlığından başka birşeye izin vermemesinden kaynaklanıyor. Kültürel zenginliklerle dolu ve dünya kültür merkezi olmaya aday bu ülkeyi, o hale getirdi- ler ki tüm güzellikleri yok ettiler. Yahudileh, Rumlan yok ettiler. Çerkezlere, Rumlara ve Kürtlere var olma hakkı tanımadılar. AJevileri bile hor gördüler!.." (Mil- liyet, 18 Eylül 2002) Ne haber? Hoş geldin Sykes/Picot Anlaşması, hoş geldin 'taksimâf! Bereket, etkısız olur bunlar! Na- sıl, romanları kapış kapış satılıyor mu? Hani, Alem- dar gazetesi; satılmıyor muydu, sanıyorsunuz siz? Refik Halit Bey'in romanları kapışılmıyor muydu? Sonuca bakın siz, sonuca: Hepi topu, 150 kişiydiler. savrulup gittiler! Bu bahiste 'tahh, tekerrürden ibâret'tir! e-mail:tilahan ' isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88